Parotis bezi kitlelerinin benign-malign ayr m nda MRG ile üç fazl kontrastl çok kesitli BT incelemelerinin karfl laflt r lmas



Benzer belgeler
fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)

Tükürük bezi kitlelerinde ince i ne aspirasyon

Baş-boyun kitlelerinde ince iğne aspirasyon biyopsisinin yeri

Murat Kılıç 1, Doğan Atan 1, Nurcan Yurtsever Kum 1, Aykut İkincioğulları 1, Önder Bozdoğan 1, Hüseyin Dere 1

Adrenal lezyonların görüntüleme bulguları. Dr. Ercan KOCAKOÇ Bezmialem Vakıf Üniversitesi İstanbul

LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir.

NIJERYA DAN GELEN YOLCUDA EBOLAYA RASTLANMADI

Larenks kanserli hastalarda cerrahi ve radyoterapi sonras tiroid fonksiyonlar n n prospektif olarak de erlendirilmesi

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK

Bukkal Bölgeden Kaynaklanan Pleomorfik Adenom: Olgu Sunumu

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Anabilim Dalı, Düzce, Türkiye

PAROTİS TÜMÖRLERİNE YAKLAŞIM

MAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının

C. Gökhan Orcan, Ömer F. Nas,. Gökhan Çavuflo lu, Oktay Alan, Hakan K l ç, A. Ulca Uyguç, S. Burkay Öztürk, Emin Ulutafl, Hakan Cebeci

MURAT YÜKSEL. FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER

MEME KANSERİNDE GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ

Tükürük bezi kitlelerinde ince iğne aspirasyon sitolojisinin tanısal değeri

MALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z

PAROTİS KİTLELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE DOPPLER ULTRASONOGRAFİ BULGULARININ ROLÜ

Parotis bezi non-hodgkin lenfomas

ÜN TE V SOSYAL TUR ZM

Parotis bezi pleomorfik adenomları ve Warthin tümörlerinin sonoelastografi, B-mod sonografi ve renkli Doppler sonografi bulguları

İçindekiler. 2. Zaman Verilerinin Belirlenmesi 47

UROK 2012 Sözlü Sunum 32, 33 ve 34 e Bir Bakış. Doç. Dr. Mustafa Vecdi ERTEKİN Özel Universal İtalyan Hastanesi Radyasyon Onkolojisi

Tükürük Bezi Kitleleri: 112 Olgunun Analizi

ELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU

Over Tümörlerinde ntraoperatif Frozen Konsültasyonun Do rulu u

BT ve MRG: Temel Fizik İlkeler. Prof. Dr. Utku Şenol Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı

YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ

Ara rma, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba

Web tabanl tinnitus de erlendirme ve maskeleme yöntemi

Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar

Larenks kanserlerinde manyetik rezonans görüntüleme. Bulgular, ameliyat sonras histopatolojik sonuçlarla. karfl laflt r lmas *

Tablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri

SUBMANDİBÜLER BEZ PLEOMORFİK ADENOMLARI

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi

ENERJĠ DAĞITIMI-I. Dersin Kredisi

Giriș. Ali Osman Özbey 1, Fatih Bora 1, Ahmet Kutluhan 2, Mahmut Duymuș 3, Kazım Bozdemir 4

TRD KIŞ OKULU KURS 1, Gün 5. Sorular

Multipl Myeloma da PET/BT. Dr. N. Özlem Küçük Ankara Üniv. Tıp Fak. Nükleer Tıp ABD

T AD. Parotis bezi kitleleri: 25 olgunun analizi ARAŞTIRMA. Ferhat Bozkuş 1, İsmail İynen 1, İmran Şan 1

KAFA TRAVMASI VE RADYOLOJİ KRANİOSEREBRAL TRAVMALI HASTALARDA NÖROGÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI

KARACİĞER MR GÖRÜNTÜLEMEDE DEĞİŞEN PARADİGMA

Diagnostik Görüntüleme ve Teknikleri

İçerik. Plak Oluşumu. Plak görüntüleme BT- BTA. Karotis Plağı: patofizyolojiden görüntülemeye. Karotis Plağı Kompozisyonu BT de dansitesine göre

UÜ-SK ORGAN VE DOKU NAKLİ PROSEDÜRÜ

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog

VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D

Difüzyon ağırlıklı görüntüleme (DAG), rutinde, en

BİYOEŞDEĞERLİK ÇALIŞMALARINDA KLİNİK PROBLEMLERİN BİR KAÇ ÖZEL OLGUYLA KISA DEĞERLENDİRİLMESİ Prof.Dr.Aydin Erenmemişoğlu

Parotis bezi kitlelerinde ince iğne aspirasyon biyopsisinin önemi

Tükürük bezi hastalığı olan hastaların demografik özellikleri ve ince iğne aspirasyon biyopsisinin önemi

SPOR DALI GÖZLEM VE DEĞERLENDĠRME. Öğr. Gör. Dr. Emre BAĞCI

Araflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama

ÖLÇÜ TRANSFORMATÖRLERİNİN KALİBRASYONU VE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

GLİAL TÜMÖRLERDE POSTOP GÖRÜNTÜLEME

ÇALIŞAN SAĞLIĞI BİRİMİ İŞLEYİŞİ Hastanesi

YÜKSEK HIZLI DEMİRYOLU YOLCULUKLARININ ÖZELLİKLERİ

D KEY T P S GORTALI YÜK AYIRICILAR

Erken Evre Akciğer Kanserinde

YÖNTEM 1.1. ÖRNEKLEM Örneklem plan l seçim ölçütleri

USB KVM Switch. Ses özellikli ve 2 portlu USB KVM switch. Ses özellikli ve 4 portlu USB KVM switch

Aydın Bora 1, Adem Yokuş 1, Alpaslan Yavuz 1, Cihat Kaya 1, Suat Orak 1, Mehmet Deniz Bulut 1, Gülay Bulut 1. Abstract.

N-3 Diz Sabitleyici (Posterior Sheel)

Prostat Malignitelerinde Difüzyon Ağırlıklı MR ın Tanıya Katkısı

DİFÜZYON MR Güçlü ve Zayıf Yanları DOÇ. DR. AYHAN SARITAŞ DÜZCE ÜNİVERSİTESİ ACİL TIP AD

Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi. Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü PROJE HAZIRLAMA ESASLARI

Tiroid nodüllerinde TİRADS skorlamasının güvenirliliği

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9

Genel Yay n S ra No: /20. Yay na Haz rlayan: Av. Celal Ülgen / Av. Coflkun Ongun

Yay n No : 2351 letiflim Dizisi : Bask Aral k 2010 STANBUL

KAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI

Sizinle araştırmalar bir adım daha ileriye gidecek. Hastalara ait veri ve tahlillerin kullanılması hakkında bilgiler

Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi

MOTORLU TAfiIT SÜRÜCÜLER KURSLARINDA KATMA DE ER VERG S N DO URAN OLAY

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI

11. SINIF KONU ANLATIMLI. 2. ÜNİTE: KUVVET ve HAREKET 4. KONU AĞIRLIK MERKEZİ - KÜTLE MERKEZİ ETKİNLİK ÇÖZÜMLERİ

Otolarengoloji. Tiroid D fl Bafl-Boyun Kitlelerinde nce ne Aspirasyon Sitolojisi Sonuçlar m z: Uluda Deneyimi. Türk. Arflivi

2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL

Üye Kay tlar ve Güncelleme fllemleri

Prof. Dr. Mehmet Haberal, Uluslararas Bilimsel Çal flma S n rlar n Geniflletiyor

1.3. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ GİRİŞ NİTEL ARAŞTIRMALARDA GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK SORUNLARI... 2

Duyucular (sensörler)

Akciğer Kanserinde Tanı Yöntemleri

ALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 26 Ocak 2016

EGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI. Doç.Dr.Mitat KOZ

GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama

Uygulama Önerisi : ç Denetim Yöneticisi- Hiyerarflik liflkiler

Nazal Septumda Dev Pleomorfik Adenom: Bir Vaka Sunumu Huge Pleomorphic Adenoma in the Nasal Septum ; A Case Report Kulak, Burun, Boğaz Hastalıkları

T.C. GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğü

Pediatrik kemik tümörlerinde radyolojik tanı

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1

B02.8 Bölüm Değerlendirmeleri ve Özet

SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com

A.N. Erkan, H. Yavuz, C. Y lmazer, C.A. Ça c, S. Aslan,. Y lmaz, F. Çaylakl, L.N. Özlüo lu. Özet

6. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN

BİLGİSAYAR PROGRAMLARI YARDIMIYLA ŞEV DURAYLILIK ANALİZLERİ * Software Aided Slope Stability Analysis*

Tablo 45 - Turizm İşletme Belgeli Tesislerde Konaklama ve Belediye Sayıları

Transkript:

TKBBV 2010 Gelifl tarihi / Received: Nisan / April 20, 2010 Düzelti sonras kabul tarihi / Accepted after revision: Eylül / September 27, 2010 Online yay n tarihi / Published online: May s / May 17, 2011 doi: 10.2399/tao.10.015 ARAfiTIRMA / RESEARCH ARTICLE Parotis bezi kitlelerinin benign-malign ayr m nda MRG ile üç fazl kontrastl çok kesitli BT incelemelerinin karfl laflt r lmas H. Yerli, E. Ayd n, N. Haberal, T. Kaskati Comparison of MRI and triphasic dynamic contrast enhanced multislice spiral CT in the differentiation of benign-malignant for parotid masses Objectives: To compare accuracy of magnetic resonance imaging (MRI) and triphasic dynamic contrast enhanced multislice spiral CT (MSCT) in the differentiation of benign-malignant for parotid masses. Methods: Thirty-nine patients (mean age 55 years) with parotid masses were evaluated, prospectively. T1, T2 and fatsuppressed T2-weighted images and fat-suppressed T1- weighted postcontrast images were obtained for neck MRG. After post-contrast whole neck examination at 30 seconds, images only at the level of the parotid mass were obtained at 90 seconds and at 5 minutes in the neck CT examination in an MSCT unit. Magnetic resonance imaging and triphasic MSCT diagnosis was compared with histopathology. Results: The masses comprised 32 benign and 7 malignant. The accuracy, sensitivity, specifity, positive and negative predictive values of MRI were 86%, 71%, 89%, 83% and 93%; and of triphasic MSCT were 82%, 71%, 85%, 83% and 96%, respectively. Youden s index was 0.60 for MRI and 0.56 for triphasic MSCT. Conclusion: Both non-contrast MRI and triphasic dynamic contrast enhanced MSCT may be valuable modalitity in the differentiation of benign-malignant for parotid masses. In the Dr. Hasan Yerli Baflkent Üniversitesi, Zübeyde Han m Uygulama ve Araflt rma Merkezi Radyodiagnostik Anabilim Dal, zmir Dr. Erdinc Aydin Baflkent Üniversitesi T p Fakültesi Kulak Burun Bo az Anabilim Dal, Ankara Dr. Nihan Haberal Baflkent Üniversitesi T p Fakültesi, Patoloji Anabilim Dal, Ankara Dr. Tolga Kaskati Ankara Üniversitesi T p Fakültesi, Bioistatistik Bilim Dal, Ankara method selection, some factors as patient comfort and cooperation, ionizan radiation, the presence of ferromagnetic device, cost-effectivity and accesible of modality should be considered. Key Words: Parotid tumor, magnetic resonance imaging, computed tomography. Turk Arch Otolaryngol, 2010;48(4):149-155 Özet Amaç: Bu çal flmada parotis bezi kitlelerinin benign-malign ayr m nda manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve üç fazl kontrastl çok kesitli bilgisayarl tomografi (ÇKBT) incelemelerinin etkinliklerinin karfl laflt r lmas amaçlanm flt r. Yöntem: Parotis bezinde kitle saptanan 39 olgu (ortalama yafl: 55) prospektif olarak de erlendirildi. Boyun MRG incelemesi için T1, T2 ve ya bask l T2-a rl kl görüntüler elde edildikten sonra ya bask l kontrast sonras T1-a rl kl görüntüler elde edildi. Boyun BT incelemesi için, ÇKBT ünitesinde, 30. saniyede tüm boyun BT görüntüleri elde edildikten sonra, 90. saniye ve 5.dakikada yaln zca parotis bezi düzeyinden görüntüler elde edildi. Manyetik rezonans görüntüleme ve üç fazl ÇKBT tan lar histopatolojik tan ile karfl laflt r ld. Bulgular: Otuz iki benign kitle ve 7 malign tümör saptand. Do ruluk, duyarl l k, özgüllük, pozitif ve negatif öngörüm de- erleri MRG incelemesi için s ras yla %86, %71, %89, %83, %93 ve üç fazl ÇKBT incelemesi için %82, %71, %85, %83 ve %96 olarak saptand. Manyetik rezonans görüntüleme ve üç fazl kontrastl ÇKBT incelemeleri için Youden indeksi s ras yla %60 ve %56 olarak bulundu. 149

Yerli H ve ark. Sonuç: Sonuç olarak parotis bezi kitlelerinin benign-malign ayr m nda, MRG ve dinamik kontrastl ÇKBT incelemeleri benzer derecede etkin yöntemlerdir. Yöntem seçiminde, hasta kooperasyonu ve konforu, iyonizan radyasyon, tetkik maliyeti ve tetkikin ulafl labilirli i, ferromanyetik cihaz n varl gibi faktörler göz önünde bulundurulmal d r. Anahtar Sözcükler: Parotis tümörü, manyetik rezonans görüntüleme, bilgisayarl tomografi. Türk Otolarengoloji Arflivi, 2010;48(4):149-155 Girifl Parotis bezinde kitle flüphesi ile gelen hastalar n operasyon öncesi de erlendirilmesi, kitlenin intraparotideal ya da ekstraparotideal oldu unun saptanmas, varsa kitlenin uzan m, saptanan kitle d fl nda ilave bir kitle olup olmad n n saptanmas, klinik de erlendirmede ve cerrahi planlamada önem tafl - maktad r. Parotis kitlelerinin benign-malign ayr m - n n yap lmas nda ve histoloik tiplendirilmesinin yap lmas nda dinamik bilgisayarl tomografi (BT) incelemesi ile ilgili olarak yaln zca birkaç çal flma bildirilmifltir. 1,2 Literatürde üç fazl dinamik çok kesitli BT (ÇKBT) ile geleneksel manyetik rezonans görüntüleme (MRG) sekanslar n karfl laflt ran bir çal flma mevcut de ildir. Bu çal flmada parotis bezi kitlelerinin benign-malign ayr m n n yap lmas nda, MRG ve üç fazl kontrastl ÇKBT incelemelerinin etkinliklerinin karfl laflt r lmas amaçlanm flt r. Gereç ve Yöntem Parotis bezinde kitle saptanan 39 olgu (22 kad n, 15 erkek, ortalama yafl: 55) üç y l aflk n süre içinde prospektif olarak de erlendirildi. Boyun BT incelemeleri çok kesitli BT cihaz (Sensation 16; Siemens, Erlangen) ile gerçeklefltirildi. 30. saniyede tüm boyun BT görüntüleri elde edildikten sonra (üstte mandibula angulusu, altta da arkus aortay içine alacak flekilde), 90. saniye ve 5. dakikada yaln zca parotis bezi düzeyinden görüntüler elde edildi. Yüz ml kontrast madde antekübital ven yoluyla 3 ml/sn h zla gönderildi. Kesit kal nl 3 mm, Kv 120, ma 208 ve ad m faktörü (pitch) 1.5 olarak seçildi. Kitle dansiteleri hesapland (Hounsfield unit). Kitle içinde, 30. saniyede yo un kontrast tutulumu sonras 90. saniyeden itibaren saptanan h zl y kanma görülmesi, kontrastlanmada her üç faz boyunca devam eden art fl, düzgün kontur özelli i, benign kitle kriteri olarak de erlendirildi. Düzensiz kontur ve 90. saniyede en yüksek kontrastlanman n görülmesi malign kitle kriteri olarak kabul edildi. 1-3 Boyun MRG incelemesi 1.5 Tesla manyetik alan gücüne sahip ünitede (Symphony, Siemens, Erlangen) gerçeklefltirildi. nceleme esnas nda hastaya nefes tutturularak yutkunmadan hareketsiz kalmas istendi. Befl mm kesit kal nl kl T1 a rl kl spin eko (TR/TE:500/14 ms), T2 (TR/TE:3800-4140/90 ms) ve ya bask l T2-a rl kl (TR/TE: 4120-4160/90 ms) görüntüler elde edildikten sonra kontrast sonras ya bask l T1-a rl kl görüntüler elde edildi. Manyetik rezonans görüntüleme incelemesi esnas nda düzgün ya da lobüle kontur, kapsülü düflündüren kitleyi çepeçevre saran düflük sinyalli ince bir kenar n varl, T2-a rl kl görüntülerdeki homojen hiperintens sinyaller benign kitle kriterleri olarak de erlendirildi. T1 ve T2 a rl kl görüntülerdeki homojen hiperintens sinyaller lipomda görüldü ünden bu tip sinyal özellikleri gösteren kitleler de benign olarak de erlendirildi. Kitlelerdeki düzensiz kenar özelli i, T2-a rl kl görüntülerdeki heterojen hipointens sinyaller ya da fasiyal sinire ya da komflu yumuflak dokulara invazyon göstermesi malign kriterler olarak kabul edildi. 3-7 Manyetik rezonans görüntüleme ve üç fazl kontrastl ÇKBT tan lar histopatolojik tan ile karfl laflt - r ld. Her iki yöntemin tan sal performanslar n karfl laflt rmak için Youden indeksi (Y=Duyarl l k + Özgüllük-1) kullan ld. Bu çal flma için üniversitemiz 150 Türk Otolarengoloji Arflivi / Turkish Archives of Otolaryngology, Cilt / Volume 48, Say / Number 4, 2010

Parotis bezi kitlelerinin MRG ile üç fazl kontrastl çok kesitli BT incelemelerinin karfl laflt r lmas A B C Resim 1. Warthin tümörü. A: BT (30. sn), B: BT (90. sn) C: MRG. etik kurulundan onay al nd. Ayr ca hastalardan bilgilendirilmifl onam formu al nm flt r (Proje numaras, KA03/92; etik kurul karar, 2003/76). Bulgular Otuz iki benign kitle (10 Warthin tümörü [Resim 1], 12 pleomorfik adenom [Resim 2], 1 bazal hücreli adenom, 3 lipom, 3 benign kist ve 3 benign lenfadenopati) ve 7 malign tümör (2 adenoid kistik karsinom [Resim 3], 2 adenokarsinom, 2 asinik hücreli karsinom, 1 mukoepidermoid karsinom) saptand (Tablo 1). Kitlelerin boyutlar en uzun çap na göre 9-35 mm aras nda (ortalama 18 mm) de iflmekteydi. ki lipom olgusuna yaln zca MRG incelemesi ile kesin tan konuldu undan BT incelemesi gerçeklefltirilmedi. ki benign kist olgusunda solid komponent A B C D Resim 2. Pleomorfik adenoma. A: BT (30. sn), B: BT (90. sn), C: BT (5. dk), D: MRG. Türk Otolarengoloji Arflivi / Turkish Archives of Otolaryngology, Cilt / Volume 48, Say / Number 4, 2010 151

Yerli H ve ark. A B C D Resim 3. Adenoid kistik karsinom. A: BT (30. sn), B: BT (90. sn), C: BT (5. dk), D: MRG. görülmedi inden BT incelemesi yap lmad. Bilgisayarl tomografinin tan sal performans de erleri hesaplan rken bilgisayarl tomografi yap lmayan bu 4 olgu çal flma d fl b rak ld. Pozisyon verilemeyen bir olgu ve inceleme için yeterli kooperasyona sahip olamayan iki olgu MRG ile de erlendirilemedi. Manyetik rezonans görüntülemenin tan sal performanslar hesaplan rken manyetik rezonans görüntüleme yap lmayan bu 3 olgu çal flma d fl b rak ld. Dinamik ÇKBT incelemesinde, Warthin tümörlerinin tamam nda 30. saniyede, tümörde yo un kontrast tutulumu sonras 90. saniyeden itibaren saptanan h zl y kanma görüldü (Resim 1). Bir bazal hücreli adenomda da benzer kontrastlanma görüldü. Tablo 1. Histopatoloji Parotis tümörlerinin patolojilerine göre da l m. Lezyon say s Pleomorfik adenom 12 Warthin tümörü 10 Bazal hücreli adenom 1 Lipom 3 Benign kist 3 Lenfadenopati 3 Malign tümör 7 Adenoid kistik karsinom 2 Adenokarsinom 2 Asinik hücreli karsinom 2 Mukoepidermoid karsinom 1 On iki pleomorfik adenomun onunda her üç faz boyunca devam eden kontrastlanmada art fl saptand. Bir pleomorfik adenomda 30. saniyede devam kontrastlanma 90. saniye ve 5. dakikada anlaml farkl l k göstermedi. Bir pleomorfik adenomda 30. saniyede devam kontrastlanma 90. saniyede anlaml farkl l k göstermezken 5. dakikada kontraslanmas nda art fl saptand. Yedi malign tümörün beflinde 30. saniyede bafllayan yo un kontrastlanma 90. saniyede daha da artarken 5. dakikada kontraslanmas nda belirgin azalma gözlendi (Resim 3). Bir malign tümörde (asinik hücreli karsinom), 30. saniyede yo un kontrast tutulumu 90. saniyede de devam ederken 5. dakikada kontrastlanmada belirgin azalma görüldü. Baflka bir malign tümörde (adenokarsinom) 30. saniyede, tümörde yo un kontrast tutulumu sonras 90. saniyeden itibaren saptanan h zl y kanma görüldü. Bilgisayarl tomografi incelemeleri esnas nda 4 malign kitlede düzensiz kontur ve 24 benign kitlede düzgün kontur gözlendi. MRG incelemesinde, yedi malign tümörden beflinde düzensiz kontur (Resim 3) saptan rken dördünde T1 ve T2-a rl kl görüntülerde heterojen ve T2-a rl kl görüntülerde hipointens sinyal de ifliklikleri saptand. ki karsinom olgusunda düzgün kontur, bunlardan bir tanesinde heterojen sinyaller gözlendi. MRG incelemesinde benign parotis kitlelerinin 152 Türk Otolarengoloji Arflivi / Turkish Archives of Otolaryngology, Cilt / Volume 48, Say / Number 4, 2010

Parotis bezi kitlelerinin MRG ile üç fazl kontrastl çok kesitli BT incelemelerinin karfl laflt r lmas 26 s nda düzgün kontur saptand. Yedi benign parotis kitlesinde kapsülü düflündüren kitleyi çepeçevre saran düflük sinyalli ince bir kenar n varl gözlendi (Resim 1C). Do ruluk, duyarl l k, özgüllük, pozitif ve negatif öngörüm de erleri MRG incelemesi için s ras yla %86, %71, %89, %83, %93 ve üç fazl ÇKBT incelemesi için %82, %71, %85, %83 ve %96 olarak saptand (Tablo 2). Manyetik rezonans görüntüleme ve üç fazl kontrastl çok kesitli BT incelemeleri için Youden indeksi s ras yla %60 ve %56 olarak bulundu. Tart flma Parotis bezi küçük bir bez olmakla birlikte bu bezde oldukça farkl histolojiye sahip tümoral ve tümoral olmayan kitleler görülebilmektedir. Bunun sebebi bezin içinde sinir ve damar uzant lar ile lenfoid dokunun yayg n olmas ve bezin adenomatöz yap s d r. Benign lenfadenopati ve lokalize enfeksiyon en s k karfl lafl lan tümöral olmayan kitle sebebidir. Benign lenfadenopatilerin tan s B-mod sonografi ve Doppler sonografi incelemeleri ile s kl kla kolayl kla yap labilmektedir. Derin lob yerleflimli ya da derin lob uzan m olan herhangi bir kitle tipinde angulus mandibuladan kaynaklanan artefaktlar lezyonun de erlendirilmesini s kl kla güçlefltirmektedir. Ayr ca kitlenin benign-malign ayr m nda ve lezyonun çevre yap lara uzan m n n saptanmas nda ultrasonografi yetersiz kalabilmektedir. 8 Bu güçlüklerin üstesinden gelen kesit görüntüleme yöntemleri BT ve MRG olmufltur. Bu modalitelerin kullan m ile yap lan dinamik çal flmalarda lezyonlar n benign-malign ayr m n n yap lmas nda hatta pleomorfik adenoma, Warthin tümörü gibi baz benign kitlelerin spesifik histolojisinin saptanmas nda oldukça baflar l sonuçlar al nm flt r. 1-3,9-11 Kontrast maddenin intravenöz uygulanmas n takiben, spiral ve ÇKBT cihazlar ile yap lan dinamik kontrastl BT çal flmalar n n parotis kitle karakterizasyonunda yard mc oldu u gösterilmifltir. Lev ve ark. Tablo 2. Benign ve malign parotis kitlelerinin ayr m nda MRG ve üç fazl kontrastl BT yöntemlerinin performanslar n n karfl laflt r lmas. Tan performans MRG Üç fazl BT Do ruluk (%) 31/36 (86) 29/35 (82) Özgüllük (%) 26/29 (89) 24/28 (85) Duyarl l k (%) 5/7 (71) 5/7 (71) Negativ öngörüm de eri (%) 28/30 (93) 28/29(96) Positive öngörüm de eri (%) 5/6 (83) 5/6 (83) MRG: Manyetik rezonans görüntüleme, BT: Bilgisayarl tomografi. tek kesitli spiral BT ile yapt klar çal flmada plemorfik adenomlar n geç fazlarda tedrici kontrastlanma gösterdi ini saptad lar. 12 Choi ve ark. n n yine tek kesitli spiral BT kullan larak yap lan genifl serili çal flmalar nda bu bulgu do ruland, ayr ca bu araflt rmac lar Warthin tümörlarinin malign tümörlere göre daha erken kontrast yo unlu una ulaflt n saptad lar. 2 Çok kesitli BT ile yapt m z daha önceki bir çal flmam zda intravenöz kontrast madde sonras 30. saniyede tümörde saptanan pik kontrast tutulumunun ve sonras nda saptanan h zl y kanman n Warthin tümörünün tan s nda de erli bir bulgu oldu u gösterilmifltir. 1 Bu çal flmada 90. saniyedeki pik kontrastlanman n malign tümörlerin tan s nda ve tümör içindeki tedrici kontrastlanman n pleomorfik adenomalar n tan s nda yararl oldu u gösterilmifltir. Bir son çal flmada, Jin ve ark. kontrast madde verilmeden yap lan de erlendirmelerde, pleomorfik adenomalarda mevcut olan ortalama atenüasyon de erlerinin Warthin tümörlerinden düflük olmakla birlikte Warthin tümörleri ve malign tümörlerle örtüfltüflebildi ini saptad lar. 13 Bu makalede pik kontrastlanma zamanlar yla birlikte tümörlerin kontrast n b rakma h z (kontrast n y kanma h z ) da de erlendirilmifltir. Pik kontrastlanma zamanlar n n benign ve malign tümörlerde örtüflebilece i ancak tümörlerin kontrast n b rakma h z nda benign ve malign tümörler aras nda anlaml farkl l klar oldu u saptanm flt r. Parotis bezinde MRG ile yap lan baz çal flmalarda tümörün sinyal yo unluk özelli i ve kontur dü- Türk Otolarengoloji Arflivi / Turkish Archives of Otolaryngology, Cilt / Volume 48, Say / Number 4, 2010 153

Yerli H ve ark. zensizli i gibi geleneksel MRG bulgular n n benignmalign ayr m nda yeterli olmayabilece i ileri sürülmüfltür. 6,14 Tsushima ve ark. T2-a rl kl görüntülerdeki parlak sinyal özelli inin pleomorfik adenomlar n tan s nda yaral bir bulgu oldu unu saptad lar. 15 Bununla birlikte özellikle çok miktarda migzoid komponent içermeyen baz pleomorfik adenomlarda bu bulgunun görülmeyebilece i vurgulanm flt r. 9 Bu gibi nedenlerle daha sonra yap lan baz çal flmalarda difüzyon a rl kl MRG incelemesinin benignmalign ayr m nda yararl olup olmayaca araflt r lm flt r. Bu çal flmalarda pleomorfik adenomlar n artm fl difüzyon gösterdi i, di er benign ve malign tümörlerin ADC (apparent diffusion coefficient) de- erlerinin ise örtüflebilece i sonucuna var lm flt r. 9 Tümördeki düzensiz kontur özelli inin ve T2-a rl kl sekanslardaki heterojen-hipointens sinyallerin malign tümörlerin tan s nda hala en de erli bulgular oldu u sonucuna var lm flt r. 16 Literatürde, parotis kitlelerinin benign-malign ayr m n n yap lmas nda ve histoloik tiplendirilmesinin yap lmas nda dinamik BT ve MRG incelemesi ile ilgili çal flmalar mevcutken, 1-3,11 üç fazl dinamik ÇKBT ile geleneksel MRG sekanslar n karfl laflt ran bir çal flma mevcut de ildir. Bu çal flmada parotis bezi tümörlerinde benign-malign ayr m n n yap lmas nda, MRG ve üç fazl kontrastl ÇKBT incelemelerinin tan daki etkinliklerinin karfl laflt r lmas amaçland. Çal flmam zda parotis bezi kitlelerinin benign-malign ayr m nda iki yöntemin birbirine belirgin üstünlü ü saptanmam flt r. Manyetik rezonans görüntüleme ve üç fazl kontrastl ÇKBT incelemelerinin tan sal do ruluk oranlar ve Youden indeksi s ras yla %86-%60 ve %82-56 olarak bulunmufltur. Literatürde MRG ile yap lan çal flmalarda yöntemin do rulu u hakk nda %60-%90 aras nda de iflen oranlar bildirilmifltir. 3-7 Çal flmam zdan elde etti imiz sonuçlar literatür ile uyumlu bulunmufltur. MRG ile ilgili önemli bir dezavantaj, dar alan ya da kapal alan fobisi olanlarda incelemenin mümkün olamamas d r. Çal flmam zda BT incelemesi mümkün olabilen üç olguda MRG incelemesi gerçeklefltirilememifltir. ki olguda dar alan korkusu gözlendi, bu olgularda tüm çabalara ra men kooperasyon kurulmas mümkün olmad ve tetkik tamamlanamad. Bir olguda ise aksiyal iskeletteki dejeneratif de ifliklikler nedeniyle sarg ve hastan n uygun pozisyonu sa lanamam flt r. Çal flmam zda hiçbir olguda, MRG için kontrendikasyon oluflturabilecek ferromanyetik cihaz (klips, stent, implant vb) mevcut de ildi. Çal flmam z parotis kitlelerinin de erlendirilmesinde ÇKBT nin MRG ye göre kolay uygulanabilir bir tetkik oldu unu göstermifltir. Literatürde parotis bezi kitlelerinin de erlendirilmesine yönelik olarak ÇKBT cihaz ile yap lan iki çal flma mevcuttur. 1,13 ÇKBT cihazlar, h zl kesit alabilme, yüksek uzaysal çözünürlük ve kontrast-zaman optimizasyonunu daha iyi yapabilmesi özellikleri ile lezyonlar n farkl fazlardaki boyanma özelli ini gösterebilir. 1 Çal flmam z, parotis kitlesine yönelik olarak befl dakika içinde üç faz olarak yap lan kontrastl dinamik incelemenin yüksek kesinlik de eri verdi ini göstermektedir. Ancak inceleme süresinin daha da k salt labilece ini, bunun için ileri çal flmalara gereksinim oldu- unu öngörmekteyiz. Bilgisayarl tomografi ile ilgili en önemli önemli dezavantaj, iyonizan radyasyon kullan m d r. Kullan lan X fl n n olabildi ince azaltman n yolu, düflük doz içeren protokollerin gelifltirilmesi ve çal flmam zda oldu u gibi ilk fazdan sonraki fazlarda, yaln zca kitle düzeyinden belli say da görüntü al nmas d r. Jin ve ark. yapt klar çal flmada standart dozun çok daha alt nda bir doz kullanarak parotis kitlelerini karakterize etmeyi baflard lar. 13 Sonuç olarak parotis bezi kitlelerinin tan s nda, MRG ve üç fazl ÇKBT incelemeleri benzer derecede etkin yöntemlerdir. Metod seçiminde, iyonizan radyasyon, yöntemin ulafl labilirli i, hasta kooperasyonu ve konforu, tetkik maliyeti, ferromanyetik cihaz n varl gibi faktörler göz önünde bulundurulmal d r. 154 Türk Otolarengoloji Arflivi / Turkish Archives of Otolaryngology, Cilt / Volume 48, Say / Number 4, 2010

Parotis bezi kitlelerinin MRG ile üç fazl kontrastl çok kesitli BT incelemelerinin karfl laflt r lmas Kaynaklar 1. Yerli H, Ayd n E, Coflkun M, et al. Dynamic multislice computed tomography findings for parotid gland tumors. J Comput Assist Tomogr 2007;31:309-16. 2. Choi DS, Na DG, Byun HS, et al. Salivary gland tumors: evaluation with two-phase helical CT. Radiology 2000;214:231-6. 3. Yabuuchi H, Fukuya T, Tajima T, Hachitanda Y, Tomita K, Koga M. Salivary gland tumors: diagnostic value of gadoliniumenhanced dynamic MR imaging with histopathologic correlation. Radiology 2003;226:345-54. 4. Takashima S, Takayama F, Wang Q, Kurozumi M, Sekiyama Y, Sone S. Parotid gland lesions: diagnosis of malignancy with MRI and flow cytometric DNA analysis and cytology in fine-needle aspiration biopsy. Head Neck 1999;21:43-51. 5. Howlett DC, Kesse KW, Hughes DV, Sallomi DF. The role of imaging in the evaluation of parotid disease. Clin Radiol 2002; 57:692-701. 6. Ikeda K, Katoh T, Ha-Kawa SK, Iwai H, Yamashita T, Tanaka Y. The usefulness of MR in establishing the diagnosis of parotid pleomorphic adenoma. AJNR Am J Neuroradiol 1996;17:555-9. 7. Ikeda M, Motoori K, Hanazawa T, et al. Warthin tumor of the parotid gland: diagnostic value of MR imaging with histopathologic correlation. AJNR Am J Neuroradiol 2004; 25:1256-62. 8. Yerli H, A ldere AM. Parotid gland tumors: advanced imaging Technologies. In: Hayat E, editor. Cancer imaging: instrumentation and applications. Vol. 2. London; Elsevier; 2008. p. 563-73. 9. Yerli H, A ldere AM, Ayd n E, et al. Value of apparent diffusion coefficient calculation in the differential diagnosis of parotid gland tumors. Acta Radiol 2007;48:980-7. 10. Motoori K, Iida Y, Nagai Y, et al. MR imaging of salivary duct carcinoma. AJNR Am J Neuroradiol 2005;26:1201-6. 11. Alibek S, Zenk J, Bozzato A, et al. The value of dynamic MRI studies in parotid tumors. Acad Radiol 2007;14:701-10. 12. Lev MH, Khanduja K, Morris PP, Curtin HD. Parotid pleomorphic adenomas: delayed CT enhancement. AJNR Am J Neuroradiol 1998;19:1835-9. 13. Jin GQ, Su DK, Xie D, Zhao W, Liu LD, Zhu XN. Distinguishing benign from malignant parotid gland tumours: low-dose multi-phasic CT protocol with 5-minute delay. Eur Radiol 2011;21:1692-8. 14. Vogl TJ, Dresel SH, Späth M, et al. Parotid gland: plain and gadolinium-enhanced MR imaging. Radiology 1990;177:667-74. 15. Tsushima Y, Matsumoto M, Endo K, Aihara T, Nakajima T. Characteristic bright signal of parotid pleomorphic adenomas on T2- weighted MR images with pathological correlation. Clin Radiol 1994;49:485-9. 16. Yerli H, Ayd n E, Haberal N, Harman A, Kaskati T, Alibek S. Diagnosing common parotid tumours with magnetic resonance imaging including diffusion-weighted imaging vs fine-needle aspiration cytology: a comparative study. Dentomaxillofac Radiol 2010;39:349-55. Ba lant Çak flmas : Ba lant çak flmas bulunmad belirtilmifltir. letiflim Adresi: Dr. Hasan Yerli Baflkent Üniversitesi T p Fakültesi Zübeyde Han m Uygulama ve Araflt rma Merkezi 6371 Sok. No:34 Bostanl Karfl yaka ZM R Tel: (0232) 336 94 21 Fax: (0232) 330 52 30 e-posta: hasanyerli@yahoo.com Türk Otolarengoloji Arflivi / Turkish Archives of Otolaryngology, Cilt / Volume 48, Say / Number 4, 2010 155