FAO GIDA FİYAT ENDEKSİ, OCAK 2015 FAO gıda fiyat endeksi, uluslararası gıda emtia fiyatlarına ilişkin değişimleri aylık olarak ölçen bir endekstir. 5 emtia grubuna (et, mandıra, şeker, hububat ve yağ) dâhil toplam 73 gıda maddesi fiyatının, ticaretteki paylarına göre ağırlıklandırılmasıyla oluşturulmuştur. Hesaplamalarda 2-4 yılları arasındaki ihracat verileri temel alınmaktadır. Endeks hesaplamalarında 2-4 yılları ortalama fiyatları 100 alınarak değişimler aylık olarak izlenmiştir. Son 2 aya ilişkin veriler tahmini değerler olup, revize edilebilir. 2015 Ocak ayında FAO Gıda Fiyat Endeksi ortalama 182,7 puan ile revize 1 edilen Aralık değerinin 3,6 puan (% 1,9) altında gerçekleşti. Şeker ve Süt ürünleri fiyatları geçtiğimiz ay değişim göstermezken, diğer emtia fiyatlarında düşüşler gözlendi ve en fazla düşüşün yaşandığı ürün grupları hububat ve yağ oldu. Ekim 2014 deki kısa bir durgunluğun dışında, 2014 Nisan ayından buyana FAO Gıda Fiyat Endeksi her ay düşüş gösterdi. FAO Yıllar Değişim % 2015 2014 2013 2012 2011 2010 9 8 2014/15 2010/15 Gıda 182,7 201,8 209,8 213,3 229,9 188,0,3 201,4-9,5-2,8 Et 194,3 198,3 184,1 182,0 183,3 158,3 141,3,7-2,0 22,8 B.baş Eti 245,9,9 197,2 194,8,8 164,8 135,5 158,1 6,5 49,2 K.Baş Eti 168,8 202,4 178,3 205,3 231,8 158,1,9 128,4-16,6 6,8 Kanatlı Eti 197,7,3 206,3,9 205,7 179,0 161,6 184,3-1,3 10,4 Domuz Eti 145,7 164,5 156,9 152,6 152,6 137,6 131,4 152,3-11,5 5,9 Süt ve Süt Ürünleri 173,8 224,1 242,7 193,6 229,5 206,6 148,6 223,1-22,4-15,9 Hububat 177,4 191,9 219,3 236,1,9 179,2,2 232,1-7,6-1,0 Yağ 156,0 181,1 193,0 223,9 254,5 197,4 152,8 227,1-13,9-21,0 Şeker 217,7 241,2 251,0 305,7 368,9 302,0 257,3 181,6-9,7-27,9 FA O GIDA Fİ YAT E N D E KSİ ( 2 0 0 2-2 004=100) 2015; 183 2010 1 FAO Gıda Fiyat Endeksinin hesaplandığı zaman diliminde, diğer emtia gruplarının aksine, Et Fiyat Endeksi için gerekli fiyatlar açıklanmamış oluyor. Bu nedenle son aylar için Et Fiyat Endeksi öngörüler ve gerçekleşen fiyatların birleşiminden hesaplanıyor. Gerçekleşen et fiyatları açıklandıkça Et Fiyat Endeksinde ve dolayısıyla FAO Gıda Fiyat Endeksinde revizyonlar gerçekleşebiliyor.
390 365 340 FA O Fİ YAT E N D E KSLERİ ( 2 0 0 2-2 004=100) 368,9 315 290 265 215 165 140 254,5 232,1 227,1 217,7 223,1 201,8 201,4 194,3 181,6 182,7 177,4 173,8,7 156,0 8 2010 Gıda Et Mandıra Hububat Yağ Şeker 280 270 260 GIDA A LT Fİ YAT E N D E KSLERİ ( 2 0 0 2-2 0 04=100) FAO Süt ve Süt Ürünleri Fiyat Endeksi 2013 2014 2015 hububat yağ şeker et mandıra Gıda FAO Süt ve Süt Ürünleri Fiyat Endeksi; tereyağı, peynir, yağlı süt tozu ve yağsız süt tozu ihracat fiyatlarının 2-4 dönemi ihracat paylarına göre ağırlıklandırılmasıyla elde edilmektedir. FAO Süt ve Süt ürünleri Fiyat Endeksi Ocak ayında 173,8 puan ile Aralık ayına göre değişim göstermedi. Peynir ve yağsız süt tozu fiyatlarında geçtiğimiz ay düşüş gerçekleşirken bu durum tereyağı fiyatlarındaki yükseliş ile dengelendi. Yağlı süt tozu fiyatları ise Ocak ayında değişmedi. Euro daki değer kaybı ile birlikte Avrupa ihracat fiyatları, Okyanusya ve ABD fiyatlarıyla aynı seviyede. Mevsimsel olarak Okyanusya süt üretiminde hızlı bir düşüşe neden olan kurak hava ve Avrupa birliği genelinde Nisan-Mart kota döneminin sonuna yaklaşılması sebebiyle kota aşımı vergilerinden sakınmak için üretimin yavaşlaması; dünya pazarlarına yeni arzların girişini sınırlandırmıştır.
300 S Ü T V E S Ü T Ü R Ü N L E R İ Fİ YAT E N D E KSİ ( 2 0 0 2-2 0 04=100) 280 260 174 FAO Et Fiyat Endeksi FAO Et Fiyatları Endeksi; 13 kümes hayvanı, 7 büyükbaş hayvan, 6 domuz ve 1 küçükbaş hayvan ürününün ihracat fiyatlarının 2-4 ihracat paylarına göre ağırlıklandırılmasıyla elde edilmektedir. FAO Et ve Et Ürünleri Fiyat Endeksi Ocak ayında 194,3 puan ile revize edilen Aralık değerinin 3,2 puan (% 1,6) altında gerçekleşti. Dolara bağlı olarak özellikle Euro başta olmak üzere paritelerde yaşanan düşüş ile birlikte geçtiğimiz ay endeks geriledi. Bu durumdan en çok etkilenen ürünler Avrupa da domuz eti, Avustralya da büyük baş eti ve Y.Zelanda da küçükbaş eti. Ayrıca bol ihracat arzı da domuz eti fiyatlarını baskılıyor. Aralık Et Fiyat endeksi 204 puan olarak açıklanmıştı ve bu ay 197,5 puan olarak revize edildi. Bunun en büyük nedeni beklenmedik şekilde keskin bir düşüş yaşayan Brezilya domuz eti ihracat fiyatları ve Brezilya kanatlı eti fiyatları. 285 FA O E T Fİ YAT B İ L E ŞENLERİ E N D E KSİ ( 2 0 0 2-2 004=100) 265 245 225 205 185 165 145 2013 2014 2015 Küçükbaş Eti Domuz eti Büyükbaş Eti Kanatlı Eti Et
270 260 270 B Ü Y Ü KBAŞ E T İ Fİ YAT E N D E KSİ (2-4=100) 246 KÜÇÜKBAŞ E T İ Fİ YAT E N D E KSİ ( 2 0 0 2-2 004=100) 169 D O M U Z E T İ FİYAT E N D E KSİ 140 130 146 KANAT L I E T İ Fİ YAT E N D E KSİ 198
Et Kanatlı Domuz B.baş K.baş 4 114 114 115 113 115 5 124 132 122 119 123 6 121 122 123 121 103 7 131 151 125 126 108 8 161 184 152 158 128 9 141 162 131 135 151 2010 158 179 138 165 158 2011 183 206 153 191 232 2012 182 201 153 195 205 2013 184 206 157 197 178 2014 198 165 231 202 2015 Ocak 194 198 146 246 169 Alt endekslerin içerikleri Kanatlı Eti endeksi Domuz Eti endeksi Sığır Eti endeksi Koyun Eti endeksi ULUSLARASI ET FİYAT ENDEKSİ (2-4=100) ABD : Etlik piliç, ihracat birim değeri Brezilya : Tavuk için ihracat birim değeri (FOB) ABD: Dondurulmuş domuz eti, ihracat birim fiyatı Brezilya: Dondurulmuş domuz eti ihracat birim fiyatı Almanya: E kalite domuz karkas aylık market fiyatı ABD : Dondurulmuş sığır eti ihracat birim fiyatı Brezilya : Dondurulmuş sığır eti ihracat birim fiyatı Avustralya : 90CL inek eti ABD'ye ihracat fiyatları (FAS) ABD liman cif teslim (doğu yakası), Kasım02'den itibaren : kol gerdan ve inek ön çeyrekleri Y.Zelenda: Kuzu ihracat fiyatı 17.5 kg karkas ağırlığı KANATLI ETİ FİYATLARI ABD 1/ Brezilya 2/........ $/ton........ 4 757 1033 5 847 1228 6 734 1 7 935 1443 8 997 1896 9 989 1552 2010 1032 1781 2011 1147 2083 2012 1228 1931 2013 1229 2014 2014 1209 1940 2015 Ocak 1 1870 1/ ABD : Etlik piliç, ihracat birim değeri 2/ Brezilya : Tavuk için ihracat birim değeri (FOB) BÜYÜKBAŞ ETİ FİYATLARI DOMUZ ETİ FİYATLARI ABD 1/ Brezilya 2/ Avustralya 3/...............$/ton.............. 4 3690 1848 2481 5 3919 1967 2565 6 3803 2219 2522 7 4023 2367 2544 8 4325 3785 3024 9 3897 3118 2562 2010 4378 3919 3272 2011 4516 4816 3944 2012 4913 4492 4176 2013 5535 4326 4009 2014 6682 4515 5016 2015 Ocak 7780 4550 5084 1/ ABD : Dondurulmuş Sığır Eti, ihracat birim değeri 2/ Brezilya : Dondurulmuş sığır eti kesimleri için 3/ Avustralya : 90CL inek eti ABD'ye ihracat fiyatları (FAS) ABD 1/ Brezilya 2/ Almanya 3/...............$/ton............. 4 2071 1646 1810 5 2161 2094 1830 6 1986 2134 1935 7 2117 0 7 8 2270 3000 2364 9 2 2223 2035 2010 2454 2747 1913 2011 2648 3023 2169 2012 2676 2784 2233 2013 2717 2872 2311 2014 3189 3434 6 2015 Ocak 3500 3000 1527 1/ ABD: Dondurulmuş ürünlerin ihracat birim fiyatı 2/ Brezilya : Donmuş domuz eti ihracat birim fiyatı 3/ Almanya : E kalite domuz karkas aylık market fiyatı
FAO Hububat, Yağ ve Şeker Fiyat Endeksi Hububat fiyat endeksi, Ocak ayında ortalama 177,4 puan ile bir önceki aya göre % 3,6 (6,6 puan) daha düşük. Bu düşüşün temel nedeni uluslararası buğday fiyatlarının % 7 oranında gerilemesi. Kaba tahıl ve pirinç fiyatlarında ise düşüş %1 seviyesinde gerçekleşti. Buğday fiyatlarında yaşanan keskin düşüş bu sezonki bol arz beklentisinden kaynaklanırken, stoklar ise son on yılın en yüksek seviyesinde seyrediyor. Bu değeriyle FAO Hububat Fiyat Endeksi Temmuz 2010 dan buyana en düşük seviyesine geriledi ve zirve yaptığı (267,7 puan) Haziran 8 endeks değerine göre de % 34 (90 puan) daha düşük. Bitkisel yağ fiyat endeksi, 2015 Ocak ayında 156 puan ile bir önceki aya göre % 2,9 (4,7 puan) düşük gerçekleşti ve Ekim 9 dan buyana en düşük seviyesine geriledi. Hem soya hem de palm yağı fiyatları geçtiğimiz ay düştü. Palm yağında düşük ithalat talebi ve soya fasulyesinde beklenen bol arz fiyat düşüşlerinde etkili oldu. Ayrıca, düşük ham petrol fiyatları, biodizel hammaddesi olarak bitkisel yağların rekabetçi yapısını sarsarak fiyatları etkilemeye devam ediyor. Şeker Fiyat Endeksi, Ocak ayında 217,7 puan ile bir önceki aya kıyasla değişmedi. Brezilya da Nisan ayında başlayan şeker hasadı öncesinde, belirsizlik hâkim. Hindistan, Tayland ve AB gibi diğer majör üretici bölgelerde beklenen bol arz Brezilya daki belirsizliğin endeks üzerindeki olumsuz etkilerini gideriyor. 270 H U B U B AT, YA Ğ, Ş E KER Fİ YAT E N D E KSLERİ Kaynak: FAO 2013 2014 2015 hububat yağ şeker Gıda Güncelleme tarihi: 05.02.2015 Bir sonraki güncelleme tarihi: 05.03.2015