ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ Hazırlayanlar: Habib Hürmüzlü, ORSAM Danışmanı Firuze Yağmur Gökler, ORSAM Araştırma Asistanı 15-30 Eylül 2015 - Sayı:66 SALİHİ: KERKÜKTE SİYASİ VE İDARİ GERGİNLİK VAR 16 Eylül 2015 Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi Kerkük'teki siyasi ve idari gerginliklere değindi. Kerkük gündeminden bir türlü düşmek bilmeyen Kerkük Valisi Necmettin Kerim'in vilayetteki ırkçı tavırlarına ışık tutan Salihi, Kerkük Valisi'nin aldığı haksız kararları da eleştirdi. (Türkmen Şanı) TÜRKMEN GENÇLİĞİ ŞEHİDİNİ UNUTMADI 16 Eylül 2015 Türkmen Şehit General Adnan Beyatlı nın şahadetinin 3. yıldönümü münasebetiyle Irak Türkmen Öğrenci ve Gençler Derneği şehidin mezarını ziyaret etti. Ziyaret sırasında Kuran-ı Kerim ve duaların okundu. Irak Türkmen Öğrenci ve Gençler Derneği Başkanı Ahmet Ömer Neccar şehidin mezarına bir çelenk bıraktı.
Türkmen Şehit General Adnan Beyatlı Irak genelinde ve özel olarak Kerkük te emniyet güçlerinin önde gelen kadro liderlerinden biriydi. Türkmen şehit Kerkük ve Türkmen halkına büyük hizmetlerde bulunmuştur. Milliyetçi ve vatansever kişiliğiyle tanınan şehit, 2012 yılının Eylül ayında hain bir saldırı sonucunda şehit olmuştur. (Irak Türkmen Öğrenci ve Gençler Derneği) TİKA DAN TÜRKMEN OKULLARINA DESTEK GİRİŞİMLERİ 17 Eylül 2015 Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi, Türkiye nin en büyük yardım kuruluşu olan Türkiye İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) Heyeti ni başkanlık binasında kabul etti. Ziyarette, TİKA Başkan Danışmanı Kamil Kolabaş, TİKA Irak Sorumlusu Sibel Güney in yanı sıra, Irak Türkmen Cephesi Başkan Yardımcısı ve diğer yetkililer de hazır bulundular. TİKA heyeti, ziyaretin amacının Kerkük te olan Türkmen okullarına destek ve tüm ihtiyaçlarını gidermek olduğunu söyledi. Irak Türkmen Cephesi Başkanı Erşat Salihi ise, bu ziyaretten memnuniyet duyduğunu belirterek, heyete yapacakları yardımlardan dolayı teşekkür etti. Salihi, TİKA gibi büyük bir kuruluşun Türkmen okullarına yapacakları yardımın çok faydalı olacağını kaydetti. Salihi, ayrıca Türkmenlere yapılacak olan her türlü hizmet ve yardım konusunda, Irak Türkmen Cephesi ile TİKA arasında işbirliğinin devamını istedi. (www.bizturkmeniz.com) SÜNDÜZ ABBAS DÜNYADA EN MEŞHUR BİN KADIN ARASINDA SEÇİLDİ 18 Eylül 2015 Tanınmış Fransız Kadın Dergisi Le Fait de Maxmille, 2015 yılında politika, medya, akademi ve sosyal alanlarda Ortadoğu ve Arap dünyasında öne çıkmış ve tanınmış kadınlarla ilgili bir anket düzenledi. Anketin sonucunu derginin son sayısında açıkladı. Irak Türkmen Cephesi
Londra Temsilcisi Sündüz Abbas dünyada, adı geçen alanlarda önde gelen kadınlardan biri olarak seçildi. Dergi Sündüz Abbas ı sayısında şu şekilde takdim etti: Sivil toplum alanlarında ve sivil arenada faaliyet gösteren ve halen Londra da ikamet eden Iraklı Türkmendir. Sündüz Abbas insan hakları ve özellikle kadın haklarını savunmada büyük çabalar harcamış ve bu alanda büyük bir rol oynamıştır. Sündüz Abbas Irak ı ve özellikle Türkmenleri ilgilendiren konularda dünya basınında ün yapmıştır. Sündüz Abbas ın yanı sıra aynı listede Iraklı kadınlardan mühendis Zeha Haddad, Medyacı Leyla El-Şehli nin de ismi geçmiştir. (Efkar Hurra) KERKÜK TE BİR HAKİM ÖLDÜRÜLDÜ 20 Eylül 2015 Kerkük Mahkemesinde Yargıç olan Hamis El-Ubeydi, 20 Eylül günü 3 korumasıyla birlikte şehrin merkezinde olan Kudüs caddesinden geçerken kimliği belirsiz silahlı kişiler tarafından öldürülmüştür. Hırsızlık, adam kaçırma, cinayet ve patlama olayları son günlerde hızlı bir şekilde şehirde artamaya başlamıştır. (Sky Press) TÜRKMENLER DEN ITC YE SONSUZ DESTEK 21 Eylül 2015 Irak Türkmen Aşiretler Meclisi ile Türkmen Sivil Toplum Örgütlerinin ortaklaşa düzenledikleri Irak Türkmenlerinin davası Milli bir davadır başlıklı konferansta, Irak Türkmen Cephesi ne bir kez daha sonsuz desteklerini ifade ettiler. Konferansa katılan Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Milletvekili Erşat Salihi, bir konuşma yaparak Irak ta ve özellikle Kerkük te Türkmenlerin yaşadıkları sorunları dile getirdi. Salihi, Irak ın siyasi ve güvenlik krizi yaşadığını, kota olayının başarısız olduğunu ve tüm siyasi partilerin bunu itiraf etmeleri gerektiğini dile getirmiştir. Ayrıca Başbakan İbadi nin yapmış olduğu reformlara da kanaat getirmediğini de ifade etmiştir. Irak Türkmen Cephesi Başkanı Salihi, konuşmasının devamında Türkmen davasının mezhepsel çatışmaların dışında olduğunu ve bu Milliyetçi davanın mezhepsel bir çatışmaya çekilemeyeceğini kaydetti. Salihi tüm Türkmen siyasi partilere seslenerek bu tür girişimlerin karşısında birlik ve beraberlik içinde olmalarını istedi. Irak Türkmen Aşiretler Meclisi Başkanı Feyzullah Sarıkahya, Merkezi Hükümetten Türkmenlere karşı yaptığı izole ve dışlama politikalarından uzak durmalarını talep ederken, Türkmenlere de yapılan oyunlar karşısında tek yürek olun çağrısında bulundu. Türkmen Milletvekili Niyazi Mimaroğlu da Türkmen coğrafyasında yaşanan terör olayları ile
Türkmenleri bölgeden boşaltmak istediklerini söylemiş ve şimdiye kadar da 300 bin Türkmenin yerlerini terk ettiğini belirtmiştir. Konferansın sonunda katılanlar yaşanan son olaylar ile ilgili bir bildiri yayınlamışlardır. Bildiride şu ifadelere yer verilmiştir: Biz, Türkmen Aşiretler ve Ayan Meclisi temsilcileri ile Türkmen Sivil Toplum Örgütü temsilcileri, Irak Türkmen Aşiretler Meclis binasında yaptığımız toplantıda, Türkmenleri ayrıştıracak, çatışmaya sürükleyecek ve mezhepsel karanlıklara çekecek her türlü oyuna hayır diyoruz. Toplantı sonunda, aşağıdaki tavsiye ve kanaate vardığımızı bildiriyoruz. 1.Türkmen Aşiretler ve Ayanı Meclisi ve Türkmen Sivil Toplum Örgütleri, Irak Türkmen Cephesi nin mezhepsel projelere karşı olmasından dolayı sonsuz destekliyoruz, 2.Mezhepsel her türlü ayrışmaya ve Türkmenleri parçalamak isteyen her türlü olaya karşı olduğumuzu bildiriyoruz, 3.Hükümetin yapmaya çalıştığı reformların kapsayıcı olmasını ve Türkmenlerin izole edilmemesini istiyoruz, 4.Bazı siyasi partilere çağrıda bulunarak, Türkmen siyasi kurumlarının içişlerine müdahale etmemelerini rica ediyor ve bu tür müdahalelerin Irak yasalarına, demokrasiye ve siyasi ahlaka aykırı olduğunu bildiriyoruz, 5.Türkmen halkına çağrıda bulunarak, mezhepçi ayrıştırmalardan uzak durmalarını ve dikkatli olmalarını talep ediyoruz, 6.Tüm Türkmen siyasi partilere çağrıda bulunarak, Hükümetin yaptığı reformlara karşı açıkça görüş bildirmelerini ve Türkmenlerin siyasi ve idari yerlerde temsil edilmelerinin istenmesini talep ediyoruz, 7. Tüm Türkmen Milliyetçi ve İslami partilerin Türkmen projesi hakkında açık görüş bildirmelerini ve bu olayın her hangi bir siyasi parti tarafından suistimal edilmemesini talep ediyoruz, 8.Tüm Türkmen partilerine, diğer siyasi partiler ile yapacakları görüşmelerde açık olmalarını talep ediyoruz. (Türkmen Şanı)
TÜRKMENLERE KARŞI YAPILAN HAKSIZLIKLAR ULUSLARARASI BİR RAPORDA BELGELENDİ 27 Eylül 2015 Masarat Kültür ve Medya Kalkınma kuruluşu Irak taki etnik ve dini oluşumların karşı karşıya kaldığı sıkıntıları ve hak gasplarını Arapça ve İngilizce olarak 144 sayfalık bir raporla belgeledi. Rapor Türkmen oluşumunu incelerken bu oluşumun değişik taraflarca saldırı ve haksızlıklara uğradığını ve bu oluşumun yaşadıkları toprakların Irak merkezi hükümeti ve Irak Kürt (Kürdistan) Bölgesel Yönetimi arasında kalması bu durumu daha da zorlaştırdığını saptamıştır. Rapor Türkmenlerin birey ve oluşum olarak hayat haklarını ve güvencelerini hedef alan birçok olayı tespit etmiş ve bunu Türkmenleri Kurtarma Örgütü dahil birçok Türkmen kuruluşların kaynaklarıyla belgelemiştir. Raporda, Türkmenlerin Telafer, Kerkük, Hanekin ve birçok Türkmen bölgelerinde maruz kaldıkları adam öldürme, adam kaçırma, tehdit ve gasp olaylarına değinerek bu olayların Türkmen bölgelerinin demografik yapısını değiştirdiğinden bahsetmiştir. Raporda Türkmenlerin ağır baskılara maruz kaldıkları ve bu baskıların kendi dil ve kültürlerini yok etmeye yönelik olduğu da gözler önüne serilmiştir. Raporda Merkezi Hükümetin sivil Türkmenleri korumakta başarısız olduğunu, 2013 yılının başlarında Kerkük, Musul ve Selahaddin vilayetlerinde Türkmenlere karşı 556 saldırı vuku bulduğuna değinilmiştir. Raporda, meydana gelen saldırılardan birinde 54 kişinin öldürüldüğü,77 kişinin yaralandığı ve 87 konuta zarar geldiği bilgisi verilmiştir. Rapor bu bilgileri belgelendirmek üzere yargıçlar, avukatlar, polisler, il meclisi üyeleri ve vali yardımcılarına kadar çoğu Türkmen olan kişilere başvurarak bu raporu düzenlemiştir. Raporda yaşanan bu olayların en fazla Kerkük ve Tuzhurmatu ilçesinde vuku bulduğu saptanmıştır. Raporda örnek olarak aşağıda adı geçen olaylara değinilmiştir:
- 8 Temmuz 2015 tarihinde bir Türkmen döviz bürosu sahibi, 4 kişiden oluşan silahlı bir grubun saldırısına uğramış ve silah zoruyla evinden 350 milyon Irak dinarı gasp edilmiştir. Görgü şahitlerinin anlattıklarına göre bu kişiler birkaç hafta önce aynı bölgede bazı Türkmen kuyumcuları gasp eden aynı grup olduğu belirtilmiştir. - 26 Temmuz 2015 tarihinde de Dakuk ilçesinde bir kahvede çalışan Ali Mustafa isimli bir gencin başı kesilmiş olarak cesedi bulunmuştur. Raporda, zorla göçe tabi tutma, bölgelerini demografik yönden değiştirme çabalarının planlı bir şekilde yapıldığını, arazi ve konutları gasp, nüfus ve tapu kayıtlarında oynamalar gibi birçok durumla Türkmenlerin karşı karşıya kaldığı da bildirilmiştir. Raporda ayrıca Türkmenlerin değişik idari görevlerden uzaklaştırılmalarından şikayetçi oldukları vurgulanmıştır. Buna en belirgin örnek olarak da Yüksek Öğretim Bakanlığı tarafından Kerkük Üniversitesi Rektörü olarak atanan Dr. Abbas Taki nin üniversite bürosunda saldırıya uğraması ve istifaya etmeye zorlanması gösterilmiştir. Raporda, İçişleri Bakanlığının vermiş olduğu emirlere rağmen Kerkük İstihbarat Müdürü Albay Orhan Halil in Kerkük Valisi tarafından görevden alınması, Kerkük ün akıbeti hakkında Kürt ve Arap tarafları arasında yapılan müzakerelerde Türkmenlere bir taraf olarak yer verilmemesi, Türkmen yerleşim bölgeleriyle diğer yerleşim bölgeleri arasında hizmet bakımından büyük bir uçurumun bulunmuş olması ve yerel hükümetin Türkmen bölgelerini ihmal etmiş olması Türkmenlerin ciddi bir şekilde endişe duymalarına neden olduğu ifade edilmiştir. Rapor ayrıca maddi sıkıntı bahane edilerek El-Turkmeniye televizyon kanalının kapatılmaya çalışılması ve Türkmenlerin kendi dillerini kullanma yönünde kısıtlamalar getirilmesine de yer verilmiştir. Anayasaya göre Türkmencenin Türkmenlerin çoğunlukta olduğu idari birimlerde resmi dil olarak tanınmasına rağmen birçok okulda eğitimin Türkmence yapılması engellenmekte ve sadece bir ders olarak verilmeye mecbur edilmektedir. Türkmen okullarına Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yeterli teçhizatın verilmemesine de yer verilmiştir. (Mehdi Sadun Beyatlı/ Efkar Hurra)