Kurumlar Vergisi 2005 Enflasyon Düzeltmesi ile İlgili Son Hatırlatmalar* 4 Nisan 2006 Ersun Bayraktaroğlu Kıdemli Müdür, YMM *connectedthinking PwC
İçerik Enflasyon Düzeltme Farklarının İşletmeden Çekilmesi Amortismana Tabi Olmayan Kıymetlerin Satışında Zarar Kar Dağıtımı/Bedelsiz Hisseler Diğer Hatırlatmalar
Bölüm Bir Enflasyon Düzeltme Farklarının İşletmeden Çekilmesi Amortismana Tabi Olmayan Kıymetlerin Satışında Zarar Kar Dağıtımı/Bedelsiz Hisseler Diğer Hatırlatmalar
Enflasyon Düzeltmesi Farklarının İşletmeden Çekilmesi ÖNCE HATIRLAYALIM.. Pasif kalemlere ait enflasyon fark hesapları, herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledildiği veya işletmeden çekildiği takdirde, bu işlemlerin yapıldığı dönemlerin kazancı ile ilişkilendirilmeksizin, bu dönemde vergiye tâbi tutulur. Ancak öz sermaye kalemlerine ait enflasyon farkları düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebilir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sermayeye ilave edilebilir; bu işlemler kâr dağıtımı sayılmaz. 4
Enflasyon Düzeltmesi Farklarının İşletmeden Çekilmesi 1 Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları Bu tutarlar vergisiz Yedekler Enflasyon 2 Düzeltme Farkları 3 Geçmiş Yıl Karları 4 Ve bu tutarların 2004 e taşıma farkları olarak sadece SERMAYEYE ilave edilebilir ya da enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan GEÇMİŞ YIL ZARARLARINA mahsup edilebilir 5
Enflasyon Düzeltmesi Farklarının İşletmeden Çekilmesi Pasif kalemlere ilişkin enflasyon düzeltme farklarının işletmeden çekilmesine karar verilirse; Çekilen tutar ilgili dönem kazancı ile ilişkilendirilmemelidir, Çekildiği dönemde vergiye tabi tutulmalıdır. 6
Enflasyon Düzeltmesi Farklarının İşletmeden Çekilmesi İlgili dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin 1 Gelir hesaplarına alınmaksızın Bu dönemde vergiye tabi tutulur 2 % 30 ( ya da %20 ) oranında vergilenir. 7
Tasks and Influence Enflasyon Düzeltmesi Farklarının İşletmeden Çekilmesi Bazı sorulara cevaplar 1 Çekişin yapıldığı dönemde kullanılabilecek Yatırım indirimi hakkı Geçmiş yıl mali zararı Influence text goes here Varsa?... 8
Enflasyon Düzeltmesi Farklarının İşletmeden Çekilmesi Bazı sorulara cevaplar 2 Önce sermaye artırılıp sonra sermaye azaltımı yapılırsa? Artış ve azalış kararlarının altındaki sebep nedir? Vergilendirilme olasılığı yüksektir. 3 Şirketin Tasfiyesi halinde ortaklara iade edilen sermaye tutarları işletmeden çekiş sayılır mı? 2003 düzeltmesinden kaynaklanan karlar işletmeden çekiş sayılır. 9
Bölüm İki Enflasyon Düzeltme Farklarının İşletmeden Çekilmesi Amortismana Tabi Olmayan Kıymetlerin Satışında Zarar Kar Dağıtımı/Bedelsiz Hisseler Diğer Hatırlatmalar
Amortismana tabi olmayan kıymetlerin zararına satılması durumu ÖNCE HATIRLAYALIM.. Bu madde uyarınca düzeltilen kalemlerin elden çıkar karılmas lması halinde, bunlara ilişkin kin enflasyon düzeltme farkları maliyet bedeli addolunur. Şu kadar ki, amortismana tâbi olmayan kıymetlerin düzeltilmiş değerinin altında bir bedelle satılması halinde, düzeltilmiş değerle düzeltme öncesi değer arasındaki farka isabet eden zarar, gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde dikkate alınmaz. 11
Amortismana tabi olmayan kıymetlerin zararına satılması durumu Amortismana tabi olmayan tüm kıymetler bu hüküm kapsamına girer. KKEG yapılacak tutarın hesabında sadece 2003 enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kısım dikkate alınmalıdır. Arsanın kayıtlı değeri 1,000 2003 yılı enf. düzeltmesi sonr. değer 1,500 2004 yılı enf. düzeltmesi sonr. değer 1,708 SATIŞ BEDELİ TOPLAM ZARAR GİDER KKEG 900 808 308 500 1,100 608 208 400 1,400 308 208 100 1,600 108 108 0 12
Amortismana tabi olmayan kıymetlerin zararına satılması durumu Tasfiye nin etkisi Tasfiye sebebi ile iştirakin kayıtlardan silinmesi dolayısı ile oluşan zarar da bu kapsamda mı değerlendirilmelidir? 06.04.2005 tarih ve 15380 no lu mukteza: İştirak hisselerinin iştirak edilen şirketin tasfiyesi sonucu elden çıkarılması halinde düzeltilmiş değeri ile mukayyet değerin arasındaki farkın zarar olarak kurumlar vergisi matrahından indirilmesi mümkün değildir. 13
Bölüm Üç Enflasyon Düzeltme Farklarının İşletmeden Çekilmesi Amortismana Tabi Olmayan Kıymetlerin Satışında Zarar Kar Dağıtımı/Bedelsiz Hisseler Diğer Hatırlatmalar
Kar Dağıtımı Bilançoda zarar varken kar dağıtılabilir mi? 31.12.2005 Bilançosu Sermaye Düz.Olumlu Farkları 500 Geçmiş Yıl Zararları -400 Geçmiş Yıl Zararları Enf. Farkı -10 Cari Yıl Karı 50 Cari Dönem karının dağıtılabilmesi için geçmiş yıl zararlarının silinmesi gerekecektir Yasa hükmünden yararlanarak Sermaye Düzeltmesi Olumlu farkları ile Geçmiş Yıl zararlarını ( Enf. Farkı da dahil olmak üzere) mahsup edildikten sonra 50 birimlik cari yıl karının dağıtımı mümkün olacaktır. 15
Kar Dağıtımı Bilançoda zarar varken kar dağıtılabilir mi? 31.12.2005 Bilançosu Sermaye Düz.Olumlu Farkları 500 Geçmiş Yıl Zararları -400 Geçmiş Yıl Zararları Enf. Farkı -10 Cari Yıl Karı 50 Geçmiş Yıl Zararları -400 2002 Yılı Karı 100 2003 Yılı Karı 200 2003 Enflasyon Düzeltme Farkları -700 Geçmiş Yıl Zararları( Enf. Düz. Sonrası) -400 2003 yılı hesap dönemine ait düzeltme öncesi geçmiş yıl ve/veya cari dönem ticari karının bulunması ve bu tutardan 01/01/2004 tarihinden sonra kar dağıtımı yapılmış olması halinde, kar dağıtımı adı altında gerçekleştirilen bu neviden ödemeler, işletmeden çekilen değer olarak addedilmeyecek ancak, elde edenler açısından ndan vergiye tabi gelir olarak dikkate alınacakt nacaktır. r. ( 17 Numaralı VUK Sirküleri ) 16
Bedelsiz Hisse Senetleri Enflasyon Düzeltme Farklarının ilavesi nedeniyle elde edilen bedelsiz hisse senetleri ne şekilde kayda alınmalı? Bedelsiz hisse senedinin kaynağı ne olabilir? - Kar Yedeklerinin sermayeye ilavesi Yasal Yedekler Statü Yedekleri Olağanüstü Yedekler Özel Fonlar - Sermaye Yedeklerinin sermayeye ilavesi Hisse Senedi İhraç Primleri Hisse Senedi İptal karları MDV YDDAF İştirakler YDDAF Maliyet Artış Fonu 17
Bedelsiz Hisse Senetleri Enflasyon Düzeltme Farklarının ilavesi dolayısı ile yapılan sermaye artışı sonucunda elde edilen hisse senetleri ne şekilde kayıtlara alınmalı? İştirakler bünyesinde gelir olarak dikkate alınan bedelsiz hisselerin kurumlar vergisi matrahın tespitinde istisna olarak dikkate alınabilir mi? İstisna olarak dikkate alınırsa bu tutarların kar dağıtımına konu edilmesi durumunda işletmeden çekiş olarak değerlendirilebilir mi? 18
Bölüm Dört Enflasyon Düzeltme Farklarının İşletmeden Çekilmesi Amortismana Tabi Olmayan Kıymetlerin Satışında Zarar Kar Dağıtımı Unutmamamız Gerekenler
Unutmamamız Gerekenler ROFM NİN 2. TAKSİDİNİN CARİ DÖNEM KURUMLAR VERGİSİ MATRAHINDAN İNDİRİM KONUSU YAPILMASI UNUTULMAMALIDIR. UNUTMAYALIM Amortisman süresi bitmemiş olan kıymetlere ilişkin maliyet veya alış bedelinden düşülen reel olmayan finansman maliyetinden amortisman ayrılmamış tutar, 2004 ve sonraki dönemlerde beş yılda ve eşit taksitte dönem kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınır. (VUK Geçici Md.25-3) 20
Unutmamamız Gerekenler GVK MD.19 KAPSAMINDA 2004 YILINDAN DEVREDEN YATIRIM İNDİRİMİ TUTARLARININ 1.04545 ORANINDA ARTIRILMASI UNUTULMAMALIDIR. UNUTMAYALIM Yatırım harcamalarının yapıldığı yıla ilişkin vergi matrahının tespitinde kazancın yetersiz olması nedeniyle dikkate alınamayan istisna tutarı izleyen dönemlerde bu dönemlerde TEFE de meydana gelen artış oranında artırılarak dikkate alınır. ( GVK Md.19 ) 21
Teşekkürler 2006 PricewaterhouseCoopers. All rights reserved. PricewaterhouseCoopers refers to the network of member firms of PricewaterhouseCoopers International Limited, each of which is a separate and independent legal entity. *connectedthinking is a trademark of PricewaterhouseCoopers LLP (US). PwC