Oznr. ACIL \/E ELEKTIF PORTASISTEMIT( $ANT AMELIYATI YAPILAN OZOFAGUS VARIS KANAMALI HASTALARIN ceq DONEIVIDE DEGERLENDIRILIVIESI*

a,. Ege Un^*.;sitesi Trp Falitltesi Dergisi Cilt:25 Sayr :3 19Bo ACIL \/E ELEKTIF PORTASISTEMIT( $ANT AMELIYATI YAPILAN OZOFAGUS VARIS KANAMALI HASTALARIN ceq DONEIVIDE DEGERLENDIRILIVIESI* Ozdcrnir YAlir\RB^\f *r, r\lrnrcr. 11g56c1i-.;'.r+++, Irfan P,\L-\LJ*4*++', Hasan K,\PLAN rr, Nqct I(OI(S \L;r,4i*, lbrahim IJLTIA\'t{i*+r* Oznr Ozofagrs rraris kaaenasr ae:lqri ils klin;!'mizdc 1973 - l98+ pllan arasrada portasistemik gaat ameliyatr uygrlo:rr- 50 hasta retrospektif olarak iacele:rdi. Hastalar-a tiimii, Lli'-r:! ve laborrtuv:rr bakrmlar-adan iacele''-ek a-acryla davet clildi. Gelcr hastala.-, ge:el ce:;ah, grstroc:rtelolcg, abrclog tanaf::tdaa rauaycr,e edildi. Bu hastalar-:r hepsilde, iizofagroskopi yapd&, ha:r amo:ryak diizeyleri tayi:a elilfi ve elektroa-rsefalcg..dik iacclenc nygulaadr. lar l-b yrl (Ortalaraa 3.4 yrl) izloafi. Ge9 diiaeodc mor. talite orr'lag, Child A grubu:rda % 6.6, B gruburda o/o 33.3, C g;ubuad,a o/o 50 buluadu. Acil kogullar.la ameliyat cdilsr hasta- Iarda, bu siire igiade )Fatarrla oraar o/o 60, elektif g-.upta ise o/o 83 Acil ve elektif g:.upta (Ortal"-a % 78.6) buluailu. Acil amcliyat edilen g'rupta (Niiks kaaa-a oraru) o/o 80, kli'rik a:asefatopati )i 20 ikea, elektif vakalarda bu or'."iar srra ile % 21.7 ve o/o 65 olarak sapta:rdr.. 6. TiirL Galtrocntcroloji Kongreindc sunulmultur. (22-25 Etim " E.U. Trp Fa!. Ccncl Cerrahi Ana Bilim Dah Profcxir6.rr E.U. Trp Fak. Gcncl Ccrrahi Ana Bilim Dah yrd. Doccnti..r.r E.tJ. Trp!'ak. Gurrocntcroloji Biljm Dah Yrd. Dogcuti. trt*' E.U. Trp [ai. Ccncl Ccrrahi Ana Bilim Dah Arg. Gijrcvlisi, t*r"r E.U. Trp Fak. NciroSirr0rji Ana Bilirn Dah Niiroloji uzmanr..t.rt.. Erciyr: U. Trp Faki.iltcsi Pratisycn tlclcimi. 1985. lzmir). 917

Portal hipcrtansil'on 50 r'r'lr aykrrr bir siir'cdcn bcr.i bilirrmcktr:dir( l3). Cerrrhi sxealtiln olarak ilk trvsrrlanan viintcnl totel portokaval garrttrr. Daha sonra di(er tant tiplr--ri vt:;antsrz ccrralri sa(altrm f iintcrnlcri ut-errlarrrrrlva br;lan'u5trr. tlasta seqinrirrr{e daha u}'qun kotullarrrr belirlcnnriq olrnrsr ve cerrahid.ki tekrrik ilerlcmclcr, hastrlrirn dahn ivi tcdavi etlilmesi konusunrla, I<rr;krrsrrz olrrmlrr arlmlar :rtrlrrrasrnr sl{lanrrltrr. Fakat, iclc:rl sa.idtrrnrll. r'ontcnrin trltbi nri yr:ksl ccrrrlri nri olmlsr gercktigi kor',ti,,tttrrll. hill-riri ilt' r;rrlilrl<ili rrrrkulclcr b'rgiirre tl k valrrrlanugr:lnrcktr:rliril{), l3). I;n ivi nrcrk,:zlcrrlt: bilt: nroll;rlite ot'0llnlll lcil ltrnllivntl;tr,irt "n 5{) rtir':u'rn.ll. r'icliti['lutrllivtll;trrlt,. ');, l0'rrrr iiztrirrrlc r-lrrursr, 1ro:'tel hipcrtrrrrivonrrrr r:crrahi si!itltlrlllllr lr:rll r:crr:rlrl.rra tncvrlan:l ohr\'xn bir problenr oldrr!rrnrr nnlatmaktaclrr(10, l:1, l9). l(onu ilc ilgili gabalrr, opcraiif rnortalitenin azaltrlnrasr. postoperatif drinernde anselrlopati oritnrnrn dii;iiriilmcsi ve yafam siiresinin uzatrlmasr ydnrinde yogunletmaktadrr. Bu gdriit aqrsrndan hareketlc, klini(imiz.tc portll hipertansi):onlu hastalarrn amelivatlannda eldc erlilcn sonuelar dc$crlendirilmig vc kayneklardaki bulqularla kargrlagtrnlmr;trr. GEREq VE YdNTEM QrlrSmaye,!0'r elcktil, l0'u acil port&sistcrnik garlt amcli)'atr 1'aprlmrE of an toplam 50 hasta alrndr. I:lu.stalrnn yat ortrllmrsr 37.7 (12-64 yq arrsr) olup, bunlarrn 3l erket (','r 62), l9 karftn (9'" 38) drr. IJrstallrrn tiirnii amelivattan dnce bir yada birkaq kez iizofacus varis kanamasr seqirmi5 olup, acil olarak amelivat edilen hastalarda ameliyat dncesi tiim trbbi srgiltrm olanaklan kullanrldrlr halde kanama kontrol altrna alrnmaamrltrr.. Ameliyat edilen 50 hastanrn t-'si (o/to l-l) posoperatil erken ddnerndc (ameliyatr izleyen ilk 30 giin iginde) dldii. Erkcn drinernde <jlen bu 7 valianrn 3'ii acil olaral< ameliyat edilen gruba, 4'ii elektif olarak ameliyat edilen cruba aitti. Klirr.i!imizdcn taburcrr e,lilen 43 lrasta, gr:q clijnemdc cerralri, gnstroenterolojik ve ndrolojik deferlendirilrncsi yaprlnrak iizcrc, mektupla davct edildi. Bunlardan l2'si klinigimizc $ahsen bagvurdu. Yu-karrda an'lan deserlendirmeler yaprldr. Gtinderilcn mektuplardan l6'srna mektrrpli ccvap geldi. I I hastadan yanrt alrnamadr ve 4 hasta adresinde bultrnamadr, Geg dcwedcki durumlarr $aptanabil,:n 28 hasta (triektupla cevap veren l6 hasta ve tahsen bagvuran l2 hasta), yatam sijre.si, kanama niiksii, ansefalopati, (asit) yiiniintlcn degcrlcndirildi. Klinilimize gahsen baqvuran l2 hasta, ek olarak gencl ccrrahi, glstrocnteroloji, ntiroloji ydniindcn klini-li 'r'e loboratuvar incclcmelcrine tabi tutuldtt. Bu hastalarda, iizofagtts- 918 k,>pi, IlliG, karr antrrn)'ak diizcvlerinin tai'ini vaprldr. Ultrrsonocrefil olarak portal r-cn, splenik ven gaplarr ve kollaterallcrin (hrrumu araltrrrldr. BULGULAR Hastalar prcol)r:ratif di)nenrdc, Child kritcrlcrine gcire srnrflandrrrlrnr;trr. Du surrl'landrlnrava giirc hastal;rnn drrrunru'i-ublo l'de sunulrrruytur. l'ilirlo I: II;rstellirrn plcoplrltil'rfijrrcnrrl' (]lrilti srrrrflanclrrrrusrrrt r:iirc rlrt,:rlrtrtr..,\cil PSS Elcktif PSS TOPLAT,I \raka Savrsr Orrnr % 26 65 r\cil PSS: i\cil portnsistcnrik garrt lilcktif PSS: Elektil' portasisternik gant flhiltl D Vrka Snyrsr ot or /o /o Uzak sonuqlalrisaptanabilcn li-l Iriutanrn 6'sr f!,o 2l.i', iilnriiitiir. Bu ha.stalarrn ortalama y;rgam siiresi 1.6 yrl olarak heslpllnnrrstrr. (Jlerr lrastalann 2'si. acil amclil'at yaprlan 5 vakllrk gntptandrr (i,'o.t0'). Kllarr 4'ii ise eleltif olarak amelivat edilen l9 r'4kalrk grtrba aittir (o6 l7\. 28 lrastanrn ha.len ya5amalta olan 22'si.(o/,78,.6), ortalarna olarxk 3."1 yrlrnr tamamlamrg bulrrnnraktadrrlar (l-b yrl). Flastdarrn geg d6nemdc kananra nii-ksii, asit ve ansefalopati ydnlerindcn durumrr tablo 2'dc giistcrilm\tir. Tablo 2: Geq dcinemde kanama. ilsit ve anselalopati ydnlerinden deilerlcrrclirilcn 2B hastarrrn drtnrrnu, Acil PSS lllektif PSS,f Of'I"\l\,I Acil PSS: 52 Iiarrarnl Ntiksti Sayrsr o/ /o 4/5r B0 512') 2t.7 Sayrsr B I lt Sayrsr ' 7l\ Bl23 Asit BO 22.5.o/ /n 20 215 34. B' t5123 20 tz.j lil..\rtsc[rl,rqllfi Vat \'"k" Sayrsr o/ to 20 65 1l2B 3z r0i28 t7 i28 6t Acil portas!stenrik gant. Iilektil PSS:' Iilektif portasistemik ;ant.!19

Kontrola gelcn l2 hastanrn klinik ve elcktroansefaloerafi]i btrlgularr araltrrrldr. Kln anror,vak <liizeyleri tayin edildi. Saptanau brrlqular ve uygulanarr gr't amcliyatr tipine giirr: d.r!rlrmlarr Tablo 3,t".un.,,inr,,1t.r. Tablo 3: Ut:",t:r]:l SDldilit Portakavll gent 1'an-1'ana Ug-yan Prck;imal Splenorenal gant I\(ezocaval gant tllskl..qant \lllltk,\r'lrclelopati \,'akr S;rr':"r Or:rrr o'o 3',7 ).tq tl2 t2l t7 zlj ameliyatr tiplcri ilc ansel-alopati bulgulrrr ara- 't.)?.0 qn 70.6 66.6 lleg,de r\nsefalopati \/aka Savrsr t13 t13 3lB Vake C)rarr if JJ. J JJ.J t1 a Kan amonyak d lzcyi (Ort. mic. gr/ l00nrl) 6?.5 62. 5 53.7 Kontrole gelcn bu l2 hastanrn ultrasonografik incelenmesinde, orta_ lama portal ven grpr 10.95 mm, ortalama splenik ven gapr 9 mm btrlunmut vc 4 hastadr (.,;53.j) ko[atcral varlrgi saptanmrgtrr. Aci_l portc.sistcmik ^ gant amcliyatr yaprlan vakalann B,i Child B, 2,si elcktif porta-sistcmik 9. :lltf:n{i", qrnt amcliyatr yaprlanlarrn ise 26,sr Child A, 9'u B, 5'i C srnrfrnrlandrr. Toplam olo.ak vakalnrrn f/o 52,si Clrild r\, oa31'tt ChilrI B, o/o l+'t\ ae Chila C srnrfrnda bulunmuqtur. Klinik anselalopati lr.'astanrn B,ir.d,e (o/o 66.6), elcktroanselalografide anselalopati bulgularr l2 hastanrn 4'tinde (orf 33.3) saptanmrgtrr. Tablo 4: uzak sonuelarr arrnabiren 28 hastanrn mortarite ve ya'am siireleri y6n0nden dcaerlcri, Acil PSS Elektif PSS No..l l9 sac Oran \ /o t 60 B3 Ort. yaiam siiresi I.5 yrl 3.4 yrl No 240 4t7 EXITUS Oran Ort. (%) yajam si.iresi I.5 yrl I.7 yrl TOPLAT\I 22 ib.6 3.4 yrl 21.+.6 1'rl CcA rl,inemdo kontrol cdilcn t2 hastanrn 7'sitde (f,/6 5B'3) endoskopik olr-rakvari;saptnlrnriolrtp,bur-atislcrindijrcli.il miisl)ct (ii,3'l'3),iiqii2 ntis,rct (lllir) virl.ir; olrrak d:$crlcntlirilmi;tir',\cil olarak anrcliyat crlrlctr hestalaila,:lektif kc;lrllr-rrl.rmt:liylt cdilcn-ler arlsttttla postopcrltif gcq dtjrrcnrdc 1'Llarlr sii clcri btkrrnd,ln bclirgin falklar varcfrr. Bu dttt'trnt Tablo 4'd': gc;riilnrcktcdir. T,\RTI$l1A Ozof,r:'r;,.'aris liairlur.:r r.ctlcr.illc Sartt anlclil'r'tr tr1':ttl':lratr hisi il::.rrl:, anrcliv:rt sfl1t.a,;r.icr; r.liincnrclclii sonrrglat'rn, hrstlnrrr anrcii',-at iirlccsi ilttrttnru ilc Yuliurrl:t: L il i ;lii:;i oltlrrirl llilitrnrt:l:tccli r. I-Il:tl1u,tr Cirilr,l srrrril:rrrci:rt1rlstllrl:tlli -l'cl.'i;''.'ltrrttd.r. anlcli''r.trlr lcil ko5ulllrdl u1'gullttmast zot'trnlulu!u, prcopelntif enscfalol>eti varlrir, protl'ot)rl)i11 zilrilr.rlnrllr Ilozrtltnasr, trattsatnittaz:larrrl f iik;cli olmesr gibi durumlar, opcratif nlortalitc t'c geg cicinem.sonuglarrtrt biiyilk orarlda iincc<lcn hal-rcr vcrmcktcdir'(1, 7, B, I l, 12, l5). Bu laborntuvrr vcrilerinill yantsrra, karaci$er rezcn'initr iitrccdcu b:lirlcnmc.;inrlc a:'j:.qrrfi vc biligisa;'arh tomogrlfiderr clc 1'rrlrlanrlrnak' tadrr(3). Bu durum, bilim aclalnlarrna, hastaya tizel saieltrm ycintcmini scgrncdc titizlik go.;termenitr ijnemini vurqulamakta<lrr. Bu nedenlc lrirqok arel' trrrcr, ajrr risk grubttnd;rki he-stalara, tinccliklc trbbi sa!eltrm,vi'irrteiil' lcrini u1'gulamavr, fatlt zorunltt drrrumlarda cen'alti )'dntcmc bap'urvurma)'r )'cg tutnriil<tadrr(8. 12, l3). Bu scride tant tmcli)'att u1'gulr.nan 50 ha.stanrn iti (o//ot4) Child C srnrfindrn,rrr. Bunlarclan Z'sinc (%28.5) - acil kogullarcla garrt atnelit'att uygulamak zorunlu olmultur, Pren.sip olarak I'aris kananrast devam ct' mekte olan hastelara, trbb: tcdevi yiintemlcri (Sklcrc'zan madde enjeksil'onu hariq) dcnenmiq ve sonuq allrramayanlarrla cerrahi y6nteme basvurulmuttur. Postopcratif geg diincmdc, ltrsttlrnmrzr t ile B yrlhk bir zaman siircsincc izlcrlik. Ortalama 3.4 yrl cd:n bu siire, sonuglarr descrlendirmek agrsrnditn, bazr hestalar igin yetcrsizdir. Ancak bu sr.iredc sal)tadr:lrmlz sonuqlar, yalam siircsi, kanama ni,iksii ve ansclalopati ydniindcn, bazr araltrrmalarrn sonuqlanna uymaktadrr( lb). GcA sonuglarr izlcncbilcn 28 ha.stanrn mortalite oranlarr Tablo 5 dc gristcrilmi;tir. Toplam olerak, Child C srnrhnda olarr vakalarda mortalite oranr 9,/o 50. B srnrfrndl o/l3:t.3, A srnrfrnda?1,6.6 kadarcirr' Vakelarr izlcmc siir.cmiz ortalamlr 3.4 yrl ol<itr[und:tn, 5 yrllrk mortalite oranr vcrcmcrnckteyiz. Iiu.ynukl:rrde biltlirilcn 5 yrllrk mortalitc oranlarr, f{, 25.5 ilc )'o 58.B c.trrsrrldr dcfi,;rncktcdir.(6)' 921,1r{}.*--r-r?FffiF

Tablo ir: Geq rliincrrr.l,: izl,-.n"itilcn 2[J tn.it:rrtrrr Clrilcl srnr{'landirnr:rsrna giirt: rnottalitc orun I arr.,\cii PSS I-lcl:til'PSS fo PI,.\\ I I l] ri.{;.l.{l :t I)eatt \\'arrt:n vc lrrk. poslopcrutif rlc).ncnrtlc 5 vrllrk ntoltalitevi rr1'gulanan ;arrt tipinin r:tkilr:rlil.iini bildirnrcktcrlirl I[]). \'azarlar por-ta-az).uos ba{lantrlar kesildigi takrlirrtc, portxl bfl^srncrn }.iiksekli(inin kontnlnrnrnr safilu1'an clistal splr.rrorcnal garrtlr (DSRS) hitsta gnrl;unrla hepatoltcdal :rkrtnrn rlahl yiiksck r)rxll(l;t <llvtrrn r:ttiilini vc lrt:;tirl;rrrltr y;r5alrr siirr: ve kalitesinin dalra if i olclurirrrru hildirmcjctctlir'lcr(t{}). l}rrqiine kar[:rr ylyrrrlamrg en geni; DSRS errrbrrnu iqeren 348 olgucla yazarlar 51.rllrk yaqarn orirnrnln o,o 50'nin iizcrincle olclugunu, portnsistcmik txnt uvguladrklarl grupta isc bu or:urrn 't; j.1.5 olrlu(tuur bildirrnektcdir'lcr( ltj). Sorr l0 1'rlda bu bulgulalr destcklevcn bagkir urastrrnrtcrltrrn oltlu{u da dikkati qckmcktedir(3). Buna larern bazr arl;trrrna.crlirr postopcrrtif gcg di)rrcmdeki mortalitcyi Lr\'(ulanan gant tipinin etkilcnredieini l:ilrlirrnektcdir- Ier(7.9, l3). Ronlld -\ o. l\ ()t. ('l;) vc ark. lll:olilllerdc olnrat':rplall ortnla cfq d6i1rq's1dn ylyolfxlitenin daha vi.iksek olduiunu bildirmcktcdirlcr (7). Yruarlar, postoperaoperatif dijnemde alkole clcvam edcn lrastalarrtr y^sam siirclelinin dalta da krsaldr4rnr bclirtmektcdirlcr. Tablo 6: Postasistcnrik Sant iunclivatr uvgtrltnan hastalurrn 1.az;u'lnra gtire 5 r'e l0 yrllrk v:r;lrn orarrlarr(6). 5 vrllrk siirvi \-az:rr Fl:rsta \;aka s ilvls I Setlewick Wartten I{allenbec Nikkelson Lirrton \Val ker IIc Dr:rrnott ILousselat foplr\tr1 92') 5+ r06 2il l0:l ll r\ O. u 1\lnf. Or:rnr (i;) No. l{l }'rllrk sijn,i Fl &stl snyrsr t, r\ [rtr. ('r;).rll /O /g 57.4 4t.5 27 1-46.2 o l7.i.i0?+,5 70 ;t 55 5.'r. l 6l t.t 23 j 29.6 Niiks kanllrl: Itostopcrati{'cr:q;.<liincrnde niiks kalrirmil trala iincrlirri korrrvrtn bir sorrrr-r olnrak d,:r'anr etntcktcdir. Pretik olarak niiks kurlrnarrrlr 5arrtr kanrlr olan lrastacla gcligel:ilt:cck bir komprlikas)'on olclugu akla gt'lrncktcdir'. Niiks kanamasr oliur hastalarrn g.ofunda da durum bi;r.lcdir. Fukat ;lnt'r aqrk oirluirr lraldc niiks klnatnlsr olan hastalar sapttnlgclnrcktcclirll. T). Rtrrrrrn ylnrndt garrtr kapalr oldu$u haldc sevrektc olsa vrllarcu niihs kllrrlrnlsr olnrlvln vilkalar oldrrlrrr bildirilnrekteclilil.i), 'l-rtlrlrl I'rlr::;iiliilr'lrilcceqi sil)i hcstallrrnrrzcln total niiks kunanr;r ortrrr '1,'.il dir..\crl oyrcrc crlilcn gluptl ()rall "; li ). clektif r,.!un,trurtrl iic '',, I l.7,lir'. L,it, r'urrir ilr: liur';rlr.*trrrch(ulrzrll lrrr clt'l:tif lrrptrki kln:rrrr:r olllur b;rzr irrl;trlrcrllrrrrr bulgrrllrr ilc trvtrnt i;i)stcrrnr:klr:dirf6. Li). [)r-rstol:rt'r'ati['rriils kananrade uvgulalilrr 5ant tipinill rtkisi i.izclintlc tlurulmtrs, lnr konrrrla bildirilrnig olan ara;trrma sonuqlan birbiri il,: qeliskili olmava dcltnt ctmiqtir(13). lster portrl sistemideki b:usrncr dii;iiren $at1t l;[)lcrin(lctt biri (l)ortncnvrl. tnczor:avrrl, proksirnll splcrrorcn;rl), istcrsr: sr'lr:ktif l)slis rr1'rrrrllrnsrniiks kurrarnucla cn iincrnli ctkinin qlntrn ttkanmasr olthr$una inanrlmakttdrr(4, 7, I l, lb, 2l). $iurt tl.oml)ozrruun incelcn<ti$i de$igik valia grrrplarrnr igcrr:n {erri5 scrilcrdc trornboz orilnulnt cn diigiik portocaval (",L 2-7), cn yiiksek intcrl)ozisv()n rnezocilval \'r) sl)lrnorcnal (9'o lb) tant tipindc olduju. DSRS serisinde bu oranrn o; l0'la orta srralarda,ver aldrsr gijri.ilmcktcdir(13). r\nsclakrpati: Ar-rscfirlopati qant uvgulanarl hsstal:rrda anrelivnt sont'asr rioncmde ya{am kllitesi ydntnden. dnem ta;rmalitadrr. Arl;trrrcrllr postopcratif anscfalol)a(i oranrnr dtigiirmek igin hala arayrg igindcdirlcr. Portacaval $ant uysulanan ha(ta grul:urrtla anselalopati oranrnrn di(cr txntlara oranla en viiksck oldurrrr (1/" 43) bilinmektedir. Bunu srra il,.intcrpozisl'on mczocaval (o;i, 23), proksimal splcnorenal (/r20) vc distal spl:- norenal i]lt5) izlcmcktedir. Iirr diigiik oranrn DSRS grrrbrrnda olrnasrna rairnen ba.zr arrqtrrrcrlar brr oranrn DSRS yaprlan hastalarrn crken diincnrinclt: dii;iik oldrr[utrtr, ancak.l)-7 yrl gibi bir siire sonra kollatcrnllerin celi$mesi sonrrcu lrrr 5ant grubund:r da anselalopati oranulrn poriakavaldekine 1'aklagtrgrnr bildirrnr:ktedirlcr(1, l3). Ronald ve ark. (7), fizyolojil avantajlarr neclcniyle ansefalopati )'onunden riski daha airr olan hastalartna DSRS, diierlerinr: portacaval qant amcliyatr uygulamrgtrr. Sonuqrla DSRS grubunda ansefalopati oranrnrn portaclval garrt grul.runrr xgtrernr gdrmiiglerdir. Yazarlar preoperatil dtinemcle arrsclhlopati btrlgrrlan olan hastalannda postoperatif ansefalopati giiriilrnc or;lnrnln or'i 85, olmlr,rnlarrla!,i 30 oldu[unu bildirrncktt:dirlcr. Bizirn scrimizdr' lant tiplcrine gcire klinik anselalopati. EEG'de arrscftrlop".1l lc amonvrkerni bulgulan Tablo 3'dt: goriilmektc<lir. 923

ll- orozco I{. Grrc.rL'* L. L'rtrrri r[, c;rurpuza^o \[.,,\qrril:rr.jl{, ortiz I-1. I:lizorrdo.J: Srrrr.ivul arrrl <lrreiitv of lili, afier selr61i1.1. portr.svsrr.rrric llrrrls.,.\rrr.j Srrrg ltl: lttil.-13(i, l!lll. l2- Raincr l)s. Iiuntinski I)L: (-io1r1p111..1;1.,. cr.alrlrtiorr 6f s..llctir.r: a.d..rrsclecticc pcril.,hr'rrrl Po'tosr.stenric slru'ts lirr tr.cat*rc't o{' vrtricr::rl ht.rnorrh:lgc.,,\nr J Surc l4-l: 701-710. lgil:. lll- Slrlckclltird ll-t'. Zrricllnr;r CID: Strr.q,,r.i,,,l tlrc ulirrrc.nttl.v tt.u(.r Stt'rttrrl Iirl.. 1\'. IJ. Slrrrryicr.r Ii,.rr111.1.,q1,., I)lrilirtl,.jtrIi,r. [_,,,,,1,,,.,. 1>. 5 t :i. [)ll:t. Il- Soplr'. ).J. llii:llr:r.:; L1': l.lti.rt ll ()lr(rt.illir)r.ls lirr.r.rr1i,1.;1j lrr_,rr161.1.1111,"1, ',lr Ilv (.t'.r)j.si:rrr..\ilr.j. Srrr.{ j i l: ;trt),-/l).j. lllill. li- \':rrrbcck I)l:, Glcvslcr:rr..]1,. ^\l*l..qorri ][.\. Iilirr',.r. 'f\\., Lcs.is JD, Jloltality nrrd rcbler.rlitru lficr. lrypet.terrsivc r.lrr.iccal t]iscortncc_ tions, ;\rch Surg I l!l: -t*6-llg, lgbt. l6-. Vogt DP, Slntosror.. T', Coopr:rnran r\l\1, fle1p1;11111 ftj:. Sur3ical mallaqcnnt of prrrtrl ht'pcrtelciorr a1,i esopfiaqerl I.lriccs. Anr J Surg l.l6: 27.1--27f1. t{}u::1. l7- \\rarrcn \\:D : Lrr\.s of lrel;utic portal 1;cr.lLrsir)n rltcr sclcctivc shunts..\m J Surr l.! I : rl] l, lg8. l{}- \\'rrren \\'D, -\lillik;ur \\:J. Ilrr^rl,,rsnrr J\[. \\'riqlrt L, Iitr.ter trt, Smith RB, Sulscn' at Enrorr'-Rlsrrlts irnd 1r:rv pcrspcctir.cs.,,\1rr Surg 195: 530-542. t932. l9- trvarren \vl). : cl.ntrol of 'ariccal I.rrcctii'g-Iteas;c;;;'rt:rrt r.r('r.atiunalc. Arn J Sure 145; B- 16. lg8tj. 20- \Varrcn \VD, lfilltka* lv'j. I-Icnderson Jl,[, 11._shcccl tr[t]. Salrrn AA: selecti'e variccal deconrpression aftcr splenectomv or splcnic vein tlrronrbosis. \vith a notc on sjrl:*opancreatic discr)llncction r\n Surg 199: 69.t-702. tgu+. 2l- Zcppa R. Ilutsorr J)(j, ll.rrqtrrcsr:r ['li, Lr:r.i.JU, Sr Ii{1 lir, Fitrk P: su^'i'al afr.r clist*l spl, rvrrcrrrr srrrrrrt. slrr s (i'n.c.l c)l;str:t 145: l2-ltt, l9i t-. Eec lini\.'crsilc:;i Trp Fakultesi Dcrgisi Cilt:25 Siryt:3 1986 r{nonir( RoBIrEr{ ]'ETMEZLlelWnr runnlrln DUzI'YLERT il. t)t,t{l-\. rr. ()llilll(:. s. \'lr-(,[\0(j\'. B. r;t RC].\.\ G. L-\,\L IJZET Kronik biibrel< yetmezlikli 36 hasta (yag l7-75) vc hetno' cliyalize siren l'f hast:r (yag: 2,'l-5>B) g:rhqrnaya ahndr. flernatolrrit. serurn demiri. total dernir ba{lanr kapasitesi ve serurn ferritin delerleri saptrndr. Serum ferritin diizeyinin het iki gruptaviil<sek oldu!u buluntlrr. Scrurn fetritin tayinlcri biibrek 1'etmezli{inde demir ihtiyaonr iilgrnedc if i bir yiintemdir. Ancal< hastalanrnrzd:r bulunnn bu hiperfcrritincmi iiremil'e balh anorrnal ferritin kinetilini tle y:r.rrsrtrvor olabilir' Krorrik biibrck vctmczliti iuremisinin geliqrncsinde iki iinemli scbelr vafdrr. Bil.i, toksik inhibisvorl vcva eritropoetin eksikli!ine ba{lr vetersiz eritropocz rii(cri rlc lremolizdir. Ancrtk bu iki sebep drgrnda, kanama egilimi, <Iiyct demirinin diiiiikliigii, hipcrlosfatemiyi kontrol altrna alnrak iqin kullanrlan alcrninvrrrn lridroksit gibi ilirglann dcmiri ba[la,vrtr vehemo' iiyaliz aygrtrrra bl{lanrsta geli;en kan kaybr nedeniyle demir eksikliti de geliqcbilir. Di{cr tarrftart kan trnnsfiiz,vonltrt vc eritrosit vart iirtrri.iniin krselr5r <lcrnir depoltrrnt yiiklcycbilir. Demir clsiklifinin dt'rccesi kigiclcrr ki;iyc <tt:(i1tir1i ve :rnenrirtitr dcmir )'etmczligindcn beqkl lhkti;r- Ir.rr: <1: 5l,ilr oluylsr lcclcrri ilc viicut dcnrir depolortntn durttntrtntttr bilinrnesi gcrekir. Nc vrrzrk ki. alrgrlagelmig seruln derniri, demir br{lrnla Brr crl,lma lii. TrirUvc Niiklrcr Trp vc Biyolojik Bilirnlcr Kongrainde runulmultur. (30-31 Ekim-1. Kasrnr. l9b5) ANKL\RA. F,.t. 'l'rp Fat. Niiklccr Trp Ana lli)nri f)alr Profciirii' g.li. Trp Frk. Nrillccr Trp Ana Bilinr l)alt ArrShrrna Giircvlisi' E.U. 'fro Fak. lc lltstelrklerr Anr llilim Dalr Profcstjrii' E.L). 'f'p Fak. lg ILstrlrklarr Ana lliliqr Dalr '{re5ttrma Gdrerliri' S.S.K. Flrstancsi Bir'okimva Araltrrnra Gcircvlisi'.920 o,) 7