Türkiye Bülteni AK PART AYLIK YAYIN ORGANI SAYI : 14 TEMMUZ 2004 10 12 32 42 Bush Baflbakan n Ankara da NATO Zirvesi KÖ Toplant s AB Sempozyumu Baflbakan Erdo an n NATO Zirvesi de erlendirmesi 6 Baflbakan Recep Tayyip Erdo an düzenledi i bas n toplant s nda NATO stanbul Zirvesi ni de erlendirdi... ABD Baflkan Bush Ankara da 10 ABD Baflkan George Bush NATO stanbul Zirvesi öncesinde Ankara ya gelerek Baflbakan Erdo an la görüfltü. 12 NATO stanbul Zirvesi NATO nun 55 y ll k tarihindeki 17. Zirvesi stanbul da yap ld. Türkiye AB için haz r 18 D fliflleri Bakan ve Baflbakan Yard mc s Abdullah Gül NATO Gençlik Zirvesi nde gençlerin sorular n yan tlad. Röportaj: Hükümetimiz yoksullar n yan nda 24 Devlet Bakan Beflir Atalay, Devlet Bakanl taraf ndan yoksulluk konusunda yap lan çal flmalar anlat yor. KÖ D fliflleri Bakanlar Toplant s 32 Son KÖ toplant s nda Türkiye aç s ndan çok olumlu geliflmeler yafland. Yerel yönetimler için yeni bir sayfa 34 Baflbakan Erdo an, Yerel Yönetimler- ller Bankas Vizyonu toplant s nda, yerel yönetimler konusunda yap lacak yeni düzenlemelerden söz etti. Röportaj: Turizmde alt n y l 36 Kültür ve Turizm Bakan Erkan Mumcu, turizm alan nda kaydedilen önemli geliflmelerin alt n çiziyor. Avrupa Birli i Sempozyumu 42 Türkiye nin AB ye üyelik sürecinde sosyal politikalar, AK Parti Sosyal fller Baflkanl n n düzenledi i sempozyumda ele al nd. H zland r lm fl tren yola ç kt 46 Ankara- stanbul aras nda Yakup Kadri Karaosmano lu ve Yahya Kemal Beyatl ekspresleri sefere bafllad. Ayr ca Aktüel Test, Tarihten Bir Yaprak, Kültür ve Sanat Dünyas ndan, Temmuz Tarihi..
Türkiye Bülteni AK PART AYLIK YAYIN ORGANI Y l:2 Say :14 Temmuz 2004 AK PART Ad na Sahibi : Doç. Dr. Murat Mercan (Medya Tan t mdan Sorumlu Genel Baflkan Yrd.) Yay n Yönetimi : Hüseyin Besli M. Faruk Bayrak Yay n Kurulu : Akif Gülle Ayflenur Kurto lu Bülent Gedikli Hüseyin Besli smail Karaosmano lu M. Faruk Bayrak Murat Mercan Nebahat Erkök Ömer Çelik Zeynep Karahan Uslu Sorumlu Yaz iflleri Müdürü : Beflir Coflkun Adres : AK Parti Genel Merkezi Balgat - Ankara Tel: 0312 473 00 00 Bas n ve Halkla liflkiler : Arzu Aygan ve Ülkü Tafl Sanat Yönetmeni: Ali Üstünda Grafik Tasar m: Selim Akyüz Digital llüstrasyon: Ünal Üstünda Bask ve Cilt : Melisa Matbaac l k Türkiye Bülteni nde yay nlanan yaz ve foto raflar kaynak belirtilerek kullan labilir. www.turkiyebulteni.net EDITÖR DEN MURAT MERCAN AK PART GENEL BAfiKAN YARDIMCISI Dünya liderleri stanbul da bulufltu Geçti imiz günlerde dünya liderleri NATO stanbul Zirvesi için stanbul da biraraya geldi. Bildi iniz gibi, Haziran ay içinde stanbul, OECD ve KÖ toplant lar na da ev sahipli i yapm flt. Bu önemli zirvelerin ülkemizde yap l - yor oluflu Türkiye nin uluslararas arenada art k önemli bir çekim merkezi haline geldi ini büyük bir aç kl kla gösteriyor. Dünyan n gelece ine yön verecek önemli kararlar n al nd NATO Zirvesi Türkiye nin tan t m aç s ndan önemli bir f rsatt ve Zirve s ras nda dünya liderlerinin dile getirdi i olumlu izlenimler, bu f rsat n gerçekten de çok iyi bir flekilde de erlendirildi ini gösteriyor. Türkiye Bülteni nin bu say s nda NATO stanbul Zirvesi ne genifl bir flekilde yer ay r rken, Baflbakan Recep Tayyip Erdo an n Zirve yi de erlendiren bir konuflmas na da yer verdik. Devlet Bakan Beflir Atalay ile Kültür ve Turizm Bakan Erkan Mumcu nun birer röpörtaj na yer verdi imiz bu say m zda ayr ca Türk demokrasisi aç s ndan büyük bir önem tafl yan Avrupa Konseyi Parlementerler Meclisi nin Türkiye üzerindeki denetim sürecinin kald r lmas, AK Parti Sosyal liflkiler Baflkanl taraf ndan düzenlenen Avrupa Birli i Sempozyumu na iliflkin yaz lar m z da okuyabilirsiniz. Güzel günlerde buluflmak dile iyle, esen kal n.
Temmuztarihi 24 1923 Lozan Antlaflmas Kurtulufl Savafl n n baflar yla sonuçlanmas üzerine, taraflar sviçre nin Lozan kentinde bir konferans toplanmas n kararlaflt rd. Konferansa, Türkiye, ngiltere, Fransa, talya, Japonya, Yunanistan kat lacak, SSCB ve ABD ise ilgili konularda müzakerelere ifltirak edecekti. 21 Kas m 1922 de bafllayan Konferans 4 fiubat 1923 te kesintiye u rad. 23 Nisan 1923 te görüflmeler yeniden bafllad. 24 Temmuz 1923 te 143 maddelik esas antlaflma imzaland. Böylece Türkiye milletleraras platformda resmen tan nd. Antlaflmaya göre, Hatay d fl nda, bugünkü s n rlar esas kabul edildi. Oniki ada talyanlara b rak ld. Türk Devleti nin siyasi ba ms zl n n önünde bir engel olan kapitülasyonlar kald r ld. Karaa aç, Yunasitan n savafl tazminat olarak Türkiye ye b rak ld. Müslüman olmayan az nl klar anayasa önünde eflit kabul edilip, kültürel haklar güvence alt na al nd. Musul meselesi, Osmanl borçlar, Türklerle Rumlar n mübadelesi gibi konular n ayr nt lar n n ilgili devletler aras nda çözülmesi benimsendi. 01 07 18 20 27 1546 1939 1932 1974 1953 Barbaros un ölümü Hatay Anavatan a kat ld Türkiye nin Milletler Cemiyeti üyeli i K br s Bar fl Harekat Kore Savafl sona erdi Kanuni Sultan Süleyman döneminde Kaptan- Derya olan Barbaros Hayreddin Pafla, Osmanl Donanmas yla büyük zaferler kazand. 1538 de Preveze Deniz Savafl nda Haçl donanmas n büyük bir hezimete u ratan Barbaros Hayreddin Pafla k sa sürede denizde Osmanl hakimiyetini sa lad. Türbesi Befliktafl ta bulunan Barbaros Hayreddin Pafla denizcilik tarihinin en büyük isimlerindendir. 23 Haziran 1939 da Türkiye ile Fransa aras nda var lan anlaflma ile Hatay Türkiye ye b rak ld. Hatay Millet Meclisi 29 Haziran 1939 da oy birli i ile ald kararla Hatay n Türkiye ye kat lmas na karar verdi. 7 Temmuz 1939 tarihli kanunla da Hatay il olarak Türk idari yap s içinde yer ald. Türkiye 20 Nisan 1932 Cenevre Silahs zlanma Konferans nda, Milletler Cemiyeti'ne kat lma talebinde bulundu ve bu talep üzerine Milletler Cemiyeti Konseyi'nin 6 Haziran 1932 tarihli toplant s nda, Türkiye Milletler Cemiyeti'ne davet edildi. 18 Temmuz 1932 de Milletler Cemiyeti ne üye olan Türkiye, iki y l sonra da Konsey üyeli ine seçildi. 15 Temmuz 1974 de, EOKA c Nikos Sampson, Yunanistan daki askeri cuntan n deste iyle K br s ta darbe yaparak yönetimi eline geçirdi ve adadaki Türklere yönelik sald r lara bafllad. Türk Ordusu garantör devlet s fat yla bu sald r lar durdurmak ve adan n fiilen Yunanistan a ba lanmas n önlemek amac yla K br s a asker ç kard. Kuzey Kore Güney Kore ye sald rd. Sald r y önlemek için ABD nin öncülü ünde Birleflmifl Milletler Kuvvetleri oluflturuldu. Bir tugayla Kore Savafl na kat lan Türk askerlerinin gösterdi i baflar lar, 1951 de Türkiye nin NATO ya al nmas nda önemli bir rol oynad. Hiçbir taraf n kesin üstünlük sa layamad savafl 27 Temmuz 1953 te imzalanan Panmunjom Mütarekesi ile sona erdi.
Dünya Aktüalite Atlas Eski ABD Baflkan Ronald Reagan öldü ABD eski Baflkan Ronald Reagan 93 yafl nda hayat n kaybetti. Alzheimer hastas olan Reagan n zatürreden öldü ü bildirildi. ABD Baflkanl görevini 2 dönem yürüten Reagan, Cumhuriyetçi Amerikal lar taraf ndan bir ikon ve "fier mparatorlu u" diye tan mlanan Sovyetler Birli i ni dize getiren adam olarak biliniyordu. ABD nin film y ld z ilk baflkan olan Reagan, so uk savafl dönemindeki etkili d fl politikas ve Reaganomics diye bilinen ekonomi politikalar ile halktan büyük destek görmüfltü. Ronald Reagan için Washington da resmi cenaze töreni düzenlendi. Törene Baflbakan Recep Tayyip Erdo an n da aralar nda bulundu u çok say da Devlet ve Hükümet Baflkan kat ld. Bush tan G-8 ve Türkiye de erlendirmesi G-8 ve Türkiye nin ortak bir hedef etraf nda topland n söyleyen ABD Baflkan George Bush, toplulu un enerji ve kaynaklar n, Ortado u ve Kuzey Afrika ülkelerinde özgürlüklerin desteklenmesinde kulland klar - n kaydetti. Sanayileflmifl 7 ülke ve Rusya dan oluflan G-8 ülkelerinin Georgia da düzenlenen zirvesinde bas n toplant s düzenleyen Bush bu sözleriyle, demokratik ortak olarak zirveye davet etti i Türkiye yi de G-8 ülkeleriyle birlikte and. BM: Irak tasar s kabul edildi BM Güvenlik Konseyi, ABD ve ngiltere taraf ndan sunulan Irak karar tasar s n oybirli iyle kabul etti. Tasar Irak ta egemenli i 30 Haziran da Irakl - lar a devrederek iflgali resmen sona erdiriyor ve bar fl n sa lanmas için ABD önderli indeki bir güce yetki veriyor. BM Global Compact Zirvesi Birleflmifl Milletler (BM), dünyan n önde gelen 20 yat r m flirketinin yöneticilerini biraraya getirerek sosyal çevre ve yönetim konular n tart flt. Yöneticiler ayr ca BM Global Compact (Küresel lkeler Sözleflmesi) Zirvesi çerçevesinde finans sektörünün sosyal sorunlarla çevre ve yönetim konular na duyarl olmas na dair bir metni de imzalad lar. BM'nin New York'taki Merkez Binas 'nda yap lan BM Global Compact Zirvesi kapsam nda biraraya gelen yat r mc flirketler, ald klar kararla finans dünyas ndaki di er aktörlerin de karl l k ve yat r m kararlar nda bu faktörleri standart birer unsur olarak kabul etmesini sa lamaya çal flacaklar n kaydettiler. Aralar nda Credit Suisse Group, Deutsche Bank, Goldman Sachs, HSBC, Morgan Stanley ve Banco do Brasil'in de bulundu u ve yaklafl k 6 trilyon dolarl k bir varl a hükmeden dünyan n önde gelen 20 yat r m flirketi, finans piyasalar yla çevre, sosyal ve yönetiflim kriterlerinin birbiriyle ba lant l hale getirilmesini öngören bir karar kabul etti.
Irak ta egemenlik, geçici yönetime devredildi Irak'ta ABD önderli indeki koalisyon yönetimi, egemenli i Irak' n geçici hükümetine devretti. Koalisyon güçlerinin karargah n n bulundu u yeflil bölgede düzenlenen ve Irak' n geçici Devlet Baflkan Gazi El Yaver'in de kat ld törende, ABD'nin Irak'taki sivil yöneticisi Paul Bremer, egemenli in devriyle ilgili yasal belgeleri Irak' n geçici Baflbakan yad Allavi'ye teslim etti. IMF Baflkan Rato dan ABD, AB ve Japonya ya ça r Uluslararas Para Fonu Baflkan Rodrigo Rato, ABD, AB ve Japonya dan, dünya ekonomisinin daha dengeli büyümesine yard mc olmalar n istedi. IMF nin kuruluflunun 60. y ldönümünde konuflan Rato, dünya ekonomisini tehlikeye atmamak için ABD nin bütçe aç n kapatmaya dönük gayret sarf etmesini, AB ve Japonya n n da yap sal reformlar destekleyerek ekonomik büyümeyi hareketlendirmesi gerekti ini savundu. BM Ticaret ve Kalk nma Konferans Birleflmifl Milletler Ticaret ve Kalk nma Konferans n n dört y lda bir düzenledi i uluslararas forumlardan 11 incisi Brezilya n n Sao Paulo kentinde topland. Uluslararas gündemin önceli ini terörle mücadeleden yoksullukla mücadeleye çevirmeyi amaçlayan foruma 120 ülkeden temsilciler kat ld. Forumda geliflmekte olan ülkeler taraf ndan geliflmifl ülkelere, önceli i iyi tan mlanmam fl bir terörizmle mücadele konseptine vererek, yolsullukla mücadele konusunda vermifl olduklar taahhütleri gözard ettikleri gerekçesiyle elefltiriler getirildi. Annan K br s Raporu nu aç klad BM Genel Sekreteri Kofi Annan n K br s konusundaki kapsaml raporu resmen yay nland. BM Genel Sekreteri Kofi Annan, 25 sayfadan oluflan K br s raporunu BM Güvenlik Konseyi üyelerine ve ilgili taraflara iletti. Oldukça genifl kapsaml K br s raporlar ndan biri olan metnin giriflinde çözüm sürecinin safhalar özetleniyor. 96 maddede yaklafl k 4 y lda olup bitenler hakk ndaki görüfllere yer veriliyor. Raporun sonunda iki de ek yer al - yor. Türk taraf n n merakla bekledi i raporda Kofi Annan, referandumda Kuzey den ç kan evet yan t n memnuniyetle karfl lad n belirtirken, Türkler e uygulanan gereksiz ambargolar n ve izolasyonun kald r lmas gerekti ini vurguluyor. Bu çerçevede Kofi Annan, Güvenlik Konseyi nden k s tlamalar n ve tecridin kald r lmas için yard m istiyor. Annan, Ambargolar n ve tecridin kald - r lmas, bölünmüfllü ün ya da KKTC nin tan nmas na de il, adan n yeniden birlefltirilmesi hedefine katk sa layacakt r ifadesini vurguluyor. Türkler birleflmeye evet dedi Kofi Annan n raporunda K br sl Türkler in tercihini adan n birleflmesinden yana yapt n, bunun KKTC nin tan nmas hedefinden vazgeçildi i anlam na geldi i yönünde bir ifade de dikkat çekiyor. Referandum öncesinde hay r kampanyas yürüten Rum lider Papadopulos un özenli ifadelerle elefltirildi i K br s raporunda Rum kesiminin hay r yan t na sayg duyuldu u belirtiliyor.
Tarihi bir zirveye evsahipli i yapman n mutlulu unu yaflad k... Baflbakan Recep Tayyip Erdo an düzenledi i bas n toplant s nda NATO stanbul Zirvesi ni de erlendirdi... R. Tayyip Erdo an Baflbakan Erdo an: Türkiye bu zorlu görevi büyük bir baflar yla yerine getirmifltir. Zirvede al nan kararlar gelecek için tarihi bir dönüm noktas olacak. G üzel stanbulumuz tarihi bir Zirveye baflar yla evsahipli i yapm fl olman n mutlulu unu yaflad. NATO üyesi 26 ülkenin yan s ra Avrupa-Atlantik bölgesindeki toplam 48 ülkenin Devlet ve Hükümet Baflkanlar NATO Zirvesi vesilesiyle stanbul da topland lar. Bu çerçevede gerçeklefltirilen toplant lar n ayr nt lar na girmeden önce flunu gururla ifade etmek isterim ki, 52 y ll k NATO üyeli i tarihinde ilk defa NATO Zirvesi ne evsahipli i yapan ülkemiz bu zorlu görevi büyük bir baflar yla yerine getirdi. Bu sadece bizim de il, kat lan tüm Devlet ve Hükümet Baflkanlar n n da defalarca bizlere ifade ettikleri kanaatleridir. Burada bahsetti im baflar, sadece bir organizasyonel etkinlik baflar s de ildir. Bu ayn zamanda birçok medeniyetin buluflma noktas olan stanbul un, global bir istikrar köprüsü olma hedefi tafl yan NATO nun gelece ine tuttu u fl ktan da kaynaklanmaktad r. Tüm kat l mc lar ve uluslararas gözlemciler, geniflleyen NATO nun do uya ve güneye uzatt ortakl k elinin, stanbul da daha özel bir anlam ve derinlik kazand n ifade etmifltir. slam kültürüyle demokrasi kültürünün, geleneksellikle modernitenin, tarih ile gelece in baflar l bir sentezini temsil eden Türkiye nin, bu özellikleriyle, medeniyetler ve kültürler aras diyalog için kuvvetli bir umut fl oluflturdu u, bu toplant vesilesiyle, bir kere daha aç kça görülmüfltür. stanbul Zirvesi, NATO nun transformasyon 6 Türkiye Bülteni
sürecinde kritik bir noktaya iflaret etmektedir. Burada al nan kararlar, gelecek için, dünya bar fl ve istikrar için tarihi bir dönüm noktas olacakt r. stanbul Zirvesi sonuçlar na sadece konu bafll klar halinde bak ld nda bile bu aç kça görülmektedir. Bu Zirve sonuçlar n sekiz ana bafll k alt nda toplamak mümkündür: Gerçek anlamda alan-d fl ilk operasyon niteli i tafl yan Afganistan daki NATO harekat n n, merkezi hükümetin talebi do rultusunda, Kabil d fl na geniflletilmesine; bu ülkenin siyasi geçifl sürecinde kilit önemi haiz seçimlere destek verilmesine dair TO nun ortakl k iliflkileri içinde özel bir öncelik verilmesi karara ba lanm flt r. G-8 toplant s nda ve ABD-AB Zirvelerinde ortaya konan yaklafl mlarla uyumlu flekilde bölge ülkeleriyle tam bir ortakl k ve istiflare halinde yürütülmesi kararlaflt r - lan stanbul flbirli i Giriflimi hayata geçirilmifltir. Ayr ca mevcut Akdeniz Diyalo- u nun kendi özgün kimli ini koruyarak stanbul flbirli i Giriflimine paralel olarak gelifltirilmesi benimsenmifltir. 1546 say l Birleflmifl Milletler Güvenlik Konseyi karar uyar nca ve Irak Geçici Hükümetinin talebi do rultusunda, Irak Güzel stanbulumuz tarihi bir Zirveye baflar yla evsahipli i yapm fl olman n mutlulu unu yaflad. NATO üyesi 26 ülkenin yan s ra Avrupa-Atlantik bölgesindeki toplam 48 ülkenin Devlet ve Hükümet Baflkanlar NATO Zirvesi vesilesiyle stanbul da topland lar. fiunu gururla ifade etmek isterim ki, 52 y ll k NATO üyeli i tarihinde ilk defa NATO Zirvesi ne evsahipli i yapan ülkemiz bu zorlu görevi büyük bir baflar yla yerine getirdi. Bu sadece bizim de il, kat lan tüm Devlet ve Hükümet Baflkanlar n n da defalarca bizlere ifade ettikleri kanaatleridir. kararlar teyid edilmifltir. Bosna Hersek te elde edilen baflar l sonuçlar fl nda, bu ülkedeki NATO harekat n n sene sonunda bitirilmesi ve burada yeni bir operasyon üstlenecek olan AB ye destek olunmas kararlaflt r lm flt r. Terörizmle mücadele alan nda çeflitli tedbirler içeren istihbarat paylafl m n n güçlendirilmesi, olas nükleer, kimyasal ve biyolojik sald r lar n önlenmesi için yeteneklerin gelifltirilmesi gibi yeni bir önlemler paketi kabul edilmifltir. Yeni tehditlerle mücadele için gerekli oldu u tesbit edilen yeteneklerin temini, özellikle üye ülkelerin NATO operasyonlar na kat l m n k s tlayan lojistik ve mali güçlüklerin giderilmesi yönünde çal flmalar n bafllat lmas kararlaflt r lm flt r. Yedi yeni üyenin kat l m n n, son geniflleme dalgas olmayaca ; ttifak n "aç k kap politikas "n n aktif flekilde muhafaza edilece i vurgulanm flt r. Kafkasya ve Orta Asya ülkelerine NA- güvenlik güçlerinin e itiminde NATO nun rol üstlenmesi ve bunun d fl nda at labilecek ilave ad mlara iliflkin bir iç çal flma bafllat lmas kararlaflt r lm flt r. T üm bu kararlara bak ld nda, NATO nun, yeni yetenekler, yeni ortakl k iliflkileri ve operasyonlar üzerine bina edilen dönüflüm sürecinin stanbul da yeni bir ufuk ve ivme kazand - n aç kça görebiliyoruz. stanbul Zirvesinin bu vizyoner niteli i esasen Zirve s ras nda kabul edilen "Yeni Dönemde Güvenli imiz" bafll kl stanbul Deklarasyonu nda da ortaya konmufltur. çeri inin yan s ra, böyle bir vizyon bildirisinin So uk Savafl n bitiminden hemen sonra gerçeklefltirilen 1990 Londra Zirvesi nden bu yana ilk defa yay nlanm fl olmas stanbul Zirvesi nin önemini ayr ca teyid etmektedir. Zirvede kabul edilen di er önemli bir belge de Irak konusunda yap lan ortak aç klama olmufltur. Irak krizi esnas nda zor Türkiye Bülteni 7
bir dönem geçiren müttefiklerin Irak konusundaki görüfl birli- ini ortaya koymas bak m ndan da önem tafl yan sözkonusu aç klama, Irak taki genel duruma ve uyulmas gereken prensiplere iliflkin olarak da kayda de er gözlemler içermektedir. Bu ba lamda, Irak tan kaynaklanan terörist faaliyetlerin komflu ülkelerin ve bölgenin güvenli ine tehdit teflkil etti- inin aç kça vurgulanmas, bizim aç m zdan özellikle önemli ve olumlu bir tespit niteli i tafl maktad r. Zirve vesilesiyle, müttefiklerin kendi aralar ndaki toplant lar n yan s ra, Ukrayna Devlet Baflkan yla NATO-Ukrayna Komisyonu toplant s nda bir araya gelinmifltir. Bunun yan s ra, NATO-Rusya Konseyi nin D fliflleri Bakanlar düzeyindeki toplant s da yap lm flt r. Ayr ca 46 üyesi bulunan Avrupa-Atlantik Ortakl k Konseyi; Devlet ve Hükümet Baflkanlar düzeyinde toplanm flt r. Sözkonusu toplant da Afganistan Devlet Baflkan Say n Karzai de yer alm flt r. Avrupa-Atlantik Ortakl k Konseyi toplant lar na henüz ortakl k statüsü kazanmam fl Bosna-Hersek ile S rbistan ve Karada Devlet Baflkanlar n n da bizim giriflimlerimiz do rultusunda, gözlemci s fat yla kat lmas bir ilki teflkil etmifltir. Özellikle Say n Karzai yle yap lan toplant tarihi bir nitelik tafl maktad r. Bu toplant, Avrupa-Atlantik camias n n Afganistan n gelece ine yönelik taahhüdünü göstermesi bak m ndan yararl ve yap c olmufltur. Gerek NATO toplant - lar nda gerek yapt m z ikili temaslarda bu husus aç kça ortaya ç km flt r. Bu Zirve, özellikle AB üyeli imiz bak m ndan, içinden geçti imiz süreçte AB ülkelerinin Türkiye ye yönelik yaklafl mlar nda ilave olumlu bir yaklafl m oluflmas na da katk da bulunmufltur. Bu arada D fliflleri Bakan ve Baflbakan Yard mc s Say n Gül, Azerbaycan D fliflleri Bakan Mehmedyarov ve Ermenistan D fliflleri Bakan Oskanyan ile yapt üçlü görüflmeye de de inmek isterim. Üç Bakan n ileride de sürdürmeyi kararlaflt rd klar görüflmelerin, donmufl gibi görünen bölgesel ihtilaflar n çözümüne ve bölge istikrar na katk yapmas - n dilerim. Bu Zirve toplant s münasebetiyle bir dizi ikili görüflme yapma f rsat da buldum. slam kültürüyle demokrasi kültürünün, geleneksellikle modernitenin, tarih ile gelece in baflar l bir sentezini temsil eden Türkiye nin, bu özellikleriyle, medeniyetler ve kültürler aras diyalog için kuvvetli bir umut fl oluflturdu u bu toplant vesilesiyle, bir kere daha aç kça görülmüfltür. talya Baflbakan dostum Say n Berlusconi, spanya n n yeni Baflbakan Say n Zapatero ve Slovenya Baflbakan Say n Rop ile gerek ikili gerek AB ile iliflkilerimizi gözden geçirme f rsat bulduk. Ayr ca, Azerbaycan Cumhurbaflkan Say n Aliyev ve K rg zistan Cumhurbaflkan Say n Akaev ile de ayr nt l birer görüflme yapt m. Gala yeme i öncesinde de Fransa Cumhurbaflkan Say n Chirac ve Almanya fiansölyesi Schröder ile bir araya gelerek k sa bir 8 Türkiye Bülteni
fiunu gönül rahatl yla söyleyebilirim: stanbul Zirvesi, hem NATO nun gelece ine yön vermesi, hem ülkemizin tan t m, hem de Türkiye nin öneminin önplana ç kar lmas bak m ndan zamanl, yararl ve baflar l bir toplant olmufltur. görüfl teatisinde bulunduk. Ayr ca Afganistan Devlet Baflkan Say n Karzai ile ayr nt l bir görüflme yapt k. NATO toplant lar ve çal flma yemekleri s ras nda ise tüm Devlet ve Hükümet Baflkanlar ile çeflitli temaslarda bulundum. Sonuç itibariyle flunu gönül rahatl yla söyleyebilirim: stanbul Zirvesi, hem NA- TO nun gelece ine yön vermesi, hem ülkemizin tan t m, hem de Türkiye nin öneminin önplana ç kar lmas bak m ndan zamanl, yararl ve baflar l bir toplant olmufltur. Ülkelerine dönen Say n Devlet ve Hükümet Baflkanlar n, D fliflleri ve Savunma Bakanlar n, heyet mensuplar n ve yabanc bas n temsilcilerini aileleriyle ve sevdikleriyle birlikte, en k sa zamanda tekrar ülkemizde görmek flüphesiz ki dile imizdir. Kendileri de stanbul dan ayr lmadan önce ülkemize tekrar gelmeyi arzu ettiklerini ifade etmifllerdir. S on olarak, bu tarihi Zirve nin baflar l olmas nda eme i geçen herkese, özellikle Zirve s ras nda ola- anüstü güçlüklere katlanan sevgili ve sab rl stanbullu ve Ankaral hemflehrilerime, çok yo un ve yorucu bir mesai veren güvenlik güçlerimize ve Zirve nin baflar - s n n kamuoyuna duyurulmas n sa layan siz bas n mensuplar na ayr ayr teflekkür ediyorum. Milletimiz, halk m z gerçekten çok çok farkl bir misafirperverli i, evsahipli ini ortaya koymufltur. Bununla birlikte belki baz s k nt lara katlanmalar gerekmifltir. Ama bunun ülkemize ve milletimize sa lam fl oldu u prestij kelimelerle, sözlerle ifade edilemeyecek kadar büyük olmufltur. Ben bu vesileyle milletime bir defa daha misafirperverlikleri için teflekkür ediyor ve çektikleri s k nt lar için hükümetim ad na özür diliyorum. Türkiye Bülteni 9
ABD Baflkan George Bush Ankara da ABD Baflkan Bush tan Baflbakan Erdo an a AB yolunda destek sözü... Baflbakan Recep Tayyip Erdo an, NATO Zirvesi için Türkiye'de bulunan ABD Baflkan George W. Bush ile Baflbakanl k Resmi Konutu'nda biraraya geldi. Görüflmede ayr ca, D fliflleri Bakan ve Baflbakan Yard mc s Abdullah Gül, Baflbakan Erdo an' n D fliliflkiler Dan flman, stanbul Milletvekili Egemen Ba fl ile ABD D fliflleri Bakan Colin Powell, ABD Ulusal Güvenlik Dan flman Condoleezza Rice da bulundu. ki liderin görüflmesinde, Türkiye'nin terör örgütü PKK'n n Kuzey Irak'taki varl ndan duydu u rahats zl k da ifade edilirken, Bush'un bu konuda somut ad mlar at - laca sözünü verdi i belirtildi. Erdo an-bush görüflmesinde, iki ülke aras ndaki iliflkilerin yan s ra bölgesel ve ekonomik konular da ele al nd. K br s Erdo an, Bush'a, K br s konusunda daha önce yap lan aç klamalar do rultusunda somut ad mlar at lmas talebini iletti. KKTC'ye programl ve charter uçufllar n bafllat lmas konusunda Türkiye'nin beklentisini dile getiren Baflbakan Erdo an, ayr ca KKTC'nin süreçte yapt aç l m- 10 Türkiye Bülteni
lar da anlatt. Baflbakan Erdo an, Bush'a, K br s ile ilgili at lacak ad mlar konusunda AB'nin ataca ad mlar n beklenmemesi gerekti i görüflünü dile getirdi. Baflbakan Erdo an, ayr ca, turizm mevsimi bitmeden uçufllar n bir an önce bafllamas n da istedi. Baflbakan Erdo an, ayr ca Bush'a Türkiye'nin AB'ye üyeli ine verdi i destekten dolay teflekkür etti. Irak Türkiye'nin Irak ile ilgili bundan önceki tezlerini anlatan Baflbakan Erdo an, Irak' n toprak bütünlü üne verdikleri öneme dikkati çekti. Irak' n bütünlü ü konusunda herhangi bir etnik grubun, di er bir etnik gruba tahakkümünün Türkiye taraf ndan kabul edilemeyece ini vurgulayan Baflbakan Erdo an, Türkmenler'in, bugüne kadar Ayr ca Guantanamo'da üç Türk'ün esir tutuldu unu belirten Baflbakan Erdo an, bu esirlerin yarg lanmas gerekiyorsa bir an önce yarg önüne ç kar lmas n ya da serbest b rak lmas n talep etti. Baflbakan Erdo an, NA- TO'nun yeni misyonu konusundaki görüfllerini Bush'a aktar rken, NATO'nun bölge d fl nda yapaca etkinlikler de ele al nd. srail-filistin sorununun da gündeme geldi i görüflmede, Baflbakan Erdo an, Türk taraf n n bar fl sürecine aktif bir flekilde kat lmaya haz r oldu unu bildirdi. Irak'ta gözard edildi ini söyledi. Irak' n yeniden yap lanmas nda Türkmenler'in de mutlaka aktif flekilde söz sahibi olmas gerekti ini kaydeden Baflbakan Erdo an, ayr - ca, Türkiye'nin Musul'da baflkonsolosluk açmak istedi ini de Bush'a aktard. Görüflmede, Kerkük ile ilgili Türkiye'nin duydu u endifle de Bush'a ifade edilirken, Kerkük'ün tarihi sürece bak ld nda bir Türkmen kenti oldu- u ve dolay s yla herhangi bir etnik grubun himayesinde olamayaca da belirtildi. PKK/Kongra-Gel Baflbakan Erdo an, Türkiye'nin terör örgütü PKK/Kongra-Gel'in Kuzey Irak'taki faaliyetlerinden büyük rahats zl k duydu unu belirterek, bu örgütün varl - n n ortadan kald r lmas konusunda ABD'den somut ad m atmas n istedi. Irak'ta mevcut ortamda ABD'nin etkin oldu unu kaydeden Baflbakan Erdo an, bu konuda ABD'nin de sorumlulu unun bulundu una iflaret etti. Baflbakan Erdo an, bu konuda ABD'nin bugüne kadar söylediklerini an msatarak, Afganistan'da da bölgenin refah için Türkiye'nin att ad mlar n bundan sonra da devam edece ini belirtti. Bush un sözleri ABD Baflkan Bush da terör örgütü PKK/Kongra-Gel konusunda Baflbakan Erdo an' n tespitlerine hak verdi ini belirterek, bu konuda somut ad mlar atma sözü verdi. Bush, bu konunun, ''uluslararas terör kapsam na girdi ini'' kaydederek, konuyla ilgili olarak geçici Irak yönetiminin devreye girmesini sa layacaklar n, ABD olarak da ellerinden geleni yapacaklar n bildirdi. Irak' n yeniden yap land r lmas konusunda Türkiye'nin tezlerini paylaflt klar n ifade eden Bush, Türkiye'nin bölgedeki hassasiyetlerini de anlad klar n ve gözard etmediklerini kaydetti. Bush, etnik ve mezhebi yap lanman n da olmamas gerekti i görüflünü de dile getirdi. ABD Baflkan Bush, K br s konusunda somut ad mlar n en k sa zamanda at laca, haz rl klar n da devam etti- ini belirtti. srail-filistin sorunuyla ilgili olarak da Türkiye'nin bölgesel a rl ve tarihsel ba lar nedeniyle bölge bar fl nda önemli bir rolünün bulundu una dikkati çeken Bush, srail'de boflalt lan yerlerin y k lmas n da onaylamad klar n söyledi. Bush, Türkiye'nin AB üyeli ine verdikleri deste in bundan sonra da sürece ini bildirdi. Baflbakanl k konutundaki görüflmenin ard ndan ABD Baflkan Bush An tkabir e ziyarette bulundu. Bush daha sonra Cumhurbaflkanl Köflkü nde Cumhurbaflkan Ahmet Necdet Sezer le biraraya geldi. Bunun ard ndan Sezer, Bush ve Erdo an bir çal flma yeme inde biraraya geldiler. Türkiye Bülteni 11
Dünya liderleri stanbul da bulufltu NATO stanbul Zirvesi 28-29 Haziran 2004 NATO NUN 55 y ll k tarihindeki 17. Zirvesi stanbul da yap ld. ttifak üyesi 26 ülkenin ve NATO ile iflbirli i yapan 20 devletin Baflkanlar, Baflbakanlar ve Bakanlar ile sivil ve askeri yetkililerini buluflturan Zirve iki gün sürdü. NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer ve Cumhurbaflkan Ahmet Necdet Sezer birer aç l fl konuflmas yapt. Zirve nin aç l fl nda ayr ca NATO ya yeni kat lan Bulgaristan, Estonya, Letonya, Litvanya, Romanya, Slovakya ve Slovenya ya hofl geldiniz mesajlar aktar ld. Z RVEN N sabahki bölümünün ard ndan, NATO üyesi ülkelerin Devlet ve Hükümet Baflkanlar, D fliflleri Bakanlar ve Savunma Bakanlar, 3 ayr çal flma yeme inde bir araya geldiler. Ayn gün NATO-Rusya Konseyi, D - fliflleri Bakanlar düzeyinde topland. Zirve nin ilk günü, Topkap Saray nda 800 kiflinin kat ld bir yemekle son buldu. NATO-UKRAYNA Komisyonu nun devlet ve hükümet baflkanlar düzeyindeki toplant s ile bafllayan ikinci gün, NATO üyesi ülkelerin ve iflbirli i ortaklar n n liderlerinin kat ld Avrupa Atlantik Ortakl k Konseyi (AAOK) ile devam etti. Zirve, çal flma yeme inin ard ndan, yay mlanan bir bildiri ve düzenlenen bas n toplant lar yla son buldu. 12 Türkiye Bülteni
NATO Zirvesi nde, 2002 sonunda yap lan Prag Zirvesi nden bu yana çeflitli konularda kaydedilen ilerlemeler gözden geçirildi, ttifak n yeni görevleri tart fl ld ve gelecekte yap labilecekler belirlendi. Devlet ve Hükümet Baflkanlar, baflta Afganistan ve Irak olmak üzere baz önemli dosyalar ele ald lar. Gündem maddeleri aras nda terörizme karfl mücadele, Balkanlar da istikrar, NATO kuvvet yap lar n n modernlefltirilmesi, ttifak d fl ortaklarla iflbirli inin geniflletilmesi gibi konular yer ald. Afganistan NATO Zirvesi nin en öncelikli gündem maddelerinden birini Afganistan dosyas oluflturdu. Zirve de al nan kararla NATO, Afganistan da önümüzdeki sonbaharda yap lmas planlanan Cumhurbaflkan ve Parlamento seçimleri için güvenlik deste i sa layacak. Uluslararas Güvenlik Destek Gücü (ISAF) ile Kabil bölgesinde görev üstlenen NATO, bu çerçevede 5 l mar Timi kurarak ülkenin kuzey ve bat bölgelerine ulaflmay hedefliyor. NA- TO Genel Sekreteri Jaap De Hoop Scheffer, NATO nun seçimler s ras nda güvenli i sa lamas için Afganistan a vaat etti i ek askeri birliklerin 6-8 hafta içinde bu ülkeye konuflland r laca n söyledi. Ek birliklerle Uluslararas Güvenlik Destek Gücü nde (ISAF) halen yaklafl k 6500 olan NATO asker say s n n 10 bine ç kmas bekleniyor. Afganistan Devlet Baflkan Karzai NATO stanbul Zirvesi nin ikinci gününde toplanan Avrupa-Atlantik Ortakl k Konseyi nde yapt konuflmada al nan karardan duydu- u memnuniyeti dile getirdi. Irak NATO Zirvesi nin en önemli gündem maddelerinden biri de Irak dosyas yd. Zirve de, 26 üye ülkenin Devlet ve Hükümet Baflkanlar n n oluflturdu u Kuzey Atlantik Konseyi bir Irak Bildirisi yay nlad. BM Güvenlik Konseyi nin 1546 say l karar n n memnuniyetle karfl - land ve bu karar n uygulanmas na destek verildi i kaydedilen bildiride, Irak halk na destek verme konusunda birlik içindeyiz. Ülkede iç güvenli i sa lamaya çal flan ve 2005 y l nda ulusal seçimleri gerçeklefltirme haz rl içinde bulunan yeni, egemen, geçici hükümete de tam iflbirli i önermekteyiz denildi. Öte yandan, bildiride, Irak Baflbakan yad Allavi nin, Irak güvenlik güçlerinin NA- TO taraf ndan e itilmesi talebine yan t olarak, Bugün, Irak geçici hükümetinin talebini karfl lamak üzere ve çokuluslu güce uluslararas ve bölgesel örgütlerin katk da bulunmas n öngören 1546 say l BM Güvenlik Konseyi karar uyar nca, güvenlik kuvvetlerinin e itimi konusunda Irak hükümetine NATO yard m n önermeyi kararlaflt rd k denildi. Bildiride ayr ca, Irak n ba ms zl k, egemenlik, toprak bütünlü ü ile bu ülkede özgürlük, demokrasi, insan haklar ve hukukun üstünlü ünün güçlendirilmesine tam destek verildi i belirtildi. Avrupa Atlantik Ortakl k Konseyi Toplant s NATO nun stanbul Zirvesi çerçevesinde gerçekleflen Avrupa Atlantik Ortakl k Konseyi (AAOK) toplant s nda 26 ttifak üyesi ve 20 iflbirli i orta bulufltu; bu toplant - ya S rbistan ve Bosna Hersek D fliflleri Bakanlar da gözlemci olarak kat ld. Toplant da, bar fl ve istikrar güçlendirmek için iflbirli inde yeni ad mlar atmak karar al nd. AAOK kat l mc s 26 NATO üyesi ülke ile 20 iflbirli i orta (Arnavutluk, Ermenistan, Avusturya, Azerbaycan, Beyaz Rusya, H rvatistan, Finlandiya, Gürcistan, rlanda, Türkiye Bülteni 13
Kazakistan, Makedonya, Moldova, Özbekistan, K rg zistan, Rusya, sveç, sviçre, Tacikistan, Türkmenistan, Ukrayna) terörizme karfl ortak mücadele konusunda belirlenen planlar uygulama iradesini dile getirdiler. NATO, AAOK ta, Orta Asya ve Kafkasya ya daha fazla odaklanmak iste ini dile getirdi ve bölge ülkeleriyle ortak faaliyetlerin art r lmas na yeflil fl k yakt. ttifak, söz konusu bölgelere, savunma alanlar nda dan flmanl k hizmeti verecek birer görevli atama karar ald. ttifak üyeli ine aday olan Arnavutluk, Makedonya ve H rvatistan n ttifak a kat l m için bir tarih bekledikleri biliniyordu. stanbul Zirvesi nde, bu ülkelere kap lar n Akdeniz Diyalo u Akdeniz ülkeleri (Tunus, Fas, Cezayir, M s r, Moritanya, Ürdün, srail) ile 1994 te bafllat lan bir süreç çerçevesinde diyalogu geniflleten NATO, stanbul flbirli i Giriflimi ad alt nda, Körfez ülkeleriyle (Suudi Arabistan, Katar, Birleflik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Umman, Kuveyt) iletiflimi art rma hareketini bafllatacak. ABD ve ngiltere nin, Geniflletilmifl Ortado u Projesi çerçevesinde önerileri do rultusunda, söz konusu ülkelere savunma ve güvenlik alan nda iflbirli i olana sunuldu. Liderler, bu giriflimi, Baflta Körfez ülkeleri olmak üzere Ortado u ülkelerine bir öneri olarak stanbul da ortaya koyduklar n belirttiler ve gelecek tepkilere göre projenin gelifltirilece i mesaj verdiler. stanbul Giriflimiyle ABD ve ngiltere nin Büyük Ortado u Projesi çerçevesindeki önerileri do rultusunda, söz konusu ülkelerin her birine, ayr ayr savunma ve güvenlik alan nda iflbirli- i olana sunuluyor. aç k kald mesaj teflvik edici ifadelerle verildi. NATO nun öne sürdü ü kriterlere uyum sa lamak amac yla Adriyatik Grubu ad alt nda bir araya gelerek çaba harcayan Arnavutluk, H rvatistan ve Makedonya, AAOK sonunda yapt klar ortak bir aç klamada, NA- TO ya süratli kat l m arzular n dile getirerek tarih beklentilerini tekrarlad lar. Öte yandan, Toplant ya gözlemci olarak kat lan S rbistan ve Bosna Hersek e, Bar fl çin Ortakl k (B O) bünyesinde yer alabilmeleri için gereken koflullara yan t verme çabalar n sürdürmeleri ça r s nda bulunuldu. ki ülkeden, Lahey deki Savafl Suçlular Mahkemesi ile iflbirli ini art rmalar istendi. NATO-Rusya Konseyi NATO stanbul Zirvesi kapsam nda düzenlenen NA- TO-Rusya Konseyi (NRC) toplant s nda, taraflar ortak faaliyetleri ve yaklafl mlar gelifltirmek için siyasi diyalo u ilerletme arzular n teyit ettiler. D fliflleri Bakanlar toplant s n n ard ndan yap lan aç klamada, toplant da Afganistan, Balkanlar ve Irak taki durumu da içeren mevcut uluslararas güvenlik konular hakk nda fikir al flveriflinde bulunuldu u bildirildi. Bakanlar n aç klamas nda, terörist tehditlere karfl dayan flma içinde olundu u ifade edilerek, NRC çat s alt nda gelifltirilen iflbirli ine dikkat çekildi. Bakanlar, Rusya n n Aktif Gayret operasyonu kapsam nda Akdeniz deki operasyonlara kat lma önerisinden de memnuniyet duyduklar n bildirdiler. Colorado Springs te Mart ay nda düzenlenen Rusya- NATO savunma amaçl ortak tatbikat ndan duyulan memnuniyetin dile getirildi i toplant da, bu alandaki çal flmalar n ilk aflamas n n baflar l sonuçlar na dikkat çekildi ve NRC nin bu projesinin ikinci aflamas konusunda fikir birli ine var ld. Bakanlar, NATO ve Rusya n n askeri alandaki iflbirli- i sürecini de erlendirerek, Moskova da NATO nun bir 14 Türkiye Bülteni
askeri misyonunun oluflmas ndan ve Avrupa Kuvvetler Komutanl nda (SHAPE) da Rusya n n bir askeri büro kurmas ndan memnuniyet duyduklar n bildirdiler. NATO-Ukrayna Komisyonu Toplant s NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer, NATO- Ukrayna iliflkilerinin, NATO nun de erleri temelinde iyi bir yolda ilerlemekte oldu unu söyledi. Genel Sekreter, NATO-Ukrayna Komisyonu toplant s ndan sonra Ukrayna Cumhurbaflkan Leonid Kuçma ile ortak bas n toplant s düzenledi. NATO nun Ukrayna n n reformlar konusundaki taahhütlerini gördü ünü ve bu ülkeye destek oldu unu belirten de Hoop Scheffer, çok önemli ve kapsaml bir toplant yapt klar n kaydederek, NATO nun her zaman savundu u de erlerin paylafl ld n belirtti. De Hoop Scheffer, ttifak, bu de erleri her fleyin önünde tutuyor. NATO-Ukrayna iliflkileri bu de erler temelinde gayet iyi bir yolda ilerliyor. Ukrayna, ttifak n yüce de erlerine ba l d r diye konufltu. Genel Sekreter, NATO nun, Ukrayna da demokrasi, seçimlerin adil biçimde yap lmas, bas n ve ifade özgürlü ü gibi konulara özel önem verdi ini de sözlerine ekledi. Ukrayna Devlet Baflkan Kuçma da toplant da sadece askeri ve teknik iflbirli ini de il, birçok önemli hususu ele ald klar n, NATO ile aralar ndaki iliflkilerin ve iflbirli inin ilerletilmesi için sa lam bir zemin oluflturduklar n kaydetti. Kuçma, toplant da, Ukrayna n n NATO ya üyeli i konusunda belli bir tarihin konuflulmad n belirterek, Birlikte çal fl p ne yapabiliriz onu konufluyoruz. Zaman her fleyi gösterecek diye konufltu. Bosna da AB ye görev teslimi NATO Devlet ve Hükümet Baflkanlar, stanbul Zirvesi nde, Bosna Hersek teki istikrar gücü SFOR un çal flmalar na y l sonunda son vermeyi kararlaflt rd lar. Liderler, AB nin, BM kararlar do rultusunda gelecek y l bafl ndan itibaren Bosna da bir istikrar gücü oluflturma niyetini memnuniyetle karfl lad klar n ifade ettiler. stanbul Zirvesi nde al nan kararlarda, SFOR un görevine son verilmesi ile AB nin Bosna girifliminin birbirinden tamamen ayr de erlendirildi i dikkat çekti. NATO liderleri, SFOR a son verilmesinin, ttifak n Bosna dan çekilece i anlam na gelmedi i üzerinde srarla durdular ve NATO nun Bosna daki askeri varl devam edecek, ttifak sözlerini tutmay ve yükümlülüklerini yerine getirmeyi sürdürecek dediler. NATO, Bosna da bir genel karargah boyutunda askeri varl n devam ettirerek, AB ye lojistik destek de sa layacak. Bosna da, 1994 fiubat ay nda BM Genel Sekreteri nin ça r s üzerine hava operasyonlar n bafllatan ve böylece tarihinde ilk defa kendi müttefiklerinin topraklar d fl nda müdahalede bulunan NATO, 1995 sonunda, IFOR ad alt nda ilk bar fl koruma birimlerini Bosna ya sokmufltu. Bir y l sonra SFOR ad n alan bu birimler bafllang çta 31 bin askerden olufltu. SFOR da bugün 7800 asker görev al yor. Bu birimlere, aralar nda Türkiye nin de bulundu u baz NATO üyeleri d fl nda Arnavutluk, rlanda, Arjantin, Fas, Avusturya, sveç ve fiili de katk da bulunuyor. Sonuç Bildirisi NATO Zirvesi, Irak konusunda yay mlanan bir belge d fl nda, ortak bildiri ile son buldu. Bu bildiride, terörizmle ortak mücadele, Afganistan, Balkanlar, savunma yetenekleri konusunda geliflmeler, ortakl klar, Rusya ve Ukrayna ile iliflkiler, kitle imha silahlar - n n yay lmas na karfl mücadele gibi unsurlar yer ald. NATO stanbul Zirvesi nde bir araya gelen 26 ittifak üyesinin Devlet ve Hükümet Baflkanlar, yay nlad klar sonuç bildirisinde, ayr ca, hangi gerekçeyle olursa olsun terörizmin fliddetle k nad klar n, terörle savafl n ne kadar uzun olursa olsun sürece ini bildirdiler. Terörizm ile kitle imha silahlar ve bunlar n f rlatma sistemlerinin yay lmas n n yeni dönemin en önemli tehditleri aras nda oldu u belirtilen bildiride, uluslararas hukuk ve BM prensipleri çerçevesinde, terörizmin her türüyle mücadelede kararl olundu u kaydedildi. stanbul da geçen y l ve spanya da da Mart ay nda meydana gelen terörist sald r lar n, terörizmin ne derece büyük bir tehdit oldu unu aç kça ortaya koydu u dile getirilen bildiride, NATO Kuzey Atlantik Konseyi nin karar almas üzerine, terörizmle mücadelede NATO askeri güçlerinin kullan labilece i kaydedildi. Bildiride, terörizme karfl yürütülen faaliyetlerin, teröristleri koruyan ülkeleri de kapsayaca belirtiliyor. NATO, bu çerçevede, terörizmle mücadelede bireysel ve kollektif katk n n art r lmas amac yla bir önlemler paketi üzerinde uzlaflt. Buna göre, NATO komuta merke- Türkiye Bülteni 15
zindeki istihbarat yap lar güçlendirilecek ve üye ülkeler aras ndaki istihbarat iflbirli i art r lacak. Üye ülkelerin yard m ça r lar na daha h zl yan t verebilme yetene i gelifltirilecek, tehdidin söz konusu olabilece i belli önemli olaylarda NATO erken uyar radar uçaklar tahsis edilecek. Balkanlar ve Afganistan daki operasyonlarda, terörizmin bir daha ortaya ç kmas n n engellenmesi hedefiyle hareket edilecek. Bildiride, kitle imha silahlar n n yay lmas n n önlenmesi konusunun, NATO nun önemli gündem maddeleri aras nda yer ald n n da alt çizildi ve bu konuda BM düzenlemeleriyle, uluslararas alandaki düzenlemelere ba l l k teyit edildi. Gençlik Zirvesi Dünyan n çeflitli üniversitelerinden gelen ö renciler, stanbul daki NATO 17. Devlet ve Hükümet Baflkanlar Zirvesi ne paralel olarak düzenlenen Pan Atlantik Ö renci Zirvesi (I-PASS) kapsam nda NATO nun gelece ini irdelediler. Amerikan Atlantik Konseyi ile iflbirli i yapan Atlantik Antlaflmas Derne i (ATA) taraf ndan düzenlenen konferansta, ttifak ve Bar fl için Ortakl k (B O) üyesi 37 ülkeden 190 dan fazla üniversite ö rencisi NA- TO nun gelece i ve ttifak n karfl laflt tehditleri ttifak liderleriyle ele ald. Kat l mc gençler, NATO Zirvesi nin ilk günü olan 28 Haziran da konferans merkezine gelerek, Baflbakan Recep Tayyip Erdo an, Almanya Baflbakan Gerhard Schröder, ABD D fliflleri Bakan Colin Powell, NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer in konuflmalar n dinlediler. Gençlik Zirvesi nde aralar nda Türkiye, ABD, Fransa, Almanya, ngiltere, spanya, Rusya, Yunanistan ve baz Balkan ülkelerinin de bulundu u 37 ülke temsil ediliyor. NATO Zirvesi s ras nda düzenlenen sivil etkinlikler aras nda yer alan Gençlik Zirvesi kapsam nda, NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer da I-PASS kat l mc lar - na hitaben bir konuflma yapt. 2004 NATO Zirvesi Özel Bilim Ödülü NATO Bilim Komitesi, Bo aziçi, ODTÜ ve stanbul Teknik Üniversitelerinin NATO nun deste iyle yapt depremle ilgili çal flmalardan dolay Türkiye ye 2004 NATO Zirvesi Özel Bilim Ödülü verdi. NATO stanbul Zirvesi için Türkiye de bulunan NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer, düzenlenen törenle ödülü Milli Savunma Bakan Vecdi Gönül e verdi. Türkiye misafirlerini en iyi flekilde a rlad NATO üst düzey yetkilileri, stanbul Zirvesi ni ve sonuçlar n de erlendirirken, çok baflar l, mükemmel, eksiksiz, uyumlu ifadelerini kulland lar ve stanbul da çok mutlu olduklar n anlatt lar. Araç ve yaya trafi ine kapat lan NATO Vadisi nde, Zirve yi izleyen gazetecilerle delegasyon için tam teflek- 16 Türkiye Bülteni
küllü iki köy kuruldu. Askeri Müze de oluflturulan Gazeteciler Köyü 6 bin, Lütfi K rdar Uluslararas Kongre ve Sergi Saray nda oluflturulan Delegasyon Köyü ise 4 bin kifliye hizmet sundu. Gelen konuklar n a rlanmas na NATO Zirvesi öncesi gecesi baflland. Cumhurbaflkan Ahmet Necdet Sezer ve efli Semra Sezer, Baflbakan Erdo an n kat l m yla, NA- TO Zirvesi ne kat lacak Devlet ve Hükümet Baflkanlar ile eflleri onuruna Dolmabahçe Saray nda akflam yeme i verdiler. Ayn gece D fliflleri Bakan ve Baflbakan Yard mc s Abdullah Gül Ç ra an Saray nda delegelere, Devlet Bakan Atalay da Lütfi K rdar Uluslararas Kongre ve Bas n Saray nda bas n mensuplar na resepsiyon verdiler. Öte yandan NATO Zirvesi nin 1. günü akflam, Baflbakan Recep Tayyip Erdo an n baflkanl nda, Topkap Saray nda Avrupa Atlantik Ortakl k Konseyi Devlet ve Hükümet Baflkanlar ve delegasyon baflkanlar için gala etkinli i düzenlendi ve yemek verildi. Gecede konuklara Farklar n Ahengi adl bir dizi konser verildi. Mehteran bölü ünün ve Anadolu nun çeflitli yörelerinden halk oyunlar ekiplerinin yan nda stanbul Otantik Türk Müzi- i Toplulu u Semazenleri nin sema gösterisi büyük ilgi çekti. Ayr ca, üç semavi dinden ilahilerin okundu u konserde, Türk sanat müzi i ve halk müzi inden örnekler sunuldu. Liderler daha sonra Baflbakan Erdo an n verdi i yeme e kat ld. Konuklar n büyük ilgi gösterdikleri gece, liderler aras nda samimi görüflmelere sahne oldu. Öte yandan, Zirve nin sürdü ü saatlerde konuk liderlerin eflleri Semra Sezer ve Emine Erdo an taraf ndan a rland. Semra Sezer, yabanc konuklar n efllerine Sultanahmet Camii, Ayasofya, Yerebatan Sarn c, Kapal çarfl ve Sepetçiler Kasr n gezdirdi ve Ç ra an Saray nda çay partisi verdi. Emine Erdo an ise önce konuklar na tekneyle Bo az, ard ndan da Y ld z Saray n ve Atl Köflk te bulunan Sabanc Müzesi ni gezdirdi. kili görüflmeler Cumhurbaflkan Ahmet Necdet Sezer, NATO Zirvesi nedeniyle stanbul da bulunan baz ülkelerin devlet baflkanlar ile ayr ayr ikili görüflmeler yapt. Sezer, H rvatistan Cumhurbaflkan Stepan Mesiç, Azerbaycan Cumhurbaflkan lham Aliyev, Slovakya Cumhurbaflkan van Gasparoviç, K rg zistan Cumhurbaflkan Askar Akaev ve Bosna-Hersek Cumhurbaflkanl Konseyi Baflkan Süleyman Tihiç le ayr ayr görüfltü. Öte yandan Baflbakan Recep Tayyip Erdo an, Fransa Cumhurbaflkan Jacques Chirac ve Almanya Baflbakan Gerhard Schröder le üçlü bir görüflme yapt. Bunun yan - s ra Erdo an spanya Baflbakan Jose Luis Rodrigues Zapatero ve ABD Senatosu Ço unluk Lideri William H. Frist ile biraraya geldi. Türkiye Bülteni 17
Türkiye AB için haz r NATO üyesi ülkelerden 180 gencin kat ld ve Zirve nin gündeminde olan konular n tart fl ld NATO Gençlik Zirvesi stanbul da yap ld. Devlet ve Hükümet Baflkanlar n n konuflmac olarak kat ld Zirve nin kapan fl konuflmas n D fliflleri Bakan ve Baflbakan Yard mc s Abdullah Gül yapt. Türkiye nüfusunun ço unlu unun 25 yafl n alt ndaki gençlerden olufltu unu vurgulayan Gül, Türkiye nin her alanda genç de erler yetifltirmeye kararl oldu unu belirtti. Gül daha sonra dünya gençlerinin sorular n yan tlad. 18 Türkiye Bülteni