YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI
İÇERİK 1. DÜNYADAKİ VE ÜLKEMİZDEKİ ENERJİ KAYNAKLARI VE KULLANIMI 1.1 GİRİŞ 1.2 ENERJİ KAYNAKLARI 1.3 TÜRKİYE VE DÜNYADAKİ ENERJİ POTANSİYELİ 2. YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI 2.1 HİDROLİK ENERJİ 2.2 RÜZGAR ENERJİSİ 2.3 JEOTERMAL ENERJİ 2.4 GÜNEŞ ENERJİSİ 2.5 BİOKÜTLE BİOENERJİ 2.6 DENİZ VE OKYANUS ENERJİSİ 2.6.1 GELGİT ENERJİSİ 2.6.2 DALGA ENERJİSİ 2.6.3 OKYANUS ISISI ENERJİSİ ( OTEC )
1.DÜNYADAKİ VE ÜLKEMİZDEKİ ENERJİ KAYNAKLARI VE KULLANIMI 1.1 GİRİŞ Enerji; Fiziksel bir sistemin mevcut durumunu değiştirmek için yapılması gereken iş gücüne denir. Enerji, özellikle 19.yy dan sonra artan sanayileşme ve kentleşme sonucunda artan talep üzerine insanların olmazsa olmaz ihtiyaçları arasına girmiştir. Buna bağlı 19.yy sonları ve 20.yy ortalarına kadar enerji ihtiyacı kömür ve petrol kaynaklarından sağlanmıştır. Özellikle 1950-1975 döneminde sabit seyreden petrol fiyatı nedeniyle, enerji talebi çoğunlukla petrolden karşılanmıştır.
1975 yılında 4 milyar olan dünya nüfusu 2000 yılında 6,2 milyar ve günümüzde 8 milyara yaklaşmıştır. Bunun sonucu olarak ülkelerin daha hızlı kalkınmayı arzulamaları ve buna paralel olarak artan enerji talebi ve çevre kirlenmesi gibi faktörler ucuz ve bol enerjiye dayanan ekonomiye ve yeni bir enerji dönemine geçişi zorunlu kılmıştır. Gelişmiş ve sağlam bir ekonomik yapıya sahip olan ülkeler bir yandan ekonomilerin de gerekli yapısal değişiklikler yaparak ve öte yandan uluslararası teşkilatlar kurarak enerji sorununu elbirliği ile çözüm aramaya başlamışlar ve bazı planlar yaparak gerekli önlemleri almışlardır. Bunlar arasında enerji tasarrufuna önem vererek petrol tüketimlerindeki artışı en az düzeye indirmişlerdir.
1.2 ENERJİ KAYNAKLARI
1.3 TÜRKİYE VE DÜNYADAKİ ENERJİ POTANSİYELİ Türkiye ve Dünya Genelinde Enerji Kullanım Alanları
Türkiye ve Dünya Genelinde Enerji Kullanım Çeşitleri
OECD Raporlarına Göre
2. YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI 2.1 HİDROLİK ENERJİ Elektrik enerjisi üretiminde en önemli kaynaklardan biri olup ve bir çok ülkede enerji ihtiyacının %25 inden fazlasını karşılamaktadır. Hidroelektrik enerji, yaklaşık 65 ülkenin ulusal elektriğinin %50 sini, 32 ülkenin %80 ini ve 13 ülkenin elektriğinin hemen hemen hepsini sağlamaktadır. Afrika(%4), Asya(%13), Avustralya / Okyanusya (%27), Avrupa(%48), Kuzey ve Orta Amerika(%40) ve Güney Amerika(%21 ini) geliştirmiştir. Yani kullanılmayan potansiyelin büyük bir kısmı Afrika, Asya ve Latin Amerika da yer almaktadır GÖKHAN BAŞOĞLU
Keban Barajı
2.2 RÜZGAR ENERJİSİ M.Ö5000 yıl kadar önce rüzgar enerjisi yelkenlileri hareket ettirmede, mısır ve buğday öğütmede ve sulama işleminde kullanılmıştır. Günümüzde ise rüzgar enerjisinden elektrik üretiminde yararlanılmaktadır. Dünyada rüzgar enerjisi ile elektrik üretimi yapan 100'den fazla ülke vardır. En fazla rüzgar enerjisi kurulu gücüne sahip olan ülkelere bakıldığında Çin, Amerika Birleşik Devletleri ve Almanya uzun süredir ilk 3 sırada yer alır. Türkiye, rüzgar enerji santrali kurulumunda Avrupa'da 7'inci, Dünyada ise 12'inci sırada bulunmaktadır.
2.3 JEOTERMAL ENERJİ Kar ve yağmur şeklinde yeryüzüne ulaşan sular, yer kabuğundaki çatlaklardan sızarak magmanın ısıttığı kayalara ulaşır. Kızgın kayalara ulaşan su ise ısınır. Isınan su ise dünyanın değişik bölgelerindeki volkanlar ve gayzerler biçiminde yeryüzünde ortaya çıkar. Yeryüzüne çıkan bu suyun sıcaklığı ise genelde 150 santigrat derecedir. Yeraltından çıkan bu sıcak su ise bazı buhar türbinleri vasıtası ile elektrik enerjisine dönüştürülmektedir. Bu duruma jeotermal enerji denilmektedir.
Jeotermal enerji, fosil kategorisinde bir enerji kaynağı olmasa da fosil yakıtlar gibi dünya üzerinde homojen bir şekilde dağılmamıştır. Amerika kıtası, Orta Amerika ülkeleri, Anadolu'da Ege Bölgesi ve Avrupa'da İtalya jeotermal enerji santrallerinin en fazla bulunduğu coğrafyalardır. Ülkelere göre jeotermal enerji santrali kurulu güçlerine bakıldığında ABD açık ara farkla liderliğini korurken ABD'yi, Filipinler, Endonezya ve son dönemlerde birçok yeni JES'in devreye girdiği Türkiye takip etmektedir.
Zorlu Grup JES Manisa
2.4 GÜNEŞ ENERJİSİ Güneş enerjisi herhangi bir zararlı gaz salınımının olmadığı temiz bir enerji kaynağıdır. Güneşin yaklaşık yüzde 90 ı hidrojenden oluşmaktadır. Hidrojen çekirdekleri füzyon olayı ile helyum çekirdekleri oluşmakta ve bu olay esnasında çok büyük bir enerji açığa çıkmaktadır. Dünyaya ulaşan bu enerji füzyon tepkimesiyle oluşan ışınım enerjisidir. Bu ışınımın panellerle elektrik enerjisine çevrilmesi işlemi sistemi tanımlamaktadır.
Türkiye de irili ufaklı şuan 15 i lisanslı olmak üzere yaklaşık 600 çeşitli noktada güneş enerji kurulu ağı bulunmaktadır. Konya-Karatay-Kız ören Mevkii
2.5 BİOKÜTLE BİYOENERJİ Ana bileşenleri karbon hidrat bileşikleri olan bitkisel, hayvansal ve şehir ve endüstri kökenli tüm atıklar Biokütle Enerji Kaynağı ve bu atıklardan üretilen enerjide Biokütle Enerjisi olarak adlandırılır. Biokütleden ısı sağlanır, yakıt üretilir ve ayrıca elektrik üretimi için kullanılır. ABD de hidroelektrik enerji üretiminden sonra ikinci sıradadır. Buda ABD nin enerji ihtiyacının %3 nü karşılamaktadır. Biokütleden elde edilen biyogaz enerjisi dünyada ilk defa 19. yüzyılda İngiltere de fosseptiklerde oluşan metan gazının sokak lambalarının aydınlatılmasında kullanılmıştır.
Eti Alüminyum Atık Isı Tesisi
Mamak Çöplüğü Biyogaz Tesisi
2.6 DENİZ VE OKYANUS ENERJİSİ Dünyanın ¾ ü suyla kaplıdır. Bu nedenle gün geçtikçe artan enerji ihtiyacının karşılanması amacıyla yoğun çalışmalar sürdürülmekte olup; denizlerdeki ve okyanuslardaki enerji potansiyelinden yararlanma yolları aranmaktadır.
2.6.1 GELGİT ENERJİSİ Gelgit enerjisi, Ay ın çekim kuvveti ile denizlerin ve okyanusların alçalıp yükselmesi ile oluşan seviye farkı ile ifade edilir.
2.6.2 DALGA ENERJİSİ Deniz üstünde esen rüzgarların meydana getirdiği dalgaların sahip olduğu enerji potansiyeli de oldukça önemlidir. Bu konuda yoğun çalışmalar yapılmaktadır.
2.6.3 OKYANUS ISISI ENERJİSİ ( OTEC ) Termal enerji değişimi ile deniz suyunda oluşan sıcaklık farklarının meydana getirdiği bir enerji kaynağıdır. Okyanuslar yeryüzünün %70 ini oluşturan bir güneş kolektörüdür. Burada yüzeyde ki su sıcaklığı ile derindeki su sıcaklığı arasındaki fark 20C üzerinde olduğu yerlerde kullanılmaktadır.
TEŞEKKÜRLER