1. Bazıları, hikâye kahramanını, yazarın kendisi sanır. Edebiyat içi oyunları, metinler arası göndermeleri, yazarın kurduğu alt metin ilişkilerini görmez. Oysa iyi bir okurun gözü, metnin altını kazar; diğerlerinin bakışlarıysa satırlar üzerinden kendi ezberlerinin boşluğuna akıp gider. Bu parçada geçen metnin altını kazma sözüyle, metne yönelik olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Örtülü anlamları bulmaya çalışma B) Başka metinlerle karşılaştırma C) Yazılanların gerçekliğini araştırma D) Ön yargılardan sıyrılarak okuma E) Kusurlu yönlerini ortaya koyma Türkiye Geneli - 8, Soru 1 Öykünün silkinip kendini gösterdiği bir dönem olarak anılan 90 lardaki gelişmenin farklı dinamikleri vardı. Bunların başında öykünün edebî bir tür olarak sunduğu imkânlar geliyordu. Öykü her zaman yeni biçimlere evrilmeye, tanımları ve sınırları aşmaya müsait bir yapı sunmuştur. Yeni bir şeyler söyleme arzusu yeni biçim arayışlarını da zorunlu kıldığında, yeni nin edebî gelenek içerisindeki arkeolojik kazısını yapmak ya da yeni yi kurgulamak için öykü öbür edebî türlere göre daha uygun bir zemin sunmuştur her zaman. Bu süreçte yeni nin fetiş hâline geldiğine de tanık olduk elbette ama bunlar da öykünün sınır tanımazlığını, sınırlar aşmaya yatkınlığını gözler önüne seren çalışmalardı. Bu parçadaki altı çizili sözle vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Öyküde yeni bir üslup bulmak için eski öyküleri çeşitli yönleriyle incelemek* B) Öykünün geçmiş zamanlarda yazılanlarını, yenilerinden değerli bulmak C) Biçim arayışında geleneksel konuları ve üslupları yok sayarak yeniye yönelmek D) Yeni öykü biçimleri yaratmada pek de yetenek gösterememek E) Eski öykülerinin konularını tekrar yeni biçimlerle işlemek 2 genelyetenek genelkültür
2. Hemen her anne babanın, çocuk kanallarını yer yer bebek bakıcısı gibi ---- göz önüne aldığımızda çocukları televizyon izleme ---- uzaklaştırmanın zorluğu daha iyi anlaşılır. Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir? A) önemsediğini bağımlılığından B) kullandığını alışkanlığından C) bulduğunu sorunundan D) düşündüğünü amacından E) benimsediğini eğiliminden Yaprak Test, Test 17, Soru 1 Uzun süredir edebiyat yarışmalarında görev almıyorum. Bunun en büyük nedeni, -------. Sayıları bazen üç yüze ulaşan yarışmacıların ürünlerini tek tek okumam, yapıtlarla ilgili notlar düşmem gerekli. Ortalama seviyeyi aşan bir esere rastlasam elbette değer bu zahmete. Ne yazık ki --------. Anlatımı aksamayan, iyi niyetli bir yurttaşı yazar saysam, mesleğime duyduğum saygı ne olacak? Bu parçada boş bırakılan yerlere düşüncenin akışına göre sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? A) edebiyat yarışmalarının birçoğu eski işlevini yitir-di _ yarışmalara gösterilen ilgi her geçen gün azalıyor B) insanlar yaptığımız işe değer vermiyor _ verilen ödüller, yarışmacıları teşvik edecek nitelikte değil C) yarışmaya katılan eserlerin seviyesindeki düşüklükler _ yarışmaya gelen eserlerin çoğu edebî değer taşımıyor D) katılımcıların bu yarışmalara yeterince ilgi göstermemesidir _ dişe dokunur bir yapıta rastlamak, samanlıkta iğneyi bulmak gibi oldu E) eli kalem tutan herkesin bu yarışmalara katılması _ kimse bu mesleğe gereken saygıyı göstermiyor genelyetenek genelkültür 3
3. Extra 6 lı Deneme 4, Soru 24 I. Ayrıca, sinema salonunda bulunan kişilerin reklam başlayınca televizyonda olduğu gibi kanal değiştirme, başka işlerle meşgul olma gibi şansları bulunmamaktadır. II. Sinema, bir reklam ortamı olarak televizyonla benzeşmektedir. III. Bu durum, izleyicilerin beyaz perdedeki reklamları başından sonuna değin izlemesini zorunlu kılmakta ve reklamın etkisini daha da yükseltmektedir. IV. Çünkü sinema salonlarının sahip oldukları dev ekranlar, gelişmiş ses donanımları, izleyiciler üzerinde reklamları oldukça etkili kılmaktadır. V. Ancak, sinemada yayımlanan reklamlar, izleyicilerin ilgisini çekmede televizyondan daha başarılıdır. Yukarıdaki numaralandırılmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi sonuncu cümle olur? A) I B) II C) III D) IV E) V I. Bu etmenlerden kara, soğuyan havanın çökmesiyle yüksek basınç alanı hâline gelir. II. Kara meltemi, güneş battığı anda, karadan denize doğru esen hafi ff rüzgârlardır. III. Bu durum yüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğru yani karadan denize doğru bir hava hareketi meydana getirir. IV. Deniz ise ısınan havanın yükselmesinden dolayı alçak basınç alanı hâline gelir. V. Bu rüzgârın oluşumunda geceleri açık havada hızla soğuyan kara ve karanın soğuma hızına yetişmeyen ve karaya göre daha sıcak olan deniz gibi etmenler rol oynar. Yukarıdaki cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan ikinci olur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 5. Venüs ve Dünya, Güneş sisteminde birbirine en çok benzeyen iki gezegendir. Bu cümleden, aşağıdakilerin hangisine kesin olarak ulaşılabilir? A) Güneş sisteminde Venüs ve Dünya dan başka gezegen incelenmemiştir. B) Venüs, Dünya ya yakın mesafede olan gezegenlerden biridir. C) Güneş sisteminde birbirine benzeyen başka gezegenler de vardır. D) Birbirine en çok benzeyen gezegenler, Güneş sisteminde bulunmaktadır. E) Dünya ya Venüs kadar benzeyen gezegenler, Güneş sisteminin dışındadır. Extra 6 lı Deneme 3, Soru 4 SORUDA BAŞTA VERİLEN CÜMLEDEN KESİN OLARAK ÇIKARTILABİLECEK YARGIYI BULUNUZ. Güvercinlerin boyun kısmında pusula vazifesi gören manyetit adlı maden zerreciklerinin keşfinden sonra kuşların yönlerini koku alarak da bulabildikleri ortaya çıkarılmıştır. A) Güvercinlerin birden çok yön bulma yöntemi vardır. B) Yön bulmada en becerikli kuş türü güvercinlerdir. C) Güvercinler yönünü daha çok, koku alarak bulmaktadır. D) Kuşların yön bulma duyusu diğer hayvanlardan gelişkindir. E) Her hayvan türünde farklı yön bulma yöntemleri vardır. 4 genelyetenek genelkültür
7. (I) Ergenlik döneminde kişilerin geçirdiği bunalım veya bocalamalar, meslek seçimini de olumsuz yönde etkiler. (II) Öğretmen olmak isteyen genç, başka bir gün futbolcu olmaya karar verebilir veya çoktan beri doktor olmayı hayal ettiği hâlde aniden vazgeçip mühendisliğe heveslenebilir. (III) Kişilerin yaşadığı bu kararsızlık, bunalımlı bir dönemde olmalarının yanında, bu dönemde meslekleri ve kendilerini tam olarak tanıyamamalarından da kaynaklanabilir. (IV) Bu nedenle anne ve babalar, küçük yaştan itibaren çocuklarının ilgi duyduğu, zevk aldığı veya başarılı olduğu alanları belirlemeli; çocuklarını bu alanlara yönlendirmelidir. (V) Güçlü ve zayıf yönleri bilinerek yetiştirilen gençler, yeteneklerine göre meslek seçimi yapabilecek ve daha mutlu olabileceklerdir. Bu parçadaki numaralandırılmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede, bir sorunun tespiti yapılmıştır. B) II. cümlede, soruna ilişkin örneklere yer verilmiştir. C) III. cümlede, sorunun sebepleri verilmiştir. D) IV. cümlede, sorunun çözüm yolları sıralanmıştır. E) V. cümlede, soruna ilişkin bir ayrıntı dile getirilmiştir. Türkiye Geneli - 5, Soru 5 (I) Gregor Samsa bir sabah korkulu bir düşten uyandığında kendini yatağında bir hamam böceği olarak bulur. (II) Ne var ki bu fi ziksel değişimle birlikte hikâye kişisinin bütün yaşamı alt üst olmuş, çevresi de büyük bir değişikliğe uğramıştır. (III) Samsa nın ufak memur aylığıyla geçinen ailesinde belli zaman aralıklarıyla karmaşık duygular birbirini izler: Önce inanmama, sonra acıma, utanma, sonra boş verme ve en sonunda nefret. (IV) Samsa nın düzenli küçük burjuva yaşamı içinde ansızın hamam böceği oluvermesi, çevresinde nicedir bastırılmış hainlikleri, çıkarları, tutkuları, geçiştirilmiş sert tepkileri ortaya çıkarır. (V) Belki de Samsa yı hamam böceği durumuna indirgeyen değişimin temelinde bu bayağılıklar yatmaktadır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede, yaşanan dönüşümün nedenine yer veriliyor. B) II. cümlede, bir olayın yarattığı sonuçlar dile getiriliyor. C) III. cümlede, bir duruma dair açıklamaya yer veriliyor. D) IV. cümlede, bir olayın yaşananları ortaya çıkarması dile getiriliyor. E) V. cümlede, bir tahmine yer veriliyor. genelyetenek genelkültür 5
8. (I) Akıllı kartın kimlik kartı olarak kullanıldığı ilk ülkelerden biri Malezya dır. (II) 1980 li yıllarda bu tür kartların ilk denemeleri ülkedeki haberleşme alanında yapılmıştır. (III) Elde edilen başarının ardından diğer ülkeler de bu konuda çalışmalara başlamıştır. (IV) İtalya, Almanya, Portekiz gibi ülkelerde elektronik kimlik uygulamasına geçme, başarıyla sonuçlanmıştır. (V) Ulaşılan yüksek güvenlikle kredi kartı hırsızlıklarına son verilecek ve kişilerin banka hesaplarının korunması sağlanacaktır. (VI) Yakın bir gelecekte Türkiye de de nüfus cüzdanları yerine bu kartlar kullanılmaya başlanacak. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi, düşüncenin akışını bozmaktadır? A) V B) IV C) III D) II E) I Türkiye Geneli - 2, Soru 17 (I) 1930 lu yıllarda dilbilim sahasında ortaya çıkan yapısalcılık, dil ve edebiyatın; sosyolojinin, psikolojinin ve fonetik bilimlerin dışında değerlendirilmesi gerektiğini savunmaktadır. (II) Edebiyatın zaman ve yere bağlılığını kabul etmeyen bu anlayış, yazarın ikinci planda ve eser dışında incelenmesi gerektiğini savunmuştur. (III) Ülkemizde Tahsin Yücel, yapısalcı analiz ve eleştiri konusunda yabana atılmayacak araştırma ve incelemeler yayımlamıştır. (IV) Eseri anlamanın temel yolunun, eserle doğrudan ilgisi olmayan ya da eser dışında kalan her şeyi eleştiri sınırları dışında tutmak olduğu, bu kuramcılar tarafından ortaya konmuştur. (V) Onlara göre eserin yazarı, yazıldığı dönemin her türlü sosyal, ekonomik ve politik özellikleri bizim eserle aramızdaki duvarlardır, bu duvarların yok sayılması gerekir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 9.. Ben geldim geleli açmadı gökler;. Ya ben bulutları anlamıyorum,. Ya bulutlar benden bir şey bekler.. Hayat bir ölümdür, aşk bir uçurum;. Ben geldim geleli açmadı gökler. Bu parçada, aşağıdaki ses olaylarından hangisi vardır? A) Ünlü daralması B) Ünsüz türemesi C) Ünlü düşmesi D) Ünsüz düşmesi E) Ünsüz yumuşaması Fasikül 4, Sayfa 80, Soru 3 Bir dostun sıcaklığına Öylesine Yaslamak istiyorum ki başımı Ya omzunu uzat sevgilim Ya da telleri kopuk Bir kemanı Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? A) Ünsüz yumuşaması B) Ünlü daralması C) Ünlü türemesi D) Kaynaştırma ünsüzü E) Ünlü düşmesi 6 genelyetenek genelkültür
10. Eski otel odalarındaki not defterlerinde en içten sırları açığa çıkaran düşünceler bulunabiliyordu. Bu cümlenin ögelerinin dizilişi, aşağıdakilerden hangisiyle özdeştir? A) Babam bu üç katlı, daireleri seksen metrekarelik küçük apartmanı yaptırmaya başladığında 1953 yılıydı. B) O çardakla barakanın yanında, içinde kocaman kırmızı balıkların yüzdüğü derin bir kuyu vardı. C) Kapısında güvenlik görevlilerinin bulunduğu yeni moda sitelerin birinde; sessiz sakin, huzur içinde yaşamaktayım. D) Sobalarda yakılan odun kokusu; insana, sığınacağı bir evi olmanın mutluluğunu hissettirirdi. E) Sabaha karşı ağaçlı ve dolambaçlı bir yolda arabayla ilerlerken farlarımız, önümüzdeki çayırı olduğu gibi aydınlatıyordu. Fasikül 8, Sayfa14, Soru 4 Hayatı bir ayna gerçekliğiyle yansıtan, toplum sorunlarına ayrıntılı çözümler sunan bir romandır bu. Bu cümle ile öge ve ögelerinin sıralanışı yönünden özdeş olan cümle aşağıdakilerin hangisidir? A) Aradan geçen onca zaman, fi lozofun görüşlerindeki tutarlılığı ortaya koymuştur. B) Bu yazar, toplum yaşantısına dair bazı garip durumları işlediğini dile getiriyor. C) Farklı farklı insanların mutluluklarına ve mutsuzluklarına tanıklık etmiştir bu eser. D) Yazmak, bir yazar için yaşadığını kanıtlamanın tek yoludur. E) Anlamı tamamen okuyucuya bırakan, okuyucuya saygı gösterendir gerçek şiir. 11. North Carolina Üniversitesinde yapılan bir araştırma, I çocukların yeni besinlerle tanışmayı reddetmesinde ta- II III baklarında hangi yemeğin olduğundan çok, kalıtsal özellik- IV lerinin etkili olduğunu ortaya koyuyor. V Bu parçadaki altı çizili sözcüklerin yapısıyla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) I. sözcük, sıfat-fi il eki almıştır. B) II. sözcük, hem yapım hem de çekim eki almıştır. C) III. sözcük, ses türemesi olmuş bir sözcüktür. D) IV. sözcük, isimden fi il yapma eki almıştır. E) V. sözcük, birleşik fi ildir. Sistematik Soru Seti, Sayfa 143, Soru 11 Kitaptaki son hikâye olan yüzücü, zengin bir I kasabada yaşayan bir adamın, yürümek yerine II komşularının yüzme havuzundan yüzerek geçip III bütün kasabayı dolaşarak evine gitme isteğini IV konu edinir. V Bu cümledeki numaralanmış sözlerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I inci, sıfat-eylem eki alan bir fi ilimsidir. B) II inci, isim-fiil eki almıştır. C) III üncü isim-fiil eki alan bir eylemsidir. D) IV üncü, zarf-fi ildir. E) IV inci, birleşik eylemdir. genelyetenek genelkültür 7
12. Aşağıdakilerin hangisinde bir isim tamlaması, bir sıfat-fiil grubunun içinde yer almamıştır? A) Taşların kovuklarında bitmiş sarı çiçekleri koparıp ayaklarımın altından geçen suya atıyor, dalgın dalgın düşünüyordum. B) Kocaman bir ekin yığınının yanında çalışan ihtiyar kadınla uzun uzun konuştum. C) Kilo vermenin yolunu bıkmadan usanmadan arayanlar gibi ben de zaman zaman bu uğurda sağlığımı tehlikeye attım. D) Sabah odaya girdiğimde yatağın yanına düşmüş bir kâğıt parçası dikkatimi çekti. E) Bir çengelli iğne ile iliştirilmiş kırmızı yün atkıyı çıkardı, askıya asıp içeri geçti. Türkiye Geneli - 3, Soru 10 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne görevindeki söz, sıfat-fiil grubundan oluşmaktadır? A) Ovanın rengi bu tepeden bir farklı görünüyor. B) Kapıda duran genç, görevlilere bazı şeyler soruyor. C) Kızıl gagalı papağanlar, bu bölgede yoğun olarak bulunuyor. D) En büyük hobisi, yöredeki el sanatlarını incelemekti. E) Politika yapmak, yaşamın gerçekliğine yakın olmayı gerektirir. 13. Film, öyküyü göstermenin farklı yollarını ararken yeni Sistematik Soru Seti, Sayfa 136, Soru 5 Bir Dünya edebiyatı dostunun kolay kolay imajlar oluşturur. Başlangıçta bir yüzü aydınlatır, son- I ra bir çalılığı, sonra arka planı ve sonra tekrar yüzü II III aydınlatır; âdeta bir otomatik dikkat söz konusudur. Film bir kaç saniyeliğine bir şeye göz diker, sonra başka imge- IV V lere odaklanır. Bu parçadaki numaralandırılmış sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V I yanıtlayabileceği bir soru değil sorduğunuz. II Okuduğum kitap sayısı birkaç bini aştı bugüne III kadar, içlerinden bazılarını da birkaç kez dönüp IV dönüp okudum. İlke olarak herhangi bir edebiyatı V ilgi alanımın ötesine atmanın karşısındayım. Bu parçadaki numaralanmış sözlerin hangisinde yazım yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 8 genelyetenek genelkültür
14. (I) Demir kapıdan içeri girdik; ağaçlarla çevrili apartmanın girişinde küçük, beyaz perdeli bir dükkâna yaklaştık. (II) Dışarıdan bir resim atölyesi, üstelik Türk sanatının en eski ustalarından birinin atölyesi gibi görünmüyordu. (III) Acaba doğru yere mi geldik diye düşündük? (IV) İçeri girince mütevazı, sevimli, dört bir yanı rengârenk tablolarla çevrilmiş bir atölye ile karşılaştık. (V) Duvarda asılı Afrika maskı, ilk dikkatimizi çeken görüntü oldu. Bu parçadaki numaralandırılmış cümlelerin hangisinde bir noktalama yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V Yaprak Test, Test 29, Soru 3 Ben sanatıma hayatımı, hayatıma sanatımı koymuş.i.bir yazarım. İkisini birbirinden ayırmak, ayrı ayrı.ii.değerlendirmek olanaksız.öykülerimde neler olduğunu söyleyeyim? Bir Anadolu çocuğunun ilk gençlik IV yıllarından yaşamının eylülüne kadar süregelen acıları, isyanları... Daha iyi bir dünya için umutları var..v Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerinden hangisi yanlış kullanılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V..III 16. Yazarın bu eseri, daha sonraki kitaplarının çekirdeğini oluşturuyor bence. Soluk soluğa yazılmış gibi özlü hatta şifreli bir mektup. Bir ders kitabı kadar net, bir günlük kadar gizemli. Bu parçada, sözü edilen eserle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Çok kısa sürede ve kolaylıkla yazıldığına B) Günlük dilden uzak, ağır bir dili olduğuna C) Konularında tekrara düşüldüğüne D) Yazarın diğer eserlerine kaynaklık ettiğine E) Öğreticiliğin ön plana çıktığına Türkiye Geneli - 2, Soru 22 Türk edebiyatçısının karşısına çıkan en büyük sorun devamlı, gözlerini kendi dışına çevirerek, başkasındaki güzellikleri görmek ve onu aynen benimsemeye çalışmaktır. Elbette bir sanatçı çevresindeki estetik değerleri ve olan biteni yakından izlemek zorundadır. Fakat bu zorunluluk bir kopyacılığı beraberinde getirmemelidir. Her eser içinden çıktığı sosyal, kültürel ve ekonomik gerçeklikle çevrilidir. Her okuyucunun da farklı gerçekleri vardır. Bu iki gerçek kendi bakış açımızı oluştururken göz önünde bulundurulmalıdır. Bu parçadan, aşağıdakilerden hangisi çıkarılabilir? A) Edebiyatın sorunlarla karşılaşmasının son derece doğal olduğu B) Bir edebiyatçının çevresini gözlemlese bile eserlerinde orijinalliğe önem vermesi gerektiği C) Ekonomik yapıdaki değişimin, edebiyatı bazı durumlarda olumsuz etkileyebileceği D) İnsanın birçok gerçeğe sahip olmasında, edebiyatın yadsınamaz bir yeri olduğu E) Edebî eserin çeşitli zorunluluklarla ortaya konmasının edebiyatın gerçekliğini zedeleyebileceği genelyetenek genelkültür 9
17. Televizyon ve İnternet in, edebiyatı da şekillendirdiği yadsınamaz bir gerçek. Teknolojinin sunduğu görsellik, kitlelerin düşünme biçimlerini doğrudan etkiliyor çünkü. Üretilen metinler de kısa, basit içerikli ve somut biçimde sunuluyor. Anlatılan her şeyi; renk, biçim ve boyutlarıyla karşısında bulmaya alışan insanlara kitap sayfaları arasında soyut yolculuklar yapmak ağır geliyor. Bu dönüşüm sadece okurlarda değil, yazarlarda da görülüyor. Huzur u, Yalnızız ı, Tutunamayanlar ı anlayacak okuyucu bulmak kadar Ahmet Hamdi Tanpınar, Peyami Safa, Oğuz Atay gibi yazarları bulmak da zorlaşıyor artık. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz? A) Teknoloji kullanımı, kitap okumadaki gibi bir soyut düşünmeyi gerektirmektedir. B) Günümüzdeki edebî metinler, eskiye göre daha yüzeyseldir. C) Görsel kültürün oluşturduğu düşünme biçimi yazarları da etkilemektedir. D) Teknolojinin etkisiyle, daha önce yazılmış eserlerin anlaşılması zorlaşmaktadır. E) Edebî eserlerin değişiminde, kitle iletişim araçları önemli bir rol oynamaktadır. Türkiye Geneli - 7, Soru 22 Günler geçer, kitaplar yayımlanır; üzerinde düşünülür, konuşulur, sonra bir yenisi, bir yenisi daha... Ancak bazı hikâyeler vardır, bilirsiniz, sizi içine hapseder. Benliğinizin bir parçasını bırakırsınız sanki o hikâyenin dilinde, sözünde, sesinde, tuzunda. Her ne kadar başka hikâyelerin, başka sözlerin içinde gezip dursanız da için için hep o hikâyenin içindesinizdir; kahramanı olursunuz bazen ya da onun içinden geçen bir gölge ya da kıyısında duran bir ağaç sadece. Ama oradasınızdır işte, ne o sizin peşinizi bırakır ne de siz ondan vazgeçersiniz. Vazgeçemezsiniz... Şairin Romanı nı okuyalı yaklaşık iki yıl oluyor. İşte ben bu romana; şiirin ve şairlerin baş tacı olduğu o fantastik dünyaya; işte ben Türk dilinin en büyüleyici yerlerinde usulca gezinen, dilden büyü çıkaran, rüyalarımdaki kanı temizleyen, o rüyaya takılı kaldım sevgili okurlarım. Ve bir okur olarak birkaç gün önce romanının yazarına verilen ödülü, sanki yazardan çok ben aldım! Bu parçada sözü edilen eserle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Okuyucusunun tüm dikkatini kendi üzerinde toplayabildiği B) Okuyucusunu olayın içinde yaşattığı ve kalıcı olduğu C) Yazıldığı dönemde de daha sonra da en çok okunan kitaplardan biri olduğu D) Türk dilinin eserde etkileyici bir biçimde kullanıldığı E) Bazı çevreler tarafından eserin takdir edildiği 10 genelyetenek genelkültür
18. Türk sinemasının en büyük isimlerinden olan sanatçı, sinema alanında elli yıldır ayakta durabilmeyi; nostalji kavramıyla uzaktan yakından hiçbir ilgisi olmayışına, geçmişte olan her şeyi kafasından silip atma eğilimine ve hep geleceğe dönük yaşamayı seçmesine bağlıyor. Ama yine de geçmişe bakmaktan, hatırladıklarını bizlerle ara ara paylaşmaktan kendisini alamıyor. İyi ki de öyle yapıyor. Ucundan bal damlayan kalemiyle hayatına yön veren insanları, sinemacı olarak yaşadıklarını anlatıyor tatlı tatlı. Türk sineması üzerine saptamalarda bulunuyor o kalender tavrıyla. Yeşilçam ın ünlülerini ve adsız kahramanlarını, nice sanat ve edebiyat üstadını koluna takıp rengârenk bir yolculuğa çıkarıyor bizleri. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Öznel yargılara yer verilmiştir. B) Konuşma havası içinde oluşturulmuştur. C) Devrik cümlelerden yararlanılmıştır. D) Deyim ve ikilemeler kullanılmıştır. Fasikül 3, Sayfa 48, Soru 5 1980 başlarında Kültür Bakanlığındaki görevimden alınmış, öğretmen olarak konservatuvara atanmıştım. Bu süreçten sonra zihnim güneş gibi aydınlandı. Sözde beni cezalandırıyorlardı. Fakat en güzel yıllarımı bu sanat yuvasında geçirebileceğimi beni görevden alan kafa kestirebilir miydi? Mithat Fenmen o sıralarda konservatuvar müdürüydü. Beni o sanatçı inceliğiyle karşılamış, görevden alınmış kişilere söylenebilecek sözlerin en erdemlilerini seçmişti. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Benzetmeye yer verilmiştir. B) Öyküleyici anlatıma başvurulmuştur. C) Eleştiri içeren cümlelere yer verilmiştir. D) Ad aktarmasına yer verilmiştir. E) Tanık göstermeye başvurulmuştur. E) Tanık göstermeye başvurulmuştur. genelyetenek genelkültür 11
(I) Her insan için bir ölçüde doğal karşılanabilecek unutkanlık, sürekli tekrarlanıyor ve günlük yaşamı belirgin bir biçimde etkiliyorsa hastalık hâline gelmiş demektir. (II) Yaş ilerledikçe daha çok görülen unutkanlık hastalığı, genç yaşlarda da ortaya çıkabilmektedir. (III) Erken yaşlardaki unutkanlıkların temelindeyse çoğunlukla psikolojik sorunlar yatmakta ama bazı vitamin eksiklikleri, guatr hastalığı veya beyin tümörleri gibi nedenler de unutkanlığa sebep olabilmektedir. (IV) Özellikle şehir yaşamında uyaranların fazla olmasının tetiklediği unutkanlık, iki farklı şekilde ortaya çıkmaktadır. (V) İlki; yeni bilginin, ilk anda önemsiz görülerek belleğe aktarılamaması veya orada saklanamaması durumudur. (VI) Diğeriyse belleğe aktarılan bilginin, yanlış veya eksik kodlanmasından dolayı geri çağrılma aşamasında ortaya çıkan unutkanlıktır. (VII) Bir kişinin; yeni tanıştığı insanların ismini hatırlayamaması birincisine, yıllardır tanıdığı birinin ismini, dilinin ucuna geldiği hâlde bir türlü söyleyememesiyse ikincisine örnektir. 19. Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir? A) Unutkanlık türlerinin nedenlerine B) Yaşam koşullarının unutkanlık üzerindeki etkisine C) Hangi durumlarda unutkanlığın bir hastalık olarak kabul edildiğine D) Gençlerin ruhsal durumlarının unutkanlıkta belirleyici olduğuna E) Yaşlı insanlarda unutkanlığı tetikleyen etkenlere Türkiye Geneli - 1, Soru 25 Okurlar şiirlerime ne anlam verirlerse, şiirimin anlamı odur. Benim şiirlerimden çıkardığım anlam bana göredir; bu, kimsenin onlara başka anlamlar vermesine engel olmaz. Her şiirin, şairin belirli bir düşüncesine uygun olduğunu söylemek, şiirin tek bir anlamı olduğunu söylemek, şiirin yapısına aykırı, şiiri öldürebilecek bir yanılgıdır. Konusu, şiirleri düzyazıya çevirmek olan o saçma okul araştırmaları, bu yanılgı yüzünden türedi. Bu, düzyazının geçici bir kılığa bürünerek şiir olduğuna inanmaktır. Düzyazı anlamdır, anlam bir sözün altındaki akla uygun şeyse, şiirin anlama bağlı kalması istenmez. Çünkü şiir aklın dışında kalan şeyleri anlatır. Bu parçada şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Şiirin anlamsal boyutunun iyi çözümlenebilmesinin birtakım kuralları olduğuna B) Anlam konusunun şiirden çok, düzyazıda aranan bir özellik olduğuna C) Bir şiirde okur sayısı kadar farklı anlam boyutları olabileceğine D) Okullardaki, şiiri düzyazıya çevirme faaliyetinin şiirin mantığına ters olduğuna E) Aklın ve düşüncenin şiirin özüyle pek bir ilgi taşımadığına 12 genelyetenek genelkültür
(I) Her insan için bir ölçüde doğal karşılanabilecek unutkanlık, sürekli tekrarlanıyor ve günlük yaşamı belirgin bir biçimde etkiliyorsa hastalık hâline gelmiş demektir. (II) Yaş ilerledikçe daha çok görülen unutkanlık hastalığı, genç yaşlarda da ortaya çıkabilmektedir. (III) Erken yaşlardaki unutkanlıkların temelindeyse çoğunlukla psikolojik sorunlar yatmakta ama bazı vitamin eksiklikleri, guatr hastalığı veya beyin tümörleri gibi nedenler de unutkanlığa sebep olabilmektedir. (IV) Özellikle şehir yaşamında uyaranların fazla olmasının tetiklediği unutkanlık, iki farklı şekilde ortaya çıkmaktadır. (V) İlki; yeni bilginin, ilk anda önemsiz görülerek belleğe aktarılamaması veya orada saklanamaması durumudur. (VI) Diğeriyse belleğe aktarılan bilginin, yanlış veya eksik kodlanmasından dolayı geri çağrılma aşamasında ortaya çıkan unutkanlıktır. (VII) Bir kişinin; yeni tanıştığı insanların ismini hatırlayamaması birincisine, yıllardır tanıdığı birinin ismini, dilinin ucuna geldiği hâlde bir türlü söyleyememesiyse ikincisine örnektir. 20. Aşağıdakilerden hangisi, bu parçada sözü edilen birinci ve ikinci tür unutkanlığın ortak özelliğidir? A) Gerek duyulduğunda bilgiye ulaşılamaması B) Bilginin belleğe kaydedilememesi C) Yeni bilgilerin önceki bilgilerle ilişkilendirilememesi D) Belli bir yaşa kadar ortaya çıkmaması E) Uzun süre kullanılan bilgilerin hatırlanamaması Extra 6 lı Deneme 6, Soru 25 Gerek şiirlerinde gerekse düzyazılarında medeniyet ve bunun türevlerinden biri olan şehir kavramını, gelenekçi-modernist karşılığının da ötesinde ele alan yazarlarımızdan biri olan İsmet Özel, bir hak arama dili olarak gördüğü şiiri, barbarların diline benzetir. Çünkü şehir ona göre haksızlığın ve sömürünün çeşitli ideolojik araçlarla gizlenebildiği bir mekândır. Barbarın verili dilin ve hayatın kodlarına yabancı oluşunu, insani değerlere yabancılaşmaması için bir imkân olarak gören İsmet Özel in, temeli İbni Haldun a kadar gidebilecek bir metaforu kullanarak, kendi özüne ve dünyaya yabancılaşan bireyin sahici yaşamla temas kurma çabasını şiirin ana izleklerinden biri hâline getirdiği görülüyor. Bu parçada İsmet Özel le ilgili olarak vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Edebiyatımızda şehir kavramını çok özgün bir biçimde işlediği B) Toplumsal sıkıntılarda duyarlı ve eylemci bir kimliğe sahip olduğu C) Şehrin insanı hayatına yabancılaştıran ögelerine dair eleştirel bir dil kullandığı D) Şiirlerinin dil ve üslup özelliklerini yaratırken arayış içinde olduğu E) Bireyin yaşadığı psikolojik sorunları eserlerinde yoğun olarak işlediği genelyetenek genelkültür 13
(I) Çok işimiz olduğunda ve zaman darlığı yaşadığımızda Başımı kaşıyacak vaktim yok! deriz. (II) Oysa bazı insanlar ne kadar yoğun olurlarsa olsun gün boyunca başını kaşımaktan kendini alamaz. (III) Bir konuya odaklanmaya çalışırken durmadan başını kaşımak, saç derisiyle oynamak, dudaklarını ısırmak, tırnaklarını kemirmek bir alışkanlık hâline gelebilir. (IV) Genellikle sahibinden başkasına pek zarar vermediğinden dikkate alınmayan bu tür alışkanlıklar; tekrar edildiği ve fi - ziksel, psikolojik sorunlar oluşturduğunda hastalığa dönüşebilir. (V) Konuya ilişkin çok fazla araştırma bulunmamakla birlikte özellikle ikizler üzerinde gerçekleştirilen çalışmalar, bu hastalıkta kalıtımın % 40 oranında etkili olduğunu ortaya koymaktadır. (VI) Sorunun bilinirliğinin artması ve çözüm arayışlarının geliştirilmesi için yeni araştırmalara ihtiyaç duyulmaktadır. 21. Bu parçada anlatılan hastalıkla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir? A) İnsanların ruhsal durumlarını etkilediğine B) Sosyal ilişkilere zarar verdiğine C) Biyolojik faktörlerin etkisinin bulunduğuna D) İnsanlar tarafından yeterince farkına varılmadığına E) Hangi durumlarda ortaya çıktığına Türkiye Geneli - 2, Soru 28 Her çağ romanı, kendi anlatım biçimini getirir. Anlatım biçimleri de roman kurguları da roman biçimleri de gökten inmez. Anlatımlar da sıkı sıkıya içinde geliştiği topluma bağlıdır. Söz eylemdir, harekettir, büyüdür. Evrenimizi yaratan da sözdür. İnsanlar yüzyıllardan bu yana nasıl kendilerine düş ve mit dünyaları kurmuşlarsa, roman da insanlığın kurduğu mit dünyasının içindedir. Bu dünya benim kurmaya çalıştığım kendimce bir dünyadır, bir arayıştır. Roman bu aramanın bir başka yoludur. Ayrıntıya çok önem verdim, sözünü ettiğim romanlarımda. En küçükten, en ayrıntıdan giderek bir dünya kurmak... Bu, yeni bir biçim geliştiriyor. Bu parçada romanla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Roman türünün de insanlığın oluşturduğu anlatı geleneğinin içinde olduğuna B) Romanın yeni şeyler yaratmanın ve aramanın bir yolu olduğuna C) Romandaki anlatım tekniğinin, içinde var olduğu topluma bağlı olduğuna D) Bir romandaki kurgusal aksaklıkların, yaşanan dönemin özellikleriyle ilgili olduğuna E) Yazarın romanlarında ayrıntılara yer vermesinin yeni biçimler geliştirdiğine 14 genelyetenek genelkültür
(I) Çok işimiz olduğunda ve zaman darlığı yaşadığımızda Başımı kaşıyacak vaktim yok! deriz. (II) Oysa bazı insanlar ne kadar yoğun olurlarsa olsun gün boyunca başını kaşımaktan kendini alamaz. (III) Bir konuya odaklanmaya çalışırken durmadan başını kaşımak, saç derisiyle oynamak, dudaklarını ısırmak, tırnaklarını kemirmek bir alışkanlık hâline gelebilir. (IV) Genellikle sahibinden başkasına pek zarar vermediğinden dikkate alınmayan bu tür alışkanlıklar; tekrar edildiği ve fi ziksel, psikolojik sorunlar oluşturduğunda hastalığa dönüşebilir. (V) Konuya ilişkin çok fazla araştırma bulunmamakla birlikte özellikle ikizler üzerinde gerçekleştirilen çalışmalar, bu hastalıkta kalıtımın % 40 oranında etkili olduğunu ortaya koymaktadır. (VI) Sorunun bilinirliğinin artması ve çözüm arayışlarının geliştirilmesi için yeni araştırmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Fasikül 2, Sayfa 38, Soru 4 (I) Ben kendi hesabıma sanatım olmadan yaşayamam. (II) Ama sanatı her şeyin üstüne koymuş da değilim. (III) Tersine onsuz edemeyişim, onun beni herkesle bir etmesi ve olduğumdan başka türlü olmaksızın herkesle bir düzeyde yaşatmasındandır. (IV) Sanat, benim için tek başına tadı çıkarılan bir şey değildir. (V) Sanat bence en büyük sayıda insanı ortak acılar ve sevinçlerle coşturacak görüntüleri, biçimleri bulmaktır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir yargının gerekçesine yer verilmiştir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 22. Bu parçadaki numaralandırılmış cümlelerin hangisinde neden-sonuç ilişkisi vardır? A) II B) III C) IV D) V E) VI genelyetenek genelkültür 15
(I) Türk mitolojisinde kaplumbağanın kubbe şeklini andıran sırtı, göğü ve alt kısmıysa yeryüzünü işaret etmektedir. (II) Böylece kaplumbağa, bir su üzerinde bulunan yer yüzüyle onun üzerindeki göğü temsil eden bir simge olmuştur. (III) Bu kozmolojik tasarıma göre kutlu bir hayvan sayılan kaplumbağa, aynı zamanda astrolojik bir simgedir. (IV) Onun dört ayağının birbirini izleyişi, dört mevsimin ahenkli bir biçimde birbirini takip edişine benzetilir. (V) Kabuğunun üzerindeki desen, kuzey gök yarım küresindeki bir yıldız grubuna işaret eder; sol gözü Güneş i, sağ gözüyse Ay ı temsil eder. (VI) Bütün kabuklu hayvanların reisi sayılan kaplumbağa, kışın hareketsiz kaldığı ve yazın kabuğunu değiştirip kabuğundan dışarı çıktığı için uzun ömrün ve sabrın simgesi sayılır. (VII) Uzun ömürlü oluşu ve sabrından dolayı da gücün, refahın, barışın ve mutluluğun bir işareti olarak görülür. 23. Bu parçaya göre kaplumbağayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Hayvanlar içerisinde özel bir yeri olduğu düşünülmektedir. B) Hareketi ve yaşayışı, mevsimlerin nasıl geçeceğinin göstergesidir. C) Hem toplumsal hem de bireysel değerlerle ilişkilendirilmektedir. D) Fiziksel özelliklerinin, astrolojide karşılıkları bulunmaktadır. Türkiye Geneli - 9, Soru 21 İstanbul binlerce yıllık tarihinden dolayı her zaman gizemli bir şehir oldu. Fakat Türk edebiyatı nedense bu gizemin peşine daha yeni yeni düşmeye başladı. Gülşah Elikbank yeni kitabında bir İstanbul hikâyesi anlatıyor. Gülşah Elikbank ın karakterlerini çok güzel şekillendirdiğini görüyoruz. Küçük ayrıntılarla karakterlerin temel özelliklerini derinlikle anlatmış. Medusa nın Pusulası Rüya Takımı nın ilk kitabı olduğu için karakterleri yavaş yavaş tanıyoruz. Ailelerin durumunu, içinde yaşadıkları şartları Cem, Gizem, Ayşe ve Mert in gözünden izlemek ayrıca keyif verici Çünkü bütün bu olayları karakterlerin bakış açısından görüyoruz. Böylece hayatı nasıl algıladıklarını da görüyoruz. Diğer taraftan kendilerinin bilmediği kadar güçlü kişiliklere sahip olduklarını ve birlikte büyüyor olmalarına rağmen birbirlerini pek tanımadıklarını Bu parçada sözü edilen kitapla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) İstanbul un gizemli yanını anlatan ilk kitap olduğu B) Karakter yaratmada başarılı olduğu C) Hikâyenin İstanbul da yaşandığı D) Küçük ayrıntılarla karakterleri derinlikli anlattığı E) Okuyucunun, karakterlerle özdeşim kurabileceği E) Birden fazla alanda simgesel özellikler taşımaktadır. 16 genelyetenek genelkültür
(I) Günümüzde bir ülkedeki bilgisayar sistemlerinin binlerce kilometre uzaktan bile devre dışı bırakılması hiç de zor değil; bunun için sadece birkaç yüz siber savaşçıya, yeterli donanıma ve İnternet bağlantısına ihtiyaç var. (II) Siber saldırıya geçenler, ülkelerinden ne kadar uzakta olursa olsun, başka ülkelerden bilgisayarları esir alabiliyor ve saldırıları bu bilgisayarlar üzerinden yine başka ülkelerdeki bilgisayarlar üzerinde gerçekleştiriyor. (III) Bu nedenle siber saldırıların kaynağının tespit ve ispat edilmesi daha da zorlaşıyor hatta bazen imkânsız hâle geliyor. (IV) İyi planlanmış bir siber saldırının yapacağı yıkımın, en az klasik bir savaşınki kadar büyük olacağı da ne yazık ki bir gerçek. (V) Siber saldırı, saldıran taraf açısından son derece düşük, saldırıya maruz kalan taraf açısından ise son derece yüksek bir maliyet ortaya çıkarıyor. (VI) Böyle bir teknolojik savaşta büyük kayıplar yaşanmaması için uluslararası savaş hukukunun bir an önce güncellenerek savunma amaçlı olmayan siber saldırıların bütün ülkeler tarafından yasaklanması gerekiyor. (VII) Ayrıca, ülkelerin korunma amaçlı siber ordular kurması, bilgisayar sistemlerini ve koruma programlarını daha güvenli hâle getirmesi bekleniyor. 25. Bu parçaya göre aşağıdakilerin hangisi, siber saldırıların özelliklerinden biri değildir? A) Saldıranın kimliğini gizleyebilmesi B) Dünyanın her yerinden yapılabilmesi C) Toplumsal yaşamı derinden etkileyebilmesi D) Küçük bütçelerle gerçekleştirilebilmesi E) Sonuçlarının kısa bir sürede görülebilmesi Türkiye Geneli - 3, Soru 27 Devlet Ana, romancılığımızın gelişme çizgisindeki bir aşama mıdır? Hatta Kemal Tahir in sanatı içinde bunun bir düşüş olduğunu söyleyebilirim. Reklamı ve dedikodusu daha yayımlanmadan başlayan bu roman üstüne eğilmemizin tek nedeni, Türk toplumcu gerçekliği içinde kendine özgü bir yeri olan bir yazarın kaleminden çıkmış olmasından başka bir şey değildir. Devlet Ana, değil bir edebiyat olayı, hemen hemen bir edebî yapıt bile değildir. Yazarın, yayıncısının ve eleştirmenlerinin gerek özü, gerekse biçimi bakımından özgün olduğunu söyledikleri romanın özgünlüğü nereden geliyor? Konusundan mı? Her ülkede tarihî roman yazılmakta. Biçiminden mi? Hangi biçim? Bu parçada anlatılan Devlet Ana romanıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Konu olarak tarihî roman türünde yazıldığına B) Toplumcu gerçekçi bir yazar tarafından yazıldığı için önemsendiğine C) Edebî yönden, değerlendirebilecek pek bir özelliğinin bulunmadığına D) Eserin yayımlanmadan önce belli bir tanınırlığa ulaştığına E) Tarihî açıdan hangi dönemleri konu olarak belirlediğine genelyetenek genelkültür 17
(I) Günümüzde bir ülkedeki bilgisayar sistemlerinin binlerce kilometre uzaktan bile devre dışı bırakılması hiç de zor değil; bunun için sadece birkaç yüz siber savaşçıya, yeterli donanıma ve İnternet bağlantısına ihtiyaç var. (II) Siber saldırıya geçenler, ülkelerinden ne kadar uzakta olursa olsun, başka ülkelerden bilgisayarları esir alabiliyor ve saldırıları bu bilgisayarlar üzerinden yine başka ülkelerdeki bilgisayarlar üzerinde gerçekleştiriyor. (III) Bu nedenle siber saldırıların kaynağının tespit ve ispat edilmesi daha da zorlaşıyor hatta bazen imkânsız hâle geliyor. (IV) İyi planlanmış bir siber saldırının yapacağı yıkımın, en az klasik bir savaşınki kadar büyük olacağı da ne yazık ki bir gerçek. (V) Siber saldırı, saldıran taraf açısından son derece düşük, saldırıya maruz kalan taraf açısından ise son derece yüksek bir maliyet ortaya çıkarıyor. (VI) Böyle bir teknolojik savaşta büyük kayıplar yaşanmaması için uluslararası savaş hukukunun bir an önce güncellenerek savunma amaçlı olmayan siber saldırıların bütün ülkeler tarafından yasaklanması gerekiyor. (VII) Ayrıca, ülkelerin korunma amaçlı siber ordular kurması, bilgisayar sistemlerini ve koruma programlarını daha güvenli hâle getirmesi bekleniyor. 26. I. Yerel bilgisayar sistemleri kullanma II. Büyük bir bütçe ayırma III. Yasal düzenlemeler yapma IV. Savunma grupları oluşturma Bu parçaya göre, siber saldırılardan korunmak için yukarıdaki önlemlerden hangilerine başvurulmalıdır? Türkiye Geneli - 3, Soru 24 İlk insandan başlayan kendini, ölümlü ve ölüm ötesini tanıma işinde, aklı en başarılı ve sanatlı bir biçimde kullanılan Hint insanı, yeryüzüyle ilgili günübirlik endişelerden uzak kalmış, ona kulak tıkamıştır. Edebiyat ve sanat için en gösterişli ve zengin malzemenin bulunduğu Hindistan da edebiyat, insanın mutluluğu için kullanılamamıştır. Çünkü insan sürekli gökyüzüne, ölüm, sonsuzluk ve fi zik ötesine özlem duyan bir kişidir. Ama aynı zamanda bir ayağıyla yeryüzüne bağlıdır. Edebiyat bu iki gerçeği birden kuşatmalı ve yol göstericiliğini buna dayandırmalıdır. Oysa Hint düşüncesinde kavram ve değerler nasıl en ideal noktasında ve soyut kavramlarsa, edebiyatları da o ölçüde yeryüzü gerçeğinden uzaktır. Bu parçaya göre Hintli insanın yaşayış tarzında; I. genelgeçer endişelerden uzak yaşam, II. soyut konularda aklı ve sanatı iyi kullanma, III. edebiyatı insanları doğru yola götürmede araç olarak kullanma, özelliklerinden hangileri görülür? A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I. ve II. D) II. ve III. E) I. ve III. A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve IV E) III ve IV 18 genelyetenek genelkültür
(I) Günümüzde bir ülkedeki bilgisayar sistemlerinin binlerce kilometre uzaktan bile devre dışı bırakılması hiç de zor değil; bunun için sadece birkaç yüz siber savaşçıya, yeterli donanıma ve İnternet bağlantısına ihtiyaç var. (II) Siber saldırıya geçenler, ülkelerinden ne kadar uzakta olursa olsun, başka ülkelerden bilgisayarları esir alabiliyor ve saldırıları bu bilgisayarlar üzerinden yine başka ülkelerdeki bilgisayarlar üzerinde gerçekleştiriyor. (III) Bu nedenle siber saldırıların kaynağının tespit ve ispat edilmesi daha da zorlaşıyor hatta bazen imkânsız hâle geliyor. (IV) İyi planlanmış bir siber saldırının yapacağı yıkımın, en az klasik bir savaşınki kadar büyük olacağı da ne yazık ki bir gerçek. (V) Siber saldırı, saldıran taraf açısından son derece düşük, saldırıya maruz kalan taraf açısından ise son derece yüksek bir maliyet ortaya çıkarıyor. (VI) Böyle bir teknolojik savaşta büyük kayıplar yaşanmaması için uluslararası savaş hukukunun bir an önce güncellenerek savunma amaçlı olmayan siber saldırıların bütün ülkeler tarafından yasaklanması gerekiyor. (VII) Ayrıca, ülkelerin korunma amaçlı siber ordular kurması, bilgisayar sistemlerini ve koruma programlarını daha güvenli hâle getirmesi bekleniyor. Türkiye Geneli - 4, Soru 3 (I) Gençliğe yönelik fi lmlerin metinlerini yazanların pedagojiden anlamaları gerektiğini vurgulamaya gerek var mı? (II) Filmler estetik güzelliği olan görüntülerle, onların hafızalarında ileride olumlu etkiler meydana getirecek şekilde çekilmeli. (III) Seçilen konular gerçek hayat sahnelerinden özenle seçilmeli. (IV) Eğitici amacı olmayan kurgusal fi lmlerde amaç gerilimi bir yere kadar getirerek izleyiciyi şaşırtmak olabilir, gençliğe dair fi lmlerde gerilimden çok, eğitim ön plana alınmalıdır. (V) Gençler, iyi ve kötü, değerli ve değersiz arasındaki ayrımı bu fi lmlerde görebilmelidir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir karşılaştırma yapılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 27. Bu parçadaki numaralandırılmış cümlelerin hangisinde bir karşılaştırma yapılmamıştır? A) II B) III C) IV D) V E) VII genelyetenek genelkültür 19
31. 3: 2 5 c m 6 4: 2 7 c m 8 işleminin sonucu kaçtır? A) 7 11 B) 9 11 C) 9 7 Fasikül 3, Sayfa 56, Soru 1 4 5 3 c - m 6 2 işleminin sonucu kaçtır? 1 5-3 c m 2 6 4 A) 48 B) 36 C) 18 D) -36 E) -64 D) 10 9 E) 13 9 32. 1 10 100 1000 0001, 001, 01, 1 işleminin sonucu kaçtır? A) 10 7 B) 10 6 C) 10 5 D) 10 4 E) 10 3 Yaprak Test, Test 21, Soru 8 0003, 0, 015 0002, 001, 003, 001, işleminin sonucu kaçtır? A) 0,5 B) 0,6 C) 1 D) 1,2 E) 2 20 genelyetenek genelkültür
5 6 7 8 33. 2 2 2 2 2 2 2 2 5 6 7 8 işleminin sonucu kaçtır? A) 2 7 B) 2 11 C) 2 13 D) 2 9 E) 2 12 Kariyere Doğru 2, Soru 36 12 10 9 3-3 + 3 10 9 3-3 işleminin sonucu kaçtır? A) 25 4 B) 25 3 C) 25 2 D) 15 4 E) 15 2 35. 3 x 2 3 eşitliğini sağlayan x değerlerinin toplamı kaçtır? A) 6 B) 4 C) 2 D) -8 E) -10 Sistematik Soru Seti, Sayfa 110, Soru 7 4 x 2 6 eşitliğini sağlayan x değerleri toplamı kaçtır? A) 4 B) 3 C) 1 D) 1 E) 2 genelyetenek genelkültür 21
4 3 36. a ab ^a bh. 2 2 4 4 a ab b a b 2 ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A) a b B) a 1 ba ^ bh C) 2 2 2 2 ^a bh ^a bh a b aa ^ bh D) a 2 b 2 2 E) a b a 2 b 2 Fasikül 4, Sayfa 42, Örnek 1 2 2 a b : a b 2 2 3 3 a ab b a b ifadesinin sadeleşmiş biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A) a b B) a + b C) a 2 b 2 D) a 2 + b 2 E) a 3 b 3 37. Pozitif gerçel sayılar kümesi üzerinde 4 ve T işlemleri x4y x: y x xty y x y biçiminde tanımlanıyor. a4^at2h 8 olduğuna göre, a kaçtır? A) 1 B) 2 C) 1 3 3 D) 2 E) 3 Fasikül 6, Sayfa 20, Soru 8 Tam sayılar kümesi üzerinde 3 ve * işlemleri x 3 a = 3 x. 2 a.x * a = 3x + 2a biçiminde tanımlanıyor. (1 3t) * (0 32) = 80 ise t kaçtır? A) 2 B) 3** C) 64 D) 5 E) 6 22 genelyetenek genelkültür
39. Pozitif tamsayılarla yapılan bir bölme işleminde bölen, bölümün iki katından bir fazladır. Bu bölme işleminde kalan 11 olduğuna göre, bölünen sayı en az kaçtır? A) 89 B) 87 C) 85 D) 83 E) 81 Türkiye Geneli 7, Soru 34 Bir bölme işleminde bölüm, bölenin 7 fazlasına, kalanın 2 katına eşittir. Bölen, bölüm ve kalan birer doğal sayı olduğuna göre, bölünen sayının alabileceği en küçük doğal sayı değeri kaçtır? A) 144 B) 148 C) 150 D) 152 E) 160 40. x, y, z gerçel sayılar için 3 xy z 5 2 0 eşitsizliği veriliyor. Buna göre, I. x 2 0 ve y 1 0 ise z 2 0 II. x 1 0 ve z 1 0 ise y 2 0 III. y 2 0 ve z 1 0 ise x 1 0 önermelerinden hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve III C) Yalnız I D) Yalnız II E) Yalnız III Fasikül 4, Sayfa 20, Soru 4 a,b,c birer tamsayıdır. a.b > 0 ve b.c < 0 olduğuna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) a > 0, b < 0 ise c < 0 dır. B) a > 0, b < 0 ise c > 0 dır. C) a < 0, b < 0 ise c < 0 dır. D) a < 0, b > 0 ise c > 0 dır. E) a < 0, b < 0 ise c > 0 dır.* Doğru yanıt B seçeneğidir genelyetenek genelkültür 23
41. 1 2 3 1 3 2 olduğuna göre, x kaçtır? x 2 1 2 A) 1 2 B) 1 2 2 C) 2 2 D) 2 3 E) 3 2 Matematik Öğreten Test 26, Soru 16 2 1 3-1 - işleminin sonucu kaçtır? 3 + 2 A) - 1 B) 3 C) 2 3-1 D) 2 3 E) 2 3 + 3 46. Bir bahçıvan, sulama havuzunda bulunan suyun birinci gün yarısını, ikinci gün kalanın yarısını ve bu biçimde devam ederek 5. gün de bir önceki günden kalanın yarısını kullandığında havuzda 5 litre su kalıyor. Buna göre, başlangıçta havuzda kaç litre su vardır? A) 150 B) 156 C) 158 D) 160 E) 164 Extra Deneme 1, Soru 42 Bir deponun 3 'ü su ile doludur. 1. gün depodaki suyun 4 yarısı, 2. gün kalan suyun yarısı, 3. gün de kalan suyun yarısı kullanılıyor. Depodaki suyun 420 litresi kullanıldığına göre deponun tamamı kaç litre su alır? A) 640 B) 680 C) 700 D) 720 E) 750 24 genelyetenek genelkültür
Özdeş oksijen tüpleri kullanan Cihan ve Levent isimli dalgıçların denizde bulundukları derinliğin zamana göre değişimi ve oksijen tüplerinin doluluk yüzdelerinin zamana göre değişimi aşağıdaki doğrusal grafi klerde verilmiştir. Yaprak Test, Test 55, Soru 12 alınan yol (km) 320 Şekil - I Derinlik (m) 15 Doluluk (%) 100 4 zaman (saat) 10 72 50 litre 5 7 10 7 10 Zaman (dk) Zaman (dk) Cihan Levent 72 48 Şekil - II 53. Levent, 15 metre derinlikte iken oksijen tüpünün yüzde kaçını kullanmıştır? A) 22 B) 20 C) 18 D) 16 E) 14 zaman (saat) 3 Yukarıdaki 1. grafi k sabit hızla hareket eden aracın yolda geçen süreye göre kat ettiği yol miktarını, 2. grafik ise aynı aracın yolda geçen süreye göre deposunda kalan yakıt miktarını göstermektedir. Bu araç deposunda bulunan 72 litre yakıtla kaç km yol alabilir? A) 720 B) 680 C) 660 D) 600 E) 540 genelyetenek genelkültür 25
Özdeş oksijen tüpleri kullanan Cihan ve Levent isimli dalgıçların denizde bulundukları derinliğin zamana göre değişimi ve oksijen tüplerinin doluluk yüzdelerinin zamana göre değişimi aşağıdaki doğrusal grafi k- lerde verilmiştir. Derinlik (m) 15 10 Doluluk (%) 100 72 50 5 7 10 7 10 Zaman (dk) Zaman (dk) Cihan Levent Matematik Öğreten Test 58, Soru 8 Aynı anda dikilen A ve B bitkilerinin aylara göre boy değişimi yukarıdaki grafi kte gösterilmiştir. Bitkiler dikildikten 5 ay sonra boyları farkı kaç cm olur? A) 2 B) 3 C) 5 D) 7 E) 9 54. 4. dakika sonunda Levent, Cihan a göre kaç metre daha derindedir? A) 3,5 B) 4 C) 4,5 D) 5 E) 5,5 26 genelyetenek genelkültür
Aşağıda; köşelerine 1, 2, 3 ve 4 numaraları verilen kare biçimindeki bir kâğıdın iki adımda dörde katlanması gösterilmektedir. 1 2 1,2,3,4 Türkiye Geneli 10, Soru 54 4 3 Þekil-1 Þekil-2 1.adım 2.adım Birinci adımda kâğıt sağdan sola, ikinci adımda ise aşağıdan yukarıya katlanıyor. Böylece 1, 2, 3 ve 4 numaralı köşeler çakıştırılıyor. Daha sonra kâğıdın konumu değiştirilmeden bazı parçalar kesilerek çıkarılıyor. 57. İkinci adımdan sonra kâğıt, konumu değiştirilmeden aşağıdaki gibi kesiliyor. Buna göre, kesildikten sonra konumu değiştirilmeden katlandığı yerlerden tamamen açılan bu kâğıdın görünümü aşağıdakilerden hangisidir? Þekil-4 Þekil-3 Şekil - 1 deki kare biçimli kâğıt, kesik çizgi boyunca okla gösterilen yönde katlanarak Şekil - 2 elde ediliyor. Benzer şekilde, Şekil - 2 deki dikdörtgen biçimli kâğıt, kesik çizgi boyunca okla gösterilen yönde katlanarak Şekil - 3, Şekil - 3 teki kare biçimli kâğıt, kesik çizgi boyunca okla gösterilen yönde katlanarak Şekil - 4 elde ediliyor. Şekil - 4 teki kâğıdın siyahla gösterilen bölgesi kesilip çıkarılıyor. Buna göre, kesme işleminden sonra kâğıt açılırsa aşağıdakilerden hangisi elde edilir? (Siyah bölgeler, kesilip çıkarılan bölgeleri göstermektedir.) A) B) C) D) E) genelyetenek genelkültür 27
58. 3 2 B A 60 x 45 C ABC bir üçgen % m^acbh 45 % m^bach 60 AB 3 2 birim BC x Yukarıdaki verilere göre, x kaç birimdir? A) 3 3 B) 2 2 C) 2 6 D) 2 3 3 E) 5 2 3 Matematik Öğreten Test 74, Soru 2 B 6 3 60 A 75 Şekilde, m^bac % h= 75, m^abc % h= 60, AB = 6 3 br olduğuna göre, AC = x kaç birimdir? A) 8 B) 10 C) 7 2 D) 8 2 E) 9 2* x C 28 genelyetenek genelkültür
1. Orta Asya da kurulan ilk Türk devletleriyle ilgili olarak, I. Ülke; töre adı verilen, yazılı olmayan hukuk kurallarına göre yönetilmiştir. II. Toprak, yurt olarak adlandırılmıştır. III. Hükümdara devlet yönetimiyle ilgili konularda yardımcı olmak üzere danışma meclisleri kurulmuştur. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III Yaprak Test, Test 1, Soru 5 Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi Türk devletlerinde devlet yönetimi ile ilgili değildir? A) Üllkenin hanedan üyelerinin ortak malı olması B) Devlet işlerinin Kurultayda görüşülmesi C) Dine dayalı bir yönetim anlayışının olması D) Ülkenin bir bölümünü hükümdar adına yabgu adı verilen kişilerin yönetmesi E) Boy beylerinin Kurultaya katılmak zorunda olması 2. Kayseri deki Gevher Nesibe Hatun, Aksaray daki Alaeddin Keykubat ve Divriği deki Turan Melek adlı Türkiye Selçukluları Dönemi ne ait eserler aşağıdaki yapı türlerinden hangisine girer? A) Kervansaray B) İmarethane C) Darüşşifa D) Medrese E) Külliye Türkiye Geneli 1, Soru 4 Kayseri de bulunan Gevher Nesibe Şifahanesi Türk sanatının hangi dönemine aittir? A) Büyük Selçuklu Devleti B) Anadolu Selçuklu Devleti C) Osmanlı Devleti D) Karahanlı Devleti E) Memlûk Devleti genelyetenek genelkültür 29
3. Anadolu da kurulan ilk beyliklerden biri olan ve 1072-1202 yılları arasında Erzurum ve çevresinde hüküm süren; Üç Kümbetler ve Mama Hatun Türbesi gibi eserleri günümüze ulaşan beylik aşağıdakilerden hangisidir? A) Danişmentliler B) Saltuklular C) Artuklular D) Mengücekler E) Sökmenliler Fasikül 2, Sayfa 46, Soru 5 Erzincan Tercan daki Mama Hatun Kervansarayı aşağıdakilerden hangisine aittir? A) Saltuklular B) Artuklular C) Mengücekler D) Danişmentliler E) Çaka Beyliği 5. Osmanlı Devleti nin kuruluş ve yükseliş döneminde oluşturduğu kültürde; I. Orta Asya Türklerinin, II. Müslümanların, III. fethedilen yerlerin ahalisinin yaşam tarzı ve inanışlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III Yaprak Test, Test 7, Soru 1 Osmanlı devlet anlayışı ve yönetim sisteminin temelleri; I. Eski Türk gelenekleri, II. İslam dininin devlet anlayışı, III. fethedilen bölgelerdeki toplumların devlet anlayışı durumlarından hangilerine dayanır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 30 genelyetenek genelkültür
7. Osmanlı Devleti nde esnaf teşkilatının usta sayısını sınırlı tutmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) İhracatın teşvik edilmesi B) Ürün arzının talebe göre ayarlanması C) Para ekonomisine kısa zamanda geçilmek istenmesi D) Tarım ürünlerinin ön plana çıkarılması E) Askerlik hizmetinin gözetilmesi Türkiye Geneli 2, Soru 5 Osmanlı Devleti nin, I. önemli temel ihtiyaç maddelerinin ihracatının kontrol altında tutulması, II. loncaların atölye ve ticarethane sayısını sınırlayabilmesi, III. Avrupa devletlerine verilen kapitülasyonların sürekli hâle getirilmesi uygulamalarından hangilerinin üretim - tüketim dengesini korumaya yönelik olduğu söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 8. Osmanlı toplumunda uzun yıllar Millet-i Sadıka olarak bilinen Ermeni toplumunun isteklerinin zamanla bir soruna dönüşmesinde aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu savunulamaz? A) Avrupa devletlerinin kışkırtmacı politikası B) Fransız ihtilalıyla gelişen milliyetçilik düşüncesi C) Balkanlarda oturan Hristiyan toplulukların bağımsızlıklarını kazanması D) Rusya ve İngiltere nin, Ermenilerle ilgili ıslahat yapılması için Osmanlı Devleti ne baskı yapması E) Osmanlı Devleti nin, Osmanlıcılık fi krini uygulamaya koyması Yaprak Test, Test 22, Soru 12 XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti nde meydana gelen azınlık isyanlarının nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? A) Merkezî otoritenin zayıf olması B) Merkezden gönderilen yöneticilerin halka baskı yapması C) I. Meşrutiyet in ilan edilmesi D) Milliyetçilik fi krinin yayılması E) Büyük devletlerin kışkırtmaları genelyetenek genelkültür 31