BOLOGNA PROJESİ HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ERGOTERAPİ LİSANS PROGRAMI DERS TANITIM BİLGİLERİ Dersin Adı Kodu Yarıyıl Teori (saat/ hafta) Engellilik Sosyolojisi SOS 100-001 Önkoşullar - Dersin dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin öğrenme ve Anlatım/Tartışma/Soru-Yanıt öğretme teknikleri Dersin sorumlusu(ları) Dersin amacı Dersin öğrenme çıktıları Dersin içeriği Kaynaklar Uygulama (saat/hafta) Laboratuar (saat/hafta) Yerel Kredi AKTS 1 3 saat - - 3 3 Prof.Dr. Esra Burcu Bu dersin temel amacı engelliliği sosyolojik bakış açısıyla anlamak ve yorumlamaktır. Bu bağlamda ders; -engelliliğin ve engelli bireyin fiziksel ve sosyal/kültürel tanımını belirlemek ve sorgulamak; -engellilik araştırmalarının dünyada ve Türkiye deki gelişimi ile tarihçesini araştırmak; -engellilik konusunun ele alınışında, sorunların tespitinde ve çözüm önerilerinin verilmesinde sosyolojik bilgiyi kullanmak, -Türkiye deki engelli bireylere yönelik çalışmaların dünya araştırmalarıyla karşılaştırılmasını yapmaktır. Bu dersin sonunda öğrenci; -engellilik konusuna sosyolojik bakış açısıyla yaklaşmayı, - konuyu ilgili kavramsal ve kuramsal çerçeve ile değerlendirmeyi öğrenecektir. Öğrencinin edindiği bu donanımla; -engelli bireylere ilişkin araştırmaları planlayıp gerçekleştirebilecek, -sorunların tespiti ve çözümüne ilişkin sosyolojik yorumlar yapabilecek ve böylece -engelliler konusunda yerleşik olumsuz kültürel tanımlamaların olumluya doğru şekillenmesine katkıda bulunacak ve engellilik konusuna objektif gözle bakabilecektir. Bu derste; -engelliğin ve engelli bireyin fiziksel ve sosyal/kültürel tanımı, -engellilik araştırmalarının dünyada ve Türkiye deki gelişimi, tarihçesi, -engellilik konusunda, sorunların çözümünde ve uygun önerilerin geliştirilmesinde sosyolojik bilginin kullanımı -engellilik sosyolojisindeki teorik yaklaşımlar - Türkiye de ve dünyadaki engelli bireylere yönelik araştırmalar Arıkan, Ç. (2002), Sosyal Model Çerçevesinde Özürlülüğe Yaklaşım UFKUN ÖTESI BILIM DERGISI, 2(1), 11-25. Barnes, C. (1996), "Theories of Disability and the Origins of the Oppresion of Disabled People in Western Society", in. DISABILlTY AND SOCIETY:EMERGlNG ISSUES AND INSIGHTS, Ed L.Barton, London:Longrnan. 1
Barnes, C. (1998), "The Social Model of Disability: A Sociological Phenomenon Ignored by Sociologists?", in. THE DISABILlTY READER: SOCIAL SCIENCE PERSPECTIVES, Ed. T. Shakespeare, New York: Casseli Pub. Burcu, E. (2002), "Üniversitede Okuyan Özürlü Öğrencilerin Sorunları: Hacettepe Beytepe Kampüsü Öğrencileri Örneği", HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ EDEBIYAT FAKÜLTESI DERGISI, 19 (i): 83-103. Burcu, E. (2004), "Görme Özürlü Öğrencilerin Eğitimlerine İlişkin Düşünceleri ve Sorunları: Ankara Örneği", UFKUN ÖTESI BILIM DERGISI, 4 (2): 23-47. Burcu, E. (2005), "Görme Özürlü Çocukların Geleceğe İlişkin Düşüncelerinde Ailelerinin Sosyo-Ekonomik Düzeyinin Önemi: Ankara Örneği", SOSYOLOJI KONFERANSLARI,37-54. Burcu, E. (2006), Türkiye'de Özürlü Birey Olma: Temel Sosyolojik Özellikleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara. Burcu, E. (2006), Özürlülük Kimliği ve Etiketlemenin Kişisel ve Sosyal Söylemleri, HACETTEPE ÜNIVERSITESI EDEBIYAT FAKÜLTESI DERGISI, Aralık, sayı:2, cilt 23, ss: 61-84. Burcu, E. (2007), Disability and Youth Suicide: A Focus Group Study of Disabled University Students, REVIEW OF DISABILITY STUDIES: AN INTERNATIONAL JOURNAL, Vol.III, Issue 1-2, pp.33-47 Burcu, E. (2010), Engellilik Modelleri Üzerine, N.Güngör Ergan, E.Burcu, B.Şahin (ed.), HÜSEYİN YALÇIN A ARMAĞAN: SOSYOLOJİ YAZILARI 3, ss:60-83, Ankara:Hacettepe Üniversitesi. Burcu, E. (2011) Türkiye de Engelli Bireylere İlişkin Kültürel Tanımlamalar: Ankara Örneği, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Haziran, cilt 28, sayı:1, ss:37-54. Karataş, K. (2002), Engellilerin Toplumla Bütünleşme Sorunları Bir Sosyal Politika Yaklaşımı, UFKUN ÖTESI BILIM DERGISI, 2(2), 43-55. T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı, (2002), Türkiye Özürlüler Araştırması, Ankara Özürlüler İdaresi Başkanlığı. Haftalar Tartışılacak işlenecek konular 1. Hafta Engellilik tanımı ve engelli birey olma 2. Hafta Sosyolojik bakış açısında engellilik 3. Hafta Disiplinlerarası bir alan olarak engellilik ile ilgili yapılan araştırmalar 4. Hafta Engellilik modelleri (ahlaki model/medikal model) 5. Hafta Engellilik modelleri (sosyal model/ sosyal inşacı model ve diğerleri) 6. Hafta Ara sınav 7. Hafta Engellilik kültürü 2
8. Hafta Engelli olmayan bireylerin bakış açısıyla şekillenen engellilik kültürü 9. Hafta Engelli bireyin bakış açısıyla şekillenen engellilik kültürü 10. Hafta Türkiye de engelli bireyler 11. Hafta Ara sınav 12. Hafta Türkiye de engelli nüfusa ilişkin geliştirilen politikalar 13. Hafta Serbest alanlar: Sinema ve engellilik 14. Hafta Serbest alanlar:edebiyat ve engellilik 15. Hafta Final sınavı 16. Hafta Tartışma/değerlendirme Değerlendirme Sistemi Yarıyıl içi çalışmaları Sayısı Katkı Payı Devam 14 hafta - Laboratuar - - Uygulama - - Alan Çalışması - - Derse Özgü Staj (Varsa) - - Ödevler - - Sunum - - Projeler - - Seminer - - Ara Sınavlar 2 %25X2 Final 1 %50 Toplam 3 %100 Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 2 %50 Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 1 %50 Toplam 3 %100 AKTS (Öğrenci İş Yükü Tablosu) Etkinlikler Sayısı Süresi Toplam İş Yükü Ders Süresi (X14 ) 14 3 saat 42 Laboratuvar - - - Uygulama - - - Derse özgü staj (varsa) - - - Alan Çalışması - - - Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön Çalışma, 14 2.5 35 pekiştirme, vb) Sunum / Seminer Hazırlama - - - Proje - - - Ödevler - - - Ara sınavlara hazırlanma süresi 2 3 6 saat Yarıyıl Sonu Sınavına hazırlanma süresi 1 7 7 saat Toplam İş Yükü 90 saat Derslerin öğrenme çıktılarının program yeterlilikleri ile ilişkilendirilmesi 3
Program yeterlilikleri Katkısı vardır Katkısı yoktur 1 X 2 X 3 4 5 6 7 X 8 9 10 4
HACETTEPE UNIVERSITY FACULTY OF HEALTH SCIENCES DEPARTMENT OF OCCUPATIONAL THERAPY BACHELOR PROGRAM COURSE INFORMATION Course Name Code Semester Theory (hours/we ek) Sociology of Disability SOS 100-1 3 hours/1 week Application (hours/week ) Laboratory (hours/week ) National Credit 001 Prequisites - Course language Turkish Course type Compulsory Learning and Lecture/Discussion/Question and answer teaching strategies Instructor (s) Prof.Dr. Esra Burcu Course objective The course is designed to introduce students to the study and interpretation of disability from a sociological perspective. In this respect, the course will focus on the following topics: -to identify and pose questions on the physical, social, and cultural definitions of disability as well as disabled persons -to study the history and development of disability research in the world and in Turkey -to practice the use of sociological information on the topic of disability, in identifying the problems, and in providing solutions - to compare Turkey and world disability studies within a global perspective Learning outcomes The learning outcomes of this course are as such: the student will be able to - approach disability studies from a sociological perspective - evaluate disability within the related conceptual and theoretical framework - plan and carry out research on disabled persons -develop a sociological approach on the identification and solutions of problems related to disbility -contribute to the transformation of established negative cultural definitions into positive ones in the society Course Content The course will comprise: - the physical, social, and cultural definitions of disability as well as disabled persons - the history and development of disability research in the world and in Turkey - the use of sociological information on the topic of disability, in identifying the problems, and in providing solutions - theoretical approach in the sociology of disability - Turkey and world disability studies within a global perspective ECTS - - 3 3 References Arıkan, Ç. (2002), Sosyal Model Çerçevesinde Özürlülüğe Yaklaşım UFKUN ÖTESI BILIM DERGISI, 2(1), 11-25. Barnes, C. (1996), "Theories of Disability and the Origins of the Oppresion of Disabled People in Western Society", in. DISABILlTY AND SOCIETY:EMERGlNG ISSUES AND INSIGHTS, Ed L.Barton, London:Longrnan. 5
Barnes, C. (1998), "The Social Model of Disability: A Sociological Phenomenon Ignored by Sociologists?", in. THE DISABILlTY READER: SOCIAL SCIENCE PERSPECTIVES, Ed. T. Shakespeare, New York: Casseli Pub. Burcu, E. (2002), "Üniversitede Okuyan Özürlü Öğrencilerin Sorunları: Hacettepe Beytepe Kampüsü Öğrencileri Örneği", HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ EDEBIYAT FAKÜLTESI DERGISI, 19 (i): 83-103. Burcu, E. (2004), "Görme Özürlü Öğrencilerin Eğitimlerine İlişkin Düşünceleri ve Sorunları: Ankara Örneği", UFKUN ÖTESI BILIM DERGISI, 4 (2): 23-47. Burcu, E. (2005), "Görme Özürlü Çocukların Geleceğe İlişkin Düşüncelerinde Ailelerinin Sosyo-Ekonomik Düzeyinin Önemi: Ankara Örneği", SOSYOLOJI KONFERANSLARI,37-54. Burcu, E. (2006), Türkiye'de Özürlü Birey Olma: Temel Sosyolojik Özellikleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara. Burcu, E. (2006), Özürlülük Kimliği ve Etiketlemenin Kişisel ve Sosyal Söylemleri, HACETTEPE ÜNIVERSITESI EDEBIYAT FAKÜLTESI DERGISI, Aralık, sayı:2, cilt 23, ss: 61-84. Burcu, E. (2007), Disability and Youth Suicide: A Focus Group Study of Disabled University Students, REVIEW OF DISABILITY STUDIES: AN INTERNATIONAL JOURNAL, Vol.III, Issue 1-2, pp.33-47 Burcu, E. (2010), Engellilik Modelleri Üzerine, N.Güngör Ergan, E.Burcu, B.Şahin (ed.), HÜSEYİN YALÇIN A ARMAĞAN: SOSYOLOJİ YAZILARI 3, ss:60-83, Ankara:Hacettepe Üniversitesi. Burcu, E. (2011) Türkiye de Engelli Bireylere İlişkin Kültürel Tanımlamalar: Ankara Örneği, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Haziran, cilt 28, sayı:1, ss:37-54. Karataş, K. (2002), Engellilerin Toplumla Bütünleşme Sorunları Bir Sosyal Politika Yaklaşımı, UFKUN ÖTESI BILIM DERGISI, 2(2), 43-55. T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı, (2002), Türkiye Özürlüler Araştırması, Ankara Özürlüler İdaresi Başkanlığı. Course Outline Weekly Weeks Topics 1. Definition of disability and being a disabled person 2. Disability within a sociological perspective 3. Research on disability as an interdisciplinary field 4. Disability models (ethical model/medical model) 5. Disability models (social model/ social constructivist model and the others) 6
6. Midterm exam 7. Disability culture 8. Disability culture that is shaped by the perspective of nondisabled persons 9. Disability culture that is shaped by the perspective of disabled persons 10. Disabled persons in Turkey 11. Midterm exam 12. Policies developed as regards Turkey s disabled population 13. Special fields: Cinema and disability 14. Special fields: Literature and disability 15. Final exam 16. Discussion and evaluation Assessment Methods Course activities Number Percentage Attendance 14 weeks - Laboratory - - Application - - Field activities - - Specific practical training - - Assignments - - Presentation - - Project - - Seminar - - Midterms 2 25%X2 Final exam 1 50% Total 3 100% Percentage of semester activities contributing grade succes 2 50% Percentage of final exam contributing grade succes 1 50% Total 3 100% Workload and ECTS Calculation Activities Number Duration (hour) Total Work Load Course Duration (x14) 14 3 saat 42 Laboratory - - - Application - - - Specific practical training - - - Field activities - - - Study Hours Out of Class (Preliminary work, 14 2.5 35 reinforcement, vb) Presentation / Seminar Preparation - - - Project - - - Homework assignment - - - Midterms ( Study duration ) 2 3 6 Final Exam (Study duration) 1 7 7 Total Work Load 90 7
Matrix of learning outcomes versus program outcomes Program outcomes Contribution No contribution 1 X 2 X 3 4 5 6 7 X 8 9 10 8