KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1433 KENTİÇİ ULAŞIM KRİTERLERİ (İSTANBUL ÖRNEĞİ) ve KAHRAMANMARAŞ ÜZERİNE GELİŞTİRİLEN ULAŞIM ÖNERİLERİ Doç. Dr. Rafet BOZDOĞAN Oylum SEYREK Mehmet ÖZÇELİK Niyazi TIRLI Erdal YALÇINKAYA Bedir ÇİFTÇİ GİRİŞ İstanbul; Türkiye'nin en büyük ve ülke ekonomisine en yüksek katkısı olan şehri olarak Dünyadaki birçok ülke şehrinden daha büyük ve birçok yönüyle de Dünyanın en güzide şehirlerinden birisidir. Bu şehir, değişken nüfus ve istihdam değerlerinin oluşturduğu arazi kullanım yapısı ve şehirsel fonksiyonlarının değişimi ile her geçen gün ulaşım ihtiyaçlarının çeşitlenerek arttığı bir metropoldür. Bu artış ile birlikte mevcut ulaşım altyapılarının ve ulaşım ve trafik hizmetlerinin bütüncül bir yaklaşımla geliştirilmesi gerekmektedir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İ.B.B.), farklı ölçeklerde geliştirdiği Projeler ve Uygulama Programları ile İstanbul'un temel sorunlarından birisi olan "Ulaşım ve Trafik" konusunu geleceğe dönük ve aşamalandırılmış bir yaklaşımla ele alarak sürdürülebilir bir vizyon ortaya koymaya çalışmaktadır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Şehir Planlamasının öngördüğü arazi kullanım yapısının yönlendiriciliğinde ortaya çıkan temel doneler, yolculuk verileri ve sosyal yapı ile birlikte ele alınarak ulaşım konusunu temelden çözmeyi hedeflemiştir. Bu nedenle Ulaşım Sorununun nedenleri irdelenmiş ve aşağıda verildiği şekilde 7 başlıkta toplanmıştır. 1- Yetki ve Sorumluluk Konusundaki Çok Başlılık 2- Toplu Taşıma Sistemlerinin Yetersizliği ve Düzensizliği 3- Ulaşım Altyapılarının Yetersizliği, Pahalı Olması ve İnşasının Uzun Süre Gerektirmesi 4- Trafik Yönetim ve Denetiminin Yetersizliği ve Yetki Karmaşası 5- Ulaşım Sistemlerini Kullanan Sürücü, Yolcu ve Yayaların Bilinçsizliği 6- Şehir Planlamasının Düzensizliği ve Süreksizliği 7- Hızlı Ve Kontrolsüz Nüfus Artışı ve Plansız Yerleşme İstanbul'un şehirsel yaşam kalitesinin düzeyini etkileyen ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından en kısa zamanda çözümlenmesi hedeflenen tüm bu sorunların çözümüne yönelik olarak verimli ve etkin bir ulaşım çözümü yaklaşımı geliştirilmiş ve altı temel başlık altında toplanmıştır. 1. Kalıcı ve Sürdürülebilir Kent ve Ulaşım Planlaması 2. Ulaşım Sistemlerinin Tek Elden Yönetilmesi 3. Efektif ve Cazip Bir Toplu Taşıma Sisteminin Kurulması 4. Optimum Ulaşım Alt Yapısının İnşası 5. Etkin Bir Trafik Sirkülasyon Sisteminin Kurulması 6. Trafiğin Etkin Denetiminin Kurulması
1434 KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU Bu çalışmada, yukarıdaki başlıklar kapsamında İ.B.B. tarafından geliştirilen çözüm önerileri ele alınmaktadır. 1. KALICI ve SÜRDÜRÜLEBİLİR KENT ve ULAŞIM PLANLAMASI Bir şehrin oluşumunda şehir ile ilgili her sorunun çözümü için; kalıcı, uygulanabilir ve sürdürülebilir bir şehir master planının olması gerekmektedir. Master Plan kapsamında; arazi kullanım kararlarının iyi tanımlanması gerekmektedir. Arazi kullanım kararlarının yönlendiriciliğinde şehrin büyüme istikameti iyi belirlenmeli ve demografik yapı yeniden düzenlenmelidir. Konut alanları (konut-işyeri, konut-okul, konut-eğlence merkezi) ilişkisi dengeli bir biçimde kurularak, Kamu alanlarının kullanım amacı belirlenmeli ve değiştirilmemelidir. Üst düzey ticaret alanları ve odak noktaları optimal yerleştirilmeli ve kültür ve eğlence alanları makro bazda planlanmalıdır. Şehrin Master Planında öngörülen arazi kullanım kararları, demografik yapı ve demografik yapının hareketliliği, ekonomik değişkenler, sanayi, ticaret ve kamu alanlarının yer seçimi ulaşım çözümü için geliştirilecek alternatif modellere temel teşkil edecektir. Master planın yönlendiriciliğinde bir "Ulaşım Master Planı" nın da sürdürülebilir, güncel ve şehirsel hareketliliği belirleyen değişkenlerin yapılandırılması yönünde hazırlanması gerekmektedir. Ulaşım Master Planı'nın, yolculuk taleplerine ve sürekli değişen farklı ulaşım problemlerine çözüm üretecek esnekliğe ve en önemlisi sürdürülebilir bir yapıya sahip olması gerekmektedir. 2. ULAŞIM SİSTEMLERİNİN TEK ELDEN YÖNETİLMESİ İstanbul'un Ulaşım ve Trafik konusundaki sorunlarının temelinde Yetki ve Sorumluklar konusundaki çok başlılık gelmektedir. Gerek ulaşım altyapılarının yapılmasında gerekse bakım, onarım, toplu taşıma ve denetiminde farklı mevzuat ve bütçe esaslı kurum ve kuruluşlar yer almaktadır. İstanbul şehiriçi ulaşım yönetimi kapsamında ortaya çıkan sorunlar dört ana başlıkta toplanmıştır. Yetki karmaşası Denetim yetkisinin uygulamacı birimde olmaması Onay birimlerinin çokluğu Kaynak sıkıntısı ve bunlara bağlı olarak gelişen olumsuzluklar Ayrıca 3030 Sayılı Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun ile 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nda ve 1580 sayılı Belediye Kanunu'nda kamu kurum ve kuruluşlarına verilen ulaşım ve ulaşım altyapısı yetki ve sorumlulukları konusunda ciddi bir yetki karmaşasının olduğu görülmektedir. İstanbul'da ulaşım konusunda yetkili ve uygulamacı, direkt söz sahibi otoriteler dört ana başlık altında toplanmıştır. 1- Merkezler 2- Merkezi Yönetim Birimleri 3- Yerel Yönetim Birimleri 4- Özel İşletmeci Toplu Taşıma Kurumları Yol güzergahında yaptıkları çalışmalar nedeni ile dolaylı müdahil kurumlar ise AYKOME Birimleri (İSKİ, TEDAŞ, İGDAŞ ve TELEKOM)'dur. Söz konusu yetki karmaşasının önlenebilmesi için kent nüfusu dikkate alınarak; Etüt-planproje, İmalat, Bakım onarım, Trafik yönetimi ve denetimi fonksiyonlarının birleştirilmesi gerekmektedir.
KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1435 İstanbul'da yukarıda verildiği gibi çok başlı bir yetki dağılımının olması ve buna merkezi onay mercilerinin (DLH, DPT, KGM, YPK Hazine Müsteşarlığı ve Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu) de katılması ile ulaşım probleminin çözümü oldukça zorlaşmakta veulaşım altyapılarının etüd-plan-proje ve imalatında, Ulaşım ve trafiğin yönetim ve denetiminde, Toplu taşımanın yapılanmasında ve işletiminde, Ulaşıma kaynak temininde çok büyük sorunlar yaşanmasına neden olmakta ve bu sorunların çözümü için; daha çok kaynak, zaman ve insan gücü harcanması söz konusu olmakta ve problemlerin çözümü noktasında güçlükler yaşanmaktadır. Bu da Maksimum enerji, Minimum Verimliliğin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu nedenle, planlama, projelendirme, yapım, bakım, onarım, işletme ve denetimin tek elde toplanması gerekmektedir. Bu esasa dayalı olarak İstanbul Ulaşım İdaresi ile ilgili yapılandırma çalışmaları devam etmektedir. 3. EFEKTİF ve CAZİP BİR TOPLU TAŞIMA SİSTEMİ Kent içi ulaşımda efektif ve cazip bir toplu taşıma sistemi için hedeflenen kriterler; Konfor, Güven, Hız, Ekonomi, Temizlik ve Entegresyon (Zaman, bilet ve fiziksel açıdan)'dur. Bu kriterlerin sağlanması için toplu taşıma türlerinin (raylı sistem, otobüs, minibüs, servis, dolmuş, feribot vb) çok iyi belirlenmesi gerekmektedir. Ayrıca belirlenecek ulaşım modları arasında (zaman, mekan, bilet adına) en iyi entegrasyon sağlanmalı ve tek yönetimde toplanmalıdır. Entegre edilmiş toplu taşım sistemlerinin en uygun şekilde işletmeciliğinin kurulması, tek yönetim altında toplanmasına bağlıdır. Raylı sistem, Lastik tekerlekli ve Deniz toplu taşımacılığı ile Servis ve Taksi işletmecilikleri organize edilerek özel sektör marifetiyle gerçekleştirilmelidir. Yukarıda belirtilen veriler ve ulaşım aksının yolculuk talebi kriterleri dikkate alındığında ana omurganın mümkün olduğu kadar raylı sistem şeklinde modellenmesi gerektiği görülmektedir. 4. OPTİMUM ULAŞIM ALT YAPISININ İNŞAASI "Maksimum toplu taşıma, optimum karayolu sistemleri" anlayışı ile şehrin modellenmesi hedeflenmektedir. Ulaşım altyapılarının güçlendirilmesi aşağıda verilen iki ana başlıkta toplanan bir seri imalat ve rehabilitasyon işlemleri ile gerçekleştirilmelidir: I. Yeni Ulaşım Altyapılarının Yapılması II. Mevcut Ulaşım Altyapılarının Rehabilitasyonu 5. ETKİN BİR TRAFİK SİRKÜLASYON SİSTEMİNİN KURULMASI Ulaşım sistemlerinin birbiriyle entegrasyon kuracak biçimde etkin ve verimli bir ağ oluşturabilecek biçimde düzenlenmesi için teknik yeterliliklerin yanı sıra trafik sirkülasyon sisteminin de iyi bir biçimde kurgulanması gerekmektedir. 5.1 YATAY-DÜŞEY İŞARETLERİN KULLANIMI Yol ağı kapasitesinin efektif kullanılması amacıyla yeni teknolojiler kullanılarak ve çoğunlukla trafikten alınan veriler ışığında trafiğin otomatik olarak yönetilmesi son derece önem taşımaktadır. Bu çerçevede son on yılda önemli gelişmeler kaydedilmiş ve Akıllı Trafik Sistemleri ile ilgili çalışmalara ağırlık verilmiştir. Şehir içi ulaşımda oluşan trafiğin güvenli ve seri yapılabilmesi için etkin bir trafik sirkülasyon sisteminin kurulması gerekmektedir. Bu bağlamda geometrisi bozuk yol ve kavşakların en iyi şekilde düzeltilerek; Sinyal sistemleri. Yol çizgileri ve Levhalar şehrin her kesiminde, bu alandaki ileri teknolojik ürünler şeklinde kullanılmalı ve ITS, trafik yönetim ve denetiminde yaygınlaştırılmalıdır. Ayrıca Ulaşım Kontrol Merkezi'nin kapasitesi artırılmalı ve
1436 KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU modernizasyonu sağlanmalıdır. 5.12. ETKİN BİR TRAFİK SİRKÜLASYON SİSTEMİNİN KURULMASI Trafiğin modern teknoloji kullanılarak, değişen yoğunluk ve taleplere göre otomatik olarak yönetildiği ve sürücülerin anında bilgilendirildiği bir platform kurmak amacıyla Ulaşım Kontrol Merkezi kurulmuştur. Söz konusu merkez, kentin farklı noktalarında farklı amaçlarla yer alan sensör, dedektör, kamera, vb. sistemlerden algılanmış tüm sinyal ve verilerin içinde bulunduğu trafik kontrol bilgisayarlarının yönetildiği bir merkezdir. Ulaşım Kontrol Merkezi'nden İstanbul genelinde 270 derece açıya sahip 50 kamera ile yollardaki trafik durumu izlenmekte ve özellikle zirve saatlerde radyo ve televizyonlar aracılığı ile trafiğin etkili yönlendirilmesi sağlanmaktadır. Trafik Kontrol Merkezi'ne İstanbul trafiği ile ilgili pek çok kanaldan bilgi gelmektedir. Bu bilgiler trafik müdürlüğü uzmanları tarafından değerlendirilerek sözlü ve görüntülü basın aracılığıyla vatandaşlar bilgilendirilmektedir. Ayrıca bu bilgiler VMS'ler (sürücü ve halkı bilgilendirme amaçlı elektronik bilgi panoları) aracılığıyla da otoyollardaki sürücülere ulaştırılmaktadır. Mevcut 900 adet olan sinyalize kavşak sayısının arttırılmasıyla, kavşaklardan data alımına ilaveten görüntünün de alınması mümkün olmuştur. Kamera sayısının 100'ün üzerine çıkarılması ile daha geniş imkanlı bir trafik kontrol merkezi kurulmasını, yeşil dalga uygulamasını ve akıllı kavşak uygulamasının güncelleştirilerek yaygınlaştırılmasını planlanmaktadır. Böylece Ulaşım Kontrol Merkezi ile raylı sistem ve deniz ulaşımının da izlenmesi mümkün olabilecektir. Aynı zamanda Ulaşım Kontrol Merkezi; sinyalize kavşakların gerçek zamanlı olarak yönetileceği, şehir görüntülerinin canlı olarak izlenebileceği, İstanbul araç trafiğinin detaylı güncel yol ağı üzerinden takip edilebileceği, trafik yoğunluk bilgilerinin sesli veya görüntülü olarak yayınlanabileceği bir kontrol merkezi niteliği kazandırmak için çalışmalar devam etmektedir. Bu çalışma tamamlandığında Ulaşım Kontrol Merkezi'nden kavşaklardaki sinyal zaman planları trafiğin değişen koşullarına göre dinamik olarak ayarlanması ve araçların hız, sınıflandırma, takip aralıkları gibi bilgilerin derlenmesi suretiyle optimize edilmesi, böylece sürücü ve yolcuların trafik içindeki gecikmelerinin ve seyahat sürelerinin minimize edilmesi hedeflenmektedir. Ayrıca doğal afet vb. olağanüstü durumlarda kentin farklı noktalarından elde edilecek canlı görüntülerle, Afet Koordinasyon Merkezi'nin yürüteceği çalışmaların sağlıklı yürümesi sağlanabilecektir. 6. AKILLI TRAFİK SİSTEMLERİ Akıllı trafik sistemlerinin kullanımı ile Trafik sirkülasyonu erişilebilir bir hale getirilerek hem ulaşım veritabanının kullanımı güncelleştirilebilecek hem de bu bilgi sisteminin fayda alanı genişletilerek kullanıcıların güncel trafik içindeki hareketliliği verimli ve bilinçli bir hale getirilecektir. Akıllı Trafik Sistemleri aşağıdaki temel başlıklar halinde sıralanabilir: 1- Kameralı trafik analiz sistemleri 2- VMS Kontrol Sistemleri (değişken mesajlı trafik panosu) Trafik Ölçüm Sistemleri Kavşak Kontrol Sistemleri On-Line Trafik Kontrol Sistemi GIS & GPS Uygulamaları e Trafik - WEB Yayını Sinyal optimizasyon sistemleri
KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1437 VMS Kontrol Sistemleri Değişken Mesaj Sistemleri, tünel giriş ve çıkışları, şehir giriş-çıkışları ve köprü yaklaşımlarında anlık bilgilendirilme amaçlı kullanılır. VMS, sürücüleri değişimlerden haberdar ederek daha rahat ve hızlı yolculuk yapılma imkanı sağlamaktadır. Trafik Kontrol Merkezine gelen trafik ile ilgili bilgiler kablosuz iletişim sistemi sayesinde VMS üzerinde gösterilebilir. Trafik Ölçüm Sistemi Kontrol Merkezinden yürütülen bu uygulama ile; kavşaklardaki sinyal zaman planları, trafiğin değişen koşullarına göre dinamik olarak ayarlanması ve araçların hız, yoğunluk, tip ve takip aralıkları gibi bilgilerin derlenerek optimize edilmesi, böylece trafik içindeki gecikmelerin ve seyahat sürelerinin en aza indirilmesi hedeflenmektedir. Kavşak Kontrol Sistemleri Ulaşım Kontrol Merkezinden sinyalize kavşaklar gerçek zamanlı olarak kontrol edilecek, bilgisayar üzerinden kavşak kontrol cihazları ile sağlanan iki yönlü haberleşme sağlanarak, merkezden sinyal sürelerinin ile verilerin bir veri tabanına kaydedilerek saklanmasını mümkün kılmaktadır. Grafik kullanıcı arabirimleri ile kavşağın gerçek zamanlı çalışması görüntülenmekte ve bütün trafik parametreleri izlenebilmektedir. On-Line Trafik Kontrol Sistemleri Kontrol merkezine modern iletişim altyapısı kullanılarak iletilen anlık trafik yoğunluk bilgileri proses edilerek sayısal ulaşım ağı haritası üzerinde anlık trafik yoğunluk bilgisi olarak elde edilmektedir. Ulaşım ağı haritası üzerinde farklı renk kodları halinde izlenen trafik yoğunluk bilgisi sürücülere kolaylık sağlamaktadır. GIS & GPS Uygulamaları Sayısal ulaşım ağı üzerinde öncelikli araçlar takip edilerek uygun güzergah belirlenecek, gerektiğinde en kısa yol tespit edilecektir. Kontrol merkezi ekranlarında tüm şehir alt/üst yapısı, yaşam alanları ve noktaları, depremsel olgular ve bunlara ilişkin sorgulamalar görsel olarak takip edilecektir. e Trafik - WEB Yayını Ulaşım Kontrol Merkezine ulaşan veriler bu merkezde, son kullanıcılara WEB yoluyla iletilmek üzere hazır hale getirilecektir. Bu sayede Canlı Şehir Görüntüleri, Etkileşimli Sayısal Harita Uygulamaları, Trafik Eğitim Sayfası, Ulaşım Rehberi Sayfası, Haber Grupları, Anketler, Ziyaretçi Defteri ve Duyurular Sayfası gibi on-line uygulamalar hizmete sunulacaktır. 6. TRAFİĞİN ETKİN DENETİMİNİN KURULMASI Şehir içi ulaşımında mühendislik uygulamaları başlı başına çözüm üreten bir faktör değildir. Daha önceki bölümlerde anlatılan uygulamalar yapılırken mutlaka insan faktörü dikkate alınarak etkin bir denetim sistemi kurulmalıdır. Bu amaçla; Otopark yasağına uyum ve Şerit disiplini sağlanmalı; Emniyet şeridi İhlalleri önlenmeli ve Ulaşım ve trafik konusunda eğitim verilmelidir. Farklı bir açıdan bakıldığında Trafiğin etkin denetiminin sağlanmasının, doğrudan doğruya idari ve işletme konusundaki yapılanmanın etkinliği ile doğru orantılı olduğu görülecektir. Tek elden yönetilen ve özelleştirme esasına dayanan bir idari yapılanmanın denetimin etkinliği
1438 KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU açısından önemi büyüktür. 7. KAHRAMANMARAŞ İLİ TRAFİK ve ULAŞIM ETÜDÜ Kahramanmaraş Belediye Başkanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İ.B.B.), Ulaşım Daire Başkanlığı'nın deneyim ve teknik bilgi birikiminden yararlanmak amacıyla, şehrin ulaşım sorunlarını çözebilecek çalışmalar için işbirliği yapma arzularını İ.B.B.'ne iletmişlerdir. Yapılan talep, İ.B.B. Başkanlığı'nca da uygun bulunmuş ve bir "Teknik Heyet" teşkil edilerek Kahramanmaraş Belediye Başkanlığı eşgüdümünde çalışma yapmak üzere gönderilmiştir. Teknik heyet 6-8 Mayıs 2004 tarihleri arasında yerinde incelemelerde bulunarak arazi çalışmaları yapmıştır. Kahramanmaraş genelinde yapılan teknik çalışmalar sırasında gerçekleştirilen gözlemler, tespit edilen aksaklıklar ve çözümüne yönelik öneriler sonraki bölümlerde detaylı olarak ele alınacaktır. 7.1. KAHRAMANMARAŞ ŞEHRİ ULAŞIMI ile İLGİLİ SORUNLAR ve GENEL DEĞERLENDİRME Resmi rakamlara göre 330.000 nüfusa ve 40860 tescilli araca sahip olan, ayrıca araç sahipiiliği oranı %13 olan Kahramanmaraş ili için bugüne kadar herhangi bir ulaşım ve trafik etüdü yaptırılmamış ve uygulanmamıştır. Mevcut uygulamalar imar planlarına göre, imar yollarının açılması ve kavşak düzenlemeleri şeklinde gerçekleştirilmiştir. Ancak yapılan uygulamaların herhangi bir Trafik Mühendisliği ilkesine göre yapılmamış olduğu, geometrik düzenlemeler açısından olumsuzluklar taşıdığı görülmüştür. Ayrıca gerek Kahramanmaraş merkezinde gerekse ikincil merkez alanlarda tek yön uygulamalarının yetersizlikler taşıdığı, yaya kaldırımları geniş olmasına rağmen mevcut yol kotuyla olan bağlantılarının (Rıht yüksekliklerinin) iyi kurulamadığı ve bu yönde iyi bir yaya yürüme konforunun sağlamadığı... vb olumsuzluklar gözlenmiştir. Kahramanmaraş Belediye yetkililerinden alınan bilgilere göre trafik kazalarının büyük ölçüde yetersiz geometrik düzenlemeler ve yaya geçiş bağlantılarının iyi kurulamamış olmasından kaynaklandığı anlaşılmıştır. Yapılan incelemelerde Kahramanmaraş'ta merkez toplu taşıma araçlarının düzensiz bir biçimde işletildiği, araçların duraklar dışında durduğu, bu nedenle iyi bir denetim mekanizmasının kurulması gerektiği gözlenmiştir. 7.2. BELİRLENEN PROBLEM ALANLARI ve GELİŞTİRİLEN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Kahramanmaraş şehri bütününe ait olarak Bölüm 7.1'de genel hatlarıyla açıklanan sorunlar bu bölümde detaylı olarak ele alınacaktır. Yapılan yerinde incelemelere göre belirlenen 9 temel ulaşım noktasındaki sorunlar ve çözüm önerileri aşağıda açıklanmaktadır. Arıkan Kavşağı (Azerbaycan caddesi ve Cahit Zarif oğlu Caddesi Kesişimi) Sorun Azerbaycan Caddesinden Cahit Zarifoğlu Caddesine dönüş için sığınma cebi oluşturulmadığı ve mevcut sinyalizasyonun yetersiz bir biçimde çalıştığı görülmüştür. Çözüm Bu kavşağın İstasyon Kavşağı ile birlikte düşünülerek çözüm üretilmesi gerekmektedir.
KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1439 İstasyon Kavşağı (Doğu Çevre Yolu ile Azerbaycan Bulvarı Kesişimi) Sorun Yapılan düzenleme geometrik açıdan yetersizdir. Çözüm T.C.K. Bölge MüdürIüğünden söz konusu alanın projesi alınmalı, gerekirse yeniden harita alımı yapılarak yeniden proje üretilmelidir. Sümerbank Kavşağı (Doğu Çevre Yolu ile Lütfi Köker Caddesi Kesişimi) Sorun Yapılan düzenlemenin geometrik açıdan yetersiz olduğu görülmektedir Çözüm T.C.K. Bölge Müdürlüğü'nden söz konusu kesimin projesi alınıp, gerekirse harita alımları sağlanarak yeniden proje üretilmelidir. Dr. Mustafa Meydanı (Girne Caddesi - R. Tayyip Erdoğan Bulvarı - Trabzon Caddesi - Lütfi Köker Bulvarı Kesişimi) Sorun Yapılan düzenleme gerek trafik akış yönleri gerek geometrik düzenleme açısından kötü ve bozuk olduğundan, bu noktanın trafik kazası açısından kara nokta olduğu tespit edilmiştir. Çözüm Harita alımı ve trafik sayımı yapılıp yeniden projelendirilmelidir. Konu ile ilgili alternatif etüd projeler geliştirilmiştir. Cahit Zarif oğlu Caddesi ile Cumhuriyet Bulvarı Kesişimi ve Trabzon Bulvarı ile Cumhuriyet Bulvarı Kesişimi Kavşakları Sorun Geometrik düzenleme ve trafik akış yönlerinin düzensiz olduğu, sola dönüşler için cep oluşturulmadığı görülmüştür. Çözüm Harita alımı ve trafik sayımlarının yapılıp yeniden ulaşım etüd ve proje çalışmaları yapılmalıdır. Sakarya Caddesi ile Tevfik Kadıoğlu Bulvarı ve Veysi Kaynar Bulvarı ile Tevfik Kadıoğlu Bulvarı Kesişimi Sorun Her iki kavşakta da oluşturulan düzenlemelerin trafik mühendisliği ilkeleri açısından yetersiz olduğu görülmüştür. Çözüm Trafik sayımı ve ulaşım etüdlerinin yapılarak proje üretilmesi gerekmektedir. İtfaiye Kavşağı (Girne Caddesi-Fetih Bulvarı Kesişimi) Sorun Yapılan standart dışı dönel adanın trafikaçısından sorun teşkil ettiği, trafik akış yönlerinin düzensiz olduğu gözlenmiştir. Çözüm Trafik sayımları ve ulaşım etüdlerinin yapılarak proje üretilmesi gerekmektedir. Sütçü Imam-Kümbet Kavşakları (Kümbet Caddesi ile Bektutiye Caddesi Kesişimi ve Bektutiye Bulvarı ile Ali Ulvi Yetişen Bulvarı Kesişimi Sorun Kümbet Kavşağı, Sütçü İmam Kavşağı arası yol eğiminin Kümbet Kavşağındaki dönel adanın geometrisinin profiline uygun olmadığı ve düşey kurp açısından sorun teşkil ettiği gözlenmiştir. Çözüm Her iki kavşağın harita alımının ve trafik sayımının yapılması, yol profilinin
1440 KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU düzeltilmesi, kavşaklarda yeniden proje üretilmesi gerekmektedir. Kahramanmaraş Merkez (Kentsel SİT Alanı) Sorun Kahramanmaraş merkezde yapılan tek yön uygulamalarının yetersiz kaldığı, kavşaklarda gereksiz yığılmalara neden olduğu, düzensiz parklanmaların trafik akışını engellediği, merkez içerisinde yer alan kavşakların geometrilerinin iyi düzenlenmediği görülmektedir. Çözüm Merkezi İş Alanının sit alanı olması ve bu bölgede yoğun ticari faaliyetlerin sürdürülüyor olması nedeniyle, araç ve yaya ilişkilerinin iyi kurgulanması, bu bölgeye araç girişinin sınırlandırılmasına yönelik önlemler alınması gerekmektedir. Bu bölgede bazı alanların trafiğe kapatılarak yayalaştırılması yönünde ulaşım etüdleri yapılmalı ve yaya trafiğinin ön plana çıkarılmalıdır. Gerek kent merkezinde gerek diğer yollarda yaya geçişleri için gerekli yatay ve düşey işaretlerin öncelikli olarak yapılması gerekmektedir. Önerilen Proje Kahramanmaraş şehir merkezinde araçtan ziyade yayanın Ön plana çıkarıldığı, kavşakların akış yönündeki trafiğin azaltıldığı tek yön uygulamalarını yapıldığı bir ulaşım sistemi öngörülmüştür. Bu görüş doğrultusunda Trabzon Bulvarı ile Azarbaycan Bulvarı tek yön olarak düzenlenmiş ve bu bulvarlar üzerinde çok geniş bir tretuar alanı oluşturulmuştur. Oluşturulan geniş Tretuar Alanı (yaya alanı) şehirsel tasarım ve peyzaj düzenlemeleri ile ulaşım açısından konforlu bir hale gelebilecektir. Merkez sirkülasyon projesi ile Trabzon Bulvarı Binevler istikametine tek yön, Azerbaycan Bulvarı Adana Yolu istikametine tek yön olarak düzenlenmiş, dönüşler Milli Egemenlik Caddesi, Borsa Caddesi, Hükümet Bulvarı tek yön olarak çalıştırılarak sağlanmış, Milli Egemenlik Caddesinin Trabzon Bulvarıyla Azerbaycan Bulvarı kesişimleri yaya geçişleri için sinyalize edilmiştir. Ayrıca Demirciler Caddesi Şeyhadil Caddesine doğru çalıştırılarak kavşak çözümleri sadeleştirilmiştir. Yapılan bu trafik sirkülasyonu etüd proje niteliğinde olup Kahramanmaraş Belediyesi'nce bu proje kapsamındaki yolların harita alımları yapıldıktan sonra Avan Proje oluşturulabilecektir.