1
"Bu yayın Avrupa Komisyonu, Hayatboyu Öğrenme Programı, Comenius Okul Ortaklıkları alt programı tarafından finanse edilmiştir. Bu yayın yalnızca projeye ortak okulların görüşlerini yansıtır ve Avrupa Komisyonu ve Ulusal Ajanslar hiçbir şekilde bu yayının içeriğinden sorumlu tutulamaz." 2
ÖNSÖZ Bu yayın projeye ortak okullar tarafından, ortaklığın amacı olan ilköğretim ve ortaokulların farklı sınıflarında sosyal dışlanmayı spor aktiviteleri ile önlemeye ulaşmak için hazırlanmıştır. Bu kitap öğretmenlere derslerinde yardımcı olmak için sekiz farklı spor branşından örnek etkinlikler içermektedir. İnanıyoruz ki ortaklığımızın ürünleri okullarda sosyal dâhil etmeyi teşvik konusunda yeni bir perspektif oluşturacaktır. Saygılarımızla Ortaklık Takımı 3
METODOLOJİ Bu kısımda ortaklığımızın çalışma metotları hakkında bazı bilgiler sunmaya çalışacağız. Bilindiği üzere öğrencilerin sosyal dışlanmasının seviyesinin belirlenmesinde bir çok metot bulunmaktadır ve biz bunlardan Sosyometri Anketini kullandık. Ortaklık takımı, ortaklığın web sitesinde bulabileceğini bir Sosyometri Anketi geliştirdi ve ortaklıkta yer alan her bir ortak okul bu anketi uyguladı ve kendi okullarında yer alan sınıfında dışlanmış öğrencileri belirledi. Daha sonar ortak okullar bu dışlanmış öğrenciler için ders dışı özellikle de takım sporlarını içeren spor etkinlikleri hazırladı. Bu kitap bu aktiviteleri içermektedir. En önemli nokta öğrencilerin ilgileri doğrultusunda spor dalları seçmektir ve bazı öğrencilerin spora karşı önyargılı olabilir. Eğer öğretmenler öğrencileri spor aktivitelerine katılım konusunda cesaretlendirirse başarıyı yakalayabilirsiniz. Saygılarımızla Ortaklık Takımı 4
İÇİNDEKİLER Başlık Sayfa No ÖNSÖZ... 3 METODOLOJİ.... 4 1. FUTBOL ETKİNLİKLERİ. 6 2. BASKETBOL ETKİNLİKLERİ.. 9 3. KANO ETKİNLİKLERİ... 14 4. VOLEYBOL ETKİNLİKLERİ.... 15 5. MASA TENİSİ ETKİNLİKLERİ. 21 6. ATLETİZM ETKİNLİKLERİ... 25 7. JİMNASTİK ETKİNLİKLERİ. 30 8. KROS ETKİNLİKLERİ.. 30 9. SOSYAL UYUMSUZLUĞA KARŞI AKTİVİTELER... 36 10. PARTNER OKULLAR UYGULAMA SONUÇLARI.... 45 10.1 YUNUS EMRE ORTAOKULU KÜTAHYA, TÜRKİYE.. 45 10.2 ZESPOL SZKOL NR 17, BIALYSTOK, POLONYA.. 47 10.3 FRÖBELSCHULE DELMENHORST, ALMANYA 50 10.4 CENTRUL SCOLAR PENTRU EDUCATIE INCLUZIVA, SIBIU, ROMANYA.. 53 10.5 SREDNJA SKOLA KOPRIVNICA, HIRVATİSTAN. 54 5
1. FUTBOL ETKİNLİKLERİ 1.1 Etkinlik Adı: Pozisyonlar ve Kısa Hızlı Yürüyüş Etkinliğin Amacı: Öğrencilere futbolun çoklu konseptini değiştirilmiş bir oyun ortamında öğrenmelerine yardımcı Ön koşullar: Topu atabilmek ve vücuduyla yakalamak. Öneriler sınıf seviyesi: 6-8 Gerekli araç ve gereçler: Futbol topları, Plastik koni renkli forma Açıklamalar 1. Her grupta bir top olmak üzere öğrencilerin üçgen dizilişteki yerlerini almaları sağlanır. Üçgenin köşeleri arasındaki mesafe 8-9 metredir. 2. Üçgende paslaşmada, ayak içiyle top kontrol sonrası iç vuruş yapma çalışması yaptırılır. Pasını veren oyuncu pas verdiği grubun sonuna koşarak soldan geçer. Hatalı vuruş veya yanlış top kontrol yapan öğrenciler uyarılır. 3. Aynı çalışma formunda, birkaç kez top saydırma sonrası yerden veya ayaküstü vuruşla havadan atılması istenir. Değişik seviyelerden gelen topları dizle veya göğüsle kontrol altına aldıktan sonra pas verip sıra sonuna geçilir. 4. Alıştırma 3, yeterince tekrar ettirilirken öğrenciler gözlemlenir. 5. Öğrencilerin eşit sayı ve güçte iki grup oluşturmaları istenir. Grupların kendi aralarında ikiye ayrılarak altı pas çizgisi üzerinde ikişerli derin kolda ve birbirlerine 6-7 metre mesafede sıraya geçmeleri istenir. 1.2 Etkinlik Adı: Futbol Bingo Etkinliğin Amacı: Öğrencilerin pas atma ve topu yakalama yetenekleriningelişmesine yardımcı olmak Ön koşullar: Futbol oynamış olmak, pas atmak, yakalamak Öneriler sınıf seviyesi: 6-8 Gerekli araç ve gereçler: 10-14 futbol topu, 8-10 koni, oyun alanı Açıklamalar 1. Grupların 20 metre ilerisine bir hedef yerleştirilir. Eşli gruplara gidiş-dönüş paslaşma yarışması yaptırılır. 2. Gruplara eleme usulü top sektirme yarışı yaptırılır. 6
3. Kontrol çalışması: Karşılıklı formda oyuncular kontrol şekillerini uygularlar. Son çalışmada ortada iki oyuncu çalışır. Rakibin yaptığı pasif savunmayla kontrol yapar ve kısa pasla iade yapar. Kenardaki oyuncular gelen pası uzun olarak uzaktaki oyuncuya gönderir. 1.3. Etkinliğin Adı: Gol için Pas At Etkinliğin Amacı: Futbolda hücum ve savunma stratejileri ve pas atma yakalama ve savunma Ön koşullar: Pas atma ve yakalama, temel futbol kuralları, futbol terminolojisi hakkında bilgiye sahip olma Önerilen Sınıf Seviyesi: 7-8 Gerekli araç ve gereçler: Futbol topu, oyun alanı ve takımlar için renkli formalar Açıklamalar 1. Orta alan çizgisi üzerinde onar kişilik gruplar oluşturulur ve derin kolda sıralanmaları istenir. 2. Gruplardaki öğrencilere aldatma çeşitlerinden hangilerin bildiklerini, bunlardan birkaçını göstermeleri istenir. 3. Taban aldatması, taban-ayak içi aldatması, lokomotif aldatma, makaslama aldatması, şut aldatması sırayla gösterilir ve öğrencilerden sırayla yapmaları istenir. Her öğrenci on metrelik mesafe içinde tekniğini gösterir ve sırasının sonuna geçer. 4. Gruplara, on metre ileriye yerleştirilen bir işaretten dönmek üzere ayak içi, iç üst, ayaküstü ve ayak dışı ile top sürme çalışması yaptırılır. Dönüşte, öğrencilerden, istedikleri bir mesafeden sırada bekleyen arkadaşlarına pas atmaları ve grubun sonuna geçmeleri istenir. Top kontrolü yapan sonraki öğrenci de çalışması devam eder. 5. Aynı dizilişte top sürme çalışması yaparken aldatma tekniklerini de yapmaları istenir. 6. Üçer metre arayla dizilen dört futbol tabağı arasından geçmek üzere top sürme çalışması yaptırılır. Her tabak bir rakip kabul edilmeli, tabaklar arasından geçerken top saklanmalıdır ve yine tabaklara karşı aldatma hareketlerinin uygulanması istenir. 7. Futbol tabaklarının sayısı artırılarak gruplar arası top sürme yarışması yaptırılır. Öğretme Önerileri: Belki öğrenciler savunma yapan ve hücuma kalkan takımlarda değişik pozisyonlarda oynatılabilir. 7
1.4 SOSYAL DIŞLANNMAYA KARŞI TAKIM OYUNLARI Grup Adı: Yakantop Tip: İçerde ve dışarıda oynanabilir Katılımcı Sayısı: 10 ile 19 kişi arasında ki orta büyüklükteki grupla oynanır. Önerilen Sınıf Seviyesi: İlk ve Orta Dereceli Okullar Süre: 30-45 dakika Özet: Bu oyun klasik bir yakartop oyunudur. Amaç: Yanmadan oyunda kalmak ve takımını kurtarmak Hazırlık: - En az 15 adet büyük turuncu sünger top ile oyun alanı çizilir. Turuncu toplar ile oyun alanının merkezi belirlenir. Yakantop Nasıl Oynanır Eğer bir oyuncu topu yakalamaya çalışır ve düşürürse oyun dışında kalır. Oyunculardan biri topu rakip oyuncuların kafasında doğru atarsa oyun dışı kalır. En son oyuncusu kalan takımın son oyuncusu elenmezse takımın diğer oyuncularıda tekrar oyuna girer. Öğretmen haydi dediğinde takımlar topun etrafında koşar ve sonunda sağ kalan takım oyunu kazanır. Etkinliğin Amacı: Genel Hareket Bilgi ve Becerileri Ön koşullar: Futbol oynamış olmak, pas atmak, yakalamak Öneriler sınıf seviyesi: 6-8 Gerekli araç ve gereçler: Spor giysileri, top, huni, vb. İkişerli geniş kolda yarım daire şeklinde sıralanmış olan öğrencilere, top ile ve topsuz olarak savunma dizilişleri ve ofsayt taktikleri anlatılır, soru cevap yöntemiyle geri bildirim alınmaya çalışılır. Hücum eden takım oyuncularını ofsayt pozisyonuna düşürebilmek için çizgi halinde bulunma, birbirlerini ve rakip oyuncularını sürekli kontrol etme ve verilen uyarıyla bir anda öne çıkmanın nasıl yapılacağı anlatılır. 1.Çalışma: Her oyuncu kendi bölgesinde kalmak koşuluyla 2:1, 2:2, 2:1 serbest oyun oynanır. Uyaranla oyun durdurulur ve oyuncuların bölge ihlali yapıp yapmadıkları kontrol edilir ve oyuncular bu konuda uyarılır. 2.Çalışma: Oyun formatında topa sahip olan oyuncu topu önündeki bölgeye aktırdığında o alana girerek arkadaşlarına destek verebilir. Çalışmada dikkat edilecek noktalar: Boş alan yaratma ve bu alanları kullanabilme, destek, kaliteli pas, sızma, yaratıcılık olmalıdır. 3.Çalışma: Uygulama net olarak anlaşıldıktan sonra işaretler kaldırılarak dikkat edilecek noktalar göz önünde bulundurularak müsabaka formunda çalışmaya devam edilir. 8
2. BASKETBOL ETKİNLİKLERİ Genel olarak öğrencilerin basketbola karşı açık olduklarını söyleyebilirsiniz fakat basketbol kuralları ve teknikleri hakkında herhangi bir bilgileri olmayabilir. Bunu sebebi başlangıçta sınırlı bir eğitim programı uygulanmasıdır. Bir ders zamanı boyunca oyunu sürdürmek öğrenciler için yeterince eğlenceli olabilir. İlk antrenmanlar: - Top sürme (sağa, sola, ileri, geri, slalom) - Bacaklarının arasından top sürme - Pas vermek - Steps - Serbest atış (asansör, elden ele atma, ele atma ) - 2:2 veya 3:3 atak ve savunma (ver ve koş) - Çift hatadan kaçınma Kurallar: - Öğretmenin kuralları ve duyuruları geçerlidir - Basketbol oyun kuralları geçerlidir - Centilmenlik kuralları geçerlidir - Basketbol futbol değildir - Oyun alanında kavga ve benzeri kesinlikle kabul edilemez - Bütün öğrenciler yeni öğrenmekte ve gülme kesinlikle kabul edilemez Birinci dersin içeriği; - Başlangıçta her öğrenci bir top alır ve beş dakika boyunca top sürme alıştırması ve serbest atış yapar, - Öğrenciler birbirlerinin alıştırmalarını takip eder ve hatalardan ders alır - Öğrenciler egzersize başlar; öğrenciler top sürme ile başlar. Daha sonra düdük sesi ile birlikte yere otururlar ve top sürmeye çalışırlar. Daha sonra diğer düdük sesi ile birlikte tekrar ayağa kalkarlar ve sop sürmeye devam ederler. Sekiz ya da on tekrardan sonra bütün öğrenciler tek sıra olurlar. Daha sonra düdük sesi ile birlikte her bir öğrenci sol eli ile karşıya doğru top sürmeye başlar. Koşma hızı değişik olabilir. Öğrenciler geri dönerken topu sağ elleri ile sürerler. Bu egzersiz birkaç kez tekrarlanabilir. - Slalom egzersizi: 1,5 ya da 2,0 metre mesafede 10 engel arasından öğrenciler slalom yapar. Öğrenciler mesafe boyunca hızlı bir şekilde top sürme egzersizi yaparlar. Her bir öğrenci dört tekrar yapar. - Daha sonar öğrenciler birbirlerine rakip olarak slalom yaparlar. Slalom yaparak top sürerken öğrencilerin vücutlarını kullanmaları gerekir. Egzersiz sonunda öğrenciler takımlara ayrılır. Daha sonra öğrenciler topu yakalama, top sürme ve atak egzersizleri yaparlar. Bu egzersiz dört ila sekiz defa tekrar edilir. - Egzersiz sonunda öğrenciler baskı ve göğüs pası egzersizi yaparlar. Öğrenciler 5-6 metre aralıkla birbirlerinin karşısında durular ve birbirlerine pas atarlar. Öğrenciler birbirlerine doğru yüzlerini döner ve adım atarak pas atarlar. Topu alan öğrenci yüzünü diğerine döner ve pas atar. Egzersiz sonunda öğrenciler ikili takım oluştururlar 9
ve iki ellerini kullanarak birbirlerine göğüs pası atarlar. Öğrenciler topu aldıktan sonra sürerek başlangıç noktasına geri dönerler. - İki dakikalık dinlenmeden sonra öğrenciler iki eş takıma ayrılırlar. Basketbol kuralları ve centilmenlik kuralları hatırlatılır. 15 dakikalık oyun başlatılır. Öğretmen her oyuncunun eşit olarak oynamasını sağlamaya çalışır. Grubun büyüklüğüne göre öğrenciler üç takım halinde de maç yapabilir. Oyun sırasında öğrencilere öğrendikleri teknikler hatırlatılır ve kullanmaları için teşvik edilir. Kurallara uymayan ve centilmenlik dışı hareket yapan öğrenciler iki dakika oyun dışına alınır. - Ders sonunda oyun süresince sergilenen davranışlar hakkında kısa bir geri bildirim yapılır ve basketbol oyununa odaklanmaları istenir. Etkinlik Adı: Boşluk için yarış Etkinliğin amacı: Bu etkinliğin amacı, ekip çalışmasına odaklanarak öğrencilerin, iletişim, tahmin etme, boşluğa hareket etme stratejilerini geliştirmektir. Bu oyun birçok değişik şekilde düzenlenebilir ve oyun alanına göre şekillendirilebilir. Ön koşullar: Bu aktivite için çok az spor yeteneği yeterli olmakla birlikte birden çok oyuncu içeren spor dalları için spor yeteneği olmak daha etkili sonuçlar ortaya çıkaracaktır. Önerilen sınıf seviyesi: 6-8 Gerekli araç ve gereçler: 20-24 çubuk, 20 köpük tenis topu, 4-6 polo sopası (opsiyonel) 4-6 renkli forma ve 20 koni Açıklamalar Etkinlik 30-40 dakika sürebilir. Jimnastik salonu zeminindeki hedefler grup için yerleştirilir. Hedefler birbirlerinden üç metre uzaklıkta küçük ağır konilerden ( hareketsiz olarak duracak) oluşacak şekilde yerleştirilir. Bu hedefler jimnastik salonuna eşit olarak dağıtılmalıdır. Bu etkinlik birer dakikalık turlar şeklinde oynanacaktır. Birbirini izleyen turlar bir sonraki üzerinde inşa edilecektir. Oyuna başlamak için her öğrenci bir arkadaşı ile eşleşecektir. Her bir öğrenci bir sopa ve bir top alacak. Oyuna başlamak için her bir çift jimnastik salonunda açık bir alan bulmalıdır. Ortak skor - Her bir tur 60 saniyedir - Bir puan alabilmek için eşlerin topları diğerinin hedefleri arasından geçmelidir - Bir puan aldıktan sonra geri dönmeden önce öğrenci farklı hedefe gitmelidir - Birkaç tur alıştırma için yapılabilir 10
1. Tur Farklı renk forma giyen iki savunma öğrencisi ellerinde sopa ile bekler. Bu savunmacılar rakiplerin puan almalarını engellemeye çalışırlar. Savunmacılar birisi kendi alanında, diğeri de rakip sahada diğer oyuncuların karşısında yer alır. 2. Tur Şimdi iki savunmacı saha içerisinde serbestçe hareket edebilir. 3. Tur Oyuna gerekli kıyafetleri giymiş iki oyuncu daha ekleyebilirsiniz. Savunmacılar rakiplerini durdurma girişiminde bulunabilirler. Bu oyuncular oyun alanı içerisinde serbestçe dolanabilirler. 4. Tur Her bir öğrencinin kendi topu ve sopası olmalıdır. 4 ya da 6 savunmacı oyuncu oyunda yer alabilir. Daha önce olduğu gibi bir dakikalık tur süresince öğrenciler koniler arasından top sürerek oyuna başlayabilirler. Değişiklikler 1. Öğrencilere zor olan kontrol hareketleri yapmalarında işlerini kolaylaştırmak için daha büyük bir top verilebilir. 2. Savunmacılara ekleme yapılabilir. 3. Hedeflerin boyutları artırılabilir. 4. Öğrencilere başarı için taktikler verilebilir. Sınıf içerisinde etkili yardımlaşmayı bu şekilde sağlayabiliriz. Örneğin öğretmen top ve hedefler arasında durabilir veya salonun merkezinde yer alabilir. Değerlendirme: Her tur arasında öğrencilerin anlayışları ve başarı seviyeleri değerlendirilebilir. Sorular: - Kullanılan strateji neydi? Nerelerde başarılı oldunuz ve rakipleriniz nerede başarılı oldu? - Savunmacı oyuna başladığından siz taktiğinizi değiştirdiniz mi? - Eğer yeni bir taktik kullanarak başarınızı arttırabilirseniz elinizi kaldırın? - Grubunuz için ne işe yaramadı? - Topunuzu savunmadan nasıl korudunuz? - Kendi kendinize mi yoksa bir ortakla mı daha çok puan alırdınız? Etkinlik Adı: Top daha hızlıdır Etkinliğin Amacı: Etkinliğin amacı öğrencilerin kendi başına top sürmenin, bir takım arkadaşı ile top sürmeden daha iyi olmadığını anlamalarına yardımcı olmaktır. Önerilen sınıf seviyesi: 6-8 Gerekli araç ve gereçler: Basket topları ve basket sahası 11
Açıklamalar Öğrencileri ikili olarak gruplara ayırın ve her öğrenciye basket topu verin. Öğrenci A elindeki topla başlangıç noktasından bitiş noktasına kadar topu sürer. Daha sonra öğrenci B topu sürer. İki öğrenci arasında bir yarış yapılır. Eğer salon yeterince büyükse öğrencilerin tamamı aynı zamanda top sürer. Eğer değilse öğrenciler ikiye bölünür ve böylece çiftler yarış yapabilir. Yarıştan sonra kısa bir bilgilendirme yapılır. Çoğu durumda koşma yarışmasının top sürme yarışmasından daha zor olduğu söylenir ve top verilerek yarış tekrar başlar. Öğrenciler aynı çizgi üzerinde sıralanırlar. Başla komutu ile öğrenciler başlangıç noktasından bitiş noktasına kadar koşarlar. Öğretmen başlangıç noktasında top ile bekler. Öğrencilerde basket topu bulunmamaktadır. Öğretmen koş deyince öğrenci koşar ve öğretmen topu bitiş noktasında doğru atar. Top her zaman bitiş noktasında öğrenciden önce gider ve kazanır. Yarıştan sonra öğretmen, öğrencileri toplayarak ikinci tartışmayı başlatır. Onlara birçok kişinin top süren bir kişiden daha hızlı koşabileceğini ve hiç kimsenin de atılan bir toptan daha hızlı koşamayacağını söyler. Daha sonra öğretmen öğrencilere basketbol oynamalarını söyler. Oyun istenirse daha küçük bir alanda oynanabilir. Öğretmen takımlar sahada yerini aldıktan sonra onlara havası inik bir top vererek maçı başlatır. Bu top öğrencileri birbirlerine pas atmak zorunda bırakacaktır. Öğretmen takım hücuma kalktığında pas atmanın top sürmeden daha iyi olduğunu açıklar. Daha sonra öğretmen öğrencilere normal düzeyde şişirilmiş bir top vererek maçı devam ettirir. Etkinlik Adı: Basketbol İstasyonu Takım Görevi Etkinliğin Amacı: Bu etkinliğin amacı, öğrencilerin basketbol oynarken veya basketbol antrenmanı yaptığı durumlarda temel basketbol becerilerini uygulama yeteneklerini geliştirmektir. Öğrencilerin birçoğu, özelliklede ortaokul öğrencileri için yarışma kendi takımlarının birer parçası olmaları için en iyi yoldur. Ön koşullar: Öğrenciler serbest atış, göğüs pası, sıçrayarak pas verme, dışardan atış ve savunma kavramlarını bilmelidir. Ayrıca basketbol sahasının parçalarını bilmelidir ve basketbol oynamış olmalıdır. Önerilen sınış seviyesi: 7-8 Gerekli araç ve gereçler: Her bir grup için bir kalem, koni ve forma, sekiz adet basketbol istasyonu çalışma kâğıdı, birçok basketbol topu, 12
Açıklamalar Öğretmen, öğrencilere yetenekli oyuncuların eşit dağılacağı üç gruba ayırır. Öğrenciler sekiz istasyonun her birinde ikişer dakika harcayarak bir sonraki istasyona döngü yapar ve her istasyondaki skorlarını kayıt eder. Her istasyonda iki dakikaları olduğunu söyler ve her gruptan bir kaptan öğrenci seçerek kaptan öğrenci skorları kayıt eder. İstasyonlar aşağıdaki gibidir; Grup Zorlukları 1. Serbest atış ( 2 basket atışı). 2 dakika içerisindeki atışları sayın ve rakamları kayıt edin. 2. Göğüs pası ( 1 basket atışı): Konileri 10-15 adım mesafe ile yerleştirilir ve karşılıklı öğrenciler birbirlerine pas atarlar. ( iki öğrenci konilerin hizasında sıra olur ve bir öğrenci konilerin diğer köşesinde yer alır. Topla oyun başladığından iki öğrenci birbirlerine pas atarlar ve karşılıklı koşarlar ve birbirlerinin paslarını takip ederler) iki dakika içerisindeki skorlar kayıt edilir. 3. Turnike (İki basket atışı): Öğretmen sağa ve sola iki koni koyar ve öğrenciler top sürerek turnike atışı yaparlar. İki dakikalık süre içerisinde skorlar sayılır ve kayıt edilir. 4. Top sürme (1-3 basket atışı): Grupta yer alan öğrenciler bir seferde 30 adım top sürerek atağa kalkarlar ve başladıkları yere geri dönerler. Öğrencilere sağa, sola ve çapraz olarak top sürmeleri söylenir. İki dakikalık süre içerisinde skorlar kayıt edilir. 5. Sıçrayarak pas( 1 basket atışı): Aynı istasyonda iki sıçrayarak pas atılır. İki dakikalık süre içerisinde skorlar kayıt edilir. 6. Dışarıdan Atış ( 3 basket atışı): Kanat, dirsek ve temel noktalarına koniler konulur ve her bir pozisyondan öğrenciler üçer atış yaparlar. İki dakikalık süre içerisinde skorlar kayıt edilir. Bireysel Zorluklar ( Kendi grup üyelerine karşı yarışma) 7. Zıplayan Top ( 1 Basket atışı): Bir öğrenci resmi olarak hareket eder ve diğer iki öğrenciye doğru topu atar. Topu yakalayan öğrenci bir puan alır. Öğrenciler pozisyon değiştirerek devam ederler ve iki dakikalık süre içerisinde skorlar kayıt edilir. 8. Defans zorluğu /1 e 1 (Bir basket atışı): Öğrenciler üç sayı çemberinden başlayarak bire bir oyun oynarlar. Eğer atak oyuncusu başarılı atış yaparsa bir puan alır. Eğer savunma oyuncusu, atak oyuncusunu durdurursa bir puan alır. Üçüncü oyuncu yer değiştirerek işleme devam edilir. Dersin sonunda, gruplarla skorlar paylaşılır ve birinci olan gruba öğretmen en zor takım ödülünü verir. Öğrenciler En iyi Sıçrayan ve En iyi Savunma Oyuncusunu oylama yapılarak seçerler. 13
- - - - - - - - 14
Eğitim Faktörlerinin Hazırlanması 4. VOLEYBOL ETKİNLİKLERİ Voleybol 1985 yılında Holyoke Koleji Massachusetts, Birleşik Devletler William Morgan tarafından geliştirilen bir oyundur. Yarışma gizli yetenekleri, estetiği ve yaratıcılığı geliştirir. Kurallar bu yetenekleri geliştirmek için yapılır. Bir voleybol takımı 6 oyuncudan oluşur. Beş setin üçünü alan takım oyunu kazanır ve her bir set 25 puan üzerinden oynanır. 24-24 eşitlik durumunda takımlar skor iki fark oluncaya kadar (29-27, 31-29 gibi) maça devam eder. 1947 yılında 14 spor federasyonu Romanya ve Polonya dan birleşerek F.I.V.B federasyonunu kurdu. 2011 yılından 220 federasyona ulaştı. 1964 Tokyo Olimpiyat Oyunlarında Voleybol Olimpik bir oyun haline geldi. Beden Eğitimi Beden eğitimi süreci sporcunun fiziksel becerilerini oluşturma sürecini temsil eder. Genel Eğitim ve Özel Eğitim olmak üzere iki süreçten oluşmaktadır. Genel Beden Eğitimi sporda uzmanlaşma için temel oluşturur ve daha sonra ilerler. Özel Eğitim ise voleybol yeteneklerini geliştirir. İki yönde aynı derecede gereklidir. Biri olmadan diğerinin olması performansı geliştirmez. Beden Eğitimi sporcunun hız, çabukluk, kuvvet ve dayanıklılığı olmak üzere motor becerilerini geliştirir. Bu motor becerilerini geliştirme, vücudun farklı bölgelerinde ana fonksiyonların (kan ve nefes akışı) egzersizini içerir. Bunlar; - Genel Fiziksel Gelişim Egzersizi: Serbest sitil egzersiz veya egzersiz makinelerini kullanarak egzersiz yapma - Kasların güçlendirilmesi için egzersiz - Atletizm, Jimnastik ve diğer sporlar için elementler Teknik Eğitim Beden Eğitiminin yanında teknik eğitim çocuğun eğitiminin temel taşıdır. Erken yaşlarda çocuğun motor becerilerini geniş ölçüde geliştirir. Voleybol oyununda kullanılan teknik araçların metodik dizisi; 1. Özel voleybol hareketlerini gelişimini amaçlayan Jimnastik egzersizleri 2. Top isabetini amaçlayan bireysel atış hareketleri 3. Teknikleri yüz yüze öğretmeyi sağlayan çiftler halinde egzersiz yapma 4. Üç kişilik egzersizler 5. Karışık oyun ve egzersizler 6. 6-6 oyuncu ile gerçek kurallı voleybol oyunu oynama 15
I. JIMNASTİK EGZERSİZLERİ (TAKLİT ETME) 1. Egzersiz ( İleri Pas Atma ) Yavaşça eğilerek, ayakları öne doğru hareket ettirme, bacakları dirseklerden bükerek yukarı doğru hareket etme 2. Egzersiz: Ağırlığı iki ayak üzerinde eşit olarak dağıtarak kolları aşağı doğru hareket ettirerek topa vurma, dirsekleri bükmeden doğrulma ve eğilme hareketi yapma 3. Egzersiz: (Atağa Geçme): Bir adım ileri atarak aynı zamanda topa vurup zıplama ve kolları hareket ettirerek topa vurma 4. Egzersiz ( Blok için): Yere doğru eğilip ayakları açarak elleri yukarı doğru kaldırıp, atağa karşı topa duvar örme. 5. Egzersiz: Sol ayak ileri, sağ elini kullananlar için sol elini ileri geri hareket ettirerek avuç içi ile hareket etme II. EGZERSİZLER VE BİREYSEL OYUN OYNAMA Bireysel top egzersizleri çok önemlidir çünkü topun okulu denilen özel motor yeteneklerini geliştirir. a )İki elleri ile birlikte 1. Egzersiz: Topa iki eli ile vurma. Dirsek ve diz bükerek başının hizasında topa vurma. Başlangıçta iki ile üç vuruş yapılır ve top 1,5 metre yükseklikte olmalıdır. 2. Egzersiz: Jimnastik oturuşu yaparak topa baş hizasında vurma ( yere yakın oturarak topa vurma) b ) Tek el ile birlikte 3. Egzersiz: Duvara doğru yüzünü dönerek 2-3 metre uzaklıkta oturma ve topa vurma, topa vurma egzersizi tekrarlanmalıdır. Aynı egzersiz ilk vuruşta iki el kullanılabilir daha sonra tek el ile vurulmalıdır. 4. Top duvara doğru atılır ve yere doğru düştükten sonra, çocuk iki eli ile dikey olarak vurur. Egzersiz yeteneğin geliştirilmesi için top aşağı gidinceye kadar devam eder. 5. Aşağıdan yerden gelen topa vurma, top yakalanır ve tekrar vurulur. c ) Art arda gelen - İki el ile birlikte 6. Egzersiz: ayakları dizden bükerek, kollar katlanmış şekilde dirsekten kollarını öne doğru uzatarak topa vurur. Top kolları bükmeden 1 ila 1,5 metre yüksekliğe doğru atılır ve top takip edilir. 7. Yukarı aşağı on vurma dizisi yapma 8. Aynı kombinasyonda egzersize devam ederek, hata yapmadan mümkün olduğu kadar çok topa vuruş isabet ettirme 16
9. Duvardan 2-3 metre uzaklıkta oturarak topa vurma, başlangıçta çocuk iki eli ile topa vurma ve topu havaya doğru atmayı öğrenir. 10. Yarışma Egzersizi Kim bir dakika içerisinde en çok atış yapar? 11. Duvardan 1-1,5 metre uzaklıkta çocuk topa yavaşça vurarak iki metre uzaklığa topu atar. Bir ya da iki ayağının aynı yöne doğru olması gerekir. 12. Bir Kombinasyon: Çocuk topu duvara atar ve etrafında 360 derece döndükten sonra ellerini çırpar ve topa vurur. 13. Zorluk seviyesini arttırmak için egzersiz duvarın köşesinde gerçekleştirilebilir. 14. Sporcu yüzünü duvara dönerek 1 metre uzaklıkta topu iki eliyle duvara atarak karşılar. d ) Aşağıdan yukarıya, 15. Sporcu yüzü duvara dönük, topu yavaşça atar ve arkası dönük gelen topu karşılar. 16. Sporcu duvardan 2 ya da 3 metre uzaklıkta oturur, topu duvara atar ve 180 derece kendi etrafından döner ve iki eliyle topu karşılar. III. İKİ OYUNCU İÇİN EGZERSİZ VE OYUNLAR İki oyuncu için hazırlanan egzersiz ve oyun hareketleri savunma ve hücum olmak üzere iki oyuncu arasındaki işbirliğini geliştirmek için hazırlanmıştır. 1. Bir oyuncu topu diğerine atar ve diğeri topu yukarı ya da aşağıya doğru pas atar. Birkaç egzersizden sonra yerleri değiştirilir. 2. İki oyuncu arasında paslaşma- iki oyuncu aşağıdan ve yukarıdan birbirlerine pas atarlar. 3. İki oyuncu yüz yüze gelecek şekilde durur ve birbirlerine pas atarken biri ileri diğeri geriye doğru hareket eder. Birinci pas uzun olur ve diğer oyuncunun arkasında doğru atılır ve diğer oyuncu topu yakalar ve kısa pas atar. Diğer oyuncu kısa pası yakalamaya çalışır. Birkaç egzersizden sonra yerler değiştirilir. 4. Sporcuların ileri ve geriye doğru hareketlerini geliştirmek için birbirlerine doğru ileri ve geri uzun ve kısa paslar atarlar. 5. Mekik: oyuncular yüz yüze iki sıra olacak şekilde dizilirler ve dizinin en sonundaki oyuncuya gelinceye kadar birbirlerine pas atarlar. 6. Mekik: oyuncular yüz yüze iki sıra olacak şekilde dizilirler ve dizinin en sonundaki oyuncuya gelinceye kadar birbirlerine pas atarlar ve tekrar başa dönecek şekilde birbirlerine doğru pas atmaya devam ederler. 17
IV. ÜÇ OYUNCU İÇİN EGZERSİZLER VE OYUNLAR (ÜÇGEN) Egzersiz 1: iki oyuncu yüz yüze bakacak şekilde durur ve üçüncü oyuncu ortada durur, dışarıdaki oyuncu ortadaki oyuncuya pas atar ve oda diğer oyuncuya pas atar. Dışarıdaki diğer oyuncuda topu dışarıda kalan diğer oyuncuya pas atar. Egzersiz üç kere tekrar edildikten sonra oyuncuların yerleri değiştirilir. Egzersiz 2: Aynı egzersiz daha uzun paslarla gerçekleştirilir ve dışarıdaki oyuncu hücuma kalkarak ortadaki oyuncuya topu atar ve ortadaki oyuncuda topu uzun pasla dışarıdaki diğer oyuncuya atar. Egzersiz 3: Oyuncular üçgen şeklinde dizilir, bir oyuncu topu diğer iki oyuncudan birine atar ve top atılan oyuncu topu yalnızca kendisine pas atan oyuncuya atar. Egzersiz 4: Oyuncular üçgen şeklinde dizilir, bir oyuncu topu diğer iki oyuncudan birine atar ve top atılan oyuncu topu yalnızca kendisine pas atmayan oyuncuya atarak üçgen şeklinde egzersize devam ederler. Birkaç tekrardan sonra topun atılma yönü değiştirilir. Egzersiz 5: Oyuncular yandaki şekildeki gibi üçer kişi halinde iki sıra şeklinde dizilir. 6 numaralı oyuncu topu kaldırarak 3 numaralı oyuncuya atar ve 3 numaralı oyuncuda topu 4 numaralı oyuncuya atar. 4 numaralı oyuncu topu 6 numaralı oyuncuya atarak üçgeni tamamlamış olur. 6 numaralı oyuncu topu bu sefer bir numaralı oyuncuya, oda 3 numaralı oyuncuya ve oda 6 numaralı oyuncuya atarak üçgeni tamamlar. 18
Egzersiz 6: Aynı egzersize devam edilir fakat bu sefer 6 numaralı oyuncu topu 3 numaralı oyuncuya ve 3 numaralı oyuncuda 4 numaralı oyuncuya atar. 4 numaralı oyuncu topu dışarı atar ve egzersiz tamamlanmış olur. Birkaç tekrardan sonra oyuncuları yerleri değiştirilir. Egzersiz 7: Oyuncular sahaya şekildeki gibi yerleşir. Birinci bölgede 6, 3 ve 4 numaralı oyuncular ile ikinci bölgede ki 6, 3 ve 2 numaralı oyuncular egzersizde topa vurur. 6 numaralı oyuncu topu 3 numaralı oyuncuya ve o da topu 4 numaralı oyuncuya atar. 4 numaralı oyuncu topu karşı bölgede 6 numaralı oyuncuya atar. 6 numaralı oyuncu topu 3 numaralı oyuncuya ve o da 2 numaralı oyuncuya atar. 2 numaralı oyuncu topu karşıda ki 6 numaralı oyuncuya atarak seriyi tamamlamış olur. Birkaç tekrardan sonra anahtar oyuncuların yerleri değiştirilir. Egzersiz 8: Oyuncular sahaya şekildeki gibi yerleşir. Birinci bölgede ki 6 numaralı oyuncu topu, rakip sahada ki 6 numaralı oyuncuya atar. 6 numaralı oyuncu topu 3 numaralı oyuncuya ve o da topu 4 numaralı oyuncuya atar. 4 numaralı oyuncu topu rakip takımdan 2 numaralı oyuncuya atar. Birkaç tekrardan sonra anahtar oyuncuların yerleri değiştirilir. V. KARIŞIK EGZERSİZLER VE VOLEYBOL OYUNU ( Daha az oyuncu ve basitleştirilmiş kurallar ile) a ) Daha az oyuncu ile Egzersiz 1: Üçe üç oyuncu ile sahada voleybol oynama Egzersiz 2: Dörde dört oyuncu ile sahada voleybol oynama Egzersiz 3: Beşe beş oyuncu ile sahada voleybol oynama Egzersiz 4: Takımlardan birisinin bir oyuncu eksik ile sahada voleybol oynaması Egzersiz 5: Takımların kumaş kaplı, şeffaf olmayan file ile sahada voleybol oynaması Egzersiz 6: Takımların 3 e 3 oyuncu ile sahanın tamamında voleybol oynaması Egzersiz 7: Takımların 4 e 4 oyuncu ile her ataktan sonra yerlerini değiştirerek sahada voleybol oynaması 19
Egzersiz 8: Takımların 6 ya 6 oyuncu ile her ataktan sonra yerlerini değiştirerek sahada voleybol oynaması b ) Basitleştirilmiş kurallar ile Egzersiz 9: Takımların iki pastan sonra topu rakibe atarak sahada voleybol oynaması Egzersiz 10: Takımların oyuncuların yerleri değişmeden sahada voleybol oynaması Egzersiz 11: Takımların servis atışı olmadan (top eğitmen tarafından sahaya atılır) sahada voleybol oynaması Egzersiz 12: Takımların iki seti servisle başlayarak, iki seti de servis kullanmadan sahada voleybol oynaması Egzersiz 13: Dezavantajlı Voleybol Oyunu; Takımların bir tanesinin 5-0 önde başlayarak sahada voleybol oynaması Egzersiz 14: Takımların 7, 9, ve 11 puanda bitecek setler halinde sahada voleybol oynaması Egzersiz 15: Takımların yalnızca 1,5 ve 6 numaralı oyuncularının topa vuracağı şekilde sahada voleybol oynaması Egzersiz 16: Takımların birden fazla top ile sahada voleybol oynaması, oyunculardan birisi hata yaptığında dışarıdan sahaya top atılır. Egzersiz 17: Takımların sahanın iki metre içinden servis kullanarak voleybol oynaması Egzersiz 18: Takımların üç pas kuralı ile voleybol oynaması (üçten fazla pas vuran takıma 2 puan ceza eksiltmesi) Egzersiz 19: Takımların iki top ile voleybol oynaması, art arda servis atışı yapılarak 20
5. MASA TENİSİ ETKİNLİKLERİ Masa Tenisi içeride ve dışarıda oynanabilen bir olimpik spordur ve ayrıca eğlence içinde oynanabilir. Masa Tenisinin Tarihçesi Tam olarak bilinmemekle birlikte 1890 yılında oynanmaya başlamıştır. 1920 li yıllarda çok popüler olan ve tüm dünyada pin pon olarak adlandırılan Masa Tenisinin orijinal ismi pin pondur. Daha sonra Parker Kardeşler tarafından pin pon ismi marka olarak kayıt ettirilmiştir. Bununla birlikte Masa Tenisi adını almıştır. Uluslararası Masa Tenisi federasyonu 1926 yılında kurulmuştur. Ekipmanlar Eski sporcular için bile donanım seçimi çalıştırıcının sorumluluğundadır. Yaşı küçük çocuklar için donanım seçiminde çalıştırıcı tüm sorumluluğu almalıdır. Çocuklar raketlerin yüzeyleri arasındaki farklılık hakkında fazla bilgiye sahip olmayabilir. Bu bölümü okuduktan sonra çocuklar için malzeme seçiminde rehberlik etmeniz gerektiğini bileceksiniz. BAŞLARKEN Oyuna başlarken bütün dersler aşağıdaki prensiplere göre yapılmalıdır - Eğlence - Aktivite - Öğrenme ve - Daima Onu Güldür Ayrıca dersler şunları amaçlamalıdır Katılımı arttırma ve takım kullanımını minimal düzeyde tutma BAŞLANGIÇ DERSİ Aşağıdaki etkinlikleri adım adım izleyin Minimum 30 dakika ve maksimum 2 saat olabilir. 21
Başlangıç Dersi İçeriği ZAMAN [yaklaşık] ETKİNLİK KAVRAMLARI UYGULAMA GEREKLİ EKİPMANLAR 10 dakika Gönderme Tutuşlar - Shakehand/Pengrip El göz koordinasyonu 10 dakika Yere Çarptırma Grip - Shakehand/Pengrip El göz koordinasyonu Her takım için bir raket ve top Minimum - 4 oyuncu için 1 raket - 4 oyuncu için 1 top Ekipman gerekli değil 10 dakika Ayna Oyunu Ayak hareketine Hazır Pozisyon 10 dakika Yuvarlak Masa Forehand-Backhand Minimum - 2 raket, 2 top 10 dakika BEAT THE CHAMP Basit servis kuralları Minimum - 2 raket, 1 top 3 raket TUTUŞ SHAKEHAND TUTUŞU 1. Raket avuç içinde tutulur. 2. Başparmak ve işaret parmağı raketin kauçuk kenarına paralel olarak tutulur. 3. Diğer üç parmak sağlıklı bir tutuş için raket kolu etrafına biraz gevşek sarılır. Shake hand tutuşu forehand Shake hand tutuşu backhand 22