İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM: CANLI VE CANSIZ FARKLARI...1 2. BÖLÜM: CANLILARIN ÇEŞİTLİLİĞİ...5 VİRÜSLER...7 MONERA ALEMİ...9 PROTİSTA ALEMİ...12 Hayvan benzeri protistler: Protozoa... 13 Fungus benzeri protistler: Cıvık mantarlar, küf mantarları...14 Bitki benzeri protistler: Algler... 14 FUNGİ ALEMİ... 15 BİTKİLER ALEMİ... 16 Damarsız Bitkiler... 17 Damarlı Tohumsuz Bitkiler... 17 Damarlı Tohumlu Bitkiler... 18 HAYVANLAR ALEMİ... 18 Phylum: Porifera (Süngerler)... 19 Phylum: Cnidaria... 20 Phylum: Platyhelminthes... 20 Phylum: Nematoda... 20 Phylum: Mollusca... 20 Phylum: Annelida...20 Phylum: Arthropoda... 21 Phylum: Echinodermata... 22 Phylum: Hemichordata...22 Phylum: Chordata...22 Subphylum: Vertebrata (Omurgalılar)... 22 1. Class: Chondrichthyes-Kıkırdaklı balıklar...23 2. Class: Osteichthyes-Kemikli balıklar... 23 3. Class: Amphibia-Kurbağalar...24 4. Class: Reptilia-Sürüngenler... 25 5. Class: Aves-Kuşlar...26 6. Class: Mammalia-Memeliler... 26 3. BÖLÜM: HÜCRE... 29 Hücre Teorisi... 31 Hücre Zarı... 32 Pasif Taşıma... 34 Difüzyon... 34 Kolaylaştırılmış Difüzyon... 35 Ozmoz...... 35 Aktif Taşıma... 37 SİTOPLAZMA... 39 ORGANELLER... 40 Endoplazmik Retikulumlar (ER)... 40 Ribozomlar... 41 Golgi Kompleksi... 42 Lizozomlar...... 43 Peroksizomlar...... 43
Vakuoller...... 43 Mitokondriler... 44 Sentrioller... 45 Plastitler...... 46 Sitoplazmik İnklüzyonlar...47 ÇEKİRDEK (NUKLEUS)...47 DNA analizleri... 51 RNA... 51 Kromozomlar...52 HÜCRE DEVRİ VE HÜCRE BÖLÜNMESİ... 55 İnterfaz... 56 Mitoz Hücre Bölünmesi (M Fazı)... 57 Mayoz (Meiosis) Hücre Bölünmesi... 60 Amitoz Hücre Bölünmesi...63 4. BÖLÜM: DOKULAR... 65 I. HAYVANSAL DOKULAR...65 1. EPİTEL DOKU...65 Örtü Epiteli...66 Salgı Epiteli...... 66 Endokrin bezler...... 66 Ekzokrin bezler......67 Karma bezler...... 67 Miyoepitel... 67 Nöroepitel...... 67 2. BAĞ DOKUSU...... 68 Bağ Dokusu Hücreleri... 68 Bağ Dokusu Lifleri (Telleri)...69 Bağ Dokusu Tipleri... 70 I. Embriyonik Bağ Dokusu... 70 II. Ergin Bağ Dokusu...... 70 3. KIKIRDAK DOKUSU... 71 1. Hiyalin Kıkırdak... 71 2. Fibrokıkırdak (fibröz kıkırdak)... 71 3. Elastik Kıkırdak...71 4. KEMİK DOKUSU... 71 Kemik Dokusunun Hücre Tipleri...72 Kemik Dokusunun Matriksi...73 Kemik Dokusu Tipleri... 73 5. KAN DOKUSU... 74 Plazma...... 74 Hücreler... 75 Eritrositler... 75 Lökositler... 76 Granulositler... 77 Agranulositler... 77 Trombositler (Plateletler)...... 78 Kanın pıhtılaşması...... 79 Kan Tipleri...... 79 Kan Nakillerinde Uyuşmazlık... 80
Lenf... 82 6. KAS DOKUSU...... 83 İskelet Kasları...... 83 Düz Kaslar...... 84 Kalp Kası...... 86 7. SİNİR DOKUSU... 87 1. Soma... 87 2. Uzantılar... 88 Nöroglia... 89 II. BİTKİSEL DOKULAR...... 90 A- Meristem Doku...... 90 B- Sürekli Doku... 81 Parankima Dokusu (Temel Doku)...... 91 Koruyucu Doku... 91 İletim Doku...... 92 Ksilem...... 92 Floem... 93 Destek Doku... 93 Kollenkima...... 93 Sklerankima...... 94 Salgı Doku... 94 5. BÖLÜM: BİTKİSEL ORGANLAR... 97 VEJETATİF ORGANLAR... 97 KÖK... 97 Kökün Yapısı... 97 Kök Tipleri... 98 GÖVDE...100 Gövde Yapısı......100 Gövde Tipleri...101 Bitkilerde Yaş Tayini...103 YAPRAK...103 Yaprağın Yapısı......105 Yaprak Dökülmesi...106 Yaprak Tipleri......106 GENERATİF ORGANLAR......107 ÇİÇEK......107 MEYVE...108 TOHUM......109 6. BÖLÜM: İNSAN VÜCUDU VE ORGAN SİSTEMLERİ...111 1. HAREKET SİSTEMİ......111 İSKELET SİSTEMİ......112 Eklemler......113 KAS SİSTEMİ......114 Kasılma Tipleri...114 Kas Tonusu......114 Vücud Kasları......115 2. SİNİR SİSTEMİ......116 MERKEZİ (SANTRAL) SİNİR SİSTEMİ...117 Beyin......117
Beynin Başlıca Kısımları...118 Omurilik (Medulla Spinalis)...120 OTONİM SİNİR SİSTEMİ......121 Sempatik ve Parasempatik Etkiler...122 3. DUYU ORGANLARI VE DUYULAR......122 DOKUNMA...122 KOKLAMA...124 TAT......125 İŞİTME ve DENGE......127 GÖRME......129 Renk Körlüğü...131 Gözün Kırma Kusurları...131 4. ENDOKRİN SİSTEM...133 HİPOFİZ......135 Adenohipofiz......135 Nörohipofiz...136 TİROİD......136 Hipertiroidizm...137 Hipotriodizm...137 PARATİROİD...137 ADRENAL BEZLER...138 Adrenal Korteks......138 Adrenal Medulla......138 PANKREAS......138 Diabetus Mellitus (Şeker Hastalığı)......139 PİNEAL BEZ, EPİFİZ......140 OVARYUMLAR......140 TESTİSLER...141 5. DOLAŞIM SİSTEMİ...141 KALP......141 DAMARLAR ve KAN DOLAŞIMI...143 Kan Dolaşımı......144 Nabız...146 LENFATİK SİSTEM)...147 6. SOLUNUM SİSTEMİ......148 Oksijen Taşınması...150 Karbondioksit Taşınması...151 Nefes Alıp Verme...151 Solunum Durması ve Zehirlenmesi...152 7. SİNDİRİM SİSTEMİ......153 Ağız (Oris)...154 Dil (Lingua, glossa)......154 Damak ve Küçük Dil (Uvula)...154 Tükrük Bezleri...154 Dişler (Dentes, Odontos)...155 Diş Tipleri......156 Farinks (Yutak)......157 Özofagus (Yemek Borusu)......157 Mide (Gaster)...157
İnce Barsak (İntestinum tenue)...157 Kalın Barsaklar (İntestinum crassum)...158 Karaciğer...160 Safra Kesesi......160 Pankreas...160 SİNDİRİM......161 EMİLME......162 8. BOŞALTIM SİSTEMİ......162 Böbrekler (Ren, Nefros)...163 Böbreklerin İç Yapısı...163 Nefron......164 9. ÜREME SİSTEMİ......165 Erkek Üreme Sistemi...166 Sperm......167 Sprematogenez......168 Meni (Semen, ejakulat)...169 Dişi Üreme Sistemi...170 Oogenez...172 Uterin Ovulasyon Siklusu veya Menstrual Siklus......173 Ovulasyon...174 DÖLLENME...174 EMBRİYONİK GELİŞME......176 Fetal Gelişim......177 Gebelik Döneminde Beslenme...177 DOĞUM......177 Yenidoğan Özellikleri...178 Çoklu Doğum......178 7. BÖLÜM: BESLENME... 179 Dengeli Beslenme...181 Canlılık için Suyun Fonksiyonları......182 VİTAMİNLER......183 Yağda Eriyen Vitaminler......183 Suda Eriyen Vitaminler......184 MİNERALLER......186 Makromineraller......186 Mikromineraller......187 8. BÖLÜM: SAĞLIK VE İLK YARDIM... 189 HASTALIKLAR......189 Bazı Önemli Hastalıklar...190 Nezle (Soğuk Algınlığı) ve Grip (İnfluenza)...191 Suçiçeği...191 Kızamık...191 Kızamıkçık......192 Kızıl......192 Kabakulak......192 Boğmaca...192 Difteri......192 Çocuk Felci (Polio, poliomiyelit)......193 Menenjit......193
Verem (Tüberküloz)...193 Tifo...193 Tifüs...194 Sarılık...194 Tetanoz...194 Kuduz...194 İLK YARDIM...195 Boğulmada İlk Yardım...195 Suni solunum...196 Boğaza Birşey Kaçtığında İlk Yardım...197 Kanamanın Durdurulması...197 Burun Kanamasında İlk Yardım...197 Yanıklarda İlk Yardım...199 Kemik Kırıklarında İlk Yardım...199 Yaralı Bir İnsanın Taşınması...199 Zehirlenmelerde İlk Yardım......200 Bilinç Kaybında İlk Yardım...201 9. BÖLÜM: CANLI TOPLULUKLARI VE ÇEVRE... 203 Adaptasyon Tipleri...203 Çeresel Faktörler...204 Ekosistemin Unsurları......205 Besin Zinciri...205 Besinler Devirler......206 Populasyon ve Populasyon Yoğunluğu......208 Biyolojik Mücadele......210 Hayvanlararası İlişkiler...211 KAYNAKLAR... 213 İNDEKS... 219