İltica ve Göç Mevzuatı

İltica ve Göç Mevzuatı Bu kitap, BMMYK Türkiye ve Türk İçişleri Bakanlığı nın işbirliği ile, İltica ve Göç Konulu Avrupa Birliği Eşleştirme Projesi kapsamında yayınlanmıştır Şubat 2005

İltica ve Göç Mevzuatı ISBN-975-6964-05-7 Ankara Şubat 2005 EDITÖRLER KURULU: Kadir Ay, Yabancılar, Hudut ve İltica Daire Başkan Yardımcısı, Emniyet Genel Müdürlüğü Thomas vom Braucke, Katılım Öncesi Danışmanı, İltica ve Göç Konulu AB Eşleştirme Projesi Işıl Tokcan, Avukat, Kıdemli Hukuk Danışmanı, BMMYK Mustafa Öztürk, İltica, Göç ve Vatandaşlık Şube Müdürü, Emniyet Genel Müdürlüğü Çiğdem Alp, Katılım Öncesi Danışman Yardımcısı, İltica ve Göç Konulu AB Eşleştirme Projesi Türkçe Çeviriler Editörü: Dr. Sanem Baykal, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Belge Toplama ve Hazırlık: Alper Tarımcı, BMMYK Stajeri, ODTÜ Avrupa Çalışmaları Yüksek Lisans Öğrencisi Çeviri: Egemen Demircioğlu, egemendilhizmetleri@ttnet.net.tr Meltem Karatoprak, meltemkaratoprak@litteraceviri.net Basımevi: Başkent Matbaası-ANKARA Bu kitabın basımı Avrupa Komisyonu ile ortaklaşa finanse edilen Üst Düzey Çalışma Grubu Projesi kapsamında gerçekleştirilmiştir. II

İçindekiler I-GİRİŞ VI 1- Giriş... VI 2- AB Kurumları ve Organları... VII 3- AB de Karar Alma Süreci... VIII 4- Avrupa Birliği nin sığınmacılar ve göçmenler hakkındaki müktesebatının listesi XII II-TÜRK ULUSAL EYLEM PLANI 1 1- İçişleri Bakanı ndan Mektup... 2 2- Türk Ulusal Eylem Planı... 4 III-ANTLAŞMALAR * 58 1- Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin 1951 Tarihli Sözleşme... 59 2- Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin 1967 Protokolü... 71 3- Amsterdam Antlaşması (İltica ve Göç ile ilgili hükümler)... 74 a) Vize, Sığınma, Göç ve Kişilerin Serbest Dolaşımı ile ilgili diğer politikalar... 74 b) Avrupa Topluluğu nu kuran Antlaşma ya ekli Protokoller... 78 BMMYK nın yorumları: Amsterdam Antlaşması... 80 BMMYK nın yorumları: Amsterdam Antlaşması... 82 4- Avrupa Topluluğu nu kuran Antlaşma nın 73k maddesi hakkında Bildiri (Antlaşma ya ekli Protokoller - Bildiri No: 17)... 83 5- Avrupa Birliği Anayasası nı oluşturan Antlaşma (Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı nın da aralarında bulunduğu ilgili hükümler)... 84 a) Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı... 84 b) Özgürlük, Güvenlik ve Adalet Alanı... 95 6- Madde 6 (1) ve 49, Avrupa Birliği Antlaşması nın Birleştirilmiş Versiyonu ndan alıntı 99 7- Madde 249, Avrupa Topluluğu nu kuran Antlaşma nın Birleştirilmiş Versiyonu ndan alıntı... 99 IV-BAŞKANLIK SONUÇ BİLDİRİSİ KARARLARI. 100 1- Tampere Başkanlık Sonuç Bildirisi Kararları... 101 BMMYK nın yorumları: Tampere Başkanlık Sonuç Bildirisi Kararları... 105 BMMYK nın yorumları: Tampere Başkanlık Sonuç Bildirisi Kararları... 111 2- Seville Başkanlık Sonuç Bildirisi Kararları... 115 3- Lahey Programı - Brüksel Başkanlık Sonuç Bildirisi Kararlarına Ek 119 BMMYK nın yorumları: Lahey Programı... 127 V-YÖNERGELER. 129 1- Geçici Koruma, Yurdundan ayrılmaya zorlanmış kimselerin kitlesel sığınma durumunda geçici koruma sağlamak için asgari standartlar hakkında ve Üye Devletler arasında bu tür insanları ülkeye kabul etmesi ve sonrasında bunun sonuçlarına katlanması çabalarında denge sağlayacak önlemler hakkında 20 Temmuz 2001 tarihli 2001/55/EC (AT) sayılı KONSEY YÖNERGESİ... 130 BMMYK nın yorumları: Geçici Koruma... 146 BMMYK nın yorumları: Geçici Koruma... 148 2- Ülkeye Kabul, Sığınma isteyenlerin ülkeye kabulüne ilişkin asgari standartları belirleyen 27 Ocak 2003 tarihli 2003/9/EC (AT) sayılı Konsey Yönergesi... 149 * Burada AB Antlaşması çerçevesinde alıntılanmış olan hükümler hem Avrupa Topluluğu nu kuran Antlaşma dan hem de Avrupa Birliği Antlaşması ndan maddeler içermektedir. Sığınma ve göç konuları her iki antlaşmada da ele alınmıştır; ancak Amsterdam Antlaşması ile sığınma ve göçe ilişkin alanların çoğu Avrupa Topluluğu nu kuran Antlaşma ya devredilmiştir. Örn. AB Birinci Sütunu olarak bilinen metin. III

BMMYK nın yorumları: Ülkeye Kabul... 161 3- Aile Birleştirme Hakkı, 2003/86/EC (AT) 22 Eylül 2003 tarihli aile birleştirme hakkıyla ilgili Konsey Yönergesi... 163 BMMYK nın yorumları: Aile Birleştirme Hakkı... 175 4- Uzun Dönemli İkamet, Uzun dönemli ikamet eden üçüncü ülke vatandaşlarının durumu hakkında 25 Kasım 2003 tarihli 2003/109/EC (AT) sayılı Konsey Yönergesi... 178 BMMYK nın yorumları: Uzun Dönemli İkamet... 194 BMMYK nın yorumları: Kısa Süreli İkamet İzni... 196 5- Taşımacının Yükümlülüğü, Konsey Yönergesi 2004/82/EC (AT) 29 Nisan 2004 Havayolu şirketlerinin yolcu bilgilerini verme Yükümlülüğü hakkında... 200 BMMYK nın yorumları: Taşımacının Yükümlülüğü... 206 6- Nitelendirme, Konsey Yönergesi 2004/83/EC (AT) Üçüncü ülke uyruklularının ya da vatansız kişilerin mülteci olarak ya da başka şekilde uluslararası korumaya muhtaç kişiler olarak nitelendirilmeleri ve statüleri ve sağlanacak korumanın içeriği için asgari standartlara ilişkin 208 BMMYK nın yorumları: Nitelendirme ve Usuller... 226 BMMYK nın yorumları: Nitelendirme ve Usuller... 228 BMMYK nın yorumları: Nitelendirme ve Usuller... 230 7- İnsan Ticareti Kurbanları, Konsey Yönergesi 2004/81/EC (AT) 29 Nisan 2004 İnsan ticareti kurbanı veya yasadışı göçü kolaylaştıran bir fiilin faili olup ilgili yetkili makamlarla işbirliği yapan üçüncü ülke vatandaşlarına verilen ikamet izni hakkında... 232 8- Usuller, Üye Devletlerde mülteci statüsünün verilmesi ve geri alınmasına dair asgari standartlara ilişkin Değiştirilmiş Konsey Yönergesi Önerisi... 240 VI-TÜZÜKLER.. 268 1- EURODAC... 269 a) Konsey Tüzüğü (AT) 2725/2000 11 Aralık 2000 Dublin Sözleşmesi nin etkili uygulanması amacı ile parmak izi karşılaştırılması için Eurodac ın kullanılması ile ilgili... 269 b) Konsey Tüzüğü (AT) 407/2002 28 Şubat 2002 Dublin Sözleşmesi nin etkili bir şekilde uygulanması için parmak izlerinin karşılaştırılmasına yönelik Eurodac ın oluşturulmasıyla ilgili (EC) (AT) 2725/2000 sayılı Tüzüğün uygulanması için bazı kuralları belirleyen... 285 BMMYK nın yorumları: EURODAC... 289 2- DUBLIN II Yönetmeliği... 290 a) Konsey Tüzüğü (AT) 343/2003 18 Şubat 2003 Bir üçüncü ülke vatandaşının Üye Devletlerden birinde yaptığı sığınma başvurusunun incelenmesinden sorumlu Üye Devlet in belirlenmesine ilişkin kriter ve mekanizmaların saptanması hakkında... 290 b) Komisyon Tüzüğü (AT) NO 1560/2003 2 Eylül 2003 Bir üçüncü ülke vatandaşı tarafından Üye Devletlerden birinde yapılmış bir sığınma başvurusunu incelemekten sorumlu Üye Devlet in belirlenmesinin kriter ve mekanizmalarının belirlendiği (EC) (AT) 343/2003 sayılı Konsey Tüzüğü nün uygulanmasına yönelik ayrıntılı kuralların belirlendiği 306 BMMYK nın yorumları: DUBLIN II Tüzüğü... 330 BMMYK nın yorumları: DUBLIN II Tüzüğü... 334 BMMYK nın yorumları: DUBLIN II Tüzüğü... 335 3- Vize Zorunluluğu, Konsey Tüzüğü (EC) (AT) 539/2001 15 Mart 2001 Vatandaşları dış sınırlardan geçişte vize bulundurmak zorunda olan üçüncü ülkelerin ve vatandaşları bu zorunluluktan muaf olan üçüncü ülkelerin listelerini içeren 337 VII-KARARLAR. 346 1- Avrupa Mülteci Fonu 2000-2005, Konsey Kararı (2000/596/EC (AT)) 28 Eylül 2000 Avrupa Mülteci Fonu nu oluşturan... 347 BMMYK nın yorumları: Avrupa Mülteci Fonu... 360 2- Vize Zorunluluğu, Konsey Kararı (2002/463/EC) (AT) 13 Haziran 2002 Dış sınırlar, vizeler, sığınma ve göçmnlik alanlarında idari işbirliğine dair eylem programının kabulü (ARGO programı) hakkında... 362 IV

3- Avrupa Mülteci Fonu 2005-2010, Konsey Kararı (2004/904/EC (AT)) 2 Aralık 2004 2005-2010 dönemi için Avrupa Mülteci Fonu nu kuran... 370 VIII-GERİ KABUL ANLAŞMALARI.. 386 1- Geri Kabul Hükümleri, Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi Başkanlığı ndan Göçmenlik Çalışma Grubu (İhraç) na ' 6098/99 sayılı Konsey Notu... 387 2- Geri Kabul Antlaşmaları, İspanyol Delegasyonu ndan Daimi Temsilciler Komitesi ne 14528/02 sayılı Konsey Notu... 389 IX-YARARLI İNTERNET ADRESLERİ... 393 V

Giriş BMMYK 2001 yılında, Avrupa Komisyonu finansmanı ile, Uygulayıcılardan AB İltica Müktesebatına Yönelik Yorumlar başlıklı kitabı yayınlamıştı. O tarihteki iltica alanındaki AB müktesebatı hakkında bilgi içeren kitapla AB müktesebatındaki belli başlı unsurların Türkçe çevirisine ulaşmak mümkün olmuştu. İltica ve göç hakkındaki AB müktesebatı 2001 yılından beri oldukça değişmiştir. Uzun süren müzakerelerin ardından, AB ne Üye Devletler iltica ve göç alanındaki AB müktesebatını oluşturan bazı önemli belgeler benimsemiştir. Bu belgeler asgari uyumlulaştırmayı, böylece üye devletlerin -ve AB ne aday ülkelerinin- eğer isterlerse bu asgari standartların ötesine geçmelerini amaçlamaktadır. Bu hukuki belgeler, Amsterdam Antlaşmasının 1999 da yürürlüğe girmesinin ardından benimsenmiştir; bu da belgelerin AB işbirliğinin 1. sütunu kapsamında benimsendiği anlamına gelmektedir. Bu sebeple, söz konusu belgeler hükümetlerarası Avrupa Birliği hukukunun değil uluslarüstü Avrupa Toplulukları hukuki çerçevesinin bir parçasıdırlar. Bu da hukuki belgelerle, sadece AB ye Üye Ülkelere değil sığınmacılar ve mülteciler gibi ülke topraklarında bulunan kişilere de hak ve yükümlülükler verilmesini gerektirmektedir. Bu hukuki belgeler aynı zamanda Türkiye gibi AB ne Aday Ülkeler için de önemlidir. Türkiye, AB üyeliği için müzakerelere başlama arifesindedir ve önümüzdeki yıllar içerisinde iltica ve göçe ilişkin AB Müktesebatı ile bir paralellik sağlamak üzere iddialı bir eylem planı benimsemiştir. Bu eylem planı, Türkiye-Danimarka-İngiltere konsorsiyumu tarafından uygulanan AB Eşleştirme Projesinin bir parçası olarak geliştirilmiş ve 1997 den beri kapasite geliştirme kapsamında Türk makamları ile yakın bir işbirliği içerisinde olan -BMMYK gibi Türkiye de iltica ve göç konusunda kapasite geliştirme sahasındaki diğer aktörlerden de yararlanılmıştır. Türkiye deki iltica ve göç kapasitesinin geliştirilmesi açısından son derece önemli olan önümüzdeki günlerde, eylem planı ve AB Müktesebatındaki belli başlı hukuki belgeler hakkındaki bilginin yaygınlaştırılması amacıyla, BMMYK ve Eşleştirme projesinin tarafları, Avrupa Komisyonundan aldıkları finansman desteği ile, bu kitabı ortaklaşa yayınlamıştır. Bu kitap, Türkiye nin iltica ve göç alanındaki ulusal eylem planını, iltica ve göç alanındaki AB müktesebatının güncel listesini, (Kasım 2004 te Lahey de benimsenen geleceğe yönelik AB işbirliği için beş yıllık plan da dahil olmak üzere) AB müktesebatının en önemli bölümlerinin çevirilerini ve AB genelinde, hem aday ülkelerde hem de diğer ülkelerde, üzerinde tartışılan BMMYK nin bu belgeler hakkındaki yorumlarını içermektedir. * Bu kitabın Türkiye nin gelecekteki iltica ve göç sistemini şekillendirmesine yardımcı olacağını ve bu süreç içerisinde hiç şüphesiz ortaya çıkacak tartışmaların doğru çevirilere ve yorumlara dayandırılmasını sağlayacağını umuyoruz.. * Kitap aynı zamanda Emniyet Genel Müdürlüğü nün (www.egm.gov.tr), BMMYK Türkiye Temsilciliği nin (www.unhcr.org.tr), Avrupa Komisyonu Türkiye Temsilciliği nin (www.deltur.cec.eu.int), Avrupa Birliği Genel Sekreterliği nin (www.abgs.gov.tr), ve Dışişleri Bakanlığı nın (www.mfa.gov.tr) internet sayfalarında bulunmaktadır. VI

AB Kurumları ve Organları Avrupa Birliği Üye Devletleri, bazı yetkilerini ortak Avrupa kurumlarına devretmişlerdir. İnsanların günlük hayatını etkileyen birçok karar, Birlik in farklı kurum ve organlarını bir araya getiren demokratik bir süreç vasıtasıyla bu çerçevede alınmaktadır. Kurumlar üçgeni Birlik in üç ana karar alıcı kurumu vardır. Bunlar: Avrupa Parlamentosu: Avrupa vatandaşlarını temsil eder. Üyeleri, doğrudan seçimle iş başına gelirler. Konsey: Üye Devletleri temsil eder. Avrupa Komisyonu: Bir bütün olarak Birlik in çıkarlarını savunmakla görevlidir. Kurumlar Üçgeni, Birlik in bütününde geçerli olan politikaları tanımlar, yasaları (yönergeler, tüzükler ve kararlar) benimser. İlke olarak, Komisyon yeni Avrupa düzenlemeleri, mevzuatı teklif etmekten sorumlu iken, Parlamento ve Konsey bunların benimsenmesinden sorumludur. Temel öneme sahip roller oynayan iki kurum daha vardır: Adalet Divanı, Topluluk kanunlarına uyulmasını sağlar; Sayıştay, AB faaliyetlerinin mali kaynaklarını denetler. Bu kurumları destekleyen Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi ve Bölgeler Komitesi, danışma organları olarak çalışırlar. Topluluk un yetki alanında olan bir takım alanlarda yeni kurallar benimsenmeden önce bu komitelere danışılması zorunludur. Mali organlar Mali alanda faaliyet gösteren üç AB organı vardır: Avrupa Merkez Bankası, Avrupa para politikasından sorumludur. Avrupa Yatırım Bankası, AB yatırım projelerinin yönetilmesinden sorumludur. Avrupa Yatırım Fonu, küçük ve orta boy işletmelere yardımcı olmak için teminatlar verir ve risk sermayesi girişimlerine katkıda bulunur. Diğer uzmanlaşmış organlar Topluluk un üç ana direğiyle ilgili teknik, bilimsel veya yönetime ilişkin görevler yürüten bir takım bağımsız Topluluk organları da vardır. Toplam 15 uzmanlaşmış ajans (bunlara Topluluk ajansları denir), birinci sütunla ilgili Topluluk yetkilerinin yönetimini paylaşırlar. Güvenlik Araştırmaları Avrupa Birliği Enstitüsü ve Avrupa Birliği Uydu Merkezi, ortak dış politika ve güvenlik politikası (ikinci sütun) ile ilgili belirli görevler yerine getirirler. Son olarak, Europol ve Eurojust, cezai konularda (üçüncü sütun) polis ve adli işbirliğinin eşgüdümünün sağlanmasına yardımcı olurlar. Avrupa Ombudsmanı, AB vatandaşlarını ve işletmelerini, idari hatalardan kaynaklanan tehlikelere karşı korur. Avrupa Veri Koruma Gözetmeni, Topluluk kurumlarının ve organlarının şahıslarla ilgili kişisel bilgileri işlerken kişilerin mahremiyet haklarına saygı göstermelerini sağlar. Avrupa Toplulukları Resmi Yayınlar Ofisi, AB ve onun faaliyetleri hakkında bilgiler yayınlar, basar ve dağıtır. Avrupa Personel Seçme Ofisi, AB kurumlarının ve başka organların personelini işe alır. VII

Karar Alma Süreci Avrupa Birliği içinde karar alma süreci, son on yıllarda sürekli gelişim göstermiş karmaşık bir mekanizmadır. Karar alma sürecinde bir dizi kurum yer alır. Bunlardan en önemlileri, Avrupa Komisyonu, Konsey ve Avrupa Parlamentosu dur. Komisyon, hemen hemen bütün durumlarda, tartışma için yasa önerileri getirme konusunda inisiyatife ve tekel yetkiye sahiptir. Her ikisi de yasama yetkilerine sahip olan Konsey ve Avrupa Parlamentosu, bu amaçla belirlenmiş prosedürlerden birine göre öneriyi benimsemekten sorumludurlar. Konsey ve Avrupa Parlamentosu, belirli kurallara göre kendi kararlarını alır, karar alma sürecinde kendilerini müştereken içeren karar alma prosedürüne göre değişen farklı roller oynarlar. Başlıca üç karar alma prosedürü şunlardır: Danışma prosedürü Ortak karar prosedürü Onay ya da uygun görüş prosedürü Bunun yanı sıra, Konsey ve Avrupa Parlamentosu kendi iç karar alma prosedürlerini izlerler. Danışma prosedürü Danışma prosedüründe, Komisyon Konsey e bir öneri sunar. Konsey, bunun üzerine, Avrupa Parlamentosu na danışır. Konsey, Parlamento nun görüşü kendisini bağlamasa da, yine de, belli bir takım durumlarda parlamentoya danışmak zorundadır. Bunun yapılmaması halinde, öneri hukuken bağlayıcı hale gelemez. Danışma prosedürünün kapsamında yer alan alanlar şunlardır: Cezai konularda polis ve adli makamların işbirliği Antlaşmaların gözden geçirilmesi Cinsiyet, ırk veya etnik köken, din, siyasi inanışlar, sakatlık, yaş veya cinsel yönelime dayalı ayrımcılık Avrupa vatandaşlığı Tarım Yasal göçmenlik ve kişilerin serbest hareketiyle bağlantılı diğer politikalar Ulaştırma (bazı bölgelerde kayda değer bir etkisi olabildiği zaman) Rekabet hukuku Vergi hükümleri Ekonomik politika Daha yakın işbirliği ; yani, bir grup Üye Devlet in, henüz diğer Üye Devletler onlara katılmayı istemese bile, belirli bir alanda işbirliği yapmalarına yetki veren araç. Örneğin vergilendirme gibi bazı alanlarda, Konsey in kararının oybirliğiyle alınması zorunludur. VIII

Ortak karar prosedürü Bu prosedürde, Konsey, yasama yetkilerini Avrupa Parlamentosu ile paylaşır. Her iki kurum da öneriyi görüşür ve bir veya birkaç kez tartışır. Anlaşmaya varılamazsa, öneri bir uzlaştırma komitesine sunulur. Son yıllarda, Konsey in yasama yetkileri genişletilmiş, ortak karar prosedürü böylece gittikçe artan sayıda alanda uygulanır hale gelmiştir. Dolayısıyla, ortak karar prosedürü, tek yasama prosedürü olmasa bile, olağan yasama prosedürü haline gelmiştir. Ortak karar prosedürüne tabi olan alanlar şunlardır: Uyrukluğa dayalı ayrımcılığın önlenmesi Hareket ve ikamet etme özgürlüğü İşgücünün serbest dolaşımı Göçmen işgücünün sosyal güvenliği Yerleşme özgürlüğü Ulaştırma İç Pazar İstihdam Gümrük işbirliği Toplum dışında kalmayla mücadele Fırsat ve muamele eşitliği Avrupa Sosyal Fonu ile ilgili kararların hayata geçirilmesi Eğitim Mesleki eğitim Kültür Sağlık Tüketicilerin korunması Trans-Avrupa ağları Avrupa Bölgesel Gelişim Fonu kararlarının icrası Araştırma Çevre Şeffaflık Yolsuzluğun önlenmesi ve yasal takibi İstatistikler Veri koruma hakkında bir danışma organının kurulması Vizeler, sığınma ve yasadışı göçmenlik (en geç 1 Nisan 2005) Onay ya da uygun görüş prosedürü Belirli durumlarda geçerli olan onay ya da uygun görüş prosedüründe, Konsey, sadece Avrupa Parlamentosu nun açık onayıyla karar alabilir. Onay ya da uygun görüş prosedürüne tabi olan alanlar şunlardır: Avrupa Merkez Bankası nın belirli görevleri Avrupa Merkez Bankaları Sistemi nin veya Avrupa Merkez Bankası nın tüzüklerinin değiştirilmesi Yapısal fonlar ve Uyum Fonu IX

Avrupa Parlamentosu seçimleri için tek tip seçim prosedürü Bazı uluslararası anlaşmalar Birlik e yeni Üye Devletlerin katılması AB Antlaşması nın 7 inci maddesi kapsamında temel hakların ciddi ve sürekli biçimde ihlali nedeniyle bir Üye Devlet e uygulanan yaptırımlar Konsey içinde karar alma Konsey içinde karar alınmasında uygulanan üç prosedürü vardır: 1.Oy çokluğu: Konsey, oyların yarısı artı bir (yarısından bir fazla) oyla karar alır. Bu prosedür, usule ilişkin meselelerde ve tartışmalı olmayan konularda uygulanır. 2.Nitelikli oy çokluğu (nitelikli çoğunluk): Öneri, belirli bir asgari oy sayısı sağlanırsa kabul edilir. Her ülke, nüfusuyla orantılı sayıda oya sahiptir. 1 Mayıs 2004 te 10 yeni üyenin kabul edilmesinden sonra, oy ağırlıkları anahtarı değiştirilmiştir. Nitelikli oy çokluğu (nitelikli çoğunluk) prosedürü en çok kullanılan prosedürdür ve özellikle iç pazar, mevzuat uyumlaştırılması, çevre, kültür ve sağlık konularında uygulanır. 3. Oybirliği: Bu usule göre ancak oybirliğiyle karar alınabilir. Dolayısıyla, her Üye Devlet veto hakkına sahiptir. Her ne kadar nitelikli çoğunlukla karar alma gittikçe daha çok kullanılır hale gelmekteyse de, dış politika, savunma, doğrudan ve dolaylı vergiler, sosyal güvenlik ve Birlik in genişlemesiyle ilgili konular gibi bazı hassas alanlarda hala oybirliği gerekmektedir. 1 Kasım 2004 ten bu yana Konsey içindeki oy ağırlıkları: Fransa 29 Almanya 29 İtalya 29 İngiltere 29 Polonya 27 İspanya 27 Hollanda 13 Belçika 12 Çek Cumhuriyeti 12 Yunanistan 12 Macaristan 12 Portekiz 12 Avusturya 10 İsveç 10 Danimarka 7 Finlandiya 7 İrlanda 7 Lituanya 7 Toplam 321 Gerekli nitelikli çoğunluk: 232 Slovakya 7 Kıbrıs 4 Estonya 4 Letonya 4 Lüksemburg 4 Slovenya 4 Malta 3 Avrupa Parlamentosu içinde karar alma Yasama bakımından, Avrupa Parlamentosu nun çalışması genel olarak şöyle düzenlenmiştir: Avrupa Komisyonu Parlamento ya yasama önerisini sunar. İlgili alanda yetkili olan parlamento komitesinden bir rapor hazırlaması ve bir raportör tayin etmesi istenir. Bir veya daha fazla parlamento komitesinden görüş bildirmeleri istenebilir. Komitelerin görüşleri benimsenir ve yetkili komiteye iletilir. Avrupa Parlamentosu Üyeleri -ve görüş bildirmeleri istenmiş komiteler-, raportör tarafından kaleme alınmış taslak rapora değişiklikler önerebilirler.. Daha sonra rapor, icabında değişiklikler yapılmış olarak, o alanda yetkili olan komite tarafından benimsenir. X

Rapor, Parlamento içindeki siyasi gruplar tarafından siyasi yönelimleri çerçevesinde incelenir. Daha sonra rapor genel kurulda tartışılır. O alanda yetkili olan komite, siyasi gruplar veya belirli sayıda Avrupa Parlamentosu Üyesi tarafından tartışılmak üzere ortaya atılan değişiklik önerileri bu aşamada gündeme getirilebilir. Parlamento nun tutumu, oylamayla belirlenir. XI

Avrupa Birliği nin sığınmacılar ve göçmenler hakkındaki müktesebatının listesi Mevcut AB müktesebatı: 2002/463/EC (AT): 13 Haziran 2002 tarihli, dış sınırlar, vizeler, sığınma ve göç alanlarında idari işbirliğine yönelik bir eylem planının benimsendiği Konsey Kararı (ARGO programı) O.J. (R.G.)L 161, 19.06.2002, sayfa 11 Göç ve sığınma alanında üçüncü ülkelere mali ve teknik yardım yapılmasına yönelik bir program hakkında 10 Mart 2004 tarihli 491/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü (Aeneas) OJ (R.G.) L 080 18.03.2004 sayfa 1 Göç: Üçüncü ülke vatandaşlarının çalışma amaçlı olarak Üye Devletlerin topraklarına kabulünün sınırlanması hakkında 20 Haziran 1994 tarihli Konsey İlke Kararı, O.J. (R.G.) C 274, 19.09.1996, sayfa 3 Yasadışı göç ve yasadışı çalışmayla mücadele ve ilgili denetim araçlarını iyileştirme araçlarının uyumlaştırılması hakkında 22 Aralık 1995 tarihli Konsey Tavsiyesi, O.J. (R.G.) C 5, 10.01.1996, sayfa 1 Sonradan değiştirilmiş haliyle, üçüncü ülke vatandaşlarının kabul edilmesiyle ilgili olarak hali hazırda benimsenmiş olan araçların uygulanmasının denetlenmesi hakkında 22 Aralık 1995 tarihli Konsey Kararı, O.J. (R.G.) C 11 16.01.1996, sayfa 1. Üçüncü ülke vatandaşlarının yasadışı olarak istihdam edilmesiyle mücadele hakkında 27 Eylül 1996 tarihli Konsey Tavsiyesi, O.J. (R.G.) C 304, 14.10.1996, sayfa 1 Refakatinde kimse bulunmayan üçüncü ülke vatandaşı reşit olmayan kişiler hakkında 26 Haziran 1997 tarihli 97/C 221/03 sayılı Konsey İlke Kararı: 19 Temmuz 1997 tarihli OJ (R.G.) N C 221, sayfa 23 ila 27; Düzmece evliliklerle mücadele hakkında benimsenecek olan tedbirler hakkında 4 Aralık 1997 tarihli Konsey İlke Kararı: 16 Aralık 1997 tarihli OJ (R.G.) N C 328; Bir Üye Ülke ile bir üçüncü ülke arasında iki taraflı geri kabul sözleşmesi örneği ile ilgili 30 Kasım 1994 tarihli Konsey Tavsiyesi: 19 Eylül 1996 tarihli OJ (R.G.) N C 274, sayfa 20 ila 24; Geri Kabul sözleşmelerinin uygulanması hakkında protokoller tanzim edilirken izlenecek yol gösterici ilkeler hakkında 24 Temmuz 1995 tarihli Konsey Tavsiyesi: 19 Eylül 1996 tarihli OJ (R.G.) N C 274, sayfa 25; 97/11/JHA: İkamet izinleri için tek tip bir biçimle ilgili olarak Avrupa Birliği Antlaşması Madde K.3 e istinaden Konsey tarafından benimsenen 16 Aralık 1996 tarihli Ortak Eylem 14 Haziran 1985 tarihli Schengen Sözleşmesi ni hayata geçiren Konvansiyon un 26 ıncı maddesinin hükümlerini tamamlayan 28 Haziran 2001 tarihli 2001/51/EC (AT) sayılı Konsey Yönergesi; Resmi Gazete L 187, 10/07/2001 Sayfa 0045-0046 Avrupa Birliği nde yasadışı göçle ve insan ticaretiyle mücadeleye yönelik kapsamlı bir plan için öneri, 14 Haziran 2002 tarihli OJ (R.G.) C 142, sayfa 23. İstihdam ve meslek konularında eşit muamele için genel bir çerçeve öngören 2000/78/EC (AT) sayılı Konsey yönergesi Irk veya etnik kökene bakılmaksızın kişiler arasında eşit muamele ilkesini hayata geçiren 2000/43/EC (AT) sayılı Konsey yönergesi XII

8 Mayıs 2003 tarihli Konsey Sonuç Bildirisi (insan ticaretinin önlenmesi ve insan ticaretiyle mücadele hakkındaki Brüksel Beyannamesi), 12 Haziran 2003 sayılı OJ (R.G.) C 137, sayfa 1. Üçüncü ülke vatandaşlarının ihracı hakkında kararların karşılıklı olarak tanınması hakkında 28 Mayıs 2001 tarihli 2001/40/EC (AT) sayılı Konsey Yönergesi; İnsan ticaretiyle mücadele hakkında 19 Temmuz 2002 tarihli Konsey Çerçeve Kararı (2002/629/JHA), 01.08.2002 tarihli OJ (R.G.) L 203, sayfa 1. Üçüncü ülke vatandaşlarının ikamet izinleri için tek tip bir biçemin belirlendiği 13 Haziran 2002 tarihli (EC) (AT) No 1030/2002 sayılı Konsey Tüzüğü, O.J. (R.G.) L 157, 15/06/2002, sayfa 1 Ailelerin birleştirilmesi hakkı hakkında 22 Eylül 2003 tarihli 2003/86/EC (AT) sayılı Konsey Yönergesi, O.J. (R.G.) L 251, 03.10.2003, sayfa 12 Uzun dönemli ikamet eden kişi niteliğindeki üçüncü ülke vatandaşlarının statüsü ile ilgili 25 Kasım 2003 tarihli 2003/109/EC (AT) sayılı Konsey Yönergesi İzinsiz girişi, transit geçişi ve ikameti kolaylaştıran fiilleri önlemeye yönelik cezai çerçevenin güçlendirilmesi hakkında 28 Kasım 2002 tarihli Konsey Çerçeve Kararı, 5 Aralık 2002 tarihli OJ (R.G.) L 328, sayfa 1. İzinsiz girişi, transit geçişi ve ikameti kolaylaştırmanın tanımlandığı 28 Kasım 2002 tarihli 2002/90/EC (AT) sayılı Konsey Yönergesi, 5 Aralık 2002 tarihli OJ (R.G.) L 328, sayfa 4 Havayoluyla sınır dışı etme amaçlı transit geçiş durumlarında yardım hakkında 2003/110/EC (AT) sayılı Konsey Yönergesi. Üçüncü ülke vatandaşlarının ihracı hakkında kararların karşılıklı tanınması hakkında 2001/40/EC (AT) sayılı Yönerge nin uygulanmasından kaynaklanan mali dengesizliklerin telafi edilmesi ile ilgili kriterlerin ve pratik düzenlemelerin belirlendiği 23 Şubat 2004 tarihli Konsey kararı 2004/191/EC (AT) Göçmenlik irtibat yetkilileri ağı kurulması hakkında 377/2004 sayılı Konsey Tüzüğü OJ (R.G.) L 064 02.03.2004, sayfa 1 Yasadışı göçü kolaylaştırma fiillerinin veya insan ticaretinin mağduru olup ilgili yetkili makamlarla işbirliği yapan kişilere verilen kısa dönemli ikamet izinleri hakkında 29 Nisan 2004 tarihli 2003/81/EC (AT) sayılı Konsey Yönergesi OJ (R.G.) L 261 06.08.2004 sayfa 19 Münferit sınır dışı etme emirlerinin konusu olan üçüncü ülke vatandaşlarının iki veya daha fazla Üye Devlet in topraklarından ihracı için müşterek uçuşların organize edilmesi hakkında 29.04.04 tarihli 2004/573/EC (AT) OJ (R.G.) sayılı Konsey Kararı OJ L 261 06.08.04 sayfa 28 Havayolu şirketlerinin yolcu bilgilerini verme yükümlülüğü hakkındaki 29 Nisan 2004 tarihli 2004/82/EC (AT) sayılı Konsey Yönergesi (OJ (R.G.) L 261 06.08.2004 sayfa 24) Sığınma: Bir üçüncü ülke vatandaşı tarafından Üye Devletlerden birinde yapılmış bir sığınma başvurusunun incelenmesinden sorumlu Üye Devlet in belirlenmesine yönelik kriter ve mekanizmaların belirlendiği 18 Şubat 2003 tarihli (EC) 343/2003 sayılı Konsey Tüzüğü (Dublin II) Bir üçüncü ülke vatandaşı tarafından Üye Devletlerden birinde yapılmış bir sığınma başvurusunun incelenmesinden sorumlu Üye Devlet in belirlenmesine yönelik kriter ve mekanizmaların belirlendiği 18 Şubat 2003 tarihli (EC) (AT) 343/2003 sayılı Konsey XIII

Tüzüğü nün uygulanması için ayrıntılı kuralların belirlendiği 2 Eylül 2003 tarihli (EC) (AT) 1560/2003 sayılı Komisyon Tüzüğü, O.J. (R.G.) L 222, 05.09.2003, sayfa 3. Dublin Konvansiyonu nun etkili bir şekilde uygulanması için parmak izlerinin karşılaştırılmasına yönelik Eurodac ın kurulmasıyla ilgili 11 Aralık 2000 tarihli (EC) (AT) 2725/2000 sayılı Konsey Tüzüğü. Dublin Konvansiyonu nun etkili bir şekilde uygulanması için parmak izlerinin karşılaştırılmasına yönelik Eurodac ın kurulmasıyla ilgili 11 Aralık 2000 tarihli (EC) (AT) 2725/2000 sayılı Konsey Tüzüğü nün hayata geçirilmesine yönelik bazı kuralların belirlendiği 28 Şubat 2002 tarihli (EC) (AT) 407/2002 sayılı Konsey Tüzüğü, O.J. (R.G.) L 062, 05.03.2003, sayfa 1. Ev sahibi üçüncü ülkelerle ilgili meselelere uyumlaştırılmış bir yaklaşım hakkında İlke Kararı 30 Kasım ve 1 Aralık 1992 Güvenli üçüncü ülkelere ilişkin Konsey Beyanı. 28 Kasım 2002 15067/02 Asile 76 Genel olarak ciddi bir zulüm riski bulunmayan ülkeler hakkında sonuçlar, 30 Kasım ve 1 Aralık 1992. Açıkça temelsiz olan sığınma başvuruları hakkında İlke Kararı, 30 Kasım ve 1 Aralık 1992. Sığınma prosedürleri için asgari teminatlar hakkında 20 Haziran 1995 tarihli Konsey İlke Kararı, O.J. (RG.) C 274, 19.09.1996, sayfa 13. Amsterdam Antlaşması: Amsterdam Antlaşması ndan Avrupa Birliği nin Üye Ülkeleri nin vatandaşları için sığınma hakkında protokol, O.J. (R.G.) C 340, 10.11.1997. 2000/596/EC (AT): Bir Avrupa Mülteci Fonu kuran 28 Eylül 2000 tarihli Konsey Kararı. 2001/275/EC (AT): Hangi durumlarda harcama yapılabileceği ve Avrupa Mülteci Fonu tarafından müştereken finanse edilen eylemler bağlamında uygulama hakkında raporlarla ilgili olarak 2000/596/EC (AT) sayılı Konsey Kararı nın uygulanması için ayrıntılı kuralların belirlendiği 20 Mart 2001 tarihli Komisyon Kararı (C(2001) 736 belge numarası ile tebliğ edilmiştir). Yerinden sürülmüş kişilerin kitle halinde Avrupa Birliği topraklarına akımı halinde geçici koruma sağlamak için asgari standartlar ve böyle kişilerin kabul edilmesi ve bunun sonucunda ortaya çıkan külfetler konusunda farklı Üye Devletlerin gösterdiği çabalar arasındaki dengenin iyileştirilmesine yönelik tedbirler hakkında 20 Temmuz 2001 tarihli 2001/55/EC (AT) sayılı Konsey Yönergesi. 2002/307/EC (AT): Avrupa Mülteci Fonu tarafından müştereken finanse edilen eylemler bağlamında mali düzeltmeler yapılmasına yönelik yönetim ve kontrol sistemleri ve prosedürleriyle ilgili olarak 2000/596/EC (AT) sayılı Konsey Kararı nın uygulanması için ayrıntılı kuralların belirlendiği 18 Aralık 2001 tarihli Komisyon Kararı (C(2001) 4372 belge numarası ile tebliğ edilmiştir.) Sığınma isteyenlerin kabul edilmesi için asgari standartların belirlendiği 27 Ocak 2003 tarihli 2003/9/EC (AT) sayılı Konsey Yönergesi. Üçüncü ülke vatandaşlarının ve vatansız kişilerin mülteci veya mülteci olmasa bile uluslararası korumaya muhtaç kişiler olarak nitelenmesi ve statüsü için asgari standartlar hakkında 2004/83/EC (AT) sayılı Konsey Yönergesi. O.J. L 304/12 sayfa 12. Gelecekteki AB müktesebatı: Göçmenlik: Üçüncü ülke vatandaşlarının ücretli çalışma veya serbest meslek sahibi olarak ekonomik faaliyetlerde bulunma amaçlı olarak giriş yapma ve ikamet etme koşulları hakkında bir Konsey Yönergesi için öneri COM/2001/0386 final -CNS 2001/0154 XIV

(üçüncü ülke vatandaşlarının Üye Devlet topraklarına çalışma amaçlı olarak kabul edilmesinin sınırlanması hakkındaki 20 Haziran 1994 tarihli yukarıda bahsi geçen Konsey Tüzüğü ne gönderme yapılmıştır O.J. (R.G.) C 274, 19.09.1996, sayfa 3). Üçüncü ülke vatandaşlarının Üye Devlet topraklarında üç ayı aşmayan süreler boyunca seyahat özgürlüğüne sahip olmalarının koşullarıyla ilgili, özel bir seyahat iznini yürürlüğe sokan ve altı ayı aşmayan süreler boyunca giriş yapma ve yer değiştirme şartlarını belirleyen bir Konsey Yönergesi için Öneri COM/2001/0388 final -CNS 2001/0155 Üçüncü ülke vatandaşlarının öğrenim, mesleki eğitim veya gönüllü hizmet amaçlı olarak giriş yapma ve ikamet etme koşulları hakkında bir Konsey Yönergesi için Öneri COM/2002/0548 final - CNS 2002/0242. Üye Devletlerin Göçmenlik Yönetim Servisleri için güvenli bir web tabanlı Bilgi ve Eşgüdüm Ağı yönünde bir Konsey Kararı için Öneri, COM/2003/0727 final -CNS 2003/284. Sığınma Üye Devletlerdeki mülteci statüsünün verilmesi ve geri alınması prosedürleri için asgari standartlar hakkında Konsey Yönergesi (ASILE 33 30.04.04).) XV