TÜRKİYE İŞ KURUMU Antalya Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü İŞVERENLERE SUNULAN HİZMETLER 19 Aralık 2014-Antalya
İŞGÜCÜ PİYASASININ GENEL GÖRÜNÜMÜ Uluslararası Para Fonu (IMF) ve TÜİK verilerine göre, Türkiye; 2008 yılındaki kriz döneminde bir çok gelişmiş ülke arasında en fazla istihdam artışı sağlayan ülke olmuştur. Türkiye'de 2007 yılında 20 milyon 738 bin olan istihdam edilen kişi sayısı, 2014 yılı Temmuz ayı itibariyle 29 milyon 276 bin kişiye ulaşmıştır. 2007-2014 yılları arasını kapsayan dönemde Türkiye'de istihdamda sağlanan artış hızı yüzde 23,9 dur. Türkiye bu oranla, gelişmiş ülkeler arasında yüzde 20'nin üzerinde istihdam artışı sağlayan tek ülke konumundadır. Dünya Bankası ve OECD tarafından Türkiye, diğer ülkelere istihdam politikaları ve işsizlikle mücadelede «örnek ülke» olarak gösterilmektedir. 2
İŞGÜCÜ PİYASASININ GENEL GÖRÜNÜMÜ Türkiye de her yıl ortalama 850 bin kişi çalışabilir nüfusa dahil olmaktadır. İstihdam 2007-2014 yılları arasında 5 milyon 848 bin kişi artmıştır. İşsizlik oranı % 9,8 Gençlerde işsizlik oranı %18,2 İşgücünün %55,9 si lise altı eğitim düzeyine sahiptir. İşgücüne katılım oranı %51,3 Kadınların işgücüne katılım oranı %30,8 Kayıt dışı istihdam oranı %36,4 3
İŞKUR UN TEMEL AMAÇLARI 5 - İş ve İşçi Bulma Faaliyetinde Bulunmak. (Yurtiçi- Yurtdışı) 6 Uluslar arası Projeler vb. 4 - İşgücü Piyasası Bilgi Hizmetlerini Yürütmek 1 - Ulusal İstihdam Politikasının Belirlenmesine Katkıda Bulunmak 3 - Pasif İşgücü Programlarını Uygulamak 2 - Aktif İşgücü Programlarını Uygulamak İŞSİZLİKLE MÜCADELEDE; DOĞRU İŞ E DOĞRU İNSAN 4
İŞKUR UN TEMEL AMAÇLARI İşgücü piyasasının ihtiyaçları doğrultusunda istihdam hizmetlerini çeşitlendirmek ve işe yerleştirmede aktif rol oynamak, İşgücünün istihdam edilebilirliğini artırmaya yönelik olarak aktif işgücü programları uygulamak, geliştirmek, yaygınlaştırmak ve etkinliğini artırmak, İşsizliğin sosyo-ekonomik etkilerini azaltmaya yönelik pasif programları etkin olarak yürütmek, İşgücü piyasasındaki gelişme ve değişmelere yön veren güçlü bir kurumsal yapı oluşturmak, 5
İŞ VE MESLEK DANIŞMANLIĞI HİZMETİ Her işsiz ve işverene bir iş ve meslek danışmanı İş ve Meslek Danışmanlığı hizmetleri kapsamında işsizler ve daha iyi iş arayanlara yönelik olarak iş danışmanlığı, öğrencilere yönelik olarak ise meslek danışmanlığı hizmeti verilmektedir. İşverenlerimiz ziyaret edilerek Kurum hizmetlerimiz anlatılmakta, açık işleri alınmakta ve aranılan nitelikte işgücünün temini için aracılık yapılmaktadır. Böylece; işsizlik süresinin kısalması, istihdam ve verimliliğin artması ile istihdamda devamlılığın sağlanması amaçlanmaktadır. Son 3 yıl içinde yaklaşık 873.464 işyeri ziyareti yapılırken, 3.284.986 kişiye de danışmanlık hizmeti verilmiştir. 7
İŞGÜCÜ PİYASASI TALEP ARAŞTIRMASI İşgücü Piyasasının Fotoğrafını Çekiyoruz! Yılda en az 2 kez, tüm Türkiye de 10+ çalışanı olan yaklaşık 130 bin işyeri, yüz yüze anket yöntemi ile ziyaret edilerek; İşverenlerin güncel ve gelecekteki işgücü ihtiyaçları belirleniyor, Açık işleri alınarak karşılanmaya çalışılıyor, Aranılan nitelikteki işgücünün temini için mesleki eğitim kursları düzenleniyor, İşgücü piyasasına yönelik politika ve faaliyetler belirleniyor. 8
Araştırmanın Sonuçları İŞGÜCÜ PİYASASI TALEP ARAŞTIRMASI Ziyaret edilen her 3 işyerinden 1 inin açık işi bulunmaktadır. Her 100 işverenden 75 inin nitelikli çalışana ihtiyacı bulunmaktadır. Eleman temininde güçlük çektiğini belirten işverenlerin % 60 ı, sebep olarak mesleki nitelik ve beceri eksikliğini belirtmiştir. Çalışma sonuçları, ülkemizdeki mesleksiz sorununu ve nitelik eksikliğini somut bir biçimde ortaya koymaktadır. 9
AMAÇ DAYANAK BAŞLAMA TARİHİ 01.03.2011 BİTİŞ TARİHİ 31.12.2015 FİNANSMANI YARARLANMA ŞARTI -İşgücüne katılımı ve istihdamı artırmak -Çalışanların vasıflarını yükseltmek, -Mesleki ve teknik eğitimi özendirmek, 25.02.2011 tarih 6111 sayılı Kanun İşsizlik Sigortası Fonu İstihdam Teşvikleri GENÇ VE KADIN İSTİHDAMININ TEŞVİKİ-1 -İşe alındığı tarihten önceki 6 ay içinde işsiz olması, -Alınan bu kişi son 6 ay içinde SGK ya verilen prim ve hizmet belgelerinde çalıştırılan ortalama işçi sayısına ilave olması 10
GENÇ VE KADIN İSTİHDAMININ TEŞVİKİ-2 1-) 18-29 yaş arası erkekler ile 18 yaşından büyük kadınlardan; - Mesleki yeterlik belgesine sahip olanlar 48 ay süreyle, İstihdam Teşvikleri - Mesleki ve teknik eğitimi tamamlayanlar veya işgücü yetiştirme kurslarını bitirenler 36 ay süreyle, - Hiçbir belge veya niteliğe sahip olmayanlar 24 ay süreyle, 2-) 29 yaşından büyük erkeklerden; - Mesleki yeterlik belgesine sahip olanlar ile mesleki ve teknik eğitimi tamamlayanlar veya işgücü yetiştirme kurslarını bitirenler 24 ay süreyle, 3-) Çalışmakta iken; - 01.03.2011 tarihten sonra mesleki yeterlik belgesi alanlar, mesleki ve teknik eğitimi tamamlayanlar veya işgücü yetiştirme kurslarını bitirenler için 12 ay süreyle, 4-) Yukarıda (1), (2), (3) numaralı bentlerde sayılanların İŞKUR a kayıtlı işsizler arasından alınmaları halinde, öngörülen sürelere ilave olarak 6 ay daha, 5-)18 yaşından büyüklerden hiçbir mesleki belge veya niteliğe sahip olmayanların, İŞKUR a kayıtlı işsizler arasından işe alınmaları halinde 6 ay süreyle, Teşvik uygulamasından yararlanabilecek, SGK işveren payı sigorta primleri İŞŞİZLİK SİGORTASI FONU tarafından karşılanacaktır. 11
İstihdam Teşvikleri GENÇ VE KADIN İSTİHDAMININ TEŞVİKİ-3 UYGULAMA Sigortalıların sahip oldukları mesleki yeterlik, mesleki ve teknik eğitim veya işgücü yetiştirme kurslarına ilişkin belgelerde belirtilen meslek ya da alanlarda işe alınmaları ve/veya çalışıyor olmaları gerekmektedir. Destekten bir kez yararlanılması ve hak sahipliği süresi tamamlanmadan işsiz kalınması halinde, kalan süreden yeniden yararlanılamaması, ancak daha üst düzeydeki belgelerin temin edilmesi halinde ikinci hak sahipliğinin oluşması, bu durumda ilk hak sahipliğinin süresinin, ikinci hak sahipliğinin süresinden düşülmesi öngörülmektedir. Bakanlar Kuruluna, bu maddenin uygulanma süresini 2015 yılından itibaren 5 yıla kadar uzatmaya yetki verilmektedir. Her bir kişi için 221 TL
İŞSİZLİK SİGORTASI UYGULAMASI İşsizlik sigortasından yararlanabilmek için; kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak, hizmet akdinin feshinden önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olmak, son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak, hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurmak gerekmektedir. Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine başvurmak gerekmektedir. 2014 II. Dönem PASİF İSTİHDAM POLİTİKALARI Asgari -Aylık asgari ücret brüt tutarının % 40 ı (450,16 -TL) Azami -Aylık asgari ücret brüt tutarının % 80 i (900,31 -TL) 13
PASİF İSTİHDAM POLİTİKALARI Ücret Garanti Fonu Kısa Çalışma Ödeneği İş Kaybı Tazminatı Konkordato ilanı, Aciz vesikası, İflas gibi ödeme güçlüğüne düşülmesi halinde İŞKUR ücretin ödenmeyen bölümünü öder. Temel ücret dikkate alınır. Maksimum 3 ay 2003-2014 Ağustos ayı sonuna kadar toplam 51.835 kişiye yaklaşık 103 milyon 987 bin 837 TL ödeme yapılmıştır. Ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle İş zamanında veya çalışmada azaltılmaya gidilmesini önlemek için İŞKUR çalışana ödeme yapar. Maksimum 3 ay 2014 yılının birinci döneminde en az 675, 24-TL ve en fazla 1.688,09-TL ödeme yapılacaktır. Yalnızca özelleştirilmiş kurumlar için Toplu lağvetme anlaşmasıyla işini kaybeden çalışanlar için. 3 ile 8 ay 14
PASİF İSTİHDAM POLİTİKALARI YILLAR İŞSİZLİK SİGORTASI ÖDEMELERİ ÖDEME YAPILAN KİŞİ (HAK EDEN) ÖDEME MİKTARI (MİLYON TL) KISA ÇALIŞMA ÖDEMELERİ ÖDEME ÖDEME YAPILAN MİKTARI KİŞİ (HAK (MİLYON TL) EDEN) ÜCRET GARANTİ FONU ÖDEMELERİ ÖDEME ÖDEME YAPILAN MİKTARI KİŞİ (HAK (MİLYON TL) EDEN) 2002 82.877 46,81 - - - - 2003 130.272 125,98 - - - - 2004 147.266 199,89 - - - - 2005 186.599 270,07 21 0,01 1.269 3,4 2006 199.604 316,99 217 0,1 1.134 1,6 2007 221.503 351,91 40 0,02 2.223 3,6 2008 331.488 517,05 - - 827 1,1 2009 473.286 1.114,27 190.071 162,5 12.371 22,3 2010 331.202 807,4 27.156 39,19 12.905 22,1 2011 322.150 791,05 5.814 4,24 5.807 9,4 2012 370.934 966,18 2.855 3 3.210 8,7 2013 430.305 1.272,49 970 0,82 5.708 15 2014* 372.597 1.206,93 44 0,05 6.856 17,8 TOPLAM 3.600.083 7.987,04 227.188 209,93 52.310 105,02 (*) 30.09.2014 15
AKTİF İŞGÜCÜ HİZMETLERİ Mesleki eğitim kursları UMEM Girişimcilik eğitim programları Engellilere Yönelik Hizmetler İşbaşı eğitim programları Özel Politika ve Uygulama 16
AKTİF İŞGÜCÜ HİZMETLERİ 2004 yılında 6.944 kişiye eğitim verilmişken, 2009 yılından itibaren artan faaliyetler neticesinde son 5 yılda 1.805.937 kişi kurs ve programlardan yararlanmıştır. Kurs/Program Türleri 2009 2010 2011 2012 2013 2014* Mesleki Eğitim Kursları 166.713 154.034 140.415 206.946 131.249 74.937 İşbaşı Eğitim Programları Girişimcilik Eğitim Programları Toplum Yararına Programlar 1.285 4.671 16.393 31.773 63.660 42.031 19 8.306 24.145 25.475 25.166 20.648 44.628 38.761 64.085 191.998 197.182 131.417 TOPLAM 212.645 205.772 245.038 456.192 417.257 269.033 *2014 Ağustos 17
«Mesleksizliğe Son» İŞKUR, işgücü piyasasının ihtiyaç duyduğu nitelikli işgücünün temini için; - İşgücü piyasasının temel çatı aktörlerinden (odalar, birlikler, borsalar, meslek kuruluşları), - İşverenlerden - İşgücünün gelecek vizyonlarından MESLEKİ EĞİTİM KURSLARI Hareketle mesleki eğitim kurslarını planlamakta ve uygulamaktadır. Düzenlenen kurslar sonrasında işsizlerin meslek sahibi olması sağlanarak istihdam edilme imkanlarını artırıyoruz. 18
MESLEKİ EĞİTİM KURSLARI İŞKUR tarafından işgücü piyasasının ihtiyaç duyduğu tüm mesleklerde işsizlerin niteliklerini geliştirerek istihdam edilebilirliklerini artırmak amacıyla meslek edindirme ve geliştirme kursları düzenlenmektedir. 15 yaşını tamamlamış İŞKUR a kayıtlı bütün işsizler faydalanabilirler. Kursiyerlere günlük 20 TL zaruri gider ve İş Kazası ve Meslek Hastalığı ile GSS primleri ödenir. 19
Kurs Talebi Nasıl Değerlendirilir? İşgücü piyasasından veya işverenden alınan işgücü talebinin karşılanması temel amaçtır. Bu amacın gerçekleşmesi için öncelikle o meslekte daha önce eğitim almış ve Kuruma kayıtlı olan halen aktif bir şekilde iş arayan kişiler işverene yönlendirilmektedir. Bu konuda işsizler davet edilmektedir. İşveren gönderilen kişileri beğenmeme hakkına sahiptir. Yapılan görüşmelerden sonra eksik kalan işgücü talebi için kurs düzenlenmesi gerekmektedir. Kurslar işbirliği ve hizmet alım yöntemleri ile düzenlenmektedir. MESLEKİ EĞİTİM KURSLARI 20
1- İşbirliği Yöntemi Hangi Yöntemleri Kullanıyoruz? MESLEKİ EĞİTİM KURSLARI İşçi talebi olan işveren ile birlikte ilana tabi olmadan düzenlenen kursta; işverenimiz istihdam edeceği kişiyi veya kişileri eğitimin pratik kısmında tanıma imkanı bulmakta, eğitim işyerinde düzenlendiği için kursiyerlerin ileride çalışacakları işyerini ve makinaları tanıması mümkün olmakta, Eğitim sırasında güncel teknoloji kullanıldığı için eğitim sonrasında kursiyerlerin uyum sorunu olmamaktadır. 21
Hangi Yöntemleri Kullanıyoruz? 1- İşbirliği Yöntemi (devam) MESLEKİ EĞİTİM KURSLARI Eğitim sırasında kursiyerlere İŞKUR tarafından günlük 20 TL kursiyer zaruri gideri ile kişilerin iş kazası ve meslek hastalığı ve gerekmesi halinde genel sağlık sigortası primleri ödenmekte, Eğiticiyi kendi bünyesinde bulamayan işverene bulacağı eğitici(*) için eğitici ücretini İŞKUR ödüyor (MEB ek ders ücretinin iki katı- eğitici unvanına göre her bir ders saati için 22-46 TL arası) Not: (*) Eğiticilerin Milli Eğitime bağlı Kurum ve Kuruluşlardan muvafakatlı tedarik edilmesi halinde 22
Hangi Yöntemleri Kullanıyoruz? 1- İşbirliği Yöntemi (devam) Eğitim sırasında işverene herhangi bir maliyet oluşmadığı için ileride istihdam edeceği işçilerinin eğitim maliyeti İŞKUR aracılığı ile karşılanmış oluyor. İşveren tarafından istihdam edilen kişilere eğitim vermek isterse, eğitici ücreti, temrin gideri ve diğer maliyetler hariç sadece ücret maliyeti kişi başı 1.332 TL dir. Aynı zamanda bu kişilerden uygun olmayanları istihdamdan ayırmak isterse de başka hukuki sonuçlar ortaya çıkabilir. Bütün eğitim maliyetleri İŞKUR dan! MESLEKİ EĞİTİM KURSLARI 23
MESLEKİ EĞİTİM KURSLARI İşbirliği Yöntemi (devam) Bu yöntemin uygulanması için işverenin eğitimin gerçekleşeceği asgari şartları taşıyan bir eğitim mekanına sahip olması yeterlidir. Bunun mümkün olmaması halinde ise MEB e bağlı birimlerle işbirliği yapılabilir. Bu yöntem kullanıldığında eğitimin pratik kısmında kursiyerlerin fiili olarak «üretimde» bulunarak öğrenmeleri gerektiği için aslında «işçi gibi» üretime katkı sağlanmaktadır. Asgari düzeyde 10 kursiyer ile eğitimlerin başlaması mümkündür. İşveren kurs sonunda kursiyerlerin en az % 50 sini kurs süresi kadar istihdam etmek zorundadır. (en az 120 gün) 24
ÇALIŞANLARA YÖNELİK MESLEKİ EĞİTİM «Mesleki Sertifikasız çalışan kalmasın!» İşverenlerimizin mevcut çalışanlarına yönelik olarak işbirliği yoluyla kurs düzenlenebilir. Ayrıca, tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çalıştırılan işçilere yönelik olarak da kurs düzenlenerek gerekli sertifikanın alınması mümkündür. 25
İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMI En az iki sigortalı çalışanınız var ise programdan yararlanabilirsiniz. 2-10 çalışanı olan 1, 11 + çalışanı olan % 10 katılımcı veriyoruz. İşbaşı eğitim programı sırasında işverene bir maliyeti olmayan katılımcı maksimum 160 fiili gün (Antalya için Makamca bu süre 4 ay olarak belirlenmiştir) işyerinde bir fiili çalışarak iş deneyimini artırır. İŞKUR olarak katılımcıya günlük 25 TL cep harçlığı veriyoruz ve iş kazası ve meslek hastalığı sigorta primi ile genel sağlık sigortası prim giderlerini ödüyoruz. 26
İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMI Kişi tecrübe kazanırken, işveren maliyeti olmayan işçi adayını tanıyarak ve işyerinde çalıştırarak istihdam edeceği kişiyi kendisi yetiştirmektedir. İstihdam zorunluluğu yoktur. Bir yıl içinde tekrar yararlanmak istenirse o zaman daha önce katılan kişilerin % 20 sini en az 60 gün istihdam zorunluluğu var. Tek şart, programın başladığı günkü çalışan sayısının programın sonunda da korunmasıdır. Aksi halde işyeri ile bir süre işbirliği yapılamıyor. 27
GİRİŞİMCİLİK EĞİTİM PROGRAMI 2009 yılından itibaren uygulanmaktadır. Kuruma Kayıtlıların; iş planına dayalı iş kurma ve yönetme hususlarında eğitilmesi, iş planlarını oluşturmaları, KOSGEB ve benzeri finansman kaynaklarına erişimlerini kolaylaştırması için yürütülen eğitim programlarıdır. 70 saatlik Girişimcilik Temel Seviye ve sınıf içi atölye çalışmasından oluşur. 28
Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri Projesi (UMEM) İşgücü piyasasında arz talep uyuşmazlıklarından kaynaklanan işsizliğe çözüm getirmek amacıyla Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri (UMEM) Projesi 2010 yılında İŞKUR, TOBB, MEB ve TOBB ETU arasında başlatılmıştır. Proje ile, özellikle sanayi ve mesleki ve teknik eğitim kurumları arasındaki işbirliği artırılmakta ve ihtiyaç duyulan nitelikli işgücü talebi karşılanmaktadır. Proje kapsamında sanayi, hizmet ve tarım alanlarında teorik eğitim ve işbaşı eğitim birlikte verilmektedir. 29
ENGELLİ İSTİHDAMI 4857 Sayılı İş Kanunun 30. maddesi gereği 49 + çalışanı olan özel sektör işlerleri toplam çalışan sayısının %3 ü kadar engelli personel istihdam etmek zorundadır. İstihdam teşvikleri kapsamında engelli personelin sigorta primleri Hazine tarafından karşılanmaktadır. Engelli çalıştırma maliyeti : 1.071 TL Engelli çalıştırmama maliyeti : 1.903 TL
İŞKUR HİZMET NOKTALARI Belediyeler Vakıflar Genel Müdürlüğü SGK Üniversiteler ASP Bakanlığı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları Ticaret ve Sanayi Odaları 31
İŞE YERLEŞTİRME 700,000 600,000 500,000 400,000 300,000 200,000 100,000 0 Özel Sektörde İşe Yerleştirme 2014 Yılı Hedefi 800.000 Kişi 609,636 418,938 509.788 304,187 159,050 89,842 2009 2010 2011 2012 2013 2014 * * 2014 Ocak-Ağustos Dönemi 32
İŞKURA KAYIT HALA İŞKUR A KAYDINIZ YOK MU? Unutmayın, İster işveren, ister iş arayan olun: Kurum hizmetlerimizden yararlanmak için İŞKUR a kaydınızın olması gerekmektedir. 33
Ziyaret İnternet Doğrudan İŞKURA KAYIT www.iskur. gov.tr adresinden 7/24 kayıt yaptırabilir, Kurumumu za şahsen başvuruda bulunup iş ve meslek danışmanla rından yardım alabilir, Arayıp, İş ve Meslek Danışmanı nızın Sizi Ziyaret etmesini talep edebilirsini z. 34
Katılımınız için teşekkür ederiz. Tel: (0242) 229 40 22 Faks: (0242) 229 40 27 www.iskur.gov.tr www.facebook.com/turkiyeiskurumu www.twitter.com/turkiyeiskurumu 35