MERSİN TİCARET VE SANAYİ ODASI YAYIN NO: 212-5 ŞUBAT 212 2 İmalat sanayi ihracatı yükselişte 3 Afrika ülkelerinin ihracat içerisindeki ağırlığı artıyor 4 DIŞ TİCARET 212 yılı Ocak- döneminde Türkiye de gerçekleştirilen ihracat, 211 yılı aynı dönemine göre %13 oranında artarak 22 milyar $ a, ithalat ise %2 oranında artarak 35 milyar $ a yükselmiştir. TÜİK tarafından açıklanan geçici verilere göre; yılın ilk iki ayında Mersin hinterlandı kapsamında gerçekleştirilen ihracat, önceki yıla göre %1 artarak 1,2 milyar $ a, ithalat ise %13 artarak yaklaşık 2,1 milyar $ a yükselmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı %59 dan %58 e gerilemiştir. Dış ticaret hacmi ise geçen yıla göre %12 artarak yaklaşık 3,3 milyar $ a ulaşmıştır. Söz konusu dönemde Türkiye de gerçekleştirilen ihracatın %5 i, ithalatın ise %6 sı Mersin den yapılmıştır. Serbest Bölgedeki istihdam, firma sayısı ve ticari faaliyetlerdeki olumlu gelişmeler sürüyor 6 ayında limanda ihracat ithalattan daha hızlı arttı Dış Ticaret Göstergeleri* İhracat (Milyon $) İthalat (Milyon $) İhracat (Milyon $) Türkiye Mersin Hinterlandı Mersin Firmaları 211 Ocak- 19.611 34.425 1.91 248 212 Ocak- 22.137 35.86 1.22 238 Değişim (%) %13 %2 %1 -%4 1 MTOSB enerji tüketimi geçen yılın üzerinde 11 İthalat (Milyon $) Dış Ticaret Dengesi (Milyon $) Karşılama Oranı ($) Mersin Hinterlandı Mersin Firmaları Türkiye Mersin Hinterlandı Mersin Firmaları Türkiye Mersin Hinterlandı Mersin Firmaları 1.84 183-14.814-749 65 %57 %59 %136 2.8 172-12.949-878 66 %63 %58 %138 %13 -%6 -%13 %17 %2 *: Geçici Veriler Kaynak: TÜİK Tesislerdeki ortalama doluluk oranındaki gelişmeler olumlu Mersin Firmaları Tarafından Gerçekleştirilen İhracatın Dağılımı* 12 İlimiz merkezi yönetim bütçesine katkısı devam ediyor ( $) 18. 16. 14. 12. 1. 8. -%1 %2 6. 13 4. 2. Yatırım Belgesi sayısındaki azalış, öngörülen yatırım tutarı ve istihdama yansımadı 211 212 Ocak 128.47 115.771 119.56 121.917 122.22 9.385 95.711 93.494 92.126 8.891 92.29 126.795 138.67 159.554 *: Geçici Veriler Kaynak: TÜİK 16 İlimiz işyeri ve istihdam artışı Türkiye ortalamasının üzerinde 212 yılı Ocak- döneminde Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilen ihracat, geçen yıla göre %4 azalarak 238 milyon $ a, ithalat ise %6 azalarak 172 milyon $ a gerilemiştir. Yılın ilk iki ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı %136 dan %138 e yükselirken; dış ticaret hacmi ise %5 azalarak yaklaşık 41 milyon $ a gerilemiştir. Söz konusu dönemde Mersin hinterlandı kapsamında gerçekleştirilen ihracatın %2 si, ithalatın ise %8 i Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilmiştir. Mersin firmalarının gerçekleştirdiği ayı ihracatında bir önceki aya göre %5; ithalatta ise %8 lik artış olmuştur.
212 yılı ayında Mersin firmaları ihracatı, 211 yılı aynı ayına göre %2 artarak yaklaşık 122 milyon $ a, ithalatı ise %1 artarak yaklaşık 9 milyon $ a yükselmiştir. ayında dış ticaretteki gelişmeler, geçen yılın ayı ile karşılaştırıldığında; ihracat içerisinde önemli ağırlığa sahip olan tarım ve hayvancılık sektöründeki azalışa karşın, başta ana metal sanayi olmak üzere, plastik ve plastik ürünleri sektörlerindeki artış, ihracatın yukarı yönlü hareketinde belirleyici olmuştur. İthalat içerisinde önemli paya sahip olan kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri ve nükleeer yakıtlar ile gıda ürünleri ve içecek sektörleri azalışına rağmen; tarım ve hayvancılık, kimyasal madde ve ürünler ile başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat sektörleri, ithalattaki artışta etkili olmuştur. Mersin Firmaları Tarafından Gerçekleştirilen İthalatın Dağılımı* 16. 14. 12. ( $) 1. 8. 6. -%12 %1 4. 2. 211 212 Ocak 93.91 82.648 88.994 89.566 114.427 137.275 13.897 13.63 97.748 86.839 98.285 98.863 96.372 115.485 *: Geçici Veriler Kaynak: TÜİK Dış Ticaretin Sektörel Dağılımı* Sektörler 211 Ocak- İhracat 212 Ocak- 211 Ocak- İthalat Değişim (%) 212 Ocak- İhracat İthalat Tarım ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı 146.357.182 1.57.676 2.935.678 115.382.115 1.162.781 3.31.572 73.431.697 22.754 21.6 69.57.13-6.42-21% 1% 12% -5% - -7% İmalat Sanayi 96.889.288 116.857.386 11.821.762 97.426.51 21% -4% Gıda ürünleri ve içecek 27.876.38 29.833.972 17.142.39 5.26.679 7% -7% Tütün ürünleri 3.158.883 2.161.133 321.341 945-32% - Tekstil ürünleri 2.332.58 2.982.65 6.72.974 2.262.81 28% -63% Giyim eşyası 4.642.489 3.639.676 844.785 771.511-22% -9% Dabaklanmış deri, bavul, el çantası, saraciye ve ayakkabı Ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç); hasır vb. örülerek yapılan maddeler Kağıt ve kağıt ürünleri Basım ve yayım; plak, kaset vb. Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri ve nükleer yakıtlar Kimyasal madde ve ürünler Plastik ve kauçuk ürünleri Metalik olmayan diğer mineral ürünler Ana metal sanayi Metal eşya sanayi (makine ve teçhizatı hariç) Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat Büro, muhasebe ve bilgi işleme makinaları Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli makina ve cihazlar 11.676 56.27 1.282 213.956 381% 113% 988.971 688.152 132.446 228.29-3% 72% 1.441.593 1.154.389 2.178.799 2.286.38-2% 5% 4.526 47.46 46.77 24.594 17% 422% 28.544 14.138 27.683.442 34.137.537-5% 23% 5.25.72 5.51.287 23.123.736 28.254.894 5% 22% 9.89.245 13.648.897 653.14 1.75.732 38% 65% 13.89.514 14.117.346 2.853.664 3.358.23 2% 18% 1.994.119 12.245.448 594.899 8.855 514% 35% 9.595.255 9.294.28 1.519.258 1.267.497-3% -17% 12.853.928 14.14.9 13.83.466 12.91.874 1% -8% 4.41 121.627 34.539 118.746 2664% 244% 397.135 541.625 565.23 2.331.576 36% 313% 2
Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları Tıbbi aletler; hassas optik aletler ve saat Motorlu kara taşıtı ve römorklar Diğer ulaşım araçları Mobilya ve başka yerde sınıflandırılmamış diğer ürünler Toptan ve perakende ticaret Diğer sosyal, toplumsal ve kişisel hizmetler Toplam 37.762 114.21 1.93.529 687.322 22% -37% 123.24 195.726 57.564 765.578 59% 34% 1.546.55 2.67.578 2.566.861 774.956 34% -7% 35.214 2.52.391 867 2.429 76% - 498.57 1.663.689 639.473 549.649 234% -14% 766.653 984.369 7.582.686 5.29.857 28% -31% 23.838-15.179 1.52 - -9% 248.3.315 237.688.223 182.895.138 172.214.311-4% -6% *: Geçici Veriler Kaynak: TÜİK İhracattaki gelişmeler ülke grupları itibariyle incelendiğinde; 212 ayında Asya ve Avrupa ülkeleri ihracatında 211 yılı ayına göre azalış olduğu ve toplam ihracat içerisindeki paylarının gerilediği gözlenmiştir. Söz konusu ülke gruplarındaki azalışlarda; Asya ülkeleri içerisinde İran ve İsrail, Avrupa ülkelerinde ise Rusya ve K.K.T.C. ülkeleri ihracatındaki gerileme etkili olmuştur. Kuzey Afrika da yer alan Libya, Mısır ve Tunus ülkelerinde gözlenen ihracat artışları; Afrika ülkeleri ihracatında yukarı yönlü hareketlenmelerde etkili olurken, Arap Baharının olumsuz etkilerinin geride kaldığının da bir göstergesi olarak değerlendirilebilinir. Mersin Firmaları İhracatının Ülke Gruplarına Göre Dağılımı ($) 6.. 5.. 4.. 3.. 2.. 1.. -17% Avrupa 132% 231% -39% -12% Afrika Amerika Asya Diğer* 25% 2% 15% 1% 5% -5% 211 212 Değişim (%) 5.362.575 7.91.269 3.415.333 53.212.426 3.34.39 43.518.52 18.359.787 2.97.669 46.88.143 11.6.851-17% 132% -39% -12% 231% Kaynak: TÜİK *: Diğer içerisinde Okyanusya ve Kutup Bölgeleri, Diğer Ülkeler, Serbest Bölgeler yer almaktadır. İthalattaki gelişmeler ülke gruplarına göre değerlendirildiğinde; 212 ayında Avrupa ülkeleri ithalatında geçen yılın aynı ayına göre yukarı yönlü hareketlenmeler olurken, Asya ülkelerinde gerileme olduğu; bu gelişmelere paralel olarak toplam ithalat içerisindeki paylarında da; Avrupa ülkelerinde artış, Asya ülkelerinde azalış olduğu gözlenmiştir. Avrupa ülkeleri ithalat artışında Rusya ve Fransa; Asya ülkeleri azalışında ise Hindistan ve Güney Kore etkili olmuştur. Mersin Firmaları İthalatının Ülke Gruplarına Göre Dağılımı ($) 5.. 2% 15% 4.. 15% -26% 164% 1% 3.. -7% -44% 5% 2.. 1.. -5% -1% Avrupa Afrika Amerika Asya Diğer* 211 212 Değişim (%) 2.336.851 6.38.62 27.765.51 34.319.113 472.99 41.62.85 5.66.923 15.613.582 25.495.175 1.247.848 15% -7% -44% -26% 164% Kaynak: TÜİK *: Diğer içerisinde Okyanusya ve Kutup Bölgeleri, Diğer Ülkeler, Serbest Bölgeler yer almaktadır. ekon@mtso.org.tr 3
AKDENİZ İHRACATÇI BİRLİKLERİ İHRACAT GÖSTERGELERİ AKİB in açıklamış olduğu ihracat rakamlarına göre; 212 yılı ayında Birlik bazında ihracat, geçen yıla göre aylık bazda %2 artarak 1,1 milyar $, Mersin firmaları ihracatı ise %16 azalarak 117 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. Yılın ilk iki aylık döneminde Birlik bazında ihracatta geçen yıla göre %9 artış, Mersin firmalarında ise %18 azalış olduğu görülmektedir. Birlik bazında ihracat artışında sanayi ve madencilik, Mersin firmaları bazında azalışında ise tarım ve sanayi sektörleri etkili olmuştur. Sıcaklıkların mevsim ortalamalarının altında seyretmesinin, üretim üzerindeki olumsuz etkilerinden dolayı bitkisel ürünler ihracatındaki gerileme, Birlik ve Mersin firmaları bazında tarım sektörlerindeki azalışlarda etkili olmuştur. Birlik bazında ihracat artışında, ihracat içerisinde önemli payı olan sanayi mamullerinin; özellikle kimyevi maddeler ve mamulleri, tekstil ve hammaddeleri, demir ve demir dışı metaller ürünlerindeki artışın payı olmuştur. Mersin firmaları bazında ihracat azalışında, ihracat içerisinde önemli payı olan tarım sektöründe başta yaş meyve ve sebze ürünleri olmak üzere; sanayi sektöründeki tekstil ve hammaddeleri, otomotiv sanayi etkili olmuştur. Sektörel Bazda İhracat Rakamları ( $) Sektörler I. Tarım A. Bitkisel Ürünler B. Hayvansal Ürünler C. Ağaç Ve Orman Ürünleri II. Sanayi A. Tarıma Dayalı İşlenmiş Ürünler B. Kimyevi Maddeler Ve Mamulleri C. Sanayi Mamulleri III. Madencilik Toplam Not: 7.12.1998 tarih ve 672 sayılı talimat gereğince (transit ve reexport ticaret, bedelsiz ihracat, geçici ihracat sınır ve kıyı ticareti, mahrecine iade, geçici kabul ile Irak transit ihracat) değerleri dahil değildir. Kaynak: Akdeniz İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Birlik Bazında Mersin Firmaları 211 212 Değişim 211 212 Değişim Ocak- Ocak- (%) Ocak- Ocak- (%) 547.493 53.79-3% 21.566 168.869-16% 461.464 425.112-8% 192.293 161.36-16% 23.653 35.921 52% 5.643 3.586-36% 62.376 69.676 12% 3.63 3.923 8% 1.457.657 1.647.371 13% 83.298 64.411-23% 121.241 135.341 12% 6.59 5.451-16% 869.881 1.38.788 19% 11.411 13.117 15% 466.535 473.242 1% 65.378 45.843-3% 19.111 2.931 1% 1.14 1.59 37% 2.24.26 2.199.12 9% 285.968 234.789-18% AKİB ve Mersin Firmaları Bazında İhracatın Aylara Göre Dağılımı 1.4. 1.2. 1.. ( $) 8. 6. 4. 2. Ocak 11 Ocak 12 Birlik Bazında Mersin Firmaları Kaynak: Akdeniz İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği MERSİN SERBEST BÖLGESİ 212 yılının ayı sonu itibariyle Mersin Serbest Bölgesi nde, 126 sı yabancı olmak üzere toplam 6.577 kişi istihdam edilmektedir. 211 yılı ayına göre istihdam %2 artmıştır. 329 u yerli, 31 i yabancı ve 54 ü yerli-yabancı ortaklığı olmak üzere toplam 414 firma faaliyette bulunmaktadır. Faaliyette bulunan firma sayısının, önceki yılın ayına göre %4 arttığı görülmektedir. Yatırım harcamalarının dağılımına bakıldığında; %93 ünün Türkiye den bölgeye, %7 sinin ise yurtdışından bölgeye yapıldığı görülmektedir. 4
Mersin Serbest Bölgesi Ticaret Hacmi 4. ( $) 35. 3. 25. 2. 15. 1. 5. 73% 55% 211 212 Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü Ocak Serbest bölgedeki ticaret hacmindeki gelişmeler aylık olarak incelendiğinde; 211 yılı son iki ayı ile 212 yılı ilk ayındaki ticaret hacmindeki artış eğiliminin, ayında yerini azalışa bıraktığı; ticaret hacminin 38 milyon $ olarak gerçekleştiği görülmektedir. Söz konusu gelişmede; ticaret hacmi içerisinde önemli payı olan sanayi grubu ürünlerin; özellikle işlenmiş petrol ürünleri, kimya sanayi mamulleri ve dokumacılık mamullerindeki gerileme etkili olmuştur. Yılın ilk iki aylık döneminde ticaret hacmindeki gelişmeler sektörel olarak değerlendirildiğinde; tarım, madencilik ve taşocakçılığı grubu ürünlerinde azalış, sanayi grubu ürünlerin ticaretinde ise artış olduğu gözlenmiştir. Bölgedeki ticaretin ülkeler bazında dağılımı incelendiğinde; ticaret hacmi içerisinde önemli ağırlığa sahip olan AB ülkeleri ticaret hacmi artış hızının yavaşladığı, İslam Ülkeleri ile Türkiye nin ise yükseldiği görülmektedir. Mersin Serbest Bölgesi nde Ticaret Hacminin Sektörel Dağılımı 212 Ocak - 2%.2% 8% (%) Tarım Grubu Madencilik ve Taşocakçılığı Grubu 211 Ocak - 37%.6% 63% Sanayi Grubu Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü Mersin Serbest Bölgesi Ticaret Hacminin Ülke Gruplarına Göre Dağılımı 3. 25. 2. 812% 1% 8% 6% ( $) 15. 1. 5. 19% -13% 15% -9% 49% 29% 127% 4% 2% % 211 Ocak - 212 Ocak - Değişim (%) AB Ülkeleri Diğer OECD Ülkeleri Diğer Avrupa Ülkeleri Türk Cumhuriyetleri Eski S.S.C.B. İslam Ülkeleri Diğer Ülkeler Türkiye 66.472 53.63 128 1.421 4.562 83.69 54.983 12.218 79.33 46.85 263 9.463 41.627 124.291 7.841 273.354 19% -13% 15% -9% 812% 49% 29% 127% -2% Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü ekon@mtso.org.tr 5
LİMAN FAALİYETLERİ Liman başkanlıkları bazındaki istatistiklere göre; 212 yılı Ocak- döneminde Mersin ili elleçlenen yük miktarı; önceki yıla göre %4 artarak 4.56.987 ton olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu artışta başta ithalat olmak üzere dâhili ve transit yükleri etkili olmuştur. Yük trafiğinde geçen yıla göre yükleme tonajı %8 azalarak 1.535.189 seviyesine gerilerken; boşaltma tonajı ise %12 artarak 2.521.798 seviyesine yükselmiştir. Yılın ilk iki aylık döneminde Mersin Liman Başkanlığı tarafından elleçlenen yük miktarı ile, Türkiye genelindeki liman başkanlıkları içerisinde 6. sırada yer almaktadır. Mersin Liman Başkanlığı Bazında Elleçlenen Yüklerin Dağılımı (Ton) 4.5. 4.. 3.5. 3.. 2.5. 2.. 1.5. 1.. 5. 211 Ocak- 212 Ocak- Değişim (%) 49% 1% 9% 4% -5% Dahili İhracat İthalat Transit Toplam 218.252 1.559.558 2.125.45 13.42 3.916.257 239.492 1.477.5 2.32.423 2.22 4.56.987 1% -5% 9% 49% 4% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % -1% Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleştirme Bakanlığı Denizcilik Müsteşarlığı Aylar İtibariyle Mersin Liman Başkanlığı Bazında Elleçlenen Yük Miktarı 3.. 2.5. (Ton) 2.. 1.5. 1.. 5. 211 212 Ocak Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleştirme Bakanlığı Denizcilik Müsteşarlığı Mersin Liman Başkanlığı yükleme boşaltma istatistiklerindeki gelişmeler aylık bazda incelendiğinde; 212 yılı ayında yük trafiğinde yükleme tonajı, geçen yılın ayına göre %16 artarak 762.746 seviyesine, boşaltma tonajı %7 artarak 1.4.4 seviyesine, toplam yük trafiği ise %11 artarak 1.83.146 tona yükseldiği görülmektedir. Söz konusu artışta ihraç yüklerinin önemli payı olduğu gözlenmektedir. Aylık bazda Mersin Liman Başkanlığı ihracat ve ithalat yüklerindeki gelişmeler değerlendirildiğinde; 212 yılı ayında ihracat, ithalat ve transit taşımacılıkta bir önceki aya göre azalış olmasına rağmen, 211 yılının ayına göre artış olduğu görülmektedir. 212 de dâhili taşımacılık yüklerinde hem bir önceki aya göre, hem de 211 e göre azalış olduğu gözlenmiştir. 212 yılı Ocak- döneminde konteyner adeti bazında (TEU), geçen yıla göre %2 oranında artış gerçekleşmiştir. Söz konusu dönemde Mersin Liman Başkanlığı, Türkiye genelinde en fazla konteyner elleçlemesi yapılan liman başkanlıkları içerisinde 2. sırada yer almaktadır. Yılın iki aylık döneminde Mersin liman tesislerine operasyon için 731 adet gemi uğramış olup, bu sayı önceki yıla göre %9 luk artışı ifade etmektedir. Söz konusu dönemde Türkiye genelinde liman başkanlıkları bazında limanlara uğrayan gemi sayısına göre Mersin 4. sırada bulunmaktadır. 6
Aylar İtibariyle Mersin Liman Başkanlığı Bazında İthalat-İhracat Yük Miktarı 1.6. 1.2. (Ton) 8. 4. İhracat Ocak 11 Ocak 12 İthalat Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleştirme Bakanlığı Denizcilik Müsteşarlığı Aylar İtibariyle Mersin Liman Başkanlığı Bazında Konteyner Trafiği 6. 55. 5. 45. (TEU) 4. 35. 3. Yükleme 25. 2. Ocak 11 Ocak 12 Boşaltma Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleştirme Bakanlığı Denizcilik Müsteşarlığı MERSİN TİCARET VE SANAYİ ODASI HAKKINDA GENEL BİLGİLER Aylar İtibariyle MTSO ya Yeni Kayıt - Terkin Yaptıran Firmaların Dağılımı Yeni Kayıt Yaptıran Firma Sayısı 18 12 16 14 12 1 8 6 4 2 Ocak 11 Yeni Kayıt 12 144 Terkin 42 46 163 149 115 155 119 115 Ocak 12* 61 81 81 11 52 57 43 4 27 91 1.123 54 124 164 92 15 144 14 1 8 6 4 2 Terkin Yaptıran Firma Sayısı *: 212 yılı Ocak ayında terkinlerdeki artışın sebebi, durumu münfesih olan şirketlerin Oda kaydından silinmiş olmasıdır. Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası ekon@mtso.org.tr 7
MTSO ya Kayıtlı Üyelerin Hukuki Statülerine Göre Dağılımı Anonim Şirketler 1.323 6% Limited Şirketler 12.584 58% Hakiki Şahıs Firmaları 6.263 29% Kooperatifler 752 4% Yabancı Sermayeli Şirketler 646 3% Kollektif Şirketler 97,4% Komandit Şirketler 9 % Vakıf, Dernek İşl. ve Kamu Kuruluşları 15,1% Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası 212 yılı ayında yeni kayıt yaptıran firma sayısı %3 azalırken, terkin yapan firma sayısı ise %17 artmıştır. Bu gelişmeler çerçevesinde 212 yılı ilk iki ayında yeni kayıt yaptıran firma sayısı 284, terkin yaptıran firma sayısı ise 1.177 ye yükselmiştir. Buna bağlı olarak, 212 yılı ayı sonu itibariyle MTSO ya kayıtlı üye sayısı 21.689 a ulaşmıştır. MTSO Tır Karnesi ve Geçiş Belgesi İstatistikleri (Adet) Tır Karnesi* Geçiş Belgesi Sayısal Takograf 211 Ocak - 212 Ocak - 1.887 4.485 46 8.629 4.997 67 Değişim (%) -21% 11% 32% *: 4, 14, 2 Yapraklı Karneler Toplam Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası MTSO Tır Karnesi ve Geçiş Belgesi Sayısının Aylar İtibariyle Dağılımı 7. 6. 5. (Adet) 4. 3. 2. 1. Ocak 11 Ocak 12 Geçiş Belgesi Tır Karnesi Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası 8
212 yılı Ocak- döneminde Mersin Ticaret ve Sanayi Odası ndan verilen Tır Karnesi sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre %21 oranında azalmıştır. Mevsim normallerinin altında seyreden sıcaklıkların ulaşıma olan olumsuz etkisi, Avrupa da yaşanan ekonomik ortamdaki belirsizlik, Suriye sınır kapılarının giriş çıkışlara kapatılmasının söz konusu gerilemeyi etkileyen gelişmeler olduğu söylenebilir. Yılın ilk iki ayında Mersin Ticaret ve Sanayi Odası ndan verilen geçiş belgesi sayısı ise geçen yıla göre %11, sayısal takograf sayısı %32 artış göstermiştir. Satılan Tır Karnesi ile geçiş belgesi ile teslim edilen sayısal takograf kartı sayısındaki gelişmeler aylık olarak incelendiğinde; Geçiş Belgesi sayısında Ocak ayındaki artışın, ayında yerini azalışa bıraktığı, Tır Karnesinde ise Ocak ayındaki azalışın, hızını kesmiş olsa da ayında da devam ettiği görülmektedir. Teslim edilen sayısal takograf sayısında ise yılın ilk ayındaki artışın, ayında yerini bir miktar azalışa bıraktığı gözlenmektedir. TİCARET BORSASI 212 yılı Ocak- döneminde Mersin Ticaret Borsası işlem hacmi geçen yılın aynı ayına göre artış göstererek 463.38.96 TL. seviyesine ulaşmıştır. Söz konusu dönemde borsada işlem gören ürün sıralamasında yaş meyveler ilk sırada yer alırken; onu sırasıyla bakliyat ve mamulleri ile hububat takip etmektedir. 212 yılı ayında ise Mersin Ticaret Borsası işlem hacminin geçen yılın ayına göre azalış göstererek 213.139.633 TL. seviyesinde gerçekleştiği görülmektedir. İşlem hacmindeki gelişmeler aylar itibariyle değerlendirildiğinde; 212 yılı Ocak ayında Ticaret Borsasının işlem hacminde azalışın, ayında da devam ettiği görülmektedir. Söz konusu gelişmede yaş meyve sebze ile bakliyat ve mamulleri ürün gruplarındaki azalış etkili olmuştur. Mersin Ticaret Borsası nda İşlem Gören Ürünlerin Paylarına Göre Dağılımı 4% 35% 3% 25% (%) 2% 15% 1% 5% % Yaş Meyveler Bakliyat ve Hububat Muhtelif Gıda Diğer Mamülleri Maddeleri 211 Ocak- 212 Ocak- Kaynak: Mersin Ticaret Borsası ENERJİ 212 yılı Ocak- döneminde Mersin de tüketilen enerji miktarı, geçen yılın aynı dönemine göre %14 artarak 477.93.652 kwh olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu dönemde kullanım alanlarına göre tüketilen enerji miktarı incelendiğinde; %5 si meskenler, %23 ü sanayi, %11 i ticarethaneler tarafından tüketilmiştir. Yılın ilk iki ayında sanayi sektöründe tüketilen enerji, geçen yıla göre %13 azalarak 18.322.969 kwh olarak gerçekleşmiştir. ekon@mtso.org.tr 9
Mersin İli Elektrik Tüketiminin Kullanım Alanlarına Göre Dağılımı 6. 5. 42% 43% 5% 4% (MWh) 4. 3. 2. 1. -13% 18% 14% 3% 2% 1% % -1% -2% Sanayi Ticarethaneler Meskenler Diğer Toplam 211 Ocak - 212 Ocak - Değişim (%) Kaynak: Toroslar EDAŞ Organize Sanayi Bölgesi Elektrik Tüketimi 2. 15. 8% 1% (MWh) 1. 5. Ocak 211 212 Kaynak: Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi nde tüketilen enerji miktarı 212 yılı ilk iki ayında geçen yıla göre %9 artış göstermiştir. 212 yılı ayında Bölgedeki enerji tüketiminde bir önceki aya göre %3 azalış, 211 yılının aynı ayına göre ise %1 oranında artış olduğu gözlenmiştir. Doğalgaz tüketiminde ise 212 yılı Ocak- döneminde geçen yıla göre %9, bir önceki aya göre %5 azalış, 211 in ayına göre %1 artış olduğu görülmektedir. Bölgedeki elektrik ve doğalgaz tüketiminin geçen yılın üzerinde olduğu gözlenmiştir. Organize Sanayi Bölgesi Doğalgaz Tüketimi 14. 1.5 8% 1% ( sm 3 ) 7. 3.5 Ocak 211 212 Kaynak: Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü 1
TURİZM BİLGİLERİ 212 yılı Ocak- döneminde, İlimiz deniz sınır kapılarından giriş yapan ziyaretçilerin sayısı geçen yıla göre %14, çıkış yapan ziyaretçilerin sayısı ise %21 oranında azalmıştır. 212 yılı ayında ise geçen yıla göre aylık bazda giriş yapanların %12, çıkış yapanların ise %22 gerilediği görülmektedir. 212 yılı ayında Avrupa ve Asya ülkelerinden giriş yapan yabancı ziyaretçi sayısındaki gerilemenin etkisiyle giriş yapan toplam yabancı ziyaretçi sayısı geçen yılın ayına göre %17 azalmıştır. Turizm işletme belgeli tesislerden alınan bilgilere göre; 212 yılının ayında tesislerdeki ortalama doluluk oranı, önceki yılın aynı ayına göre 5, puan artış göstererek %42,7 seviyesinde gerçekleşmiştir. İlimiz Deniz Sınır Kapılarından Giriş Yapan Ziyaretçilerin Dağılımı 2. 16. 12. 8. 4. Ocak 211 212 Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Turizm İşletme Belgeli Tesislerin Doluluk Oranları (%) 8. 7. 6. 5. 4. 3. 2. 1.. 4.6 39. 42.7 37.7 38.1 36.5 44.3 47.5 71.6 56.4 52.3 48.8 42.1 46.3 211 212 Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Ocak PARASAL GÖSTERGELER Protesto Edilen Senetler Mersin İli Protesto Edilen Senet Tutarlarının Aylar İtibariyle Dağılımı ( TL) 12. 1. 8. 6. 4. 2. 211 212 Ocak 5.96 3.884 1.698 4.458 4.533 5.34 5.429 4.514 5.33 5.195 6.164 6.11 6.256 5.146 Kaynak: T.C. Merkez Bankası ekon@mtso.org.tr 11
212 yılının ayında Mersin de protesto edilen 2. TL. ve üzeri tutarındaki senet sayısı önceki yılın aynı ayına göre %34 artarak 83 adete, protesto edilen senet tutarı %32 artarak 5,1 milyon TL. ye yükselmiştir. Yılın ilk iki aylık döneminde Mersin de protesto edilen 2. TL. ve üzeri tutarındaki senet sayısı geçen yıla göre %25, senet tutarı ise %16 artmıştır. 212 yılının Ocak- döneminde Türkiye de protesto edilen senet tutarının %1 i Mersin kaynaklıdır. Söz konusu dönemde Mersin, protesto edilen senet sayısına göre iller arasında 1. sırada, tutarına göre ise 15.sırada yer almaktadır. Kentsel Yerler Tüketici Fiyatları Endeksi Değişim Oranları (%) (23=1) TR62 (Adana-Mersin*) Bir Önceki Aya Göre Değişim Oranı (%) Bir Önceki Yılın Ayına Göre Değişim Oranı (%) Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim Oranı (%) 12 Aylık Ortalamalara göre Değişim Oranı (%) 211 212,75,41 1,17,93 4,44 1,77 8,33 7,83 (*): TR62: İstatistik amaçlı bölge sınıflaması Adana ve Mersin illerine göre düzenlenmiştir. Kaynak: TÜİK 212 yılının ayında, Adana ve Mersin illerini kapsayan TR62 bölgesinde 23=1 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi nde bir önceki aya göre %,4 oranında, bir önceki yılın ayına göre %,9; bir önceki yılın aynı ayına göre %1,8 ve on iki aylık ortalamalara göre %7,8 oranında artış gerçekleşmiştir. Yıllık enflasyon oranındaki değişim baz alındığında; Adana ve Mersin alt bölgesinin %1,8 lik artış oranıyla; %1,4 olan Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu ve 26 alt bölge içerisinde 13. sırada yer aldığı görülmektedir. MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ 212 yılının Ocak- döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri önceki yıla göre %16 oranında artarak yaklaşık 43 milyon TL ye; gelirler ise %21 artarak 94 milyon TL ye yükselmiştir. Söz konusu dönemde 511 milyon TL. lik bütçe fazlası olmuştur. 212 yılı ilk iki ayında bütçe gelirlerinin %95 ini vergi gelirleri oluştururken, harcamaların ise %67 isini personel harcamaları oluşturmaktadır. Yılın iki aylık döneminde bütçe gelirleri içerisinde yer alan vergi gelirleri tahsilâtı, önceki yıla göre %2 oranında artış göstermiştir. Söz konusu dönemde, vergi gelirleri içerisinde yer alan, uluslar arası ticaret ve muamelelerden alınan vergi tahsilâtında; geçen yıla göre %26 oranında, ithalde alınan katma değer vergisinde ise %29 oranında artış olduğu görülmektedir. Mersin İli Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri ( TL) Harcamalar Personel Giderleri Sosyal Güv.Kur.Devlet Primi Mal ve Hizmet Alımı Cari Transferler Sermaye Giderleri Sermaye Transferi Gelirler 1-Genel Bütçe Gelirleri Vergi Gelirleri Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri Alınan Bağış ve Yardımlar Faizler, Paylar ve Cezalar Sermaye Gelirleri 2-Özel Bütçe Bütçe Dengesi Kaynak: T.C. Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü 211 Ocak - 212 Ocak - 369.878 429.852 247.481 285.925 46.72 53.5 44.36 42.725 12.473 17.58 18.274 31.139 894-779.132 94.49 776.447 934.91 743.174 894.989 15.817 14.363 345-16.796 24.699 315 859 2.685 49.254 5.499 51.557 12
Genel bütçe vergi gelirlerinin tahakkuk ve tahsilâtının illere göre dağılımı incelendiğinde; 211 yılı Ocak- döneminde toplam tahsilât içinde %1,8 lik payla 6.sırada yer alan Mersin, 212 yılında da %1,9 luk payla yerini korumuştur. Yılın ilk iki ayında, geçen yılın aynı ayına göre, uluslararası ticaret ve muamelelerden alınan vergiler düşüldükten sonraki vergi tahsilâtında iller arasında ise 7. sırada yer almaktadır. YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ 211 yılı Ocak- döneminde Mersin de Yatırım Teşvik Belgesi ne bağlanan sabit yatırım projesi sayısı 15 iken; 212 yılının Ocak- döneminde proje sayısının 12 adet olarak gerçekleştiği görülmektedir. Teşvik Belgeleri kapsamında öngörülen yatırım harcamaları tutarı ise; %1 artarak 58 milyon TL. ye yükselmiştir. Yatırım teşvik belgelerine öngörülen 58 milyon TL lik tutarın %73 ü hizmet sektörü, %16 sı imalat sektörü, %6 sı tarım ve %5 i madencilik sektöründedir. Söz konusu dönemde öngörülen 352 kişilik istihdamın ise %69 u hizmetler, %22 si imalat, %5 i madencilik ve %4 ü tarım sektöründedir. Yatırım Teşvik Belgelerinin Dağılımı Türkiye Mersin 211 Ocak- 212 Ocak- 211 Ocak- 212 Ocak- Belge Sayısı (Adet) 765 584 15 12 Sabit Yatırım (TL) İstihdam Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı 12.952.237.866 8.45.84.756 57.3.4 58.54.51 22.976 16.252 348 352 TR62 (Adana, Mersin) yeni teşvik sistemi kapsamında 212 yılının ilk iki ayında düzenlenen 22 yatırım teşvik belgesinin 13 adeti genel mahiyete sahip, 9 adeti bölgeseldir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam yaklaşık 2 milyar TL. nin 1,9 milyar TL. si genel mahiyetteki yatırımlara, yaklaşık 57 milyon TL. si bölgesel yatırımlara aittir. Söz konusu dönemde bölgenin; 211 yılına kıyasla genel mahiyetli yatırımlarda Türkiye içerisindeki payının arttığı görülmektedir. TR62 (Adana, Mersin) Bölgesinde Verilen Yatırım Teşvik Belgelerinin Dağılımı Genel Teşvik Sistemi Bölgesel Yatırımlar Büyük Ölçekli Arge Yatırımları Genel Toplam Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Dönem Ocak- 211 212 211 212 211 212 211 212 211 212 TR62 (Adana, Mersin) Belge Sayısı Sabit Yatırım İstihdam (Adet) (TL) Türkiye İçerisindeki Pay (%) Belge Sabit İstihdam Sayısı Yatırım 17 6.361.168 892 3,8% 9,7% 7,8% 13 1.937.65.669 558 3,5% 31,2% 6,6% 13 7.955.515 58 4,2% 2,8% 4,7% 9 56.87.856 289 4,3% 2,6% 3,7% - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 3 671.316.683 1.4 3,9% 5,2% 6,1% 22 1.994.413.525 847 3,8% 23,7% 5,2% ekon@mtso.org.tr 13
Mersin İli Yatırım Projelerinin Yatırım Tutarlarına Göre Sektörel Dağılımı Mersin İli Yatırım Projelerinin İstihdama Göre Sektörel Dağılımı Tarım %6 Madencilik %5 Tarım %4 Madencilik %5 Hizmetler %73 İmalat %16 Hizmetler %69 İmalat %22 Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı ULAŞTIRMA BİLGİLERİ 212 yılının Ocak ayı sonu itibariyle Mersin ilindeki motorlu kara taşıtlarının sayısı, önceki yılın aynı dönemine göre %7 oranında artarak 436.382 ye yükselmiştir. İlimiz Türkiye genelinde motorlu kara taşıtları sayısına göre %2,4 lük payla 8.sıradadır. Yılın ilk ayında Mersin ilinde toplam 3.81 adet aracın trafiğe kaydı yapılmıştır. Türkiye genelinde trafiğe kaydı yapılan araçların illere göre yoğunluk sıralamasında Mersin, %2,4 lük payla yedinci sırada yer almaktadır. Motorlu Kara Taşıtları Sayısı* Otomobil 1 Minibüs Otobüs Kamyonet 1 Kamyon 2 Motosiklet Diğer 3 Toplam Ocak 211 Ocak 212 Değişim (%) 154.352 169.444 1% 6.294 6.51 3% 5.146 5.221 1% 66.327 71.531 8% 23.12 24.316 5% 122.642 13.168 6% 28.214 29.21 3% 46.77 436.382 7% *: Motorsuz (römork ve yarı römork) kara taşıtları hariçtir. 1: Arazi taşıtları dahildir. 2: Ağır tonajlı yük taşıtlarını da kapsar.(çekici, Damperli Kamyon, Tanker, Çöp Kamyonu vb.) 3: Özel amaçlı taşıtlar ve traktörleri kapsar. Kaynak: TÜİK Mersin Otomobil Yetkili Satıcıları Derneği nden edinilen bilgilere göre; Mersin de 212 yılının Ocak- döneminde araç satışlarının geçen yılın aynı dönemine göre %29 azalarak 1.784 e gerilediği görülmektedir. Tüm araç türlerine göre satışlarda geçen yıla göre azalış olduğu gözlenmektedir. Aylık bazda araç satışlarında 212 de, 211 e göre azalış olurken, bir önceki aya göre artış olduğu görülmektedir. Mersin de Araç Satışlarının Türlerine Göre Dağılımı Araç Türü Ağır Ticari Araç Hafif Ticari Araç Binek Araç Toplam Kaynak: MODER 211 Ocak - 212 Ocak - Değişim (%) 258 214-17% 818 541-34% 1.423 1.29-28% 2.499 1.784-29% 14
İŞGÜCÜ BİLGİLERİ Türkiye İşgücü Piyasası Göstergeleri 3. 25. 91% 1% 8% 2. 15. 1. 4% -1% 22% 6% 4% 2% 5. % 211 Ocak - 212 Ocak - Değişim (%) Kaynak: Türkiye İş Kurumu Açık İşler Başvurular İşe Yerleştirmeler İşsizlik Ödeneğine Başvuru 74.166 268.628 4.741 84.88 13.927 265.795 77.691 12.26 4% -1% 91% 22% -2% Mersin İli İşgücü Piyasası Göstergeleri 7. 6. 5. 4. 3. 2. 1. 211 Ocak - 212 Ocak - Değişim (%) Kaynak: Türkiye İş Kurumu 244% Açık İşler 8% Başvurular 37% İşe Yerleştirmeler İşsizlik Ödeneğine Başvuru 942 5.487 564 1.299 3.238 5.91 2.653 1.244 244% 8% 37% -4% -4% 4% 35% 3% 25% 2% 15% 1% 5% % -5% 212 yılı Ocak- döneminde Türkiye genelindeki işgücü gerçekleşmeleri 211 yılının aynı dönemi ile karşılaştırıldığında; açık işler, işe yerleştirmeler ve işsizlik ödeneğine başvurularda artış, iş başvurularında ise azalış olduğu görülmektedir. İlimizde ise; açık işler, işe yerleştirmeler ve iş başvurularında artış olduğu, işsizlik ödeneğine başvurularda ise azalış olduğu gözlenmektedir. İlimiz işgücü piyasasında, Türkiye geneline kıyasla daha olumlu gelişmeler olduğu söylenebilir. Aylık bazda 212 de İlimiz işgücü piyasasında açık işler, işe yerleştirmeler, iş başvuruları ve işsizlik ödeneğine başvurularda 211 e göre artış, bir önceki aya göre ise azalış olduğu gözlenmiştir. SOSYAL GÜVENLİK ÇALIŞMALARI Sosyal Güvenlik Kurumu na kayıtlı işyeri ve istihdam ile ilgili gelişmeler incelendiğinde; Ocak 212 itibariyle Mersin de kayıtlı istihdamın, 211 in aynı ayına göre %9,7 artarak 321.244 e yükseldiği görülmektedir. Bu artış, 28.464 ilave istihdama karşılık gelmektedir. Kayıtlı istihdam artışının yüzde 77 sinin sigortalı ücretli (4/a), yüzde 5 inin kendi hesabına çalışanlar (4/b), yüzde 18 inin ise kamu görevlileri (4/c) sayısındaki artıştan kaynaklandığı gözlenmektedir. ekon@mtso.org.tr 15
212 Yılı Ocak Ayı Kayıtlı İstihdamın İl Düzeyinde Dağılımı Diğer 42% Manisa 2% Mersin 2% Adana 2% Konya 2% Kocaeli 3% Antalya 3% Bursa 4% İzmir 6% İstanbul 24% Ankara 9% Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Ocak 212 ayında İl bazında kayıtlı istihdamın dağılımında toplam istihdamın %58 ini oluşturan ilk on il arasında Mersin İlinin; %1,9 luk pay ile 9. sırada yer aldığı görülmektedir. Ocak 211-212 dönemi arasında 1.32.547 kişiyi bulan kayıtlı istihdamda önceki yıla kıyasla %8,7 lik artış gözlenmiştir. Söz konusu dönemde ilimizde 28.464 kişiyi bulan kayıtlı istihdam önceki yıla göre %9,7 lik artış göstermiştir. İlimiz Türkiye genelindeki kayıtlı istihdam sayısındaki artışta en yüksek paya sahip 1 il arasında, oransal olarak geçen yıldan bu yana en fazla artış gösteren iller arasında 4.sıradadır. Sosyal Güvenlik Kurumuna Kayıtlı İşyeri ve İstihdam Göstergeleri 211 Ocak 212 Ocak Değişim (%) İşyeri Sayısı Türkiye 1.316.795 1.427.59 8,4% Mersin 26.46 29.14 11,9% Sigortalı Ücretli Çalışan Sayısı Türkiye 9.96.858 1.957.242 1,% Mersin 16.736 182.513 13,5% Kayıtlı İstihdam Sayısı Türkiye 15.239.97 16.56.454 8,7% Mersin 292.78 321.244 9,7% Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Ocak 211-Ocak 212 dönemi arasında Türkiye genelinde 1.957.242 yi bulan kayıtlı ücretli istihdamda geçen yıla göre %1 luk artış görülmektedir. Söz konusu dönemde ilimizde 182.513 ü bulan kayıtlı ücretli önceki yıla göre %13,5 lik artış göstermiştir. Türkiye genelinde kayıtlı ücretli istihdamdaki artışta en yüksek paya sahip 15 il arasında, oransal olarak geçen yıldan bu yana en fazla artış gösteren iller arasında 5.sırada yer almaktadır. Ocak 212 de Türkiye de 1.427.59 işyeri bulunmaktadır. Türkiye de bulunan işyerlerinin %2 si ilimizde faaliyet göstermektedir. Türkiye genelinde Ocak 211-212 dönemleri arasında 11.795 işyeri açıldığı, geçen yıldan bu yana işyeri arasında %8,4 lük artış gözlenmiştir. Söz konusu dönemde ilimizde açılan firma sayısı ise 3.94 olup, önceki yıla göre %11,9 luk artış göstermektedir. İlimiz Türkiye genelindeki işyeri sayısındaki artışta en yüksek paya sahip 15 il arasında, oransal olarak geçen yıldan bu yana en fazla artış gösteren iller arasında 4.sırada yer almaktadır. 16