DHMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Hava Enformasyon Müdürlüğü 06330 Etiler - ANKARA AIC TURKİYE AIS B SERİSİ NR : 06/00 30 KASIM 2000 PHONE : 90 (312) 2126120/2285 FAX : 90 (312) 2220976 TELEX 44083 DHMI-TR AFTN LTAAYEYX Comm NOTOF ANKARA 1. Giriş AVRUPA RVSM PROGRAMI 1.1 AIC B14/99 (23 Ağustos 99 da yayınlanmış) ve AIC B03/00 (20 Nisan 2000 de yayınlanmış) yayınlarında da belirtildiği gibi,azaltılmış Dikey Ayırma Miniması (RVSM) uygulaması, 24 Ocak 2002 de EUR RVSM havasahasında başlanacaktır. EUR RVSM havasahasında uçuş düzenleyecek olan uçak işleticilerinden aşağıdakiler talep edilecektir: Uçaklarını RVSM MASPS e uygun hale getirmesi, RVSM MASPS e uygun uçak ile EUR RVSM Monitör Programına katılması (RVSM bölgesinde uygulamada olan uçak işleticileri için bkz. 4.2) En geç 31 Mart 2001 e kadar tam bir RVSM onayı alınması. 1.2 EUR RVSM için Uygulanabilir Saha, bir uçak işleticisinin RVSM onayını alabilmesine yönelik Uyum Araçları, RVSM monitör yöntemleri ve zaman dilimleri dahil olmak üzere yukarıdaki maddeler daha önceki AIC lerde belirtilmişti. 1.3 Bu sirkülerin amacı: a) Avrupa RVSM uçuş planlama gereklerinin ileri bir uygulamasının bölümü olarak, RVSM onaylı uçakların uçak işleticilerine uçuş seviyesini göz önüne almadan ICAO Uçuş Planının 10. maddesine W harfini ilave etmelerini haberdar etmek. b) Uçak işleticilerine, RVSM işlem onay süreci ve gereklerinin ilave tanımlarını sağlamak. c) Uçak işleticilerine Nattenheim ve Geneva Yükseklik Muhafaza Gözlem Ünitelerinin (HMUs) ne zaman operasyonel olacağını belirtmek. d) EUR RVSM Programındaki diğer güncel gelişmeler hakkında bilgi sağlamak. 2. Uçuş Planlama Gerekleri Avrupa RVSM UYARI: 24 OCAK 2002 DEN ÖNCE, UÇUŞ PLANININ 10. MADDESİNE W UNSURUNUN GİRİLMESİ, BİR DEVLETİN HAVASAHASINDAKİ OPERASYONLARINI SÖZKONUSU DEVLET AÇIKÇA DUYURMADIKÇA, AVRUPA HAVASAHASI İÇİNDE BİR RVSM UÇUŞ SEVİYESİNDE UÇUŞ PLANLANABİLECEĞİNİ VEYA RVSM UÇUŞ SEVİYESİNİN PİLOT TARAFINDAN TAKİP EDİLEBİLECEĞİNİ İFADE ETMEZ. 2.1 Temmuz 2001 de planlanan EUR RVSM nin devam/tehir kararı 30 Kasım 2000 den itibaren RVSM in uyma oranının monitör edilmesini kolaylaştırmak ve planlama sürecinin yürütülmesine yardımcı olmak için EUR RVSM Programı, devamlı olarak RVSM onaylı uçuşların EUR RVSM havasahasındaki uçuş sayısı ve programın işlerliğini belirleyecektir. 2.2 Bu AIC, RVSM onaylı uçuş u, tüm RVSM gereklerini yerine getirmiş uçak ve uçak işleticisi tarafından tüm RVSM gerekliklerini yerine getirmiş, yani işletici uygun Devlet Otoritesinin gerekliklerine uygun olduğunu tasfir eder.(bkz. AIC B03/00): a) RVSM onayı alınan uçak, RVSM Minimum Uçak Sistemleri Performans Özellikleri (MASPS) kriterleri ile uyumlu olarak, RVSM operasyonları için olması istenen dikey Navigasyon (Seyrüsefer) performansı gereklerini karşılamış olacaktır. b) Uçuşa elverişlilik (bakım onarım ve tamir) gereklerini aksatmadan yerine getirmiş olacaktır. 1
c) EUR RVSM Havasahaları içinde uçuş düzenleyecek uçuş mürettebatının uyması gereken usuller yerine getirilmiş olacaktır. AIC nin 3. bölümünde onay gereklerinin ayrıntıları bulunmaktadır. 2.3 30 Kasım 2000 tarihinde başlayacak olan bu aktivite, RVSM uçuş plan gereklerine uyumlu olabilmesi için Merkezi Akış Yönetim Biriminin (CFMU) Entegre Uçuş Planı İşleme Sistemi (IFPS) uygulama ve değişikliğinin bir bölümünü oluşturacaktır. Uygulama, aşağıda belirtildiği üzere 3 Aşamadan oluşur. Nisan 2001 deki CFMU yazılım değişikliklerinin planlaması IFPS e dair RVSM gereklerini kapsayacaktır. 2.4 Aşama 1; 30 Kasım 2000 den itibaren, RVSM onaylı operasyonlar (bkz.2.2) için, RVSM uygulamasından önce planlanmış EUR RVSM havasahası içindeki, ICAO Uçuş Planının 10. maddesine W harfinin girişinin yapılması istenecektir. Bu aşama, temel olarak EUR Bölgesinde yapılacak RVSM onaylı uçuşların monitör edilmesini amaçlanmaktadır. Donanım oranı, EUROCONTROL Kullanıcı Destekleme Ünitesince (USC) RVSM-uyumlu uçakların hava birliğinin toplam sayısı ile karşılaştırılmış olacaktır.bu nedenle Donanım oranı EUR RVSM nin Devam/Erteleme kararına etkileyici bir faktör olacak ve uçak işleticilerinin uçuş planlama gereklerine uymaları zorunlu olacaktır. 2.5 Aşama 2: 19 Nisan 2001 tarihinde başlayacak olan bu aşamada, FL290 üstünde veya RVSM onaysız bir uçuş için doldurulan bir uçuş planının orijinatörüne ve/veya Operasyonel Cevabi Mesajındaki (ORM) deki her uçak işleticisine IFPS tarafından bir ikaz mesajı hazırlanacaktır. Bu mesaj, 24 Ocak 2002 tarihinden sonra doldurulacaksa bu uçuş planının RVSM gereklerine uymadığını belirtmek için bir yorum şeklinde hazırlanacaktır. 2. Aşama, uçak işleticilerinin RVSM onay sürecini tamamlamaları ve hatta RVSM gereklerine ile CFMU yazılım değişikliklerinide katmak için son tarih olan 31 Mart 2001 ile aynı güne rast getirilecektir. 2.6 1. ve 2. Aşama amaçları için,muvafakatı alımı sonucunda : a) EUR RVSM havasahasının yatay limitlerinde uçuş düzenlemeyi tasarlayan RVSM onaylı uçakların tüm işleticilerinden (bk md 2.2 ) takip edilen uçuş seviyesi ne olursa olsun ICAO Uçuş Planının 10. maddesine W harfi ekleyerek onay statüsünü belirtmeleri istenecektir. b) Sürekli Uçuş Planı (RPL) dolduran tüm işleticiler (bk 2.2), istenilen uçuş seviyesi ne olursa olsun EQPT/W formatında, RVSM onayı olduğunda RPL nin Q maddesine W harfininde eklenmesi istenmektedir. Sürekli Uçuş Planına göre, eğer mürettebat ve/veya uçaktaki bir değişiklik; Q maddesinde belirtilen RVSM onay durumunda bir değişikliği gerektiriyorsa;bir değişiklik mesajı (CHG) veya Madde 10 un içeriğine uygun olan yeni bir uçuş planı dahil olmak üzere, uygulanabilir uçuş plan değişiklik yöntemleri takip edilmelidir. c) Devlet uçaklarının kol uçuşları için ilgili tüm işleticiler; sözkonusu havaaraçlarının RVSM onay durumu ne olursa olsun, ICAO Uçuş Planının 10. Maddesine W harf tanıtmasını eklemeyeceklerdir. 2.7 Aşama 3; IFPS nin İşletimsel Cevabi Mesajlarında (ORM) tüm EUR RVSM uçuş planlama gereklerine uygun olan uyarıların yapılması ile aynı zamana denk gelen 3. Aşaması 4 Ekim 2001 de başlatılması planlanmaktadır. Bu, 24 Ocak 2002 itibariyle, IFPS uçuşlarına zorunlu olarak yansıtılacaktır. Bu aşama, hem uçak işleticilerinin hem de Hava Trafik Hizmetlerinin (ATS) yeni gereklere alışmalarını sağlamak için,tüm zorunlu RVSM uçuş planlama gereklerinin bir deneme periyodu gibi olacaktır Bu aşamaya dair bilgi, daha sonra yayınlanacak olan Havacılık Enformasyon Genelgesinde (AIC) verilecektir. 2.8 Tüm üç aşamanın ayrışması aşağıda özetlenmiştir. Tanımı Başlama Tarihi Bitiş Tarihi 1.Aşama RVSM onaylı uçuşlar için uçuş planına W harfinin uçak işleticilerince 30 Kasım 2000 24 Ocak 2002 eklenmesinden sonra CFMU verisinin toplanması 2.Aşama EUR RVSM havasahasına girmek için uçuş planında RVSM onayı belirtilmeyen 19 Nisan 2001 03 Ekim 2001 uçakların uçuş planları için ORM içinde uyarı mesajlarının IFPS tarafından dağıtımı 3.Aşama EUR RVSM uçuş planlama gereklerinde konu edilmeyen EUR RVSM Havasahasında tasarlanan uçuşlara dair uçuş planları için ORM içinde ikaz mesajlarının IFPS tarafından konulması. 4 Ekim 2001 24 Ocak 2002 2
3. RVSM Teyidi (Onayı) 3.1 AIC B03/00 yayınında RVSM onay gereklerinden bahsedilmişti. JAA TGL6 Rev1 de kabul edilebilir RVSM uyumu tarif edilmişti. JAA TGL6 ya uygun bir RVSM onayının verilebilmesi için, aşağıdaki materyalin, EUR RVSM işletici ve uçak onayının son günü olan 31 Mart 2001 (ref TGL6 Rev1, 11)den önce değerlendirme için yeterli bir zaman öncesinde Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ne ulaşmış olmalıdır. a) Uçuşa Elverişlilik Dokümanları : Uçağın, RVSM uçuşa elverişli olduğunu ve gereklerine uygun olduğunu gösteren ve/veya RVSM uçuşa elverişlilik onayı olan dokümanlardır. Buna, Onaylanmış Uçuş El Kitabı veya eki dahil olmalıdır. b) Uçak Teçhizatını Tanımlama: Bir RVSM ortamında uçak teçhizatının operasyonlara uygun olduğunu tanımlamadır. c) Eğitim Programları,Çalışma Uygulama ve Yöntemleri : Materyaller, EUR RVSM operasyonlarına ilişkin uygulama, yöntem ve eğitim maddelerinin birleştirildiği göstermelidir. EUR RVSM Havasahasında uygulanacak prosedürler Doc 7030/4 de belirtilmiştir.daha fazla bilgiyi EUR RVSM web sitesinde ve/veya Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü nden temin edebilirsiniz. d) Operasyon, El Kitapları ve Kontrol Listeleri: Uygun olan el kitapları ve kontrol listeleri, EUR RVSM operasyonlarında istendiği üzere, standart çalışma yöntemleri hakkında bilgi/yardımı eklemek için tekrar gözden geçirilmelidir. e) Geçmiş Çalışmalar veya Performans: Uygulamaya, nerede mevcutsa, uygun işleyişler dahil edilmelidir. f) Minimum Teçhizat Listesi: Asgari teçhizat Listesinden (MMEL) ve uygun çalışma yönetmeliklerine adapte olmuş Asgari bir teçhizat listesi RVSM havasahasındaki operasyonlara uygun maddeleri içermelidir. g) Bakım Programı : Operasyonel teyit için başvuru yapıldığı zaman işletici, sorumlu otoritenin kabul edeceği bir bakım programı hazırlamalıdır. 3.2 ICAO Doc 7030 da belirtildiği gibi, bir RVSM onayı belirli bir bölge ile sınırlı değildir. Herhangi bir işleyiş prosedürü bir bölge ile sınırlandığında, bu EUR bölgesi olabilir, bunun operasyon el kitabında veya mürettebat kılavuzunda belirtilmesi gerekir. Bu anlayışla RVSM onayı global olarak geçerlidir. 3.3 EUR RVSM için Monitör verisi, bir uçağın RVSM sertifikası için bir ön koşul değildir. EUR RVSM monitör programı MASPS e uyumlu uçağın yüksekliği koruyan doğruluğu ile ilişkili emniyet durumunu sağlamasını talep eder ve bu, RVSM onayına bağlı değildir. 3.4 RVSM onay süreci ve gerekleri ile ilgili daha detaylı bilgi Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünden ve JAA TGL6 Rev 1 deki tanımlamalardan temin edilebilir. RVSM onayı için rehber bilgi EUR RVSM web sitesinde veya EUROCONTROL Kullanıcı Destek Ünitesinde mevcuttur. 3
4. EUR RVSM Monitörü 4.1 EUR RVSM Monitör prosedürleri ve sistemleri detaylı olarak AIC B03/00 da açıklanmıştı. EUR RVSM havasahasında uçuş yapacak tüm işleticilerin EUR RVSM Monitör Programına katılmaları istenmektedir. 4.2 Eğer bir işleticinin başka bir bölgedeki (örn. NAT veya PAC) operasyonlar için belirli bir uçak ile RVSM onayı varsa ve o bölgede söz konusu uçak ile RVSM Monitör Programını başarıyla yürütmüşse, bu tipteki bir uçak için EUR RVSM Monitör Programına katılması beklenmez. O tip uçağın EUR RVSM emniyet durum gereklerine katılması istenirse sorgudaki ilgili işletici EUROCONTROL Kullanıcı Destek Ünitesi ile kontakt kuracaktır. 4.3 Monitör etmeye hazır RVSM MASPS e uyumlu hava araçlarına ilişkin bilgi ve monitör sonuçları EUR RVSM web sitesinde (www.eur-rvsm.com) mevcuttur. İşleticiler bu bilgiyi göz önünde bulundurmalıdırlar ve herhangi bir hata veya ihmali EUROCONTROL Kullanıcı Destek Ünitesine bildirmelidirler. HMUs (Yerde Kurulu Yükseklik Muhafaza Gözlem Birimleri) 4.4 Linz HMU [48 0 12 N, 014 0 18 E merkez olmak üzere 45 NM lik alan] 25 Mayıs 2000 tarihinden beri devrededir. 30 Ekim 2000 den itibaren 2 HMU daha devreye girecektir Nattenheim HMU [kavaraj 45 NM radius around centre 49 0 57 N, 006 0 28 E] ve Geneva HMU [46 0 22 N, 005 0 56 E merkez olmak üzere 45 NM lik alan]. İşleticiler, EUROCONTROL Kullanıcı Destek Ünitesine planlanmış havayolunun HMU kavarajından geçeceğini teyit etmek isteyebilirler. GMUs (GPS İzleme Birimleri) 4.5 Bir HMUs un üzeriden uçması elverişli olmayarak izlenen hava araçları GMU Monitörü ile sağlanabildiği işleticilere hatırlatılır. EUR RVSM nin şartları dahilinde GMU monitörü işleticiye ücretsiz olarak sağlanır. Bu metotla monitörden yararlanmak isteyen işleticiler EUROCONTROL Kullanıcı Destek Ünitesi ile temas kurabilirler. (daha fazla bilgi için bkz. AIC B03/00) 5. Son Gelişmeler 5.1 ICAO Bölgesel Ek Usuller. Aralık 1999 da ICAO, RVSM için Uyum Araçları ve Uygulanabilir Saha hakkında ICAO Bölgesel Ek Usullerin (Doc 7030/4 EUR) uygulama teklifini onayladı. Ekim 2000 de ICAO nun, EUR RVSM havasahasında uçuş planlama gerekleri de dahil olmak üzere, uygulanabilir operasyonel usuller ile ilgili Doc7030 uygulama teklifini onaylaması beklenmektedir. Bu bilgi Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünden elde edilebilir.ayrıca EUR RVSM web sitesinde de mevcuttur. 5.2 Dümensuyu Türbülansını ikaz etme raporu (Wake Vortex Turbulence Reporting) : EUR RVSM Programı, Avrupa RVSM ortamında devamlı uçuş güvenliğinin tam teminatının bir bölümü olarak wake vorti analizi sağlamak için bir Araştırma Raporunu işleme koymuştur. Bu raporun temel sonucu, tehlikeli dümen suyu türbülansı ile karşılaşma olasılığının Avrupa RVSM havasahasında artması beklenmemektedir fakat sıkıntılar artacaktır. Raporun en önemli tavsiyelerinden biri, tüm Avrupa da RVSM nin girişinden sonra yapılan herhangi bir değişikliğinin görünmesi için wake vortex turbulence raporlarının toplanmasını başlatmaktır. IATA ve IFALPA nın da desteğiyle, wake vortex rapor formları (NAT ta halen kullanılanları esas alarak) işleticilere ulaştırmıştır. Wake vortexlerin rapor edilmesi 1 Ağustos 2000 de başlamıştır. Wake Vortex Çalışmasının sonuçları, RVSM programı ve wake vortex turbulence rapor formları RVSM web sitesinde bulunmaktadır. İşleticilerin rapor sürecine katılmaları için ısrar edilmektedir. Daha fazla bilgi EUROCONTROL Kullanıcı Destek Ünitesinden elde edinilebilir. 4
6. İletişim 6.1 RVSM onay süreci ve gereklerine ilişkin daha fazla bilgi için: Devlet Onay Otoritesi: Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Talatpaşa Bulvarı No:4 Gar/ANKARA FAX: (312) 2124684 SITA: ANK YXYA VEYA Ulusal RVSM Program Yöneticisi : Mustafa KILIÇ Ulusal ATC Sağlayıcı : DHMİ Genel Müdürlüğü Ulusal Düzenlemeyi yapan Otorite : DHMI Genel Müdürlüğü TEL : 0-90 (312) 212 61 20 / 2290 FAX : 0-90 (312) 222 09 76 E-Mail : mkilic@dhmi.gov.tr 6.2 Uçak RVSM uyumu statüsünün veri değişimi ve EUR RVSM onayı ve monitör safhaları ile ilgili bilgi almak için lütfen aşağıda belirtilen adresler ile temas kurunuz: EUROCONTROL User Support Cell (USC) Airspace Management & Navigation Unit 96 Rue de la Fusee B-1130 Brussels, Belgium Tel: +32-2-729-4633/3785 Faks: +32-2-729-4634 e-mail: amn.user.support@eurocontrol.be 6.3 RVSM Programının tüm yönleri ile ilgili geniş bilgiyi EUROCONTROL RVSM web sitesinden www.eur-rvsm.com elde edebilirsiniz. Bu web sitesi (JAA TGL6 Rev1 gibi) download için belgeleri monitör sonuçlarını sağlıyor. 5