Davranışın evrimi. Seçilimi doğrudan ölçer (mikroevrim) Kesikli karakterler sürekli karakterler

Benzer belgeler
KONU 4 EVRİM AĞAÇLARI OLUŞTURMAK. Aslı Sade Memişoğlu

2. BÖLÜM: POPULASYONLARDA ALEL VE GENOTİP FREKANSLARININ DEĞİŞİMİ... 11

KONU 4 EVRİM AĞAÇLARI OLUŞTURMAK. Yrd. Doç. Dr. Aslı Sade Memişoğlu

Hardy Weinberg Kanunu

FRANSA DA ORTAÖĞRETİM İKİNCİ SINIF DERS KİTAPLARINDA EVRİM

Türleşme Mekanizmaları

BİYOCOĞRAFYA DERS 3 1

FİLOGENİ ve HAYAT AĞACI

EVRİMİN DELİLLERİ. Aslı Sade Memişoğlu kisi.deu.edu.tr/asli.memisoglu

TÜR NE DEMEKTİR? TÜR TÜR

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği

Populasyon Genetiği. Populasyonlardaki alel ve gen frekanslarının değişmesine neden olan süreçleri araştıran evrimsel bilim dalı.

Fosillerin Sınıflandırılması

Kısa İçerik. KISIM I Omurgalıların Çeşitliliği, Fonksiyonu ve Evrimi 1. KISIM II Amniyonsuz Omurgalılar: Balıklar ve Amfibiler 71

TÜRLERİN KÖKENİ. Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER. Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER

Evr m Öğret m Çalıştay Raporu

GENEL BİYOLOJİ LABORATUVARI (Zooloji) 1. Laboratuvar: Hayvan Sistematiği, Simetriler, Vücut Yönleri, Kesitler

Türkiye Tenthredopsis (Hymenoptera: Symphyta: Tenthredinidae) Tür Sınırlarının Barkodlama Yöntemi İle Saptanması

Ekolojik niş organizmanın ekolojik boşluğunu tanımlar.

Genel olarak test istatistikleri. Merkezi Eğilim (Yığılma) Ölçüleri Dağılım (Yayılma) Ölçüleri. olmak üzere 2 grupta incelenebilir.

Hayvanların Evrimi IV (İnsan) Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER

CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI

3 KESİKLİ RASSAL DEĞİŞKENLER VE OLASILIK DAĞILIMLARI

KARADENİZ İN TÜRKİYE KIYILARINDA DAĞILIM GÖSTEREN MERSİN BALIĞI TÜRLERİNİN MİTOKONDRİAL DNA SEKANS ANALİZİ YÖNTEMİYLE TANIMLANMASI

GENETİK I BİY 301 DERS 7

Yaşamın Kökeni ve Prekambriyen Evrimi. Aslı Sade Memişoğlu

Editörler Prof.Dr. Cansu Filik İşçen & Prof.Dr. Lütfullah Türkmen EVRİM

ADIM ADIM YGS LYS Adım EVRİM

Deneysel Yöntem. Yaşar Tonta H.Ü. BBY yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/courses/fall2007/sb5002/ SB5002 SLIDE 1

Aklımızı Değişen İklime mi Borçluyuz? Nüzhet Dalfes İTÜ

2 Çeşit Populasyon mevcuttur. Gerçek/Doğal Populasyonlar: Örneğin yaşadığınız şehirde ikamet eden insanlar.

araştırma alanı Öğrenme Bellek Algı Heyecanlar PSİKOLOJİNİN ALANLARI Doç.Dr. Halil EKŞİ

Evrim. Evrim. Evren ve Yaşam sınırlı Dünya Yrd.Doç.Dr. Tamer Albayrak

1 Canlı Bilimine Giriş 2. 2 Yaşamın Kimyası 18

B N B MAYMUNU. Mustafa ŞEN Ders Sorumlusu:Yrd. Doç. Mustafa YAVUZ

Gen Organizasyonu ve Genomların Evrimi

1. ÜNİTE : HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM

Yaşam Ağacı, Sınıflandırma ve Filogeni

ADIM ADIM YGS LYS Adım DAVRANIŞ 2

Biyoloji = Canlı Bilimi. Biyoloji iki ana bölümden oluşur:

GELİŞİM İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

Parametrik Olmayan Testler. İşaret Testi-The Sign Test Mann-Whiney U Testi Wilcoxon Testi Kruskal-Wallis Testi

KRUSKAL WALLIS VARYANS ANALİZİ. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik Anabilim Dalı

BÖLÜM-1.BİLİM NEDİR? Tanımı...1 Bilimselliğin Ölçütleri...2 Bilimin İşlevleri...3

MEMELİ BİYOLOJİSİ M.YAVUZ MEMELİLERİN YAŞAMINA BİR BAKIŞ

YILDIZ ve KELEBEK GRUPLARI MART AYI BÜLTENİ

PRİMATLAR. Prof. Dr. Ayla SEVİM EROL

BİYOLOJİ SORU BANKASI

CANLILARIN ÇEŞİTLİLİĞİ Canlıların dış görünüşüne ve yaşadıkları yere göre yapılan sınıflandırma..denir amp.yap. Kökenleri farklı görevleri aynı olan

Dersin Kodu Dersin Seviyesi

12. SINIF KONU ANLATIMI 33 HAYATIN BAŞLANGICI

BİTKİ MATERYALİ II: ANGIOSPERMAE

1.1 Biyoloji nedir? Biyoloji: Canlıların bilimsel araştırması Canlı: Tek hücreli bir atadan türeyen tüm organizmalar

İçindekiler. Pazarlama Araştırmalarının Önemi


Doğal Seçilim ve Adaptasyon (Uyarlanma)

Prof. Dr. Özkan ÜNVER Prof. Dr. Hamza GAMGAM Doç. Dr. Bülent ALTUNKAYNAK SPSS UYGULAMALI TEMEL İSTATİSTİK YÖNTEMLER

ADIM ADIM YGS-LYS 41. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI- SINIFLANDIRMANIN TARİHÇESİ- ÇEŞİTLERİ

Örneklemden elde edilen parametreler üzerinden kitle parametreleri tahmin edilmek istenmektedir.

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ KISIM: TASARIM PAZARLAMA ARAŞTIRMASINA GİRİŞ

MIT OpenCourseWare Ekonomide İstatistiksel Yöntemlere Giriş Bahar 2009

Kullanılacak İstatistikleri Belirleme Ölçütleri. Değişkenin Ölçek Türü ya da Yapısı

Mutasyon: DNA dizisinde meydana gelen kalıcı değişiklik. Polimorfizm: iki veya daha fazla farklı fenotipin aynı tür popülasyonunda bulunmasıdır.

FEN BİLİMLERİ 14 LÜ TEOG SINAVI ÇÖZÜMLERİ DENEME 7. Üreme ana hücresinin kromozom sayısı = 2n. Hücre bölünmesinin şekli = Mayoz

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Deneysel Tasarım EKO60 Bahar Ön Koşul Dersin Dili. Zorunlu

Biyolojik evrim süreci, canlılar arasında bir ilişkiler ağı oluşturur.

BÖLÜM 5 DOĞAL POPULASYONLARDA VARYASYON

Fizik Antropoloji Anabilim Dalına ait dersler, Antropoloji Lisans Programı dahilinde verilmektedir.

Veri Yapıları. Amaçlar: Temel Veri Yapılarını Tanımlamalı Veri Yapılarını Veri Modeli ve Türlerini Öğreneceksiniz. İçindekiler:

SU BİTKİLERİ 3. Prof. Dr. Nilsun DEMİR

3. Şekilde DNA, Kromozom, Gen ve Nükleotidi temsil eden vagonlar verilmiştir. basit yapılı vagondan en karmaşık yapılı vagona doğru takmak istiyor.

OCAK : ÇOCUK GEZEGENİ KAZANIMLAR VE GÖSTERGELERİ AYLAR BİLİŞSEL GELİŞİM

GENETİK ALGORİTMA ÖZNUR CENGİZ HİLAL KOCA

Seks. Psikolojiye Giriş. 2 zekice soru. Arasınav. Bizi Güdüleyen Nedir? Seks Ders 14

İÇİNDEKİLER. BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1. BÖLÜM 2 Frekans Dağılımları 37

MATEMATİK-II dersi. Bankacılık ve Finans, İşletme, Uluslararası Ticaret. Bölümleri için FİNAL Çalışma Soruları

8. Sınıf Fen ve Teknoloji

Dr. Hakan Karaş. Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi BARİLEM Evrimsel Psikiyatri Grubu

MUTASYON: Hilkat garibesi Doğuştan gelen vasıf. Dünya fiziksel olarak sabit değil sürekli değişim halindedir

DNA Dizileme (Sekanslama)

Mann-Whitney U ve Wilcoxon T Testleri

MIT OpenCourseWare Ekonomide İstatistiksel Yöntemlere Giriş Bahar 2009

GENETĐK Popülasyon Genetiği. Doç. Dr. Hilâl Özdağ. Pierce B., Genetics: A conceptual Approach,

Evrim Teorisine Giriş. Evrim çoğunluk tarafından yanlış bilinir, fakat bu durum herkesin evrim hakkında bir fikri olmasını engellemez.

Hipotez. Hipotez Testleri. Y. Doç. Dr. İbrahim Turan Nisan 2011

HAFTA II Mendel Genetiği

a) Çıkarma işleminin; eksilen ile çıkanın ters işaretlisinin toplamı anlamına geldiğini kavrar.

ARI GRUBU EKİM AYI BÜLTENİ

Korelasyon ve Regresyon

BKİ farkı Standart Sapması (kg/m 2 ) A B BKİ farkı Ortalaması (kg/m 2 )

Matematik Eğitimi Çalıştayları

SPSS E GİRİŞ SPSS TE TEMEL İŞLEMLER. Abdullah Can

SİMÜLASYON ÇEŞİTLERİ HAZIRLAYAN: ÖZLEM AYDIN

MEMELİ BİYOLOJİSİ M.YAVUZ MEMELİLERİN YAŞAMINA BİR BAKIŞ

DERS 3 ÖLÇÜ HATALARI Kaynak: İ.ASRİ

OMURGALI GÖÇLERİ VE ANADOLU. Prof. Dr. Ayla SEVİM EROL

GENETİK ALGORİTMALAR. Araş. Gör. Nesibe YALÇIN BİLECİK ÜNİVERSİTESİ

Finansal Yatırım ve Portföy Yönetimi. Ders 5

Transkript:

Davranışın evrimi Fosiller Karşılaştırılmalı metot (makroevrim) Filogenetik bilgileri kullanarak davranışsal karakterlerin nasıl evrimleştiğini açıklar Yada genleri Bir filogeni boyunca, tahminii faktörleri olan karakterlerin korelasyonuyla adaptasyonlar hakkındaki evrimsel hipotezleri test eder Kesikli karakterler sürekli karakterler Seçilimi doğrudan ölçer (mikroevrim)

Deniz kurtları yuva (iz) fosilleri Başlangıç spiralleri Şekil 3.3. Dolambaçlı iz fosilleri, farklı dolgu yapılarına göre sınıflandırılabilir. Başlangıç spiralleri ve sonradan gelen belirlenmiş spiralleri olan geometrik olarak benzer durumları, eski derin deniz ortamında (flysch fasiyes) bulunan çeşitli ilişkilerin besleyici sedimentlerin benzer davranış programlarının yakınsak evrimini açığa çıkartır. Taphrheminthopsis, Scolicia nın korunmuş bir varyantıdır (şekil 3.6) (Frey and Scilacher, 1980 den uyarlanmıştır)

Ayak izi fosilleri Boyut Grup sayısı Ağırlık Ebeveyn bakımı Hakkında bilgi verebilir Şekil 2.7. Teksas Davenport alanındaki bir tarlada bulunan Sauropod sürüsü izlerinin kuş bakışı görünümü (1944). Gerçekte birbirine paralel bir çok çizgiden oluşan,büyük yada küçük ayak izi karışımıdır. Bkaer (1968) de büyük izlerin çevrede küçük ayak izlerinin merkezde olduğunu iddia etmesine rağmen, sağ taraftaki büyük ve küçük izlerin karışık olduğu yığın için geçerli değildir. Sol taraftaki sürü izi bir çok anlama gelebilir.

Homo erectus ayakizi 3,8 mya Laetoli Tanzanya

Filogenetik benzerlik: ördek kur davranışı

Ördekler arasındaki kur davranışları benzerliği Kur davranışları (gw = homurtu ıslığı) Konrad Lorenz den Bu karakter filogenetik ilişkiyi oluşturma için en iyi delil midir?

Ya davranışsal filogeni DNA filogenisi

Karakter evriminin çıkarılması mtdna veya ndna gibi bağımsız verilerden filogenetik ağaç oluşturulur Genetik mesafe minimize edilir Değişiklik sayısı (parsimoni) minimize edilir Olasılık maksimum yapılır Parsimoni kullanmak gibi olası değişiklik sayısı minimize edilerek atasal nod için karakter değeri atanır Belirsiz nodlara karar vermek için sonraki alt nod için karakter değeri kullanılır

Parsimoni kullanarak kesikli karakterlerin evrimini ortaya çıkarma Adım 1: Ağaç aşağı doğru genellenir

Parsimoni kullanarak kesikli karakterlerin evrimini ortaya çıkarma Adım 2: Ağaçı yukarı doğru tahmin etmek orijini

Kuşlardaki şarkı öğrenme evrimi Not 1: Atasal karakter değeri açığa çıkarmak için dış grubun hesaba katılması gerekir Not 2: Farz edilen zararların, kazançlara eşit olduğu kabul edilir

Kuşlardaki şarkı öğrenme evrimi Kaç olay vardır? 1 kazanç 3 kayıp 4 > 3, bundan dolayı bu daha az cimridir (parsimoni).)

Filogenetik hipotezleri test etmek için kullanılır Eşeysel seçilim örneği Duygusal sömürme hipotezi Dişi tercihi, erkek karakterlerden önce evrimleşir Birlikte evrim hipotezi Dişi tercihi, erkek karakterleri ile evrimleşti

Kılıç kuyruk balıklarında dişi tercihi Dişi X. maculatus Kılıçlı erkekleri tercih eder. Bundan dolayı dişi tercihlerinin erkeklerin karakterlerinden önce evrimleştiğine karar vermiştir

Ya da mtdna dizisine göre yapılmış filogeni Siyah= Kılıç kuyruk Beyaz= Kılıç yok Çizgili= Belirsiz Bu filogeniyle, X. m. in atası kılıç kuyruğa sahipti Sonuç olarak, bu karakter tercihle birlikte ya da önce evrimleşmiştir

Karşılaştırmalı metotlar ve devamlı karakterler Seçilimden dolayı, belirli bir ekolojik yada sosyal değişkenin bazı devamlı karakterle ilişkili olduğunu tahmin eder Gerekliyse eğer, vücut boyu etkisini uzaklaştırır Tüm türler arasındaki karakterler arasındaki korelasyonu arar Hem türleri bağımsız olarak kabul eder (imkansız!) hem de filogeni etkisini uzaklaştırır

Örnek 1. Primatlardaki testis büyüklüğü Goriller, erkekleri tek yaşayan gruplardır Şempanzeler, çok erkekli yaşayan gruplardır Hangi tür daha büyük testise sahiptir (vücut boyuna oranla)?

Testis büyüklüğü sperm rekabetinin göstergesidir Çoklu erkekli gruplar halinde yaşan türlerde, daha geniş testis görülmesi, sperm çekişmesini gösterir. Fakat türler bağımsız değildir Şekil 2.6. Farklı primat cinsleri için birleştirilmiş testis ağırlığının logaritması ve vücut ağırlığı logaritması. çoklu erkekli üreme sistemi, o monogami, Δ tek erkek, + Homo (Harcourt et al. 1981).

Bağımsız karşıtlıklarla karakter evriminin ölçümü Bağımsız verilerden filogenetik ağaçlar oluşturur Her bir karakter için bağımsız zıtlıklıları tahmin eder Atasal nod için ortalama karakter değerini açığa çıkarır Türemiş taksonlar arasındaki karakterlerdeki farklılıkları kullanır Dal uzunluğuna göre (zamana göre oransal) ağırlığı değişir Orijine doğru zıtlıklar geriler Evrimin Brownian hareket modeline göre, d1, d2 ve d3 bağımsı karşılaştırma sağlar. Yol uzunluğu farkları bu çizimlerde göz ardı edilmiştir Y değerleri X değerleri Y değişkeni karşılaştırması X değişkeni karşılaştırması

Bağıl testis ağırlığı Testis boyu vs çiftleşme karşıtlığı Her hat, bir cinsteki iki türle karşılaştırılır Şekil 16.7. Bağıl testis ağırlığı (vücudün kalan kısmının ağırlığı x testis ağırlığı regresyonu) üreme sistemi ile bağlantılıdır, karşılaştırılan poliandorus ve monandrous primat takson çiftleri, Harcourt et al. (1995, tablo 2) daki veriler kullanılarak 58 primat örneklemesi CAIC (Purvis 1995) a göre tanımlanmıştır. Her bir üreme sistemindeki ekstrem taksonları tanımlanmıştır (Wilcoxon signed-ranks testi, T = 45, P = 0,004)

Örnek 2: Yarasaların testis boyu Vücut kütlesinin % 8.4 Vücut kütlesinin % 0.1

Yarasalarda, testis ağırlığı üreme sistemleri arasında değişiklik gösterir (Vücut boyutu etkilerinin kontrolü)

Yarasa beyin boyutu da üreme sistemlerinde çeşitlilik gösterir (Vücut büyüklüğü etkisi, diyet ve filogeni kontrolü) Tüneme birliği Üreme sistemi Dişi rastgele çiftleşmesi (önüne gelen ile)

Büyük beyinli yarasalar, küçük testise sahiptir

Üreme sisteminin Yarasalarda (Chiroptera) morfolojik ve fizyolojik farklılaşmaya etkisi

Üreme sisteminin evrimi -eşeysel seçilim ve eklojik faktörler ile açıklanmakta -erkeklerin üreme başarısı dişilerin miktarı ile sınırlı yani erkekler mümkün olduğu kadar çok sayıda dişiye sahip olmak ister -Dişi dağılımı anahtar kaynakların dağılımına bağlıdır: yani az ve dağınık ya da az ve bir arada az ve bir arada: poligami az ve dağınık : monogami

Chiroptera (Yarasalar) 1-Çok fazla tür çeşitliliği 2-Soy ağaçları çok iyi çalışılmış 3-Çok çeşitli üreme sistemleri 4-Beslenme habitatlarında Uyumsal açılım

Büyük Beyinliler Monogami (dişiler)? Meyve yiyiciler Üreme Sistemleri? Besinler

SORU 1: Yarasalarda besin üreme sistemi ile ilişkili midir? 10 tür 5 poligami, 5 monogami