ULUSAL MESLEK STANDARTLARI VE ALT YAPI SİSTEMLERİNE KAZANDIRDIKLARI Halil AKDAŞ Eğitim ve İş Geliştirme Müdürlüğü Belgelendirme Şefi hakdas@ugetam.com.tr 2. Plastik Boru ve Altyapı Sistemlerinde Kalite Bilinci Semineri İstanbul, 4-5 Aralık 2013
Ulusal Meslek Standardı Bir mesleğin başarı ile icra edilebilmesi için gerekli olan bilgi, beceri, tavır ve tutumların neler olduğunu gösteren asgari normdur. İş ve eğitim dünyasının üzerinde uzlaştığı belgedir. 2
Ulusal Yeterlilik Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından onaylanarak yayımlanan, bireyin sahip olması gereken bilgi, beceri ve yetkinlik ile ölçme ve değerlendirme kriterlerini içeren dokümanlardır. Ulusal yeterlilikler, ulusal meslek standartları yada standartları oluşturan alt birimler, bunların bulunmadığı hallerde ise uluslar arası meslek standartları esas alınarak geliştirilmektedir. 3
Ulusal Yeterlilikler Yeterlilik Sınavına Giriş Şartları; Yeterliliğin Yapısı, A) Zorunlu Birimler B) Seçmeli Birimler Ölçme Ve Değerlendirme, Belge Geçerlilik Süresi, Gözetim Sıklığı ve Belge Yenilemede Uygulanacak Ölçme Değerlendirme Yöntemi Ana bölümlerinden oluşmaktadır. 4
MESLEK STANDARDI VE YETERLİLİK HAZIRLAMA SÜRECİ Başvurunun Yapılması Başvurunun Kabulü ve Görevlendirme Meslek Standardının Hazırlanması MYK İncelemesi Sektör Görüşüne Sunulması. Sektör Komitesi Onayı Resmi Gazetede Yayımlanması Ulusal Yeterlilik Hazırlanması Sektör görüşüne sunulması MYK Yönetim Kurulu Kabulü
Doğal Gaz Meslek Standartları İlk Ulusal Meslek Standardı ve Yeterlilik UGETAM ve GAZBİR İşbirliğiyle Doğal Gaz Sektörüne Yönelik Hazırlanmıştır. 6
11 Adet Doğal Gaz Meslek Standardı MYK Tarafından 25.08.2009 Tarihinde Yayımlanmıştır. ULUSAL MESLEK STANDARTLARI Doğal Gaz Çelik Boru Kaynakçısı 3 Doğal Gaz Isıtma ve Gaz Yakıcı Cihaz Servis Personeli 4 Doğal Gaz Polietilen Kaynakçısı 3 Doğal Gaz Polietilen Kaynakçısı 4 Doğal Gaz İşletme Bakım Operatörü 4 Isıtma ve Doğal Gaz İç Tesisat Yapım Personeli 3 Bacacı 3 Bacacı 4 Doğal Gaz Altyapı Yapım Kontrol Personeli 4 Topoğraf 4 Coğrafi Bilgi Sistemleri Operatörü 5 SEVİYE 7
UGETAM MYK Tarafından Yetkilendirilen İlk Belgelendirme Kuruluşudur. 8
TS EN 13067:2013 Plastik kaynağı yapan personel-kaynakçı nitelik testleri- Kaynaklanmış termoplastik kademeler ULUSAL YETERLİLİKLER 09UY0001-3 Plastik Kaynakçısı Seviye 3 11UY0034-3 Doğal Gaz Polietilen Boru Kaynakçısı Seviye 3 11UY0034-4 Doğal Gaz Polietilen Boru Kaynakçısı Seviye 4
Avrupa Yeterlilik Çerçevesi Seviyeleri Seviye Bilgi Beceri Yetkinlik 5. seviye Çalışan, bir alanda kapsamlı, uzmanlaşma gerektiren, pratik ve teorik bilgiye ve bilgi temelinin sınırlarıyla ilgili farkındalığa sahiptir. 4. seviye Çalışan, bir alan içerisinde geniş kapsamlı, pratik ve teorik bilgiye sahiptir. 3. seviye Çalışan, bir alanda olgulara, ilkelere, süreçlere ve genel kavramlara dair bilgiye sahiptir. Çalışan, soyut sorunlara çözümler geliştirmek için gereken kapsamlı bir dizi bilişsel ve pratik becerilere sahiptir. Çalışan, bir alanda belirli problemlere çözüm üretmek için gerekli olan bir dizi bilişsel ve pratik becerilere sahiptir. Çalışan, temel yöntemleri, araçları, malzeme ve bilgileri seçerek ve uygulayarak problemleri çözmek ve görevleri tamamlamak için gereken bir dizi bilişsel ve pratik becerilere sahiptir. Çalışan, öngörülemeyen değişimin bulunduğu iş faaliyetlerini yönetir ve denetler. Kendisinin ve diğerlerinin performansını değerlendirir ve geliştirir. Çalışan, çoğunlukla öngörülebilir, ancak değişime tabi olan bir işi yaparken özirade kullanır. İş faaliyetlerinin değerlendirilmesi ve geliştirilmesi için bir miktar sorumluluk alarak diğerlerinin rutin işlerini denetler. Çalışan, görevlerin tamamlanmasıyla ilgili sorumluluk alır ve problemlerin çözümünde kendi davranışlarını ortama uyarlar. 10
Akreditasyon Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarının ulusal ve uluslararası kabul görmüş teknik kriterlere göre faaliyet gösterdiğinin ilgili otorite tarafından onaylanmasıdır. 11
Personel Belgelendirme Kuruluşu Personel Belgelendirme kuruluşunun karakteristik fonksiyonlarından biri, yeterlilik ve bunun derecelendirilmesi için objektif kriterlerin kullanıldığı sınavların yapılmasıdır. 12
Mesleki Yeterlilik Belgesi Yetkili Belgelendirme Kuruluşu tarafından yapılan sınav sonucunda, MYK tarafından verilen, kişinin yeterli olduğu alanı gösteren belgedir. 13
MYK Mesleki Yeterlilik Belgelerine İlişkin Teşvik ve Avantajlar MYK Mesleki yeterlilik belgesine sahip personel çalıştıran özel sektör işvereni, sigorta primi desteği avantajından faydalanabilecek, MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi sahipleri işyeri açabilecek, MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi sahipleri okullarda görevlendirilebilecek, KOSGEB Tarafından verilen belgelendirme destekleri, EPDK, Doğal Gaz Piyasası Sertifika Yönetmeliği gereği, çalıştırılacak personelden Mesleki Yeterlilik Belgesi istenmektedir. 14
Mevzuat Doğal Gaz Piyasası Sertifika Yönetmeliğinde, 3 Nisan 2012 tarihinde yapılan değişiklik ile sertifikalı firmalardan ve personelinden istenecek belgeler arasında aşağıda belirtilen Mesleki Yeterlilik Belgeleri yer almaktadır. Doğal Gaz İşletme Bakım Operatörü (Seviye 4) mesleki yeterlilik belgesi Doğal Gaz Çelik Boru Kaynakçısı (Seviye 3) mesleki yeterlilik belgesi, Doğal Gaz Polietilen Boru Kaynakçısı (Seviye 3) mesleki yeterlilik belgesi Doğal Gaz Altyapı Yapım ve Kontrol Personeli (Seviye 4) mesleki yeterlilik belgesi Isıtma ve Doğal Gaz İç Tesisat Yapım Personeli (Seviye 3) mesleki yeterlilik belgesi 15
Kaynaklar: Türk Akreditasyon Kurumu (TURKAK) www.turkak.org.tr Mesleki Yeterlilikler Kurumu (MYK) www.myk.gov.tr www.ugetam.com.tr Doğal Gaz Meslek Standartları - Ocak 2010 (UGETAM Yayınları 4) 16
İlginize Teşekkürler Halil AKDAŞ hakdas@ugetam.com.tr 17