Gelecek& Trendler Yenilikçilik ve gelecek araflt rmalar dergisi l May s 2008 www.siemens.com.tr Kazand ran ortakl k fl-it stratejik ortakl kavram, ifl ve bilgi teknolojileri stratejilerini ayn platforma tafl yor. S n rs z eriflim letiflim devi Tellcom, network izleme, saha operasyonlar gibi rutin çal flmalar nda Siemens den d fl kaynak deste i al yor. Bilgi teknolojileriyle yakalanan verimlilik Geliflen bilgi teknolojileri çözüm ve hizmetleri, sa l ktan telekoma hemen her sektörde ifl süreçlerini daha verimli hale getiriyor.
2 GELECEK&TRENDLER E d i t ö r E-devlet yolunda ilerlemeliyiz Ekonominin dalgaland, piyasalardaki hareketlili in artt dönemlerde genelde ifl dünyas nda moraller bozulur. Bu durumun devam halinde, baz yat r mlar ertelenir, al mlar için bekleme dönemine girilir. çinde bulundu umuz dönemde biraz ifl dünyas n n moralini bozmufl durumda. Tam her fley yolunda gidiyor derken, ekonomik sorunlar n üstüne bir de siyasi s k nt lar geldi fladam ve yöneticiler, büyümenin verdi i moralle yat r mlar na devam ederken, frene mi basal m düflüncesine kap ld lar Ancak, ben Gelecek&Trendler dergisinin bu say s n n yaz lar n okurken, Aman freni unutal m duygusuna kap ld m. Gerçekten de dünyada olup bitenler, bizim bulundu umuz yer ve alaca m z mesafe Dünyada da büyük s k nt lar oluyor ABD piyasalar çalkalan yor, bankalar inan lmaz zararlar aç kl yor. Ancak, bak yorum, en iyi kâr rakamlar teknoloji flirketlerinden, yaz l m cephesinden geliyor Anlad m kadar yla, olup bitene ra men dünyan n dört bir taraf nda yat r mlar, özellikle gelece i yaratacak projeler durmuyor M. Rauf Atefl Devleti de ifltirecek projeler Hepimizin yolu mutlaka devlet dairesine düflmüfltür. Tapu, vergi, adliye, belediye ve di erleri Kendi ad ma konuflay m Bu ziyaretlerimin önemli bölümünde akl mdan, 5 dakikal k ifli neden 30 dakikada yap yoruz sorusu geçmifltir. Mutlaka siz de, benim gibi, Neden bu ifli internetten gerçeklefltiremiyoruz duygusuna kap lm fls n zd r. Türkiye de elektronik devlet konusunu ileri düzeye tafl yan kurumlar var. Haklar n yemeyelim. Ancak, size bu derginin ilerleyen sayfalar n okuman z tavsiye ediyorum. Bununla yetinmeyip internetteki örnekleri de okuyabilirsiniz. Nuremberg deki örne e, Siemens in laboratuarlar nda üzerinde çal fl lanlara göz atabilirsiniz Basit ama etkileyici örnekler Siemens ile birlikte haz rlad m z Gelecek&Trendler dergisinin içeri inin bir bölümü e-devlet üzerine Ancak, bu bölüm a rl kl olarak biliflim hizmetleri konusuna odakland. Her zaman oldu u gibi etkileyici analiz ve araflt rmalar var. Umar z sizin için de etkileyici ve ufuk aç c olur. Gelecek ay görüflmek üzere Sayg lar m zla...
çindekiler laç endüstrisi takip alt nda...4 Enka n n dev verimlilik projesi...6 Kazand ran ortakl k...11 D fl kaynak kullanarak daha çok kazand k...12 S n rs z eriflim...14 Su flebekesi yat r mlar IT ye ak yor...16 nternette doland r c l a son...17 Türbinlere yüksek koruma...18 Yay nc Do an Burda Dergi Yay nc l k ve Pazarlama A.fi Murahhas Üye (CEO) Mehmet Y. Y lmaz Yay n Direktörü (Sorumlu) M. Rauf Atefl Yay n Yönetmeni Sedef Seçkin Büyük Yaz iflleri Müdürü Ebru F rat Haber Müdürü Hande Demirel Süzer Görsel Yönetmen A. Bertu Pat r Yay n Kurulu (Alfabetik s rayla) M. Rauf Atefl, Özlem Aksoy, Hande Demirel Süzer, Hüseyin Gelis, Sibel Hür, Sedef Seçkin Marka Müdürü Gökçe Aykaç Ankara Temsilcisi Erdal pekeflen Tel: 0 312 467 14 37-38-39 zmir Temsilcisi Ziynet Attila Tel: 0 232 463 78 30 capital@doganburda.com Yay n Türü Yerel, süreli, ayl k Bask APA Uniprint Bas m Sanayi ve Ticaret A.fi Ömerli Köyü Mevkii 34555 Had mköy- STANBUL Tel: 0 212 798 28 40 Da t m Yaysat A.fi. Tel: 0 212 622 22 22 Yönetim Genel Yay n Koordinatörü Yeflim Denizel Tüzel Kifli Temsilcisi Murat Köksal Sat fl Direktörü Orhan Taªk n Finans Direktörü Didem Kurucu Üretim Direktörü Servet Kavaso lu Reklam Grup Baflkan Cem M. Baflar Grup Baflkan Yard mc s Funda Baykal Sat fl Müdürü Özlem Güner Atefl, Emel Sönmez Teknik Müdür Nusret K r ml o lu Sat fl Temsilcileri Deniz Küçükhüseyin, Erman leri Tel: 0 212 336 53 60 (3 hat) Faks: 0 212 336 53 90 Rezervasyon Tel: 0 212 336 53 00-57-59 Faks: 0 212 336 53 92-93 Ankara Reklam Tel: 0 312 467 14 37-38 zmir Reklam Tel: 0 232 463 78 30 Hedef Sayfalar Tel: 0 212 336 53 70 Faks: 0 212 336 53 91 Maya Akar Center, Kat: 7 Büyükdere Cad. No: 100-102 34394 Esentepe/ STANBUL c Hürriyet Medya Towers 34212 Güneflli- STANBUL Tel 0 212 410 32 28 Faks 0 212 410 32 27 Capital Dergisi Do an Burda Dergi Yay nc l k ve Pazarlama A.fi taraf ndan T.C. yasalar na uygun olarak yay mlanmaktad r. Capital Dergisi nin isim ve yay n hakk Do an Burda Dergi Yay nc l k ve Pazarlama A.fi ye aittir. Dergide yay mlanan yaz, foto raf, harita, illüstrasyon ve konular n her hakk sakl d r. zinsiz, kaynak gösterilerek dahi al nt yap lamaz. DB Okur Hizmetleri hatt Tel: 0212 478 03 00 okurhizmetleri@doganburda.com DB Abone Hizmetleri hatt Tel: 0212 478 03 00 Faks: 0212 410 35 12-13 abone@doganburda.com Pazar hariç her gün saat 09.00-18.00 aras nda hizmet verilmektedir. Gelecek&Trendler 3
4 GELECEK&TRENDLER Siemens IT çözümleri ve hizmetleri laç endüstrisi takip alt nda laç endüstrisi yeni sorunlarla karfl karfl ya. Küreselleflme nedeniyle ürün güvenli ine ve marka korunmas na duyulan ihtiyaç günden güne art yor. Bu noktada ilaç sahtecili ine karfl gelifltirilen savunma yöntemleri önemli bir rol oynuyor. Ayr ca ilaçlar n üretimi ve da t m ile ilgili yasal zorunluluklar da giderek s k laflt r l yor. Üstelik gelifltirme döngüleri de her geçen gün k sald ndan yaflam tarz olarak bilinen ürünlerin portföylere dahil edilmesi de ayr bir önem kazan - yor. Tüm bu etmenler bir araya geldi inde ürün gelifltirmelerinin say s n n artt r lmas kaç n lmaz hale geliyor. Ayn zamanda sa l k bak m sistemlerinde yaflanan de iflimler ve bindirilen gelifltirme maliyetleri sebebiyle fiyatland rma bask lar da art yor. fiirket sat n alma ve birleflme gibi kurumsal aktivitelerde de önemli say da art fla flahit olunuyor. Siemens, küresel bir oyuncu olarak tüm bu zorluklar n son derece fark nda ve ilaç endüstrisine ayaklar n yerden kesecek çözümler sunmaya haz r. Nelere ihtiyaç var? Bu kadar çok say - da sorunun üstesinden gelebilmek için ilaç müteflebbisleri her geçen gün baz hususlara daha fazla önem göstermek zorunda. Bunlar da flöyle s ralan yor: laç sahtekarl yoluyla markalar n n ve gelirlerinin hasar görme risklerinin düflürülmesi. Son kullanma tarihinin geçmesi ve h rs zl k gibi nedenlerden kaynaklanabilecek tedarik zincirinin büzülmesinin önüne geçmek. Üretim ve da t m süreçlerinin modernlefltirilerek maliyetlerin düflürülmesi. Yasal düzenlemelere uyum sa layabilecek metotlar ve araçlar n kullan lmas. Güvenilir ve inovasyoncu bir orta n yard m n elde etmek. Sorun yaratmayan tek seferlik çözümler bulmak. Siemens in sunduklar. Siemens, dünyan n en büyük ürün izleme ve takip etme tedarikçilerinden biri konumunda. laç müteflebbislerine mevcut piyasa trendlerine ve yasal zorunluluklara benzersiz bir flekilde cevap verebilen çözümler sunan Siemens, donan m ndan sistem entegrasyonuna kadar genifl bir yelpazedeki hizmetleri ve süreç dan flmanl faaliyetleriyle dünyada henüz efli benzeri bulunmayan her fley dahil bir ürün izleme ve takip etme sistemine sahip. Siemens in hizmetleri aras nda, her biri müflterilerin ihtiyaçlar na göre özel olarak tasarlanabilecek prototipleme, pilot projelendirme, özellefltirme, uçtan uca entegrasyon ve faaliyet plan n n uygulanmas gibi spesifik aflamalar bulunuyor. laç endüstrisine özel haz rlanm fl Siemens IT Çözümleri ve Hizmetleri zleme ve Takip Etme Sistemi, küresel bir inovasyon a ve y llar n tecrübesi fl nda gerçeklefltirilmifl bir proje. Tek sat c l bileflenlerin en mükemmel uygulamalar n n entegrasyonunu ve uç uca eklenmifl nihai çözümleri kaps yor. Bu çözümler, bir üretim flirketinin zeki mühendislik tecrübesi temelleri üzerine infla edilmifl durumda. çlerinde, ihtiyaca göre haz rlanm fl kapsaml bir OtoID stratejisinin gelifltirilmesi ve güvenilir ROI hesaplamalar yer al yor. Tüm bu ifllemler de, dünyan n neresinde olursan z olun, içinde OtoID çözümleri sayesinde bir ilac n tüm yaflam döngüsü boyunca tamamen kontrol edilebilmesi mümkün.
operasyon yönetimi ve yard m masas n n da bulundu u tek bir merkezle destekleniyor. Siemens, müflterilerin kritik aktiflerini güven alt nda tutmak ve de er zinciri süreçlerini optimize etmek için iki çatall bir yaklafl m kullan yor: E-Soya ac sayesinde ilaç ürünleri, de er zincirinin herhangi bir aflamas nda görünebilir ve takip edilebilir bir hale getirilerek güvenli ellerde olup olmad ndan emin olunur. Bu amaçla burada OtoID teknolojileri kadar RFID seçenekleri de kullan labilir. Süreç Optimizasyonu, kullan lan OtoID teknolojisi temeline dayan r. Siemens bugün, üretim ve lojistik süreçlerinizin modernlefltirilmesi için her biri eksiksiz olan ve kendi bafl na da çal flabilen çözümler sunuyor. laç ürün yaflam döngüsünün tüm aflamalar - n masaya yat r yor. Bu uygulamada Siemens hammaddeler ve paketleme tedarikçileriyle ifle bafll yor, ilaç imalatç lar ve toptanc larla devam ediyor ve sonunda hastanelerle eczanelere geliyor. Tüm tedarik zincirini kapsayan gerçek zamanl veri transferiyle ilaç ürünlerinin güvenli i tam anlam yla sa lanm fl oluyor. Süreç optimizasyonu çözümleri aras nda konteyn r yönetimi, filo yönetimi, da t m merkezi optimizasyonu, eriflim kontrol, güvenlik ve daha nice modüller var. Uçtan uca görülebilirlik. laç endüstrisine yönelik Siemens zleme ve Takip Etme Çözümleri, tüm ilaçlar n eksiksiz kimlik do rulamas n yaparak de er zinciri boyunca onlar n uçtan uca görünebilir hale getirilmesini sa l yor. Bu sayede flirketler ilaç sahtekarl ihtimalini azaltabiliyor, h rs zl k vakalar n n say s n düflürebiliyor ve son kullanma tarihlerini etkin bir flekilde kontrol edebilir hale geliyor. Siemens in zleme ve Takip Etme Çözümleri nin kullan c s na sa lad kazançlar özetle flöyle: Markan z n, müflterilerin ve gelirlerinin korunmas Tedarik zinciri etkinli inin artt r lmas Maliyetlerin düflürülmesi, de er yarat - m n n artt r lmas, araflt rma ve gelifltirme faaliyetlerinin optimizasyonu Mevcut ve gelecek yasal provizyonlara birinci derecede uyum sa lanmas Piyasadaki talep ve sorunlara h zl ve esnek tepki verilmesi. Gelecek&Trendler 5
6 GELECEK&TRENDLER Örnek uygulama A r ifl makineleri mümessilli i, ihracat ve ithalat yapan Enka Pazarlama Afi, 2005 ten beri mysap ERP uyarlamas ve yönetimi için Siemens ile çal fl yor. Siemens ile 5 y ll k bir hizmet sözleflmesi imzalayan flirket, bu sözleflme d fl nda hiçbir yat r m yapmadan tüm yönetim süreçlerini Siemens dan flmanl yla SAP ortam na aktard, verimlili ini art rd. Enka n n dev verimlilik projesi Enka Pazarlama Afi, Enka fiirketler Grubu taraf ndan 1972 y l nda kuruldu. fiirket, ifl makineleri, a r tafl tlar, forklift ve endüstriyel ürünler sat fl ve sat fl sonras servis, yedek parça hizmetleri veriyor. Siemens ile mysap ERP (Enterprise Resource Planning-Kurumsal Enka Pazarlama Yürütme Kurulu Üyesi Orhan önel, Siemens ile gerçeklefltirdikleri ERP projesinin sadece teknolojik altyap y de il, kurum kültürünü de de ifltirdi ini söylüyor. Kaynak Planlama) projesine bafllad ndan beri çal flma sistemini gelifltiren flirket, finansal olarak çok büyük ilerlemelere de imza att. Tamamen d fl kaynak kullan larak tamamlanan proje için Enka, Siemens ile yap lan anlaflma gere i hiçbir yat r m maliyetine katlanmak zorunda kalmad. Proje için gereken sunucular, Siemens veri merkezi içerisinde her gün izlendi ve tüm yönetim süreci sözleflme kapsam içinde yer ald. Sistem yöneticileri tutmak yerine yap lan genifl kapsaml servis sözleflmeleri çerçevesinde hizmet alan Enka, böylece proje ile sa lad avantajlar n yan s ra bu anlaflma modeli ile proje yönetimi için kaynak kullanm yor, kendi ifline odaklanabiliyor. Enka Pazarlama Yürütme Kurulu Üyesi Orhan Önel ve Enka Bilgi ve letiflim Teknolojileri Müdürü Adnan Uçar ile 2005 y l nda bafllayan ERP projesi üzerine konufltuk. Önel, Siemens ile yapt klar ERP projesi sayesinde her gün al nan raporlar yoluyla hatas z sonuçlara ulaflt klar n ve ifl yapma süreçlerinin kolaylaflt n söylüyor. Önel e göre proje ile çal flma kültürlerinde önemli de ifliklikler yafland. BT Müdürü Uçar ise her gün al nan raporlar sayesinde h zl ve do ru karar alma yeteneklerinin artt n, bu sayede maliyet ve insan gücü olarak büyük verimlilik kazand klar n vurguluyor. Ayr ca yapt klar anlaflma flekliyle büyük çapta bir hizmeti, hem süreç hem de maliyet olarak kolayca ald klar - n n alt n çiziyor. Enka Pazarlama Yürütme Kurulu Üyesi Orhan Önel ve Enka Bilgi ve letiflim Teknolojileri Müdürü Adnan Uçar n sorular m za verdi i yan tlar flöyle: Bir ERP projesine neden ihtiyaç duydunuz? Daha önce kulland m z yaz l m ihracat sanayii üzerine kuruluydu. Bu nedenle ifl maki-
Gelecek&Trendler 7
8 GELECEK&TRENDLER Örnek uygulama neleri alan na pek uymuyordu. Biz asl nda bir ERP projesi için 1997 de yola ç km flt k. Gereken çal flmalar m z yapt k ve projeye haz rland k. Ancak o dönemde Türkiye nin genel ekonomik yap s bozulmaya bafllam flt. Ayr ca, yaz l m lisans ve uygulama ücretleri çok yüksekti. Bizim çap m zda bir flirket için, böyle bir proje uygulamak çok ekonomik de ildi. Bu nedenle projeyi ertelemek zorunda kald k. ERP projesi, kendimizi haz r hissetti imiz bir dönemde, yani 2004 te tekrar gündeme geldi. Zaten öncesinde birkaç y ll k bir çal flma ve ön haz rl k safhas olmufltu. 2004 te hem lisans ücretleri hem de uygulama ücretleri düfltü. Bu arada SAP de Türkiye de bir ofis açt ve fiyatlar daha rekabetçi bir duruma geldi. Önce SAP kullanma karar n kesinlefltirdik. Daha sonra kiminle uygulama yapaca m z konusunda karar aflamas na geçtik. Neden Siemens i seçtiniz? ERP uygulamas ndan önce de Türkiye çap nda bayilerimizi birbirine ba layan bir network ümüz vard ve bu network ü de yine Siemens yönetiyordu. Bu nedenle, ERP uygulamas nda da Siemens ile çal flmay tercih ettik. Ayr ca, bizim ana iflimiz mümessillik ve ticaret, yani bilgi-ifllemci de iliz. O yüzden yeni bir proje için BT departman n büyütmek istemedik. E er mysap ERP projesinde d fl kaynak kullanmasayd k en az 9-10 kiflilik bir ekip kurmak zorunda kalacakt k. Biliflim ana iflimiz olmad için bu ekibi yönetmekte de zorluk çekecektik. O nedenle projeyi tamamen devretmek üzere Siemens i seçtik. fiu anda tüm bölgelerimizin SAP ERP uygulamas Siemens taraf ndan iflletiliyor. Proje bafllang ç aflamas nda zorluk çektiniz mi? Projenin yönetimini zaten Siemens e verdik. Bafllang çta, her SAP projesinde oldu u gibi standart bir proje plan ortaya koyduk. Bafllang ç aflamalar nda hiçbir aksakl k yaflamad k. 2005 bafl na kadar istedi imiz modüller haz rland ve uygulamaya kondu. En büyük uygulamalar ilk bafllarda tamamlansa da böyle bir projeye her zaman yeni özellikler eklenmeye devam eder. Siemens proje boyunca hangi görevleri üstlendi? Biz bütün projeyi Siemens e devrettik. Biz sadece bilgi-ifllem k sm nda yer ald k çünkü bu, zaten devredilebilecek bir fonksiyon de il. Siemens ise veri merkezi kurulumunda ve sunucu bar nd rma (hosting) taraf nda yer ald. SAP içinde, genifl alan network ünü yönetmek, hassas ayarlamalar (tuning) yapmak, yedek (back-up) oluflturmak, performans kontrollerini almak, raporlar oluflturmak gibi iflleri tamamen Siemens gerçeklefltiriyor. Devaml dan flmanl k hizmeti de al yoruz. Ayr ca ek gelifltirmeler de sürekli olarak devam ediyor. Ticaret sistemleri çok dinamik, ekonomik flartlar de ifltikçe siz de de ifliyorsunuz. Sistemi de Siemens le birlikte bunlara göre devaml yeniden uyarl yoruz.
Bir ERP paketi alman n tek getirisi yeni bir sistem kurmak de il. Ayn zamanda yeni bir ifl düzenine de kavufluyorsunuz Size düflen görevler neler oldu? Bütün SAP projesini her fleyiyle Siemens e devrettik. SAP üzerinde bizim yapt m z sadece birkaç rapor düzenlemek. Yeni yap lan ifl flekilleriyle yeni raporlar talep ediliyor. Bunlar n haricinde bütün iflletim ve makineler Siemens te bulunuyor. Projenin iflinize nas l katk s oldu, ne gibi faydalar sa lad n z? Böyle bir sözleflmede ERP paketi alman n tek getirisi yeni bir sistemi kurmak de il. Ayn zamanda o sistemin getirdi i yeni bir ifl düzenini de ifle uyarlamak. 2004 te Siemens ile yola ç kt m zdan bu yana yeni bir sistemin de içine girmifl olduk. Projeye bafllad m zdan beri üst yönetim raporlar n çok k sa sürede almaya bafllad k hatta baz raporlar günlük alabiliyoruz. Tabii eskiden ayn rapor 3-4 de iflik yerden al n nca raporlar aras nda farkl l klar ortaya ç k yordu. Raporlardaki hata oran da çok yüksekti. fiimdi ise hata oran neredeyse s f ra yak n. Üstelik farkl raporlar da almaya bafll yorsunuz. Çünkü bu proje bak fl aç n z geniflletiyor ve ifl sonuçlar n baflka aç lardan da görme ihtiyac ortaya ç kar yor. Örne in eskiden karl l k raporu yoktu, flimdi onu da almaya bafllad k. Di er yandan projenin getirdi i ifl faydalar na sadece BT aç s ndan de il flirketin tamam aç s ndan bak lmas daha do ru olur. Proje süreci içerisinde flirket çal flanlar n n yetenekleri artt. Çal flanlar n projeyi kullanmaya bafllamas ndan sonra çal flma kalitesi bak - m ndan büyük bir geliflim gözlemledik. Çal flma ve ifl yapma disiplini çok geliflti. Önceden kulland m z sistem çok esnekti, her istedi- inizi yapt rabiliyordunuz, belli bir s ray takip etmek zorunda de ildiniz. Bu proje ile elde edilen bütünleflme ve her fleyin kay t alt nda olmas büyük bir disiplin sa lad. Bir ifli yapmadan di erine geçemiyorsunuz veya eksik bilgilerle fatura kesmeniz mümkün olmuyor. Siemens ile çal flman n avantajlar Peki, verimlilik aç s ndan ne tür getirileri oldu? nsan kaynaklar aç s ndan önemli ölçüde tasarruf sa lad k. Eski sistemde ayn veriler 3-4 kere ayr ayr giriliyordu. Hem zaman kayb oluyor hem de hata oran yükseliyordu. ERP sisteminde ise sadece bir kez giriliyor ve nerdeyse hiç hata oluflmuyor. Firmam z son 5 y lda 7 misli büyümesine ra men eleman say m z sadece 2 kat na ç kt. Ayr ca, biz kredi ve finansman kullanan bir flirketiz. Dolay s yla ERP, denetim firmalar n n da iflini çok kolaylaflt r yor. Eskiden baz hesaplar yapmak aylar sürerdi. Uluslararas denetim yap ld ktan sonra al nan güvenilir raporlarla bir bankan n karfl s na geçti iniz zaman kredi ve destek alman z daha kolay oluyor. Dolay s yla ifl yapma olanaklar n z da gelifliyor. Bunlar elbette parayla ölçülemeyen fleyler. Bunun bir parasal karfl l yok. Kredi hacminin artmas demek daha fazla mal getirip satmak anlam na geliyor. Proje finansal büyümenize de katk sa lad m? O dönemden bu yana çok büyük yol katettik. 2002 de ciromuz 42 milyon Euro iken 2005 te bu oran 150 milyon Euro ya, 2006 da 220 milyon Euro ya ve 2007 de 270 milyon Euro ya yükseldi. Bu büyümeye Siemens ile yapt m z ERP projesi çok büyük katk sa lad. fl yapma ve kredi alma olanaklar m z artt. E er ERP olmasayd bu süreci yönetmekte de çok zorlanabilirdik. Baflka ne gibi faydalar sa lad n z? Örne in çal flma temponuza nas l bir h z katt? Hem pek çok farkl rapor al yoruz hem de bunlara eskiyle k yaslanamayacak kadar h zl ulafl yoruz. Eskiden belki 60 günde zor ha- Ortak kültür. Enka ile Siemens aras nda geçmifle dayanan iliflkiler sayesinde ortak bir çal flma kültürü zaten var. kincisi ise Siemens dünya devi bir firma ve kendi grubu içinde de zaten SAP projeleri yönetmesi gerekiyor. Bu iki özellik bizim için en büyük güvenceleri oluflturuyor. Siemens için SAP ve network hizmeti, bugün yapaca, yar n yapmayaca bir ifl de il, her zaman var olaca bir alan. Maliyet avantaj. Biz Siemens le özel bir anlaflma yapt k. 5 y ll k bir sözleflme ile faturam z ayl k olarak ödüyoruz. Bunun d fl nda herhangi bir yat r m yapmad k. Bu elbette büyük bir avantaj oldu bizim için. Projenin tüm altyap s n d flardan hizmet olarak ald k. Böyle bir yat r m yapmamam z maliyet olarak çok zorlanmamam z sa lad. Kolay model. Proje anlaflmas zaten bafl ndan beri outsourcing (d fl kaynak kullan m ) hizmetini de içeriyordu. SAP nin üzerinde çal flaca sunucular n sat n al nmas, bu sunucular n Siemens veri merkezi içerisinde bar nd r lmas, her gün izlenmesi ve yönetimi bu sözleflme kapsam nda yer ald. Böylece sunuculara da peflin para vermedik veya kendi bünyemizde bir veri merkezi kurmad k. Sistem yöneticileri tutmak yerine hizmet al m sözleflmeleri çerçevesinde hizmet almay tercih ettik. Bu çal flma modeli de böylece bize büyük kolayl k sa lam fl oldu. Gelecek&Trendler 9
10 GELECEK&TRENDLER Örnek uygulama z rlanan bir raporu flimdi günlük olarak almam z mümkün oluyor. Biz üretim flirketi olmad m z için çok esnek olup ani kararlar vermemiz gerekiyor. De iflen piyasa koflullar h zl olmay gerektiriyor. Aksi takdirde tamamen duygusal karar vermek gerekirdi. fiirketin çap büyüyünce belli verilere ve raporlara bakarak karar vermek bir zorunluluk halini al yor. Bu da raporlar zaten zorunlu k l - yor. Nakit ak fl raporu, tahsilat raporu gibi raporlar n hepsi günlük hale geldi. SAP kullanan pek çok banka ile ba lant da yap ld. Elektronik ortamda banka bakiyeleri güncelleniyor. Eskiden banka ödemeleri büyük zaman harcanarak tekrar tekrar kontrol ediliyordu. yeni raporlar ise SEM ve veri ambar ile elde etmeye bafllad k. Projeye bundan sonra hangi yeni modüller eklenecek? 2008 den itibaren HR ( nsan Kaynaklar ) paketini kullanmaya bafllad k. Sürekli yeni projelerle de devam ediyoruz. fiu anda yeni bir portal projesi haz rl içindeyiz. Oluflturaca- m z yeni portal üzerinden sat fl da t m etkinliklerini yürütece iz. Bu portal bayi ve sat fl organizasyonuna hitap edecek ve bayilerin kulland eski yap da buna uyarlanacak. Sat fl temsilcilerimizin ofis d fl ndan da kolayca a a ba lanma iste i ve bayilerimizin ortak bir portalda buluflma ihtiyac böyle bir projeyi gerektirdi. Siemens ile yapt m z bu projenin sözleflmesi 2009 da yenilendikten sonra yaz l m n yeni versiyonu ve yeni bir donan m ile yola devam etmek istiyoruz. Projede ifl zekâs çözümleri de var. Bu çözümler ne tür kolayl klar getirdi? fiu anda bu ifl zekâs çözümlerinin içinde bütçe ve bütçe simülasyonlar, SEM (Stratejik flletme Yönetimi) ve BW (Business Warehouse-Veri Ambar ) var. 2006 da, SEM modüllerini devreye ald k. Üst yönetim raporlar n ve bütçeyi o sistem içinde oluflturmaya bafllad k. 2007 de alt modül olarak bütçe simülasyonlar da kullan yoruz. Yine uygulad m z veri ambar her gece ERP üzerindeki veriyi özellefltiriyor. Daha sonra otomatik olarak haz rlan p sunucu üzerinde yay mlan yor. Belli periyotlarla da mali ifller sorumlusu arkadafllar m z bunlar setler haline getirip ilgili yöneticilere iletiyor. Yeni uygulamalardan da yararland n z. Bu uygulamalar n getirileri neler oldu? Eskiden SAP iflletim sisteminde raporlar çal flt zaman sistem biraz yavafll yordu Veri ambar ve SEM ile birlikte, raporlar her gece bir gün farkla haz r oluyor ve sistem etkilenmiyor. Bu yeni modüller sayesinde raporlar hem günlük olarak alabiliyoruz hem de rapor haz rlan rken sistem yavafllam yor. Üstelik raporlar veri ambar nda haz r oldu u için çok daha k sa sürede al nabiliyor. fl süreçlerinde hem say hem içerik hem de kalite art fl ndan söz ettik. Bu mali süreçlere de yans d ve sonunda mali ifller düzenleme operasyonu yap ld. Yeni mali ifller için kadrolu setler haz rland. Ayr ca, SAP kulland kça herkesin ufku aç ld için daha de iflik alanlarda de erlendirme yapabilme iste i ortaya ç kt. Bu isteklere cevap verebilecek ADNAN UÇAR ERP projesi yaparken nelere dikkat etmeli? Üst yönetimin deste i. Proje yaparken çok zorluk çekmedik. Çünkü proje haz rl k aflamas n çok iyi yapm flt k. Projeyi uygulamaya koydu umuzda bu iflin ana faktörlerinden birisinin flirketin üst yönetim deste i, di erinin ise proje için ayr bir ekip tahsis etmek oldu unu gördük. Biz de proje için anahtar kullan c lardan oluflan 5 kiflilik bir ekip kurduk. Bu ekip üyelerini günlük ifllerinden ay rarak onlar n projeye konsantre olmalar n sa lad k. Kaynak ve bütçe. Siemens ile anlaflma yaparken isteklerimizi ve beklentilerimizi aç kça ortaya koyduk. Kaynak ve bütçe aç s ndan s k nt oluflmas n da istemedik. Bizim için önemli olan projenin belirledi imiz tarihte bitmesiydi. Projeyi yak ndan takip ettik ve s k s k komite toplant lar yaparak kararlar n gecikmesini önledik. Böylece proje, Siemens in ve bizim çal flmalar m zla baflar l bir flekilde gerçeklefltirildi.
GELECEK&TRENDLER fl-it stratejik ortakl Kazand ran ortakl k Organizasyon içinde Bilgi Teknolojileri (IT) biriminin stratejileri ile tüm ifl stratejilerinin birlikte ele al nmas n gerektiren fl IT Stratejik Ortakl (IT Business Allignment) kavram 20 y l aflk n bir süredir üst düzey yöneticilerin gündeminde en üst s ralarda yer al yor. Bunun en önemli nedeni IT ile ifli ayn platformda ele alan biliflim yönetiflimi (IT governance), liderlik ve strateji, IT harcamalar, proje yönetimi, performans yönetimi, yat r mlar n geri dönüflü (ROI - Return on Investment) kavramlar n n her geçen gün flirketlerin gündemine biraz daha fazla girmesi ve tümünün CIO lar çok yak ndan ilgilendirmesi. Society for Information Management (SIM) taraf ndan 2003 te 300 CIO ve CEO ile yap lan araflt rmaya göre yöneticilerin ilk 10 önceli i aras nda fl IT Stratejik Ortakl ilk s rada yer al yordu. Di er öncelikler ise flöyle s ralan yordu: IT stratejik planlamas Güvenlik ve gizlilik Nitelikli IT çal flanlar n n kazan lmas, geliflimi ve elde tutulmas IT yat r mlar n n de erinin ölçümü BT biriminin performans de erlendirmesi H z ve esneklik Bilgi altyap s n n kurulmas Karmafl k sistemlerin azalt lmas fl süreçlerinin yeniden yap land r lmas Biliflim yönetiflimi IT bölümünün uluslararas standartlarda ifl yapmas n ve yöneticilerin kendisi ile yap lan iflin sürekli güncellenmesini gerektiriyor. ITIL, COBIT gibi biliflim yönetifliminin içeri inde yer alan uluslararas standartlar hem en iyi uygulamalar n flirketlere girmesini hem de ifl birimlerinin ihtiyaçlar na göre IT nin verdi i hizmetlerin sonuç garantili olmas n sa l yor. Günümüzde üst düzey yöneticilerin öncelikleri aras nda ilk s ralarda yer alan fl - IT Stratejik Ortakl kavram, ifl ve bilgi teknolojileri stratejilerinin ayn platformda ele al nmas anlam na geliyor. Geçmiflte, olsa iyi olur diye bak lan bu kavram, yeni dönemde olmazsa olmazlar aras na girmifl durumda. 4 önemli faz var. IT ve ifl birimlerinin stratejik ortakl günümüzde, olsa iyi olur aflamas ndan ç karak olmazsa olmazlar aras - na girmifl durumda. CIO ile birlikte tüm ifl birimi yöneticilerinin sorumlu oldu u bu ortakl n baflar s IT fl Ortakl k Döngüsü nün (IT Business Alignment Cycle) baflar s na ba l. Bu döngünün planlama, modelleme, yönetme ve ölçme olmak üzere dört faz bulunuyor. Planlama aflamas nda ifl hedeflerinin ölçülebilir IT hizmetlerine dönüfltürülmesi yer al yor. Bu faz, IT ve ifl birimleri yöneticilerinin yak nlaflmas n sa l yor. fl birimi yöneticilerinin IT den ihtiyaç ve beklentilerini ortaya ç - kar yor. Modelleme faz IT nin, iflin ihtiyaçlar n giderebilmesi için gereken kaynaklar tan mlamas n içeriyor. htiyaçlara göre IT nin kaynaklar n n planlanmas, süreçlerin tan mlanmas, önceliklendirme yap lmas bu aflamada gerçeklefltiriliyor. IT nin projelerinde süreç yönetiminin baflar yla yürütülmesi gerekiyor. Böylece hem etkinlik art yor hem de maliyetlerde tasarruf sa lan yor. Yönetme aflamas nda IT bölümünün üstlendi i hizmetleri yerine getirmesi için gereken iradenin ortaya konulmas bulunuyor. Son faz olan ölçme aflamas nda, operasyon ve servisler konusunda gerçeklefltirilen hizmetlerin planland flekilde sonuçlan p sonuçlanmad kontrol ediliyor. Geleneksel IT yönetiminde projelerin baflar s ifl hedefleriyle de il, teknolojinin verimli kullan m ile ölçülüyordu. Stratejik ortakl kta ise ölçüm, ifl birimlerinin genifllemesi ya da ifl birimlerinin kritik servisleri konusunda IT hizmetlerinin süreklili i, kaynak kullan m konusunda gerçek zamanl da t m n gerektiriyor. fl IT Stratejik Ortakl günümüzün yo- un rekabet ortam nda flirketlerin verimlili- ini art rma, maliyetlerini düflürme ve ömürlerini uzatma konusunda en önemli araçlardan biri. Asl nda yap lacak fleyler belli. Hemen her ülkede en iyi örnekleri bulmak ve k yaslama yapmak da mümkün. Tek soru iflareti flirketlerin yönetiminde bulunan kiflilerin bu vizyona sahip olup olmad klar nda. Gelecek&Trendler 11
12 GELECEK&TRENDLER D fl kaynak kullan m Network izleme, saha operasyonlar gibi rutin çal flmalar nda Siemens IT Çözümleri ve Hizmetleri nden (SIS) d fl kaynak deste i alan Tellcom letiflim Hizmetleri A.fi., d fl kaynak kullan m n flirket politikas olarak benimseyen bir kurum. Tellcom letiflim Hizmetleri Network Müdürü Erhan Kurt, d fl kaynak kullan m ile önemli faydalar sa lad klar n söylüyor ve flöyle devam ediyor: D fl kaynak hizmeti veren firmalar, yayg n bir hizmet a na sahip oluyorlar ve bu a baflka firmalar n kullan m na sunuyorlar. Böylelikle kendilerine f rsat do ururken, bu çal flmalar için bir firman n karfl lamas gereken maliyetlerin çok alt nda bir maliyetle hizmet sunuyorlar. Bundan dolay rutin çal flmalar m zda d fl kaynak kullan m n benimsiyoruz. Tellcom letiflim Hizmetleri Network Müdürü Erhan Kurt ile SIS den ald klar d fl kaynak deste inin kapsam n ve sa lad faydalar konufltuk: Neden d fl kaynak kullan m? Tellcom, d fl kaynak kullan m n benimsemifl bir flirket. Bu bizim için bir nevi flirket politikas. Sadece network de il, di er birimlerle ilgili rutin çal flmalar m z da d fl kaynak kullanarak gerçeklefltiriyoruz. Baz flirketler as l ifllerine odaklan rlar ve rutin çal flmalar n d fl kaynak kullan m yla hayata geçirirler. Biz de bu firmalardan biriyiz. Network ün planlanmas, tasarlanmas ve nas l olaca na karar verilmesi ayr bir çal flma gerektirir. Bu aflamalar geçildikten sonra kurulum yapmak, 7/24 izlemek de öyle. Yani bu, kurulan network ün niteli iyle direkt ba lant l bir çal flma de il, apayr bir profesyonellik, altyap, insan gücü ve saha operasyonu gerektiren yayg n bir hizmet. D fl kaynak hizmeti veren firmalar, yayg n bir hizmet a na sahip oluyorlar ve bu a baflka firmalar n kullan m na sunuyorlar. Böylelikle kendilerine f rsat do ururken, bu çal flmalar için bir firman n karfl lamas gereken maliyetlerin çok alt nda bir maliyetle hizmet sunuyorlar. Bundan dolay rutin çal fl- Tellcom letiflim Hizmetleri A.fi. network izleme, saha operasyonlar gibi rutin çal flmalar nda Siemens IT Çözümleri ve Hizmetleri nden d fl kaynak deste i al yor. Tellcom letiflim Hizmetleri A.fi. Network Müdürü Erhan Kurt, D fl kaynak kullan m yla hem genifl bir hizmet a ndan faydalan yor hem de önemli bir maliyet avantaj sa l yoruz diyor. D fl kaynak kullanarak daha çok kazand k
malar m zda d fl kaynak kullan m n benimsiyoruz. Siemens in tecrübesi. Siemens, Tellcom a network d fl kaynak kullan m hizmeti sunuyor. Bu hizmet, 7/24 monitör izleme, saha operasyonlar n yönlendirme, network müdahaleleri ve ar zalara müdahale gibi rutin çal flmalar kaps yor. Ayn zamanda network ü büyütme çal flmalar n da Siemens gerçeklefltiriyor. Siemens in kurumsall oturmufl bir uluslararas firma olmas d fl kaynak deste ini kendilerinden almay tercih etmemizde etkili oldu. D fl kaynak hizmeti veren di er firmalarla karfl laflt rd m zda Siemens in pek çok avantaj var. Tellcom un Frankfurt ta ara ba lant lar bulunan bir altyap s var ve çal flmalar m z yo un bir flekilde devam ediyor. Bu ara ba lant lar günden güne büyüyor. Bu geliflimi Siemens ile birlikte Kazan Kazan prensibine dayal bir flekilde çal fl yoruz. ki kat büyüyen altyap. Tellcom un kurulmas ile birlikte, yani 2005 y l n n ocak ay nda bafllad k. Öncelikle network tasarland ve daha sonra kurulacak network ün haz r hale getirilmesi için çal flmalar h z kazand. 2005 y l n n may s ay nda Siemens ile görüflmeye baflland ve temmuz ay nda sözleflme imzaland. Sözleflme imzaland ktan bir süre sonra Tellcom olarak kurulumlarla ilgili ön çal flmalar m za devam ettik. Yeni nesil telekomünikasyon flebekelerini kurduktan sonra eylül ay nda Siemens ile çal flmalara baflland. Proje iki evreye ayr ld. lk evre Türk Telekom ara ba lant lar öncesinde yap lan ifllemler, ikinci evreyse Türk Telekom ara ba lant sonras nda yap lan ifllemlerdi. Bu çal flman n iki aflamaya ayr lmas n n nedeni, birinci aflamada stanbul ve Frankfurt ta üst noktalar - m z vard ve Ankara, zmir flehirleri de bu üst noktalar m z aras ndayd. kinci aflamada ise bu noktalara Antalya, Adana, Diyarbak r illeri dahil oldu. Böylece hizmet a m z geniflledi. kinci aflaman n gerçekleflti i günden bugüne kadar altyap m z iki kat na ç kard k. Bu süreç tamamen Siemens ile birlikte yürütüldü. Ayr ca Siemens personelinden bir kifli de sürekli Tellcom binas nda bizlere hizmet deste i veriyor. VER ML L M Z ARTIRDIK Siemens ile birlikte kurdu umuz altyap, ifle al m süreçleri, çal flmalar n takibinin sa lanmas süreçlerinde harcanacak olan emek ve zaman kayb n n önüne geçmemizi sa lad. Bu Tellcom için büyük bir kazanç oldu. Network izleme, saha operasyonlar gibi rutin çal flmalar üst derece uzmanl k gerektirmeyen ifllerdi ve biz Tellcom bünyesinde çal flan ekibi daha çok planlama, tasar m gibi uzmanl k gerektiren çal flmalara yo unlaflt rd k. Dolay s yla verimlilik anlam nda büyük avantajlar sa lad k. Gelecek&Trendler 13
14 GELECEK&TRENDLER E-Devlet uygulamalar E-devlet hizmeti veren kamu birimlerine her geçen gün yenileri ekleniyor. Bu birimlerce verilen hizmetler ise sadece maliyetlerin düflürülmesine yard m etmekle kalm yor, ayn zamanda verimlili i de art rarak flehirleri, iflyerleri ve yurttafllar aç s ndan çok daha cazip hale getiriyor. Siemens bu sürece anahtar teslimi kusursuz IT çözümleriyle destek veriyor. S n rs z eriflim ster vergi dairelerine yollar düflsün ister pasaport ofislerine gitsinler, yurttafllar n ço u için memurlarla yüzleflmek oldukça can s k c bir buluflmad r. Ancak bu durum art k radikal bir flekilde de ifliyor. Günümüzde her geçen gün daha çok say da yurttafl kamu otoriteleriyle ilgili ifllerini internet üzerinden hallediyor. Bu geliflmeden idari organlar da kazançl ç k yor zira oldukça yüklü miktarda bürokratik ifllem, bir yandan maliyet tasarrufu sa layacak di er yandan da fleffafl ve etkinli i artt racak flekilde yönetilmifl oluyor. Örne in e er her bir süreç internet üzerinden yap labiliyor olsayd, bir inflaat izni için bekleyen bir yurttafl, talebinin hangi aflamada oldu unu rahatl kla kendi evinden izleyebilirdi. Eskiden herhangi bir baflvurunun sonuçlanmas için ilgili masalar veya departmanlar n önünde kuyru a girilir, s ra beklenirdi. Oysa bugün bu prosedürlerin tümünü ayn anda paralel bir flekilde yapmak mümkün. Berlin deki Siemens e-devlet laboratuvar n n baflkan Dr. Johannes Dotterewich, Bu flekilde ifller eskisine k yasla en az iki kat daha h zl yap labilir diyor. Kaydedilen bilgilerin güvenli ini sa lamak için eriflim hakk verilecek yetkili insanlar n çok titiz bir süreçte tan mlanmas ve verilerin dijital imza kullan larak korunmas büyük önem tafl yor. Avrupa Birli i ülkeleri bu trendde bafl çekiyorlar. Kamu hizmetlerine internet üzerinden eriflim ile ilgili Haziran 2006 tarihli bir AB Raporu nda, Avusturya, Malta, Estonya ve skandinav ülkeleri ile ngiltere den övgüyle bahsediliyor. Benzer flekilde Almanya da gerçeklefltirdi i övgüye de er ilerlemelerle dikkat çekiyor. Alman federal otoriteleri, özellikle de belediye hizmetleri seviyesinde, Government Online 2005 program n n hayata geçirilmesiyle ola anüstü önemli bir yol katetmifl durumdalar. Toplumlar daha cazip hale getirmek. Government Online 2010 isimli yeni bir programda, yerel yönetimler ile merkezi hükümetler ve eyaletlerin aras ndaki a n daha da gelifltirilerek aradaki uçurumlar n kapat lmas amaçlan yor. Örne in Nürnberg de yurttafllar için aç k SAP sisteminin uygulamaya al nmas yla kamu dairelerinde vergiyle ilgili telefonlara cevap vermekle yükümlü pek çok kamu çal flan n n ifl yükü ciddi derecede azalt ld. Üstelik baflvurulara cevap süresi de büyük oranda k salt lm fl oldu. Bu tip hizmetlerde sa lanan ilerlemeler, bir flehri kendilerine yer arayan iflyerleri aç s ndan son derece cazip hale getiriyor. Zaten yerel yönetimlerdeki IT (bilgi teknolojileri) idarecilerinin daima daha iyi internet çözümleri aramas n n temel nedeni de bu. Bu alanda en son teknolojik ilerlemelerin bulunabilece i en iyi yerlerden biri de Siemens in e-devlet laboratuvar. Berlin de uygulanmakta olan bir proje, bu tarz bir teknolojinin kamu otoritelerine ne kadar fazla finansal kazanç sa layabilece ini olabildi- ince net bir flekilde gözler önüne seriyor. Bu flehrin polis teflkilat, 2004 y l ndan bu yana trafik cezalar n elektronik olarak iflleyebilecek bir sistem kullan yor. Bu sayede muazzam etkin bir yap lanmaya kavuflmufl ve ayr ca dikkate de er bir maliyet tasarrufu sa lam fl durumda. Projenin bafl ndaki Dr. Karl-Heinz We-
rekiyor. Ancak mevcut yaz l mlar bu ifle genellikle izin vermezler. Bu sorunun üstesinden gelmeye çal flan otoriteler, giderek artan bir trendde XML ve aç k kaynak yaz l m gibi standart ve aç k formatlama sistemlerine do ru kay yorlar. XML tabanl bir formatlama sistemi kullanman n bir baflka avantaj daha var: Ortaklafla kullan lacak veriler bu flekilde cep telefonu veya multimedya cihazlar gibi küçük ve mobil cihazlarda de ifl tokufl edilebilirler. Siemens Kurumsal Teknolojiler Hizmet Altyap s ve Multimedya Hizmetleri Baflkan Dr. Jorg Heuer, Otoriteler bu yöntemle bir dizi farkl cihaz için internet üzerinde tek bir form kullanabilirler ve hatta mobil cihazlardan girilen bir bilginin eksik olup olmad n teyit etmek için bir cep telefonuna k sa mesajla uyar bile gönderebilirler diyor. ber e göre bir baflka önemli kazanç da devasa yer iflgal eden dosyalama sisteminde yaflanan tasarruf sayesinde olmufl. Her vakan n ka t üzerinden yürütüldü ü günlerde, bu dokümanlar dosyalamak ve postaya vermek için bir tam gün boyunca bir memur görevlendirilirdi. Bu flekilde sadece zamandan kaybedilmiyor üstelik metrekarelerce raf da bofl yere iflgal ediliyordu. Ancak dosyalar n elektronik ortamda tutuldu u günümüzde, trafik cezalar hem çok daha h zl bir flekilde ifllenebiliyor hem de ilgili kiflilere çok daha çabuk iletilebiliyor. Weber bu durumu Art k insanlar n trafik cezalar n n son ödeme tarihini geçirme flanslar oldukça düfltü ve bu sayede hem itiraz say s azald hem de tahsilat oranlar m z yükseldi sözleriyle aç kl yor. Pek çok belediye yönetimi bugün bütçesel nedenlerle, mevcut süreçler ve hizmetler üzerine infla edilmifl çözümlerle çal fl yor. Bunlar n hepsini tek bir a çat s alt nda toplayabilmek için ilgili tüm departmanlar n çeflitli farkl veri formatlar n otomatik olarak okuyup iflleyebilecek kapasitede olmas ge- E-Devlet hizmetlerine internet üzerinden eriflim sayesinde yurttafllar n istedikleri bilgiye çok daha h zl ve do rudan ulaflmalar n n sa lanmas n n yan s ra idari süreçler de çok daha basit ve fleffaf bir hale getiriliyor. Çipkartl eriflim. Verilerin koruma alt nda oldu unu garantileyebilmek için smartcard (ak ll kart) ve ilgili okuyucular n kullan m na gerek duyulur. Alman Emeklilik Sigortas Fonu için yasalar n öngördü ü dijital imza kullan m zorunlulu una uyum sa lamak için kurulan emanet merkezinde de görüldü ü gibi bu alanda ak ll çipkartlar n kullan m nda büyük bir art fl yaflan yor. Bugün Siemens in sundu u sistemi kullanan 54 bin çal flan, eriflim kontrollerinde, çal flma saatlerinin tespitinde ve dökümanlar n dijital imzalanmas yla elektronik ifl süreçlerinin etkinlefltirilmesi ve h zland r lmas nda bu çokfonksiyonlu çipkartlardan kullan yorlar. Hepsi bu kadar da de il. Siemens çal flanlar ayr ca, sisteme kendi flirketlerinin ID kartlar ile de girifl yapabilmekte ve kiflisel emeklilik planlar hakk nda kendi flifrelerini kullanarak bilgi de alabilmekteler. Buna benzer IT çözümleri, noterler, vergi daireleri, gayrimenkul kay t daireleri, pasaport bürolar ve demiryolu bilet sat fl acenteleri hatta park cezas ödeme giriflleri için bile mevcut. Yeni teknolojilere devasa miktarlarda para yat rmak istemeyen kamu sektörü flirketleri aç s ndan bir seçenek de PPP (kamuözel ortak iflbirli i) yoluna baflvurmak olabilir. Bu tarz bir fonlama biçiminin örnekleri aras nda, Siemens ve IBM den oluflan bir konsorsiyumla ordu aras nda ortaklafla gerçeklefltirilen bir proje olan Herkules gösterilebilir. Bu projenin bütçesi yaklafl k olarak 7.1 milyar Euro ydu ve tahmini bitifl süresi de 10 y ld. Herkules sayesinde silahl kuvvetlerin tüm bilgisayar merkezleri, PC leri, yaz - l mlar, uygulamalar, telefonlar ve ses/veri a lar en son teknoloji standartlar yla donat lm fl olacak. Siemens, içinde 140 bin PC nin, 7 bin sunucunun, 300 bin sabit hatt n ve 15 bin cep telefonunun bulundu u bin 500 den fazla askeri bölgede da n k bir halde duran sistemlerin modernizasyonundan ve iflletiminden oldu u kadar yerel ve ulusal plandaki ses ve veri hatlar n n yönetiminden de sorumlu bulunuyor. Bu proje, Siemens in güvenli ini sa lamay taahhüt etti i en büyük sözleflme olmas n n yan s ra tüm Avrupa daki en büyük PPP projesi olma özelli ine de sahip. Martin Arnold Gelecek&Trendler 15
16 GELECEK&TRENDLER Su flebekesi yat r mlar Su flebekesi yat r mlar IT ye ak yor Siemens, Slovakya l (BVS) Bratislava Su flleri fiirketi nin kanalizasyon ve su sistemlerinin modernlefltirilmesini, entegre bir kontrol tesisi kurulmas n ve 2007 sonundan bafllayarak dört y l boyunca tüm IT sistemlerinin iflletimini üstlendi. 2011 y l nda tamamlanacak proje sayesinde bu su flebekesi, tüm faaliyetlerini merkezi olarak yöneterek operasyonel maliyetlerini düflürmüfl olacak. Siemens IT Çözümleri ve Hizmetleri (SIS), uluslararas planda IT çözümleri ve hizmetleri alan nda dünyan n lider tedarikçisi konumunda. Dan flmanl ktan sistem entegrasyonuna ve IT altyap lar n n uygun bir sistematikte yönetilmesine kadar tüm IT hizmet zincirini tek kaynakta birlefltirebilecek yetene e sahip olan flirket, Siemens in sundu u bir dizi IT çözümlerini de uyguluyor. Siemens, endüstriyel ve altyap tesislerinin ihtiyaç duyabilece i çözümleri ve sistemleri entegre ediyor ve küresel projelerle tesislerin planlama, kurulum, iflletim ve tüm yaflam döngülerinde global hizmetler sunuyor. Siemens son olarak Slovakya da yaklafl k 18 milyon Euro luk bir proje üzerinde çal fl - yor. Siemens Avusturya n n da dahil oldu u bu proje Slovakyal (BVS) Bratislava Su flleri flirketinin kanalizasyon ve su sistemlerinin modernlefltirilmesini, entegre bir kontrol tesisi kurulmas n ve 2007 sonundan bafllayarak dört y l boyunca tüm IT sistemlerinin iflletimini kaps yor. Slovakya n n en büyü ü. BVS, Slovakya da en fazla müflteriye sahip su flebekesi flirketi. 2007 Kas m ndan itibaren flirketin tüm su ve kanalizasyon sistemleri, toplam 310 altbölümleriyle birlikte teknoloji flaheseri donan mlarla modernlefltirilmeye bafllanacak ve yeni kontrol merkezine entegre edilecek. 2007 nin sonunda bafllamak üzere Siemens, tüm IT sisteminin sorumlulu unu ve iflletimini de üstlenecek. Ayr ca çal flanlar n sorular na cevap vermek için kuraca bir destek masas yla yaz - l m ve donan m sorunlar n n giderilmesinde de Siemens telefonla yard mc olacak. Bratislava Su flleri fiirketi nin Genel Direktörü Daniel Gemeran, Bu flekilde hem idari süreçlerimizi etkinlefltirecek hem de su kaynaklar m z optimum kanallardan da tabilme olana na kavuflmufl olaca z. Ayr ca bu modernlefltirme sayesinde su fiyatlar m z da olabildi ince sabit tutabilece iz diyor. BVS, bilgisayar temelli bu kontrol sistemi sayesinde maliyetlerini düflürmenin ve su israf n n önüne geçmenin yan s ra bozulan hatlar n n onar m n ve bak m n da optimize edebilecek ve son müflterilerine kesece i faturalar n da standartlaflt racak.
Ar-Ge Siemens in gelifltirdi i yeni teknoloji, online ifllemlerde söz konusu olabilecek doland r c l klara son veriyor. Parmak izi ve flifre kullan larak kimlik do rulama güvenli i sa layan ve bir ATM kart büyüklü ünde olan internet ID kart, 2008 sonuna kadar piyasada olacak. nternette doland r c l a son nternet üzerinden doland r c l a karfl Siemens, ortak bir flirketin iflbirli iyle yeni bir teknoloji gelifltirdi. Kullan c lar n internet üzerinden herhangi bir bankac l k ifllemi yapmas ndan önce, parmak izini ve entegre edilmifl flifresini kullanarak kimlik do rulama güvenli i sa layan bu çözüm, bir ATM kart büyüklü ündeki internet kimlik (ID) kart. Siemens in gelifltirdi i ve 2008 yaz ndan sonra piyasaya sürülmesi beklenen bu kartta yer alan bilgilere, ekstra bir yaz l m veya donan ma ihtiyaç duyulmad için hiçbir flekilde ulafl lam yor. Günümüzde bilgisayar korsanlar internet üzerindeki kullan c lara cezbedici sahte mesajlar göndererek hesap detaylar yla ilgili y nla bilgiyi ele geçiriyorlar. Federal Suçlar Polis Bürosu nun (BKA) verilerine göre, bu korsanlar n sadece Almanya da geçti imiz y l en az 14 milyon Euro de erinde hasara neden olduklar görülüyor. Siemens IT Çözümleri ve Hizmetleri ile sviçreli bir flirket olan AXSionics in ortaklafla gelifltirdikleri banka kart ebatlar ndaki internet ID kart sayesinde bu gibi doland r c l k metotlar art k tarihe kar flacak. Nas l çal fl yor? Kart n üzerinde bir adet parmak izi okuyucusu ile alt adet optik sensör bulunuyor. Kullan c kendini tan tmak için önce parmak izini kullan yor. Sonra bankan n web sitesi, ID kart n sensörleri taraf ndan kaydediliyor ve flifresi çözülebilecek bir titreflim flifresi (flicker code) gönderiyor. Bu titreflimli kod, kullan c n n ekran nda siyah ve beyaz renklerde yan p sönen alt farkl alanda beliriyor. Bu titreflimli flifrenin içinde bankaya iletilen para transferi iste iyle ilgili detaylarla yap lan ifllemin s ra numaras (TAN) bulunuyor. ID kart, içinde entegre edilmifl kriptografik bir anahtar kullanarak bu flifreyi çözüyor ve deflifre edilmifl bilgileri kendi üzerindeki küçük bir ekranda gösteriyor. Kullan c yapt ifllemle ilgili verilerin do rulu undan emin olduktan sonra ekranda gözüken TAN numaras n girerek ifllemi onayl yor. Bu süreç boyunca internet ID kart na herhangi bir yaz l m veya donan m temas etmedi inden internet kullan c lar dünyan n neresinde olurlarsa olsunlar bankac l k ifllemlerini güvenle yapabiliyor. Yeni uygulama alanlar. Daha ileri aflamalardaki kimlik tan mlama güvenli i için kullan c lar birden fazla parma n da internet ID kart üzerine tan mlama imkan na sahip olabilecekler. Ayr ca bu flekilde bir acil durum parma da seçilebilecek. Örne in tehdit alt ndaki bir müflteri para transferine zorland nda bankan n alarm sistemlerini harekete geçirmek için önceden belirlemifl oldu u parma n n izini taratabilir. Sald rgan kand rmak için ekranda bu ifllem gerçekleflmifl gibi gösterilmesine ra men banka bu iste i gerçek hesaplar na yans tmaz. nternet bankac l flu anda ID kart n kullan labilece i uygulamalardan sadece biri. Bu ID kartla asl nda, internette aç k artt rmalara kat lmaktan müzik indirmeye kadar genifl bir etkinlik yelpazesine eriflmek mümkün. Bunun için kart n üzerinde 128 farkl anahtar tan mlanm fl durumda ve teorik olarak kullan c lar n, bu say da farkl internet hizmet tedarikçisine tek bir kart üzerinden güvenle ulafl lmas mümkün. Gelecek&Trendler 17
18 GELECEK&TRENDLER Ar-Ge Konvansiyonel enerji tesislerinde, enerji verimlili ini art rmak söz konusu oldu unda, baflar ya giden yol, yeni malzemelerin kullan lmas ndan geçer. Münih ve Mühlehim deki Siemens uzmanlar taraf ndan gelifltirilen mikrometre kal nl ndaki kaplamalar, yüksek teknolojili pervanelerin s dirençlerini ve kullan m sürelerini art r yor. Ayr ca yüksek yanma dereceleri sa layarak yüksek oranlarda verimlilik elde edilmesini mümkün k l yor. Türbinlere yüksek koruma Almanya, Ingolstadt yak nlar ndaki Irsching bölgesinde deneme aflamas nda olan dünyan n en büyük gaz türbininde, Siemens in afl r s ya dayan kl kaplamalar kullan l yor. Bugüne kadar en etkin çal flan bir önceki tesise k yasla bu türbinde y lda yaklafl k 40 bin ton daha az CO2 atmosfere yay l yor. ki katmanl bir sistem, bir s z rh ym fl gibi ifllev görerek bu süper türbinin dayan kl - l n optimum seviyeye ç kar yor ve türbinin bin 400 derecenin üzerindeki yanma s cakl klar na dayanmas n sa layarak onu yeni bir dünya rekorunun sahibi yap yor. Pervanenin metal yüzeyi ile seramik kaplama aras ndaki koruyucu tabaka, metali oksitlenmeye karfl koruyarak pervanenin ömrünü uzat yor. Siemens uzmanlar geçti imiz günlerde, bu kobalt, nikel, krom, alüminyum ve yttriyum içeren katmana yüzde bir veya iki oran nda renyum ilave etmeye bafllad lar. Bu ifllem sayesinde pervanenin mekanik özellikleri gelifltirilmifl oluyor ve saf bir metalin yanma gazlar n n s cak buhar na dayanabilece inin alt kat kadar olan 25 bin saatlik bir kullan m süresine sahip olmas sa lan - yor. Kalite kontrol. Türbin pervanelerinin ola anüstü zorlu operasyon flartlar na dayanabilmesi için özel bir kalite kontrol tekni i kullan l yor. Bu teknik ile Siemens Kurumsal Teknolojilerin gelifltirdi i bir optik üçgenlefltirme yöntemi sayesinde yüzeyin üç boyutlu bir görüntüsü yarat l yor ve yüzeydeki saç teli kal nl ndaki tümseklerin veya çukurlar n bile tespit edilebilmesi olanakl hale geliyor. Bu analizde ayr ca di er verilerin yan s - ra malzemenin s ya dayan kl l n n da ölçümü yap lm fl oluyor. Test sürecinde UV fl nlar da kullan l rsa, gözle görülemeyen çatlaklar n yeri ve büyüklü ünün bile tespit edilmesi mümkün. Bu tetkik sürecinde elde edilen veriler fl nda, gelece in türbin pervanelerinin tasarlanmas nda ve üretiminde yeni bir ç r açacak çabalar n önü aç lm fl oluyor. Dr. Norbert Aschenbrenner
http://www.siemens.com.tr/gelecekvetrendler/