SAYIN BAŞKAN, ANKARA SANAYİ ODASININ HEPİNİZİ, ŞAHSIM VE YÖNETİM KURULU ADINA SAYGIYLA SELAMLIYORUM. ÇOK GÜZEL BİR AÇILIŞ TÖRENİ GERÇEKLEŞTİRDİK. HERŞEY ASO YA YARAŞIR BİR DÜZEN VE AĞIRBAŞLILIK İÇİNDE GERÇEKLEŞTİ. AÇILIŞ TÖRENİMİZE SAYIN BAŞBAKANIN YANI SIRA 8 BAKAN, DSP GENEL BAŞKANI SAYIN ZEKİ SEZER, ANKARA VALİMİZ VE BELEDİYE BAŞKANIMIZ, YÖK BAŞKANI, BİRÇOK ODA VE BORSA BAŞKANI, ÇOK SAYIDA BÜROKRAT VE KONFEDERASYON BAŞKANI KATILMIŞTIR. PROTOKOL KONUSUNDAKİ GÖSTERDİĞİMİZ BÜTÜN HASSASİYETE RAĞMEN BU TÜR TOPLANTILARDA BAZI KARIŞIKLIKLAR, BAZI AKSAKLIKLAR OLABİLİYOR. EĞER BİR AKSAKLIK NEDENİYLE KIRDIĞIMIZ MECLİS ÜYELERİMİZ VARSA, ONLARDAN ÖZÜR DİLİYORUM. BU AÇILIŞ TÖRENİ İÇİN TÜM ASO PERSONELİ YOĞUN BİR BİÇİMDE ÇALIŞTILAR, BAZILARI GECE GEÇ SAATLERE KADAR ÇALIŞTILAR. SİZİN HUZURUNUZDA, TÜM ASO ÇALIŞANLARINA TEŞEKKÜR EDİYORUM. YENİ HİZMET BİNAMIZIN AÇILIŞ TÖRENİ ANISINA TIPKI BASIMINI YAPTIĞIMIZ 1930 SANAYİ KONGRESİ: RAPORLAR, ZABITLAR ADLI KİTABI SİZLERE DE TAKDİM EDECEĞİZ. KİTAP, DEĞİŞİK ÇEVRELERDEN ÇOK OLUMLU TEPKİLER ALDI. SİZLER DE İNCELEME FIRSATI BULDUĞUNUZDA, BU KİTABIN EKONOMİK TARİHİMİZE, EKONOMİK POLİTİKA ARAYIŞLARI VE SANAYİLEŞME STRATEJİSİ OLUŞTURMA ÇABALARINA IŞIK TUTAN BİR YAPIT OLDUĞUNU GÖRECEKSİNİZ. CUMHURİYETİMİZİN NE KADAR MUTEVAZI KOŞULLARDA KURULDUĞUNU, SANAYİMİZİN NE KADAR ZAYIF BİR DURUMDA OLDUĞUNU GÖRECEK VE SEKSEN YILDA SANAYİMİZİN, TÜM GÜÇLÜKLERE RAĞMEN ÖNEMLİ MESAFELER KATETTİĞİNİ GÖRECEKSİNİZ. BİZLERE İLHAM VE CESARET KAYNAĞI OLAN BU KİTABIN BASIMINI ÜSTLENEN YÖNETİM KURULU ÜYEMİZ SAYIN CELAL KOLOĞLU NA HUZURLARINIZDA BİR KEZ DAHA TEŞEKKÜR EDİYORUM. BUGÜNKÜ TOPLANTIMIZA BASINI ÇAĞIRMADIK. CUMARTESİ GÜNÜ TEMELLİ DE TOPLU FABRİKA AÇIŞ TÖRENİ GERÇEKLEŞTİRECEĞİZ. BU NEDENLE HEM AÇILIŞ TÖRENİMİZİ GENİŞ BİR BİÇİMDE BASINA YANSITAN BASIN MENSUBU DOSTLARIMIZA BİR SOLUKLANMA FIRSATI VERELİM, HEM DE BİZ BİZE KONUŞUP, DEĞERLENDİRMELER YAPALIM İSTEDİK. EKONOMİK DEĞERLENDİRMELERE KÜRESEL EKONOMİDE YAŞANAN GELİŞMELERLE BAŞLAMAK İSTİYORUM.
BİLDİĞİNİZ GİBİ GEÇTİĞİMİZ HAFTA EN BÜYÜK İKİ AMERİKAN MORTGAGE ŞİRKETİNİN MALİ GÜÇLÜK İÇİNDE OLDUĞU SÖYLENTİSİ VE BEŞİNCİ BÜYÜK MORTGAGE ŞİRKETİNİN BATMASIYLA BİRLİKTE FİNANSAL PİYASALARDA MORALLER İYİCE BOZULDU. AMERİKAN MERKEZ BANKASI VE HAZİNESİ BU KURULUŞLARIN MALİ GÜÇLÜKLERİNİ ÇÖZME GARANTİSİ VERSE DE FİNANSAL PİYASALARDA, KRİZİN EN KÖTÜ DÖNEMİNİN GERİDE KALDIĞI BİÇİMİNDE YAPILAN DEĞERLENDİRMELERE GÖLGE DÜŞTÜ. BU HAFTA BÜYÜK AMERİKAN BANKALARININ BİLANÇOLARI AÇIKLANIYOR. EĞER, BU BİLANÇOLAR DA KÖTÜ GELİRSE KENDİMİZİ FİNANSAL PİYASALARDA İKİNCİ BİR ŞOK DALGASINA HAZIRLAYALIM. GEÇTİĞİMİZ GÜNLERDE AÇIKLANAN EKONOMİK BÜYÜME VERİLERİ HEPİMİZİ ŞAŞIRTTI. BİZLER EKONOMİK BÜYÜME HIZINDA CİDDİ BİR YAVAŞLAMA BEKLERKEN YILIN BİRİNCİ ÇEYREĞİNDE EKONOMİNİN YÜZDE 6.6 BÜYÜDÜĞÜNÜ ÖĞRENDİK. GEÇEN YILIN İLK ÇEYREĞİNDEKİ YÜZDE 7,6 BÜYÜME HIZINA GÖRE BİR PUANLIK BİR DÜŞÜŞ OLSA DA BU BÜYÜME MEMNUNİYET VERİCİDİR. Ekonomik Büyüme (%) 14.0 12.0 11.9 8.0 6.0 6.6 4.0 2.0 0.3 2002Q1 2002Q2 2002Q3 2002Q4 2003Q1 2003Q2 2003Q3 2003Q4 2004Q1 2004Q2 2004Q3 2004Q4 2005Q1 2005Q2 2005Q3 2005Q4 2006Q1 2006Q2 2006Q3 2006Q4 2007Q1 2007Q2 2007Q3 2007Q4 2008Q1 YILIN İLK ÇEYREĞİNDE BÜYÜME: TARIMDA YÜZDE 5,6, MADENCİLİKTE YÜZDE 8,4, İMALAT SANAYİİNDE YÜZDE 7, ELEKTRİK, GAZ VE SU SEKTÖRÜNDE YÜZDE 8,5 OLMUŞTUR. AYRINTILARA BAKTIĞIMIZDA BÜYÜMEYİ ÖZEL TÜKETİM VE YATIRIM HARCAMALARINDAKİ ARTIŞIN SÜRÜKLEDİĞİNİ GÖRÜYORUZ. YILIN İLK ÇEYREĞİNDE İÇ TÜKETİM ARTIŞ YÜZDE 7,1, YATIRIMLAR İSE YÜZDE 9,5 ARTMIŞTIR.
ANCAK, MAALESEF BU YÜKSEK BÜYÜME HIZININ SÜRDÜRÜLEMEYECEĞİ VE YILIN İKİNCİ ÇEYREĞİNDEN İTİBAREN BÜYÜME HIZINDA DÜŞÜŞ OLACAĞINI DÜŞÜNÜYORUZ. UMARIM YANILIRIZ VE EKONOMİ, İÇİNDE BULUNDUĞUMUZ TÜM BELİRSİZLİK ORTAMINA RAĞMEN BÜYÜMEYE DEVAM EDER. HAZİRAN AYI ENFLASYONU YÜZDE -0.36 OLURKEN YILLIK ENFLASYON DA YÜZDE 10,74 TEN YÜZDE 10,61 E GERİLEDİ. Yıllık Enflasyon 14.0 12.0 10.6 8.0 6.0 4.0 2.0 Mar.04 May.04 Eyl.04 Kas.04 Mar.05 May.05 Eyl.05 Kas.05 Mar.06 May.06 Eyl.06 Kas.06 Mar.07 May.07 Eyl.07 Kas.07 Mar.08 May.08 İŞSİZLİK NİSAN DÖNEMİNDE YÜZDE 9,6 OLMUŞTUR. GEÇEN YIL BU DÖNEMDE İŞSİZLİK YÜZDE 9,8 İDİ. İŞGÜCÜNE KATILIM ORANINDA GEÇEN YILA GÖRE HAFİF BİR ARTIŞ GERÇEKLEŞMİŞTİR. GEÇEN YILIN NİSAN DÖNEMİNDE YÜZDE 47,9 OLAN İŞGÜCÜNE KATILIM ORANI BU YILIN MART DÖNEMİNDE YÜZDE 48,1E YÜKSELMİŞTİR. KADINLAR ARASINDA İŞGÜCÜNE KATILIM ORANI İSE GEÇEN YILIN AYNI DÖNEMİNE GÖRE 0,5 PUAN ARTARAK YÜZDE 25,6 YA YÜKSELMİŞTİR.
İşsizlik Oranı (%) 14 12 10 8 6 4 2 0 6,5 8,4 2000 2001 10,3 10,5 10 10,3 9,9 10,6 11,3 11,6 10,7 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Ocak 08 Şub.08 Mar.08 SANAYİ ÜRETİMİ HIZ KESMEKLE BİRLİKTE ARTMAYA DEVAM EDİYOR. Toplam Sanayi Üretimi (% değişim) 20 15.00 0 5.00 0 2.37-5.00 Nis.04 Eki.04 Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08-0 AYLIK SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ, MAYIS AYINDA BİR ÖNCEKİ YILIN AYNI AYINA GÖRE YÜZDE 2,37 ARTTI. NİSAN AYINDA ÜRETİM, MADENCİLİK SEKTÖRÜNDE YÜZDE 2,56 ARTARKEN, İMALAT SANAYİ SEKTÖRÜ ENDEKSİ YÜZDE 1,9 ELEKTRİK, GAZ VE SU SEKTÖRÜNDE YÜZDE 6,6,2 ARTTI. YILIN İLK BEŞ AYINDA ÜRETİM, TOPLAM SANAYİ SEKTÖRÜNDE YÜZDE 5,8, MADENCİLİK SEKTÖRÜNDE YÜZDE 6,4, İMALAT SANAYİİNDE YÜZDE 5,4, ELEKTRİK, GAZ VE SU SEKTÖRÜNDE İSE YÜZDE 8,6 ARTTI. İHRACATTAKİ ARTIŞ DA DEVAM ETMEKTEDİR.
MAYIS AYINDA İHRACAT, YÜZDE 36,5 ORANINDA ARTARAK 12,5 MİLYAR DOLAR A İTHALAT İSE YÜZDE 29 ORANINDA ARTARAK 19,3 MİLYAR DOLARA ULAŞMIŞTIR. Aylık Dış Ticaret (milyar dolar) 25.0 2 15.0 19.3 12.5 5.0 Nis.04 Eki.04 Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 İhracat İthalat BÖYLECE MAYIS AYINDA DIŞ TİCARET AÇIĞI YÜZDE 17,2 ORANINDA ARTARAK 5,8 MİLYAR DOLARDAN 6,8 MİLYAR DOLARA YÜKSELMİŞTİR. Aylık Dış Ticaret Açığı (milyar dolar) Nis.04 Eki.04 Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08-1.0-2.0-3.0-4.0-5.0-6.0-7.0-6.8-8.0
2007 MAYIS AYINDA YÜZDE 61,2 OLAN İHRACATIN İTHALATI KARŞILAMA ORANI, 2008 MAYIS AYINDA YÜZDE 64,8 OLARAK GERÇEKLEŞMİŞTİR. İhracatın İthalatı Karşılama Oranı(%) 8 7 6 64.76 5 4 3 2 Nis.04 Eki.04 Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 YILIN İLK BEŞ AYINDA İSE İHRACAT YÜZDE 40,4 ARTARAK 57 MİLYAR DOLAR, İTHALAT İSE YÜZDE 36,9 ARTARAK 86,3 MİLYAR DOLAR OLDU. GEÇEN YILIN İLK BEŞ AYINDA 22,4 MİLYAR DOLAR OLAN DIŞ TİCARET AÇIĞI, BU YIL YÜZDE 30,5 ORANINDA ARTARAK 29,3 MİLYAR DOLARA YÜKSELDİ. SANAYİ SEKTÖRÜNDE SIKINTILAR OLDUĞUNU, ARTAN KÜRESEL REKABETİN KAR MARJLARINI DARALTTIĞINI, BUNUN DA SERMAYE BİRİKİM SÜRECİNİ YAVAŞLATTIĞINI SÖYLÜYORUZ. ŞİMDİ, İZNİNİZLE SİZE BAZI VERİLER SUNMAK İSTİYORUM.
Sektörel Fiyat Artışları: 1998(I)-2008(I) 3 27.3 25.0 2 15.0 15.4 13.7 5.0 10.6 9.4 9.1 9.0 8.7 6.9 Konut Madencilik Gayrimenkul- Kira GSYH Elektrik Gaz ve Su Ulaştırma Toptan ve Perakende Ticaret İnşaat Tarım İmalat Sanayii BU TABLODA SEKTÖREL BAZDA 1998 YILININ İLK ÇEYREĞİ İLE 2008 YILININ İLK ÇEYREĞİNDE SEKTÖRLERDE FİYATLARIN KAÇ KAT ARTTIĞI GÖSTERİLMEKTEDİR. ÖRNEĞİN FİYATLAR, KONUTTA 27,3 KAT, MADENCİLİKTE 15,4 KAT, ELEKTRİK, GAZ VE SU SEKTÖRÜNDE 10 KAT ARTMIŞKEN İMALAT SANAYİİNDE ARTIŞ 6,9 KATTA KALMIŞTIR. BAKMAKTA OLDUĞUNUZ GRAFİK EKONOMİDEKİ TÜM MAL VE HİZMETLERİN FİYATINDAKİ ORTALAMA ARTIŞI İMALAT SANAYİİNDEKİ FİYAT ARTIŞLARI İLE KARŞILAMAKTADIR. Fiyat Artışları: 1998(I)-2008(I) 120 100 80 60 1056.8 693.4 40 20 10 1998Q1 1998Q3 1999Q1 1999Q3 2000Q1 2000Q3 2001Q1 2001Q3 2002Q1 2002Q3 2003Q1 2003Q3 2004Q1 2004Q3 2005Q1 2005Q3 2006Q1 2006Q3 2007Q1 2007Q3 2008Q1 İmalat Sanayii GSYH
BU ARTIŞLARI ŞÖYLE DE YORUMLAYABİLİRİZ. 1998 YILINDA BİR BİRİM İMALAT SANAYİİ ÜRÜNÜ İLE BİR BİRİM MADENCİLİK ÜRÜNÜ ALABİLİRKEN 2008 YILINDA BİR BİRİM İMALAT SANAYİİ ÜRÜNÜ İLE ANCAK 0,45 BİRİM MADENCİLİK ÜRÜNÜ ALABİLİYORUZ. DİĞER BİR İFADEYLE İMALAT SANAYİ MALLARININ ALIM GÜCÜ MADENLER KARŞISINDA NEREDEYSE YARI YARIYA DÜŞMÜŞTÜR. İMALAT SANAYİİNDE FİYAT ARTIŞLARINI SINIRLAYAN TABİİ Kİ YOĞUN REKABET VE AŞIRI DEĞERLİ YTL DİR. İMALAT SANAYİİNDE YAŞANAN SIKINTILARIN ÖNEMLİ BİR BÖLÜMÜ BU FİYAT HAREKETLERİNDEN KAYNAKLANMAKTADIR. SÖZLERİME SON VERİRKEN HEPİNİZİ SAYGIYLA SELAMLIYORUM.