KİMYA VE ELEKTRİK

KİMYA VE ELEKTRİK

Yükseltgenme Basamaklarının Hesaplanması: 1.kural:Atomik veya moleküler yapıdaki bütün elementlerin yükseltgenme basamakları sıfırdır 2.kural:Moleküller veya iyonik bütün bileşiklerdeki atomların yükseltgenme basamaklarının toplamı her zaman sıfırdır. 3.kural:Hidrojen, ametallerle yaptığı bileşiklerinde +1 yükseltgenme basamağına; Metallerle oluşturduğu hidrür bileşiklerinde 1 yükseltgenme basamağında bulunur. 4.kural:Oksijen bileşiklerinde genellikle 2 yükseltgenme basamağında bulunurken, peroksit bileşiklerinde 1 yükseltgenme basamağında Süperoksit bileşiklerinde 1/2 yükseltgenme basamağında bulunur. Sadece OF2 bileşiğinde ise +2 yükseltgenme basamağında bulunur. Na 2 O Na 2 O 2 NaO 2

5.kural: 17. grup elementleri olan halojenlerin genelde bileşiklerindeki yükseltgenme basamakları 1 dir. bir halojen kendinden daha elektronegatif bir atomla bağ oluşturduğunda +1 ile +7 arasında yükseltgenme basamağına sahip olabilir Elektronegatifliği flordan büyük element bulunmadığı için flor bütün bileşiklerinde sadece 1 yükseltgenme basamağında bulunur. 6.kural: Çok atomlu iyonlardaki element atomlarının yükseltgenme basamaklarının toplamı iyon yüküne eşittir Örnek Çalışma: Aşağıda verilen bileşiklerde ve iyonlarda koyu renkle gösterilen element atomlarının yükseltgenme basamaklarını bulunuz. a) KMnO 4 b) MgCr 2 O 7 c) S 2 O 3-2 d) Al 2 (SO 4 ) 3

İNDİRGENME - YÜKSELTGENME TEPKİMELERİ Elektron alışverişinin olduğu kimyasal tepkimelere indirgenme - yükseltgenme ya da redoks tepkimeleri adı verilir. YÜKSELTGENME (Oksidasyon) Bir maddenin elektron kaybetmesi olayına yükseltgenme adı verilir. Fe(k) Fe 2 + + 2e Ca(k) Ca +2 + 2e 2F F 2 (g) + 2e Elektron kaybeden maddenin değerliği artmaktadır. İNDİRGENME (Redüksiyon) Bir maddenin elektron alması (kazanması) olayına indirgenme adı verilir. Cl 2 (g) + 2e 2Cl Mg +2 + 2e Mg(k) Elektron alan maddelerin değerlikleri azalmaktadır. Bir redoks reaksiyonunda bir başka maddenin yükseltgenmesine neden olan maddeye yükseltgen Bir maddenin indirgenmesine neden olan maddeye de indirgen adı verilir. Redoks Tepkimesi Zn + Ni +2 Zn +2 + Ni Yükseltgenen: İndirgenen: Yükseltgen: İndirgen: Yükseltgenme Yarı tepkimesi: İndirgenme Yarı Tepkimesi:

REDOKS TEPKİMELERİNİN DENKLEŞTİRİLMESİ 1) Nötr Madde Tepkimelerinin Denkleştirilmesi KCIO 3 + SO 2 + H 2 O KCI + H 2 SO 4 tepkimesini denkleştiriniz. Oksijen ve Hidrojen haricinde atom sayılarına bakılır. Yükseltgenen indirgenen elementler belirlenir.(yükseltgenme Basamakları Tespit Edilir) Yükseltgenme ve indirgenmedeki elektron sayıları belirlenir. Yükseltgenme ve indirgenmedeki elektron sayıları uygun katsayılarla eşitlenir. KCIO 3 + SO 2 + H 2 O KCI + H 2 SO 4 Bu katsayılar ilgili maddelerin önlerine aktarılır. KCIO 3 + SO 2 + H 2 O KCI + H 2 SO 4 Bu işlemde önce metal atomları, sonra ametal atomları, en son olarak hidrojen ve oksijen atomları sayılır. Redoks tepkimesini denkleştirelim. Cu + HNO 3 Cu(NO 3 ) 2 + NO + H 2 O

Aşağıdaki redoks tepkimesini denkleştiriniz. H 2 SO 4 + KI K 2 SO 4 + I 2 + SO 2 + H 2 O Aşağıdaki redoks tepkimesini denkleştiriniz NaNO 3 + NaOH + Zn Na 2 ZnO 2 + NH 3 + H 2 O

1.TEST: 1.SORU: 4.SORU: 2.SORU: 5.SORU: 6.SORU: 3.SORU:

7.SORU: 10.SORU: 11.SORU: 8.SORU: 9.SORU: 12.SORU:

16.SORU: 13.SORU: 14.SORU: 17.SORU: 15.SORU: 18.SORU: 19.SORU: 20.SORU: