FZGN SI EKNLKLERN ÇÖZÜLER EKNLK - 1 N ÇÖZÜÜ 1. ekanik. Kat hâl fizi i 2. Elektrik. Nükleer fizik FZ N L BL. anyetizma L L R I 6. ptik 4. tom fizi i. ermodinamik EKNLK - 2 NN ÇÖZÜÜ a) Fizik Evrenin yap s n, evreni oluflturan en küçük temel parçac klardan bafllayarak en büyük galaksilere kadar tüm maddeleri ve bu maddelerin özelliklerini, de iflimlerini, etkileflimlerini inceleyen bilim dal d r. Fen Bilimleri b) Kimya addelerin yap s n ve birbirleriyle olan etkileflimlerini inceleyen bilim dal d r. c) Biyoloji Canl lar n yap s n, hücreleri ve hücre içinde geçen temel hayat olaylar n, canl lar n davran fllar n, çevreleriyle olan iliflkilerini ve yeryüzündeki da l fl n inceleyen bilim dal d r. EKNLK - ÜN ÇÖZÜÜ ekanik Elektrik anyetizma tom Fizi i Suyun ak fl Elektriksel yük anyetik tom akinelerin çal flmas irenç knat s ayf Sarkaçlar n sal n m mpermetre Kutuplaflma Spektroskopi ermodinamik ptik Nükleer Fizik Kat hâl Fizi i Genleflme eleskop Beta parçac Süper iletken Is iletkenli i ercek Pozitron Kat Buhar makineleri iyop Fisyon Kristal 6
Fizi in o as EKNLK 4 ÜN ÇÖZÜÜ 1 2 ekanik Kuvvetlerin etkisi alt nda kalan c i s i m l e r i n h a r e k e t l e r i n i v e d u rg u n h â l l e r i n i i n c e l e r. anyetizma üklü parçac klar aras ndaki kuvvetleri ve elektromanyetik o l a y l a r a r a fl t r r. ptik Ifl n do as n n ve özelliklerinin buna ba l olarak fl k olaylar n araflt r r. 4 6 Kat hâl Fizi i o adaki kat cisimlerin fiziks e l ö z e l l i k l e r i n i i n c e l e r. Nükleer Fizik Çekirde in içindeki etkileflmeleri ve çekirdek kuvvetlerini inc e l e r. e r m o d i n a m i k S cakl k ve s kavramlar, s aktar m, s iletkenli i gibi konular ele al r. 9 Elektrik Elektriksel yükün varl n ve hareketinde meydana gelen çefl i t l i o l a y l a r t a n m l a r. tom Fizi i addenin en küçük yap tafl olan atomun ve atom alt parçac k l a r i n c e l e r. ptik Ifl n do as n n ve özelliklerinin buna ba l olarak fl k olaylar n araflt r r.
Fizi in o as EKNLK - N ÇÖZÜÜ BLSEL BR PRBLEN ÇÖZÜÜNE ZLENECEK BSKLR c g a h e d f b EKNLK - 6 NIN ÇÖZÜÜ fla daki boflluklar uygun kelimeleri bulup doldurunuz. Fizik bilim olarak deneysel sonuçlara dayanmaktad r. Fizikte hipotez, gözlem ve deneylerden elde edilen bilgiler üzerine kurulur. Hipotez, do rulu u deneylerle kan tland nda teori, ad n al r. Her yeni fizik teorisi, eskisinin aç klayamad gözlem sonuçlar n aç klamak ve bilinen tüm deneysel olaylar ispatlamak π zorundad r. Fizik yasalar tüm sistemlerde geçerlidir. ª EKNLK NN ÇÖZÜÜ Ölçümleri ifade etmek için kullan lan en basit ve genel dil say lard r. Fizikte baz büyüklükler say larla ifade edilebildi i hâlde, baz lar nda yeterli olmamaktad r. Say larla beraber yönlerinin de belirtilmesi gerekir. Bu nedenle fizikteki büyüklükler skaler ve vektörel olmak üzere ikiye ayr lmaktad r. π
Fizi in o as EKNLK - N ÇÖZÜÜ a. Nitel Gözlem Ölçü araçlar kullan lmadan NER sorusuna duyu organlar yla cevap veren gözlem biçimidir. Sonuç kesindir. Örnek: Kâ t yanar, fleker suda çözünür. v.b Gözlem b. Nicel Gözlem Nesnel, herkesce ayn olan, ölçmeye dayanarak yap lan ve sonucu rakamsal olarak belirtilen gözlem biçimidir. Örnek : Normal flartlar alt nda su 100 C'de kaynar, 1g sudan 1g buz oluflur v.b EKNLK 9 UN ÇÖZÜÜ fla daki boflluklar doldurunuz. 1. ahmin Bir hopotezden mant k yoluyla ç kar lan sonuçtur. 2. Hipotez Bilimsel bir problem için önerilen geçici çözüm yoludur.. Veri Özel bir probleme ait gerçeklerdir. 4. Problem Bilimsel çal flma s ras nda ortaya konulacak ilk olgudur.. Kanun eori evrensel bir gerçekse bu ad al r. 6. eori Problem çok say da de iflik gözlem ve deneylerle desteklenerek genifl bir geçerlilik kazan rsa bu ad al r.. Kontrollü deney eney s ras nda olay etkileyen bir faktörün de ifltirilip di erlerinin sabit tutulmas yla yap lan deneydir. 9
Fizi in o as EKNLK - 10 ÜN ÇÖZÜÜ a) Sonucu gözlemciye göre de iflen Rölativistik b) addenin en küçük yap tafl uyarl k c) Binicin her bir bölme kaymas tom d) Proton ve nötronun yap tafl Kuram e) Uygulamalardan ba ms z olarak ele al nan soyut bilgi Kuark EKNLK - 11 N ÇÖZÜÜ a) emel bilimler içerisinde fizi e en yak n bilim dal kimyad r. b) Uyart lar, bir sinir hücresinden di erine sinaps ad verilen boflluklardan iletilir. c) Ultrasonda, yüksek frekansl ses dalgalar kullan larak insan vücudunun içinde olup biten anlafl labilir. d) K y larda gözlenen gelgit olay, fizikteki kütle çekim kanunu ile aç klanmaktad r. e) rtaça da y k lmaz gibi görünen kaleler, e ik at fl uygulamas olan manc n kla y k ld. EKNLK - 12 NN ÇÖZÜÜ lay Nitel gözlem Nicel gözlem a) b) c) d) e) Paris'teki Versailles Saray 'n n 100 odas var; fakat hiç tuvaleti yoktur. Sineklerin tane gözü vard r. Çekirgenin kula dizindedir. Lavaboyu suyla doldurup t kac çekti imizde su kuzey yar m kürede sa a, güneyde ise sola do ru dönerek boflal r. Kendi dirse ini yalamak imkans zd r. f) g) 200 Pekin limpiyatlar 'nda merikal yüzücü ichael Phelps alt n madalya alarak bir olimpiyatta en çok alt n madalya kazanan sporcu olarak tarihe geçti. Gözleri aç k tutarak hapfl rmak imkans zd r. h) ünyadaki fotokopi makinelerinde meydana gelen ar zalar n birço u, makinenin üstüne oturup kendi popolar n n fotokopisini çekmek isteyen insanlar sayesinde meydana gelmektedir. 10
Fizi in o as EKNLK 1 ÜN ÇÖZÜÜ 1. Ölçüm s ras nda karfl laflt rma ö esi olarak seçilen ve tan mlanm fl temel büyüklüklere birim denir. 2. Kütle dinamometre ile ölçülür.. Kental kilogram n 1000 kat d r. 4. Zaman temel büyüklüktür.. S cakl k bir enerjidir. EKNLK - 14 ÜN ÇÖZÜÜ F R C a) Göz kusurlar B L J S K H b) ifüzyon K B L J c) Lazer I P R E R d) ekerle in icad R H e) Gelgit olay C R F N L f) eprem J E L J g) ünya n n hareketi S R N h) Hava tahminleri E E R L J E J E R I P L J EKNLK 1 N ÇÖZÜÜ zaman s cakl k h z kuvvet fl k fliddeti yüzey t V F 11
Fizi in o as EKNLK - 16 NIN ÇÖZÜÜ ve º göremedi imiz ancak etkisini tan mlayabildi imiz soyut olgular aç klad için benzefltirme modelidir. ve π somut olmas na ra men do rudan gözlemleyemedi imiz olgular aç klad için teorik modeldir. ª ve Ω gerçeklerine çok benzedikleri için ölçeklendirme modelidir., ve æ basit, iki boyutlu ve kolay yap labildikleri için haritalar, diyagramlar, tablolar grubuna girmektedir. EKNLK - 1 NN ÇÖZÜÜ etaylar ortaya ç kar lmam fl, yeterince bilinmeyeni ve anlafl lmayan, anlafl l r hâle getirmek için yap lan ifllemler bütününe modelleme, modelleme sonucunda ortaya ç kan ürüne model denir. Buna göre f ve g model olamaz. EKNLK - 1 N ÇÖZÜÜ EKNLK - 19 UN ÇÖZÜÜ 1. Fizikte kullan lan dil, do a dilidir. Fizikte kullan lan dil matematiktir. 2. Bir fizikçinin bilimsel yöntemleri kullanmas na gerek yoktur. Bir fizikçinin bilimsel yöntemleri kullanmas na gerek vard r.. ni h z, matematikteki türev kullan larak bulunur. 4. odelleme yap larak olaylar n daha iyi anlafl lmas sa lan r.. odelleme sonucunda ortaya ç kan ürüne manken denir. odelleme sonucunda ortaya ç kan ürüne model denir. 12
Fizi in o as EKNLK 20 NN ÇÖZÜÜ NLLI KELE PUN ÇIKL 1) E E Ü K R L N ÜKLEER tom çekirde i ile ilgili, çekirdeksel. 2) K addenin temel yap s n inceleyen bilimdir. ) E K K N EKNK Kuvvetlerin maddeler ve hareketler üzerine etkisini inceleyen fizik dal d r. 4) S U N L ULR SN nsan kula n n alamayaca nitelikte olan yüksek frekansl ses titreflimi ) I I N N K NC INIK op yap m n n bilinmedi i ça larda, kale kuflatmalar nda, a r tafl gülle f rlatmakta kullan lan basit bir savafl arac d r. 6) K K K Z K 6 Evrenle ve onun genel düzeniyle ilgili ) E L N EL Ölçü araçlar kullan lmadan "nedir" sorusuna duyu organlar yla cevap veren gözlem ) Ö E L ÖLÇ E Bir büyüklü ün kendi cinsinden birim olarak kabul edilmifl baflka bir büyüklük ile karfl laflt r lmas 9) E R E R Çok say da de iflik gözlem ve deneylerle desteklenerek genifl bir geçerlilik kazan rsa hipotez teori hâline gelir. 10) E H P HPEZ Varsay m 11) S E L R LSF ER afl yuvas. 12) E R L LZ ER Çok güçlü p r lt lar oluflturan, de iflik alanlarda kullan lan fl k kayna 1) E E N R NERE 11 Kuvvetölçer 14) N N N L E K NNEKNLJ 1 adde atomik veya moleküler boyutta incelenerek yepyeni özelliklerin aç a ç kar lmas 100 P EKNLK - 21 N ÇÖZÜÜ b a c d N E Z E K N K L E K R K 1