MICROSOFT EXCEL - I İÇİNDEKİLER BAYBURT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ Genel Bilgiler Excel penceresinin tanıtımı Sekmelerin tanıtımı Temel Kavramlar Çalışma kitabı ile ilgili işlemler Çalışma sayfası ile ilgili işlemler Hücreler ile ilgili işlemler Satır ve Sütun ile ilgili işlemler HEDEFLER TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ Rabia KURNAZ Hesap tablosu programlarını tanımlayabilmek MS Excel ekranını tanıyabilmek Excel menüleri ve komutlarını tanımlayabilmek Excel de çalışma kitaplarıyla çalıiabilmek Elektronik tablolar oluşturabilmek Elektronik tablolarla ilgli birçok işlemi gerçekleştirebilmek ÜNİTE 8 ÜNİTE 8
HESAP TABLOSU PROGRAMLARI Hesap tablosu programlarıyla, veriler tablo ya da liste olarak tutulup bu veriler üzerinde basit ve karmaşık hesaplamalar yapılabilir, veriler çeşitli yöntemlerle özetlenebilir ya da analizi yapılabilir. Microsoft firmasının ürünü Microsoft Office paketindeki Excel programı ya da Sun Microsystems firmasının Open Office adlı ücretsiz program paketindeki Calc programı, yaygın olarak kullanılan hesap tablosu programlarıdır. GENEL OLARAK MS EXCEL EKRANI Hesap tablosu programı başlatıldığında, program penceresi açılır. Aşağıdaki şekilde, MS Excel programı ilk başlatıldığında açılan program penceresi ve ögeleri gösterilmektedir: 1. Excel Sekmelerinin Tanıtımı 1.1. Dosya Sekmesi Şekil 0-1: Genel olarak excel ekranı Bu sekme ile Yeni, Aç, Kaydet, Yazdır gibi komutların yanı sıra genel Excel ayarlarının yapılabileceği Seçenekler düğmesine de ulaşılabilir. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 2
1.2. Giriş Sekmesi Şekil 0-2: Dosya Menüsü Şekil 0-3: Giriş Sekmesi Excel deki temel işlemlerin yapılabileceği seçenekleri içerir. Her Excel kullanıcısının sıklıkla ihtiyaç duyabileceği birçok grup seçeneğini üzerinde bulundurur. Bunlar: Pano, Yazı Tipi, Hizalama, Sayı, Stiller, Hücreler ve Düzenleme seçenekleridir. 1.3. Ekle Sekmesi Şekil 0-4: Ekle Sekmesi Ekle sekmesi Excel e eklenebilecek resim, grafik, tablo, köprü vb. gibi işlevleri içerir. Ekle sekmesi seçildiğinde 8 tane grup ekrana gelir. Bunlar; Tablolar, Çizimler, Grafikler, Mini Grafikler, Filtre, Bağlantılar, Metin ve Simgeler gruplarıdır.. 1.4. Sayfa Düzeni Sekmesi Şekil 0-5: Sayfa Düzeni Sekmesi Bu sekme ile sayfa ayarları ve yazdırma ayarları gibi işlevler yapılır. Sayfa Düzeni sekmesi seçildiğinde 5 tane grup ekrana gelir. Bunlar; Temalar, Sayfa Yapısı, Sığdırmak İçin Ölçeklendir, Sayfa Seçenekleri ve Yerleştir gruplarıdır. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 3
1.5. Formüller Sekmesi Şekil 0-6: Formüller Sekmesi Formüller sekmesinde hesaplama araçları, fonksiyonlar ve fonksiyonlara ait işlevler bulunur. Formüller sekmesi seçildiğinde 4 tane grup ekrana gelir. Bunlar; İşlev Kitaplığı, Tanımlı Adlar, Formül Denetleme ve Hesaplama gruplarıdır. 1.6. Veri Sekmesi Şekil 0-7: Veri Sekmesi Bu sekmede Excel in sık kullanılan alt toplam, doğrulama, dış veri, hedef ara ve senaryolar gibi veri analiz etme araçları bulunur. Veri sekmesi seçildiğinde 5 tane grup ekrana gelir. Bunlar; Dış Veri Al, Bağlantılar, Sırala ve Filtre Uygula, Veri Araçları ve Anahat gruplarıdır. 1.7. Gözden Geçir Sekmesi Şekil 0-8: Gözden Geçir Sekmesi Bu sekmede yazım denetimi, açıklamalar, koruma ve paylaşım gibi işlevler bulunur. Gözden Geçir sekmesi seçildiğinde 4 tane grup ekrana gelir. Bunlar; Yazım Denetleme, Dil, Açıklamalar ve Değişiklikler gruplarıdır. 1.8. Görünüm Sekmesi Şekil 0-9: Görünüm Sekmesi Görünüm sekmesinde sayfa görünümleri, pencere işlemleri ve makrolar gibi işlevler bulunur. Görünüm sekmesi seçildiğinde 5 tane grup ekrana gelir. Bunlar; Çalışma Kitabı Görünümleri, Göster, Yakınlaştır, Pencere ve Makrolar gruplarıdır. 2. Temel Kavramlar Her bir Excel dosyasına Çalışma Kitabı denir. Çalışma kitabı içindeki sayfalara Çalışma Sayfası denir. Çalışma sayfası sütunlar ve satırlardan oluşur. Sütunlar harşerle, satırlar rakamlarla adlandırılmıştır. Sütunlara alan isimleri, satırlara da veriler yazılır. Satır ve Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 4
sütunların kesişmesi ile oluşan kutucuklara da Hücre adı verilir. Çalışma sayfasında bulunan her bir hücrenin bir Hücre Adresi vardır. Hücre adresi sütun harfi ile satır numarasının yan yana gelmesiyle oluşur. Hücreler metin ifadeleri, rakamlar ve hatta matematiksel formüller içerir. 2.1. Çalışma Kitabı İle İlgili İşlemler 2.1.1. Yeni Bir Çalışma Kitabı Oluşturmak Yeni bir çalışma kitabı oluşturmak için sırasıyla aşağıdaki adımlar izlenir; Dosya sekmesine tıklanır, Açılan görünümden Yeni bölümü seçilir, Bu bölüm altından önce Boş belge seçeneği ardından da Oluştur düğmesi tıklanır. Yeni bir çalışma kitabı oluşturmak için CTRL+N tuş kombinasyonu kullanılır. Şekil 0-10: Yeni Çalışma Kitabı Oluşturma 2.1.2. Çalışma Kitabını Kaydetmek Bir çalışma kitabını kaydetmek için sırasıyla aşağıdaki adımlar izlenir; Dosya sekmesine tıklanır, Açılan görünümden dosya ilk defa kaydedilecekse Kaydet bölümü, eğer dosyanın ismi, adı ya da dosya türü değiştirilecekse Farklı Kaydet bölümü seçilir, Bir çalışma kitabını kaydetmek için CTRL+S tuş kombinasyonu kullanılır. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 5
Ekrana gelen iletişim penceresinin Klasörler kısmından dosyanın kaydedileceği konum seçilip Dosya Adı kısmına dosyanın ismi girilir. Eğer dosyanın türü değiştirilecekse Kayıt Türü açılan kutusundan kaydedilmek istenilen format seçilip son olarak Kaydet düğmesi tıklanır. 2.1.3. Çalışma Kitabını Şifreli Kaydetmek Bir çalışma kitabını kaydederken şifre belirlemek için aşağıdaki adımlar izlenir: Dosya sekmesine tıklanır Açılan görünümden Bilgi alanı seçilir. Çalışma kitabını koru seçeneklerinden Parola ile Şifrele seçeneği seçilerek istenilen şifre belirlenir. Şekil 0-11: Çalışma kitabını şifreleme 2.1.4. Varolan Bir Çalışma Kitabını Açmak Var olan bir çalışma kitabını açmak için sırasıyla aşağıdaki adımlar izlenir; Dosya sekmesine tıklanır, Açılan görünümden Aç bölümü seçilir, Açılan Aç iletişim penceresinden dosyanın kayıtlı olduğu konum seçilip Aç düğmesi tıklanır. Var olan bir çalışma kitabını açmak için CTRL+O tuş kombinasyonu kullanılır. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 6
Şekil 0-12: Var olan Bir Çalışma Kitabını Açmak 2.1.5. Çalışma Kitabını Kapatmak Açık bir çalışma kitabını kapatmak için Dosya sekmesinden Kapat seçeneği tıklanır. Çalışma kitabıyla birlikte Excel programı da kapatılacaksa Dosya sekmesinden Çıkış seçeneği ya da pencerenin sağ üst köşesindeki kapatma düğmesi ya da pencerenin sol üst köşesindeki Excel ikonu çift tıklanır. Çalışma kitabını kapatmak için CTRL+F4 tuş kombinasyonu kullanılır. Şekil 0-13: Çalışma Kitabını Kapatmak Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 7
2.1.6. Excel Seçeneklerini Özelleştirmek Excel Seçenekleri ile görünüm ve düzenleme seçenekleri kişiye göre özelleştirilir. Bu bölümde yapılan özelleştirmeler kalıcı olacaktır. Böylece sürekli aynı ayarlar yapılmak zorunda kalınmaz. Excel seçenekleri penceresini açmak için Dosya sekmesinden Seçenekler bölümü seçilir. Genel: Excel 2010 da kullanılan genel seçeneklerin bulunduğu sekmedir. Formüller: Formüller kategorisi formüller, hesaplama ve hata ayarlarının değiştirildiği bölümdür. Yazım Denetleme: Bu kategori ile Excel in metinleri düzeltme ve biçimlendirme sekli değiştirilir. Kaydet: Kaydet kategorisinde kaydetme ve dosyayı otomatik kurtarma ile ilgili seçenekler bulunur. Dil: Office programları içinde kullanacağınız dil ayarlamalarının yapıldığı sekmedir. Gelişmiş: Gelişmiş kategorisinde Excel çalışma ekranında çalışmayı kolaylaştıracak bazı özellikler vardır. 2.2. Çalışma Sayfası İle İlgili İşlemler 2.2.1. Çalışma Sayfası Eklemek Çalışma kitaplarının içerisindeki çalışma sayfalarına erişmek için durum çubuğunun hemen üzerinde yer alan çalışma sayfası sekmeleri tıklanır. Çalışma kitapları varsayılan olarak üç çalışma sayfası bulundurur. Seçilen bir çalışma sayfasının önüne yeni bir sayfa eklemek için aşağıdakilerden biri yapılmalıdır; Çalışma sayfaları sekmelerinin sonunda yer alan düğmeye tıklanır. Giriş sekmesi Hücreler grubu Ekle düğmesinde yer alan Sayfa Ekle seçeneği tıklanır. Sayfa sekmesi üzerine iken sağ fare tuşu tıklanır. Açılan kısa yol penceresinden Ekle komutu seçilir. 2.2.2. Çalışma Sayfasını Yeniden Adlandırmak Üzerinde çalışılan çalışma sayfasının ismini değiştirmek için öncelikle aşağıdakilerden biri yapılır; İsmi değiştirilecek sayfa sekmesi üzerinde iken sağ fare tuşu tıklanır. Açılan kısa yol penceresinden Yeniden Adlandır komutu seçilir. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 8
İsmi değiştirilecek sayfa sekmesi üzerinde iken fare ile çift tıklanır. Giriş sekmesi Hücreler grubu Biçim düğmesinde yer alan Sayfayı Yeniden Adlandır seçeneği tıklanır. Yukarıdakilerden biri yapıldıktan sonra çalışma sayfasının ismi seçili duruma gelecektir. Geçerli isim silinerek yerine yeni sayfa ismi yazılır ve ENTER tuşuna basılır. 2.2.3. Çalışma Sayfasını Silmek Seçilen bir çalışma sayfasını silmek için aşağıdaki yollardan biri uygulanır; Silinecek sayfa sekmesi üzerindeyken sağ fare tuşu tıklanır ve açılan kısa yol penceresinden Sil komutu seçilir. Giriş sekmesi Hücreler grubu Sil düğmesinde yer alan Sayfayı Sil seçeneği tıklanır. Eğer sayfa boşsa yukarıdakilerden biri uygulandığında sayfa direk silinir. Eğer sayfada bir veri varsa verilerin tamamen silineceğine dair bir uyarı yazısı çıkar. Eğer tekrar Sil düğmesi tıklanırsa çalışma sayfası tamamen silinir. Burada unutulmaması gereken nokta silme işlemin geri dönüşünün olmadığıdır. 2.2.4. Çalışma Sayfasını Gizlemek/Göstermek Seçili bir çalışma sayfasını gizlemek için aşağıdaki yollardan biri uygulanır; Gizlenecek sayfa sekmesi üzerindeyken sağ fare tuşu tıklanır ve açılan kısa yol penceresinden Gizle komutu seçilir. Giriş sekmesi Hücreler grubu Biçim düğmesinde yer alan Gizle ve Göster seçeneği altından Sayfayı Gizle seçilir. Gizlenen bir sayfayı göstermek için ise; Herhangi bir sayfa sekmesi üzerindeyken sağ fare tuşu tıklanır ve açılan kısa yol penceresinden Göster komutu seçilir ya da Giriş sekmesi Hücreler grubu Biçim düğmesinde yer alan Gizle ve Göster seçeneği altından Sayfayı Göster seçilir. Açılan Göster penceresinden gösterilmesi istenen çalışma sayfası(ları) seçilerek Tamam düğmesi tıklanır. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 9
Şekil 0-14: Çalışma sayfasını göstermek/gizlemek 2.2.5. Çalışma Sayfasını Taşımak Seçili bir çalışma sayfasını taşımak için aşağıdaki yollardan biri uygulanır; Taşınacak sayfa sekmesi üzerindeyken sağ fare tuşu tıklanır ve açılan kısa yol penceresinden Taşı veya Kopyala komutu seçilir. Giriş sekmesi Hücreler grubu Biçim düğmesinde yer alan Sayfayı Taşı veya Kopyala tıklanır. Taşınacak sayfa sekmesi üzerindeyken farenin sol tuşu basılı tutularak sürükleme yapılır. 2.2.6. Sekme Rengini Değiştirme Seçili bir çalışma sayfasının sekme rengini değiştirmek için aşağıdaki yollardan biri uygulanır; Taşınacak sayfa sekmesi üzerindeyken sağ fare tuşu tıklanır ve açılan kısa yol penceresinden Sekme Rengi komutu seçilip istenilen renk paletten tıklanır. Giriş sekmesi Hücreler grubu Biçim düğmesinde yer alan Sekme Rengi seçilip istenilen renk paletten tıklanır. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 10
Şekil 0-15: Sekme rengi değiştirme 2.3. Hücreler İle İlgili İşlemler 2.3.1. Hücreler Arası Geçiş Yapmak Çalışma sayfasında yer alan hücreler arasında geçiş yapmak için; Gitmek istenilen yere fare ile tıklanır veya Klavye kısayolları kullanılır. Komut İşlem Hücre seçmek Hücre içine bir kez tıklamak Tüm satırı seçmek Satır numarasına tıklamak Tüm sütunu seçmek Sütun harfine tıklamak Tüm çalışma sayfasını seçmek Tüm satır ve sütunların birleşme köşesine tıklamak Bitişik hücreleri seçmek Fare ile sürükleme yapmak Shift+Yön tuşlarını kullanmak Sütunda veri olan son satıra kadar seçmek Ctrl+Shift+Aşağı yön tuşuna tıklamak Satırda veri olan son sütuna kadar seçmek Ctrl+Shift+Sağ yön tuşuna tıklamak Tablo 1: Hücreler arası geçiş işlemleri 2.3.2. Hücreleri Biçimlendirmek Giriş sekmesinde yer alan Yazı Tipi grubundaki komutlar kullanılarak seçili hücreler farklı şekillerde biçimlendirilebilir. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 11
Şekil 0-16: Giriş sekmesindeki yazı tipi grubu Giriş sekmesinde yer alan Hizalama grubundaki komutlar kullanılarak seçili hücreler farklı şekillerde biçimlendirilebilir. Şekil 0-17: Giriş sekmesindeki hizalama grubu Giriş sekmesinde yer alan Sayı grubundaki komutlar kullanılarak seçili hücreler farklı şekillerde biçimlendirilebilir. Şekil 0-18: Giriş sekmesindeki sayı grubu Seçili hücreleri biçimlendirmenin bir diğer kısa yolu da hücreleri seçip sağ tıkladığımız anda otomatik olarak açılan mini araç çubuğudur. En çok kullanılan biçimlendirme seçenekleri bu araç çubuğu üzerinde bulunur. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 12
Şekil 0-19: Mini araç çubuğu Ancak daha detaylı bir biçimlendirme uygulamak isteniyorsa biçimlendirme uygulanacak hücreler seçildikten sonra sağ tıklanınca açılan menüden Hücreleri Biçimlendir menüsü açılır ve istenilen kategori seçildikten sonra sağ tarafta bulunan ilgili alanlar istenilen şekilde güncellenir. Şekil 0-20: Detaylı Biçimlendirme Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 13
2.3.3. Hücreleri Koşullu Biçimlendirme Hücre içerisindeki bilginin değerine göre hücrenin görünümünün otomatik olarak değiştirilmesi sağlanabilir. Bu işlemin yapılmasını sağlayan özellik koşullu biçimlendirme olarak adlandırılmaktadır. Koşullu biçimlendirme komutu Giriş araç çubuğundaki Stiller bölümünde bulunmaktadır. Şekil 0-21: Koşullu biçimlendirme Koşullu biçimlendirme menüsünden şarta bağlı olarak bir biçimlendirme seçilir. Ancak hazır biçimlendirmeler haricinde bir biçimlendirme isteniyorsa Yeni Kural seçeneği ile bir kural oluşturulur. Örneğin belirli bir değerin altındaki veriye sahip olan hücrelerin kırmızıya boyanması isteniyorsa yeni kural ayarları aşağıdaki gibi seçildikten sonra Biçimlendir seçeneği tıklanır. Şekil 0-22: Koşullu biçimlendirme kuralı Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 14
Şekil 0-23: Koşullu Biçimlendirme - Biçim Hücreleri Biçimlendir kısmı da şarta bağlı ayarlandıktan sonra artık hücreler istenilen şartı sağlıyorsa biçimlendirilecek, şartı sağlamıyorsa biçimlendirme gerçekleştirilmeyecektir. Şayet hücrelerde var olan kurallar temizlenmek isteniyorsa istenilen hücreler seçildikten sonra Koşullu Biçimlendirme menüsünden Kurallar Temizle seçeneği seçilebilir. 2.3.4. Hücreleri Tablo Olarak Biçimlendirmek Seçilen hücreler tablo şeklinde görüntülenmek isteniliyorsa Giriş sekmesindeki Tablo Olarak Biçimlendir menüsü kullanılarak açılan listeden istenilen tasarım seçilebilir. Şekil 0-24: Tablo olarak biçimlendirme Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 15
2.3.5. Hücrelere Kenarlık Ekleme Hücrelere tablo olarak biçimlendirmeden de kenarlık eklenebilir. Bunun için hücreler seçildikten sonra sağ tıklanıp Hücreleri Biçimlendir menüsü açılır ve Kenarlık seçeneği seçilir. İstenilen çizgi stili, rengi ve kenarlık konumu seçilerek biçimlendirme tamamlanır. Şekil 0-25: Hücrelere kenarlık ekleme 2.3.6. Hücreleri Taşımak Kopyalamak Seçili hücrelerdeki bilgileri başka bir konuma taşımak için Word 2010 dersinde anlatılan yollardan biri kullanılarak Kes-Yapıştır özelliği kullanılır. Seçili hücrelerdeki bilgilerin tekrar kullanılması gerektiğinde yani bilgilerin klonunun oluşturulması istendiğinde ise yine Word 2010 dersinde anlatılan yollardan biri kullanılarak Kopyala-Yapıştır özelliği kullanılır. 2.3.7. Hücrelerdeki Verileri Temizlemek Hücreleri seçmek başlığı altında anlatıldığı şekilde verileri temizlenecek hücreler seçili hale getirilir; Klavyeden Delete tuşu tıklanarak seçili hücrelerin içeriği temizlenir. Dosya sekmesi Düzenleme grubu temizle düğmesi tıklanır. Açılan listeden ihtiyaca göre bir temizleme seçeneği seçilir. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 16
Şekil 0-26: Temizle düğmesi 2.4. Satır ve Sütun İle İlgili İşlemler 2.4.1. Satır Eklemek Çalışma sayfasına yeni bir satır eklemek için aşağıdaki adımlardan biri yapılır; Önüne satır eklenecek hücre ya da satır seçildikten sonra Giriş sekmesi altında yer alan Hücreler grubundan Ekle düğmesi tıklanır, buradan da Sayfa Satırları Ekle seçeneği seçilir. Önüne satır eklenecek satır seçili iken sağ fare tıklanır. Açılan kısayol penceresinden Ekle komutu seçilir Önüne satır eklenecek hücre seçili iken sağ fare tuşu tıklanır, açılan kısayol penceresinden Ekle komutu seçilir. Açılan Ekle penceresinden Tüm Satır seçilir ve Tamam düğmesi tıklanır. 2.4.2. Sütun Eklemek Çalışma sayfasına yeni bir sütun eklemek için aşağıdaki adımlardan biri yapılır; Önüne sütun eklenecek hücre ya da sütun seçildikten sonra Giriş sekmesi altında yer alan Hücreler grubundan Ekle düğmesi tıklanır, buradan da Sayfa Sütunları Ekle seçeneği seçilir. Önüne sütun eklenecek satır seçili iken sağ fare tıklanır. Açılan kısayol penceresinden Ekle komutu seçilir Önüne sütun eklenecek hücre seçili iken sağ fare tuşu tıklanır, açılan kısayol penceresinden Ekle komutu seçilir. Açılan Ekle penceresinden Tüm Sütun seçilir ve Tamam düğmesi tıklanır. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 17
2.4.3. Satır Silmek Çalışma sayfasından satır silmek için aşağıdaki adımlardan biri yapılır; Silinecek satıra üzerinde bir hücre ya da satırın tamamı seçildikten sonra Giriş sekmesi altında yer alan Hücreler grubundan Sil düğmesi tıklanır, buradan da Sayfa Sütunlarını Sil seçeneği seçilir. Satır seçili iken sağ fare tuşu tıklanır. Açılan kısayol penceresinden Sil komutu seçilir. Silinecek olan satır üzerinde bir hücre seçilir. Sağ fare tuşu ile açılan kısayol penceresinden Sil komutu seçilir. Açılan Sil penceresinden Tüm Satır seçilir ve Tamam tuşuna basılır. 2.4.4. Sütun Silmek Çalışma sayfasından sütun silmek için aşağıdaki adımlardan biri yapılır; Silinecek sütun üzerinde bir hücre ya da sütunun tamamı seçildikten sonra Giriş sekmesi altında yer alan Hücreler grubundan Sil düğmesi tıklanır, buradan da Sayfa Sütunlarını Sil seçeneği seçilir. Sütun seçili iken sağ fare tuşu tıklanır. Açılan kısayol penceresinden Sil komutu seçilir. Silinecek olan sütun üzerinde bir hücre seçilir. Sağ fare tuşu ile açılan kısayol penceresinden Sil komutu seçilir. Açılan Sil penceresinden Tüm Sütun seçilir ve Tamam tuşuna basılır. 2.4.5. Satır Yüksekliğini Ayarlamak Satır ölçülerinin yeniden ayarlanması için aşağıdaki adımlardan biri yapılır; Satır(lar) seçildikten sonra Giriş sekmesi altında yer alan Hücreler grubundan Biçim düğmesi tıklanır, buradan da Satır Yüksekliği seçeneği seçilir. Açılan Satır Yüksekliği iletişim penceresinden istenilen ölçüt girilir. Satır(lar) seçili iken sağ fare tuşu tıklanır. Açılan kısayol penceresinden Satır Yüksekliği komutu seçilir. Açılan Satır Yüksekliği iletişim penceresinden istenilen ölçüt girilir. Yükseklik ayarı yapılmak istenen satır(lar)ın satır başlığının alt sınır çizgisi üzerine gelinir ve fare ile sürükleme yapılarak istenilen ölçüye gelindiğinde fare tuşu serbest bırakılır. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 18
2.4.6. Sütun Genişliğini Ayarlamak Sütun ölçülerinin yeniden ayarlanması için aşağıdaki adımlardan biri yapılır; Sütun(lar) seçildikten sonra Giriş sekmesi altında yer alan Hücreler grubundan Biçim düğmesi tıklanır, buradan da Sütun Genişliği seçeneği seçilir. Açılan Sütun Genişliği iletişim penceresinden istenilen ölçüt girilir. Sütun(lar) seçili iken sağ fare tuşu tıklanır. Açılan kısayol penceresinden Sütun Genişliği komutu seçilir. Açılan Sütun Genişliği iletişim penceresinden istenilen ölçüt girilir. Genişlik ayarı yapılmak istenen sütun(lar)ın sütun başlığının sağ sınır çizgisi üzerine gelinir ve fare ile sürükleme yapılarak istenilen ölçüye gelindiğinde fare tuşu serbest bırakılır. 2.4.7. En Uygun Genişlik / Yükseklik Bunlar dışında en uygun genişlik ve en uygun yükseklik ayarları da yapılabilmektedir. Bunun için aşağıdaki yollardan biri izlenir; En uygun yüksekliğe getirilmek istenen satır(lar)ın başlığı üzerine gelinir ve fare ile sınır çizgisine çift tıklanır. Aynı işlem en uygun genişliğe getirilmek istenen sütun(lar)a da uygulanabilir. Sütun ya da satırlar seçildikten sonra Giriş sekmesi Hücreler grubu Biçim düğmesi tıklanır, buradan da En Uygun Satır Yüksekliği veya En Uygun Sütun Genişliği komutları seçilir. 2.4.8. Satırları Gizlemek/Göstermek Gizlenmek istenen satır seçildikten sonra aşağıdaki yollardan biri yapılmalıdır. Satır başlığı üzerindeyken sağ fare tuşu tıklanır. Açılan kısayol penceresinden Gizle seçilir. Giriş Sekmesi Hücreler Grubu Biçim düğmesi Gizle ve Göster seçeneği altından Satırları Gizle seçilir. Gizlenen bir satır tekrar görüntülenmek istenirse, iki yanında kalan satırlar seçilir ve aşağıdaki yollardan biri izlenir; Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 19
Sağ fare tuşu tıklanır. Açılan kısayol penceresinden Göster seçilir. Giriş Sekmesi Hücreler Grubu Biçim düğmesi Gizle ve Göster seçeneği altından Satırları Göster seçilir. 2.4.9. Sütunları Gizlemek/Göstermek Gizlenmek istenen sütun seçildikten sonra aşağıdaki yollardan biri yapılmalıdır. Sütun başlığı üzerindeyken sağ fare tuşu tıklanır. Açılan kısayol penceresinden Gizle seçilir. Giriş Sekmesi Hücreler Grubu Biçim düğmesi Gizle ve Göster seçeneği altından Sütunları Gizle seçilir. Gizlenen bir sütun tekrar görüntülenmek istenirse, iki yanında kalan sütunlar seçilir ve aşağıdaki yollardan biri izlenir; Sağ fare tuşu tıklanır. Açılan kısayol penceresinden Göster seçilir. Giriş Sekmesi Hücreler Grubu Biçim düğmesi Gizle ve Göster seçeneği altından Sütunları Göster seçilir. 2.5. Bul ve Değiştir Yazınız içerisinde herhangi bir kelime, kelime grubu ya da simgeyi aramak için ya da bunlardan herhangi birini başka bir kelime, kelime grubu ya da simge ile değiştirmek için kullanabilirsiniz. Şekil 0-27: Bul ve Değiştir Menüsür Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 20
Özet Ofis program paketlerindeki hesap tablosu programlarının temel işlevi, verileri tablo ya da liste olarak tutup, bu veriler üzerinde basit ve karmaşık hesaplamalar yapma; verileri çeşitli yöntemlerle özetleme ya da analizini yapmadır. Hesap tablosu programlarındaki temel dosya biçimi, çalışma kitabıdır. Çalışma kitabı, çeşitli türdeki bağlantılı bilgilerin düzenlenmesi için kullanılabilen ve çalışma sayfası adı verilen sayfalardan oluşan bir dosyadır. Çalışma sayfaları ise sütun, satır ve hücrelerden oluşur ve veriler bu hücrelere girilir. Çalışma sayfalarındaki hücrelere girilen veriler üzerinde, hesap tablosu programlarında yerleşik birçok özellik kullanılarak, basit matematik işlemlerinden daha karmaşık işlemlere kadar birçok işlem gerçekleştirilebilmektedir. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 21
DEĞERLENDİRME SORULARI 1) Excel ve Calc, ne tür programlardır? a) Elektronik tablo b) Sözcük işlemci c) Sunu d) Veritabanı e) Belge 2) Hesap tablosu programlarıyla aşağıdaki işlemlerden hangisi gerçekleştirilemez? a) Bütçe oluşturma b) Grafik oluşturma c) Tablo oluşturma d) Sunu hazırlama e) Özet Tablo 3) Excel de çalışma kitabını oluşturan dosyalara ne ad verilir? a) Elektronik tablo b) Sayfa c) Çalışma sayfası d) Veri tablosu e) Hesap tablosu ÜNİTE DEĞERLENDİRME SORULARI 4) Aşağıdaki şekilde okla gösterilen düğmenin işlevi nedir? a) Sayfayı kaydırmak b) Yeni bir çalışma kitabı açmak c) Çalışma sayfasının önüne bir çalışma sayfası eklemek d) Çalışma sayfalarının sonuna bir çalışma sayfası Eklemek e) Sayfaların sırasını değiştirmek Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 22
5) Hücrelerdeki metni sağa, sola hizalamak ya da ortalamak için, aşağıdakilerden hangisi yapılır? a) Araç çubuğundaki ilgili düğmelerini kullanmak b) Giriş sekmesinin Hizalama grubundaki düğmeleri kullanmak c) Hücrelerdeki metin otomatik hizalanır d) Hücrelerdeki metin, girilen veri türüne göre hizalanır e) Hizala düğmesini tıklamak CEVAPLAR 1 2 3 4 5 A D A D B Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 23
KAYNAKLAR 1. http://office.microsoft.com/tr-tr/ 2. http://www.openoffice.org.tr/ 3. Çukurova Üniversitesi Ders Notları 4. Açıköğretim Fakültesi Ders Notları Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 24