Besmeleyle başlayalım, Şeytanlarla savaşalım, Şehit gazi emaneti Yurdumuzu koruyalım.
Merhaba! Ben Batuta, bu da birlikte nice maceralar ya ad m z uçan kaykay m. Her ey babam n bana bu kaykay hediye etmesiyle ba lad. Kaykay ilk defa babam n elinde gördü ümde eski görüntüsüne ra men çok sevmi tim. Henüz marifetlerinden haberim de yoktu. Babam kaykay bana uzat rken konu maya ba lad : - Eski ve marifetli bir kaykayd r bu Senin ya lar ndayken dünyay dola m t m bu kaykayla. imdi s ra sende! Ben a k nl kla babama bakarken o konu mas na devam etti: - Merak etme, birazdan her eyi anlayacaks n. Haydi, atla kaykay na ve onun götürdü ü yere git. Bu sözlerin ard ndan ayaklar m n alt ndaki kaykay yava yava havalanmaya ba lad. Annem ve babam arkam zdan el sallarken kaykay m ve ben, pencereden süzüldük ve gökyüzüne do ru yükseldik. Korku ve a k nl m att ktan sonra bunun e lenceli bir yolculuk olaca n dü ünmeye e ba lad m. O günden sonra kaykay mla dünyan n birçok ehrini gezdik. Bulutlar n aras nda ehirlerin, da lar n, tepelerin, nehirlerin in üstünden geçtik. lginç yerler gördük, birçok farkl insanla tan t k. Bu kitapta size hiç unutamad m bir yolculu umu, dedemin tavsiyesi ile gitti im ve beni en çok etkileyen ehirlerden birini anlataca m: Çanakkale
Kısa bir Çanakkale turuna ne dersiniz? Öyleyse atlayın kaykaya! Çanakkale Geçilmez!6 Çanakkale Savaşı kahramanları arasında biri var ki farklı etkiledi beni. Sanki birlikte savaştık Çanakkale de, düşmana birlikte 10 göğüs gerdik. Çanakkale Savaşı kahramanlarından Seyyid Onbaşı nın kısa hayat hikâyesi Seyyid Onba Vee Yolculuğumun en özel hatırası Geçmişten uzanan bir el, beni kendine çekiyor. Seyyid Onbaşı ile omuz omuza bir macera 12 Batuta ve Seyyid Onba Hem öğrenip hem eğlenmek isteyenlere Bulmacalar, ve etkinliklerle Çanakkale Savaşı E lenelim Ö renelim49
Çanakkale Geçilmez! Vurulmu tertemiz aln ndan, uzanm yat yor, Bir hilâl u runa, yâ Rab, ne güne ler bat yor! Gökyüzünden denize do ru süzülüyorum yava yava. Evet, imdi Çanakkale Bo az nday m. Hey, bu harika bir ey! Bo az da sörf yap yorum! Neden daha önce denememi im sanki? Bo az n köpüklü sular üzerinde kaykay m beni h zla ehitler diyar Çanakkale ye ale do ru götürüyor. Denizden ehre var nca dikkatimi ilk çeken, bo az n iki yakas ndaki ki Çimenlik ve tam kar s ndaki Kilitbahir kaleleri oluyor. Bu kaleleri Fatih Sultan Mehmet, stanbul un n fethinden önce bo azdan geçi leri kontrol etmek için yapt rm. Bugünkü Çanakkale ehrinin ilk kurulu unu u da Çimenlik Kalesi olu turmu. Bu ka- K sa K sa... Osmanl döneminde, Çanakkale çevresinde nüfusun büyük bir k sm çanak çömlek yap m ve ticaretiyle u ra m lar. ehre Çanakkale ismi bu yüzden verilmi. Çanakkale de, köyler de dâhil olmak üzere 800 ün üzerinde cami bulunmaktad r. 6 Çanakkale
lelerden ba ka bo az k y lar nda Nara Kalesi, Kum Kalesi, Seddülbahir gibi ba ka kaleler de yap lm. Hemen Çimenlik Kalesi ne çeviriyorum kaykay n yönünü. Bir zamanlar Kale-i Sultaniye diye isimlendirilen bu kale, bugün halka aç k müze olarak kullan lmakta. Müzede, Çanakkale Sava s ras nda bo aza may n dö eyen Nusret Gemisi nin büyükçe bir maketi yer al yor. Kalenin bir kö esi, Gelibolu da do an büyük Türk denizcisi Piri Reis in (1465-1554) ad n ta yan bir müzeye dönü türülmü. Piri Reis in, Kitab- Bahriye adl ünlü kitab n bu kalede yazd söyleniyor. Müzede Piri Reis in yapt haritalar ve yazd kitaplar sergileniyor. Daha sonra Aynal Çar ya yöneliyorum. Çanakkale içinde aynal çar /Ana ben gidiyom dü mana kar dizeleriyle ba layan türkü, büyük bir sava özetliyor. Ziyaretçilerin u rak yeri olan Aynal Çar, eskiyle yeninin uyumunu gözler önüne seriyor. Çe itli hediyelik e ya sat lan irin bir çar buras. Çanakkale ye e ad n veren seramikler, çömlekler, testi ve sürahiler sat l yor buradaki dükkânlarda. Çanakkale yemeklerini merak ediyorum do rusu. Yöresel yemeklerin yap ld bir lokantaya giriyo- rum, Çanakkale yemeklerinden ara u- ra ve köbete ile bir güzel karn m doyuruyorum. Ö le ezan okunur okunmaz da Fatih Camii nde namaz m k larak gezime devam ediyorum. ehir turundan sonra Gelibolu Yar madas na geçiyorum. Yar madan n çevresini yukar dan turlay nca k y ormanlar, yemye il tepeler, alt n rengi kumsallar ve masmavi denizin özenle korunmu oldu unu görüyorum. Yar mada, Çanakkale Sava nda ehit olan askerlerimizin an s na Millî Park Çanakkale 7
12 Çanakkale
Çanakkale 13
Resimli Çarpraz Bulmaca Resimlere göre bulmacay çözün. 50 Çanakkale
O Kahraman A a daki harf gruplar ndan sadece biri Çanakkale gazimiz Seyyid in ad n n bütün harflerini içeriyor, hangisi acaba? 1 D H Y 3 Y D 5 R Y S E S S Y A E D 2 E S D 4 D Y E 6 A E Y Y H Y S T S Y ehitler Ölmez! A a daki ayet mealinde sesli harfler ifreli olarak yaz lm. ifreyi çözüp ayetin mealini okuyun. ll h y l nd ld r l nl r l l r d m y n. B l k s nl r d r d rl r, f k t s z nl y m zs n z. (2 / B k r S r s, 154. y t) ifre Anahtar : Harflerin birini biz verdik, di erlerini de siz bulup yaz n. a e i o ö u ü Çanakkale 51