Avrupa Veteriner Hekimler Federasyonu FVE STRATEJ S 2006-2010 K ymetli Okuyucu, Avrupa Veteriner Hekimler Federasyonu (FVE) 1975 y l nda kuruldu. Bugün, 36 Avrupa ülkesindeki 41 milli veterinerlik örgütü ve her biri mesle imizdeki anahtar gruplar temsil eden 4 enerjik Alt fiubeyi (Pratisyenler(UEVP), Hijyenistler(UEVH), Devlet Memuru Veteriner Hekimler(EASVO) ve E itim, Araflt rma ve Endüstrideki Veteriner Hekimler(EVERI)) temsil ediyoruz. FVE bafllang çtan beri milli, Avrupal ve hatta global kurumlar etkileme kabiliyetimizle ilgili yorumlarda bulunan çok say da profesyonel yap taraf ndan yüksek düzeyde sayg duyulan bir örgüt olmufltur, böylece onlar bizim düflünce ve tekliflerimizi kabul etmektedirler. Bu kritik kurumlar etkileme ve ortak etme kabiliyetimiz gelecek y llarda gelifltirme ve derinlefltirmeyi amaçlad m z FVE için geleneksel bir rol haline gelmifltir. Bu derin rol flimdi elinizde bulunan bu belgede yans t lmaktad r, çünkü zaman de iflirken, bizim temel amac m z de- iflmemektedir. Görevimiz hala Veteriner Hekimlik mesle ini, onun tüm harikulade farkl l nda, tüm Avrupa'da birlefltirmek ve bir bütün olarak temsil etmektir. Amac m z hayvan sa l ve refah ile veteriner halk sa l konular nda toplum taraf ndan bize tevdi edilen görevleri yerine getirebilmek için uygun flartlar oluflturmay sürdürmektir. Mesle imizin özellikle göreceli olarak küçük ve rekabetin ise çok güçlü oldu u düflünülürse, söylemek kolay ancak tafl mak zordur. Üyelerimiz ve di er paydafllar m za göre, dünyadaki son siyasi ve ekonomik de iflmeler görevimizi daha güç hale getirmektedir. Bu strateji belgesinin anahtar mesaj bizim oldu umuz yerde duramayaca m zd r. E er geçmiflte oldu u gibi gelecekte de baflar m z sürdürmek zorundaysak, bir Federasyon gelifltirmemiz gerekir. Ortak hedeflerimiz ve çal flmalar m z için büyük önem tafl yan konular n önceliklerine karar verirken özellikle, hepimiz tek sesle konuflmay ö renmeliyiz. Kurul, gelecekteki ortak baflar m z n Veteriner Hekimlik mesle inin bütün disiplinleri ile milli toplumumuzda ve Avrupa toplumundaki itibar ve pozisyonuna ba l oldu una inanmaktad r. Rol ve katk m z n, kamuoyundan Avrupa kurumlar, global organizasyonlara, hatta hayvan sahiplerinden Sa l k ve Tüketicinin Korunmas Genel Müdürlü ü'nün AB- Komiserinin kendisine kadar herkes taraf ndan bilinmesini sa lamak zorunday z. Buna ulaflmak için, iflimizin bilimsel ve etik temeli gibi geleneksel olarak güçlü yönlerimizi tutarl bir iletiflim politikas gibi yeni becerilerle pekifltirece iz. Sadece olmak zorunda de il, ayr ca baflar l görünmek zorunday z. Hepsinden önemlisi, hepimiz kendi üstümüze düflen görevi yerine getirerek, tüm bunlar beraber yapmak zorunday z. Bu strateji bizim için en iyi çal flacak usullere her birimizin nas l katk da bulunabilece imizi düflünmek için Sekreterlik, Kurul ve Üyelere oldu u gibi hepimize bir davettir. Hepimizin bu s k nt ya nas l cevap verece imizi dört gözle bekliyorum. Bu strateji belgesinin haz rlanmas nda eme i geçen herkese teflekkür ederim. Sizin irfan ve anlay fl n z mesle imizin hayvan sa l ve refah ile halk sa l ile ilgili tüm konularda Avrupa karar verme mekanizmalar n n merkezinde olmay sürdürmesini sa layacakt r. Hepinize teflekkür ederim! nsan ve hayvan refah na. Dr Tj. Jorna FVE Baflkan Çeviri: Cemalettin Yeflilyurt 9
2. Özet Avrupa Veteriner Hekimler Federasyonu (FVE) 1975 y l nda kuruldu. Bugün, 36 Avrupa ülkesindeki 41 milli veterinerlik örgütü ve her biri mesle imizdeki anahtar gruplar temsil eden 4 enerjik Alt fiubeyi(pratisyenler (UEVP), Hijyenistler (UEVH), Devlet Memuru Veteriner Hekimler(EASVO) ve E itim, Araflt rma ve Endüstrideki Veteriner Hekimler(EVERI)) temsil ediyoruz. Bu örgütlerle beraber yaklafl k 200.000 Veteriner Hekim ad na konufluyoruz. Gelecek y llar için temel hedef ve öncelikler ile ilgili aç k bir görüfle ulaflmak için FVE yönetim kurulu 2004 y l sonbahar nda bir FVE strateji ve eylem plan gelifltirme ifllemi bafllatt. Bu çal flma sonucunun strateji belgesinde özellikle alt çizilmifltir. FVE, misyonunu hayvan sa l, hayvan refah ve halk sa l yarar na birleflik bir Avrupal Veteriner Hekimlik mesle- i olarak görmektedir. FVE, veterinerli in daha fazla büyüyüp geliflmesine çaba sarf etmeyi ve Veteriner Hekimlerin hayvanlara ve insanlara karfl sorumluluklar n bilimsel ve etik bir flekilde yerine getirmelerini desteklemeyi dilemektedir. FVE, görevini uygun bir yolla yerine getirmek için, üyeleriyle beraber topluma dan flmay ve toplumu dinlemeyi dilemektedir ve hayvan sa l, hayvan refah ve veteriner halk sa l konular nda buna ihtiyac bulunmaktad r. Bu, kendi profesyonel mesle imizin görüflünü kaybetmeden yap lmal - d r. Özel Veteriner Hekimler toplumun onlara yükledi i misyon ve görevlerini yerine getirmek için çok iyi donat lmal d rlar. Pozisyon ve sorumlulu umuzla ilgili fleffaf olmay diliyoruz. Federasyon, Veteriner Hekimleri ifllerinde desteklemeye ilave olarak, Veteriner Hekimler aras nda pratikte, g da hijyeninde, memur olarak, endüstride, araflt rma, e itim vs.de iflbirli ini teflvik etme görevinin bilincindedir. Hayvan sa l ve refah ile halk sa l n n gelifltirilmesi ile do rudan ilgili spesifik veterinerlik konular na ilave olarak, mesle in niteliklerinin ve sosyo-ekonomik pozisyonunun tan nmas gibi Veteriner Hekimlik mesle inin uygulanmas n etkileyebilecek daha genel alanlara aktif olarak kat l yoruz. Sadece mesle in halihaz rda uyguland durumu düflünmüyor, gelecekteki ihtiyaçlar da öngörüyor ve sonuç olarak gelecekte Veteriner Hekimlerin e itimine güçlü bir ilgi duyuyoruz. Daha detayl planlar Veteriner Hekimlik mesle inin temel konular n kapsayan (Bu belgenin 6. bölümü) sonraki de iflik bölümlerde tan mlanm flt r. Hedeflerimizin önerilen uygulamas n n somut eylemlere dönüfltürülmesi spesifik eylem planlar nda belirtilmifltir. Milli düzeyde iflimizi etkileyen kararlar al nd zaman, milli yap lar m z oluflturulmufltur. Karar alma oda Brüksel'e tafl nd nda, Avrupal bir yap olma iste imiz oldukça tabii olarak karfl lanm flt r. Fakat neden buna karar verildi? Bu bizim taraf m zda basit bir gurur meselesi miydi, yoksa ç karlar m z koruma iste i miydi? FVE'nin kurulmas na neden olan ne gurur, ne de salt ç kar olmufltur. Bizim Avrupa düzeyinde hayvan sa l ve refah ile halk sa l ile ilgili hükümler vermede özgün bir flekilde yer ald - m za olan gerçek inanc m z bu karar yönlendirmifltir. Kuruldaki paydafllar m z taraf ndan sayg duyulan yetkimiz, hastalar m z ilk s raya koyan bir etik kod taraf ndan desteklenen veterinerli e temel olan bilim ve kan tlardan kaynaklanmaktad r. Bugün, hayvan sa l, refah ve veteriner halk sa l ndaki özgün pozisyonumuzun sadece bize ait olmad n n, beraber çal flt m z ve hizmet ettiklerimizin de bize tevdi etti i bir görev oldu unun daha da fark nday z. Önemli konulardaki kararlar m z eti imiz ve bilimimiz taraf ndan eflit olarak desteklendi i zaman bunu hak ediyoruz. Böylece, hepimizin bireysel olarak hayvanlar m za önem verdi imiz ayn yolda özgün pozisyonumuzu yitirmemek için afla daki eylemlerde beraberce hareket etme ihtiyac m z bulunmaktad r: Veteriner Hekimler olarak, bu özgün ve sorumlu pozisyonumuz için ifllerimizde lokal olarak çaba sarf ediyoruz. Milli Üye Örgütler olarak, milli düzeydeki sorumluluklar m z korumay amaçl yoruz. Alt fiubeler olarak, mesle in spesifik bir k sm için özgün görüfllerimizi paylaflabiliriz. Ve FVE olarak, önemli 10
bir 'Pan Avrupa' ölçe inde beraber duruyoruz. Avrupa Veteriner Hekimler Federasyonu, Avrupa Veteriner Hekimlik mesle ini hayvan sa l, hayvan refah ve halk sa l n n yarar na birlefltirmektedir. Tek Meslek, tek Vizyon, tek Ses! Veteriner Hekimlerin sorumluluklar n (hayvan sa l, hayvan refah ve halk sa l nda) yerine getirmelerini destekleme etkinliklerimiz genifl kapsaml d r ve Hayvan Sa l, Hayvan Refah ve Veteriner Halk Sa l gibi temel veterinerlik alanlar n kapsamaktad r. Sadece mesle in halihaz rdaki uygulanma usulünü yönetmiyor, toplumumuzun gelecekteki ihtiyaçlar n da dikkate al yoruz ve Veteriner Hekimlerin e itimine güçlü bir ilgi gösteriyoruz. FVE, tüm veterinerlik konular na ek olarak, Veteriner Hekimlik mesle inin uygulanmas n etkileyebilecek daha genel alanlara da aktif olarak kat l m sa lamaktad r. Toplumda sayg duyulan ve muktedir bir pozisyon sa lamak için mesle imizin sosyo-ekonomik pozisyonunu yeterli bir duruma getirmek de FVE'nin görevidir. 3. Misyon Beyan 3.1 Anahtar Etkinlikler Sorumluluklar m z afla daki etkinlikler vas tas yla yerine getiriyoruz: 1. Hayvan sa l, hayvan refah ve veteriner halk sa l ile ilgili ortak pozisyonlara ulaflmak için konular n bilim ve eti- ini tart flmak üzere Üyelerimizi bir araya getiriyoruz; 2. Gelece i tümüyle haz rl kl karfl lamak üzere mesle imizi etkileyebilecek konularda forum ve tart flmalar düzenliyoruz; 3. Üyelerimizin uygun bulduklar eylemi yerine getirmelerini güçlendirmek için onlara bilgi sa l yoruz; 4. Kendimize, müflterilerimize ve halka karfl fleffaf olabilmemiz için mesle imize k lavuz olacak standartlar gelifltiriyoruz; 5. Politikac lar, kurumlar ve STK'lar ile lobi faaliyetinde bulunarak düflüncelerimizi anlat yoruz, böylece bilgilendirilmifl pozisyonlar m z n önemli kararlar n merkezinde yer almas n sa l yoruz; 6. Politikac lar- kurumlar, üreticiler, STK'lar, ilaç üreten ve satanlar ve di er önemli paydafllar m z aras nda 'onurlu arac ' olarak hareket ederek onlar n görüfllerinin hayvanlar n yarar - na uzlaflmas n sa l yoruz; 7. nsanl a tam katk s n n daha iyi anlafl lmas için Veteriner Hekimlik mesle inin bir Sa l k Mesle i olarak rolünü tan - t yoruz; 8. Ömür boyu ö renim dahil lisans öncesi ve lisansüstü e itimin içeri ine katk da bulunarak hasta ve müflterilerimizin bilgi ve becerilerimize güvenebilmelerini sa l yoruz; 9. Üyelerimizin makul bir kalitede hayat sürmeleri için onlar n menfaatlerini dikkate al yoruz; 10. Profesyonel politikalar m z, kararlar m z ve eylemlerimizin çevre üzerinde etkileri olabilece ini düflünüyor ve global çevrenin zarar görmemesini sa lamaya çal fl yoruz. 4. Vizyon 4.1 Analiz Üyelik, stratejik gözden geçirme ifllemimizin parças olarak, d fl çal flma çevremiz ile içsel güçlülük ve zay fl klar m zdaki de iflimlerle ilgili imalar hakk nda düzenlenen anketler ve grup tart flmalar vas tas yla ifade edildi. 4.2 D fl Çevre Belirledi imiz anahtar konular afla daki gibi özetlenebilir: Bireysel hayvan üretiminin azalan ekonomik de eri ile bireysel hayvanlar n tedavisindeki azalma ve özellikle k rsal kesimdeki Veteriner Hekimler üzerindeki ekonomik etki, 11
G da güvenli i risklerine karfl artan bir tiksinti. Yaln zl paylaflmak için beslenen hayvanlar n artan duygusal ve bu nedenle de ekonomik de erinin teferruatl tedaviler için büyüyen bir talep oluflturmas, Sürmekte olan küreselleflme, ticaretin serbestlefltirilmesi ve bunun mesle imiz üzerindeki etkileri, AB'nin önceli i olarak, bir 'rekabet gündemi' ortak taahhüdü, Uluslar aras Standardizasyon, Üretimden ba ms zlaflt rma ve çapraz kontrol kurallar dahil Ortak Tar m Politikas reformu, 'Yemden çatala' yaklafl m n kapsayan üretim zincirlerinin daha güçlü entegrasyonu, Halk n hayvan refah na karfl artan ilgisi, Üreticiler ilave prosedürlerin kazançlar üzerindeki etkisi konusunda endifleleniyorlar. Toplumun beklentilerindeki de iflimleri de dikkate al - yoruz: Tecrit politikas giderek kafllar n çat yor. Bizimki gibi örgütlerden ortak ve ilgili toplumsal problemlerin çözümünde di- erleri ile iflbirli i ve ortakl k içinde çal flma bekleniyor. Toplum yeni bir politika gelifltirilmesinde bilimsel ve teknolojik konulara ilave olarak di er toplumsal faktörlerin de dikkate al nmas n bekliyor. Bu nedenle etki de erlendirmeleri ve iletiflim planlar bir konunun tart fl lmas nda gittikçe daha önemli hale geliyor. nternet tedaviler ve ilaçlar konusunda bilgi eriflimine giderek daha fazla imkan sa l yor. Tüketici ve kamuoyunun daha fazla halk sa l /g da güvenli i beklentisi. Liste az bir yenilik içerirken, Veteriner Hekimlik mesle inin yar n n muhtemelen geçmiflte oldu unun ayn s olmayaca aç kça görülüyor. Rolümüz mevcut ve gelecek Veteriner Hekimleri haz rlamay da içermelidir, böylece onlar bu yeni çevrede baflar l olabilirler. 4.3 ç Güçlülük ve Zay fl klar Gelece e bakarken baz fevkalade güçlülüklerimiz nedeniyle güvenimiz olabilir: Anatomiden zootekniye kadar bilimsel bilgilerimiz, Birçok hayvan türünün pato-fizyolojisini kavray fl m z, Mükemmel muayene, teflhis ve hayvan tedavi etme teknik becerilerimiz, Bir tek hayvan ve onun populasyonunun geri kalan k sm ile halk sa l üzerindeki etkileri aras ndaki do rudan iliflkiyi görme kabiliyetimiz, Büyük hastal k mihraklar n n kontrolünde veterinerlikle ilgili ve veterinerlikle ilgili olmayan yönleri dengeleme kabiliyetimiz. Toplumun bize önemli görev ve sorumluluklar yükleme vas tas yla bilgi ve becerilerimizi tan mas ndan dolay gurur duyabiliriz. Fakat her fley mükemmel de ildir. Misyonumuzu yerine getirmeye çal fl rken baz önemli s - k nt larla karfl karfl yay z: Geçen on y llard r mesle imizin içinden ve d fl ndan insanlar toplumdaki rolümüzün önemini unutmufl görünüyorlar, Pek çok sebeple hayvan sa l ve refah merkezimizden k y lara tafl nd k, Halk sa l ve g da güvenli i konular nda zaman zaman gerçek görevlerimizden çok k rtasiyecilikle meflgul olduk, Bazen eti i göz ard ederek bilim ve ekonomi üzerine çok fazla odakland k. D fl dünyada kontrol edemedi imiz daha çok fley var ve bu alanlarda olabildi ince erken olarak en iyi reaksiyonu verece- iz. ç iflleyiflimizi daha fazla kontrol edebiliyoruz. Bu alanda daha fazla proaktif olaca z. Güvendi imiz birçok güçlü yönlerimiz var ancak, baflkalar n da gelifltirmek ihtiyac m z olacakt r. Örne in, iflimizi ve/veya kendimizi anlatmakta çok iyi de iliz. Bu kendi karakterimize karfl gelecek gibi görünüyor. Sonuç olarak, birçok insan Veteriner Hekimlerin ne yapt - n gerçekten anlam yor. Elbette onlar bizi onlar n bireysel hayvanlar n tedavi eden birileri olarak görüyorlar fakat, ihba- 12
r mecburi hastal klar n büyük mihraklar n n önlenmesi ve kontrolünde ve halk sa l /g da güvenli inde oynad m z rolle ilgili gerçekten hiçbir fley bilmiyorlar. E er halk iflimizle ilgili hiçbir fley bilmezse, katk m z n de erini asla tam olarak de- erlendirmeyecek ve takdir etmeyecektir. Devir bu e ilimin tersine geldi ve toplumun ortas ndaki bir yere döndü. Hayvan sa l, hayvan refah ve veteriner halk sa l ile ilgili toplumsal ihtiyaçlar kabul etmek ve bunu yaparken mesle imizi toplum taraf ndan sayg duyulan ve de er verilen aktif bir konuma getirmek zorunday z. 4.4 Vizyon 2010 Yukar daki analiz ve sonuca cevap olarak, Federasyon'a 2010 y l için önerdi imiz vizyon afla dakileri içermektedir: Tek Sesle Konuflmak Avrupa'daki her bir ülkede çal flan en az bir aktif Üye örgüte sahip olmak, Her bir Milli Üye üyeli i art rmak için hedeflerini belirlemeli ve bu hedeflere ulaflmal d r. Mesajlar m z n iletilmesi Veteriner Hekimlerin milli ve Avrupa düzeyinde etkilerini azami seviyeye nas l getirebilecekleri konusunda fleffaf ve birlefltirilmifl bir strateji gelifltirmek, Sorunlar üzerindeki pozisyonumuz bilim ve eti in tek sesi temelinde olacakt r. Üye Ç karlar FVE'nin her bir üyesi, FVE'deki yat r mlar ile kazanacaklar ç karlar kendi üyelerine aç klamaktan mutlu olacakt r. Bilgiler Üyeler spesifik ihtiyaç ve durumlarla ilgili bilgilere eriflebilecek ve bunlar yükleyebileceklerdir. Üye örgütlerin deste i ile bilgiler Üyelerin kendi dillerinde de mevcut olacakt r. Ömür boyu Ö renme FVE ve Alt fiubeleri ömür boyu ö renme için sürekli bir sistem gelifltirecektir. FVE ve Alt fiubeleri bir ayr m ve tür yönlü onay sistemi do rultusunda çal flacakt r. Kat l m Üyelerin forumlara kat l mlar n art rmak, Kat lmak isteyen tüm Üyelerin eflitlik temelinde kat labilmelerini sa lamak. Stratejik Durufl FVE, hayvanlarla ilgili konularda farkl /karfl görüfl sahibi d fl gruplar aras ndaki müzakerelere düzenli olarak davet edilecektir. FVE'ye etik durufl ve bilimimiz için söz hakk tan nacakt r. Veteriner Hekimlerin E itimi Nihai baflar düzeyleri için bir minimum standart gelifltirmek, Veteriner Hekimlik e itiminde izlemenin etkisini incelemek, Gönüllülük esas na dayal mevcut okullar ve ö retim üyelerini ziyaret ve de erlendirme sistemini daha güçlü ve sayg n bir sisteme dönüfltürerek okullar n ciddi noksanl klar ndan kaynaklanan önemli sonuçlara engel olmak. Üye Ç karlar AB 'rekabet gündemi' çehresinde 'yetkilendirilmifl personel' statüsünü yitirmemek, Veteriner Hekimlik Mesle inin bir Sa l k Mesle i olarak tan nmas n sa lamak, Makul kalitede bir hayat sürebilmeleri için Üyelerimizin ç karlar n korumak. 5. Önümüzdeki yol, özel dikkat alanlar (1) 5.1 Hayvan Sa l (2) Hayvan sa l Veteriner Hekimlik mesle inin çekirdek yetkilerinden biridir. Hayvan hastal klar n n önlenmesi ve kon- (1) Yap lan s ralamalar n kas tl olmad na, maddelerin öncelenmesinde kas t bulunmad na lütfen dikkat ediniz. laçlar n mevcudiyeti gibi muhtelif bafll klar alt nda an lan baz hususlar n hayvan sa l ve refah için önemi bulunmaktad r. Bunlardan, cümleleri tekrarlamamak için, sadece bir bafll k alt nda söz edilmifltir. (2) FVE'nin hayvan sa l ile ilgili tüm konular n sadece Veteriner Hekimlik mesle inin sorumlulu u oldu u tavsiyesinde bulunmad na dikkat edilmelidir. Sa lam bir flebeke oluflturmak için uygun yerlerde di er ilgili yap larla iflbirli i teflvik edilecek ve desteklenecektir. 13
trolü Veteriner Hekimlik mesle i için daha önemli bir mesele ve görevdir. FVE ilgisini Veteriner Hekimleri bu rolün merkezinde bulundurmak ve onlar n sorumluluklar n yerine getirebilmeleri için uygun flartlar oluflturmak üzerinde toplamay sürdürecektir. Önleme hayvan sa l n n korunmas ve hastal k kontrolü temelinde olmal d r. Çok bulafl c hastal klar n erken tespiti sonraki bir aflamada oluflabilecek afetleri engelleyebilir ve FVE hayvan sa l k statüsünün izlenmesi ve taranmas n n standart veterinerlik politikas n n bir parças olmas gerekti ine inanmaktad r. Artan canl hayvan say s n n onlar n hastal k ve di er stresle ilgili flartlara çok duyarl hale gelmelerine neden olarak genel sa l k düzeylerini düflürdü ü görünmektedir. Buna hayvanlardan daha düflük maliyetle (besleme, bar nd rma) daha fazla ürün elde etmeye çal flan yönetim uygulamalar neden olabilir. Genel sa l k iyilefltirmesi tüm yönetim uygulamalar - n n sürü(ler)in hayatiyeti üzerindeki etkileri temelinde de erlendirmeye hedeflenmeli ve çevresel stres faktörleri mümkün oldu unca bertaraf edilmelidir. FVE'yi büyük çapta ilgilendiren bir nokta da Veteriner Hekimlerin özellikle k rsal alanlarda çiftlik hayvan pratiklerinin olmamas d r. E er yak nda bir Veteriner Hekim yoksa veya çiftçi çiftçilikte düflük kar marjlar nedeniyle Veteriner Hekim ça rmak istemiyorsa, hastal k mihrak n n kaç r lmas ihtimali artmaktad r (3). Örne in, ngiltere'deki fiap hastal nda orijinal enfeksiyon hastal k ante-mortem muayene s ras nda bulunmadan belli bir süre önce muhtemelen mevcuttu. E er hastal k çiftlikte teflhis edilebilseydi, daha erken k s tlamalar getirilerek toplam mihrak say s s n rlanabilirdi. Tüm canl hayvan iflletmelerinde yeter miktarda Veteriner Hekim bulunmal d r ve FVE Veteriner hekimler taraf ndan düzenli olarak kontrol edilen sürü sa l k tarama programlar n n gelifltirilmesi ihtiyac n dile getirmektedir. Sistem Veteriner Hekimin spesifik sa l k ve refah parametrelerini muayene ve kontrol edebilece i ve sürü statüsünü de erlendirebilece i bir flekilde çiftçi ile Veteriner Hekim aras nda düzenli temas sa lamal d r. Lokal düzeyde risk de erlendirmesi ve yönetimi elzemdir. FVE biyogüvenlik önlemlerinin çiftlik düzeyinde gözden geçirilmesi ve güçlendirilmesi ihtiyac bulundu una inanmaktad r. Lokal durumlarda uzmanl k ve bilgi sunmak, teorik bilgileri pratik çözümlere dönüfltürmek ve hayvan hastal klar n n önlenmesi ve kontrolüne katk da bulunmak Veteriner Hekimlik mesle ine ba l d r. Ayn zamanda g da zincirinin tüm aflamalar nda çal flan Veteriner Hekim ve meslektafllar n n faaliyetlerinin daha fazla entegrasyonu çok önemlidir. FVE Veteriner Hekimler ile araflt rma, e itim, endüstri, g - da hijyeni vb. gibi di er alanlarda çal flan meslektafllar n n çal flmalar n entegre etmeye çaba sarf edecektir. Tüm veterinerlik hizmetlerinde iyi bir iflbirli i ilgili tüm taraflar n ç kar nad r. FVE Resmi Veteriner Servislerinin Hayvan Sa l, Hayvan Refah ve Halk Sa l alanlar ndaki yasal yükümlülüklerini yerine getirmelerini kolaylaflt rmak için yeterli kaynak sa lanmas n teflvik etmeyi ve onlar desteklemeyi sürdürecektir. Veteriner T bbi Ürünler Mevcut veteriner t bbi ürünlerin giderek azalmas hayvan sa l n n korunmas na karfl ciddi bir risk oluflturmaktad r. Yeni veteriner ürünlerin gelifltirilmesi uzun süren belirsiz ilaç gelifltirme ifllemleri ve hayvanc l kta nispeten küçük karlar için yüksek mali yat r mlar gerektirmesi nedeniyle ilaç firmalar için çok cazip de ildir. Birçok ürün nihayetinde piyasadan çekilmekte ve piyasada neredeyse hiçbir yeni ürün görünmemektedir. Maksimum kal nt limitlerinin önceden ilan edilmesi, kademeli sistem (Di er endikasyonlar ve türler için onaylanan ilaçlar n s ra d fl vakalarda Veteriner Hekimlerin kullan m na izin verme), atlar n tedavisi için temel ürünler listesi ve pazarlama yetkilerinin karfl l kl tan nmas n koordine etmek için bir grup de erlendirmesi durumun iyilefltirilmesi için faydal basamaklard r. Yine de riskler halen mevcuttur ve FVE problemin azalt lmas için politikac lar n ve paydafl örgütlerin dikkatini çekmeyi sürdürecektir. (3) Ayr ca özel veteriner hekimler, resmi veteriner hekimler ve devlet veteriner hekimleri taraf ndan talep edilen çekirdek yetkilerle ilgili EFSA AHAW 2005 45'e bak n z. 14
5.2 Hayvan Refah Hayvanlar n kendilerini iyi hissetmeleri onlar n sa l kadar önemlidir. Mevcut durumda ister dam zl k, ister üretim, ister araflt rma, ister e lence veya isterse yaln zl paylaflmak olsun onlar n elde bulundurulma amac na bak lmaks z n hayvanlar n refah nadiren optimal düzeydedir. Sa l k ve refah n farkl konular gibi görülmesi neredeyse imkans zd r. Zay f bir sa l k statüsü hayvanlar n refah n etkileyecektir ve refah bask alt nda kald zaman hayvanlar enfeksiyonlara ve di er hastal klara daha duyarl hale gelecektir. Hayvan refah n n korunmas ve teflviki iyi e itilmifl bir Veteriner Hekimin temel yetkilerinden birisidir. FVE hayvan refah alan nda di er meslekler ve örgütler taraf ndan yap lan adanm fl ve de erli çal flmalar tan rken, Veteriner Hekimlik mesle inin özellikle hayvan refah n n de erlendirilmesi, düflük refah flartlar n n nedenlerinin bulunmas ve bunun düzeltilmesi için tavsiyelerde bulunulmas konular nda gerekli bilgi ve becerilerin tam donan m na sahip oldu una inanmaktad r. Bu çerçevede, Veteriner Hekimlik mesle i ve bireysel Veteriner Hekim özellikle hayvanlar n ç karlar n savunma ve hayvan sahibine uygulamal, sözlü ve kan t temelinde tavsiyede bulunma konular nda yetkilidir. Federasyon, ister ayr mc l k ister uzmanl k ne takip ederlerse etsinler, tüm Veteriner Hekimlerin birinci önceli inin bak mlar alt ndaki hayvanlar n refah n korumak oldu una inanmaktad r. FVE hayvan refah n n hem Veteriner Hekimlik lisans müfredat nda hem de ömür boyu ö renim programlar nda ö retilmesini gelifltirmeye çal flacakt r. FVE ayr ca, bireysel Veteriner Hekimler aras nda onlar n bak mlar alt ndaki hayvanlar n refah n koruma sorumluluklar - n n fark nda olmalar n art rmak için çaba sarf edecektir. Her ne kadar Avrupa Anayasas ile ilgili önerilen Anlaflman n gelece i belirsiz duruma gelmiflse de, FVE hayvan refah konusunda planlanan paragraf desteklemektedir ve Birlik politikalar n n formüle edilmesine eklenen AB kurumlar ve Üye Devletler, hayvanlara hissedebilen varl klar olmalar nedeniyle, hayvan refah flartlar na tam sayg gösterilecektir prensibini olumlu karfl lamaktad r. FVE, bunun ötesinde, bu paragrafa eklenen dini törenler, kültürel gelenek ve bölgesel mirasa sayg göstererek fleklindeki hükmün hayvanlara eziyet edilmesine göz yumulmas için bir mazeret olarak kullan lmamas gerekti ine kuvvetli olarak inanmaktad r. FVE, hayvan refah konular nda hükümet ve kamuoyunu etkileyebilmek için çal flma gruplar düzenlemeyi, münazaralar tertip etmeyi, politikalarla ilgili tart flmalara yard mc olmay ve yay nlar yapmay sürdürecektir. Bu iflleme efllik eden temel k lavuz Befl Özgürlük kavram olacakt r. FVE ayr ca, Avrupa Konseyi hayvan çal flma gruplar nda temsil edilmeyi ve Komisyon'un G da Zinciri, Hayvan Sa l ve Refah Grubu'na resmi bir üye olarak aktif flekilde kat lmay sürdürecektir. 5.3 Veteriner Halk Sa l Dünya Sa l k Örgütü veteriner halk sa l n nsanlar n kendilerini fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam olarak iyi hissetmeleri için veteriner t bbi bilimin anlafl lmas ve uygulanmas vas tas yla yap lan tüm katk lar n toplam d r fleklinde tan mlamaktad r. Bu tan m cihetiyle her Veteriner Hekim ya evcil ve süs hayvanlar na sa l k hizmeti vermesi, hayvan refah - n korumas, biyomedikal araflt rma yada yeterli hayvan üretimi ve g da güvenli i sa lamas vas tas yla halk sa l na katk da bulunmaktad r. Veteriner halk sa l hayvanlar, hayvansal ürünler ve onlar n çevresinden kaynaklanan tehlikeleri azaltmak vas tas yla insan sa l n etkilemektedir. Bu tehlike örnekleri zoonozlar, vektör kaynakl enfeksiyonlar ve di er bulafl c hastal klar ile hayvanlarda kullan lan kimyasallar ve ilaçlar kapsamaktad r. Federasyon, Veteriner Hekimlik mesle inin halk sa l ndaki rolü ile ilgili olarak, Veteriner Hekimlik mesle inin bir Sa l k Mesle i olarak pozisyonunu sürdürmesi konusuna yo- unlaflacakt r. Meslek d fl ndaki insanlar ço unlukla Veteriner Hekimlerin halk sa l na sa lad çok önemli katk lar n fark nda de ildirler. Zoonoz hastal klar n kontrolü, ilaçlar kullanma sorumlulu u ve g da zincirini izleme vas tas yla hayvan kaynakl g dalar n kalite ve güvenli ini sa lama Veteriner Hekimlerin insan sa l na farkl pozisyonlarda sa lad katk - lara sadece birkaç örnektir. E er bu sistem baflar s zl a u rarsa, büyük insan gruplar riske maruz kalabilir. Politikac lar sa l k konular nda konufltuklar zaman bunun fark nda olmal ve Veteriner Hekimleri de ak llar nda bulundurmal d rlar. FVE, gelecek y llarda, g da maddeleri hijyen Tüzü ü (H1), hayvan kaynakl g dalar için spesifik hijyen kurallar Tüzü ü (H2), Hayvansal kaynakl g dalar n resmi kontrolleri ile ilgili 15
detayl kurallar Tüzü ü (H3) ve sadece hayvansal kaynakl ürünler konusunda de il Hayvan Sa l, Hayvan Refah ve Hayvan Besleme konular nda da resmi kontrollerin düzenlenmesi için genel kurallar getiren Tüzü ü (H4) içeren g da hijyen paketinin uygulanmas na odaklanacakt r. Veteriner Hekimlerin 'yemden çatala' zincirinin tüm bölümlerindeki rolü daima hayvanlar n sa l ve refah ile tüketicilerin güvenli i gibi veterinerlik konular n n güvenceye al nmas na katk da bulunmal d r. G da zinciri bilgileri Yeni mevzuat n önemli bir parças ürün kalitesini sa lamak için g da zincirinin farkl bölümlerindeki insanlar aras nda bilgi de iflimi prensibidir. Bununla ilgili olarak, Veteriner Hekimlerin sadece do rulu u kan tlanm fl ve Veteriner uzmanl çok önemli olan konular onaylamalar n n vurgulanmas büyük önem tafl maktad r. Aksi halde, Veteriner Hekimin imzas n n sadece ifl olsun diye eklenmesi kolayca yanl fl yorumlara neden olabilir ve hatta halk yanl fl yönlendirebilir. Veteriner Hekimler imzalar n n sorumluluklar n de ifltirebilecek flekilde kullan lmas yada kötüye kullan lmas na neden olabilecek konumlarda bulunmaktan kaç nmal d rlar. Veteriner Hekimin (ihbar mecburi) hastal klar bildirme ile ilgili sorumlulu u oldukça belirginken, halk sa l ve refah ile ilgili sorumlulu u ise her zaman belirgin de ildir. Veteriner Hekim, bu konular n bildirim sorumlulu unun resmi olarak di- er taraflara b rak ld durumlarda baflka bir flahs n ifline kar fl yormufl veya kendi sorumlulu unun ötesinde sorumsuz olarak yada etik olmayan bir flekilde hareket ediyormufl gibi çat flmaya sürüklenebilir. Teknik bilgi ve beceriler iflin uygun bir flekilde yerine getirilmesinde tek flart de ildir. G da zincirinin bir bölümünde neler olup bitti i ile ilgili iyi bir bilginin sonraki bölümlere ve sonuçta tüketiciye ulaflt r lmas n n da hesaba kat lmas gerekir. Veteriner Hekimlerin veteriner halk sa l alan ndaki etkinlikleri g da tehlikeleri, risk de erlendirme prosedürleri, g da kontrol prosedürleri, kontrol sistemlerinin yerinde incelenmesi, laboratuar test metotlar, ilgili mevzuat, g da iflletmecilerine karfl güç kullan m haklar vs. gibi konularda önemli miktarda ilave bilgi gerektirmektedir. Bu nedenle, bunun önemli bir parças olmak için düzenli ve etkin bir e itim sürdürülecektir. 5.4 Veterinerlik Yasas Veterinerlik Yasas n n uygun ve belirgin bir tan m n bulmak Federasyonun Alt fiubeleri ile beraber yak n gelecekte araflt rmay diledi i di er bir konudur. Hayvanlar n muayenesi ve hayvan(lar)a ve/veya onlar n ürünlerine nas l muamele edilece i ile ilgili bir hükme yol açan sonuçlar n yorumlanmas daima aç k bir flekilde ba daflt r lmal d r. Hayvanlar n önleyici veya iyilefltirici tedavisi yaln zca hayvan n ve içinde yaflad flartlar n uygun bir flekilde muayenesinden sonra yap lmal d r. Hayvan kaynakl ürünlerin incelenmesi ve güvenlikleri ile ilgili karar verilmesi aras nda karfl laflt r labilir bir ba lant kurulacakt r. 5.5 Etik nsanlar ve hayvanlar binlerce y ld r birlikte yafl yorlar ve daima yak n iliflkide oldular. Bu iliflkiler bize g da, giysi, refakat ve araflt rma modelleri olmak gibi pek çok mal ve hizmet sa lamaktad r. Öte yandan, bu iliflkiler risksiz de ildir. Hayvanlara kötü davrananlar ve onlar kötüye kullananlar olabilir, hasta olabilir ve sosyo-ekonomik zararlara neden olabilirler, zoonotik patojenlerin tafl y c lar olabilirler ve onlardan elde edilen g dalar kontamine olmufl olabilir. Veteriner Hekimlik mesle inin hayvanlar ve topluma karfl bu riskleri önleme ve özellikle günümüzde küreselleflme ve ticaretin serbestlefltirilmesi ça ndaki farkl ç karlar aras nda do ru bir denge sa lama sorumlulu u vard r. FVE, politika ve düflüncelerinin bilimle s k s k ya ba l olmas n sa lamak için daima çabalam flt r. Ancak, bilimsel geliflmeler Veteriner Hekimlere artan bir flekilde, sadece yapabilir miyiz? de il, ayr ca yapmal m y z? gibi etik sorular getirmektedir. Bilim Federasyon'un düflüncelerini destekleyen önemli bir dayanak olmay sürdürecektir, fakat bilim daha genifl ba lamdaki tart flmal konular n de erlendirilmesinden kaç fl için bir s nak olarak kullan lmamal d r. FVE, düflüncelerinin hem etik hem de bilimsel olarak iyi dengelenmesini sa lamak için bireyler ve örgütlerle olan iliflkilerin güçlendirmeyi planlamaktad r. FVE, sadece do rudan Veteriner Hekimlerin ç karlar n temsil eden örgütler ad na konuflmamakta, ayr ca Veteriner Hekimlerin müflterileri, meslektafllar, yetkili kurumlar, halk ve 16
tüm bunlar n ötesinde hayvanlar n kendileri ile ifl iliflkilerinde uygun hareket etmelerini sa lamakta rolü olanlar ad na da konuflmaktad r. Önceki iki noktayla yak n iliflkisi bulunan di er bir nokta da Yasal Veterinerlik Yap lar n n rolüdür. E er müflteriler, meslektafllar veya yetkili kurum Veteriner Hekimlerin düflük standartta hizmet sa lad klar n hissederse, ba ms z bir yap ya flikayet f rsat olaca n n bilinmesi mesle imiz için önemlidir. nsanlar n ayr ca, flikayetin tarafs z ve fleffaf bir flekilde ele al - naca n, yani flikayetin ya desteklenerek Veteriner Hekime karfl uygun önlemlerin al naca n yada iddia edilen suistimalin yanl fll n n kan tlanarak karar n nedenleri ile birlikte aç klanaca n umma hakk vard r. 5.6 Veteriner Hekimlik lisans e itim kalitesi ve ömür boyu ö renim Veteriner Hekimlerin yetenekleri (örne in bilgi ve beceriler ve bunlar n uygulanma flekli) onlar n ifllerinin do rudan en önemli ve en çok görünen yönüdür. Fakat yetenek statik de ildir; Veteriner Hekimlerin mezun olduklar nda kazand klar mesleklerini uygulama yetene i ömür boyu sürecek de ildir. Bunun için Veteriner Hekimler bilimsel, etik, geliflim ve de iflim yönünden bilgi ve becerilerini sürdürmek ve zenginlefltirmek için ömür boyu ö renimi takip etmelidirler. Veteriner Hekimlik diplomas n n tan nmas minimum e itim flartlar temelindedir. Bu profesyonel tan man n Avrupa'da uygun iflleyiflini ve ö retim ve e itimin tüm Avrupa'da iyi bir düzeyde koordinasyonunun garanti edilmesini temin etmek için Veteriner Hekimlik mesle i ad na bilgi ve becerilerin güncel bir listesini gelifltirme ihtiyac m z bulunmaktad r. Hayvan sa l, hayvan refah ve halk sa l n güçlendirmek için, FVE'nin Komisyon'un profesyonel niteliklerin tan nmas ile ilgili Özel Komitesi'nde resmi temsilcilik kazanmas önem tafl - maktad r. Federasyon, Avrupa Veteriner Fakültelerinin de erlendirilmesinde Avrupa Veteriner Hekimlik E itim Kurumlar Birli i (EAEVE) ile çal flmay sürdürecektir ve genifl bir dizi disiplinler üzerinde Avrupa Veteriner Uzmanlar n n e itim ve tan nmas nda Avrupa Veteriner Uzmanl k Kurulu (EBVS) ile yak n bir iflbirli ini taahhüt etmektedir. FVE tüm yönlü mezuniyet yetkisi ve akreditasyon kavramlar n çevreleyen konularla aktif olarak u raflmay sürdürecek ve Veteriner hekimlik müfredat n n gelecekteki geliflmeleri için yap lacak tavsiyelerde di erlerine dan flacakt r ve böylece toplumun de iflen ihtiyaçlar karfl lanacakt r. Ortak De erlendirme Komitesi (EAEVE, EBVS ve FVE) bir fakültedeki Veteriner Hekimlik e itim standartlar n kabul edilemez ölçüde düflük buldu u zaman, FVE fakülteyi ö retim kapasitesini gelifltirmesi yönünde ikna etmeye çal flacak ve bu fakültenin ihmallerini ilgili milli ve Avrupal kurumlar n dikkatine sunacakt r. 5.7 Avrupal farkl l Bu stratejik plan n gelifltirilmesi s ras nda, tüm Avrupa bölgelerinin farkl do al, kültürel ve siyasal zeminlerinin oldu- u çok aflikar hale gelmifltir. Bunlar Veteriner Hekimlik mesle- i için farkl geliflmelere öncülük etmifltir. Ve hatta, e er meslek farkl ülkelerde ayn konu üzerinde çal fl yorsa, bu ille de ayn çözümün her ülke için uygun olaca anlam na gelmez. Özellikle Avrupa Birli i Üye Devletleri ve henüz üye olmayanlar aras ndaki farkl l klar, ayr bir yaklafl m ve özel bir dikkat gerektirmektedir. Hayvan yetifltiricili i ve sa l k statüsü, veterinerlik altyap - s, milli mevzuat, gelenekler, yap, görevler, profesyonel örgütlerin etkinlikleri ve iletiflim usulleri ço unlukla ayn de ildir; ayr ca bu üyelerin ihtiyaçlar da farkl d r. Yeni AB Üyesi Devletlerin AB serbest pazar kavram, bunun Veteriner Hekimlik mesle ine etkileri ile AB mevzuat n n spesifik yönleri, bunun yorumlanmas ve takiben uygulanmas na aflina hale gelmeyi sürdürmeleri önem tafl maktad r. Halihaz rda Avrupa Birli i'ne kat l m için aktif olarak haz r- 17
lanan Aday Ülkelere müktesebat n uygulanmas için ekstra yard m sa lanmal d r. Henüz AB üyesi olma sürecinde olmayan di er ülkelere serbest Veteriner Hekimler ve hükümet aras nda iyi iliflkileri bulunan sa lam bir veterinerlik altyap s n n de erlendirilmesi ve kurulmas yan s ra mesle in milli seviyede en uygun bir flekilde örgütlenmesi için tavsiyelerde bulunulmas na ekstra dikkat sarf edilmelidir. FVE bilgi sa lama, ilgili uzmanlar bulmada yard m, problemleri tart flma ve muhtemel çözümler arama fleklindeki bu deste i FVE tavsiyelerinin bir formunda sa lamak için ilave metotlar gelifltirecektir. FVE spesifik ihtiyaçlar üyeleriyle, e er mümkün olursa, AB Komisyonu'nun Genifllemeden Sorumlu Müdürlü ü'nün Teknik Yard m ve Bilgi De iflim Ofisi (TAIEX) ile iflbirli i halinde, tart flmak için bölgesel toplant lar düzenleyecektir. Ayn derecede di er alanlarda, iyi bir iletiflim çok önemlidir ve FVE bu ülkelerin içinde ve d fl nda yeterli düzeyde bir bilgi de ifliminin oluflturulmas na katk da bulunmal d r. 6. letiflim Düzenledi imiz ankete karfl l k paydafllar m zdan ald m z cevaplar bizi memnun etmifltir. letiflim bafllatma taahhüdümüz ve spesifik konulardaki çal flmalar m z n kalitesi oldukça övgüyle karfl lanm flt r. Anketi dolduranlar n bir örgüt olarak FVE hakk nda ve onun tüm çal flma alanlar ve Sekreterlik d - fl ndaki personeli ile ilgili gerçekten çok az bilgileri oldu unu belirten cevaplar daha az sevindiricidir. ç iflleyiflimizle ilgili de ayn gözlem yap labilir. çeride neler yap ld n Sekreterlik ve Kurul'un mevcut çevresi d fl nda gerçekte çok az insan bilmektedir. Bu, Milli Üyelerimizin FVE'yi kendi üyelerine tan tmas n çok güç hale getirmektedir. Sonuç olarak, en çok karfl karfl ya kald m z sorular FVE'ye üyelik için ödenen yard m paras n n amac ile ilgilidir. Bizim zorlukla karfl laflt m z mesajlar m z lokal, milli ve Avrupa düzeylerinde düzenli olarak iletme konusunda da hiçbir merak yoktur. lk ayakta, ne oldu umuzu ve ne yapt m z di erlerine anlatmad m z sürece onlar n bizle ilgili fazla düflünmelerini bekleyemeyiz. Bu nedenle, bu kritik alandaki çal flmalar m z gelifltirmek için düflünce, para ve çaba yat r m na haz rl kl olmam z gerekir. FVE gelecek y llar için afla daki hedeflere ulaflmaya çal flacakt r: Dahili olarak, Üyelerimiz üyeliklerinin faydalar ve di erleri ile iletiflim sa layabilmeleri konusunda kendilerini güvende hissetmelidirler. Kurul Üyeleri ve Sekreterlik personeli farkl ülkelerdeki ihtiyaçlar ve sorunlar n anlafl lmas için zaman ve çaba sarf ederek onlar n stratejik kararlarda daha iyi temsil edilebilmelerini sa layacaklard r. Harici olarak, anahtar paydafllar düflüncelerinin ön s ralar nda bizim fikirlerimizi tutmalar için sürekli bir iletiflim ak - fl na tabi tutulacaklard r. 18