United Nations Development Programme Partnership for the Future Programme funded by the European Union Meyve ve Sebze İhracatı için EurepGAP Sertifikasyon Süreçleri Semineri Sn. Mustafa Akyüz www.undp-unops-pff.org
EUREPGAP NEDİR? NEDEN EUREPGAP? EUREPGAP PRENSİPLERİ KONTROL VE SERTİFİKASYON ÜLKEMİZDEKİ MEVCUT DURUM SONUÇ ve DEĞERLENDİRME
EUREPGAP Nedir? EUREPGAP, Avrupa Perakendeciler Tarım Ürünleri Çalışma Grubu nun ( EUREP : Euro Retailer Produce Working Group ), İyi Tarım m Uygulamaları ( GAP: Good Agricultural Practice ) başlığı altında tarımsal üretimde kullanılmas lması gereken asgari standardın n belirlendiği i bir protokoldür. r. EUREPGAP protokolüyle insanın n tüketebilecet ketebileceği i tüm t tarımsal ürünleri sertifikalandırmak rmak mümkm mkündür. Ancak halihazırda taze sebze ve meyve konusunda sertifikalandırma rma uygulamaya geçirilebilmi irilebilmiştir. Süs S bitkileri, kesme çiçek, hayvansal üretim, hububat, kahve ve hayvan yemi konularında nda geliştirme çalışmaları sürmektedir.
EUREPGAP Tehlike Önleme, Tehlike Analizi ( HACCP ), Zararlılarla Entegre Mücadele ( IPM ) ve Entegre Ürün Yetiştiriciliği ( ICM ) ilkelerini baz alarak, çiftçilikle ilgili metotların ve teknolojilerin sürekli gelişmesini destekler. EUREPGAP sertifikası olan bir ürünün; İnsan sağlığına zararlı kimyasal, mikrobiyolojik, fiziksel kalıntılar içermediği, Çevreyi kirletmeden veya doğal dengeye zarar vermeden üretildiği, Üretimi sırasında üretimle ilgili insanların veya diğer canlıların refahının olumsuz olarak etkilenmediği, Üretimi sırasında tüketicinin bulunduğu ülkenin tarımsal mevzuatı ve ürünün yetiştirildiği ülkenin tarımsal mevzuatına uygun işlemler yapıldığı,anlaşılır.
Meyve ve Sebze Programı 2001 yılında y Meyve&Sebze programı başlat latılmıştır.taze Meyve Sebze sertifikasyon programı çerçevesinde evesinde 2005 yılında y 60 ülkede 830.000 ha alan için i in 30.000 sertifika düzenlenmiştir.taze meyve sebze programı çerçevesinde evesinde 70 tane eğitmen e akredite edilmiştir. Birçok yerel İyi Tarım m Uygulamaları programları BENCMARKING = EşdeE değerlik-kıyaslama için i in başvurmu vurmuş ve bazı programlar kabul edilmiştir.
Fidecilik Programı 2005 Yılında Y yeni bir uygulama olarak gündeme g alınm nmış ve çalışmalar devam etmektedir.fide& fidan üreticileri tarafından gelen yoğun istek üzerine EUREPGAP Fide- Fidan Üretimi ile ilgili standardlarını geliştirmeye başlam lamıştır. Bu başlı başı şına na ayrı bir standard olmayıp Meyve &Sebze Kontrol Noktaları Uygunluk Kriterleri fide & fidan işletmeleri i içinde i inde geçerli erli olacaktır. Meyve & Sebze, Çiçek & Süs S s Bitkileri konularında nda akredite olmuş sertifikasyon kuruluşlar ları bu işletmeleri i denetleyip sertifikalandırabileceklerdir. rabileceklerdir.
Çiçek ve Süs S s Bitkileri Programı 2004 yılında y program başlat latılmış ve 2005 yılında y sertifikasyon işlemlerine i geçilmi ilmiştir. Çiçek ve süsbitkilerisbitkileri üretici-ithalatçı ve perakendecileri tarafından gelen talep doğrultusunda, Meyve&Sebze protokolüne paralel olarak bu standardlar geliştirilmi tirilmiştir. tir. Standardlar bu sektörün özel durumlarını da dikkate alarak geliştirilmi tirilmiştir. tir. Standardlar geliştirilirken halihazırda mevcut bulunan sertifikasyon standardlarıda dikkate alınm nmış ve sonuçta ortaya çıkan EUREPGAP standardları herkes tarafından kabul görmg rmüştür. r. Eşdeğerlik-Kıyaslama programı çerçevesinde evesinde MPS- Hollanda ilk olarak EşdeE değerliğe e hak kazanmış olup Kenya Çiçekçiler Gurubu, SwissGAP programları da başvuru yapmış ışlardır. r.
Entegre Su Ürünleri Programı 2003 yılında y program başlat latılmış olup 2005 Haziran ayında sertifikasyon işlemleri i başlat latılmıştır. Üretici, tüccar ve Eurepgap üyelerinden oluşan teknik bir komite tarafından çalışmalar devam etmektedir. Somon balıkçılığı ığına özel olarak bir standard da geliştirilmi tirilmiştir. tir. Standard; kayıt t tutma, kimyasal ve ilaç kullanımı, çalışanların n güvenlig venliği i ve sağlığı ığı, çevresel ve sosyal konular gibi önemli unsurları kapsar. Standard; balık k işlenmesi i ve paketlenmesine kadar olan bütün üretim kademelerini kapsar.
IFA Entegre Üretim Programı Entegre Üretim (Hayvancılık-Tarla Tarla-Bahçe Ürünleri) Standardı: : Program 2003 yılında y başlat latılmıştır.2004 yılıy Kasım m ayında standard revize edilmiş ve Mart 2005 te son halini almış ıştır. Standartlar üretim modeline göre g değişik ik modüllere ayrılm lmıştır. Bazı sertifikasyon kuruluşlar ları akredite olmuş ve birçoğuda akreditasyon için i in sıra s beklemektedir. 5 değişik ik program EşdeE değerlik-kıyaslama için i in başvuru yapmış ıştır. Kümes hayvanları,, Domuz, BüyükbaB kbaş,, KüçüK üçükbaş,, Tarla ürünleri, yem bitkileri, meyve-sebze gibi modülleri içermektedir. Yem konusunda da özel bir modül l geliştirilmi tirilmiştir. tir. Yem üretiminde üreticinin kalite sistemi değerlendirilmektedir. erlendirilmektedir. AT Yem YönetmeliY netmeliği i de dikkate alınmaktad nmaktadır. Yumurta, et, süt üretimleri yanında nda hayvanların n taşı şınması konularıda detaylı olarak ele alınmaktad nmaktadır. Ağustos 2005 te 100 adet sertifika düzenlenmid zenlenmiş olup 410.000 hayvan Eurepgap standardlarına na uygun olarak bakılmaktad lmaktadır.
Kahve Programı 2004 Eylül l ayında EUREPGAP kahve programını yürülüğe sokmuştur. Program küçük üçük üreticilerin yanında nda büyük b organizasyonlar içinde i inde uygulanabilir şekilde dizayn edilmiştir. Programın n hazırlanmas rlanmasında nda kahve konusunda uzman kişi ve kuruluşlardan lardan da yardım m alınm nmıştır. Kayıt t tutma, izlenebilirlik, kimyasallların kullanımı, çalışanların n güvenlig venliği i ve refahı yanında nda çevresel konularda dikkate alınm nmıştır.
Özet olarak EUREPGAP ; Avrupa daki perakendecilerin tüketicilerine t arz ettikleri tarımsal ürünlerde kabul ettiği Asgari Standardlar dır. Tarım m sektöründe bir KALİTE SİSTEMS STEMİ dir. Traımsal Ürtetimin Tamamını kapsamaktadır r. ARAZİDEK DEKİ ÜRETİME odaklıdır.
Neden EUREPGAP? Avrupa daki yaş meyve ve sebze pazarının n %70-80 80 lik kısmk smına hakim olan perakendeciler, tüketicilerine t arz ettikleri yaş meyve ve sebze ürünlerinde son yıllarda y gündeme g gelen insan sağlığı ığını tehdit eder nitelikteki belli bazı riskleri en aza indirgemek amacıyla 1999 yılında y EUREPGAP protokolünü ortaya koymuşlard lardır. r. Bu protokolle perakendeciler; Raflarına koydukları ürünün müşterilerine zarar vermeyeceği konusunda tedarikçi i ve dolayısı ile üreticilerden güvence g istemektedirler.
Avrupalı nın n tedarikci ve üreticiden istediği i güvencelerg ; Ürünün, n, insan sağlığı ığına zararlı kimyasal, mikrobiyolojik ve fiziksel kalınt ntılar içermedii ermediği, i, Çevreyi kirletmeden ve doğal dengeye zarar vermeden üretildiği, i, Üretim sırass rasında insanlar ve diğer canlılar ların n olumsuz etkilenmediği, i, Üretimin ülkeler tarımsal mevzuatına uygun olarak yapıld ldığı yönünde nde olacaktır.
Riski önlemek, EUREPGAP Prensipleri Mevcut teknolojiyi kullanmak, İyi tarım uygulamalarının temel prensipleri olan, Zararlılarla larla Entegre Mücadele M ve Entegre ürün n Yetiştiricili tiriciliği ni kullanmak, HACCP ile entegrasyon.
EUREPGAP DökümanlarD manları 1. Protokol: Üretim için i in referans olan standart. 2. Genel Yönetmelik: Y Sertifikasyon aşamalara amalarını ve belirli bir denetimin gereklerini belirtir. 3. Kontrol Noktaları ve Uyum Kriterleri: Üreticinin uymak zorunda olduğu u standartlar ve spesifik detaylardır. r. Bu dokumanlar hepsi bir paketin; EUREPGAP, Kontrol Kurulusu ve Üreticiler arasındaki bir anlaşman manın parçalar alarıdır. r.
EUREPGAP PROTOKOLÜ Protokolde yer alan ve sertifikalı üretimde bulunan üreticinin uymak zorunda olduğu minimum standartlar : 1. İzlenebilirlik 2. Kayıt t Tutma 3. Çeşitler ve Anaçlar 4. Yetiştiricilik tiricilik Yapılan Alan ın n Tarihçesi ve İdaresi 5. Toprak ve Yetiştirme tirme Yönetimi. 6. Gübre kullanımı 7. Sulama & Fertigasyon 8. Bitki Koruma 9. Hasat 10. Ürünlerin İşlenmesi 11. Atık k ve Kirlilik Yönetimi, Y 12. İşci Sağlığı ığı,, GüvenliG venliği i ve Hakları 13. Çevreyle ilgili konular 14. Şikayetler
Protokolde yer alan Kontrol Noktaları ve Uyum Kriterleri 1. İzlenebilirlik Ürünün üretim birimine kadar takip edilebilmesi 2. Kayıt t Tutma: Ürünlerin, üretim yerinden son tüketiciye t kadar olan zinciri incelemeye imkan verecek şekilde kayıt t tutulur. Tutulan kayıtlar en az 2 yıl y l saklanır. 3. Türler T ve Anaçlar: Tür r veya Anaç seçimi Tohum kalitesi Zararlı ve hastalıklara dayanıkl klılık Tohum uygulamaları Fidan Materyali Tohum satın n alınıyorsa, sağlık k sertifikası Genetik olarak Değiştirilmi tirilmiş Organizmalar
4. Yetiştiricilik tiricilik Yapılan Alan ın n Tarihçesi ve İdaresi: Yetiştiricilik tiricilik Alanının n Geçmi mişi Her arazi özel kodlar ile belirtilmeli Yeni ekilecek alanlarda risk değerlendirmesi erlendirmesi Ürün n rotasyonu 5. Toprak ve Yetiştirme tirme YönetimiY Toprak haritası çıkarılması Toprak İşlemenin mekanik olarak yapılmas lması Erozyon tedbirleri alınmas nması Toprak Fumigasyonundan kaçınılmas lması,, gerektiğinde inde buhar veya güneş enerjisi ile sterilizasyon yapılmas lması Yetiştirme tirme ortamları kimyasallarla sterilize edilecekse, bu işlemin i yapıld ldığı yer, tarih, ilaç vs kayıt t edilmeli
6. Gübre G Kullanımı Toprağı ğın n verimini arttırmak rmak Gübre türüt ve miktarı konusunda öneriler Uygulamanın n kaydedilmesi Uygulama sıkls klığı ve zamanı Uygulamada kullanılan lan makineler Gübrenin depolanması Organik hayvan gübresig 7. Sulama Sulama ihtiyaçlar larının n tespit edilmesi Sulama metotları Sulama kalitesi Suyun kaynağı önemli
8. Bitki Koruma Bitki korumanın n temel elemanları; ; KültK ltürel önlemler, biyolojik, mekanik mücadele, m Entegre Mücadele M Kimyasalların n seçimi İlaç uygulamalarında bilgi ve yetenekler kanıtlanmal tlanmalı Uygulama kayıtlar tları Güvenlik, eğitim e ve uyulacak kurallar Koruyucu elbise ve ekipmanlar Son ilaçlama lama ile Hasat arasında bekleme süresi. s İlaçlama lama alet- makine ve ekipmanları Artan ilaç karışı ışımlarının n yok edilmesi Pestisit kalınt ntı analizi Pestisidin depolanması Boşalan pesitisit kutuları Son kullanma tarihi geçmi miş pestisitler.
9. Hasat Hijyen (Sağlık k ve Temizlik) - İşçilere altyapı; ; wc, su - Hijyen konusunda eğitime Ambalaj - Ambalaj malzemelerini depolanması. - Açık k alanda paketleme yapılmas lması halinde, ambalaj malzemelerinin geceleri tekrar depoya taşı şınması - Tekrar kullanılabilir labilir plastik kasaların n temizliği
10. Hasat Sonrası Uygulamalar Hasat sonrası kimyasallar - Kullanılacak lacak kimyasalın n amaca uygun olması - Ruhsatlı kimyasalların n kullanılmas lması - Yasaklanmış ilaçlar ların n kullanılmamas lmaması - Ürünler için i in güncelleg ncelleştirilmiş kimyasal listesi bulund. - İlaç uygulama konusunda bilgi ve yetenekleri - Kimyasal uygulamalarının n kayıt t edilmesi Hasat sonrası yıkama - Yıkamada kullanılacak lacak su içilebilir i ilebilir olmalı, - Filtre olmaksızın n tekrar su kullanımı yasak - Su kayna yılda y enaz bir kez mikrobiyal, kimyasal ve mineral kirleticiler bakımından analiz ettirilmeli
11. Atık k ve Kirlilik Yönetimi, Y Yeniden İşleme ve Yeniden Kullanma Atık k ve kirlilik oluşturan maddelerin tanımı Örneğin; kağı ğıt, karton, plastik k, ürün n kalınt ntısı vs) Atık k ve kirlilik işi planı: - Atıklar kların n geriye dönüşüm d m planı yapılmal lmalı 12. İşçi i Sağlığı ığı,, GüvenliG venliği i ve Hakları Risk değerlendirmesi erlendirmesi ve işi planı yapılmal lmalı Resmi eğitim e verilmeli İlk yardım m kutuları ve tehlike işaretleri i bulunmalı Pestisit kullanan işcilerin i yılly llık k sağlık k kontrolü Hijyen (sağlık) Haklar (Bolluk, varlık k ve rahatlık k içinde i inde yaşama) ama)
13- Çevreyle ilgili konular Tarımın n doğaya etkisi Yaban yaşam amını ve doğal kaynakları koruma politikası Verimsiz alanların n (bataklık, k, koru, ormanlıklar, fakir topraklar) doğal bitki ve hayvan dokusunu geliştirecek doğal hayatı koruma yerlerine dönüştürülmesinin d düşünülmesi tavsiye edilmektedir.
14. Şikayet Şikayetlerin ele alınmas nması, kayıt t altına almak, üzerinde çalışmak, takip ve iyileştirme çalışmaları
KONTROL ve SERTİFİKASYON Bireysel Sertifikasyon Üretici EUREPGAP hakkında bilgi ve belge toplar Üretici Teknik danış ışmanlarla anlaşma yapar Teknik danış ışmanlar EUREPGAP eğitimlerine e katılır r ve EUREPGAP hakkında bilgi ve belge toplar Üretici ve/veya teknik danış ışman kendi içi denetimini yapar İç denetimde tesbit ettikleri Uygunsuzluklar Uygunsuzlukları düzeltirler Kontrol ve sertifikasyon kuruluşuna una başvuru yaparlar Kontrat imzalanır r ve Ödeme yapılır İlk denetim yapılır Major ve %95 Minör r Zorunluluklara uyum sağlanm lanmış ise sertifikasyon gerçekle ekleşir. Uygunsuzluk tesbit ediliyorsa uygunsuzluklar tamamlanana kadar sertifikasyon gerçekle ekleşmez. %10 habersiz takip denetimi yapılır, Her yıl y l aynı işlemler tekrar eder.
Grup Sertifikasyonu Kontrol başlamadan önce yapılmas lması gereken hazırl rlıklar; Genel: Üretici Gurubu Sertifikasyonu alabilmek için: i in: Üreticiler birleşerek erek resmi bir şirket kurar, İç Denetim Sistemi kurulur veya bu işi bağı ğımsız z bir kuruluşa kontrat ile yaptırılır, r, Kalite Sisteminin Kurulması Kalite El Kitabı ve prosedürler rler hazırlan rlanır r ve yürürly rlüğe sokulur, Kayıt t sistemi oluşturulur, Üreticiler EUREPGAP, içi denetimde görevli g teknik elemanlar ise İç Denetim ve EUREPGAP eğitimi e alırlar, Bilgi akışı için in haberleşme sistemi kurulur, İç Denetim Sistemi kurulur ve işler i hale getirilir,
İç Denetim Sisteminin uygulanması Her çiftçi i ile kontrat imzalanır, Çiftçilere ilere eğitim e verilir, Dahili kontrol elemanı yetiştirilir, tirilir, Çiftçiler iler kayıt t sistemini kullanır, Üretici kendi içi denetimini yapar Kontrol öncesinde İç Denetmenler üreticinin denetimini yapar, Sertifikasyona hazır üreticiler tesbit edilir, Kontrol ve sertifikasyona başvuru yapılır, Kontrat imzalanır r ve ödeme yapılır Kontrol ve Sertifikasyon kuruluşu u projeyi her yıl y l denetler, Denetimde majör r ve %95 minör r zorunluluklar yerine getirilmiş ise sertifikasyon gerçekle ekleşir, Her yıl y l aynı işlemler tekrar eder.
Bireysel ve Grup Sertifikasyonlarının Avantaj - Dezavantajları Bireysel Sertifikasyon Risk sadece üreticiye aittir, Üretici sadece kendi içi denetiminden sorumludur, Kontrol kuruluşuyla uyla doğrudan ilişki halindedir, Ürünlerini alacak kişilerle ilerle doğrudan temas halindedir, Sertifikasını başkalar kaları kullanamaz Grup Sertifikasyonu Sertifikasyon ücreti düşük d k görünmekle g birlikte ilave masraf ve prosedürler rler geliştirilmesi gerekir. -şirket ve bünyesinde b içi denetim sisteminin kurulması,, içi denetçilerin bulunması,, eğitilmesi, e kontrol prosedürlerinin rlerinin geliştirilmesi ve sistemin yürürly rlüğünün n sağlanmas lanması gerekir. Bir üreticinin yapacağı hata bütün b n guruba mal edilir ve sertifikasyon iptal edilebilir. Sertifika guruba aittir ve üreticiler gurubun onayı olmadan sertifikayı kullanamazlar.
EUREPGAP Ürün n Talebi Eurepgap sertifikalı ürün n isteyen perakendeciler; 2004 yılıy Hollanda % 90 İngiltere % 65 Belçika % 51 İsveç % 43 Finlandiya % 41 İspanya % 23
EUREPGAP Protokolü ü nün Üreticiye Yararları Pazara kolay ve etkin katılım. Perakendeciler ile açık a k ilişki ve anlaşmalar. Adil rekabet fırsatlarf rsatları. Kalite ve miktarda artış ihtimali. Uzun vadede üretim maliyetlerinin düşürülmesi. d
Tüketiciye Yararları Hijyen kurallarıyla üretilen gıdalar g tüketici t sağlığı ığını korur, İzlenebilirlik sayesinde ürünlerin kaynağı ğına geri dönülebilir, d Besin üretiminde güven g ortamı mevcuttur. Ürünlerin kalitesi, çeşitliliği i ve emniyeti konusunda tatmin söz z konusudur.
Perakendeciye Yararları Gıda güvenilirlig venilirliği i ve kalitesi konusunda sağlıkl klı beklentiler. Üreticiler ile açık a k anlaşmalar. Müşteri sağlığı ve güvenlig venliği i ile ilgili daha az risk. Tüketicinin ürüne olan güveni. g Talepte artış ış. Mevcut AB ve Yöresel Y yasalara uygunluk.
Tarıma Yararları Tarımsal faaliyetlerde Çevre ve tüketici t sağlığı ığına önem verilmesi ve güven g faktörünün n artırılmas lması Tarım m işçisine i isine daha sağlıkl klı ve güvenli g bir çalışma ortamının n sağlanmas lanması Tarımda modern tekniklerin daha yaygın n kullanılmas lması ve Türk Tarımına olan güvenin g artırılmas lması Mevcut AB ve TC yasalarına uyumun sağlanmas lanması Mevcut İyi Tarım m Uygulamalarının n EUREPGAP standardlarına na uyumunun sağlanmas lanması
SONUÇ Dünyada nyada hızlh zlı bir şekilde önem kazanan İyi Tarım Uygulamaları Eurepgap Protokolü ile birlikte büyük b k oranda ivme kazanmış ıştır. Her ülkenin ve hatta her üretici organizasyonunun kendi İyi Tarım m Uygulamaları yönetmeliklerini oluşturmalar turmaları ve EUREPGAP standardlarıyla harmonize etmeleri mümkündür. EUREPGAP olarak üretilmiş ürünler artık k sadece AT ülkelerinde değil Türkiye T deki süpermarketler s tarafından da tercih konusu olmaktadır. Şu u an tercih olarak bırakb rakılan bu standardlar yakın n bir gelecekte zorunluluk olarak üreticinin karşı şısına çıkacaktır. Ülkemiz lkemiz meyve-sebze, çiçek ve süs s s bitkileri üretimi başta olmak üzere Su Ürünleri, Hayvancılık, Tarla ve Yem Bitkileri gibi diğer alanlarda da vazgeçilmez kriterler olarak karşı şımıza çıkacaktır.
ETKO ETKO Ülkemiz açısından a son derece önem taşı şıyan EUREPGAP uygulamaları konusunda üreticinin, Ziraatle uğraşan an Ziraat Mühendisi, M Teknisyeni ve öğrencisinin yanındad ndadır. Bu amaçla eğitim e çalışmalarını 2003 ten beri yürütmekte y ve bugüne kadar yaklaşı şık k 1000 kişiye iye eğitim vermiştir. Eğitimler E düzenli d aralıklarla devam etmektedir. Eğitimler itimler www.etko etko.org adresinden takip edilebilir.
Ülkemizde lkemizde sağlanacak olan İyi Tarım Uygulamalarındaki ndaki gelişmeler sayesinde meyve- sebze üretimi ve ihracatımız z ivme kazanarak, içi ve dış pazara güvenli g ürün n sunulmuş olacaktır. Aksi takdirde, iyi tarım m uygulamalarındaki gecikme, gerek Avrupa Birliği i ve gerekse Dünya D tarımı karşı şısında ciddi bir rekabet sorunu yaşatarak, atarak, ÜLKEMİZ ÜRETİM M VE İHRACATINI SIKINTIYA SOKACAKTIR.
Dış Ticaretin yanında nda ÜLKEMİZ İNSANLARININ DA SAĞLIKLI ve GÜVENG VENİLİR ÜRÜN TÜKETMELERİ EN DOĞAL HAKKIDIR. Bu Bu nedenle, sadece ihracata yönelik y değil, kendi toplumumuzu da düşünerek d İYİ TARIM UYGULAMALARI çerçevesinde evesinde sağlıkl klı ve güvenilir g ürün n elde etmek zorundayız. z.
TÜRKİYE DE EUREPGAP IN DURUMU Tarım Bakanlığı bünyesinde 2004 yılında başlatılan çalışmalar sonucunda 8 Eylül 2004 tarih ve 25577 sayılı İyi Tarım Uygulamalarına İlişkin Yönetmelik hazırlanmış ve 5 Mayıs 2005 tarihinde 25806 sayılı resmi gazetede Ek Yönetmelik yayınlanmıştır.
EUREPGAP SERTİFİKASI VEREN KURULUŞLAR LAR LACON AUSTRIA ETKO Ekolojik Tarim Kontrol Organizasyonu Ltd. Şti. Mertol DOĞRU 160 sk. No:13/7 35040 Bornova /İZMİR Tel:(232) 3397606 Faks:(232) 3397607 E-mail: md@etko.org Web : http://www.etko.org Diğer Sertifikasyon kuruluşlar ları için in EUREPGAP websayfasına bakınız www.eurep.org
T e ş e k k ü r l e r. Dr. Mustafa AKYÜZ Ziraat Yük. Mühendisi ETKO Ekolojik Tarım Kontrol Organizasyonu Ltd Şti
Ülkemizde üretilen meyve sebzelerin AB ye gönderilirken EUREPGAP Sertifikasyonu hangi tarihte istenecektir? Ülke bazında önümüzde böyle bir tarih ve şart yok. Fakat üretici olarak bu perakendecilere ürün satmak için bu kriterleri yerine getirmek gerekecektir. AB bünyesindeki süper marketlerin oluşturduğu EUREPGAP sistemi, ülkemizde faaliyet gösteren Avrupa orijinli süper marketler tarafından neden aranmıyor? Bu bir arz talep dengesidir. Türkiye deki süpermarketleri bunu yapmaya Türkiye deki tüketiciler zorlayabilir. EUREPGAP sertifikası AB giriş kapısında aranacak bir belge mi olacak, yoksa süper marketlerin mal alımında mı aranacak? EUREPGAP bir perakendeciler inisiyatifidir ve şu andaki görüntüsü ile perakendecilerin bir kriteri konumundadır. Fakat gelecek yıllarda AB nin zorunluluk getirmesi konusu bilinmemektedir.
EUREPGAP ı uygulamanın maliyeti nedir? Uygulamanın ana maliyetleri 3 kategoride toplanabilmektedir. İlk olarak; yeni bir zirai ilaç deposunu inşa etmek veya varolanın EUREPGAP standartlarına uygunluğunun sağlanması gibi fiziksel kriterlerin getirdiği maliyetler bulunmaktadır. Bunun içerisinde; doküman maliyetleri de bulunmaktadır; ancak buradaki maliyetler asgariye indirilmiştir, sadece kağıt masrafı söz konusudur. Buna ek olarak; finansal kaynakları çok olan bir çok üretici, EUREPGAP uygulayabilmelerine yardımcı olacak danışmanlardan yararlanmaktadır. Böyle bir durumda ikinci bir çeşit maliyet söz konusudur. Göz önünde bulundurulması gereken bir diğer maliyet ise, üretim alanınıza, uluslararası platformda kabul gören EUREPGAP sertifikası veren, onaylanmış sertifikasyon kuruluşlarının yürüttüğü dış denetlemedir. EUREPGAP Sertifikası aldığımda ürünümün fiyatı artacak mı? Hayır, bu sertifikayı aldığınız takdirde yabancı perakendeciler tarafından tercih edilen bir ihracatçı olmanızı sağlayacaksınız, bir başka deyişle geleceğinize yatırım yapmış olacaksınız.
EUREPGAP belgesi almak için verilen tüm belge ve bilgiler, dış ülkelere gönderiliyor mu? Gönderiliyorsa ülkemizin aleyhinde kullanılması tehlikeli değil mi? Üreticiye ait bilgiler, yetkili denetçi kuruluş tarafından çok gizli tutuluyor. Akrediteli bir kontrol kuruluşunun verdiği sertifika uluslararası ticarette kabul görüyor ve yurtdışına üretici ile ilgili detaylı bilgi göndermeye gerek kalmıyor. Fakat üreticiler FoodPlus tarafından da kaydedilmektedir. Ayrıca denetçi kuruluşu akredite eden kuruluş çok rahat gelip üreticilerimizi yerinde de denetleyebilir. EUREPGAP sertifikasyonu için müracaat edildiğinde ne kadar zaman sonra sertifika alınabilir? Altyapınızı EUREPGAP kriterlerine uygun olarak tamamladığınız ana kontrolün de yapılmasıyla bir eksikliğin görülmemesi halinde sertifika alabilmeniz gerekir.
United Nations Development Programme Partnership for the Future Daha fazla bilgi içini in Partnership for the Future Tel. +357/22/445060 Faks. +357/22/445061 E-mail:pff@undp-unops-pff.org www.undp-unops-pff.org Programme funded by the European Union