GMO ve Transgenik Gıdalar ve Analiz Yöntemleri (Yurt dışı Eğitim) 27 Mart 2013
ALMANYA/Bavyera Sağlık ve Gıda Güvenliği Kurumu 28 Aralık 2012-28 Ocak 2013 Dr. Ayşegül Ersayın Yaşınok Ulusal Gıda Referans Laboratuvar Müdürlüğü Biyoteknoloji ve GDO Bölümü
ALMANYA/Bavyera Sağlık ve Gıda Güvenliği Kurumu- Moleküler Genetik- GDO Laboratuvarı Almanya Bavyera Eyaletinde GDO analizleri yapan tek kamu laboratuvarı olup, Eyalet Referans Laboratuvarı konumundadır. ENGL (European Net-work of GMO Laboratories) kurulumunda aktif rol almıştır ve ENGL üyesidir. Bazı ISTA (Institute of Seed Testing Association) work-shop çalışmalarını üstlenmiştir. Bünyelerinde, firmalarca ya da kendileri tarafından üretilen sistem/metodların validasyon çalışmalarını gerçekleştiren birim bulunmaktadır. Moleküler Genetik tabanlı, ulusal ve uluslararası bir çok projede aktif çalışmalar yapmaktadır.
Laboratuvar uygulamalarında ihtiyaca cevap vermek amacı (metod geliştirme, eleman desteği vs.) ile küçük ulusal projeleri oldukça yaygın olup bu projelerde çalışan geçici personel bulunmaktadır. Personel: Bölüm başkanı (1) (Doktoralı Biyolog) metod geliştirme, validasyon, raporlama, toplantılar Bilim adamları (Doktoralı Biyolog, Moleküler Biyolog, Mikrobiyolog) (3) metod geliştirme, proje yürütme, validasyon, toplantılar Teknisyen (yarı zamanlı-tam zamanlı) (7) rutin analiz Moleküler uygulama yapan diğer grup (sorumlu, bilim adamı ve teknisyen: 6) mikrobiyolojik ve tağşişe yönelik uygulamalar Proje kapsamında çalışan diğer yardımcı personeller (Master ve Doktora seviyesinde) (sayı değişken-(5))
Eğitim kapsamında yapılan çalışmalar Ana ve temel olarak; kalitatif ve kantitatif seviyelerde GDO analizlerinin teorik ve pratik uygulamaları yapılmıştır. Yan çalışma olarak; GDO analizlerinde metod geliştirmeye ve ileri seviyede analizleri mümkün kılmaya destek analizler çalışılmıştır. Ayrıca, bünyelerinde tamamlanan ve mevcut projeler üzerinde konuşulmuştur. Genel başlık altında toplandığında temel GDO uygulama analizleri: DNA ekstraksiyonu, Tarama, Tip belirleme ve Miktar analizlerini içermiştir.
Analiz kapsamında genel bir karşılaştırma yapıldığında İlgili laboratuvarda; Kendi rutin analizlerimizde kullandığımız DNA ekstraksiyon metodlarına ek olarak, laboratuvarımızca da uygulanabilirliği mümkün manuel ve robotik metodların kullanımı da mevcuttur. GMO tip belirleme ve miktar analizlerinde UGRL Biyoteknoloji ve GDO Bölümü olarak laboratuvarımızda kullandığımız ve yine Avrupa Birliği Referans Laboratuvarlarınca (EURL) kullanılan CRL (Community Reference Labrotory) analiz metodları kullanılmaktadır. (Bazı durumlarda literatür metodları ve plazmid kullanımları mevcuttur) Tarama analizlerinde kit kullanımına ek olarak, kendi dizayn ettikleri dubleks, multipleks tarama sistemleri kullanılmaktadır.
Cihaz bazında genel bir karşılaştırma yapıldığında İlgili laboratuvarda, Pipetleme ve ekstraksiyon robotları etkin bir şekilde kullanılmaktadır. Uygulamalarda, Roche, ABI, Biorad, Stratagene Real-Time PCR cihazları kullanılmakta olup, cihazlar güncellenmektedir. Sekanslama (Normal ve pyrosequencing) çalışmaları yapılmakta olup, sonuç ileri seviyede moleküler çalışmalarında değerlendirilmektedir
Bavyera Eyaleti LGL-GDO laboratuvar dizaynı
Bavyera Eyaleti LGL-GDO laboratuvar dizaynı
UGRL-GDO lab dizaynı
İlgili Laboratuvar eğitimi hakkında görüş Eğitim oldukça faydalı ve verimli geçmiştir. Bilgi alış verişi etkin olup, iletişime açık bir dayanışma olmuştur. İlgili laboratuvarın ENGL ile yakın çalışmalar yapıyor olması ve ilgili alanda tecrübe sahibi olması nedeni ile ileri seviyede danışmanlığının fayda sağlayacağı düşünmekteyim. Geliştirdikleri metodlar için validasyon çalışmalarına katılıma açık olup olmadığımız sorulmuştur. Pipetleme ve ekstraksiyon robotlarının ve alternatif metodların bünyemizde kullanılabilirliğinin değerlendirilmesinin fayda sağlayacağını düşünmekteyim. Ortak Work-Shopların gerçekleştirilebilmesi mümkün olacağı görüşündeyim.
Bavyera Eyaleti nde Yemlerde onaylı genler (etiketleme sınırı 0.9%) Yemlerde onaysız gen (bulaşı sınırı 0.1%) Gıdalarda onaylı gen (etiketleme sınırı 0.9%) Gıdalarda onaysız genler* (?) *Onaylı/onaysız gen kriterleri Avrupa Birliği nin kararı + eyalet bazında alınan kararlar doğrultusunda belirlenmektdir. Eyaletten eyalete değişen uygulamalar bulunmaktadır.
TEŞEKKÜRLER www.gsb.gov.tr