TCMB Faiz Kararına Doğru (23.05.2016) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Para Politikası Kurulu toplantısı sonuçları 24 Mayıs Salı günü açıklanıyor. TCMB en son toplantıda politika faizini değiştirmemiş, marjinal fonlama faizini 50 baz puan indirmişti. Politika Faizi: %7,50 (Önceki: %7,50) Borçlanma Faizi: %7,25 (Önceki: %7,25) Marjinal Fonlama Faizi: 10,00% (Önceki: 10,50%) Son Durum: 1) Para politikası kararları enflasyon görünümüne bağlı olacaktır. 2) Politika araçlarının etkili bir şekilde kullanılmaya başlanmasıyla geniş bir faiz koridoruna duyulan ihtiyaç bir miktar azaldı. 3) Mart ayında yıllık bazda %7,46 oranında artan TÜFE, Nisan ayında %6,57 oranında arttı. 2015 yılı Ocak ve Nisan ayları arasında enflasyonun 11 yıllık ortalama üstünde olması nedeniyle, Nisan ayında da enflasyon baz etkisiyle gerilemişti. Baz etkisi, Mayıs ve Haziran aylarında enflasyonu yükseltici yönde çalışıyor olacak. 4) TCMB para politikası açısından I endeksinin 3 aylık hareketli ortalamasını takip ediyor. Mart ayında %9,62 olan endeks ortalaması, Nisan ayında %9,55 e geriledi. 5) TCMB üyeleri, enflasyon beklentilerinde 12 aylık dönemi para politikası açısından yakından izliyor. Nisan ayı Beklenti Anketi nde %7,78 seviyesinde olan 12 ay sonrası TÜFE beklentisi, Mayıs ayında %7,81 seviyesine yükseldi. Enflasyon beklentisinin yükselmesiyle birlikte, TCMB faiz indirimi yönünde daha küçük bir adım atabilir. 6) Küresel para politikaları, destekleyici olmaya devam ediyor. Yakın dönemde Avrupa Merkez Bankası, oldukça kapsamlı bir parasal genişleme paketi açıklarken. Fed, küresel ekonomik gelişmelerden duyduğu endişeyle faiz artırım tahminlerini düşürdü.
Faiz Kararını Etkileyen Faktörler 1) Beklenen Oynaklık Düzeyi TCMB, para politikasını oluştururken beklenen oynaklık düzeyini yakından izliyor. Grafikte 1 yıllık dönemde beklenen oynaklık düzeyi mavi renkle, gerçekleşen oynaklık düzeyi kırmızı renkle sağ eksende gösteriliyor. Dolar/TL paritesi beyaz renkle sol eksende gösteriliyor. Gerçekleşen oynaklık düzeyinin beklenen oynaklık düzeyinden farkı, aşağıdaki fark grafiğinde gösteriliyor. Kırmızı ile gösterilen alanın genişlemesi, risk algısının yükseldiği anlamına geliyor. Beklenen (implied) oynaklık: çeşitli vadelerdeki opsiyonların oynaklığı Gerçekleşen (realized) oynaklık: spot fiyatın oynaklığı Kaynak: Bloomberg
2) Küresel Oynaklık TCMB, yakın dönemde küresel oynaklıklarda gözlenen düşüşün sürdüğünü ve finansal koşullarda iyileşme yaşandığını ifade etmişti. Aşağıdaki grafikte, gelişen ülkeler oynaklık endeksi mavi renkle, S&P 500 endeksi oynaklık endeksi kırmızı renkle gösteriliyor. İki endeksin farkı ise yeşil renkle gösteriliyor. Gelişen Ülkeler Oynaklık Endeksi, 11 Şubat tarihinden 20 Nisan tarihine kadar yaklaşık 18 puan düşmüştür. 2016 yılının ilk aylarında 40 seviyelerine yakın seyreden endeks, bugün 20 civarındadır. Yeşil renkle gösterilen alanın daralması, risk algısının düştüğünü gösteriyor. Küresel koşullar, TCMB yi faiz indiriminde destekliyor. Kaynak: Bloomberg
3) Ekonomik Sürpriz Endeksi Ekonomik Sürpriz Endeksi, ekonomistlerin tahminleriyle gerçekleşen değer arasındaki farkı ölçüyor. Aşağıdaki grafikte Citibank Ekonomik Sürpriz Endeksi gösteriliyor. Euro Bölgesi kırmızı renkle, ABD mavi renkle, Gelişen Ülkeler yeşil renkle gösteriliyor. Euro Bölgesi ekonomisinin Mart ayından sonra belirgin şekilde gelişme gösterdiği görülüyor. 4) Getiri Eğrisi Getiri eğrisi, borçlanma araçlarının faiz oranlarıyla vadeleri arasındaki ilişkiyi gösteriyor. 1) Artan eğimli getiri eğrisi, uzun vadede enflasyonda artış beklentisi içinde olunduğunu, bu nedenle uzun vade için daha yüksek faiz talep edildiğini göstermektedir. 2) Azalan eğimli getiri eğrisi, uzun vadede enflasyonda düşüş beklendiğini, bu nedenle kısa vadeli faizlerin uzun vadeli faizlerden yüksek olduğunu göstermektedir. 3) Yatay getiri eğrisi ise uzun vadeli faizlerle kısa vadeli faizlerin yakın olduğunu göstermektedir. Bu durum enflasyon beklentilerinin istikrarlı olduğunu göstermektedir. MB tarafından tercih edilen bir durumdur. TCMB kısa vadeli faizleri kontrol ederek getiri eğrisi üzerinden fiyat istikrarını sağlamayı amaçlamaktadır.
Aşağıdaki grafikte, kırmızı renkle 20 Mayıs a ait getiri eğrisi gösteriliyor. Türkiye de enflasyonun Nisan ayından sonra daha fazla düşmeyeceği düşüncesiyle getiri eğrisi 20 Nisan 2016 tarihine göre yukarı doğru kaydı. Bu durum, enflasyon beklentilerinin yükseldiğini göstermekte. Kaynak: Rasyonet Beklenti TCMB 24 Mayıs tarihli toplantıda, küresel koşullardan destekle faiz koridorunun üst bandında indirime devam edebilir. MB üyeleri, mevcut koşullarda daha dar bir faiz koridorunun kabul edilebilir olacağı ifadesini yineleyebilir. Faiz koridorunun üst bandında 25 baz puan indirim yapılarak, marjinal fonlama faizinin %9,75 seviyesine çekilmesini beklemekteyiz. Deniz Kahraman deniz.kahraman@ekspresyatirim.com