Ders Kodu Teorik Uygulama Lab. İnsan Bilgisayar Etkileşimi Ön Koşullar : Yok. Önerilen Dersler : Ulusal Kredi Öğretim planındaki AKTS 482031100001203 2 0 0 2 5 Dersin Türü : SİSTEMDEN GELECEK Dersin Dili : SİSTEMDEN GELECEK Dersin Seviyesi : SİSTEMDEN GELECEK Dersin Veriliş Biçimi (Mode of delivery) : Yüz yüze Face to Face Ders Koordinatörü : Yrd.Doç.Dr. Zeynep Altan Dersi verenler : SİSTEMDEN GELECEK Dersin Yardımcıları : SİSTEMDEN GELECEK Dersin Yürütülmesi Hakkında (Örgün / Yüz Yüze Eğitim için) (Harmanlanmış Eğitim için) (Uzaktan Eğitim için) Bu dersten en iyi şekilde faydalanmak ve başarılı olmak için; derse devam edilmelidir. Bu derste insan-bilgisayar etkileşiminin temel ilkeleri anlatılır; derslerden sonra öğrenciler İnternet araştırmaları ile öğrendiklerini pekiştirirler. Ders sonrası bu araştırmalar ödev olarak hazırlanır. Geliştirme araçlarından yararlanarak arayüz geliştirildiği proje çalışmaları yapılır Ödev ve projeler ders başlamadan önce teslim edilmelidir. Geç teslim edilen ödevler kabul edilmez. Dersin işleyişinde temel kural öğrenme esnasında öğrencinin de aktif olarak öğrenme içerisinde çekilmesidir.
Dersin Amacı İnsan-Bilgisayar etkileşiminin amacı kullanıcılar ile bilgisayar arasındaki etkileşimin güçlendirilmesidir. Bunun için de kullanıcıların gereksinmeleri doğrultusunda bilgisayarların daha kullanılabilir olması sağlanmalıdır. Bu derste insanlar ile sistemler arasındaki arayüzlerin oluşturulmasında ve düzenlenmesinde kullanılacak yöntemler ve izlenecek yollar anlatılır. Böylece sistemler ve bunların arayüzlerini geliştirirken hem farklı tasarım ve geliştirme yöntemleri, hem de uygulamalara özel etkin, pratik ve uygun maliyetli yöntemler araştırılır. Bu tanımlamalar doğrultusunda derslerde, geliştiricinin bilişsel model olarak tasarlamak istedikleri ve kullanıcının yapmak istedikleri ile bunları bilgisayarın anlaması arasındaki dengesizliği minimuma indirgeyen sistemlerin tasarımının öğrenilmesi hedeflenir. Ders İçeriği Kullanılabilirliğin amaç ve ilkeleri, kullanıcı arayüz tasarımı prensipleri, geliştirme süreçlerinin yönetimi, arayüz metaforları, etkileşim stilleri, etkileşim araçları, değerlendirme paradigmaları ve teknikleri, kullanılabilirlik testi, bilgisayar destekli ortak çalışma, bilgi arama, bilginin görselleştirilmesi. Öğretim Yöntemleri (kısaltmalar): 1:Anlatım, 2:Soru-Cevap, 3:Tartışma, 4:Alıştırma ve Uygulama, 5:Gösteri, 6:Gösterip Yaptırma, 7:Rol Oynama, 8:Grup Çalışması, 9:Benzetim, 10:Beyin Fırtınası, 11:Altı Şapka,12:Örnek Olay, 13:Deney / Laboratuvar/Atölye/Alan Uygulaması/Staj,14:Bireysel Çalışma, 15:Problem Çözme, 16:Proje Temelli Öğrenme). Ölçme Yöntemleri (kısaltmalar): A:Sınav (kâğıt ile yapılan ara sınav ve dönem sonu sınavları), B:Kısa Sınav, C:Juri/Kurul Sınavı, D:Ödev, E:Rapor, F:Araştırma Makalesi, G:Sunum, H:Portfolyo, I:Uygulamalı Beceri Gösterimi, J:Proje İzleme, K:Grup Projesi İzleme, L: Tez İzleme, M:Devam (En fazla %10) Öğrenme Hedefleri Sub-Outcomes / Behaviours 1.1. Uygulamaya özel kullanılabilirlik amaçlarını belirler. 1.2 İnsanın bilişsel kapasitesi ve limitini tahmin eder. 1.3 Çeşitli tasarım ilkelerini belirler. 1.4Farklı etkileşim aktivitelerinin uygulanabilirliğini, olumlu/olumsuz özelliklerini tahmin eder. 2.1 Çeşitli tipteki insan-bilgisayar etkileşimi tasarım ve geliştirme süreçlerini değerlendirir. 2.2 Farklı tipteki yazılım araçlarını Öğrenme Kazanımları / Öğrenme Hedefleri / Öğretim Ölçme Yöntemleri Yüz Yüze Eğitimde Harmanlanmış (Örgün) Eğitimde Öğrenme Kazanımı (Sistemde ilgili haftalar ile ilişkilendirilecektir) Learning Outcomes 1. Her bir geliştirme yönteminin güçlü ve zayıf özellikleri değerlendirir ve hangi yönteminin kullanılabileceğine karar verir 2. İnsan-bilgisayar etkileşimi teorisi, ilkeleri ve kullanıcı merkezli yaklaşımı uygular Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri 1,2,3,4,12 A,D,E,I 3,4,10,14,16 E,I,J Öğretim Yönteml eri Ölçme Yöntemle ri Uzaktan Eğitimde Öğreti m Yönte mleri Ölçme Yöntemle ri
uygulamalarında kullanır 2.3İnsan-bilgisayar etkileşimi uygulamalarında metodolojinin kullanılacağına karar verir. 3.1 Tasarım süreçlerinin tümünde kullanıcıları kullanır. 3.2 Birinci, ikinci ve üçüncü kullanıcıları belirler 3.3. Sorular ve karşılıklı görüşmelerle kullanıcı isteklerini toplar 3.4 use case senaryoları ve kullanıcı hikâyeleri ile görevleri tanımlar 3. Kullanıcıların gereksinmeleri doğrultusunda arayüz tasarımları ve bunların ilk örneklemelerini uygular. 12,13,14,16 I,J Hafta Haftalık Konular Konular 1 İnsan Bilgisayar Etkileşimine Giriş: İlkeler ve Teoriler (Üst düzeydeki teoriler) 2 3 4 5 2. Tasarım Süreçlerinin Yönetimi 2.1 Kullanılabilirliği Destekleyen Organizasyonun Tasarımı 2.2 Tasarımın Dört Temeli 2.3 Geliştirme Metodolojileri 2.4 Senaryo Geliştirilmesi 2.5 Ön Tasarımda Sosyal Etki İfadesi 3. Ekran Nesnesinin Doğrudan Kontrolü ve Sanal Ortamlar 3.1 Doğrudan Kontrol Örneklerine Giriş 3.2 3D Arayüzler 3.3. Teleoperasyon 3.5. Sanal ve Genişletilmiş Gerçeklik Virtual 4. Arayüz Tasarımlarının Değerlendirilmesi 4.1 Kullanılabilirlik Testi ve Laboratuvarları 4.2 Ölçme Aletleri 4.3 Kabul Testleri 4.4 Aktif Kullanım Sırasında Değerlendirme 5. Menu Seçimi- Form Doldurma ve İletişim Kutusu 5.1 Görev- Odaklı Menü Düzenlemesi
5.2 Tekli Menü 5.3 Çoklu Menü Düzenlemesi 6 7 6. Menu Seçimi, Form Doldurma ve İletişim Kutusu 6.1İçerik Organizasyonu 6.2 Menüler Arasında Hızlı Dolaşma 6.3 Menülerle Veri Girişi: Form Doldurma, İletişim Kutusu ve Alternatifleri 6.4 Ses menüleri ve Küçük Görüntü Menüleri 7. Komut Dilleri 7.1 Fonksiyonel Komut Düzenleme, Komut Düzenleme Stratejileri ve Yapısı 7.2 İsimlendirme ve Kısaltmalar 8 Vize Sınavı 9 10 11 12 9. Doğal Diller 9.1 Hesaplamada Doğal Diller 10. Etkileşim Aygıtları 10.1 Klavye ve Tuş Takımları 10.2 Konuşma ve Ses Arayüzleri 10.3 Ekranlar Küçük-Büyük 11. Sosyal Medya Katılımı ve İşbirliği 11.1 Asenkron Dağıtık Arayüzler: Farklı Yer, Farklı Zaman 11.2 Senkron Dağıtık Arayüzler: Farklı Yer, Aynı Zaman 11.3 Yüz yüze Arayüzler: Aynı Yer, Aynı Zaman 12. Bilgi Arama 12.1 Metin Belgesinde Arama ve Veri tabanı Sorgulaması 12.2 Çoklu Ortam Belgesinde Arama 12.3 İleri Düzeyde Filtreleme ve Arama Arayüzü 13 13. Bilginin Görselleştirilmesi 14 14. Örnek İncelemesi KAYNAKLAR Ders Notu Ben Shneiderman & Catherine Plaisant. Designing the User Interface: Strategies for Effective Human-Computer Interaction Fifth Edition -2010 Derste kullanılan araç, gereç ve yazılımlar Yok
Değerlendirme Yüz Yüze Eğitimde (Örgün) Dönem içi değerlendirme araçları (%40-70) Katkı Payı (%) ( A: Sınav (arasınav) %100) 1 25 Harmanlanmış Eğitimde Katkı Payı (%) ( %100) Uzaktan Eğitimde Katkı Payı (%) ( %100) Ara değerlendirme (Sadece 1 ara değerlendirme aracı seçiniz) Ara sınav salon gerektiriyor F:Araştırma Makalesi H:Portfolyo I:Uygulamalı Beceri Gösterimi J:Proje İzleme K:Grup Projesi İzleme L:Tez İzleme B:Kısa Sınav Diğer dönem içi H:Portfolyo değerlendirme faaliyetleri I:Uygulamalı (En az 2 diğer araç seçiniz) Beceri Gösterimi J:Proje İzleme (Project) K:Grup Projesi İzleme (Project) L:Tez İzleme (Project) M:Devam (En fazla %10) Dönem sonu değerlendirme araçları (%30-60) Gözetimsiz yapılan değerlendirmelerin toplamı (özellikle (Dönem sonu sadece 1 araç ile yapılıyor, katkı oranını ilgili satıra yazınız) Evet D:Ödev 2 10 E:Rapor 2 25 F:Araştırma Makalesi G:Sunum A:Sınav (Dönemsonu Sınavı) uzaktan eğitimde %20 yi aşamaz! 40 Dönem sonu sınavı salon gerektiriyor C:Juri/Kurul Sınavı Evet
Etkinlikler Devam (Bu kısmı sabit giriniz) Sınıf Dışı Ders Çalışma Yüz Yüze Eğitimde (Örgün) Süresi AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU İş Yükü 14 2 28 (Bireysel 14 2 28 Çalışma=Ön çalışma, pekiştirme) A: Sınav (arasınav) 1 15 15 Harmanlanmış Eğitimde Süresi İş Yükü Uzaktan Eğitimde Süresi İş Yükü D:Ödev 2 5 10 E:Rapor 2 10 20 F:Araştırma Makalesi G:Sunum H:Portfolyo I:Uygulamalı Beceri Gösterimi J:Proje İzleme K:Grup Projesi L:Tez İzleme (A+C) Dönem sonu 1 20 20 Değerlendirmesi (Sınav için hazırlık ve sınav süresi dahil) İş Yükü 121 İş Yükü / 25 4,84 Dersin AKTS 5 Kredisi Diğer Bileşenler Bu ders tasarım/özgün üretimler içeriyor (Evet / Hayır) (Sosyal bilimlerde özgün fikirler ile raporlar üretiyorlarsa Evet yazınız) Bu ders disiplinlerarası çalışmalar içeriyor (Evet / Hayır) Bu ders farklı program öğrencilerinin birlikte ürün üretmesini içeriyorsa Evet yazınız. Bu ders staj/işyeri uygulamaları içeriyor (Evet / Hayır) Bu ders staj / işyeri uygulaması içeriyorsa Evet i işaretleyiniz. E / H Hayir E / H Hayır E / H Hayır Dersin Öğretim Alanlarına Dağılımı
ISCED GENEL ALAN KODU GENEL ALANLAR ISCED TEMEL ALAN KODU EĞİTİM VE ÖĞRETİM TEMEL ALANLARI http://tyyc.yok.gov.tr/?pid=37 http://www.tyyc.sakarya.edu.tr/?pid=37 %100 1 Eğitim 14 Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Bilimleri 0 2 Beşeri Bilimler ve Sanat 21 Sanat 0 22 Beşeri Bilimler 0 3 Sosyal Bilimler, İşletme ve Hukuk 31 Sosyal ve Davranış Bilimleri 0 32 Gazetecilik ve Enformasyon 0 34 İşletme ve Yönetim Bilimleri 0 38 Hukuk 0 4 Bilim 42 Yaşam Bilimleri 0 44 Doğa Bilimleri 0 46 Matematik ve İstatistik 0 48 Bilgisayar 70 5 Mühendislik, Üretim ve İnşaat 52 Mühendislik 30 54 Üretim ve İşleme 0 58 Mimarlık ve Yapı 0 6 Tarım 62 Tarım, Ormancılık, Hayvancılık ve Su Ürünleri 0 64 Veterinerlik 0 7 Sağlık ve Refah 72 Sağlık 0 76 Sosyal Hizmetler 0 8 Hizmet 81 Kişisel Hizmetler 0 84 Ulaştırma Hizmetleri 0 85 Çevre Koruma 0 86 Güvenlik Hizmetleri 0