KADIN FUTBOLCULARDA SPRİNT SÜRATİ, DİKEY SIÇRAMA VE KUVVET PARAMETRELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN İNCELENMESİ



Benzer belgeler
Elit Hentbolcularda Bazı Fiziksel Uygunluk Parametreleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi

ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ

ELİT BAYAN BASKETBOL VE BAYAN HENTBOL OYUNCULARININ FİZİKSEL UYGUNLUK PARAMETRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

9-15 Yaş Grubu İşitme Engelli ve İşitme Engelli Olmayan Öğrencilerin Bazı Fizyolojik ve Motorik Özelliklerinin Değerlendirilmesi

T E NISÇILERE UYGULANAN P I LATES REFORMER EGZERSIZLERININ ITN TENIS B E CERI TESTINE E T K I S I

KOORDİNASYON ANTRENMANININ TENİS BECERİSİ VE BAZI MOTORİK ÖZELLİKLERE ETKİSİ

ISSN: e-journal of New World Sciences Academy 2009, Volume: 4, Number: 3, Article Number: 2B0016

YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ TENİS TAKIMI SPORCULARININ BİYOMOTORİK ÖZELLİKLERİNİN SEDANTERLERLE KARŞILAŞTIRILMASI

GENÇ ATLET VE GÜREŞÇİLERİN DAYANIKLILIK İLE SÜRAT YETİLERİNİ ETKİLEYEN BAZI MOTORİK ÖZELLİKLERİN İNCELENMESİ

9-13 Yaş Grubu Futbolcularda Yaş, Boy ve Vücut Ağırlığı İle Sürat, İvmelenme ve Dikey Sıçrama Performansı Arasındaki İlişki

Mücahit SARIKAYA 1 Burak GÜRER 2 AKTİF OLARAK SPOR YAPAN BADMİNTON ve TENİSÇİLERİN BAZI FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

U-15 Futbol Takımı Oyuncularının Motorik Özelliklerinin Belirlenmesi

Ezgi Tülay Aslıcan Arzuman Ayça Şeyma Aslan Tolga Ateş

Pliometrik Antrenmanların Tenis Servis İsabetine Etkisi

Prepuberte çocuklarda sürat ile aerobik dayanıklılık (vo 2max ) arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Yaş Gruplarında Kuvvet. Dr. Alper AŞÇI Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi

ANAEROBİK DAYANIKLILIK İLE DİKEY SIÇRAMA ARASINDAKİ İLİŞKİ *

Profesyonel ve Amatör Liglerde Dereceye Giren Takımlardaki Futbolcuların Bazı Fiziksel ve Motorik Özelliklerinin Karşılaştırılması *

Maksimal kuvvet: Nöromuküler sistemde harekete katılan kasların istemli ve yavaşça kasılmasıyla üretebildiği azami kuvvet olarak tanımlanır.

Doç.Dr. REŞAT KARTAL. Eğitim Bilgileri. Beden Eğitimi Ve Spor Yüksekokulu Antrenörlük. Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Dalı

Futbolda Dar ( Küçük) Alan Oyunları Fizyolojisi ve Antrenmana Çıkarımlar. Yusuf Köklü

BASKETBOLCULARIN OYNADIKLARI POZİSYONLARA GÖRE ANAEROBİK GÜÇLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Amatör Futbolcuların Bacak Kuvveti ile Sürat Değerleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

12 14 yaş grubu çocuklara uygulanan futbol beceri antrenmanın temel motorik özelliklere etkisi*

GENÇ BADMiNTON OYUNCULARıNIN MÜSABAKA ORTAMINDA GÖZLENEN LAKTATVE KALP ATIM HIZI DEGERLERi

AN INVESTIGATION OF THE EFFECTS OF TAEKWONDO TRAINING ON THE MOTOR DEVELOPMENT LEVELS OF CHILDREN

RiTMiK CiMNASTiKÇiLERDE sıçrama

ÜZERiNE ETKiSi. performansı etkilemediğini göstermektedir. Anahtar Kelime/er: Kreatin, kreatin fosfat, futbol, slalom koşusu, performans.

SPOR LİSESİNİ KAZANAN ve KAZANAMAYAN ÖĞRENCİLERİN YETENEK TEST PUANLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

BASKETBOLCULARIN POZĠSYONLARA GÖRE PERFORMANSLA ĠLGĠLĠ FĠZĠKSEL UYGUNLUKLARININ KARġILAġTIRILMASI

ELİT BAYAN HENTBOLCULAR İLE VOLEYBOLCULARIN BAZI FİZİKSEL VE FİZYOLOJİK PARAMETRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

8 HAFTA UYGULANAN PLYOMETRiK ANTRENMANIN HENTBOLCÜLERiN DiKEY

Performans Testleri. Antrenör Nihan DÖNMEZ

Müsabaka Dönemindeki Futbolcularda Sekiz Haftalık Antrenmanın Bazı Fiziksel Uygunluk Parametreleri Üzerine Etkisi. Öznur Akyüz 1

GENÇ VOLEYBOLCULARDA İNSTABİL ZEMİNLERDE YAPILAN ÇALIŞMALARIN DENGE, SIÇRAMA VE ÇEVİKLİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

TÜRK BAYAN MiLLI TAKIM

13-15 YAŞ GÜREŞÇİLERİN FİZİKSEL VE MOTORİK ÖZELLİKLERİNİN BİR YILLIK DEĞİŞİMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Okul Öncesi (5-6 Yaş) Cimnastik Çalışmasının Esneklik, Denge Ve Koordinasyon Üzerine Etkisi

ELİT SPORCULARDA YAS VE CİNSE GÖRE STATİK KUVVET ÖLÇÜMLERİNİN FİZİKSEL ÖZELLİKLER İLE İLİŞKİSİ

ELİT BOKSÖRLERİN ÇEVİKLİK, SÜRAT, REAKSİYON VE DİKEY SIÇRAMA YETİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER. Dr. Işık BAYRAKTAR 1

Kuvvet Antrenmanlarının Tenis Becerisine Etkisi. The Effects Of Force Training On Tennis Skills

13-14 YAŞ KIZ VE ERKEK BASKETBOLCULARIN FİZİKSEL VE KONDİSYONEL ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Büyümekte olan bir çocuk için ATP nin anaerobik yolla üretimi oldukça önemlidir çünkü

TÜRK FUTBOL KLASMAN HAKEMLERİNİN FİZİKSEL VE FİZYOLOJİK ÖLÇÜMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ (MALATYA VE DİYARBAKIR ÖRNEĞİ) Atilla PULUR * Faruk YAMANER **

Sedanter Çocuklarda İki Farklı Anaerobik Güç Testi Arasındaki Korelasyonun İncelenmesi

WiNGATE ANAEROBiK PERFORMANS PROFiLi VE CiNSiYET FARKLıLıKLARı

İngilizce 1997 Bahar KPDS 89

Birim Antrenman. Dr. Alper AŞÇI. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi

Düz süratin geliştirilmesi bir çok spor dalı için oldukça önemlidir Atletizm Takım sporları Tenis

TÜRKİYE 3. LİGİNDEN 2. LİGE YÜKSELEN BİR ERKEK VOLEYBOL TAKIMININ FİZİKSEL VE FİZYOLOJİK PROFİLİ

İÇİNDEKİLER GİRİŞ... 1

Derece Alan Üniversite Yıl

ERKEK ÇOCUKLARININ FUTBOL BRANŞI İÇİN SOMATOTİP VE PERFORMANS ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ ÖZET

Erkek Hentbol Ve Voleybol Sporcularının Seçilmiş Fiziksel Ve Motorik Özelliklerinin Karşılaştırılması

HENTBOL, VOLEYBOL VE FUTBOL ÜNİVERSİTE TAKIMLARININ BAZI MOTORİK VE ANTROPOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

THE EFFECTS OF TRAINING PROGRAMME IN PREPARATION PERIOD ON SOME PHYSICll AND PHYSIOLOGICAL PARAMETERS OF PROFESSIONAL SOCCER PLAYERS

VOLEYBOLDA KUVVET VE GÜÇ ANTRENMANLARI. Evrim Ünver Dr. Alpan Cinemre

10-13 Yaş Grubu Ortaokul Öğrencilerinde Cinsiyetin Sürat Performansına Etkisi

Sürat Antrenmanı. Dr.Ali KIZILET

AYAK BİLEĞİ SPORA DÖNÜŞ EGERSİZLERİ. Hasan ÇAKMAK Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü

ANALYSES OF PHYCIAL AND TECHNICAL DEVELOPMENT OF YOUNGS ACCORDING TO AGE GROUP WHO PARTICAPATED IN SUMMER SCHOOL OF SPORTS

Mekik Testinin Futbol Hakemlerinin Reaksiyon Zamanları Üzerine Etkisi

Sürat ve Antrenman Yöntemleri

Yetişkin sedanter genç erkeklerde yüzme eğitiminin vücut kompozisyonu ve motorik özellikler üzerine etkisi

Mesut HEKİM 1, Canan ALBAYRAK 2. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi BESYO. Sakarya Üniversitesi BESYO

TÜRKİYE İŞİTME ENGELLİLER A MİLLİ ERKEK BASKET- BOL TAKIMININ FİZİKSEL VE FİZYOLOJİK ÖZELLİKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

SPOR BİLİMLERİNDE ARAŞTIRMA UYGULAMASI SUNUM PROGRAMI PAZARTESİ 10:00-15:00 SAATLERİ ARASI ORMAN FAKÜLTESİ KONFERANS SALONU VE FUAYE ALANI

SPORCU EĞİTİM MERKEZLERİ Eğitim ve Öğretim Yılı TEK AŞAMALI JUDO SINAV TALİMATI

BASKETBOLCULARDA DOlVliNANT VE NON-DOMiNANT BACAKLARIN

10-12 YAŞ BAYAN TENİSÇİLERE UYGULANAN KOORDİNASYON ANTRENMANLARININ DEWİTT-DUGAN VE WALL CATCH TENİS TESTLERİNE ETKİSİ EMEL ERTEM*, MİNE GÜL.

YILDIZ ERKEK MİLLİ VE AMATÖR BADMİNTONCULARIN BAZI FİZİKSEL, FİZYOLOJİK VE ANTROPOMETRİK PARAMETRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

YAZ SPOR OKULLARINDA BASKETBOL ÇALIŞMALARINA KATILAN GRUPLARIN İKİ AYLIK GELİŞMELERİNİN FİZİKSEL YÖNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

KUVVET ANTRENMANLARI VE FİZYOLOJİSİ

Farklı Yaş Gruplarındaki Futbolcuların Sprint Zamanları ve Tekrarlı Sprint Düzeylerinin İncelenmesi

AKTİVİTE DÜZEYLERİ İLE DİZ ÖĞRENCİ GRUBUNUN FİZİKSEL KUVVETİNİN İZOKİNETİK OLARAK KARŞILAŞTIRILMASI

Kinesis Ve Thera Band Direnç Antrenmanlarının ITN Tenis Testine Etkisi

PROFESYONEL BİR FUTBOL TAKIMI İLE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU ÖGRENCİLERİNİN BAZI FİZİKSEL VE FİZYOLOJİK ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÖZET

BASKETBOL VE BADMİNTON SPORU YAPAN YAŞ ARASINDAKİ ERKEK ÇOCUKLARININ BAZI FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

Adı-soyadı: Gamze ERİKOĞLU ÖRER Doğum tarihi ve yeri: 13 Şubat 1983 Ankara


SEZON ÖNCESİ HAZIRLIK ÇALIŞMALARININ BİR SÜPER LİG TAKIMININ SEÇİLMİŞ FİZİKSEL VE FİZYOLOJİK ÖZELLİKLERİNE ETKİLERİ *

Genç Futbolcularda Mevkilere Göre Motorik Özelliklerin Karşılaştırılması

KADIN FUTBOLCULARDA KALÇA V

Nuh Osman YILDIZ, Tayfun Gürkan BOSTANCI

PROFESYONEL FUTBOLCULARDA BAZI FİZİKSEL PARAMETRELERİN VE 30 METRE SPRİNT YETENEĞİNİN MEVKİLERE GÖRE İNCELENMESİ. Halil TAŞKIN 1

Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri. Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve ÜNVAN BÖLÜM ÜNİVERSİTE

ARAŞTIRMA (Research Report)

Basketbol, güç yani maksimum enerjiyi ortaya çıkarma ve kullanma yeteneği gerektirir. Yapılan kural değişiklikleriyle beraber, oyuncular, motorik

SPKD-UKSCA AKREDİTE KUVVET KONDİSYON UZMANLIĞI SINAVI ÖRNEK SORULARI

T.C. HİTİT ÜNİVERSİTESİ SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

Farklı Branşlarla Uğraşan Bayan Sporcuların Bazı Fiziksel Uygunluk Değerlerinin İncelenmesi *

Türkiye de Kadın Futbolcuların Spora Başlamalarına Etki Eden Unsurlar ve Spordan Beklentileri.

Birkaç saniye ile birkaç dakika arasında süren yüksek şiddetli kas aktiviteleri için performans göstergesi

Katılımcı Gelişim Modeli (Istvan Balyi den adapte, 1997)

Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi Cilt1, Sayı1, 2007

ARAŞTIRMA (Research Report)

Tartışılabilir bu özet yetenek seçimi kuramına, sportif oyunlar temel alınarak günümüzdeki çalışmalardan bazı eklemeler yapmak istiyorum.

Fizyolojik Yaklaşım. Kas kasılması sırasında ortaya çıkan gerilim Bir kasın veya kas grubunun bir dirence karşı koyabilmesi

10-12 yaş grubundaki futbolcu ve badmintoncularda bazı fiziksel ve fizyolojik özelliklerinin karşılaştırılması

Amatör Futbol Takımında Müsabaka Dönemi Antrenmanının Performans Parametrelerine Etkisi *

Transkript:

MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi 2015 Cilt: 4 Sayı: 3 MANAS Journal of Social Studies 2015 Vol.: 4 No: 3 KADIN FUTBOLCULARDA SPRİNT SÜRATİ, DİKEY SIÇRAMA VE KUVVET PARAMETRELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN İNCELENMESİ Dr. Kemal GÖRAL Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Spor Bilimleri Fakültesi 48000 Menteşe / Muğla kgoral1980@yahoo.com Şenol GÖRAL Gazi Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu 06330 Yenimahalle / Ankara senolgoral@hotmail.com Öz Bu çalışma, kadın futbolcularda sprint sürati, dikey sıçrama ve kuvvet parametreleri arasındaki ilişkiyi açıklamak amacı ile yapılmıştır. Çalışmaya, 18 kadın futbolcu gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmada yaş, boy, vücut ağırlığı, sprint sürati, dikey sıçrama ve kuvvet değerleri ölçüm aletleri ile tespit edilmiştir. Elde edilen veriler SPSS programında kaydedilmiştir. Parametreler arasındaki ilişkileri incelemek için Pearson Korelâsyon testi uygulanmıştır. Kadın futbolcularda bacak kuvveti ile dikey sıçrama değerleri arasında p<0.05; sağ el kavrama kuvveti ile sol el kavrama kuvveti değerleri arasında p<0.01 düzeyinde anlamlı ilişkiler bulunduğu saptanmıştır. Sonuç olarak, performansın en temel belirleyicilerinden olan kuvvet özelliğinin kadın futbolcularda dikey sıçrama üzerine etkili olduğu ve antrenman içeriklerinde kuvvet çalışmalarına gereken önemin verilmesi gerektiği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Kadın, Futbol, Sürat, Dikey Sıçrama, Kuvvet. EXAMINATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN SPRINT SPEED, VERTICAL JUMP AND STRENGTH PARAMETERS OF FEMALE SOCCER PLAYERS Abstract The aim of this study is to examine the relationship between sprint speed, vertical jump and strength parameters of female soccer players. 18 female soccer players were voluntarily participated in this study. In this study, age, height, weight, sprint speed, vertical jump and body strength values were determined by measuring instruments. The data obtained in this study was recorded in SPSS program. In order to examine the relationship between parameters, Pearson correlation test was applied. Significant relationships were found between back strength and vertical jump values (p<0.05); right hand grip strength and left hand grip strength values (p<0.01). Consequently, strength feature one of the most fundamental determinants of performance is effective on vertical jump. Therefore, it is thought that in the training sessions required importance should be given to strength practices. Keywords: Female, Soccer, Speed, Vertical Jump, Strength. Not: Bu çalışma 07-09 Kasım 2014 tarihleri arasında Konya da yapılan 13. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresinde poster bildiri olarak sunulmuştur. ISSN: 1624-7215

Kadın Futbolcularda Sprint Sürati, Dikey Sıçrama ve Kuvvet Parametreleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi 117 1. Giriş Futbol, geniş bir oyun alanında, çok sayıda oyuncunun katılımıyla, oyun kuralları gereği belirlenmiş sınırlı bir alanda, sonucun kalelere atılan ya da yenilen gollerle belirlendiği, el harici vücudun her yerinin kullanılarak oynandığı bir spordur (İnal, 2006: 15). Futbolda başarıya giden yolun anahtarı öncelikle futbol için uygun olan oyuncuların bulunması ve bu oyuncuların performansının artırılmasına bağlıdır (Günay ve Yüce, 2008: 47). Futbolda kısa mesafeli sprintler, yön değiştirmeler, ani duruşlar, kafa vuruşu, sıçrama ve topa vurma gibi kısa sürede ve yüksek şiddette meydana gelen anaerobik enerji ile ilgili hareketlerde sıklıkla meydana gelmektedir (Günay ve Yüce, 2008: 50). Tüm spor branşlarında olduğu gibi futbolda da, hemen hemen bütün fiziksel hareketler belirli bir yere kadar, hareketin genişliği, kuvveti, çabukluğu, süresi ve karmaşıklığı gibi öğeler ile belirlenir. Ayrıca sporcu hareketlerde, bireysel motor özelliklerin yanında, kuvvet, hız, dayanıklılık ve koordinasyon gibi işlevsel bileşenleri de ayrımlaştırabilmektedir (Bompa, 1998: 357). Futbol için yetenekli oyuncular aranılırken onlarda aranılan önemli özelliklerden biri de sürattir (Konter, 1997: 4). Motorik parametrelerin önemli bir öğesi olan sürat, futbolda performansı etkileyen bir özellik olup, gelişimi için planlı ve programlı antrenmanlara ihtiyaç duyar. Sürat gelişimine elverişli antrenmanlar ile performansta olumlu gelişmeler sağlanırken başarıda olumlu yönde etkilenir (Günay ve Yüce, 2008: 221). Sürat, sporcunun kendisini en yüksek hızda bir yerden bir yere hareket ettirebilme yeteneği ya da hareketlerin mümkün olduğu kadar yüksek bir hızla uygulanması yeteneği olarak tanımlanabilir. Sürat, sadece vücudu bir yerden bir yere hareket ettirmekten oluşmaz. Diğer bir deyişle tüm vücudun ya da vücut bölümlerinin bir hareketi uygularken oluşturduğu hız olarak, kısaca vücudu ya da bir bölümünü yüksek hızda hareket ettirebilme şeklinde de tanımlanır. Hareket sürati, sporcunun ilk hareketi ile bitiş hareketi arasındaki geçen süre; sprint sürati ise, sporcunun yaklaşık 30 metreye kadar oluşturduğu süre olarak adlandırılır. Sporcu 4-5 saniyede 28.5 m - 36.5 m arasında maksimal sürate erişir (Sevim, 2002: 76). Süratte esas olan birim zamana karşı hareket sayısının fazla olmasıdır. Bu hareket iki nokta arasındaki bir veya birden fazla aynı veya farklı hareketlerden oluşabilir. Kalıtım, yaş, cinsiyet, antrenman düzeyi ve çevresel koşullar sürat özelliğinin sınırlayıcılarıdır. Sürat, diğer motorik özelliklere göre gelişim süreci daha uzun ve daha az oranda geliştirilen bir özelliktir. Futbolcu için 30-40 metre yüksek şiddetli özel sürate ihtiyaç vardır (Özkara, 2002: 189). Kuvvet, sportif yarışmalar için temel bir fiziksel özelliktir. Kuvvet dayanıklılığı ve patlayıcı kuvvet gibi kompleks motor özellikleri belirleyen, dayanıklılık, sürat, esneklik gibi diğer temel niteliklerin bir kombinasyonudur. Kuvvet ve güç, bütün kasların bir direnci

118 MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi karşılamaya ve yenmeye yönelik özellikleridir (Karatosun, 2003: 52). Sporda performansı kuvvet motorik özelliği olmadan düşünmek olası değildir. Kuvvet sporda, kas etkisiyle bir karşı direncin üstesinden gelebilme ve karşı kuvvet etkisini ortaya koyabilme anlamına gelmektedir (Özkara, 2002: 59). Kuvvet, içsel ve dışsal direnmeyi sağlayan sinir-kas yeteneği olarak tanımlanabilir. Sporcunun üretebileceği en yüksek kuvvet hareketin biomekaniksel özelliğine ve ilgili kas gruplarının kasılma büyüklüğüne bağlıdır (Bompa, 1998: 364). Kuvvet bakımından en yüksek noktaya erişebilme erkeklerde 20 yaş, kadınlarda ise birkaç yıl daha erkendir. Kuvvetin 20-24 yaşları arasında çok iyi durumda olduğu kesinlik kazanmıştır (Günay ve Yüce, 2008: 59). Atlama, sprint, gülle ve cirit atmak veya yüksek tempoda bir koşu yapmak sporcunun enerjiyi güce çevirmesine örneklerdir. Bir sporcunun başarısında enerjiyi güce çevirebilme yeteneği çok önemli bir faktördür. Güç, yapılan işin birim zaman ile ifade edilmesidir. Patlayıcı güç anaerobik metabolizma ile ilgilidir ve bunu ölçer. Dikey sıçrama da, bir kişinin durarak ulaşabildiği yükseklik ile sıçrayarak ulaşabildiği yükseklik arasındaki fark olarak tanımlanır. Dikey sıçrama, atlama ve sıçrama hareketlerini içeren aktivitelerde alt ekstremitenin sergilediği patlayıcı kuvvet yeteneğidir (Günay, Tamer ve Cicioğlu, 2006: 543; Tamer, 2000: 138). Sportif performans belirli bir spor motorik düzeyin biçimlenme derecesidir. Kompleks yapısından dolayı spesifik faktörleri içermektedir ve performans gelişimi için yapılan antrenmanlarında çok yönlü olması zorunluluğu vardır. Performansı belirleyen faktörlerin uyumlu gelişimi ile bireysel maksimum başarıya ulaşılmaktadır (Günay ve Yüce, 2008: 8). Literatürde yer alan kadın futbolcular üzerine yapılmış çalışma sayısı erkek futbolcularla yapılmış çalışma sayısı ile kıyaslandığında daha düşük sayıda kalmaktadır. Bu bağlamda, kadın futbolcularda sprint sürati, dikey sıçrama ve kuvvet özellikleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi bu çalışmanın amacını teşkil etmektedir. 2. Yöntem Bu çalışmada denek grubunu gönüllü 18 kadın futbolcu oluşturmuştur. Sporcuların ölçümleri müsabaka dönemi içerisinde ve dinlenme günlerinde gerçekleştirilmiştir. Boy uzunluğu ve vücut ağırlığı: Vücut ağırlığı hassaslık derecesi 0,01 kg olan elektronik bir terazi aracılığıyla, boy uzunluğu ise 0,01 cm hassaslıkta dijital boy ölçer aleti ile ölçülmüştür (Zorba ve Saygın, 2013: 217). 30 Metre Sprint Sürati Testi: Test, tartan pistte çıkış ve varış çizgileri önceden belirlenmiş 30 metrelik alanda, testin başlama ve bitiş noktalarına 0,01 hassasiyetli fotosel yerleştirilerek, dinlenme aralıklı 2 denemenin en iyisi alınarak yapılmıştır (Özkara,2002: 206).

Kadın Futbolcularda Sprint Sürati, Dikey Sıçrama ve Kuvvet Parametreleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi 119 Dikey Sıçrama Testi: Dikey sıçrama panosu kullanılarak ölçüm yapılmıştır. Ayaklar bitişik ve vücut dik durumda iken çift kol yukarı uzatılarak parmak uçlarının temas ettiği en son nokta işaretlenmiştir. Durarak uzanma uç noktasını alırken ayak ve topuklar yerden kalkmamıştır. Daha sonra denek çift ayağı ile yukarı doğru tüm gücüyle sıçrayarak, panoya temas etmiştir. İlk uzanma noktası ile sıçrayarak temas etme noktası arasındaki fark değerlendirmeye alınmıştır. Denek sıçrama esnasında adım almamış ve dizlerini 90 o bükmüştür. Bu işlem iki kez tekrar edilmiş ve en iyi değer kayıt edilmiştir (Tamer,2000: 138; Özkara, 2002: 86). Kuvvet: El kavrama kuvveti (sağ ve sol), sırt kuvveti ve bacak kuvveti ölçümleri Takkei marka el, sırt ve bacak dinamometreleri ile gerçekleştirilmiştir (Tamer,2000: 34; Zorba ve Saygın, 2009: 208). İstatistiksel Analiz: Araştırmada elde edilen tüm veriler SPSS programında kaydedilmiştir. Elde edilen verilerin aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri hesaplandıktan sonra, parametreler arasındaki ilişkileri incelemek için Pearson Korelâsyon testi uygulanmış ve anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak alınmıştır. 3. Bulgular Tablo 1: Kadın Futbolcuların Fiziksel Özellikleri ve İstatistikî Değerleri Değişkenler N Art.Ort. Std. Sp. Minimum Maksimum Yaş (yıl) 18 20.44 1.65 18.00 24.00 Boy (cm) 18 164.39 6.09 157.00 177.00 Vücut Ağırlığı (kg) 18 55.67 4.61 50.00 67.00 Antrenman Yaşı (yıl) 18 5.67 1.78 3.00 9.00 30 mt. sprint sürati (sn) 18 5.65 0.30 5.16 6.28 Sağ el kavrama kuvveti (kg) 18 25.21 1.96 22.00 29.30 Sol el kavrama kuvveti (kg) 18 24.69 1.83 21.30 28.40 Sırt kuvveti (kg) 18 77.97 4.78 70.90 86.20 Bacak kuvveti (kg) 18 90.74 2.36 87.00 95.10 Dikey sıçrama (cm) 18 31.33 2.61 27.00 36.50 20.44±1.65 yıl yaş ortalamasına sahip kadın futbolcuların ortalama sprint sürati değerleri 5.65±0.30 sn, dikey sıçrama değerleri 31.3±2.61 cm, sırt kuvveti değerleri 77.97±4.78 kg, bacak kuvveti değerleri 90.74±2.36 kg, sağ el kavrama kuvveti değerleri 25.21±1.96 kg ve sol el kavrama kuvveti değerleri 24.69±1.83 kg olarak bulunmuştur.

120 MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi Tablo 2: Sprint Sürati, Dikey Sıçrama ve Kuvvet Özellikleri Arasındaki Korelâsyon Analizi Değişkenler Sprint Sürati Sağ el Kavrama Kuvveti Sol el Kavrama Kuvveti Sırt Kuvveti Bacak Kuvveti Dikey Sıçrama **p<0.01 *p<0.05 r P N Sprint Sürati r 0.012 P 0.961 N 18 Sağ el Kavr. r -0.032.931** P 0.901 0.000 N 18 18 Sol el Kavr. r -0.248-0.217-0.021 P 0.322 0.388 0.935 N 18 18 18 Sırt Kuv. r 0.127-0.024-0.079-0.417 P 0.615 0.925 0.757 0.085 N 18 18 18 18 Bacak Kuv. r -0.054 0.083 0.294 0.299 0.339 P 0.831 0.744 0.237 0.229 0.037* N 18 18 18 18 18 Dikey Sıçr. Bu çalışmada, kadın futbolcuların sprint sürati, dikey sıçrama ve kuvvet özellikleri arasındaki ilişkiler korelasyon analizi ile incelendiğinde, bacak kuvveti ile dikey sıçrama değerleri arasında p<0.05; sağ el kavrama kuvveti ile sol el kavrama kuvveti değerleri arasında p<0.01 düzeyinde anlamlı ilişkiler bulunduğu tespit edilmiştir. Diğer değişkenler arasında ise herhangi anlamlı bir fark bulunamamıştır (p>0.05). 4. Tartışma ve Sonuç Bu çalışma, kadın futbolcularda sprint sürati, dikey sıçrama ve kuvvet parametreleri arasındaki ilişkiyi açıklamak amacı ile yapılmıştır. Somboonwong, Chutimakul ve Sanguanrungsirikul (2015: 262) 18.8±1.3 yıl yaş ortalamasına sahip Taylandlı kadın futbolcuların boy uzunluğu ortalamalarını 161.23±4.69 cm, vücut ağırlığı ortalamalarını 54.77±3.30 kg; McCormack ve arkadaşları (2014: 964) 19.5±1.0 yıl yaş ortalamasına sahip kadın futbolcuların boy uzunluğu ortalamalarını 165.2±5.5 cm, vücut ağırlığı ortalamalarını 62.1±6.4 kg; Özbar, Ates ve Agopyan (2014: 2888) 4.2±0.9 yıl antrenman yaşına ve 18.2±2.3 yıl yaş ortalamasına sahip kadın futbolcuların boy uzunluğu ortalamalarını 161.3±5.4 cm, vücut ağırlığı ortalamalarını 56.6±7.2 kg; Palmer ve arkadaşları (2014: 2026) yaptıkları çalışmada, Amerika Birleşik Devletleri NCAA 1.liginde oynayan, 18.7±0.34 yıl yaş

Kadın Futbolcularda Sprint Sürati, Dikey Sıçrama ve Kuvvet Parametreleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi 121 ortalamasına sahip kadın futbolcuların boy uzunluğu ortalamalarını 165.99±1.46 cm, vücut ağırlığı ortalamalarını 64.61±2.16 kg; Sezgin, Cihan ve Can (2011: 125) elit kadın futbolcular oyun pozisyonlarına göre inceledikleri çalışmalarında, 20.4±2.6 yıl yaş ortalamasına sahip kadın futbolcuların boy uzunluğu ortalamalarını 165.8±6.1 cm, vücut ağırlığı ortalamalarını 56±5.5 kg olarak tespit etmişlerdir. Manson, Brughelli ve Haris (2014: 308) kadın futbolcuların fizyolojik özelliklerini inceledikleri çalışmalarında, 23.3±4.89 yıl yaş ortalamasına sahip üst düzey futbolcuların sprint sürati değerlerini 5.04±0.34 sn, 17.8±0.71 yıl yaş ortalamasına sahip 20 yaş altı futbolcuların sprint sürati değerlerini 4.89±0.26 sn olarak tespit etmişlerdir. Özer ve Kılınç (2012: 366) elit ferdi ve takım sporcularının kuvvet ve sürat özelliklerini inceledikleri çalışmalarında, 30 m sprint sürati değerlerini ferdi sporcularda 5.00±0.35 sn, takım sporcularında 5.02±0.30 sn; İmamoğlu, Bostancı ve Kabadayı (2004: 147) sprint sürati değerlerini kadın sporcularda 5.15±0.13 sn, 20.8 yıl yaş ortalamasına sahip kadın futbolcularda 5.14 sn; Palmer ve arkadaşları (2014: 2026) kadın futbolcuların dikey sıçrama değerlerini 41.13±1.26 cm; Castagna ve Castellini (2013: 1156) İtalyan milli kadın futbolcuların dikey sıçrama değerlerini 30.2±3.5 cm; Göksu ve Yüksek de (2003: 76) elit kadın futbolcuların dikey sıçrama değerlerini 30.4±6.4 cm olarak bulmuşlardır. Karatosun (2003: 83) bir yarışma ya da müsabaka ne kadar uzun olur ise süratin performans üzerine etkisinin de o kadar azaldığını, süratin 800m de %20, 10000m de %4, maratonda %2 oranında etkiye sahip olmasına rağmen, her türlü sportif aktivitede önemli bir nitelik olduğunu belirtmiştir. Nikolaidis (2014: 41) 21.7±4.0 yıl yaş ortalamasına sahip kadın futbolcuların fiziksel uygunluk özelliklerini incelediği çalışmasında, sporcuların sağ el kavrama kuvveti değerlerini 31.2±4.5 kg ve sol el kavrama kuvveti değerleri de 29.3±4.2 kg, bacak kuvveti değerlerini 92.4±20.0 kg olarak belirlemiştir. Akyüz ve arkadaşlarının (2013: 2) elit düzey kadın basketbolcular üzerinde yaptıkları çalışmalarında, kadın basketbolcuların sırt kuvveti değerleri 83.35±11.68 kg, bacak kuvveti değerleri 87.75±8.34 kg, sağ el kavrama kuvveti değerleri 34.73±3.28 kg ve sol el kavrama kuvveti değerleri de 32.82±3.57 kg olarak bulunurken, sırt ve bacak kuvveti değerleri arasında p<0.01, sağ ve sol el kavrama kuvveti değerleri arasında p<0.01 düzeyinde pozitif ilişkilerin bulunduğunu tespit etmişlerdir. Shalfawi ve arkadaşlarının (2013: 2966) yaptığı çalışmada, 10 hafta süreyle kuvvet antrenmanı yapan kadın futbolcuların dikey sıçrama ön test - son test değerlerinde farklılık meydana geldiği ve kuvvet çalışmalarının dikey sıçrama özelliğine olumlu etki sağladığı belirlenmiştir. Özkara (2002: 59) sporda performansı, kuvvet motorik özelliği olmadan

122 MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi düşünmenin mümkün olmadığını belirtirken, Bompa (1998: 359) kuvvet, sürat ve dayanıklılık arasında oldukça düzenli yöntemsel bir ilişki olduğunu, sporcunun antrenmana başlamasının ilk yıllarında, bütün yetenekleri özelleşmiş bir antrenmana sağlam bir temel hazırlamak için genel olarak geliştirmesinin gerekliliğini vurgulamaktadır. Sonuç olarak, performansın en temel belirleyicilerinden olan kuvvet özelliğinin kadın futbolcularda dikey sıçrama üzerine etkili olduğu ve düzenli olarak planlanan antrenman içeriklerinde kuvvet çalışmalarına gereken önemin verilmesi gerektiği düşünülmektedir. Kaynakça Akyüz, M., Özkan, A., Taş, M., Sevim, O., Akyüz, Ö ve Uslu, S. (2013). Yıldız Basketbol Milli Takımında Yer Alan Kız Sporcuların Kuvvet Profillerinin Belirlenmesi ve İlişkilendirilmesi. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), 1(3): 34-41. Bompa, T.O. (1998). Antrenman Kuramı ve Yöntemi. Çev. İlknur K., Burcu T. Ankara: Bağırgan Yayınevi. Castagna, C and Castellini, E. (2013). Vertical Jump Performance in Italian Male and Female National Team Soccer Players. J Strength Cond Res 27(4): 1156 1161. Göksu, Ö. ve Yüksek, S. (2003). Elit Bayan Futbolcuların Sezon Boyunca Bazı Fiziksel ve Fizyolojik Parametrelerinde Meydana Gelen Değişikliklerin Belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 11(3): 74-79. Günay, M. ve Yüce, A.İ. (2008). Futbol Antrenmanının Bilimsel Temelleri. Ankara: Gazi Kitabevi. Günay, M., Tamer, K. ve Cicioğlu, İ. (2006). Spor Fizyolojisi ve Performans Ölçümü. Ankara: Gazi Kitabevi. İmamoğlu, O., Bostancı, Ö. ve Kabadayı, M. (2004). Beden Eğitimi ve Spor Bölümü Öğrencilerinde 30 Metre Koşu ve Margaria Kalamen Anaerobik Güç İlişkisinin Araştırılması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, II(4): 147-154. İnal A.N. (2006). Futbolda Eğitim ve Öğretim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Karatosun, H. (2003). Antrenmanın Fizyolojik Temelleri. Isparta: Tuğra Ofset. Konter, E. (1997). Futbolda Süratin Teori ve Pratiği. Ankara: Bağırgan Yayınevi. Manson, S.A., Brughelli, M. and Harris, N.K. (2014). Physiological characteristics of international female soccer players. J Strength Cond Res, 8(2):308-318. McCormack, WP., Stout, JR., Wells, AJ., Gonzalez, AM., Mangine, GT., Fragala, MS. and Hoffman, JR. (2014). Predictors of high-intensity running capacity in collegiate women during a soccer game. J Strength Cond Res 28(4): 964 970. Nikolaidis, P.T. (2014). Weight status and physical fitness in female soccer players: is there an optimal BMI? Sport Sci Health, 10: 41 48. Ozbar, N., Ates, S. and Agopyan, A. (2014). The effect of 8-week plyometric training on leg power, jump and sprint performance in female soccer players. J Strength Cond Res 28(10): 2888 2894. Özer, Ö. ve Kılınç, F. (2012). Elit ferdi ve takım sporcuların kuvvet, sürat ve esneklik performanslarının karşılaştırılması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1): 360-371. Özkara, A. (2002). Futbolda Testler. Ankara: İlksan Matbaacılık.

Kadın Futbolcularda Sprint Sürati, Dikey Sıçrama ve Kuvvet Parametreleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi 123 Palmer, TB., Thompson, BJ., Hawkey, MJ., Conchola, EC., Adams, BM., Akehi, K., Thiele, RM. and Smith, DB. The Influence of Athletic Status on the Passive Properties of the Muscle-Tendon Unit and Traditional Performance Measures in Division I Female Soccer Players and Nonathlete Controls. Journal of Strength and Conditioning Research, 28(7): 2026 2034. Sevim Y. (2002). Antrenman Bilgisi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Sezgin, E., Cihan, H. ve Can, İ. (2011). Elit Kadın Futbolcuların Oyun Pozisyonlarına Göre Aerobik Güç Performansları ve Toparlanma Sürelerinin Karşılaştırılması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, IX (4) 125-130. Shalfawi, SAI, Haugen, T, Jakobsen, TA, Enoksen, E, and Tønnessen, E. (2013). The effect of combined resisted agility and repeated sprint training vs. strength training on female elite soccer players. Journal of Strength and Conditioning Research, 27(11): 2966 2972. Somboonwong, J., Chutimakul, L. and Sanguanrungsirikul, S. (2015). Core Temperature Changes and Sprint Performance of Elite Female Soccer Players After a 15-minute Warm-up in a Hothumid Environment. J Strength Cond Res 29(1): 262 269. Tamer, K. (2000). Sporda Fiziksel-Fizyolojik Performansın Ölçülmesi ve Değerlendirilmesi. Ankara: Bağırgan Yayımevi. Zorba E. ve Saygın Ö. (2013). Fiziksel Aktivite ve Fiziksel Uygunluk. Ankara: Fırat Matbaacılık.