ÜST ÜYELER VE HAREKETLERİ Üst Üyeler 4 bölümde incelenir 1. Omuz kemeri REK132&SBR178 ANATOMİ VE KİNEZİYOLOJİ 2. Kol KONU ÜST ÜYELER VE HAREKETLERİ Klavikula Skapula Sternum Humerus Ön görünüm Kemikleri 1. Klavikula=Köprücük kemiği 2. Skapula =Kürek kemiği Eklemleri 1. Sternoklavikular eklem 2. Akromioklavikular eklem OMUZ KEMERİ: Hareketleri Omuz kemeri hareketleri, skapulanın hareketlerine göre tanımlanır Bu hareketler: 1. Elevasyon 2. Depresyon 3. Abduksiyon 4. Adduksiyon Elevasyon: Kürek kemiğinin omurgaya paralel olarak yukarıya doğru yükselmesidir Depresyon: Kürek kemiğinin omurgaya paralel olarak aşağı doğru hareket etmesidir Abduksiyon: Kürek kemiğinin omurgadan uzaklaşmasıdır Adduksiyon: Kürek kemiğinin omurgaya yaklaşmasıdır Humerus (1) 3. Önkol Yrd.Doç.Dr. Ş. NAZAN KOŞAR OMUZ KEMERİ: Kemikler ve Eklemler Skapula (1) Klavikula (1) Radius (1) Ulna (1) 4. El Karpaller (8) Metakarpaller (5) Falankslar (14) OMUZ KEMERİ: Kemikler ve Eklemler Sternum Klavikula Skapula Skapula Humerus Ön görünüm Klavikula OMUZ KEMERİ: Hareketleri Elevasyon Abduksiyon (Protraksiyon) Depresyon Yukarı rotasyon Adduksiyon (Retraksiyon) Aşağı rotasyon (Anatomik pozisyona dönüş) 1
OMUZ KEMERİ OMUZ KEMERİ OMUZ KEMERİ: Kasları-1 3,4 ve 5. kaburgalardan başlar skapulanın korakoid çıkıntısında sonlanır Fonksiyonları: Omuz kemerinde abduksiyon ve depresyon OMUZ KEMERİ: Kasları-2 Serratus anterior Pectoralis minör Pektoralis minör Serratus anterior İlk 8-9 kaburgadan başlar skapula iç kenarının ön yüzünde sonlanır Fonksiyonu: Omuz kemerinde abduksiyon Serratus Anterior İlk 8-9 kaburgadan başlar skapula iç kenarının ön yüzünde sonlanır Fonksiyonu: Omuz kemerinde abduksiyon OMUZ KEMERİ Pektoralis minör 3,4 ve 5. kaburgalardan başlar skapulanın korakoid çıkıntısında sonlanır Fonksiyonları: Omuz kemerinde abduksiyon ve depresyon OMUZ KEMERİ: Kasları-3 Trapez Romboideus minör Romboideus major Levator skapula Levator skapula İlk 4 boyun omurundan başlar skapulanın üst iç köşesinde sonlanır Trapez Art kafa kemiği, tüm boyun ve göğüs omurlarının arka çıkıntılarından başlar; köprücük kemiğinin dış kenarı, kürek kemiğinin akromion çıkıntısı ve kürek kemiğinin dikensi (spina) çıkıntısının dış kenarında sonlanır Rhomboideus major ve minör Son boyun omuru ve ilk 5 göğüs omurlarının arka çıkıntılarından başlar; kürek kemiğinin iç kenarında sonlanır Bu kasların başlıca fonksiyonu, omuz kemerinde adduksiyon ve elevasyondur. Trapezin alt lifleri depresyon, üst lifleri elevasyon yaptırır. 2
OMUZ KEMERİ: Hareketlerinin Kassal Analizi ELEVASYON Levator skapula Trapezius üst lifler Rhomboideus major Rhomboideus minör DEPRESYON Pektoralis minör Trapezius alt lifleri ADDUKSİYON Levator skapula Trapez Rhomboideus major Rhomboideus minör ABDUKSİYON Pektoralis minör Serratus anteriör KOL: Kemikleri ve Eklemleri Kol kemiği: Humerus Önemli referans noktaları Humerus başı Humerus başçığı Humerus makarası Humerus epikondilleri Büyük tüberkül Küçük tüberkül Deltoid tümsekçiği KOL: Kemikleri ve Eklemleri Omuz eklemi Kürek kemiğinin glenoid çukuru ile humerus başı arasındaki eklemdir Eklem tipi: küre-çukur Bağları OMUZ EKLEMİNİN HAREKETLERİ 3
OMUZ EKLEMİNİN KASLARI-1 infraspinatus Teres minör infraspinatus Teres minör Bu iki kasın fonksiyonları; dış rotasyon, ekstansiyon ve horizontal ekstansiyon İnfraspinatus Kürek kemiğinin arka yüzünde, dikensi çıkıntının altında kalan iç kenardan başlar, omuz eklemini arkadan katederek humerus büyük tüberkülünde sonlanır OMUZ EKLEMİNİN KASLARI-2 Teres Minör Kürek kemiğinin dış kenarından orta bölümden başlar, omuz eklemini arkadan katederek humerus büyük tüberkülünde sonlanır OMUZ EKLEMİNİN KASLARI-3 Deltoid Deltoid Pektoralis majör (Göğüs kası) Subskapularis Köprücük kemiğinin iç yarısından, göğüs kemiğinden ve ilk 6 kaburgadan başlar, omuz eklemini önden katederek humerus üst ucunun ön yüzünde sonlanır Fonksiyonları: Fleksiyon, horizontal fleksiyon, iç rotasyon, adduksiyon Kürek kemiğinin ön yüzünde yer alır. İç kenardan başlar, omuz eklemini önden katederek humerusun küçük tüberkülünde sonlanır Fonksiyonları: İç rotasyon ve adduksiyon Köprücük kemiğinin dış yarısından, kürek kemiğinin akromion çıkıntısından ve kürek kemiğinin dikensi çıkıntısından başlar, omuz eklemini ön, üst ve arkadan katederek humerusun üst dış kenarında sonlanır Fonksiyonları: Ön parça : Abd-fleks-horz. fleks.-iç rot. Arka parça : Abd-ekst-horz. ekst.-dış rot. Orta parça : Abd. Supraspinatus Supraspinatus Kürek kemiğinin üst iç köşesinden başlar, kürek kemiği üst çukurunda uzanır ve omuz eklemini üstten katederek humerusun büyük tüberkülünde sonlanır Fonksiyonları: Abduksiyon ve dış rotasyon OMUZ EKLEMİNİN KASLARI-4 Latissimus dorsi (kanat kası) Teres major Kalça ve sağrı kemikleri, bel omurları, son 6 göğüs omuru ve son 3 kaburgadan başlar, lifleri yukarı doğru uzanır, omuz ekleminin altından geçer ve humerusun üst ön yüzünde sonlanır Fonksiyonları: Adduksiyon-ekstansiyon-iç rotasyon Kürek kemiğinin alt köşesinden başlar, omuz ekleminin altından geçerek latissimus dorsi kasının sonlandığı noktada sonlanır Fonksiyonları: Adduksiyon-ekstansiyon-iç rotasyon 4
OMUZ EKLEMİ HAREKETLERİNİN KASSAL ANALİZİ FLEKSİYON Pektoralis major Deltoidin ön parçası EKSTANSİYON Deltoidin arka parçası Latissimus dorsi Teres major Teres minör İnfraspinatus HORİZONTAL FLEKSİYON Pektoralis major Deltoidin ön parçası HORİZONTAL EKSTANSİYON Deltoidin arka parçası Supraspinatus İnfraspinatus Teres minör OMUZ EKLEMİ HAREKETLERİNİN KASSAL ANALİZİ ÖNKOL: Kemikleri ABDUKSİYON Deltoid (her üç parça) Supraspinatus ADDUKSİYON Latissimus dorsi Teres major Pektoralis major Subskapularis İÇ ROTASYON Pektoralis major Deltoidin ön parçası Subskapularis Latissimus dorsi Teres major DIŞ ROTASYON Deltoidin arka parçası Supraspinatus İnfraspinatus Teres minör Radius (döner kemik) Radius başı Radius stiloid çıkıntısı Ulna (dirsek kemiği) Olekranon çıkıntısı Ulnanın stiloid çıkıntısı ÖNKOL: Eklemleri ÖNKOL: Hareketleri 1. Radioulnar eklem : Radius ve ulna arasında Dingil tip eklem 2. Humeroulnar eklem : Humerus ve ulna arasında Menteşe tip eklem 3. Humeroradial eklem : Humerus ve radius arasında Küre-çukur tip eklem Supinasyon: Ön kolda dış rotasyon hareketidir. Pronasyon: Ön kolda iç rotasyon hareketidir. 5
ÖNKOL KASLARI-1 Biseps braki (pazı kası) Kürek kemiğinin korakoid çıkıntısı ve glenoid çukurunun hemen üzerinden başlar, humerus kemiğinin ön yüzünde uzanır, dirsek eklemini önden geçerek radius ve ulna kemiklerinin üst ön yüzünde sonlanır Fonksiyonları: Ön kolda fleksiyon ve supinasyon Brakioradialis: Humerusun alt dış kenarından başlar, radius kemiğinin stiloid çıkıntısında sonlanır Brakialis: Humerusun 1/3 lük üst bölümünün ön yüzünden başlar, dirsek eklemini önden geçerek ulnanın üst ön yüzünde sonlanır Fonksiyonları: Her iki kas da önkolda fleksiyon yaptırır ÖNKOL KASLARI-2 Triseps braki (üç başlı kol kası) Kürek kemiğinin glenoid çukurunun hemen altındani humerusun büyük tüberkülünün altından ve humerusun alt yarısından başlar, humerus kemiğinin arka yüzünde uzanır, dirsek eklemini arkadan geçerek radius ve ulna kemiklerinin üst arka yüzünde sonlanır Fonksiyonları: Ön kolda ekstansiyon ÖNKOL KASLARI-3 Supinator: Humerus kemiğinin iç epikondilinden ve ulnadan başlar, dirsek eklemini arkadan çapraz geçerek radius kemiği üst dış kenarında sonlanır Fonksiyonları: Ön kolda supinasyon Pronator teres: Humerus kemiğinin iç epikondilinden başlar, dirsek eklemini önden çapraz geçerek radius kemiği üst dış kenarında sonlanır Pronator kuadratus: Radius ve ulna kemiklerinin alt uçlarının ön yüzünde, iki kemik arasında uzanır Fonksiyonları: Pronator teres ve kuadratus kasları ön kolda pronasyon yaptırır 6
ÖNKOL HAREKETLERİNİN KASSAL ANALİZİ EL: Kemikler FLEKSİYON Biseps braki Brakioradialis Brakialis EKSTANSİYON Triseps braki PRONASYON Pronator teres Pronator kuadratus SUPİNASYON Biseps braki Supinator Karpaller El bileği kemikleri 8 adet Metakarpaller El tarak kemikleri 5 adet Falankslar El parmak kemikleri Başparmakta 2 adet Diğer parmaklarda 3 er adet Toplam 14 adet EL: Eklemleri Radiokarpal eklem El bileği eklemi Oval tip eklem Metakarpofalangeal eklemler El tarak kemikleriyle el parmak kemikleri arasındaki eklemler Oval tip eklem İnterfalangeal eklemler El parmak kemikleri arasındaki eklemler Menteşe tip eklem EL BİLEĞİ HAREKETLERİ BAŞ PARMAK HAREKETLERİ PARMAKLARDA ABDUKSİYON VE ADDUKSİYON 7
ÖNKOL FLEKSÖR KASLARI ÖNKOL EKSTANSÖR KASLARI ÖNKOL EKSTANSÖR KASLARI ÖNKOL FLEKSÖR KASLARI 43 ÖNKOL FLEKSÖR KASLARI ELBİLEĞİ HAREKETLERİNİN KASSAL ANALİZİ FLEKSİYON Fleksör carpi ulnaris Fleksör carpi radialis ADDUKSİYON Fleksör carpi ulnaris Ekstansör carpi ulnaris EKSTANSİYON Ekstansör carpi ulnaris Ekstansör carpi radialis longus Ekstansör carpi radialis brevis ABDUKSİYON Fleksör carpi radialis Ekstansör carpi radialis longus Ekstansör carpi radialis brevis 8
EL KASLARI EL KASLARI EL KASLARI EL KASLARI EL KASLARI ELDE KAVRAMA HAREKETLERİ 9
EL KAVRAMASINDA ROL ALAN KASLAR Fleksör digitorum profundus Fleksör digitorum superficialis Fleksör pollicis longus Fleksör pollicis brevis Adduktor pollicis Abduktor digiti minimi brevis Opponens digiti minimi Opponens pollicis Birinci dorsal interossei Palmar interossei 6-56 6-57 6-58 6-59 6-60 10
6-61 6-62 Enseden bar itme Bükülü kalça pozisyonunda halterin yukarı çekilmesi Halterle dirsek bükülmesi Lat Pull Hareketi 11
Şınav Bench press hareketi 12