ÖRNEK APARTMAN PROJESİNİN BEP-TR ÇÖZÜMÜ
76,095 m 2 lik Dairelerden Oluşan BİR APARTMAN PROJESİNİN EKB SİNİN HAZIRLANMASI
TEL ÇERÇEVENİN HAZIRLANMASI BEP TR programı sadece 17 adet plan tipini kabul etmektedir. Bunun yanında var olan mahaller içinde gene 17 tip vardır. Bu nedenle var olan proje kat planlarını 17 plan tipinden birisine benzeterek ve bu plan tipi içindeki odaları da gene 17 plan tipinden birisine benzeterek projeyi yeniden çizmek gerekir. Mevcut kat planını var olan. Planlardan birisine benzetirken dikkat edilmesi gereken 2 önemli kural vardır. 1. Benzetilecek plan tipi ile mevcut planın metrekareleri aynı olmak durumundadır. 2. Projede oluşturulacak her türlü detay tanımlanacağı için ve de duvarların birbirlerinden ne kadar uzakta olduğu gibi sorulara yanıt verileceği için bu benzetme sırasında kat planı tel çerçeve oluşturacak şekilde TEK ÇİZGİ olarak yeniden çizilmelidir. Bu tek çizgi ile oluşturulan plan şemasında dış duvarlar dış hizadan ara duvarlar ise orta noktalarından çizilen hatlar ile oluşturulmalıdır. Bu tek çizgili planda pencere yerleri de gösterilmelidir.
İlk yapılması gereken projeyi 17 plan tipinden birisine benzeterek (taban metrekaresi aynı olmak koşulu ile) kapı pencere yer ve ölçülerinin olduğu haliyle tek çizgi şeklinde çizmektir. İkinci adımda ise proje detayları özelinde kütüphane yaratılmalıdır.
PROJE OLUŞTURMAK Program ilk açıldığında karşılaşılan sayfada daha önce oluşturulmuş projeler yer alır. Eğer daha önce oluşturulmuş bir proje üzerinde çalışılacaksa bu sayfadan projenin önündeki mavi yazılara tıklanarak proje çağırılabilir. Eğer yeni proje yaratılacaksa bu sayfada verilen sorulara yanıt verilmelidir.
İlk sayfada sadece Proje Yarat butonu aktiftir.
Proje yaratıldıktan sonra 0,00 m 2 büyüklükte bir projenin bilgileri girilmeye başlanır.
KÜTÜPHANE OLUŞTURMAK Projeye ait detaylar farklılık göstermektedir.bu nedenle projelerde kullanılacak detaylar ( Duvarlar, döşemeler, kirişler, çatı örtüleri vb) proje bilgileri girilmeden hazırlanmış olmalıdır. Bu hazırlanan kütüphaneler daha sonra kopyalanıp farklılaştırılabilir. Kütüphane oluşturmadan projeye devam edilemez bu nedenle tel çerçeve oluşturulduktan sonra ilk yapılması gereken proje detaylarına uygun kütüphanenin hazırlanmasıdır. Kütüphane oluşturmak için sol üstte bulunan kütüphane butonuna basılarak tanımlanacak kütüphanenin hangi bölümde olacağına karar verilir.
KÜTÜPHANE OLUŞTURMAK
Kütüphane Oluşturmak - Yeni Giriş Yeni Giriş butonuna basılarak bileşen kodu,bileşen adı ve de yüzey tüpü seçilip kütüphane yaratılır
Yaratılan kütüphane içindeki katmanlar ve kalınlıklarını tek tek seçilir ve kaydedilir
Kütüphane oluşturulduktan sonra sol üstte bulunan Projeler butonuna basılarak ilk sayfaya dönülür ve Veri Giriş butonuna basılarak proje bilgileri girilmeye başlanır. Geometri bölümü henüz boştur. Yapılması gereken açılmış olan beş butondaki sorulara projeye uygun olarak yanıt vermektir. Yanıtlardan sonra Geometri bölümünde projeye ait katlar oluşmuş olacaktır.
Projeye uygun cevaplar verilmeye başlandıkça sol altta projenin temsili resmi oluşur. GENEL BİLGİLER yer alan yükseltilmiş döşemeler kısmında subasman ile ilgili bilgiler girilir. Ancak eğer bodrum katlı bir bina ise bu kısım boş bırakılmalıdır.
Veri Giriş Şekli nde; eğer formu ve ölçüsü değişmeyen bir proje girilecekse ilk şık, kat bazında farklı formlar ve ölçüler var ise (örneğin zemin kat dikdörtgen üst kat U veya L form ise) ikinci şık, katlar aynı formda ancak çekme veya çıkma sebebiyle ölçüleri farklı ise üçüncü şık seçilir. Katların yükseklikleri farklı ise bu durum belirtilir ve kaydedilir.
BEP-TR programında şu an için sadece 17 plan tipi mevcuttur. Bu nedenle mevcut proje (alanı aynı olmak koşulu ile) bu plan tiplerinden birisine benzetilmelidir. Benzetilen projeye uygun yanıtlar verilir.
A YÜZEYİNİN GÜNEY İLE YAPTIĞI AÇI ( Yardım menüsünden alınmıştır.)
Katlar tanımlanırken birbirinin aynı olan katları tekrar tanımlamaya gerek yoktur. Birbirinin aynı olan katlar hariç, katlar oluşturulur. Birbirinin aynı özelliklere sahip katlar ileride kopyalanacaktır.
Kat kopyalanmadan önce, katın bütün özellikleri girilmiş olmalıdır. Kopyalanacak katın önünde bulunan mavi numaralara tıklanarak üzerinde değişiklik yapılması düşünülen kat çağırılır ve kat kopyalama eylemi gerçekleştirilir.
ISI KÖPRÜLERİNİN SEÇİLMESİ Katlar tanımlandıktan sonra binada ısı köprüsü oluşabilecek tüm detaylar projede oluşturulduğu hali ile girilir. Programda halen eksikler vardır. Örneğin R5 ve R11 in çizimleri aynıdır.
Binada hiç balkon yoksa dahi sanki 1 cm lik balkon varmış gibi veri girilir. Balkon var ise, balkonlarda oluşan toplam ısı köprüsü uzunluğu tüm bina için (tek kat için değil) ısı köprüsü uzunluğu hesaplanarak girilir. Program metre cinsinden çalıştığı için tüm ölçüler metre olarak girilmelidir.
Sadece projeye uygun olan ısı köprüsü detayları girilmelidir. Örneğin tek katlı müstakil bir binada ara kat döşemesi olmayacaktır. Bu nedenle de ara kat döşemesi ısı köprüsü seçimi atlanır.
İklimlendirilmeyen zona basan döşeme girilirken (örneğin bodrum katınız otopark veya sığınak ise ve bu alanı iklimlendirmiyorsanız) bu zonun üzerinde bulunan döşemenin çevresi alınır.
PROJE BİLGİLERİ KAT VERİLERİNİN GİRİLMESİ Isı köprülerinin de seçiminin ardından artık cevap verilmesi gereken iki başlık vardır. Geometri ve mekanik sistemler Bu kısımlara bilgi girişi yapılması için Geometri bölümünün altında bulunan oluşturulmuş katlara tıklanarak karşılaşılan bölümlere cevap verilecektir. Program KAT,ZON,ODA mantığında çalıştığı için oluşturulmuş KAT lar altında ZON lar ve daha sonra da bu ZON ları oluşturaln ODA lar tanımlanacaktır.
Bilgi girişini takiben yanıtlanan beş bölümdeki sorulardan sonra proje üzerinde veri girişi Geometri bölümünden devam edecektir. Bu amaçla da Geometri bölümünde oluşturulan KAT ların üzerlerine tıklanarak çalışmaya başlanılır.
KAT VERİLERİNİN GİRİLMESİ Geometri bölümünde çalışılan kısım koyu olarak kendisini belli eder. Program KAT-ZON-ODA mantığı ile çalışır. ZON ile kastedilen aynı ısıl özellikleri gösteren alanlardır ve her bina tipine göre ısıl zonlamalar farklılık gösterir. (Müstakil konutlarda her kat bir zon; apartmanlarda her bağımsız bölüm bir zon çekirdek bir zon; ofislerde pencereden altı metreye kadar bir zon; iklimlendirilen bir çekirdek var ise geriye kalan alan bir zon vb.) Geometri bölümünde zonlar oluşturulmadan önce binanın ışık almasını engelleyecek karşı engeller farklı cepheler için tanımlanmalıdır.
APARTMAN ZON TİPLERİ Seçilen bina tipine göre zon isimleri ve özellikleri farklılık gösteriri. Bu nedenle seçilen bina tipine göre kat içindeki zonlara karar verilir. Örneğin apartmanlarda her bağımsız bir son ve çekirdek alanı bir başka zondur.
Zonlar oluşturulduktan sonra zonlara ilişkin sorulara yanıt vermek ve bu yanıtlar ışığında ODA ların oluşturulması gerekecektir. Zonu oluşturan duvar, zemin, tavan ve odalara ait sorular daha önceden oluşturulmuş kütüphane detaylarına göre yanıtlanır.
ÖRNEK PROJE BODRUM ZONU ZEMİNİ YANITLARI
ÖRNEK PROJE BODRUM ZONU TAVANI YANITLARI
ÖRNEK PROJE BODRUM ZONU ODALARI
ZONDAKİ İÇ DUVARLAR ZEMİN KAT D1 ZONU DUVARLARI Zonları birbirine bağlayan iç duvarlar da girilmelidir.
ZEMİN KAT D1 ZONU ZEMİNİ Zemin ve tavanları oluştururken hangi zonların üst üste geldiği belirtilmelidir. Bu sayede ısıtılan veya ısıtılmayan mahaller arası ısı geçişleri hesaba katılacaktır.
ZEMİN KAT D1 ZONU TAVANI
ZEMİN KAT D1 ZONU KOPYALAMADAN ÖNCEKİ TAVANI Eğer katlar kopyalanacaksa kopyalanan katların zemin ve tavanları değiştiği için kopyalama işlemine kadar tavan ve zeminlerin girilmemesi daha uygun olur.
Program bize önce KAT oluşturur. Daha sonra oluşturulan KAT içinde ZON oluşturur. Bu ZON lar altında da ODA tanımlanır. Tanımlanan ODA ların bilgileri girilmeye başlanınca bu ODA ların altına 3 sekme açılır. PENCERE KAPI AYDINLATMA. Odaları oluşturan bu bilgilerinde girilmesi ile programa devam edilebilir.
Zonlar ile ilgili bilgiler girildikten sonra odalar ile bilgiler girilmelidir. Odalar içinde sadece 17 plan tipi bulunmaktadır. Bu nedenle ilk basitleştirme çiziminde bu oda tiplerine göre plan sadeleştirilmelidir.
PENCERE BİLGİLERİNİN GİRİLMESİ
KAPI BİLGİLERİNİN GİRİLMESİ Aynı ısıl zon içide ısı geçisinin bir önemi olmayacağı için aynı zon içindeki iç kapı ve iç pencerelerin girilmesinin gereği yoktur.
AYDINLATMA BİLGİLERİNİN GİRİLMESİ
Projeyi oluşturan KAT-ZON-ODA ile ilgili bilgiler (odaların kapı, pencere, aydınlatma bilgileri) girildikten sonra GEOMETRİ bölümü ile ilgili tüm kısımlar cevaplanmış olur. GEOMETRİ bölümünden sonra ise cevap verilmesi gereken MEKANİK SİSTEMLER ile ilgili bilgiler vardır. MEKANİK SİSTEMLER ISITMA- SOĞUTMA- SICAK SU HAVALANDIRMA bölümlerinden oluşan mekanik sistemler kısmında projeye özgü cevaplar bu projeleri hazırlayan müellifler ve de kullanılacak sistemlerin el broşürlerindeki bilgiler desteği ile girilir. Projede farklı zonlarda farklı cihazlar kullanılıyor olabilir. Tüm bilgilerinin girilmesi ile oluşturulmuş cihazın hangi zonlara hizmet verdiğinin belirtilmesi gerekir.
ISITMA
Projede kullanılan ısıtma sistemleri tanımlanır ve tanımlanan bu sistemlerin hangi zonlara hizmet verdiği verileri girilir.
Projede kullanılan soğutma sistemleri tanımlanır ve tanımlanan bu sistemlerin hangi zonlara hizmet verdiği verileri girilir.
Projede kullanılan sıcak su sistemleri tanımlanır ve tanımlanan bu sistemlerin hangi zonlara hizmet verdiği verisi girilir.
Proje ile ilgili mekanik sistemler ile ilgili bilgiler eksiksiz girildikten sonra projeler ana sayfasına dönülerek Sertifika Hesapla butonuna basılır. Eğer bir eksik yok ise bilgisayar bize EKB Hesap Sonuç Formu nu verecektir. Toplam enerji sınıfı ve sera gazı salınımı C ve üzeri sınıfta olan projeler sertifika onayına gönderilebilir. Eğer yeni bir binada bu değerler C sınıfının altında çıkıyor ise EKB verilemeyeceği için sistemler değiştirilmelidir.
KAT KOPYALAMA Birbirinin aynı olan katların tekrar tekrar girilmesi yerine kopyalanması sağlanabilir. Ancak dikkat edilmesi gereken birkaç nokta vardır. Kopyalanacak kat ile ilgili sorular cevaplanırken bu katın altında ve üstünde yer alan zonlar tariflenmiştir. Ancak katların kopyalanmasından sonra bu zonlar değişecektir bu nedenle tavan ve tabandaki zonların yeniden tanımlanması gerekecektir.
KAT KOPYALAMA: 2. KAT YAPILIYOR.
KOPYANIN AD DEĞİŞİMİ:
KOPYANIN AD DEĞİŞİMİ:
DEĞİŞMİŞ AD: ODA İSİMLERİ 1. KAT İLE AYNI.
2. KAT ZONLARINDAN ODA İSİMLERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ:
DEĞİŞMİŞ İSİMLER:
1. KAT D3 TAVANI HALEN ÇATI ZONUNA TEMAS EDİYOR GÖRÜNÜYOR.
1. KAT D3 TAVANDA D5 E TEMAS EDİYOR OLARAK DÜZELTİLDİ.
1. KAT H2 TAVANDA ÇATI ZONUNA TEMAS EDİYOR GÖZÜKÜYOR.
1. KAT H2 TAVANDA H3 E TEMAS EDİYOR OLARAK DÜZELTİLDİ.
1. KAT D3 ÜN TAVANINDA TEMAS ETTİĞİ ALAN İLE İLGİLİ DÜZELTME YAPILDIĞI İÇİN D5 İN ZEMİNİ DE DÜZELMİŞ OLDU.
YENİ YARATILAN 2. KATTAKİ D5 İN TAVANININ NEREYE TEMAS ETTİĞİ BELİRSİZ.
D5 İN TAVANDA TEMAS ETTİĞİ OPAK BİLEŞEN İÇİN GELEN KÜTÜPHANE:
D5 İN TAVANDA ÇATI ZONUNA TEMAS ETTİĞİ BELİRTİLDİ.
1. KAT H2 NİN TAVANINDA TEMAS ETTİĞİ ALAN İLE İLGİLİ DÜZELTME YAPILDIĞI İÇİN H3 ÜN ZEMİNİ DE DÜZELMİŞ OLDU.
YENİ YARATILAN 2. KATTAKİ H3 ÜN TAVANININ NEREYE TEMAS ETTİĞİ HENÜZ BELİRSİZ.
H3 ÜN TAVANDA ÇATI ZONUNA TEMAS ETTİĞİ BELİRTİLDİ.
D6 NIN TAVANDA ÇATI ZONUNA TEMAS ETTİĞİ BELİRTİLDİ.
Teşekkürler... TMMOB MİMARLAR ODASI Sürekli Mesleki Gelişim Merkezi T : 0212 251 39 33-34 F : 0212 252 94 23 E : info-smgm@mo.org.tr W : www.mo.org.tr/smgm A : Karaköy, Kemankeş Cad. No:31 Kat:4 34425 Beyoğlu İSTANBUL T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Mekansal Planlama Genel Müdürlüğü Enerji Verimliliği Daire Başkanlığı T : 0312 410 79 80 W : www.bep.gov.tr E : bep@yigm.gov.tr 72