Technical Assistance for Developed Analytical Basis for Formulating Strategies and Actions towards Low Carbon Development ULAŞTIRMA SEKTÖRÜ TEMEL RAPORU SEKTÖREL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ DR. Çiğdem Çörek Öztaş WRI Türkiye Sürdürülebilir Şehirler April-May, 219
AB Direktifleri HEDEFLER Yakıt Kalitesi Direktifi The Fuel Quality Directive (FQD) Araçlarda kullanılan yakıtların sera gazı yoğunluğunu 22 yılına kadar % 6 azaltmak Yenilenebilir Enerji Direktifi Renewable Energy Directive (RED) 22'ye kadar yenilenebilir kaynaklardan %2 nihai enerji tüketimi sağlanması Ayrıca üye devletlerin 22 yılına kadar ulaşım yakıtlarının en az %1'unun (tüm ulaşım şekillerinde) yenilenebilir kaynaklardan elde etmesi Yeni Binek Otomobilleri Direktifi New Passenger Cars Directive Birlik'te satış veya kiralama için sunulan yeni binek araçların yakıt tüketimi ve CO2 emisyonları ile ilgili bilgilerin, yeni bir araba alırken bilinçli bir seçim yapmalarını sağlamak amacıyla tüketicilere sunulması
TÜRKİYE DE DİREKTİFLERLE İLGİLİ MEVCUT MEVZUAT Yakıt Kalitesi Direktifiyle ilişkili Mevcut Mevzuat Kanunlar 537 Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 25 Transport specified target NA Yönetmelikler Sera Gazı Emisyonlarının Takibi Hakkında Yönetmelik, 214 NA Diğer ilgili politika dökümanları Ulusal İklim Değişikliği Eylem Planı, 211 - Şehir içi taşımacılığın içindeki bireysel taşıtların emisyon artış oranının sınırlandırılması -223 yılına kadar alternatif yakıtların ve temiz araçların kullanımını artırmak için yasal düzenlemeler yapmak ve kapasite geliştirmek. -223 yılına kadar şehir içi ulaşımda alternatif yakıt ve temiz araç kullanımını teşvik etmek için yerel önlemler almak. -223 yılına kadar ulaşımdaki enerji tüketimini sınırlamak - 216 yılı sonuna kadar sera gazı emisyon verileri dahil ulaşım ve seyahat bilgileri içeren iyi organize edilmiş, güvenilir ve sürdürülebilir bir bilgi altyapısı oluşturmak 1. Kalkınma Planı Paragraf 835, enerji verimliliğinin, temiz yakıtın, çevre dostu ulaşım araçlarının kullanımının önemini ifade etmektedir. Paragraf 976, uygun, güvenli, çevre dostu, uygun maliyetli ve sürdürülebilir, erişilebilir ve yakıt verimli taşıma altyapısı oluşturmanın önemini ifade etmektedir. Ulaştırma ve İletişim Strateji Belgesi, 211 Egzoz emisyonlarında ve diğer araç yakıt sistemi çıktılarında uluslararası çevre standartları uygulanacaktır. Toplu taşımacılıkta verimli yakıt ve enerji politikası uygulanacaktır.
TÜRKİYE DE DİREKTİFLERLE İLGİLİ MEVCUT MEVZUAT Yenilenebilir Enerji Direktifi ile İlişkili Mevcut Mevzuat Transport specified target Kanunlar 5346 Sayılı Yenilenebilir Enerji Kanunu NA 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu, 27 Bu yasa, endüstriyel tesislerde, binalarda, elektrik üretim tesislerinde, iletim ve dağıtım ağlarında ve ulaştırmada enerji üretim, iletim, dağıtım ve tüketim aşamalarında enerji verimliliğinin artırılması ve desteklenmesi için geçerli ilkeleri ve prosedürleri kapsar. 6446 Sayılı Elektrik piyasası Kanunu NA Yönetmelikler Ulaşımda Enerji Verimliliğinin Arttırılmasına İlişkin Usul ve Düşük emisyon alanı: Motor teknolojileri ve yakıt kullanım Esaslar, 219 durumuna göre ulusal ve uluslararası standartlarla uyumlu emisyon sınıfına göre sınıflandırılmış araçların trafik yoğunluğuna bağlı olarak girişinin sınırlandırıldığı, yasaklandığı veya ücretlendirildiği alanlar veya yolları, Diğer ilgili politika dökümanları Enerji Verimliliği Stratejisi (212 223) Hükümet, 211-23 döneminde Türkiye'nin enerji yoğunluğunu en az% 2 azaltma hedefini belirledi -Motorlu taşıtların birim fosil yakıt tüketimini azaltmak; Ulusal Yenilenebilir Enerji Eylem Planı, 213 - Karayolu, deniz ve demiryolu ile toplu taşıma payının arttırılması; - Kentsel ulaşımda gereksiz yakıt tüketiminin önlenmesi. 223 teki genel enerji tüketimi için en az %2 yenilenebilir enerji kaynağına sahip olmak Ulaştırma sektöründe %1'luk bir yenilenebilir enerji payı oluşturulması 1. Kalkınma Planı NA Ulusal İklim Değişikliği Eylem Planı, 211 Şehir içi taşımacılığında 223 yılına kadar alternatif yakıt ve temiz araç kullanımını teşvik etmek için yerel önlemler alınması. - 223 yılına kadar ulaşımdaki enerji tüketiminin sınırlandırılması Ulaştırma ve İletişim Strateji Belgesi, 211 Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı için yeni teknolojilerin geliştirilmesinin teşvik edileceği belirtilmektedir. Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği Strateji Belgesi NA Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri Strateji Belgesi (214-223) ve Eylem Planı (214-216) Yakıt tüketimini ve karayolu taşımacılığı emisyonlarını azaltmak.
TÜRKİYE DE DİREKTİFLERLE İLGİLİ MEVCUT MEVZUAT Yeni Binek Otomobilleri Direktifi İlişkili Mevcut Mevzuat Transport specified targets Yönetmelik Yeni Binek Otomobillerin Yakıt Ekonomisi Ve Co2 Emisyonu Konusunda Tüketicilerin Bilgilendirilmesine İlişkin Yönetmelik, 24 Piyasada satılık yada kiralık olarak bulunan otomobillerin CO2 emisyonları ve yakıt ekonomisi özellikleri hakkında bilgi vermeyi amaçlar. Ulaşımda Enerji Verimliliğinin Artırılmasına İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, 219 Düşük emisyon alanı: Motor teknolojileri ve yakıt kullanım durumuna göre ulusal ve uluslararası standartlarla uyumlu emisyon sınıfına göre sınıflandırılmış araçların trafik yoğunluğuna bağlı olarak girişinin sınırlandırıldığı, yasaklandığı veya ücretlendirildiği alanlar veya yolları, Diğer ilgili politika dökümanları Ulaştırma ve İletişim Strateji Belgesi, 211 Strateji belgesinde, çevre dostu araçların geliştirileceği belirtiliyor. Yeşil, enerji verimli, hibrit araçlar kullanılması teşvik edilecektir. 1. Kalkınma Planı (214-218) NA
VERİ TEMELLİ MEVCUT DURUM Share (%) Share (%) Türkiye'de ve AB'de Sektörlere göre Nihai Enerji Tüketimi, 216, Eurostat, 218 Türkiye Ulaştırma Sektörü Nihai Enerji Tüketimi, 216, Eurostat, 218 Rail Road Domestic Aviation International Aviation Domestic Navigation Consumption in Pipeline Transport Transport Non-Specified Road 81,1% Domestic Aviation 4,7% International Aviation 11,6% Domestic Navigation 1,% Consumption in Pipeline Transport,9% Rail,6% AB-28 ve Türkiye de Brüt Nihai Enerji Tüketiminde Yenilenebilir Kaynaklardan Enerjinin Payı, Eurostat, 218 Yenilenebilir Kaynaklardan Elde Edilen Enerjinin Ulaştırmadaki Payı, Eurostat, 218 18 8 16 14 12 1 8 6 4 2 7 6 5 4 3 2 1 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 EU-28 AVERAGE TURKEY EU-28 AVERAGE TURKEY
VERİ TEMELLİ MEVCUT DURUM Million tonnes CO2 AB-28 ve Türkiye'de Sektörlere Göre Sera Gazı Emisyonları, 216, EEA, 218 AB-28 ve Türkiye'de Yakıtlardan Kaynaklı Sera Gazı Emisyonları, Eurostat, 218 4 35 3 294 292 313 32 39 321 34 361 25 2 Sera Gazı Emisyonlarının AB-28 ve Türkiye'deki Ulaştırma Sektörlerinde Dağılımı, 216, Eurostat, 218 15 1 5 132 136 13 129 125 119 12 12 29 21 211 212 213 214 215 216 EU-28 AVERAGE
VERİ TEMELLİ MEVCUT DURUM Million Tonnes CO2 Sektörlere Göre CO2 Emisyonları AB-28 ve Türkiye'de Ulaştırma Sektöründe CO2 Emisyonları (1992-216) Energy Supply Industry Transport Residential and Commercial Agriculture Transport 18,7% Residential and Commercial 12,9% Agriculture 2,3% International Aviation 2,5% CO2 from Biomass 2,8% 9 8 7 6 5 4 3 2 Waste 1 International Aviation International Navigation Industry 26,6% Energy Supply 33,5% 1992 1995 1998 21 24 27 21 213 216 EU-28 AVERAGE TURKEY Ulaştırma Sektöründe CO2 Emisyonları Dağılımı
VERİ TEMELLİ MEVCUT DURUM Share (%) Share (%) AB-28'de Yeni Binek Araçlarda Yakıt Türünün Payı, Eurostat, 218 Türkiye'de Yeni Binek Otomobillerde Yakıt Türünün Payı, Eurostat, 218 6 5 4 3 2 1 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 9 8 7 6 5 4 3 2 1 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 Petrol 52 51 49 47 47 51 45 43 43 45 44 45 47 Petrol 79 65 52 49 5 56 44 37 38 39 36 36 36 Diesel 48 49 5 52 51 45 51 55 55 53 53 52 5 Diesel 2 34 46 49 48 41 53 61 6 59 62 62 62 AFV 1 1 4 4 1 2 2 3 3 3 AFV 1 1 2 2 3 3 3 2 2 2 2 2 2 Petrol Diesel AFV Petrol Diesel AFV
GENEL DEĞERLENDİRME Ulaştırma sektöründe yenilenebilir kaynaklardan elde edilen enerjinin AB-28'deki payı% 6,7'dir. Bu nedenle AB-28, RED-I in ulaştırma yakıtlarının en az %1'unu (tüm taşıma şekilleri) 22'ye kadar yenilenebilir kaynaklardan elde etme taahhüdünü gerçekleştirmeye yakındır. Türkiye de ise, ulaştırma sektöründe yenilenebilir kaynaklardan elde edilen enerjinin payı oldukça düşüktür. Türkiye, Yenilenebilir Enerji Eylem Planını ana politika dökümanı olarak benimsemeli ve sonuçları düzenli olarak değerlendirmeli, tasarruf potansiyelindeki ilerlemeyi kaydederek ve boşlukları tespit etmek için nicel sektörel hedefler ve kilometre taşları ile net öncelikler belirlemelidir. Türkiye, 29-216 yılları arasında taşıtlarda kullanılan yakıtların sera gazı yoğunluğunu %22 oranında artırmıştır. AB-28, 216 yılında FQD hedefi olan araçlarda kullanılan yakıtların sera gazı yoğunluğunu 22 yılına kadar % 6 azaltmak ulaşmıştır.
Technical Assistance for Developed Analytical Basis for Formulating Strategies and Actions towards Low Carbon Development Thank you for your attention! http://www.lowcarbonturkey.org/