İstanbul Modern, Dönüşüm sergisiyle geleneksel Çin kültürünün güncel yorumlarını sunuyor Çağdaş Çin Sanatına Bir Bakış İstanbul Modern, Dönüşüm: Çağdaş Çin Sanatına Bir Bakış başlıklı sergiyle günümüz Çin sanatının gelişimini ve yaratıcılığını gözler önüne seriyor. Türkiye de 2012 Çin Kültür Yılı etkinlikleri kapsamında Çin sanatının çağdaş örneklerine ev sahipliği yapan İstanbul Modern, bu sergiden sonra 2013 yılında Çin de Türkiye Yılı çerçevesinde Şangay da bir koleksiyon sergisi düzenleyecek. 21 Eylül - 25 Kasım 2012 tarihleri arasında düzenlenen ve 15 sanatçının 20 yapıtla yer aldığı sergide geleneksel Çin kültürü ve felsefesi, yeni teknikler, çağdaş keşifler ve yenilikçi yaklaşımlarla yorumlanıyor. Küratörlüğünü Sun Feng in üstlendiği sergide Cao Jigang, Chen Xi, Ding Yi, Gao Rong, Feng Mengbo, Liu Jianhua, Liu Liyun, Liu Xiaodong, Miao Xiaochun, Qin Yufen, Rong Rong & inri, Wang Dongling, Xu Bing, Yang Fudong ve Zhan Wang ın çalışmaları yer alıyor. Dönüşüm: Çağdaş Çin Sanatına Bir Bakış sergisinin 20 Eylül Perşembe saat 19.30 daki açılışında Çin in en önemli kaligrafi ustalarından biri olan Wang Dongling, alt kat sergi salonunun girişinde bir kaligrafi performansı gerçekleştirecek. Serginin küratörü Sun Feng, son 30 yılda yaşanan gelişmelerin ve farklı kuşaklardan sanatçıların çalışmaları ve katkılarıyla çağdaş Çin sanatında yaşanan derinleşmenin, ülkenin sanat ortamının zenginleşmesini ve geleceğe dönük yeni olanakların ortaya çıkmasını sağladığını belirtiyor. Sergi, günümüz dünyasında geleneksel Çin değerlerinin içsel araştırması ve dışsal yansımasına odaklı dinamik bir dengeye işaret eden içsel ve dışsal gelişim kavramından yola çıkıyor. Serginin, Çin in kendi içindeki değerlere dair güncel arayışını ve dışarı yansıyan yüzünü tartıştığına değinen Sun Feng, Çin bakış açısında dış, makro dünyayı, somut nesneleri, bunların gelişim sürecini, çevreyi, gerçekliği ve kamusal olanı; iç ise mikro dünyayı, ruhu, geçmişin mirasını, psikolojiyi, zamanı, soyutu, kişisel yorumları ve duyguları temsil eder. Sergide yer alan çalışmalar bu iç ve dış öğelere dair yaratıcı açıklamalarda bulunurken, bu öğeler arasında gönülsüz etkileşimi ve obje ile benliğin geçirdiği değişimleri gözler önüne seriyor diyor. Geleneksel Çin kültürünün dış değişimleri hoşgörüyle karşılarken, iç bağımsızlığını ve değerlerini korumaya çalıştığını vurgulayan Sun Feng, Çin in doğa ve felsefe üzerine özgün görüşleriyle, güncel gerçekliğin karşılaşmasından, canlı ve yenilikçi bir sinerji ve heyecan verici bir yaratıcılık ortaya çıktığının altını çiziyor. Sun Feng, serginin Çinli çağdaş sanatçılar sanatı nasıl 1
değerlendiriyorlar? Yaratıcı çalışmaları Çin kültürünü nasıl yansıtıyor? Dünyaya nasıl ilham vermeyi bekliyorlar? sorularına yanıt vermeye çalıştığına değiniyor. Sergi üç farklı temadan oluşuyor: Sanatçıların Çin sanatının tarih öncesi dönemden bu yana oluşturduğu kültürel alt belleği yansıtan çalışmalarını içeren Ruhun Dış Gelişimi, Batı ve Doğu arasındaki felsefe ve tarihten doğan kültürel farkın bilinciyle kültür ve kimliklerin küreselleşen dünyanın güncel teknolojisiyle harmanlandığı Denge ve Değişim, kentleşme süreci ve sosyoekonomik değişiklikler gibi dış faktörlerle karşılaşmanın sanatçıların iç dünyasına etkisi üzerinde duran Dış Dünyanın İçe Yansıması. Bu sergi, Türkiye ve Çin Halk Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkilerin 40. yılında Çin Halk Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Çin Halk Cumhuriyeti Türkiye Büyükelçiliği tarafından düzenlenen Türkiye de 2012 Çin Kültür Yılı kapsamında gerçekleştiriliyor. Çin Sanat ve Eğlence Grubu Uluslararası Sergileme Ajansı ile İstanbul Modern arasındaki bu işbirliği aynı zamanda iki ülke arasındaki karşılıklı anlayış ve dostluğu geliştirme fırsatı sunuyor. SANATÇILAR Dönüşüm: Çağdaş Çin Sanatına Bir Bakış başlıklı sergide yer alan sanatçılardan Cao Jigang (1955), Batı resmindeki klasik tempera tekniğini kullanarak Çin geleneğinde manzara resimleri yaratıyor. Liu Liyun (1974), el yapımı ipek yerleştirmelerinde geleneksel Çin manzara resimlerinden esinleniyor. Heykeltıraş Liu Jianhua (1962), sanatında anlamsızlık ve maddesizlik kavramlarını araştırıyor. Çoğunlukla soyut formlar üzerine çalışan ünlü heykeltıraş Zhang Wang ın (1962) sergide yer alan paslanmaz çelikten kayaları Çin in geleneksel bahçe peyzajlarından ilham alırken, ülkenin hızla değişen kültürüne gönderme yapıyor. İnternete ve internet kültürüne ciddi anlamda ilgi gösteren ilk çağdaş Çinli sanatçılardan ve Çin yeni medya sanatının önemli isimleri arasında bulunan Feng Mengbo (1966), bilgisayar oyunlarıyla müzikten esinlenen özgün çalışmalar gerçekleştiriyor. Doğu ve Batı arasındaki kültürlerarası ilişkiyi sanatına yansıtan ve çalışmalarında kültürel kimliğin ayrımlarıyla benzerliklerini araştıran Qin Yufen (1954), Çin estetiğinde yer etmiş doğal malzemeleri Batı nın sanatsal teknikleriyle bir araya getiriyor. Çin in en önemli kaligrafi ustalarından biri olan Wang Dongling (1945), kaligrafiyi kamusal alana taşıyıp, kaligrafinin kaynak ve akış ını yeniliyor. Çalışmalarında kültürel deneyimle dil arasındaki bağlantıya odaklanan Xu Bing (1955), Yeni İngilizce Kaligrafisi nde Batı ve Doğu arasındaki büyük dil ve kültür farklılıklarına karşılık veriyor. Çalışmalarında çarpı motifini kullanan Ding Yi (1962), anlamlı, teknik, anlatısal ve resimsel olan her şeyi filtreleyen bu simgeyi, Çin gelenekselliği ve Batı modernizmi arasındaki mücadelede yer alan atılımlara karşılık olarak seçiyor. Filmlerinde Çin in geleneksel değerleriyle Batı nın film ve video kültüründen etkilenmeleri bir araya getiren Yang Fudong (1971), çalışmalarında kültürel psikolojinin güncel gerçekliğe yansımasını araştırıyor. 2
Çin'in yeni medya sanatında en etkili sanatçılarından olan Miao Xiaochun (1964), çalışmalarında kurgusal dijital imgeleri kullanarak sanat tarihindeki klasik eserleri yeniden yaratmayı, kültürel kimliği güncel bir çevrede algılamayı ve yeniden düşünmeyi amaçlıyor. Chen Xi (1968), tarihsel değişime dair anlatıları kişisel deneyimlerle iç içe geçirerek, sıradan insanların dış değişimlere verdikleri tepkileri kayıt altına alıyor ve insan psikolojisi üzerindeki etkilerini araştırıyor. Geleneksel kumaşları ve süsleme tekniklerini kullanarak kavramsal çalışmalar yapan Gao Rong, kişisel deneyimlerini temel alarak günlük durumları yeniden yaratıyor. 2000 yılından beri birlikte çalışan Rong Rong (Çin) ve inri (Japonya) çiftinin yapıtları, geleneksel siyah-beyaz karanlık oda tekniklerinin sınırlarını zorlarken, insan ve doğa arasındaki uyuma, insanların yaşam alanlarındaki hislerine, günlük yaşamın şiirselliğine ve felsefesine eğiliyor. 1990 ların Yeni Gerçekçilik akımının Çin deki en önemli temsilcilerinden biri olan Liu Xiaodong (1963), sinemadaki görselliğe karşı kendine özgü bir yaklaşım ve anlayış geliştiriyor. SERGİ ETKİNLİKLERİ: Film gösterimi ve eğitim programı Dönüşüm: Çağdaş Çin Sanatına Bir Bakış sergisinde yer alan Hometown Boy başlıklı belgesel, İstanbul Modern Sinema da müze ziyaretçilerine ücretsiz gösterilecek. Liu Xiadong un çocukluğunun geçtiği bölgeye ziyaretini ele alan Hometown Boy filminde sanatçı geçmişini tekrar resmederken, ziyaret sürecini ödüllü yönetmen Hoi Hiao Hseh kayda alıyor. Gösterim tarihleri: 21-28 Eylül Cuma 25 Eylül Salı 5-12- 19 Ekim Cuma 13.00 İstanbul Modern, Dönüşüm: Çağdaş Çin Sanatına Bir Bakış sergisine paralel olarak, Eğitim Sponsoru Garanti Bankası nın katkılarıyla, çocuklar, gençler ve aileler için Atölyede Çin Oyunları adlı özel etkinlikler tasarladı. Farklı yaş gruplarına yönelik bu etkinlikler, geleneksel sanatlardan esinlenen çağdaş Çin sanatçılarının çalışmalarından yola çıkarak hazırlandı. Uzman eşliğinde sergi gezisiyle başlayan Atölyede Çin Oyunları eğitim programında çocuklar yelpazeler tasarlayacak, maskeler oluşturacak, maketler hazırlayacak ve el yapımı oyuncaklar üretecekler. Programda 4-6 yaş grubu çocuklar için Renkli Yelpazeler, 7-9 yaş grubu için Fantastik Maskeler, 10-12 yaş grubu için Çin Evleri, 13-15 yaş grubu için Kâğıttaki Su İzleri etkinlikleri düzenlenecek. Ayrıca 3-5 yaş grubundan çocuklar aileleriyle birlikte Şakacı Pandalar, 6-10 yaş grubu çocuklar aileleriyle birlikte Büyülü Ejderhalar adlı etkinliklere katılabilecek. 3
EĞİTİM: ATÖLYEDE ÇİN OYUNLARI Atölyede Çin Oyunları eğitim programı pazartesi hariç hafta içi her gün okul grupları, hafta sonları ise çocuklar, gençler ve aileler için gerçekleştiriliyor. RENKLİ YELPAZELER 4-6 yaş grubu Atölye çalışması çocukların, başta Çin olmak üzere tüm dünyada kullanılan yelpazenin tarihi, işlevi, kullanım alanları ve estetiği üzerine konuşmalarıyla başlıyor. Çocuklar, serinlemek için kullanılan bu nesnenin, Çin kültüründeki örneklerini değerlendiriyorlar. Atölye çalışması çocukların günün hatırası olarak yanlarında götürebilecekleri bir yelpaze tasarlamalarıyla tamamlanıyor. FANTASTİK MASKELER 7-9 yaş grubu Çin tiyatro sanatının en önemli araçlarından biri olan maskenin anlatım gücünün ele alındığı atölye çalışmasında çocuklar renkli kartonlar, kumaş parçaları, tokalar ve düğmelerle fantastik maskeler tasarlıyorlar. ÇİN EVLERİ 10-12 yaş grubu Çin mimarisine odaklanan bu atölyede, iklim koşulları, yer şekilleri, malzeme olanakları, kültürel ve sosyal yaşama bağlı olarak farklı dönemlerde farklı özellikler taşıyan Çin yapılarını inceleyen çocuklar, geleneksel Çin mimari yapılarından yola çıkarak maketler yapıyorlar. KAGITTAKİ SU İZLERİ 13-15 yaş grubu Çocuklar Çin harflerinden yola çıkarak mürekkeple desen çalışmaları yapıyorlar. Yazının sanat yapıtında kullanımı konusuna odaklanan bu desen çalışması, gençlere duygularını sanatla ifade etme deneyimi sunuyor. AİLECE SANAT İstanbul Modern, Ailece Sanat programı kapsamında aileler için iki yeni program gerçekleştiriyor. 3-5 yaş aralığındaki çocuklar aileleriyle Şakacı Pandalar, 6-10 yaş grubu çocuklar ise Büyülü Ejderhalar adlı etkinliğe katılabiliyor. 4
ŞAKACI PANDALAR 3-5 yaş grubu çocuğu olan aileler için Atölye çalışmasında çocuklar ve aileleri, nesli tükenmek üzere olan pandalardan yola çıkıyorlar. Çin in resmi olmayan sembolü haline gelen bu sevimli hayvanların kuklalarını yaratıyorlar. Atölyenin ardından tasarladıkları kukla oyuncakları günün hatırası olarak yanlarında götürüyorlar. BÜYÜLÜ EJDERHALAR 6-10 yaş grubu çocuğu olan aileler için Atölye çalışmasında çocuklar ve aileleri, masallara konu olan bu efsanevi yaratıkların nasıl göründüklerini ve sahip oldukları olağanüstü güçleri hayal ediyor, renkli kağıtları, kumaşları, ahşap parçalarını bir araya getirerek hayallerini sanat çalışmalarına taşıyorlar. 5