TOPLUMSAL CİNSİYET ALGISI İLE SOSYO-EKONOMİK DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ İLİŞKİNİN BELİRLENMESİ * ÖZET

International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, p. 83-100 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/turkishstudies.7674 ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY TOPLUMSAL CİNSİYET ALGISI İLE SOSYO-EKONOMİK DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ İLİŞKİNİN BELİRLENMESİ * Onur ALTUNTAŞ ** Hasan Hüseyin ALTINOVA *** ÖZET Bu çalışmanın amacı, Ankara nın sosyo-ekonomik düzey bakımından üç farklı ilçesinde yaşayan kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet algısı düzeylerini çeşitli değişkenlere göre belirlemektir. Araştırmanın örneklemini Ankara ilçelerinde ortaöğretim 9., 10., 11. ve 12. sınıfta öğrenim görmekte olan 284 kadın 227 erkek toplam 511 öğrencinin velisi oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi, olasılığa bağlı örnekleme türünden basit tesadüfî örnekleme uygun olarak belirlenmiştir. Örneklemi Ankara nın değişik sosyo-ekonomik özellikler gösteren Çankaya, Sincan ve Gölbaşı ilçelerinde kadın ve erkek veliler oluşturmuştur. Katılımcılara sosyo-demografik bilgi formu ve Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği uygulanmıştır. Araştırmaya katılan 511 velinin Çankaya ilçesine ait ortalama toplumsal cinsiyet algı düzeyi puanları 95.40 17.18, Sincan 84.55 17.11 ve Gölbaşı 70.53 15.35 bulunmuştur. Araştırmaya katılan 284 kadının ortalama toplumsal cinsiyet algısı düzeyi 91.04 18.57, 227 erkeğin toplumsal cinsiyet algı düzeyi ise 81.96 18.83 bulunmuştur. Cinsiyet değişkenine göre kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet algı düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur (t değeri= 5.46; p=.000). Üç farklı sosyo-ekonomik durumda yaşayan kadın ve erkeklerin sosyo-ekonomik düzeye göre toplumsal cinsiyet rollerinde farklılıklar olduğu saptanmıştır (F değeri=12.84; p=0.000). Kadın ve erkeklerin eğitim durumu değişkeni göz önüne alındığında üniversite mezunlarının diğerlerinden daha yüksek puana sahip olduğu gözlenmektedir. Araştırmanın sonuçları üç farklı sosyo-ekonomik ilçede yaşayan kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyete ilişkin görüşlerini ortaya koyması açısından önem taşımaktadır. Toplumun tamamını kapsayacak şekilde toplumsal cinsiyet rollerinin belirlenmesine yönelik araştırmaların tasarlanması önerilmektedir. * Bu makale Crosscheck sistemi tarafından taranmış ve bu sistem sonuçlarına göre orijinal bir makale olduğu tespit edilmiştir. ** Öğr. Gör. Dr. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Ergoterapi Bölümü, El-mek: fztonurb@hotmail.com *** Öğr. Gör. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü, El-mek: altinova2012@gmail.com

84 Onur ALTUNTAŞ - Hasan Hüseyin ALTINOVA Anahtar Kelimeler: Toplumsal cinsiyet, cinsiyet eşitsizliği, erkek, kadın DETERMINING THE RELATIONSHIP BETWEEN GENDER PERCEPTION AND SOCIOECONOMIC VARIABLES STRUCTURED ABSTRACT Gender is identified as the genetic, physiological and biological characteristics of a person as a female or male. The Social Gender concept consists of the socially identified personal characteristics, roles and responsibilities of the female and male. The definition of the social gender concept therefore includes the values, expectations, judgements and roles regarding how the society sees and perceives us, how it thinks of us and expects us to behave and not the biological differences (Dökmen 2004, Lindsey, 1990, Sakallı-Uğurlu, 2002, Powell and Greenhaus, 2010). Individuals behave according to the values provided to them by the social structure while fulfilling their roles in the society (Arslan, 2003; Demirbilek, 2007; Hablemitoğlu, 2005; Kitiş and Bilgici, 2007). According to these judgements, social expectations are developed regarding which behavior and activities females and males will be able to do, and who has or will have which rights and power in what degree (Günay and Bener, 2011). Intercultural comparions have revealed that both males and females try to reconcile their innate roles with the roles seen appropriate for them by the society. For example, when thegeneral pattern of division of labor as source provider and housewife is examined, females are taught housekeeping skills such as cooking and sewing and males are taught skills they can use economically from their early ages. This social role distribution is provided continuity by being supported with interindividual relationships (with parents, friends, etc.) (Güldü and Ersoy-Kart, 2007; Yaylı, Çınar, 2014). The Caregiver role of females is reflected in formal work areas such as office work, the service industry and nursing where there is female dominance. These areas show strong elements of care and service (Akın, 2007). Developing countries are at the initial stages of the socio-economic and cultural development process allowing the empowerment of women and women therefore currently lag behind men. The most important factor here seems to be the roles the traditional social structure in developing countries impose on women and men (Vefikuluçay, Zeyneloğlu, Eroğlu, Taşkın 2007, Parlaktuna, 2010). We aimed to determine whether the gender roles of females and males living in three different socio-economic conditions change according to variables such as socio-economic status, gender, and educational status in this study. The study sample consisted of the parents of a total of 511 students attending 9th to 12th grades of secondary school in several Ankara districts. The sample was selected using simple random sampling of the probability-dependent sampling type and consisted of

Toplumsal Cinsiyet Algısı İle Sosyo-Ekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin 85 female and male parents in the Çankaya, Sincan and Gölbaşı districts of Ankara which show different socio-economic characteristics. A survey form consisting of 2 parts was used as the data collecting tool in the study. The first part included questions aiming to identify the descriptive demographic information of the parents such as gender and educational status. The Perception of Gender Scale developed was used to determine the gender perceptions of the parents in the second part of the survey form. The scale was developedand the validity and reliability determined by Altınova and Duyan (2013). It is a scale developed especially for adults and can measure how individuals perceive their gender roles in various areas and their relevant attitudes. r Gölbaşı district (n= 97). The mean scores were The females received higher scores than the males in general. A significant difference was found between the district variable and gender perception level scores of the females and males (F value= 78.3; p=.000<.05). The gender perception level of the females and males according to district showed a statisticaly significant difference between all districts. The reason was the higher scores of those living in Çankaya than those living in Sincan and Gölbaşı districs, with those living in Sincan district having lower scores than those living in Çankaya district and those living in Gölbaşı having lower scores than those living in Çankaya and Sincan. The mean gender perception le and there was a significant difference between the gender perception levels of females and males (t value= 5.46; p=.000<.05). The difference in values according to gender was statistically significant when the districts were evaluated separately as well (Cankaya t value= 4.14 p=.000<.05; Sincan t value= 3.50 p=.001<.05; Gölbaşı t value= 2.64 p=.009<.05). The reason for these statistically significant differences was the higher gender perception level scores of the females. Gender perception scores according to the educational status of individuals participating in graduates. When the educational status variable of female and males were taken into account, the university graduates were observed to have higher scores than the others. A significant difference was found (F value =13.15. p=.000<.05) between the educational level variable and gender levels of females but not of males (F value =3.01, p=.031). The gender perception levels of university graduates were higher than primary, secondary and high school graduates. For the females only, the perception levels of university graduates were higher than primary, secondary and high school graduates and those of high school graduates were higher than primary school graduates. For the males only, the mean gender perception levels were not found different in the 4 groups.

86 Onur ALTUNTAŞ - Hasan Hüseyin ALTINOVA When the evaluated the gender perception level of females and males according to income level, we found a significant relationship was found between the monthly income variable and gender perception levels of females and males (F value=12.84; p=0.000<.05). A significant difference was present for two districts (Çankaya F value=14.497; p=0.000<.05; Sincan F değeri=4.759; p=.000<.05) but not the third (Gölbaşı F value=1.245; p=.287). We could say that the study subjects represended three groups of patients and that the groups were not biased despite possible differences in terms of age, education, etc, as they were not matched in this study where we aimed to compare the parents living in three districts with different socio-economic and regional features in Ankara. Males had more conservative gender roles than females in this study. The males' approach is probably because these prejudices favor the males. Öngen and Aytaç (2013) similarly reported that female and male students have different attitudes regarding their gender roles with the females having a more equalizing and the males a more conversative attitude. Evaluation of the distribution of the opinions regarding work life and social life by gender by Vefikuluçay et al (2007) where opinions of university students regarding gender roles were investigated revealed a statistically significant difference between the opinions of female and male students for all statements. Comparison of the three districts showed that the approach to the gender roles of females and males was more positive in Çankaya district. This result may be due to the better socioeconomic status of those living in this district and could indicate that gender perception increases as the socio-economic level increases. There is a close relationship between educational level and gender role. Our study revealed that gender role perception becomes more positive as educational level increases. As also stated by Kodan (2013), this can be explained by educated people being open to new ideas and not being affected much by the culture-society. Differences were found in gender perception according to income status in our study. The perception level increased as the income increased. This result overlaps with the effect of socio-economic level on gender. Kodan (2013) reported a significant differenc in attitudes towards gender roles according to the mean monthly income of the family. Traditional patriarchal relation forms affect gender. The fact that females find it more difficult to work formally andare deprived of education, and the political attitudes in the society and the stereotypes created for females are important factors in the development of gender perception. These attitudeswill not change in a day. Equalizing policies should be developed, females should take their place in the public arena, participate more extensively in politics, and benefit from all stages of education.

Toplumsal Cinsiyet Algısı İle Sosyo-Ekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin 87 These results indicate a need for studies evaluating gender roles in the society to be conducted on a larger scale. Key Words: Gender, genderin equality, man, woman Giriş Cinsiyet kişinin kadın ya da erkek olarak gösterdiği genetik, fizyolojik ve biyolojik özellikleri olarak tanımlanmaktadır. Toplumsal Cinsiyet kavramı ise, kadının ve erkeğin sosyal olarak belirlenmiş kişilik özelliklerini, rol ve sorumluluklarını ifade etmektedir. Bu nedenle toplumsal cinsiyet kavramının tanımında biyolojik farklılıklar değil, kadın ve erkek olarak toplumun bizi nasıl gördüğü, nasıl algıladığı, nasıl düşündüğü ve nasıl davranmamızı beklediği ile ilgili değerler, beklentiler, yargılar ve roller bulunmaktadır (Dökmen 2004, Lindsey, 1990, Sakallı- Uğurlu, 2002, Powell ve Greenhaus, 2010). İnsanlar dişi veya erkek cinsiyeti ile doğarlar ancak yetiştirilirken toplumun cinsiyetlerine özgü beklediği roller çerçevesinde kız veya erkek çocuk olmayı öğrenerek büyürler (Terzioğlu ve Taşkın, 2008: 63). Schmitt e (2003) göre, erkekler ve kadınlar doğuştan gelen ve farklılaşmış cinsiyetlerine özgü psikolojik eğilimlere ve cinsiyet rollerine sahip değillerdir. Farklı sosyalleşme yaşantıları, sosyal davranışlarda cinsiyet farklılıklarının oluşmasından sorumludur. Bireyin içinde yaşadığı toplumun kültürü; bir kadın ve erkeğin nasıl davranacağı, nasıl düşüneceği ve nasıl hareket edeceğine ilişkin beklentileri ortaya koyan, yani kadın ve erkeği sosyal olarak yapılandıran özellikleri belirlemektedir (Akın ve Demirel, 2003: 74; Üner, 2008:6; Powell ve Greenkouse, 2010:1012). Bireyler, toplumda sahip oldukları rollerini yerine getirirken toplumsal yapının onlara verdiği değer yargılarına göre davranmaktadırlar (Arslan, 2003; Demirbilek, 2007; Hablemitoğlu, 2005; Kitiş ve Bilgici, 2007). Bu yargılara göre de kadınlar ve erkeklerin hangi davranış ve faaliyetleri yapabileceklerine, hangi haklara ve güce kimin ne derece sahip olduğuna veya sahip olması gerektiğine ilişkin toplumsal beklentiler geliştirilmektedir. (Günay ve Bener, 2011). Hem kadınların hem de erkeklerin doğuştan gelen rolleriyle toplumda onlara uygun görülen rolleri bağdaştırmaya çalıştıkları kültürlerarası karşılaştırmalarla ortaya çıkmıştır. Örneğin, kaynak sağlayıcı ve ev kadını iş bölümü genel örüntüsüne bakıldığında, kadınlara yemek pişirmek ve dikiş dikmek gibi evle ilgili beceriler, erkeklere ise ekonomik anlamda kullanabilecekleri beceriler küçük yaşlardan itibaren öğretilmektedir. Bu toplumsal rol dağılımının, bireylerarası ilişkilerle (ana-baba, arkadaş vb.) desteklenerek süreklilik kazandığı görülmektedir (Güldü ve Ersoy-Kart, 2007; Yaylı, Çınar, 2014). Kadınların bakım verme rolleri ofis işleri, hizmet endüstrisi ve hemşirelik gibi kadın hâkimiyetinin daha yüksek olduğu formal iş alanlarında kendini göstermektedir. Bu alanların güçlü bir bakım ve hizmet verme unsurları bulunmaktadır (Akın, 2007). Gelişmekte olan ülkeler, kadının güçlenmesini sağlayan sosyo-ekonomik ve kültürel gelişme sürecinin başındadır. Bu sebeple kadınlar erkeklerin gerisindedir. Kadınların erkeklerin gerisinde olmasındaki en önemli etkenin gelişmekte olan ülkelerdeki gelenekçi toplumsal yapının kadına ve erkeğe yüklediği roller olduğu görülmektedir (Vefikuluçay, Zeyneloğlu, Eroğlu, Taşkın 2007, Parlaktuna, 2010). Kadın ve erkeğin toplumdaki işlevleri, sorumlulukları, hakları, üretim sürecindeki pozisyonları gibi unsurlar, toplumsal cinsiyete göre şekillendirilmektedir. Bunun sonucunda da erkekler kamusal alana, kadınlar ise özel alana yönlendirilmektedir (Altan, 2001; Özkan, 2014). Erkeklerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin geleneksel bakış açıları toplumda kadınların statüsünü olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle günümüzde kadınların, toplum içerisinde istenilen statüye ulaşamadığı ve erkeklerin gerisinde kaldığı görülmektedir (Vefikuluçay,

88 Onur ALTUNTAŞ - Hasan Hüseyin ALTINOVA Zeyneloğlu, Eroğlu, Taşkın, 2007). Hartmann (2006) ataerkilliği, maddi temeli olan ve erkeklerin kadınlar üzerinde tahakküm kurmalarını sağlayan hiyerarşik ilişkiler ve erkek erkeğe dayanışmayı içeren toplumsal ilişkiler dizisi olarak tanımlamaktadır. Erkeklerin kadınları sömürdüğü, baskı uygulayıp egemen olduğu toplumsal yapılar ve uygulamalar sistemi olan ataerkil sistemde, erkekler, hem ev içinde hem de ücretli işlerde kadınların üretkenliğini denetim altında tutmaktadır. Bu sistemin getirdiği ilişkiler, kadınların evde ve çalışma yaşamında ikincil konumuna sebep olmaktadır. Çin ve Tayvan da kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyete ilişkin tutumlarını belirlemek için yaşları 25 60 arasında değişen 2414 Çinli ve 2372 Tayvanlı evli bireylerle bir çalışma yapılmıştır. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlara göre kadınların erkeklere oranla daha az gelenekselci oldukları belirlenmiştir (Günay ve Bener, 2011). Ülkemizde üniversite öğrencilerinin geleneksel cinsiyet rolleriyle ilgili kalıp yargılara ilişkin düşüncelerinin belirlenmesi amacıyla yapılan çalışmalarda; erkek öğrencilerin, kız öğrencilere göre toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin daha geleneksel bakış açısına sahip oldukları belirlenmiştir (Baykal, 1988, Aşılı, 2001, Demirel, Kısa, Kocaöz, Vefikuluçay, Taşkın, Eroğlu, Akın 2004; Kahraman, Kahraman, Ozansoy, Akıllı, Kekillioğlu, Özcan,2014). Vefikuluçay, Zeyneloğlu, Eroğlu, Taşkın ın (2007) yaptığı araştırmada sonucunda öğrencilerin cinsiyet rolleri konusunda geleneksel rolleri benimsedikleri belirlenmiştir. Ayrıca kız öğrencilerin erkek öğrencilerden daha az geleneksel rollere sahip oldukları da saptanmıştır. Eğitim düzeyinin yükselmesi özellikle üniversite düzeyi, bireylerin toplumsal cinsiyet rollerine çağdaş bir bakış açısı kazandırmakta, toplumsal cinsiyet eşitliğinin ve hakkaniyetin kadın lehine belirleyicisi olmaktadır (Yılmaz, Zeyneloğlu, Kocaöz, Kısa, Taşkın, Eroğlu, 2009). Bu çalışmada da üç farklı sosyo-ekonomik şartlarda yaşayan kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet rollerinin farklı sosyo-ekonomik durum, cinsiyet, eğitim durumu gibi değişkenlerce değişip değişmediğini tespit etmek amaçlanmıştır. Yöntem Araştırma genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeline uygun olarak yürütülmüştür. İlişkisel tarama modelleri, iki ve daha çok sayıdaki değişken arasında birlikte değişim varlığını ve derecesini belirlemeyi amaçlayan araştırma modelidir. İlişki aramalardaki betimlemeler var olan belli standartlara uyan ölçülerini bulmaya çalışmaktan çok, birey, nesne vb. durumlar arası ayrımların belirlenebilmesi amacına dönüktür (Karasar, 2009; 81). Çalışma Grubu Araştırmanın örneklemini Ankara ilçelerinde ortaöğretim 9., 10., 11. ve 12. sınıfta öğrenim görmekte olan 284 kadın 227 erkek toplam 511 öğrencinin velisi oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi, olasılığa bağlı örnekleme türünden basit tesadüfî örnekleme uygun olarak belirlenmiştir. Örneklemi Ankara nın değişik sosyo-ekonomik özellikler gösteren Çankaya, Sincan ve Gölbaşı ilçelerinde kadın ve erkek veliler oluşturmuştur. Veri Toplama Araçları Araştırmada veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmıştır. Anket formu 2 bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümde; cinsiyet, eğitim durumu gibi velileri tanıtıcı demografik bilgileri ortaya koymayı amaçlayan sorular bulunmaktadır. Anket formunun ikinci bölümünde ise velilerin toplumsal cinsiyet algıları için Altınova ve Duyan ın (2013) geliştirdiği Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği kullanılmıştır. Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği: Ölçek, Altınova ve Duyan (2013) tarafından geliştirilmiş ve geçerlilik güvenilirlik çalışması yapılmıştır. Özellikle yetişkinlere uygulanabilecek

Toplumsal Cinsiyet Algısı İle Sosyo-Ekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin 89 şekilde geliştirilmiş bir ölçektir. Bireylerin değişik alanlara ilişkin toplumsal cinsiyet rollerini nasıl algıladıklarını ile ilgili tutumlarını ölçme özelliğine sahiptir. Ölçek toplam 25 maddeden oluşmaktadır. Her madde için, kesinlikle katılıyorum, katılıyorum, kararsızım, katılmıyorum, kesinlikle katılmıyorum maddelerinden biri seçilerek 1 ile 5 arasında puanlanmaktadır. Toplam ölçek puanı hesaplanırken bazı maddeler tersten puanlanmaktadır (2., 4., 6., 9., 10., 12., 15., 16.,17.,18., 19., 20., 21., 24. ve 25. maddeler tersten puanlanmıştır). Ölçekten alınabilecek en düşük puan 25, en yüksek puan 125 dir. Puanın yüksek olması toplumsal cinsiyet algısının yüksek olduğunu, düşük olması ise toplumsal cinsiyet algısının düşük olduğunu gösterir. Ölçeğin iç tutarlılığı ile ilgili analizler toplam 443 kişi üzerinde hesaplanmış ve Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı. 872 olarak hesaplanmıştır. İşlem Verilerin değerlendirilmesinde ve hesaplanmış değerlerin bulunmasında SPSS 21 paket programı kullanılmıştır. Değişkenlerin normal dağılıma uygunluğu görsel (histogram ve olasılık grafikleri) ve analitik yöntemler (Kolmogorov- Smirnov/ Shapiro- Wilk testleri) kullanılarak incelendi. Tanımlayıcı analizler normal dağılan değişkenler için ortalama ve standart sapmalar kullanılarak verildi. Aylık gelir durumu, ilçe, anne ve baba öğrenim durumu değişkenlerine göre de One-way Anova (tek yönlü varyans analizi) testi kullanıldı. Gruplar arasında anlamlı farklılık bulunan durumlarda, farklılığın hangi gruptan kaynaklandığını test etmek için Tukey testi kullanıldı. Cinsiyet ve toplumsal cinsiyet algısı değişkenleri T testi kullanılarak karşılaştırıldı. p değerinin 0.05 in altında olduğu durumlar istatistiksel olarak anlamlı sonuçlar şeklinde değerlendirildi. BULGULAR İlçe Değişkenine Göre Toplumsal Cinsiyet Algısında Değişiklikler İlçe değişkeni ile toplumsal cinsiyet algısı arasında ilişkili olup olmadığı One-way Anavo testi yapılarak açıklanmaya çalışılmıştır. Tablo 1. İlçe Değişkenine Göre Toplumsal Cinsiyet Algılama Düzeyine İlişkin Betimleyici İstatistikler n X SS Genel Çankaya 241 95.40 17.18 Sincan 173 84.55 17.11 Gölbaşı 97 70.53 15.35 Toplam 511 87.01 19.21 Kadınlar arasında Çankaya 138 99,24 15.94 Sincan 92 88.69 16.55 Gölbaşı 54 74.11 15.40 Toplam 284 91.04 18.57 Erkekler arasında Çankaya 103 90.26 17.52 Sincan 81 79.85 16.58 Gölbaşı 43 66.04 14.23 Toplam 227 81.96 18.83 Tablo 1 den de anlaşılacağı gibi araştırmaya katılan 511 bireyden Çankaya ilçesine ait ortalama toplumsal cinsiyet algı düzeyi puanları 95.40 17.18, Sincan 84.55 17.11 ve Gölbaşı

90 Onur ALTUNTAŞ - Hasan Hüseyin ALTINOVA 70.53 15.35 bulunmuştur. Bu değerler sadece kadınlar göz önüne alındığında Çankaya ilçesinde 99.24 15.94, Sincan ilçesinde 88.69 16.55 ve Gölbaşı ilçesinde 74.11 15.40 bulunmuştur. Bu değerler sadece erkekler göz önüne alındığında, Çankaya ilçesinde 90.26 17.52, Sincan ilçesinde 79.85 16.58 ve Gölbaşı ilçesinde 66.04 14.23 olarak bulunmuştur. Kadın ve erkeklerin her üç ilçede aldıkları puanlar göz önüne alındığında kadınların erkeklerden daha yüksek puan aldığı gözlenmektedir. Bu farklılığın anlamlı olup olmadığını incelemek için ilçeler arasında genel, kadınlar ve erkekler arasında olmak üzere One-way Anova testi yapılmıştır. Tablo 2: İlçelerin Toplumsal Cinsiyet Algılamalarına İlişkin Karşılaştırma Sonuçları KT Sd KO F p Genel Çankaya Sincan Gölbaşı Gruplar Arası 44360.607 2 22180.304 78.3.000 Gruplar İçi 143852.130 508 283.173 Toplam 188212.737 510 Kadınlar arasında Çankaya Gruplar Arası 25276.515 2 12638.257 Sincan Gruplar İçi 72330.795 281 257.405 Gölbaşı Toplam 97607.310 283 Erkekler arasında Çankaya Gruplar Arası 18348.592 2 9174.296 Sincan Gruplar İçi 61834.052 224 276.045 Gölbaşı Toplam 80182.643 226 49.0.000 33.2.000 Tablo 2 de görüldüğü gibi; ilçe değişkenine göre kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet düzeyine ilişkin One-way Anova testi karşılaştırılmasını gösteren dağılım incelendiğinde; kadın ve erkeklerin ilçe değişkeni ile toplumsal cinsiyet düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur (F değeri= 78.3; p=.000 <.05). Tablo 2 de görüldüğü gibi; ilçe değişkenine göre sadece kadınların toplumsal cinsiyet düzeyine ilişkin One-way Anova testi karşılaştırılmasını gösteren dağılım incelendiğinde; kadınların ilçe değişkeni ile toplumsal cinsiyet algılama düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur (F değeri=49.0; p=.000 <.05). Tablo 2 de görüldüğü gibi; ilçe değişkenine göre sadece erkeklerin toplumsal cinsiyet düzeyine ilişkin One-way Anova testi karşılaştırılmasını gösteren dağılım incelendiğinde; erkeklerin ilçe değişkeni ile toplumsal cinsiyet düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur (F değeri=33.2; p=.000 <.05). Bu farklılaşmanın hangi ilçeden kaynaklandığını belirlemek için Tukey testi yapılmıştır.

Toplumsal Cinsiyet Algısı İle Sosyo-Ekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin 91 Tablo 3. İlçelere Göre Toplumsal Cinsiyet Algılama Düzeyine İlişkin Tukey Testi Sonuçları İlçe değişkenleri Ortalamalar Farkı p Genel Çankaya Sincan 10.85214 *.000 Gölbaşı 24.87097 *.000 Sincan Çankaya -10.85214 *.000 Gölbaşı 14.01883 *.000 Gölbaşı Çankaya -24.87097 *.000 Sincan -14.01883 *.000 Kadınlar Çankaya Sincan 10.55145 *.000 Gölbaşı 25.13599 *.000 Sincan Çankaya -10.55145 *.000 Gölbaşı 14.58454 *.000 Gölbaşı Çankaya -25.13599 *.000 Sincan -14.58454 *.000 Erkekler Çankaya Sincan 10.41028 *.000 Gölbaşı 24.21562 *.000 Sincan Çankaya -10.41028 *.000 Gölbaşı 13.80534 *.000 Gölbaşı Çankaya -24.21562 *.000 Sincan -13.80534 *.000 Tablo 3 de görüldüğü gibi; ilçe değişkenine göre kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet algı düzeyleri Tukey testi karşılaştırılmasını gösteren dağılım incelendiğinde; bütün ilçeler birbirinden farklı çıkmıştır. Bu farklılaşmanın nedeni Çankaya ilçesinde yaşayanların Sincan ve Gölbaşında yaşayanlar göre daha yüksel toplumsal cinsiyet algısı puanlarına sahip olması, Sincan ilçesinde yaşayanların Çankaya ilçesinden düşük, Gölbaşı ilçesinden yüksek puanlara sahip olması ve Gölbaşı ilçesinde yaşayanların Çankaya ve Sincan da yaşayanlardan daha düşük toplumsal cinsiyet algısı puanlarına sahip olması gösterilebilir. Tablo 3 te görüldüğü gibi; ilçe değişkenine göre sadece kadınların toplumsal cinsiyet algı düzeyleri Tukey testi karşılaştırılmasını gösteren dağılım incelendiğinde; bütün ilçeler birbirinden farklı çıkmıştır. Bu farklılaşmanın nedeni Çankaya ilçesinde yaşayanların Sincan ve Gölbaşı nda yaşayanlar göre daha yüksel toplumsal cinsiyet algısı puanlarına sahip olması, Sincan ilçesinde yaşayanların Çankaya ilçesinden düşük, Gölbaşı ilçesinden yüksek puanlara sahip olması ve Gölbaşı ilçesinde yaşayanların Çankaya ve Sincan da yaşayanlardan daha düşük toplumsal cinsiyet algısı puanlarına sahip olması gösterilebilir. Tablo 3 te görüldüğü gibi; ilçe değişkenine göre sadece erkeklerin toplumsal cinsiyet algı düzeyleri Tukey testi karşılaştırılmasını gösteren dağılım incelendiğinde; bütün ilçeler birbirinden farklı çıkmıştır. Bu farklılaşmanın nedeni Çankaya ilçesinde yaşayanların Sincan ve Gölbaşında yaşayanlar göre daha yüksel toplumsal cinsiyet algısı puanlarına sahip olması, Sincan ilçesinde yaşayanların Çankaya İlçesinden düşük, Gölbaşı ilçesinden yüksek puanlara sahip olması ve Gölbaşı ilçesinde yaşayanların Çankaya ve Sincan da yaşayanlardan daha düşük toplumsal cinsiyet algısı puanlarına sahip olması gösterilebilir Cinsiyet Değişkenine Göre Toplumsal Cinsiyet Algısında Değişiklikler Cinsiyet ile toplumsal cinsiyet algısı arasında ilişkili olup olmadığı T testi analizi yapılarak açıklanmaya çalışılmıştır.

92 Onur ALTUNTAŞ - Hasan Hüseyin ALTINOVA Tablo 4: Cinsiyet Değişkenine Göre Toplumsal Cinsiyet Algılama Düzeyine İlişkin T Testi Sonuçları İlçeler Cinsiyet n Ortalama SS t Sd p Genel Kadın 284 91.04 18.57 5.46 509.000 Erkek 227 81.96 18.83 Çankaya Kadın 138 99.24 15.94 4.14 239.000 Erkek 103 90.26 17.52 Sincan Kadın 92 88.69 16.55 3.50 171.001 Erkek 81 79.85 16.58 Gölbaşı Kadın 54 74.11 15.40 2.64 95.009 Erkek 43 66.04 14.23 Tablo 4 den de anlaşılacağı gibi araştırmaya katılan 284 kadının ortalama toplumsal cinsiyet algısı düzeyi 91.04 18.57 iken araştırmaya katılan 227 erkeğin toplumsal cinsiyet algı düzeyi ise 81.96 18.83 bulunmuştur. Tablo 4 te görüldüğü gibi; cinsiyet değişkenine göre kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet algı düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur (t değeri= 5.46; p=.000<.05). Tablo 4 ten de anlaşılacağı gibi Çankaya ilçesinde araştırmaya katılan 138 kadının ortalama toplumsal cinsiyet algısı düzeyi 99.24 15.94 iken araştırmaya katılan 103 erkeğin toplumsal cinsiyet algı düzeyi ise 90.26 17.52 bulunmuştur. Tablo 4 te görüldüğü gibi; cinsiyet değişkenine göre Çankaya ilçesinde kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet algı düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur (t değeri= 4.14 p=.000 <.05). Tablo 4 ten de anlaşılacağı gibi Sincan ilçesinde araştırmaya katılan 92 kadının ortalama toplumsal cinsiyet algısı düzeyi 88.69 16.55 iken araştırmaya katılan 81 erkeğin toplumsal cinsiyet algı düzeyi ise 79. 85 16.58 bulunmuştur. Tablo 4 te görüldüğü gibi; cinsiyet değişkenine göre Sincan ilçesinde kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet algı düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur (t değeri= 3.50 p=.001<.05). Tablo 4 ten de anlaşılacağı gibi Gölbaşı ilçesinde araştırmaya katılan 54 kadının ortalama toplumsal cinsiyet algısı düzeyi 74.11 15.40 iken araştırmaya katılan 43 erkeğin toplumsal cinsiyet algı düzeyi ise 66.04 14.23 bulunmuştur. Tablo 4 te görüldüğü gibi; cinsiyet değişkenine göre Gölbaşı ilçesinde kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet algı düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur (t değeri= 2.64 p=.009 <.05). Bu sonuçlara göre, araştırmaya katılan kadınlar ve erkekler arasında toplumsal cinsiyet algısı düzeyi açısından bir farklılık vardır. Bu farklılığında kadınlar lehine olduğu görülmektedir. Bu sonuca göre kadınların erkeklere göre toplumsal cinsiyet algılarının daha yüksek olduğu söylenebilir. Eğitim Durumu Değişkenine Göre Toplumsal Cinsiyet Algısında Değişiklikler Eğitim durumu ile toplumsal cinsiyet algısı arasında ilişkili olup olmadığı One-wayAnavo testi yapılarak açıklanmaya çalışılmıştır.

Toplumsal Cinsiyet Algısı İle Sosyo-Ekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin 93 Tablo 5. Eğitim Değişkenine Göre Toplumsal Cinsiyet Algılama Düzeyine İlişkin Betimleyici İstatistikler n Ortalama SS Genel İlk 144 81.9 16.92 Orta 52 81.3 18.40 Lise 166 86.5 19.18 Üniversite 149 94.4 19.38 Toplam 511 87.0 19.21 Kadınlar İlk 101 83.47 17.08 Orta 30 84.50 18.70 Lise 89 91.94 17.39 Üniversite 64 104.82 13.98 Toplam 284 91.04 18.57 Erkekler İlk 43 78.30 16.17 Orta 22 77.00 17.47 Lise 77 80.33 19.37 Üniversite 85 86.56 19.24 Toplam 227 81.96 18.83 Tablo 5 ten de anlaşılacağı gibi araştırmaya katılan bireylerin eğitim durumlarına göre toplumsal cinsiyet algı puanları ilkokul mezunları için 81.9 16.92, ortaokul mezunları için 81.3 18.40, lise mezunları için 86.5 19.18 ve üniversite mezunları için 94.4 19.38 olarak bulunmuştur. Bu değerler sadece kadınlar göz önüne alındığında ilkokul mezunlarının toplumsal cinsiyet algı puanları 83. 47 17.08, ortaokul mezunlarının 84.50 18.70, lise mezunlarının 91.94 18.57 ve üniversite mezunlarının 104.82 13.98 olarak bulunmuştur. Bu değerler sadece erkekler göz önüne alındığında ilkokul mezunlarının toplumsal cinsiyet algı puanları78.30 16.17, ortaokul mezunlarının 77.00 17.47, lise mezunlarının 80.33 17.39 ve üniversite mezunlarının 86.56 19.24 olarak bulunmuştur. Kadın ve erkeklerin eğitim durumu değişkeni göz önüne alındığında üniversite mezunlarının diğerlerinden daha yüksek puana sahip olduğu gözlenmektedir. Bu farklılığın anlamlı olup olmadığını incelemek için eğitim durumu arasında genel, kadınlar ve erkekler arasında olmak üzere One-way Anova testi yapılmıştır.

94 Onur ALTUNTAŞ - Hasan Hüseyin ALTINOVA Tablo 6: Eğitim Değişkenine Göre Toplumsal Cinsiyet Algılamalarına İlişkin Karşılaştırma Sonuçları KT Sd KO F P Genel İlkokul Gruplar 13587.737 3 4529.246 Ortaokul arası 13.15.000 Lise Gruplar içi 174625.000 507 344.428 Üniversite Kadınlar İlkokul Gruplarlar 19305.549 3 6435.183 Ortaokul arası 23.01.000 Lise Gruplar içi 78301.761 280 279.649 Üniversite Erkekler İlkokul Gruplarlar 3121.459 3 1040.486 Ortaokul arası 3.01.031 Lise Gruplar içi 77061.185 223 345.566 Üniversite Tablo 6 da görüldüğü gibi; eğitim durumu değişkenine göre kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet algı düzeyi One-way Anova testi karşılaştırılmasını gösteren dağılım incelendiğinde; kadınların eğitim düzeyi değişkeni ile toplumsal cinsiyet düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunurken (F değeri =13.15. p=.000<.05); erkeklerin eğitim düzeyi değişkeni ile toplumsal cinsiyet algısı arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır (F değeri =3.01, p=.031) Tablo 6 da görüldüğü gibi; eğitim durumu değişkenine göre sadece kadınların toplumsal cinsiyet algı düzeyi One-way Anova testi karşılaştırılmasını gösteren dağılım incelendiğinde; kadınların eğitim düzeyi değişkeni ile toplumsal cinsiyet düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur (F değeri = 23.01 p=.000<.05). Tablo 6 da görüldüğü gibi; eğitim durumu değişkenine göre sadece erkeklerin toplumsal cinsiyet algı düzeyi One-way Anova testi karşılaştırılmasını gösteren dağılım incelendiğinde; toplumsal cinsiyet algı düzeylerinin ortalaması 4 grupta farklı bulunmamıştır (F değeri =3.01 p=0.31).bu bulgu, erkeklerde eğitim düzeyinin toplumsal cinsiyet algı düzeyleri üzerine bir fark oluşturmadığını göstermektedir.

Toplumsal Cinsiyet Algısı İle Sosyo-Ekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin 95 Tablo 7. Eğitim Durumuna Göre Toplumsal Cinsiyet Algılama Düzeyine İlişkin Tukey Testi Sonuçları Eğitim Durumu Ortalamalar Farkı p Genel İlkokul Ortaokul.60363.997 Lise -4.62969.127 Üniversite -12.47951 *.000 Tablo 7. devamı Ortaokul İlkokul -.60363.997 Lise -5.23332.287 Üniversite -13.08314 *.000 Lise İlkokul 4.62969.127 Ortaokul 5.23332.287 Üniversite -7.84983 *.001 Üniversite İlkokul 12.47951 *.000 Kadınlar Ortaokul 13.08314 *.000 Lise 7.84983 *.001 İlkokul Ortaokul -1.02475.991 Lise -8.46857 *.003 Üniversite -21.35444 *.000 Ortaokul İlkokul 1.02475.991 Lise -7.44382.153 Üniversite -20.32969 *.000 Lise İlkokul 8.46857 *.003 Ortaokul 7.44382.153 Üniversite -12.88587 *.000 Üniversite İlkokul 21.35444 *.000 Ortaokul 20.32969 *.000 Lise 12.88587 *.000 Erkekler İlkokul Ortaokul Lise Ortaokul 130.233.993 Lise -203.534.939 Üniversite -826.238.085 İlkokul -130.233.993 Lise -333.766.880 Üniversite -956.471.140 İlkokul 203.534.939 Ortaokul 333.766.880

96 Onur ALTUNTAŞ - Hasan Hüseyin ALTINOVA Üniversite Üniversite -622.704.147 İlkokul 826.238.085 Ortaokul 956.471.140 Lise 622.704.147 Tablo 7 de görüldüğü gibi; eğitim düzeyi değişkenine göre kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet algı düzeyleri Tukey testi karşılaştırılmasını gösteren dağılım incelendiğinde; üniversite mezunlarının ilkokul, ortaokul ve lise mezunlarına göre toplumsal cinsiyet algı düzeyleri yüksek çıkmıştır. Tablo 7 de görüldüğü gibi; eğitim düzeyi değişkenine göre sadece kadınların toplumsal cinsiyet algı düzeyleri Tukey testi karşılaştırılmasını gösteren dağılım incelendiğinde; üniversite mezunlarının ilkokul, ortaokul ve lise mezunlarına, lise mezunlarının da ilkokul mezunlarına göre toplumsal cinsiyet algı düzeyleri yüksek çıkmıştır. Tablo 7 de görüldüğü gibi; eğitim düzeyi değişkenine göre sadece erkeklerin toplumsal cinsiyet algı düzeyleri Tukey testi karşılaştırılmasını gösteren dağılım incelendiğinde; toplumsal cinsiyet algı düzeylerinin ortalaması 4 grupta farklı bulunmamıştır. Bu sonuçlara göre, eğitim düzeyi ile toplumsal cinsiyet algısı düzeyi açısından bir farklılık vardır bu farklılık eğitim düzeyi arttıkça gelişmektedir. Gelir Durumu Değişkenine Göre Toplumsal Cinsiyet Algısında Değişiklikler Gelir durumu değişkenine göre toplumsal cinsiyet algılama düzeyine ilişkin betimleyici istatistikler Tablo 8 de gösterilmektedir. Tablo 8. Gelir Durumu Değişkenine Göre Toplumsal Cinsiyet Algılama Düzeyine İlişkin Betimleyici İstatistikler Genel Çankaya Sincan Gölbaşı N Ortalama SS N Ortalama SS N Ortalama SS N Ortalama SS Asgari ücret altı Asgari ücret 1000-1500 arası 51 71,05 14.88 - - 18 70.88 9.52 33 71.15 17.26 53 80.00 18.03 - - 45 81.51 18.21 8 71.50 15.29 150 87.38 16.23 84 88.02 15.97 53 90.39 15.34 13 71.00 12.46 1501-2000 arası 2001-2500 arası 3001-3500 arası 47 83.00 14.89 8 80.25 5.44 36 84.91 15.88 3 67.33 11.01 135 91.58 17.74 97 95.56 14.88 18 89.44 19.05 20 74.20 19.29 19 85.84 25.53 10 107.70 1.05 3 75.33 18.23 6 54.66 4.88 3501-4000 arası 42 99.69 24.69 31 110.77 18.53 - - - 11 68.45 3.83 4001 ve 14 100.57 15.85 11 106.90 10.97 - - - 3 77.33.57 üstü Toplam 511 87.01 19.21 241 95.40 17.18 173 84.5549 17.10 97 70.53 15.35

Toplumsal Cinsiyet Algısı İle Sosyo-Ekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin 97 Tablo 9: Gelir Değişkenine Göre Toplumsal Cinsiyet Algılama Düzeyine İlişkin Karşılaştırma Sonuçları Genel KT Sd KO F p Gruplarlar Arası 28540.367 7 4077.195 12.84.000 Gruplarlar İçi 159672.370 503 317.440 Toplam 188212.737 510 Çankaya Gruplarlar Arası 16709.528 5 3341.906 Gruplarlar İçi 54171.750 235 230.518 14.497.000 Toplam 70881.278 240 Sincan Gruplarlar Arası 6277.166 5 1255.433 4.759.000 Gruplarlar İçi 44051.563 167 263.782 Toplam 50328.728 172 Gölbaşı Gruplarlar Arası 2019.287 7 288.470 Gruplarlar İçi 20622.836 89 231.717 1.245.287 Toplam 22642.124 96 Tablo 9 da görüldüğü gibi; gelir değişkenine göre kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet algısı düzeyine ilişkin One-way Anova testi karşılaştırılmasını gösteren dağılım incelendiğinde; kadın ve erkeklerin aylık gelir değişkeni ile toplumsal cinsiyet algı düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur (F değeri=12.84; p=0.000 <.05). Tablo 9 da görüldüğü gibi; Çankaya ilçesinde gelir değişkenine göre kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet algısı düzeyine ilişkin One-way Anova testi karşılaştırılmasını gösteren dağılım incelendiğinde; kadın ve erkeklerin aylık gelir değişkeni ile toplumsal cinsiyet algı düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur (F değeri=14.497; p=0.000 <.05). Tablo 9 da görüldüğü gibi; Sincan ilçesinde gelir değişkenine göre kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet algısı düzeyine ilişkin One-way Anova testi karşılaştırılmasını gösteren dağılım incelendiğinde; kadın ve erkeklerin aylık gelir değişkeni ile toplumsal cinsiyet algı düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur (F değeri=4.759; p=.000 <.05). Tablo 9 da görüldüğü gibi;gölbaşı ilçesinde gelir değişkenine göre kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet algısı düzeyine ilişkin One-way Anova testi karşılaştırılmasını gösteren dağılım incelendiğinde; kadın ve erkeklerin aylık gelir değişkeni ile toplumsal cinsiyet algı düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (F değeri=1.245; p=.287). Sonuç Bu araştırmanın temel amacı, Ankara da üç farklı sosyo-ekonomik ve bölgesel farklılığı olan ilçede yaşayan velilerin toplumsal cinsiyet algısı bakımından karşılaştırılmasıdır. Bu gruplar eşlenmemiş gruplar olmaları nedeniyle aralarındaki yaş, eğitim vb. bakımlardan muhtemel farklara rağmen, araştırmanın katılımcılarının üç grup veliyi temsil ettikleri, yanlı gruplar olmadıkları söylenebilir. Araştırmada kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin görüşleri cinsiyet, ilçe, eğitim durumu, gelir durumu, yaş olmak üzere beş alanda incelenmiştir. Araştırmaya katılan kadın ve erkeklerin cinsiyetlerine göre erkeklerin kadınlara göre daha tutucu cinsiyet rollerine sahip olduğu söylenebilir. Erkeklerin daha geleneksel bir tutum içinde olmalarının, bu yargıların kendi faydalarına olmasına bağlı olabileceği düşünülmektedir.

98 Onur ALTUNTAŞ - Hasan Hüseyin ALTINOVA Bizim çalışmamızla benzer şekilde Öngen ve Aytaç (2013) tarafından yapılan bir çalışmada da kız ve erkek öğrencilerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin farklı tutum içinde oldukları, kızların erkeklere nazaran daha eşitlikçi tutum ve rollere sahip oldukları, erkeklerin daha geleneksel cinsiyet rollerine sahip oldukları belirtilmiştir. Vefikuluçay ve arkadaşlarının (2007) üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin bakış açılarını inceledikleri çalışmalarında araştırmaya katılan öğrencilerin cinsiyetlerine göre çalışma yaşamı ve toplumsal yaşam ile ilgili önermelere ilişkin görüşlerinin dağılımına bakıldığında, tüm önermelerde kız ve erkek öğrencilerin görüşleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunduğu ifade edilmiştir. Üç ilçe birbiriyle karşılaştırıldığında Çankaya ilçesinde yaşayan bireylerin toplumsal cinsiyet rollerinin, Sincan ve Gölbaşında yaşayanlara göre daha olumlu yönde olduğu görülmektedir. Bu sonucunda Çankaya ilçesinde yaşayan bireylerin gelir durumlarının daha yüksek olmasından kaynaklanabileceği düşünülmektedir. Bu sonuç sosyo- ekonomik düzeyin artmasıyla toplumsal cinsiyet algısının yükseldiğini göstermektedir. Literatürde belirtildiği gibi eğitim düzeyi ile cinsiyet rolü arasında yakından bağıntı vardır. Araştırmamızda eğitim düzeyi arttıkça toplumsal cinsiyet rol algısının daha olumlu olduğu sonucu ortaya çıkmıştır. Bu durum, Kodan ın (2013) da belirttiği gibi, eğitimli insanın yeni fikirlere açık olması ve kültür-toplumun etkisi altında fazla kalmaması ile açıklanabilir. Araştırmamızda gelir durumu ile toplumsal cinsiyet arasında farklılıklar saptanmıştır. Buna göre gelir durumu arttıkça toplumsal cinsiyet algısı daha yüksek olmaktadır. Bu sonuçta sosyo ekonomik düzeyin toplumsal cinsiyet üzerinde etkisiyle örtüşmektedir. Kodan (2013) tarafından yapılan çalışmada da ailenin ortalama aylık gelirine göre toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları arasında anlamlı farklılaşma olduğu ifade edilmektedir. Gelenekselleşmiş ataerkil ilişki biçimleri toplumsal cinsiyeti etkilemektedir. Kadınların çalışma yaşamına fazla girememesi, eğitimden yoksun kalması, toplumda oluşan siyasal tutumlar ve kadınlara yönelik oluşturulan kalıp yargılar, toplumsal cinsiyet algısının oluşmasında önemli etmenlerdir. Bu sorunlar bugünden yarına hemen değişemez. Bunun için eşitlikçi politikaların geliştirilmesi, kadınların daha çok kamusal alana çıkması, siyasette daha fazla yer alması, eğitimin her kademesinden yararlanması gerekmektedir. Bu sonuçlara göre toplumun tamamını kapsayacak şekilde toplumsal cinsiyet rollerinin belirlenmesine yönelik araştırmaların tasarlanması önerilebilir. KAYNAKÇA AKIN, A. (2007). Cinsiyet Rollerinin Kadının Günlük Yaşamına Etkisi. Http://www.Gencgazeteciler. Org/Crolleri.Asp 11 Aralık.2007 de alınmıştır. AKIN, A. ve DEMİREL, S. (2003). Toplumsal Cinsiyet Kavramı ve Sağlığa Etkisi. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25,4,73-82. ALTAN, S. (2001). Eğitim Materyallerinde Cinsiyetçi Öğeler. Ankara: Can Matbaacılık. ALTINOVA, H.H, DUYAN V. (2013). Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeğinin Geçerlik Güvenirlik Çalışması. Toplum ve Sosyal Hizmet. 24 (2); 9-22. ARSLAN, A. (2003). Eşitsizliğin Teorik Temelleri: Etik Teorisi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (2), 115-135.

Toplumsal Cinsiyet Algısı İle Sosyo-Ekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin 99 AŞILI G. (2001).Üniversite Öğrencilerinin Cinsiyet Rolleri ve Ego Durumları Arasındaki İlişki. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bilim Dalı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya. BAYKAL S. (1988).Üniversite Öğrencilerinin Cinsiyet Rolleri İle İlgili Kalıp Yargılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara. DEMİRBİLEK, S. (2007). Cinsiyet Ayrımcılığın Sosyolojik Açıdan İncelenmesi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi,44 (511), 45-49. DEMİREL S, KISA S, KOCAÖZ S, VEFİKULUÇAY D, TAŞKIN L, EROĞLU K, AKIN A. (2004).Üniversite Yaşamı Öğrencilerin Toplumsal Cinsiyet Bakış Açısındaki Gelenekselliğini Etkiliyor mu? Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi. Ankara. DÖKMEN YZ. (2004).Toplumsal Cinsiyet Sosyal Psikolojik Açıklamalar. Ankara: Sistem Yayıncılık. GÜLDÜ, Ö., ERSOY-KART, M. (2009 ). Toplumsal Cinsiyet Rolleri Ve Siyasal Tutumlar: Sosyal Psikolojik Bir Değerlendirme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64-3. GÜNAY, G, BENER, Ö. (2011). Kadınların Toplumsal Cinsiyet Rolleri Çerçevesinde Aile İçi Yaşamı Algılama Biçimleri. TSA, 15(3):157-171. HABLEMİTOĞLU, Ş. (2005). Toplumsal Cinsiyet Yazıları. (İkinci Baskı, sy. 20-40). İstanbul:Toplumsal Dönüşüm Yayınları. HARTMANN, H, (2006), Marksizm le Feminizm in Mutsuz Evliliği, (Çeviren: Gülşat Aygen), İstanbul: Agora Kitaplığı. KAHRAMAN L, KAHRAMAN, A.B.,OZANSOY, N., AKILLI H., KEKİLLİOĞLU,A., ÖZCAN A.(2014).Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet Algısı Araştırması, - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic- ISSN; 1308-2104, Volume 9/2, Winter 2014, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/turkishstudies.6244,p. 811-831. KARASAR, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (20. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. KİTİŞ, Y., BİLGİCİ, S. Ş. (2007). Bir Aile İçi Şiddet Olgusu: Sır Tutma İlkesi İle Şiddeti İhbar Etme Yükümlülüğü Arasındaki Etik İkilem. Aile ve Toplum. Eğitim-Kültür ve Araştırma Dergisi, 3 (11): 7-13. KODAN, S. (2013). Evli Bireylerin Evlilik Kalitesi Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları Ve Yaşam Doyumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Atatürk Üniversitesi, Erzurum. LİNDSEY L.L. GENDERROLES(1990). A Sociological Perspective. United States of America: PrenticeHall International Limited. Pp:1-5. ÖNGEN, B., AYTAÇ, S. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları Ve Yaşam Değerleri İlişkisi. Sosyoloji Konferansları. No: 48: 1-18. ÖZKAN, D.(2014). Modern Sosyal Hayatta Kadının Toplumsal Cinsiyetinin Ve Rollerinin Dönüşümü:Geleneğe Karşı Modernite, - International Periodical For The Languages, Literature an History of Turkish or Turkic- ISSN;1308-2104, Volume 9/2

100 Onur ALTUNTAŞ - Hasan Hüseyin ALTINOVA Winter 2014, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/turkishstudies.6063, p. 1239-1252. PARLAKTUNA, İ. (2010). Türkiye de Cinsiyete Dayalı Mesleki Ayrımcılığın Analizi. Ege Akademik Bakış. 10 (4 ): 1217 1230. POWELL, G.N.,GREENHAUS, J.H. (2010). Sex, ender, And Decisions At The Family Work Interface. Journal of Management. 36 (4):1011-1039. SAKALLI-UĞURLU, N. (2002). Çelişik duygulu cinsiyetçilik ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 17 (49),47 58. SCHMITT, D.P. (2003). Are Men Universally More Dismissing than Women? Gender Differences in Romantic Across 62 Cultural Regions, Personal Relationships, 10/3: 307-333. TERZİOĞLU, F.,TAŞKIN, L. (2008). Kadının Toplumsal Cinsiyet Rolünün Liderlik Davranışlarına ve Hemşirelik Mesleğine Yansımaları. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 12;2: 62-67. VEFİKULUÇAY,D., ZEYNELOĞLU, S., EROĞLU, K., TAŞKIN, L. (2007). Kafkas Üniversitesi Son Sınıf Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Bakış Açıları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 26 38. YAYLI, D., ÇINAR E.K. (2014). Ortaokul Türkçe Ders Kitapları Görsellerinde Toplumsal Cinsiyet, - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic- ISSN; 1308-2104,Volume 9/5 Spring 2014, www.turkishstudies.net, DOI Number:http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6870,p, 2075-2096. YILMAZ, D. V., ZEYNELOĞLU, S., KOCAÖZ, S., KISA, S., TAŞKIN, L., EROĞLU, K., (2009). Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 6:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com Citation Information/Kaynakça Bilgisi ALTUNTAŞ, O., ALTINOVA, H.H., Toplumsal Cinsiyet Algısı İle Sosyo-Ekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi, - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, p. 83-100, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/turkishstudies.7674, ANKARA-TURKEY