TANZİMAT EDEBİYATI II. DÖNEM SANATÇILARI
RECAİZADE MAHMUT EKREM (1847-1914) Eski edebiyata karşı yeni edebiyatı savunan genç şair ve yazarlara destek olmuş, onlar Edebiyatımızın Batılılaşmasında önemli rol oynamıştır. Güzel olan her şey şiirin konusu olabilir. diyerek şiirin konu alanını genişletmiştir. Muallim Naci ye karşı yeni edebiyatı savunmuştur. Eski-yeni edebiyat tartışmasında yenilik taraftarı olmuştur. Muallim Naci nin savunduğu göz için kafiye görüşüne karşılık, kulak için kafiye yi savunmuştur. Şiirlerinde romantizm, tiyatrolarında klasisizm, romanında realizmin etkisinde kalmıştır. tarafından Üstad olarak kabul edilmiştir.
ESERLERİ Şiir: Zemzeme I-II-III, Nijad Ekrem, Yadigâr-ı Şebap, Nağme-i Seher, Pejmürde Roman: Araba Sevdası Hikâye: Muhsin Bey, Şemsa Tiyatro: Çok Bilen Çok Yanılır, Afife Anjelik, Atala Eleştiri: Takdir-i Elhan, Zemzeme III Mukaddimesi Ders Kitabı: Talim-i Edebiyat Biyografi: Kudemadan Birkaç Şair
ABDÜLHAK HAMİT TARHAN (1852-1931) Şiir ve tiyatro türünde eserler vermiştir. Türk edebiyatında Şair-i Âzam olarak bilinir. Sanat, sanat içindir anlayışını benimsemiştir. Tanzimat şiirinde Batılılaşma hareketinin ve yeniliklerin öncüsüdür. Tam bir tezatlar şairi dir. Tabiat ve aşk onun şiirlerinde ana temadır. Heceyle yazdığı birleç şiiri dışında aruz ölçüsünü kullanmıştır. İlk şiir kitabı olan Sahra Batılı anlamda, Türk edebiyatında ilk pastoral şiir örneklerini içerir. Türk edebiyatında şiire metafizik ürpertiyi getiren şair olarak da bilinir. Validem adlı eseriyle edebiyatımızdaki ilk duraksız şiiri yazmıştır. Belli bir dil anlayışı yoktur. Tiyatro eserlerini sahnelemek için değil okunmak için yazmıştır. Tiyatro eserlerinde süslü ve ağır bir dil kullanmıştır.
ESERLERİ Şiir: Haram, Sahra, Ölü, Makber, Havale, Bunlar Odur, Validem, Divaneliklerim yahut Belde, Yadigâr-ı Harp, Bâlâdan Bir Ses, İlham-ı Vatan, Kahpe yahut Bir Sefilenin Hasbihali Tiyatro: Aruzla yazılanlar: Sardanapal, Turhan, Kanuni nin Vicdan Azabı, Eşber, Nazife, Abdüllahü s-sagir, İlhan, Yabancı Dostlar, Arziler, Ruhlar, Tayfalar Geçidi, Tezer Heceyle yazılanlar: Nesteren, Küvette, Hakan, Cünun-ı Aşk Mensur: Macera-yı Aşk, Sabri ü Sebat, İçli Kız Nazım-Nesir Karışık: Duhter-i Hindu, Tarık, İbn-i Musa, Zeynep, Finten
SAMİPAŞAZADE SEZAİ (1860-1936) Sanat için sanat anlayışını benimsemiştir. Batılı anlamda ilk öykü örneklerini yazmıştır. Roman ve öykülerinde realizm akımının etkisindedir. Betimlemelerde ağır, konuşma bölümlerinde sade ve doğal bir dil kullanmıştır. ESERLERİ Roman: Sergüzeşt Hikaye: Küçük Şeyler Anı: İclal Tiyatro: Şîr Gezi-sohbet-makale: Rumuzu l-edep
NABİZÂDE NAZIM (1862-1893) Realizm ve natüralizmden etkilenmiştir. İlk kez köy yaşamını ve insanını konu edinmiştir. Zehra ilk psikolojik roman denemesi sayılır. ESERLERİ Roman: Karabibik, Zehra Öykü: Yadigârlarım, Zavallı Kız, Bir Hatıra, Sevda Şiir: Heves Ettim
MUALLİM NACİ (1850-1893) için kafiye anlayışını benimsemiştir. Eski-yeni tartışmasında eski edebiyat taraftarının öncüsü olmuştur. Recaizade Mahmut Ekrem le girdiği kafiye tartışmasında kulak için kafiye anlayışına karşı göz Şiirlerinde yalın ve sade bir Türkçe kullanmıştır. Halk edebiyatı nazım biçimlerinden faydalanmıştır. Köylü Kızların Şarkısı adlı şiiri edebiyatımızda köyden söz eden ilk şiirdir. ESERLERİ Şiir: Ateşpâre, Şerâre, Füruzân, Sünbüle Eleştiri: Demdeme Anı: Ömer in Çocukluğu Sözlük: Lügat-ı Naci Dil ve edebiyat: Islahat-ı Edebiyye Biyografi: Osmanlı Şairleri, Esâmi Oyun: Heder
AHMET CEVDET PAŞA TANZİMAT DÖNEMİNDEKİ DİĞER SANATÇILAR Tarih, hukuk, dil ve edebiyat alanlarında çok sayıda eser vermiştir. Türkçenin konuşulduğu gibi yazılması gerektiğini savunmuş, şiirde hece vezninin kullanılmasının doğru olduğunu belirtmiştir. Eserlerinde sade bir dil kullanmıştır. ESERLERİ Kısas-ı Enbiya ve Tevarih-i Hulefa, Tarih-i Cevdet, Mecelle, Divançe-i Cevdet, Kavaid-i Osmaniye, Belagat-ı Osmaniye, Tezakir-i Cevdet, Maruzat Dilde Türkçülük hareketinin ilk temsilcilerinden olmuştur. Sarıklı İhtilalci olarak tanınmıştır. Muhbir adlı gazeteyi tanınmıştır. ALİ SUAVİ
BEŞİR FUAT Edebiyatımızda ilk kez bilimsel ve nesnel eleştirinin örneklerini veren kişidir. Pozitivizm, realizm ve natüralizmi benimsemiştir. Çok sayıda makalesi vardır. FATMA ALİYE HANIM İlk kadın romancımız kabul edilir. Muhadarat, Refet, Udi, Emin eserleri arasındadır. Edebiyatımızda ilk trajedi yazarıdır. İki manzum trajedi yazmıştır. Sergüzeşt-ı Perviz ve Sasaniyan Hükümdarlarından İkinci Ersas ın Sergüzeşti ALİ HAYDAR
SADULLAH PAŞA Akıl, bilim ve tekniğe önem verilmiştir. Lamartine den çevirdiği Göl şiiri ünlüdür. Ondokuzuncu Asır şiiri ile ünlüdür. ŞAİR EŞREF İstimdat, Dccâl I, Deccâl II, İran da Yangın Var eserleri arasındadır. Hiciv şairlerimizdendir. II. Abdülhamit için yazdığı hicivler ile ünlüdür.