Avrupa Birliği / Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) Enerji Sektörü Teknik Yardım Projesi Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa finanse edilmektedir MENR IPA12 / CS04 Enerji Verimliliği İçin Danışmanlık Hizmetleri İlgili Paydaşların Eğitim ve Seminerleri
Özet Proje Adı: Avrupa Birliği (AB) / Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA), Enerji Sektörü Teknik Yardım Projesi, Enerji Verimliliği için Danışmanlık Hizmetleri Proje No: Sözleşme No: TF 016532 - TR MENR12/CS04 Başlangıç Tarihi: 8 Ekim 2015 Proje Süresi: 18 Ay İşveren: Dış İlişkiler ve AB Genel Müdürlüğü - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Gözlemci: EUD (Avrupa Birliği Delegasyonu) Ana yüklenici: Adı: Adresi: MWH Asmadalı Sok. No:27 Koşuyolu, Kadıköy / İstanbul Tel. no: +90 216 545 32 28 Faks no: +90 216 546 04 77 İrtibat kişisi: Ortak Teşebbüs (JV): Adı: Adresi: Dr. Murat Sarıoğlu Tel. no: +90 312 900 18 80 Faks no: +90 312 210 17 76 MWH Exergia Escon Expertise FR Alternatif Plaza, Kızılırmak Mah. 1446. Cad. No:12/20 Çukurambar, Çankaya / Ankara İrtibat kişisi: Dr. Murat Sarıoğlu Rapor tarihi: 07 Eylül 2017 Raporun yazarı: Bertan Başak, Mustafa Salman, Meltem Taşkın, Özlem Yakut, Ayça Esen Öztürk, Şükran Gökhan
İçindekiler ÖZET... 2 ŞEKİL LİSTESİ... - 4 - TABLO LİSTESİ... - 6-1 PROJEYE GENEL BAKIŞ... - 7-1.1 GİRİŞ... - 7-1.2 MEVCUT DURUM... - 7-1.3 AMAÇLAR... - 8-1.4 İŞİN KAPSAMI... - 8-2 İLGİLİ PAYDAŞLARIN EĞİTİM VE SEMİNERLERİ... - 10-2.1 İLGİLİ PAYDAŞLARIN EĞİTİM VE SEMİNERLERİNİN AMACI... - 10-2.2 İLGİLİ PAYDAŞLARIN EĞİTİM VE SEMİNERLERİNİN KAPSAMI... - 10-2.3 İLGİLİ PAYDAŞLARIN EĞİTİM VE SEMİNERLERİNİN UYGULANMASI... - 10-2.3.1 4 Mayıs 2017 İstanbul İkitelli Organize Sanayi Bölgesi Enerji Verimliliği Eğitimi... - 14-2.3.2 23 Mayıs 2017 Ankara Ostim Organize Sanayi Bölgesi Enerji Verimliliği Eğitimi... - 17-2.3.3 25 Mayıs 2017 İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi Enerji Verimliliği Eğitimi... - 21-2.3.4 25 Mayıs 2017 Mersin Tarsus Organize Sanayi Bölgesi Enerji Verimliliği Eğitimi... - 24-2.3.5 9 Haziran 2017 Antalya Kemer Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (KETOB) Enerji Verimliliği Eğitimi... - 28-2.3.6 19 Temmuz 2017 Türkiye Süt Et Gıda Sanayicileri Ve Üreticileri Birliği (SETBİR) Enerji Verimliliği Eğitimi... - 31-2.3.7 21 Temmuz 2017 Gebze Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Enerji Verimliliği Eğitimi... - 35-2.3.8 16 Ağustos 2017 Tekirdağ Veliköy Organize Sanayi Bölgesi Enerji Verimliliği Eğitimi... - 38-2.4 ILGILI PAYDAŞLARIN EĞITIMININ GENEL OLARAK DEĞERLENDIRILMESI... - 42-2.4.1 Genel Olarak Eğitim... - 42-2.4.2 Eğitimin İçeriği... - 43-2.4.3 Kullanılan Yöntemler... - 43-2.4.4 Eğitim Materyalleri... - 44-2.4.5 Eğitim Süresi... - 44-2.4.6 Eğitmen... - 45-3 SONUÇ VE TARTIŞMA... - 46 -
Şekil Listesi Şekil 2-1: İkitelli Organize Sanayi Bölgesi Enerji Verimliliği Eğitiminden Bir Fotoğraf... - 11 - Şekil 2-2: KETOB Enerji Verimliliği Eğitiminden Bir Fotoğraf... - 12 - Şekil 2-3: SETBİR Enerji Verimliliği Eğitiminden Bir Fotoğraf... - 12 - Şekil 2-4: TAYSAD Enerji Verimliliği Eğitiminden Bir Fotoğraf... - 13 - Şekil 2-5: Velimeşe Organize Sanayi Bölgesi Enerji Verimliliği Eğitiminden Bir Fotoğraf... - 13 - Şekil 2-6: Genel Olarak Eğitimin Değerlendirilmesi... - 15 - Şekil 2-7: Eğitimin İçeriğinin Değerlendirilmesi... - 15 - Şekil 2-8: Kullanılan Yöntemin Değerlendirilmesi... - 16 - Şekil 2-9: Eğitim Materyalleri Değerlendirilmesi... - 16 - Şekil 2-10: Eğitim Süresinin Değerlendirilmesi... - 17 - Şekil 2-11: Eğitimcinin Değerlendirilmesi... - 17 - Şekil 2-12: Genel Olarak Eğitimin Değerlendirilmesi... - 18 - Şekil 2-13: Eğitimin İçeriğinin Değerlendirilmesi... - 19 - Şekil 2-14: Kullanılan Yöntemlerin Değerlendirilmesi... - 19 - Şekil 2-15: Eğitim Materyallerinin Değerlendirilmesi... - 20 - Şekil 2-16: Eğitim Süresinin Değerlendirilmesi... - 20 - Şekil 2-17: Eğitimcinin Değerlendirilmesi... - 21 - Şekil 2-18: Genel olarak Eğitimin Değerlendirilmesi... - 22 - Şekil 2-19: Eğitimin İçeriğinin Değerlendirilmesi... - 22 - Şekil 2-20: Kullanılan Yöntemin Değerlendirilmesi... - 23 - Şekil 2-21: Eğitim Materyalleri Değerlendirilmesi... - 23 - Şekil 2-22: Eğitim Süresinin Değerlendirilmesi... - 24 - Şekil 2-23: Eğitimcinin Değerlendirilmesi... - 24 - Şekil 2-24: Eğitimin Geneli Değerlendirilmesi... - 25 - Şekil 2-25: Eğitimin İçeriği Değerlendirilmesi... - 26 - Şekil 2-26: Kullanılan Yöntemin Değerlendirilmesi... - 26 - Şekil 2-27: Eğitim Materyallerinin Değerlendirilmesi... - 27 - Şekil 2-28: Eğitimin Süresini Değerlendirilmesi... - 27 - Şekil 2-29: Eğitimcinin Değerlendirilmesi... - 28 - Şekil 2-30: Eğitimin Genelini Değerlendirilmesi... - 29 - Şekil 2-31: Eğitimin İçeriği Değerlendirilmesi... - 29 - Şekil 2-32: Kullanılan Yöntemin Değerlendirmesi... - 30 - Şekil 2-33: Eğitim Materyallerinin Değerlendirilmesi... - 30 - Şekil 2-34: Eğitimin Süresinin Değerlendirilmesi... - 31 - Şekil 2-35: Eğitimcinin Değerlendirilmesi... - 31 - Şekil 2-36: Eğitimin Genelinin Değerlendirilmesi... - 32 - Şekil 2-37: Eğitimin İçeriğinin Değerlendirilmesi... - 33 - Şekil 2-38: Kullanılan Yöntemin Değerlendirilmesi... - 33 - Şekil 2-39: Eğitim Materyallerinin Değerlendirilmesi... - 34 - Şekil 2-40: Eğitimin Süresinin Değerlendirilmesi... - 34 - Şekil 2-41: Eğitimcinin Değerlendirilmesi... - 35 - Şekil 2-42: Eğitimin Genelinin Değerlendirilmesi... - 36 - Şekil 2-43: Eğitimin İçeriğinin Değerlendirilmesi... - 36 - Şekil 2-44: Uygulanan Yöntemi Değerlendirilmesi... - 37 - Şekil 2-45: Eğitim Materyallerini Değerlendirilmesi... - 37 - Page - 4 -
Şekil 2-46: Eğitimin Süresini Değerlendirilmesi... - 38 - Şekil 2-47: Eğitimcinin Değerlendirilmesi... - 38 - Şekil 2-48: Eğitimin Genelini Değerlendirilmesi... - 39 - Şekil 2-49: Eğitimin İçeriğinin Değerlendirilmesi... - 40 - Şekil 2-50: Uygulanan Yöntemin Değerlendirilmesi... - 40 - Şekil 2-51: Eğitim Materyallerinin Değerlendirilmesi... - 41 - Şekil 2-52: Eğitimin Süresinin Değerlendirilmesi... - 41 - Şekil 2-53: Eğitimcinin Değerlendirilmesi... - 42 - Şekil 2-54: Genel Olarak Eğitimin Değerlendirilmesi... - 43 - Şekil 2-55: Eğitimin İçeriğinin Değerlendirilmesi... - 43 - Şekil 2-56: Uygulanan Yöntemin Değerlendirilmesi... - 44 - Şekil 2-57: Eğitim Materyallerini Değerlendirmesi... - 44 - Şekil 2-58: Eğitimin Süresinin Değerlendirilmesi... - 45 - Şekil 2-59: Eğitimcinin Değerlendirilmesi... - 45 - Page - 5 -
Tablo Listesi Tablo 2-1: Enerji Verimliliği Eğitiminin Genel Değerlendirmesi... - 14 - Tablo 2-2: Enerji Verimliliği Eğitiminin Genel Değerlendirmesi... - 18 - Tablo 2-3: Enerji Verimliliği Eğitiminin Genel Değerlendirmesi... - 21 - Tablo 2-4: Enerji Verimliliği Eğitiminin Genel Değerlendirmesi... - 25 - Tablo 2-5: Enerji Verimliliği Eğitiminin Genel Değerlendirmesi... - 28 - Tablo 2-6: Enerji Verimliliği Eğitiminin Genel Değerlendirmesi... - 32 - Tablo 2-7: Enerji Verimliliği Eğitiminin Genel Değerlendirmesi... - 35 - Tablo 2-8: Enerji Verimliliği Eğitiminin Genel Değerlendirmesi... - 39 - Tablo 2-9: Eğitimin Toplam Değerlendirilmesi... - 42 - Page - 6 -
1 PROJEYE GENEL BAKIŞ 1.1 Giriş Bu rapor, "Enerji Sektörü Teknik Yardım Projesi"nde görev C başlığı altında Bilgilendirme ve Farkındalık Faaliyetlerinin Hazırlanması ve Uygulanması" bölümündedir. Bu, toplam 14 görev arasında yer alan görevlerden biridir. Enerji Sektörü Teknik Yardım projesi Türkiye için AB 2012 IPA programı altında finanse edilmektedir. AB 2012 IPA genel yönetimi ve gözetimi ETKB, AB Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Avrupa Birliği Delegasyonu ve Dünya Bankasından oluşmaktadır. Bu projenin uygulanması ETKB tarafından yürütülmekte olup Dünya Bankası tarafından yönetilmektedir. ESCO lar, IFC/EBRD/EIB/AFD/KfW ve diğer IFI ların sağladığı fonları veya kredileri uygulayan Türk Bankaları ve/veya enerji ile ilgili STK lar gibi diğer ilgili kuruluşlar ETKB'nin talebi doğrultusunda yönlendirme kurul toplantılarına katılabilir. Bu projenin önemli ölçüde IPA 2013 altında artırılacağı ve IPA2 2014-2020 dönemi altında devam ettirileceği öngörülmektedir. Bu proje için kilit paydaşlar ETKB (EV, Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü nün (YEGM) yetki alanı altındadır), EVD ler, IFI lar ve endüstriyel işletme ve kuruluşlardır. Proje MWH Türkiye (Lider), EXERGIA, Expertise Fransa ve ESCON ortak teşebbüsü tarafından gerçekleştirilmektedir. Proje başlangıç tarihi 8 Ekim 2015 olup projenin süresi 18 aydır. 1.2 Mevcut Durum Kıyaslanabilir bir kaç ülke ile karşılaştırıldığında Türk ekonomisi enerji yoğun olarak kabul edilmektedir ve bu, endüstriyel büyüme ve kentleşme ile daha da artacaktır. Hükümetin güncellenmiş enerji stratejisi ve Türkiye'nin Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013) hem ülkenin enerji tedariğini güvence altına almayı hem de çevresel etkileri minimum seviyede tutmayı amaçlamaktadır. Hükümet sürdürülebilir enerji yatırımlarının desteklenmesi, özellikle de Türkiye de yaygınlaşan yenilenebilir enerji kaynaklarının gelişmesine, odaklanmaktadır. Bununla birlikte ekonominin çeşitli bölümlerinde endüstri (toplam enerji tüketiminin yüzde 40'ına karşılık gelmektedir), belediye tesisleri, devlet daireleri ve konutsal binalar, elektrikli aletler ve ekipmanlar, aydınlatma vb. - enerji verimliliği yatırımlarının çoğaltılması da hükümetin öncelikleri arasındadır.. Türkiye'nin halen aşağıdakilere odaklanarak yüksek enerji yoğunluğunu azaltması gerekmektedir: CO 2 emisyonlarını ve karbon ayak izini azaltmak Fosil yakıtları yenileneblir enerji kaynakları ile yer değiştirmek Ulusal şebekede enerji iletim kayıplarını azaltmak İthal edilen enerji miktarını azaltmak Atıktan enerjiye dönüşümü teşvik etmek - atığın sadece yok edilmesi gerektiğine dair ön yargının yerini atığın enerji kaynağı olduğu gerçeği almalıdır. Endüstri ve binalarda enerji verimliliğini geliştirmek. Page - 7 -
Enerji açısından sürdürülebilir/yeterli bir ulus oluşturmada mevcut hükümetin karşılaştığı en önemli zorluklardan birisi enerji tedariğinin özellikle de elektriğin güvenliğidir. 1.3 Amaçlar Projenin temel amaçları: Piyasa gelişmesini sağlama ve endüstriyel ve bina sektörlerinde enerji verimliliğini artırma; Bu sektörlerde enerji verimliliği için ticari borçlanmayı destekleme; Türkiye'de ESCO endüstrisi geliştirme, EV projeleri geliştirme, finanse etme ve uygulamalarına yardımcı olma; ve Avrupa Birliği müktesebatı ile paralel mevzuat ve kurumsal çerçeveleri geliştirme 1.4 İşin Kapsamı Bu proje şartnamede belirtildiği şekilde iki ana görev altında gerçekleştirilecektir: Endüstriyel ve Bina sektörlerinde Pazar Gelişmesi Ticari Enerji Verimliliği Borçlanma Pazarı için Kapasite Geliştirme Bu iki ana görev altında gerçekleştirilecek alt görevler: Görev A. Enerji Verimliliği Stratejisinin Etkili Uygulanmasını Sağlamak için Mevzuat Desteği Görev B. Enerji Verimliliği Piyasa Araştırması Görev C. Bilgilendirme ve Farkındalık Faaliyetlerinin Hazırlanması ve Uygulanması Görev D. Eğitim Programlarının Geliştirilmesi (EVD ler için) Görev E. ESCO Model Sözleşmelerinin Geliştirilmesi Görev F. Enerji Verimliliği Ekipman Listesi (ENEVEL) Geliştirilmesi Görev G. Enerji Verimliliği Proje Oluşturma & Enerji Etütleri Görev H. Ticari Bankalar için Eğitim ve Kapasite Geliştirme Görev I. Paydaşlar için Kılavuz Hazırlanması Görev J. Yeni Bankacılık Ürünleri ve Finans Yöntemlerinin Tanımlanması ve Fizibilitelerinin Değerlendirilmesi Görev K. Proje Finansmanı için KOBİ'lerin Desteklenmesi Görev M. Enerji Verimliliği Farkındalık ve Görünürlük Eylemleri Görev N. ESIA (Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi) Özet Notu Geliştirme Görev O. Kadın Katılımının Değerlendirilmesi Çalışmanın gerçekleştirilmesiyle beraber aşağıdaki sonuçlar beklenmektedir: Enerji Verimliliği Strateji Belgesi nde belirtilen önlemlerin etkili bir şekilde uygulanmasının desteklenmesi ve geliştirilmesi Page - 8 -
Enerji verimliliğinde proje hazırlama kapasitesinin iyileştirilmesi ve ticari enerji verimliliği borçlanma pazarı için kapasite geliştirilmesi Page - 9 -
2 İlgili Paydaşların Eğitim ve Seminerleri 2.1 İlgili Paydaşların Eğitim ve Seminerlerinin Amacı Eğitimlerde endüstri sektöründeki potansiyel enerji verimliliği projeleri ile ilgili bilgilendirme ve enerji verimliliği hakkında farkındalık oluşturma, enerji verimliliği projelerinin uygulanması ve söz konusu projeler için finasman olanaklarının tanıtılması amaçlanmaktadır. 2.2 İlgili Paydaşların Eğitim ve Seminerlerinin Kapsamı İş teknik Şartname sinde söz konusu eğitim/semnerlerin kapsamı, ilgili paydaşlarda yapılacak 3 adet 1 günlük eğitim/seminer olarak tanımlanmıştır. Daha önce Sanayi Odaları nda yapılması planlanan 14 günlük eğitim programı 9 gün olarak gerçekleştiği için kalan 5 günü telafi etmek amacıyla ilgili diğer paydaşlara yönelik olarak planlanan eğitim programı 3 günden 8 güne çıkarılmıştır. Eğitimlerin 5 i Organize Sanayi Bölgeleri nde ve diğer 3 ü de çeşitli meslek birliklerinde gerçekleştirilmiştir. Yapılan eğitimlerde Türkiye nin her bölgesine ulaşabilmek için özellikle farklı bölgelerde bulunan organize sanayi bölgeleri seçilmiştir. Oluşabilecek farkındalığı arttırmak için eğitim yapılan organize sanayi bölgelerinin büyüklükleri göz önüne alınmıştır ve nispeten büyük OSB ler tercih edilmiştir. Türkiye ye ekonomik katkısı yüksek sektörlerinden biri olan turizm, bilgilendirme seminerleri kapsamında seçilerek enerji verimliliği farkındalık eğitimi düzenlenmiştir. Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörlerinden biri olarak kabul edilen otomotiv sektörü de bu çalışmada ilgili paydaş kabul edilerek eğitim düzenlenmiştir. 2.3 İlgili Paydaşların Eğitim ve Seminerlerinin Uygulanması Sekiz farklı ilgili paydaşa sekiz adet eğitim düzenlenmiştir ve tüm eğitimler Enerji Verimliliği Uzmanları ve Finansman Uzmanları tarafından eğitim düzenlenen kurumların tesis ettiği yerlerde düzenlenmiştir. Eğitimci listesi aşağıda verilmiştir: 1) Özlem Yakut (MWH Finans Uzmanı) 2) Şükran Gökhan (MWH Finans Uzmanı) 3) Ayça Esen (MWH Finans Uzmanı) Toplam 219 kişi eğitimlere katılmıştır. Eğitimler sırasında programdaki tüm içerik başarıyla aktarılmıştır. Enerji Sektörünün Genel Yapısına Türkiye ve Dünya Olarak Genel Bakış, CS04 Projesi Hakkında Genel Bilgi, Enerji Etüdü Hakkında Genel Bilgilendirme, Enerji Verimliliği Yatırımları ve Fırsatları, Enerji Verimliliği Finansman Uygulamaları konularının birçok yönü ayrıntılı bir şekilde tartışılmıştır. Eğitime katılan kurumlar aşağıda listelenmiştir: 1) İstanbul İkitelli Organize Sanayi Bölgesi - 4 Mayıs 2017 2) Ankara Ostim Organize Sanayi Bölgesi 23 Mayıs 2017 3) Mersin Tarsus Organize Sanayi Bölgesi - 25 Mayıs 2017 Page - 10 -
4) İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi 25 Mayıs 2017 5) Antalya Kemer Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (KETOB) 09 Haziran 2017 6) Türkiye Süt Et Gıda Sanayicileri Ve Üreticileri Birliği (SETBİR) - 19 Temmuz 2017 7) Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) 21 Temmuz 2017 8) Tekirdağ Veliköy Organize Sanayi Bölgesi 16 Ağustos 2017 Hata! Başvuru kaynağı bulunamadı., Hata! Başvuru kaynağı bulunamadı., Hata! Başvuru kaynağı bulunamadı. ve Şekil 2-4, Şekil 2-5 eğitim sürecinden fotoğraflar gösterilmiştir. Şekil 2-1: İkitelli Organize Sanayi Bölgesi Enerji Verimliliği Eğitiminden Bir Fotoğraf Page - 11 -
Şekil 2-2: KETOB Enerji Verimliliği Eğitiminden Bir Fotoğraf Şekil 2-3: SETBİR Enerji Verimliliği Eğitiminden Bir Fotoğraf Page - 12 -
Şekil 2-4: TAYSAD Enerji Verimliliği Eğitiminden Bir Fotoğraf Şekil 2-5: Velimeşe Organize Sanayi Bölgesi Enerji Verimliliği Eğitiminden Bir Fotoğraf Eğitimden sonra, İlgili Paydaşlar Bilgilendirme ve Farkındalık Faaliyetlerinin Uygulanması'nın değerlendirilmesi ve katılımcıdan bilgi toplamak için anket yapıldı. Katılımcının, eğitimin yönlerini aşağıdaki maddelerle değerlendirmesi istendi: a) Eğitimin Geneli Page - 13 -
b) Eğitimin İçeriği c) Uygulanan Yöntem d) Eğitim Materyalleri e) Eğitim Süresi f) Eğitimciler Katılımcılar verilen eğitimi 1-5 arasında skalayı oylayarak yanıt verdiler: (1) çok zayıf, (2) zayıf, (3) orta, (4) iyi (5) çok iyi 2.3.1 4 Mayıs 2017 İstanbul İkitelli Organize Sanayi Bölgesi Enerji Verimliliği Eğitimi İlk eğitim ilgili paydaşlardan gelen yetkili kişilere 4 Mayıs 2017 de İstanbul da İkitelli Organize Sanayi Bölgesi nde verilmiştir. 7 kişi eğitime katılmıştır ve 4 kişi eğitimi genel, içerik, kullanılan yöntemler, kullanılan materyaller, eğitim süresi, ve eğitimci olarak farklı başlıklar altında değerlendirmişlerdir. Tablo 2-1 katılımcıların değerlendirmesi bulunmaktadır. Bir sonraki bölümde alınan bilgilerin grafik ile değerlendirilmesi gösterilmektedir. Tablo 2-1: Enerji Verimliliği Eğitiminin Genel Değerlendirmesi Değerlendirme 1(Çok Zayıf) 2(Zayıf) 3(Orta) 4(İyi) 5(Çok İyi) Genel Olarak Eğitim 0 1 0 2 1 Eğitimin İçeriği 0 0 1 1 2 Kullanılan Yöntemler 0 1 1 1 1 Eğitim Materyalleri 0 1 1 0 2 Eğitim Süresi 0 0 1 1 2 Eğitmen 0 0 1 1 2 Toplam 0 3 5 6 10 2.3.1.1 Genel olarak Eğitim Anketin istatistiksel olarak değerlendirilmesi, katılımcıların % 25'inin eğitimi genel olarak çok iyi olarak değerlendirirken katılımcıların % 25 i zayıf olarak değerlendirdiği göstermektedir. Diğer yandan, katılımcıların geri kalan %50 katılımcı iyi olarak değerlendirmiştir. Sonuç, Şekil 2-6 de gösterilmiştir. Page - 14 -
Genel Olarak Eğitim çok zayıf 0% çok iyi 25% zayıf 25% orta 0% iyi 50% Şekil 2-6: Genel Olarak Eğitimin Değerlendirilmesi 2.3.1.2 Eğitimin İçeriği İstatistiksel veriler katılımcıların % 50 sinin eğitim içeriğini çok iyi olarak değerlendirdiğini göstermekte, buna ek olarak %25'inin eğitimin içeriğini iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Geri kalan katılımcıların %25 i ise eğitimin içeriğini orta olarak değerlendirmiştir. Sonuç Şekil 2-7 de gösterilmiştir. Eğitimin İçeriği çok zayıf 0% zayıf 0% çok iyi 50% orta 25% iyi 25% 2.3.1.3 Kullanılan Yöntemler Şekil 2-7: Eğitimin İçeriğinin Değerlendirilmesi Anketteki veriler istatistiksel olarak değerlendirildiğinde, katılımcılar kullanılan yöntemleri çok iyi, iyi, orta ve zayıf olarak eşit oranda değerlendirmiştir. Değerlendirme sonuçları Şekil 2-8 de gösterilmektedir. Page - 15 -
Kullanılan Yöntemler çok zayıf 0% çok iyi 25% zayıf 25% iyi 25% orta 25% 2.3.1.4 Eğitim Materyalleri Şekil 2-8: Kullanılan Yöntemin Değerlendirilmesi Ankentin istatistik verileri, katılımcıların % 50'sinin eğitim materyallerini çok iyi değerlendirdiğini, % 25'inin ise materyalleri orta olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Diğer %25 lik kısım ise eğitim materyallerini zayıf olarak değerlendirmiştir. Sonuç Şekil 2-9 de gösterilmiştir Eğitim Materyalleri çok zayıf 0% çok iyi 50% zayıf 25% orta 25% iyi 0% 2.3.1.5 Eğitim Süresi Şekil 2-9: Eğitim Materyalleri Değerlendirilmesi Anketin istatistiksel değerlendirmesi, değerlendirenlerin % 50 si eğitim süresinin çok iyi olduğunu ve % 25 katılımcıya göre ise iyi olarak değerlendirildiğini göstermektedir. Orta olarak değerlendiren katılımcıların oranı ise %25 dir. Şekil 2-10 da sonuçlar gösterilmiştir. Page - 16 -
Eğitimin Süresi çok zayıf 0% zayıf 0% çok iyi 50% orta 25% iyi 25% Şekil 2-10: Eğitim Süresinin Değerlendirilmesi 2.3.1.6 Eğitmen Anketin istatistiksel değerlendirmesi, katılımcıların % 50'sinin eğitimciyi çok iyi olarak değerlendirdiğini, %25'inin ise iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Katılımcıların % 25 i ise orta olarak değerlendirmiştir. Sonuçlar Şekil 2-11 da gösterilmiştir. Eğitmen çok zayıf 0% zayıf 0% çok iyi 50% orta 25% iyi 25% Şekil 2-11: Eğitimcinin Değerlendirilmesi 2.3.2 23 Mayıs 2017 Ankara Ostim Organize Sanayi Bölgesi Enerji Verimliliği Eğitimi İkinci eğitim ilgili paydaşlardan gelen yetkili kişilere 23 Mayıs 2017 tarihinde Ankara Ostim Organize Sanayi Bölgesi nde yapılmıştır. 7 kişi eğitime katılmıştır ve 6 kişi eğitim geneli, içerik, kullanılan yöntemler, eğitim materyalleri ve eğitici konularında değerlendirmeler yapılmıştır. Aşağıdaki Şekil 2-2 de katılımcıların cevaplarını göstermektedir. Bir sonraki bölümde verilerle ilgili grafikler verilmiştir. Page - 17 -
Tablo 2-2: Enerji Verimliliği Eğitiminin Genel Değerlendirmesi Değerlendirme 1(Çok Zayıf) 2(Zayıf) 3(Orta) 4(İyi) 5(Çok İyi) Genel Olarak Eğitim 1 2 0 2 1 Eğitimin İçeriği 1 1 2 1 1 Kullanılan Yöntemler 0 2 2 1 1 Eğitim Materyalleri 0 1 3 1 1 Eğitim Süresi 1 2 0 0 3 Eğitmen 0 2 0 1 3 Toplam 3 10 7 6 10 2.3.2.1 Genel Olarak Eğitim Anketin istatistiksel olarak değerlendirilmesi, katılımcıların % 33 ü eğitimin genel olarak iyi olduğunu, % 17'si ise çok iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Bunun yanında % 33 lük kısım zayıf olarak bulmuş, %17 lik kısım ise çok zayıf olarak değerlendirmiştir. Sonuç, Şekil 2-12 de gösterilmiştir. Genel Olarak Eğitim çok iyi 17% çok zayıf 17% iyi 33% zayıf 33% orta 0% Şekil 2-12: Genel Olarak Eğitimin Değerlendirilmesi 2.3.2.2 Eğitimin İçeriği İstatistiksel veriler katılımcıların % 17 sinin eğitim içeriğini çok iyi olarak değerlendirdiğini göstermekte, buna ek olarak katılımcıların %17'si de iyi olarak değerlendirmektedir. Katılımcıların %33 ü eğitimin içeriğini orta olarak değerlendirmiştir. Bunun yanısıra katılımcıların % 17 si eğitimin içeriğini zayıf ve çok zayıf olarak değerlendirmiştir. Sonuç Şekil 2-13 de gösterilmiştir. Page - 18 -
Eğitimin İçeriği çok iyi 17% çok zayıf 17% iyi 17% zayıf 17% orta 33% 2.3.2.3 Kullanılan Yöntemler Şekil 2-13: Eğitimin İçeriğinin Değerlendirilmesi Anketteki veriler, katılımcıların %17 sinin kullanılan yöntemi çok iyi olarak değerlendirdiğini, %17 sinin ise iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Geriye kalan orta ve zayıf olarak değerlendirenlerin oranı % 33 olup birbirine eşittir. Değerlendirme sonuçları Şekil 2-14 de gösterilmektedir. Kullanılan Yöntemler çok zayıf 0% iyi 17% çok iyi 17% zayıf 33% orta 33% 2.3.2.4 Eğitim Materyalleri Şekil 2-14: Kullanılan Yöntemlerin Değerlendirilmesi Ankentin istatistik verileri, katılımcıların % 17'sinin eğitim materyallerini çok iyi değerlendirdiğini, % 50'sinin ise materyalleri orta olarak değerlendirdiğini göstermektedir. İyi olarak değerlendirenlerin oranı %17 dir. Geriye kalan katılımcıların %17 si ise zayıf olarak değerlendirmiştir. Sonuç Şekil 2-15 de gösterilmiştir. Page - 19 -
Eğitim Materyalleri çok zayıf; 0% çok iyi; 17% zayıf 17% iyi ; 17% orta; 50% 2.3.2.5 Eğitim Süresi Şekil 2-15: Eğitim Materyallerinin Değerlendirilmesi Ankentin istatistiksel değerlendirmesi, değerlendirenlerin % 50 si eğitim süresinin çok iyi olduğunu değerlendirirken %33 üne göre ise zayıf olarak değerlendirildiğini göstermektedir. Çok zayıf olarak değerlendirme yapan katılımcıların oranı ise %17 dir. Şekil 2-16 sonuçlar gösterilmiştir. Eğitimin Süresi çok iyi 50% çok zayıf 17% zayıf 33% iyi 0% orta 0% 2.3.2.6 Eğitmen Şekil 2-16: Eğitim Süresinin Değerlendirilmesi Anketin istatistiksel değerlendirmesi, katılımcıların % 50'sinin eğitimciyi çok iyi olarak değerlendirdiğini, % 17'sinin ise iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. % 33 lük kısım ise eğitimciyi zayıf olarak değerlendirmiştir. Sonuçlar Şekil 2-17 gösterilmiştir. Page - 20 -
çok zayıf 0% Eğitimci çok iyi 50% zayıf 33% iyi 17% orta 0% Şekil 2-17: Eğitimcinin Değerlendirilmesi 2.3.3 25 Mayıs 2017 İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi Enerji Verimliliği Eğitimi Üçüncü eğitim ilgili paydaşlardan gelen yetkili kişilere 25 Mayıs 2017 de İzmir Atatürk Organize Sanayi de verilmiştir. 84 kişi bu eğitime katılmıştır ve katılımcıların hepsi bu eğitimi genel, içerik, kullanılan yöntemler, kullanılan materyaller, eğitim süresi, ve eğitimci olarak farklı başlıklar altında değerlendirmişlerdir.tablo 2-3 katılımcıların değerlendirmesi bulunmaktadır. Bir sonraki bölümde alınan bilgilerin grafik ile değerlendirilmesi gösterilmektedir. Tablo 2-3: Enerji Verimliliği Eğitiminin Genel Değerlendirmesi Değerlendirme 1(Çok Zayıf) 2(Zayıf) 3(Orta) 4(İyi) 5(Çok İyi) Genel Olarak Eğitim 0 1 3 7 6 Eğitimin İçeriği 0 1 2 8 6 Kullanılan Yöntemler 0 1 3 8 5 Eğitim Materyalleri 0 1 3 8 5 Eğitim Süresi 0 2 2 9 4 Eğitmen 0 1 4 6 6 Toplam 0 7 17 46 32 2.3.3.1 Genel olarak Eğitim Anketin istatistiksel olarak değerlendirilmesi, katılımcıların % 35'inin eğitimin genel olarak çok iyi olduğunu, % 41'inin iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir.öte yandan, katılımcıların geri kalan %18 lik bu kısmı orta olarak değerlendirmiştir. %6 lık kısım ise zayıf olarak değerlendirmiştir. Sonuç, Şekil 2-18 da gösterilmiştir. Page - 21 -
Genel Olarak Eğitim çok zayıf 0% zayıf 6% çok iyi 35% orta 18% iyi 41% Şekil 2-18: Genel olarak Eğitimin Değerlendirilmesi 2.3.3.2 Eğitimin İçeriği İstatistiksel veriler katılımcıların % 35 inin eğitim içeriğini çok iyi olarak değerlendirdiğini gösteriyor, buna ek olarak %47'sinin bu kısmı iyi değerlendirdiğini göstermektedir. Orta olarak değerlendirenlerin oranı %12 dir. Fakat, katılımcıların %6 sı eğitimin içeriğini zayıf olarak değerlendirmiştir. Sonuç Şekil 2-19 de gösterilmiştir. Eğitimin İçeriği çok zayıf 0% zayıf 6% çok iyi 35% orta 12% iyi 47% 2.3.3.3 Kullanılan Yöntemler Şekil 2-19: Eğitimin İçeriğinin Değerlendirilmesi Anketteki veriler, katılımcıların %29 unun kullanılan yöntemin bu partını çok iyi olarak değerlendirdiğini, %47 sinin ise iyi olarak değerlendirdiğini gösteriyor. Zayıf ve orta olarak yapılan değerlendirmelerin oranı ise sırasıyla %6 ve %18 dir. Değerlendirme sonuçları Şekil 2-20 de gösterilmektedir. Page - 22 -
Kullanılan Yöntemler çok zayıf 0% zayıf 6% çok iyi 29% orta 18% iyi 47% 2.3.3.4 Eğitim Materyalleri Şekil 2-20: Kullanılan Yöntemin Değerlendirilmesi Ankentin istatistik verileri, katılımcıların % 29'unun eğitim materyallerini çok iyi değerlendirdiğini, % 47'sinin ise materyalleri iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Anketi bu kısmında orta ve zayıf olarak değerlendirenlerin oranı sırasıyla %18ve %6 dır. Sonuç Şekil 2-21 gösterilmiştir. Eğitim Materyalleri çok zayıf 0% zayıf 6% çok iyi 29% orta 18% iyi 47% Şekil 2-21: Eğitim Materyalleri Değerlendirilmesi 2.3.3.5 Eğitim Süresi Ankentin istatistiksel değerlendirmesi, değerlendirenlerin % 24 ü için eğitim süresinin çok iyi olduğunu ve %53 üne göre ise iyi olarak değerlendirildiğini gösteriyor. Zayıf ve orta olarak değerlendirme yapan katılımcıların oranı ise sırasıyla %12 ve %12 dir. Şekil 2-22 sonuçlar gösterilmiştir. Page - 23 -
Eğitim Süresi çok iyi 24% çok zayıf 0% zayıf 12% orta 12% iyi 53% Şekil 2-22: Eğitim Süresinin Değerlendirilmesi 2.3.3.6 Eğitmen Anketin istatistiksel değerlendirmesi, katılımcıların % 35'inin eğitimciyi iyi olarak değerlendirdiğini,% 35'inin ise çok iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Eğitimciyi orta olarak değerlendiren katılımcıların yüzdesi %24'dür. Zayıf olarak değerlendirme yapanların oranı ise %6 dır. Sonuçlar Şekil 2-23 gösterilmiştir. Eğitmen çok zayıf 0% zayıf 6% çok iyi 35% orta 24% iyi 35% Şekil 2-23: Eğitimcinin Değerlendirilmesi 2.3.4 25 Mayıs 2017 Mersin Tarsus Organize Sanayi Bölgesi Enerji Verimliliği Eğitimi Dördüncü eğitim ilgili paydaşlardan gelen yetkili kişilere 25 Mayıs 2017 de Mersin Tarsus Organize Sanayi Bölgesi nde verilmiştir.12 kişi bu eğitime katılmıştır ve katılımcılardan 8 i bu eğitimi genel, içerik, kullanılan yöntemler, kullanılan materyaller, eğitim süresi, ve eğitimci olarak farklı başlıklar altında değerlendirmişlerdir. Aşağıdaki Tablo 2-4 katılımcıların değerlendirmesini göstermektedir. Bir sonraki bölümde verilerle ilgili grafikler verilmiştir. Page - 24 -
Tablo 2-4: Enerji Verimliliği Eğitiminin Genel Değerlendirmesi Değerlendirme 1(Çok Zayıf) 2(Zayıf) 3(Orta) 4(İyi) 5(Çok İyi) Genel Olarak Eğitim 0 0 0 5 3 Eğitimin İçeriği 0 0 1 2 5 Kullanılan Yöntemler 0 0 1 2 5 Eğitim Materyalleri 0 0 0 3 5 Eğitim Süresi 0 0 0 3 5 Eğitmen 0 0 0 3 5 Toplam 0 0 2 18 28 2.3.4.1 Genel Olarak Eğitim Anketin istatistiksel olarak değerlendirilmesi, katılımcıların % 63'ünün, eğitimin genel olarak iyi, % 38'inin ise çok iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Sonuçlar Şekil 2-24 de gösterilmiştir. Genel Olarak Eğitim çok zayıf 0% zayıf 0% orta 0% çok iyi 38% iyi 63% 2.3.4.2 Eğitimin İçeriği Şekil 2-24: Eğitimin Geneli Değerlendirilmesi İstatistiksel değerlendirmeler katılımcıların %63 ünün eğitim içeriğini çok iyi olarak değerlendirdiğini gösteriyor, buna ek olarak %25inin bu kısmı iyi değerlendirdiğini göstermektedir. Orta olarak değerlendiren katılımcı yüzdesi ise %13 dür. Sonuç Şekil 2-25 gösterilmiştir. Page - 25 -
Eğitimin İçeriği çok zayıf 0% zayıf 0% orta 13% çok iyi 63% iyi 25% 2.3.4.3 Kullanılan Yöntemler. Şekil 2-25: Eğitimin İçeriği Değerlendirilmesi Anketteki veriler, katılımcıların %63 ünün kullanılan yöntemi çok iyi olarak değerlendirdiğini, %25 inin ise iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir.diğer yandan %13 ünün ise orta olarak değerlendirdiği görülmektedir. Değerlendirme sonuçları Şekil 2-26 de gösterilmektedir. çok iyi 63% Kullanılan Yöntemler çok zayıf 0% orta 13% zayıf 0% iyi 25% 2.3.4.4 Eğitim Materyalleri Şekil 2-26: Kullanılan Yöntemin Değerlendirilmesi Katılımcıların % 63'ü eğitim materyallerini çok iyi olarak değerlendirdiğini, % 38 'inin ise materyalleri iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Sonuç Şekil 2-27 da gösterilmiştir. Page - 26 -
çok zayıf 0% Eğitim Materyalleri zayıf 0% orta 0% iyi 38% çok iyi 63% Şekil 2-27: Eğitim Materyallerinin Değerlendirilmesi 2.3.4.5 Eğitim Süresi İstatistiksel değerlendirmede eğitim süresini değerlendirenlerin % 63 ü sürenin çok iyi olarak ve % 38 i ise iyi olarak değerlendirmiştir. Şekil 2-28 sonuçlar gösterilmiştir. Eğitim Süresi çok zayıf 0% zayıf 0% orta 0% iyi 38% çok iyi 63% 2.3.4.6 Eğitmen Şekil 2-28: Eğitimin Süresini Değerlendirilmesi Katılımcıların %63 ü eğitimciyi çok iyi olarak değerlendirirken geri kalan %38 i bu partı iyi olarak değerlendirmiştir.sonuçlar Şekil 2-29 de gösterilmiştir. Page - 27 -
Eğitmen çok zayıf 0% zayıf 0% orta 0% iyi 38% çok iyi 63% Şekil 2-29: Eğitimcinin Değerlendirilmesi 2.3.5 9 Haziran 2017 Antalya Kemer Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (KETOB) Enerji Verimliliği Eğitimi Beşinci eğitim ilgili paydaşlardan gelen yetkili kişilere 19 Temmuz 2017 tarihinde Kemer Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği ne yapılmıştır. 20 kişi eğitime katılmıştır ve 16 kişi eğitim geneli, içerik, kullanılan yöntemler, eğitim materyalleri ve eğitici konularında değerlendirmeler yapılmıştır. Aşağıdaki Tablo 2-5 katılımcıların cevaplarını göstermektedir. Bir sonraki bölümde verilerle ilgili grafikler verilmiştir. Tablo 2-5: Enerji Verimliliği Eğitiminin Genel Değerlendirmesi Değerlendirme 1(Çok Zayıf) 2(Zayıf) 3(Orta) 4(İyi) 5(Çok İyi) Genel Olarak Eğitim 0 0 0 11 5 Eğitimin İçeriği 0 0 0 7 9 Kullanılan Yöntemler 0 0 1 10 5 Eğitim Materyalleri 0 0 3 5 8 Eğitim Süresi 0 0 2 8 6 Eğitmen 0 0 0 6 10 Toplam 0 0 6 47 43 2.3.5.1 Genel Olarak Eğitim Anketin istatistiksel olarak değerlendirilmesi, katılımcıların % 69'unun eğitimin genel olarak iyi olduğunu, geriye kalan % 31'inin ise eğitimi çok iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Sonuç, Şekil 2-30 gösterilmiştir. Page - 28 -
Genel Olarak Eğitim çok zayıf 0% orta 0% zayıf 0% çok iyi 31% iyi 69% Şekil 2-30: Eğitimin Genelini Değerlendirilmesi 2.3.5.2 Eğitimin İçeriği Eğitimin geneli değerlendirmesine benzer şekilde eğitimin içeriğinin istatistiksel değerlendirmesi, katılımcıların % 56'sının eğitimin içeriğini çok iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. İyi olarak değerlendirilen katılımcıların yüzdesi ise % 44'dür. Sonuç Şekil 2-31 da gösterilmiştir. Eğitimin İçeriği çok zayıf 0% orta 0% zayıf 0% çok iyi 56% iyi 44% 2.3.5.3 Kullanılan Yöntemler Şekil 2-31: Eğitimin İçeriği Değerlendirilmesi Katılımcıların, %31 i uygulanan yöntemin çok iyi olduğunu değerlendirirken, % 6 sı orta olarak değerlendirmiştir. Katılımcıların iyi değerlendirme oranı % 63 dür. Değerlendirme sonuçları Şekil 2-32 de gösterilmektedir. Page - 29 -
Kullanılan Yöntemler çok zayıf 0% orta 6% zayıf 0% çok iyi 31% iyi 63% 2.3.5.4 Eğitim Materyalleri Şekil 2-32: Kullanılan Yöntemin Değerlendirmesi Eğitim materyallerine yönelik değerlendirmede %50 lik bir kısım bu faktörü çok iyi olarak, katılımcıların %31 i ise iyi olarak değerlendirmiştir. Geriye kalan %19 ise değerlendirmesini orta olarak belirtmiştir. Değerlendirme sonuçları Şekil 2-33 de gösterilmektedir. Eğitim Materyalleri çok zayıf; 0% zayıf 0% orta; 19% çok iyi; 50% iyi ; 31% 2.3.5.5 Eğitim Süresi Şekil 2-33: Eğitim Materyallerinin Değerlendirilmesi İstatistiksel değerlendirmede eğitim süresini değerlendirenlerin % 38 i sürenin çok iyi olduğunu ve % 50 si ise iyi olduğunu belirtmiştir. Katılımcıların orta değerlendirmeleri ise % 13 dür. Şekil 2-34 de sonuçlar gösterilmiştir. Page - 30 -
Eğitimin Süresi çok zayıf 0% zayıf 0% çok iyi 38% orta 13% iyi 50% Şekil 2-34: Eğitimin Süresinin Değerlendirilmesi 2.3.5.6 Eğitmen İstatistiksel değerlendirme sonucu, katılımcının % 38'i eğitimciyi iyi olarak değerlendirirken, %63'ü eğitimciyi çok iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Sonuçlar Şekil 2-35 de gösterilmiştir. Eğitimci çok zayıf 0% zayıf 0% orta 0% iyi 38% çok iyi 63% Şekil 2-35: Eğitimcinin Değerlendirilmesi 2.3.6 19 Temmuz 2017 Türkiye Süt Et Gıda Sanayicileri Ve Üreticileri Birliği (SETBİR) Enerji Verimliliği Eğitimi Altıncı eğitim ilgili paydaşlardan gelen yetkili kişilere 19 Temmuz 2017 tarihinde Setbir de yapılmıştır. 21 kişi eğitime katılmıştır ve 9 kişi de eğitim geneli, içerik, kullanılan yöntemler, eğitim materyalleri ve eğitici konularında değerlendirmeler yapılmıştır. Aşağıdaki Tablo 2-6 katılımcıların cevaplarını göstermektedir. Bir sonraki bölümde verilerle ilgili grafikler verilmiştir Page - 31 -
Değerlendirme Tablo 2-6: Enerji Verimliliği Eğitiminin Genel Değerlendirmesi 1(Çok Zayıf) 2(Zayıf) 3(Orta) 4(İyi) 5(Çok İyi) Genel Olarak Eğitim 0 0 2 5 2 Eğitimin İçeriği 0 0 2 5 2 Kullanılan Yöntemler 0 0 1 4 4 Eğitim Materyalleri 0 0 0 5 4 Eğitim Süresi 0 2 1 5 1 Eğitmen 0 0 0 5 4 Toplam 0 2 6 29 17 2.3.6.1 Genel Olarak Eğitim Anketin istatistiksel olarak değerlendirilmesi, katılımcıların % 56 sı eğitimin genel olarak iyi olduğunu %22 si ise çok iyi olarak değerlendirmiş, eğitimin genelini %22 lik bir kısım da orta olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Sonuç, Şekil 2-36 de gösterilmiştir. Çok İyi 22% Genel Olarak Eğitim Çok Zayıf 0% Zayıf 0% Orta 22% İyi 56% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi Şekil 2-36: Eğitimin Genelinin Değerlendirilmesi 2.3.6.2 Eğitimin İçeriği Eğitimin geneli değerlendirmesine benzer şekilde eğitimin içeriğinin istatistiksel değerlendirmesi, katılımcıların % 56'sı eğitim içeriğini iyi olarak değerlendirdiğini, % 22 si bu faktörü çok iyi değerlendirdiğini göstermektedir. Orta olarak değerlendirilen katılımcıların oranı da % 22'dir. Sonuç Şekil 2-37 de gösterilmiştir. Page - 32 -
Eğitimin İçeriği Çok Zayıf 0% Zayıf 0% Çok İyi 22% Orta 22% İyi 56% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi 2.3.6.3 Kullanılan Yöntemler Şekil 2-37: Eğitimin İçeriğinin Değerlendirilmesi Katılımcılar, eğitimin geneli değerlendirmesi ve eğitimin içeriği sonuçları ile benzerlik göstermekte, % 44 ü uygulanan yöntemin çok iyi olduğunu değerlendirirken, % 44 ü iyi olarak değerlendirmiştir. Katılımcıların orta olarak değerlendirme sonuçları % 11 dir. Değerlendirme sonuçları Şekil 2-38 gösterilmektedir. Kullanılan Yöntemler Çok Zayıf 0% Zayıf 0% Orta 11% Çok İyi 44% İyi 44% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi 2.3.6.4 Eğitim Materyalleri Şekil 2-38: Kullanılan Yöntemin Değerlendirilmesi Eğitimin geneli ve uygulanan yöntem ile benzer şekilde bir istatistiksel değerlendirmeye sahip, katılımcıların % 56'sı eğitim materyallerini iyi olarak değerlendirdiğini, % 44 'ü eğitim materyallerini çok iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Sonuç Şekil 2-39 de gösterilmiştir. Page - 33 -
Eğitim Materyalleri Çok Zayıf; 0% Orta; 0% Zayıf 0% Çok İyi; 44% İyi; 56% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi Şekil 2-39: Eğitim Materyallerinin Değerlendirilmesi 2.3.6.5 Eğitim Süresi İstatistiksel değerlendirmede eğitim süresini değerlendirenlerin % 11 i sürenin çok iyi olduğunu belirtirken % 56 sı ise iyi olarak değerlendirmiştir. Katılımcılar orta değerlendirmelesi % 11 dir. Zayıf olarak değerlendiren yüzde değeri ise %22 dir. Şekil 2-40 de sonuçlar gösterilmiştir. Eğitimin Süresi Çok İyi 11% Çok Zayıf 0% Zayıf 22% Orta 11% İyi 56% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi 2.3.6.6 Eğitmen Şekil 2-40: Eğitimin Süresinin Değerlendirilmesi İstatistiksel değerlendirme sonucu, katılımcının % 56'sı eğitimciyi iyi olarak değerlendirmiş, % 44 ü eğitimciyi çok iyi olarak değerlendirmiştir. Sonuçlar Şekil 2-41 da gösterilmiştir. Page - 34 -
Eğitimci Çok Zayıf 0% Zayıf 0% Orta 0% Çok İyi 44% İyi 56% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi Şekil 2-41: Eğitimcinin Değerlendirilmesi 2.3.7 21 Temmuz 2017 Gebze Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Enerji Verimliliği Eğitimi Yedinci eğitim ilgili paydaşlardan gelen yetkili kişilere 21 Temmuz 2017 tarihinde Gebze de yapılmıştır. 18 kişi eğitime katılmıştır ve 14 kişi de eğitim geneli, içerik, kullanılan yöntemler, eğitim materyalleri ve eğitici konularında değerlendirmeler yapılmıştır. Aşağıdaki Tablo 2-7 katılımcıların cevaplarını göstermektedir. Bir sonraki bölümde verilerle ilgili grafikler verilmiştir. Tablo 2-7: Enerji Verimliliği Eğitiminin Genel Değerlendirmesi Değerlendirme 1(Çok Zayıf) 2(Zayıf) 3(Orta) 4(İyi) 5(Çok İyi) Genel Olarak Eğitim 0 1 3 9 1 Eğitimin İçeriği 0 3 3 7 1 Kullanılan Yöntemler 0 0 9 4 1 Eğitim Materyalleri 0 2 9 2 1 Eğitim Süresi 0 2 3 7 2 Eğitmen 1 0 4 7 2 Toplam 1 8 31 36 8 2.3.7.1 Genel Olarak Eğitim Anketin istatistiksel olarak değerlendirilmesi, katılımcıların % 64'ü eğitimin genel olarak iyi olduğunu, % 7'si için eğitimi genel olarak çok iyi değerlendirdiğini göstermektedir. Orta olarak değerlendirenler %21, zayıf olarak değerlendirenler %7 dir. Sonuç, Şekil 2-42 da gösterilmiştir. Page - 35 -
Genel Olarak Eğitim Çok İyi 7% Çok Zayıf 0% Zayıf 7% Orta 21% İyi 64% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi Şekil 2-42: Eğitimin Genelinin Değerlendirilmesi 2.3.7.2 Eğitimin İçeriği Eğitimin geneli değerlendirmesine benzer şekilde eğitimin içeriğinin istatistiksel değerlendirmesi, katılımcıların % 50 si eğitim içeriğini iyi olarak değerlendirdiğini, % 7 si ise çok iyi değerlendirdiğini göstermektedir. Orta ve zayıf olarak değerlendirilen katılımcıların yüzdesi sırasıyla % 21 ve %21'dir. Sonuç Şekil 2-43 de gösterilmiştir. Eğitimin İçeriği Çok İyi 7% Çok Zayıf 0% Zayıf 21% İyi 50% Orta 21% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi 2.3.7.3 Kullanılan Yöntemler Şekil 2-43: Eğitimin İçeriğinin Değerlendirilmesi Katılımcılar kullanılan yöntemleri istatistiksel olarak değerlendirmede, % 7 si çok iyi olduğunu değerlendirirken, % 29 u iyi olarak değerlendirmiştir. Katılımcıların %64 ü orta olarak değerlendirmektedir. Değerlendirme sonuçları Şekil 2-44 de gösterilmektedir. Page - 36 -
Kullanılan Yöntemler Çok İyi 7% Çok Zayıf 0% Zayıf 0% İyi 29% Orta 64% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi 2.3.7.4 Eğitim Materyalleri Şekil 2-44: Uygulanan Yöntemi Değerlendirilmesi kullanılan yöntem ile benzer şekilde bir istatistiksel değerlendirmeye sahip, katılımcıların % 64'ü eğitim materyallerini orta olarak değerlendirdiğini, %14 'ü eğitim materyallerini iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Çok iyi olarak cevap veren katılımcı sayısı % 7 iken zayıf olarak değerlendirenlerin sayısı %14 dür. Sonuç Şekil 2-45 de gösterilmiştir. Eğitim Materyalleri Çok İyi; 7% İyi; 14% Çok Zayıf; 0% Zayıf 14% Orta; 64% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi 2.3.7.5 Eğitim Süresi Şekil 2-45: Eğitim Materyallerini Değerlendirilmesi İstatistiksel değerlendirmede eğitim süresini değerlendirenlerin % 21 i sürenin orta olduğunu belirtirken % 50 si ise iyi olarak değerlendirmiştir. Katılımcılar çok iyi olarak değerlendirmeleri % 14 olmasına rağmen zayıf olarak değerlendirenlerin oranı ise %14 dür. Şekil 2-46 de sonuçlar gösterilmiştir. Page - 37 -
Eğitimin Süresi Çok Zayıf 0% Çok İyi 14% Zayıf 14% Orta 21% İyi 50% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi Şekil 2-46: Eğitimin Süresini Değerlendirilmesi 2.3.7.6 Eğitmen İstatistiksel değerlendirme sonucu, katılımcının % 29'u eğitimciyi orta olarak değerlendirirken,% 50'si iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. % 14 ü eğitimciyi çok iyi olarak değerlendirmesine rağmen çok zayıf olarak değerlendirenlerin oranı ise %7 dir. Sonuçlar Şekil 2-47 de gösterilmiştir. Eğitimci Çok Zayıf 7% Çok İyi 14% Zayıf 0% Orta 29% İyi 50% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi Şekil 2-47: Eğitimcinin Değerlendirilmesi 2.3.8 16 Ağustos 2017 Tekirdağ Veliköy Organize Sanayi Bölgesi Enerji Verimliliği Eğitimi Sekizinci eğitim ilgili paydaşlardan gelen yetkili kişilere 16 Ağustos 2017 tarihinde Tekirdağ Çerkezköy Veliköy Organize Sanayi Bölgesi nde yapılmıştır. 8 kişi eğitime katılmıştır ve 3 kişi eğitim geneli, içerik, kullanılan yöntemler, eğitim materyalleri ve eğitici konularında değerlendirmeler yapılmıştır. Aşağıdaki Tablo 2-8 de katılımcıların ankete verdikleri cevapları göstermektedir. Bir sonraki bölümde verilerle ilgili grafikler verilmiştir. Page - 38 -
Tablo 2-8: Enerji Verimliliği Eğitiminin Genel Değerlendirmesi Değerlendirme 1(Çok Zayıf) 2(Zayıf) 3(Orta) 4(İyi) 5(Çok İyi) Genel Olarak Eğitim 0 0 0 1 2 Eğitimin İçeriği 0 0 0 1 2 Kullanılan Yöntemler 0 0 0 1 2 Eğitim Materyalleri 0 0 0 1 2 Eğitim Süresi 0 0 0 2 1 Eğitmen 0 0 0 1 2 Toplam 0 0 0 7 11 2.3.8.1 Genel Olarak Eğitim Anketin istatistiksel olarak değerlendirilmesi, katılımcıların % 33'ü eğitimin genel olarak iyi olduğunu, % 67'si eğitimi genel olarak çok iyi değerlendirdiğini göstermektedir. Sonuç, Şekil 2-48 da gösterilmiştir. Genel Olarak Eğitim Çok Zayıf 0% Orta 0% Zayıf 0% İyi 33% Çok İyi 67% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi 2.3.8.2 Eğitim İçeriği Şekil 2-48: Eğitimin Genelini Değerlendirilmesi Eğitimin geneli değerlendirmesine benzer şekilde eğitimin içeriğinin istatistiksel değerlendirmesi, katılımcıların % 33'ü eğitim içeriğini iyi olarak değerlendirdiğini, % 67'si ise çok iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Sonuç Şekil 2-49 de gösterilmiştir. Page - 39 -
Eğitimin İçeriği Çok Zayıf 0% Orta 0% Zayıf 0% İyi 33% Çok İyi 67% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi 2.3.8.3 Kullanılan Yöntemler Şekil 2-49: Eğitimin İçeriğinin Değerlendirilmesi Katılımcılar, eğitimin geneli değerlendirmesi ve eğitimin içeriği sonuçları ile benzerlik göstermekte, % 67 si uygulanan yöntemin çok iyi olduğunu değerlendirirken, % 33 ü iyi olarak değerlendirmiştir. Değerlendirme sonuçları Şekil 2-50 de gösterilmektedir. Kullanılan Yöntemler Çok Zayıf 0% Orta 0% Zayıf 0% İyi 33% Çok İyi 67% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi 2.3.8.4 Eğitim Materyalleri Şekil 2-50: Uygulanan Yöntemin Değerlendirilmesi Eğitimin geneli ve uygulanan yöntem ile benzer şekilde bir istatistiksel değerlendirmeye sahip, katılımcıların % 33'u eğitim materyallerini iyi olarak değerlendirdiğini, % 67 'si eğitim materyallerini çok iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Sonuç Şekil 2-51 da gösterilmiştir. Page - 40 -
Eğitim Materyalleri Çok Zayıf; 0% Orta; 0% Zayıf 0% İyi; 33% Çok İyi; 67% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi Şekil 2-51: Eğitim Materyallerinin Değerlendirilmesi 2.3.8.5 Eğitim Süresi İstatistiksel değerlendirmede eğitim süresini değerlendirenlerin % 33 ü sürenin çok iyi olduğunu belirtirken % 67 si ise iyi olarak değerlendirmiştir. Şekil 2-52 de sonuçlar gösterilmiştir Eğitimin Süresi Çok Zayıf 0% Zayıf 0% Orta 0% Çok İyi 33% İyi 67% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi Şekil 2-52: Eğitimin Süresinin Değerlendirilmesi 2.3.8.6 Eğitmen İstatistiksel değerlendirme sonucu, katılımcının % 33'ü eğitimciyi iyi olarak değerlendirirken, % 67'si çok iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Sonuçlar Şekil 2-53 de gösterilmiştir. Page - 41 -
Eğitimci Çok Zayıf 0% Zayıf 0% Orta 0% İyi 33% Çok İyi 67% Çok Zayıf Zayıf Orta İyi Çok İyi Şekil 2-53: Eğitimcinin Değerlendirilmesi 2.4 Ilgili paydaşların Eğitiminin Genel Olarak Değerlendirilmesi 4 Mayıs 2017 ve 16 Ağustos 2017 tarihleri arasında, 8 diğer paydaşa, 177 kişiye 8 eğitim düzenlenmiştir. Eğitim; eğitim geneli, içerik, uygulama yöntemleri, eğitim materyalleri ve eğitimci konularında değerlendirmeler yapılmıştır. Değerlendirmelere ilişkin sonuçlar Tablo 2-9Hata! Başvuru kaynağı bulunamadı. da verilmiştir. Tablo 2-9: Eğitimin Toplam Değerlendirilmesi Değerlendirme 1(Çok Zayıf) 2(Zayıf) 3(Orta) 4(İyi) 5(Çok İyi) Genel Olarak Eğitim 1 5 8 45 26 Eğitimin İçeriği 1 5 11 35 33 Kullanılan Yöntemler 0 4 18 33 30 Eğitim Materyalleri 0 5 19 28 33 Eğitim Süresi 1 8 10 38 28 Eğitmen 1 3 9 32 40 Toplam 4 30 75 213 190 2.4.1 Genel Olarak Eğitim Anketin istatistiksel olarak değerlendirilmesi, katılımcıların % 53'ü eğitimin genel olarak iyi olduğunu, % 31'i eğitimin genelini çok iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. % 9 u orta olarak değerlendirmiştir. Bunun yanında zayıf ve çok zayıf olarak değerlendirenlerin oranı ise sırasıyla % 6 ve % 1 dir. Şekil 2-54 de gösterilmiştir. Page - 42 -
Genel Olarak Eğitim çok zayıf 1% zayıf 6% orta 9% çok iyi 31% iyi 53% 2.4.2 Eğitimin İçeriği Şekil 2-54: Genel Olarak Eğitimin Değerlendirilmesi Eğitimin içeriğinin istatistiksel değerlendirmesi, katılımcıların % 39'u eğitim içeriğini çok iyi olarak değerlendirirken, % 41'i eğitimin içeriğini iyi olarak değerlendirmiştir. Katılımcılar % 13 ü ve % 6 sı sırasıyla orta ve zayıf olarak değerlendimiştir. Eğtimin içeriğini çok zayıf olarak değerlendiren katılımcı oranı %1 dir. Sonuç Şekil 2-55 gösterilmiştir. Eğitimin İçeriği çok zayıf 1% zayıf 6% çok iyi 39% orta 13% iyi 41% 2.4.3 Kullanılan Yöntemler Şekil 2-55: Eğitimin İçeriğinin Değerlendirilmesi Eğitim içeriğine benzer sonuçlar elde edilirken, katılımcılar kullanılan yöntemleri % 5 i zayıf olarak, % 21 i orta olarak değerlendirmiştir. Çok iyi ve iyi olarak değerlendien katılımcıların oranı sırasıyla % 35 ve % 39 dir. Sonuçlar Şekil 2-56 da gösterilmektedir. Page - 43 -
Kullanılan Yöntemler çok zayıf 0% zayıf 5% çok iyi 35% orta 21% iyi 39% 2.4.4 Eğitim Materyalleri Şekil 2-56: Uygulanan Yöntemin Değerlendirilmesi Eğitim içeriğine benzer sonuçlar elde edilirken, katılımcılar eğitim materyallerini % 22 orta olarak, % 33 ü iyi olarak değerlendirmiştir. Çok iyi olarak değerlendiren katılımcıların oranı % 39 dur. Zayıf olarak değerlendirenlerin oranı ise %6 dır. Sonuçlar Şekil 2-57 gösterilmektedir. Eğitim Materyalleri çok zayıf; 0% zayıf 6% çok iyi; 39% orta; 22% iyi ; 33% 2.4.5 Eğitim Süresi Şekil 2-57: Eğitim Materyallerini Değerlendirmesi Eğitimin süresi istatistiksel olarak değerlendirildiğinde, katılımcıların % 12 si eğitim materyallerini orta olduğunu, % 45 'i iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. Çok iyi olarak değerlendiren katılımcı oranı % 33'dür. Zayıf ve çok zayıf olarak değerlendirenler ise sırasıyla %9 ve %1 dir. Sonuç Şekil 2-58 gösterilmiştir. Page - 44 -
Eğitimin Süresi çok zayıf 1% zayıf 9% çok iyi 33% orta 12% iyi 45% 2.4.6 Eğitmen Şekil 2-58: Eğitimin Süresinin Değerlendirilmesi İstatistiksel değerlendirme sonucu, katılımcının % 11'i eğitimciyi orta olarak değerlendirirken,% 38'i eğitimciyi iyi olarak değerlendirdiğini göstermektedir. % 47 oranında çok iyi olarak değerlendirilmiştir. Zayıf ve çok zayıf olarak değerlendirme yapanların oranı sırasıyla %4 ve %1 dir. Sonuçlar Şekil 2-59 de gösterilmiştir. Eğitimci çok zayıf 1% zayıf 4% orta 11% çok iyi 47% iyi 38% Şekil 2-59: Eğitimcinin Değerlendirilmesi Page - 45 -
3 SONUÇ VE TARTIŞMA Eğitimler özel olarak hazırlanmış program ile birlikte 4 Mayıs 2017-16 Ağustos 2017 tarihleri arasında çeşitli sivil toplum kuruluşları ve organize sanayi bölgeleri için 8 adet eğitim düzenlenmiştir ve bu eğitimlere 177 kişi katılmıştır. Türkiye nin çeşitli bölgelerindeki organize sanayi bölgeleri ile sivil toplum kuruluşları seçilerek enerji verimliliği farkındalık potansiyelini ülke genelinde yaygınlaştırılması hedeflenmiştir. Eğitimin gündemi, organize sanayi bölgeleri ve sivil toplum kuruluşlarına yönelik olarak proje kapsamında işlenen konular Enerji sektörünün genel yapısına türkiye ve dünya olarak genel bakış "Proje tarafından sunulan olanaklar", "Türkiye de enerji verimliliğinin önemi ve bu konuda farkındalığı arttırma", "Sektörel enerji verimliliği yatırım potansiyeli", Enerji verimliliği finansman uygulamaları ve yatırım fırsatları" gibi konular birçok yönü ile tartışılmıştır. Eğitim programı, genel olarak eğitim, içerik, kullanılan yöntemler, eğitim materyalleri ve eğitmen olarak anket formları kullanılarak eğitimler değerlendirilmiştir. Anketin istatistiksel olarak değerlendirilmesi sonuçlarına bakıldığında, katılımcıların % 31'inin eğitimi genel olarak çok iyi değerlendirdiğini, % 53'ünün de eğitimi iyi olarak değerlendirdiği belirlenmiştir. Kullanılan materyaller ve uygulanan yöntemleri değerlendiren katılımcıların %35 i iyi olarak değerlendirmektedir. Katılımcıların % 35 i eğitimciyi çok iyi olarak değerlendirmiştir. Bu rapor ile, ilgili paydaşların eğitim ve seminer faaliyetleri başarıyla tamamlanmıştır. Page - 46 -
EK I KATILIMCI LİSTESİ Page - 47 -
EK II DEĞERLENDİRME FORMLARI Page - 48 -
EK III EĞITIM MATERYALLERI Page - 49 -
Bu yayım içerisinde yer alan içerikler sadece MWH JV'nin sorumluluğu altındadır ve hiç bir şekilde Avrupa Birliği nin görüşlerini yansıtmak üzere kullanılamaz The contents of this publication are the sole responsibility of MWH JV and can in no way be taken to reflect the views of the European Union