6. NESNE İŞLEMLERİ Bu bölümde nesne eklemeyi ve biçimlendirmeyi öğreneceğiz. 6.1. Şekil Ekleme Metin Belgesi üzerine çeşitli otomatik şekiller ekleyebiliriz. Çizim araç çubuğu üzerindeki şekiller fare ile seçildikten sonra farenin sol tuşuna sürekli basılı tutarak sayfa üzerinde istenilen boyutta çizilebilirler. Şekil çizmeyi iptal etmek için ESC tuşuna basabiliriz. Şekil eklemek için ilk yapmamız gereken, Çizim araç çubuğu aktif değilse görünür hale getirmektir. Görünüm menüsünden Araç Çubukları oradanda Çizim alt menüsünün önü işaretli değilse farenin sol tuşu ile işaretlememiz gerekir. Yandaki Çizim araç çubuğu açılacaktır. En baştaki düğme Seçim düğmesidir. Şekilleri seçmek için kullanılır. Çizgi çizmek için kullanılır. Bu düğme seçildikten sonra fare işaretçisi + ve altında eğimli bir çizgi halini alır. Dikdörtgen düğmesi dikdörtgen çizer. sayfa üzerine Elips düğmesi sayfa üzerine elips çizer. Serbest Çizgi düğmesi de farenin hareketlerine göre çizgi çizer. Metin düğmesi şekillerin açıklama yazmak için kullanılır. Belirtme Çizgisi düğmesi çizgisi olan dörtgen çizer. 118 altına yanında
Temel Şekiller düğmesi yanda ekranda gösterilen şekilleri çizmek için kullanılır. Simge Şekiller düğmesi yanda ekranda gösterilen şekilleri çizmek için kullanılır. Kalın Oklar düğmesi yanda ekranda gösterilen şekilleri çizmek için kullanılır. Akış Çizelgeleri düğmesi yanda ekranda gösterilen şekilleri çizmek için kullanılır. Belirtme Çizgisi düğmesi yanda ekranda gösterilen şekilleri çizmek için kullanılır. Yıldızlar düğmesi yanda ekranda gösterilen şekilleri çizmek için kullanılır. 119
Noktalar düğmesi şekil ekledikten sonra şeklin etrafında noktalar olunca aktif olur. Yazı Sanatı Galerisi düğmesi süslü yazılar ekler. Dosyadan düğmesi resim eklemek için pencere açar. 6.2. Grafik Ekleme Grafik eklemeyi tablo üzerinden anlatalım. Ekle menüsünden Nesne alt menüsünden Çizelge... komutunu seçelim. 20 0 Satır 3 Satır 1 Sütun 1 Sütun 2 Sütun 3 Yanda gösterildiği gibi sayfaya bir grafik eklenir. 6.3. Formül Ekleme Ekle menüsünden Nesne alt menüsünden Formül komutunu seçelim. Yeni pencere açıldıktan sonra Katalog düğmesine tıklayalım. 120
Açılır kutuda iyunanca seçili iken yanda gösterilen simgeler listelenmektedir. Açılır kutuda özel seçili iken yanda gösterilen simgeler listelenmektedir. Açılır kutuda Yunanca seçili iken yanda gösterilen simgeler listelenmektedir. Düzenle düğmesine tıkladıktan sonra yandaki gibi simgelerin yerine kullanabileceğimiz karakterleri gösteren pencere açılmaktadır. Formül yazabilmek için elemanlara ihtiyacımız olmaktadır. Görünüm ana menüsünden Elemanlar alt menüsüne tıklayalım. 121
İkili operatörler üzerinden bir şablon seçelim. Sayfanın sol üst köşesinde formülün kullanıcı için gösterim şekli yer alırken aşağıda açılan pencerede ise yandaki formüller yer almaktadır. Formül çubuğu üzerindeki <?> yerine sayı yazdığımız zaman istenilen sonuca ulaşmış oluyoruz. 122
2 [ +24 ] Π. r 2 3 =? 2 Yandaki formülün sayfadaki görünümü gösterilmektedir. Bu da yukarıdaki formülün yazım şeklidir. 6.4. Özel Karakter Simge eklemek için Ekle menüsünden Özel Karakter... alt menüsünü seçelim. Açılan penceden istediğimiz karakteri seçelim ve Tamam düğmesine tıklayalım. Daha fazla karakter görüntülemek istersek Yazı Tipi açılır kutusunda biraz gezinmeniz yeterli olacaktır. Tamam düğmesine tıkladıktan sonra yanda gösterildiği gibi simge eklenir. 6.5. Metin Ekleme Yanda kırmızı dörtgen içinde gösterilen düğmeye tıklayalım. Farenin işaretçisi + ve yanında imleç simgesi olacaktır. Farenin sol tuşuna basılı tutarak çizdiğimiz metin kutusu yandaki gibi olur. 123
Kenarlıklar üzerinde farenin sağ tuşuna bastığımız zaman yandaki gibi bir menü açılır. Çizgi... menüsüne tıklayalım. Metin eklerken çizgi stili varsayılan olarak hiçbiri olarak gelir. Çünkü etrafında çizgi yoktur. İsterseniz bir stil belirleyebilirsiniz. Örnek olarak İnce Noktalı stili seçelim. Renk çizgi rengini belirler. Çizginin rengini kırmızı seçelim. Genişlik çizgi kalınlığını ayarlar. Çizgi genişliğini 0,20" olarak ayarlayalım. Çizgi saydamlığını %50 olarak belirleyelim. %0, saydamlık olmadığını; %100 ise saydamlık demek nesnenin görünmeyecek düzeyde olması saydam olması demektir. Metin içerisine yazı yazdıktan sonra tekrar yazıyı düzenlemek istersek metin içine çift tıklamamız yeterli olacaktır. Alan menüsüne tıklayalım 124
Alan sekmesinde dolgunun varsayılan özelliği hiçbiri olarak belirlenmiştir. İstersek bunun değiştirebiliriz. Renk Turkuaz seçildikten sonraki metnin dolgusu yanda resimdeki gibi olur. Alan sekmesinden dolguyu renk olarak belirlemişsek daha fazla ayarları yapabileceğimiz Renkler sekmesine de göz atmak bizim için faydalı olacaktır. Burada renk üzerinde daha hassas ayarlamaları yapabiliriz. Geçiş Orange Gradient 1 seçildikten sonraki metnin dolgusu yanda resimdeki gibi olur. Alan sekmesinden dolguyu geçiş olarak belirlemişsek daha fazla ayarları yapabileceğimiz Geçişler sekmesine de göz atmak bizim için faydalı olacaktır. Burada geçiş üzerinde daha hassas ayarlamaları yapabiliriz. 125
Tarama Kırmızı ızgaralı 45 derece seçildikten sonraki metnin dolgusu yanda resimdeki gibi olur. Alan sekmesinden dolguyu Tarama olarak belirlemişsek daha fazla ayarları yapabileceğimiz Tarama sekmesine de göz atmak bizim için faydalı olacaktır. Burada tarama üzerinde daha hassas ayarlamaları yapabiliriz. Bit eşlem Papatya seçildikten sonraki metnin dolgusu yanda resimdeki gibi olur. Alan sekmesinden dolguyu Bit eşlem olarak belirlemişsek daha fazla ayarları yapabileceğimiz Bit eşlemler sekmesine de göz atmak bizim için faydalı olacaktır. Burada bit eşlemler üzerinde daha hassas ayarlamaları yapabiliriz. 126
Gölge sekmesine geçelim. Konum, gölgenin metne göre yerini belirler. Metnin hemen altında olmasını istediğimiz için aşağıdaki noktayı seçtik. Gölgenin metne uzaklıklığını 0,18", rengi Turuncu 1 ve saydamlığı da %50 olarak belirleyelim. Yukarıdaki ayarları yaptıktan sonra metin yandaki hali alır. Gölgenin saydamlığını ayarlayabildiğimiz gibi resmin de saydamlığını ayarlamak mümkündür. İlk seçenek saydamlık yok. İkinci seçenekte yüzdelik olarak saydamlığı ayarlayabiliyoruz. Son özellik Geçiş ile tam olarak resmin neresinin saydam olacağını belirleyebiliyoruz. Örnekte kırmızı yuvarlak içine aldığımız yeri saydam yaptık. Yukarıdaki ayarları yaptıktan sonra metin yandaki hali alır. Metin üzerinden sağ tuşa tıkladıktan sonra Metin alt menüsünü seçelim. Metin içine yazılan yazıyı istediğimiz hale gelinceye kadar üzerinde ayarlama yapabiliriz. En uygun Çerçeveye sığdır olduğu için onu seçtim. Diğer özellikler de ihtiyaca uygun olunca seçilebilir. 127
Metin içindeki yazıyı tam ortalayabilmek için aralıklardan faydalanabiliriz. Tamam düğmesine tıkladıktan sonra metin aşağıdaki gibi olur. Yukarıdaki ayarları yaptıktan sonra metin yandaki hali alır. Metin canlandırma sekmesine geçelim. Buradaki efektler bilgisayar ortamında çalıştığı için çok fazla kitap üzerinde gösterme imkanına sahip değiliz. Mutlaka inceleyin pişman olmazsınız. Metin üzerinden sağ tuşa tıkladıktan sonra Konum ve Boyut alt menüsünü seçelim. Metnin genişlik ve yüksekliğini değiştirebiliriz. Oranı tut onay düğmesi aktif olursa genişlik değişince yükseklik de değişmektedir. Metni nereye sabitleyeceğimizi belirlemek için yanda gösterilenlerden birini seçebiliriz. Varsayılan özellik Paragrafa olan özelliktir. 128
Sabitleyici sayfaya olarak seçilirse metnin hareket alanını sayfa olarak sınırlar. Yani kenar boşlukları da dahil her yanda istenilen yere yerleştirilebilir. Sabitleyici paragrafa olarak seçilirse metnin hareket alanını sayfanın üst ve altı hariç sayfanın tamamı olarak sınırlar. Yanda hareket alanı kırmızı kutu içinde gösterilmiştir. Sabitleyici karaktere olarak seçilirse metnin hareket alanı yanındaki karakterlere göre belirler. Eğer korumak için konumu seçerseniz fare ile metin hiçbir yere oynatılamaz. Yazılar metnin arkasından yazılmaya devam eder. Yukarıdaki ayarları yaptıktan sonra metin yandaki gibi olur. Fare ile hiçbir yere oynatılamaz hale gelir. Koru bölümünden Boyut seçildiğinde metni ne büyütmeye ne de küçültmeye izin verir. Fakat konum koruma altında olmadığı için sayfa üzerinde istenilen yere taşınabilir. Metin içindeki karakterlerin metnin hangi konumuna göre döndürmek istediğimizi belirlediğimiz yerdir. Metnin sol alt köşesine göre döndürmek isteyelim. 129
Metin içindeki gülen yüz karakterinin 45 döndürdürelim. Daha fazla ayları yapmak için Eğim ve Köşe Yarıçapı sekmesine geçebilirsiniz. Şu anki örnek için çok fazla özellik bulunmamaktadır. Yukarıdaki ayarları yaptıktan sonra gülen yüz karakterimizin görüntüsü yandaki gibi olur. Gülen yüz seçili iken sağ tuş menüsünden Tanımlama menüsüne tıklayın. Metin belgesi için açıklama yazabiliriz. Bu metin için ne zaman tanımlamaya girsek yandaki açıklama karşımıza gelecektir. Metnimize isim verebilmek için isim menüsüne tıklayalım. Ad olarak Gülen Yüz Resmi ifadesini girelim. 130
Yandakine benzer içinde resim olan metinler hazırlayalım. Sağ tuş menüsünden Alan menüsüne tıkladıktan sonra dolgu özelliğini bit eşlem seçelim. (Daha önce bu konuyu ayrıntılı olarak işlediğim için burada yüzeysel geçmek istiyorum.) Yandakine benzer şekilde üst üste metinleri birbirinin üzerine getirelim. Ortadaki metni farenin sol tuşu ile seçelim. Metin seçili halde iken farenin sağ tuşunu tıkladıktan sonra açılan menüden Düzenle oradan da En Öne Getir alt menüsüne tıklayalım. Ortadaki metin en öne geldi. En altta kırmızı gül olan metni seçelim. Öne Getir özelliğine tıklayalım. Üçüncü sırada yer alan metin artık ikinci sırada yer almaktadır. 131
En baştaki taş resimli olan metni seçtikten sonra Düzenle menüsünden arkaya gönder alt menüsüne tıklayalım. Yukarıdaki düzenlemeleri yaptıktan sonra metinlerimiz yandaki gibi olur. Ortadaki metin seçili durumda iken en arkaya gönderelim. En arkaya göndermek için seçili metin üzerinde iken sağ tuş menüsü Düzenle menüsünden En Arkaya Gönder alt menüsüne tıklayalım. Ortadaki metin seçili durumda iken en arkaya gönderildikten sonraki hali yanda gösterilmiştir. Metinlerden gül resmi olanı arkaplan olarak belirledikten sonra üzerine yazı yazalım. Arkaplan olarak ayarladığımız metnin üzerinden yazı yazabiliriz. Biraz önceki koyun ifadesindeki gülen yüzü seçelim. Farenin sağ tuş menüsünden Hizalama oradan da Üst menüsünü seçelim. 132
Önce Önce Sonra SonraSonra Sonra Önce Üst alt menüsünü seçtikten sonraki hali hemen öncekinin sağında gösterilmektedir.çok az gülen yüzün yukarı kaydığını görebilirsiniz. Orta alt menüsünü seçtikten sonraki hali hemen öncekinin sağında gösterilmektedir.çok az gülen yüzün aşağı kaydığını görebilirsiniz. Alt alt menüsünü seçtikten sonraki hali hemen öncekinin sağında gösterilmektedir.biraz gülen yüzün aşağı kaydığını görebilirsiniz. 6.6. Yazı Sanatı Galerisi Çizim araç çubuğu üzerinden Yazı Sanatı Galerisi düğmesine süslü metinler eklemek için tıklayalım. İstediğimiz biçeme tıklayalım Tamam düğmesine tıklayalım. ve Yandaki gibi bir biçem sayfaya eklenecektir. Varsayılan yazıyı değiştirmek için biçemin üzerinde iken farenin sol tuşu ile çift tıklayalım. Değiştirmek istediğimiz ifadeyi artık girebiliriz. Metni yazdıktan sonra fare ile sayfanın boş bir yerine tıkladığımız zaman yeni yazımız biçem içinde yerini alacaktır. Çizim nesnesi Özellikleri araç çubuğundan daha fazla ayar yapabiliriz. 133