çöz kazan tarih osmanlı siyasi tarihi çağdaş türk ve dünya tarihi kpss 2015 ÖSYM sorularına en yakın tek kitap tamamı çözümlü 2014 kpss de 94 soru yakaladık soru bankası
Serkan Aksoy KPSS Tarih Soru Bankası ISBN 978-605-364-898-7 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 16. Baskı: Eylül 2014, Ankara Proje - Yayın Yönetmeni: Ayşegül Eroğlu Dizgi-Grafik-Tasarım: Eren Şahin Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı Baskı: Ayrıntı Basım Yayın ve Matbaacılık Ltd. Şti. İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 770. Sokak No: 105/A Yenimahalle / ANKARA (0312 394 55 90) Yayıncı Sertifika No: 14749 Matbaa Sertifika No: 13987 İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50-430 67 51 Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60 Dağıtım: 0312 434 54 24-434 54 08 Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60 İnternet: www.pegem.net E-ileti: pegem@pegem.net
ÖN SÖZ Bu kitap, Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) Genel Kültür Testinde önemli bir yeri olan Tarih bölümündeki 27 soruyu uygun bir süre zarfında ve hatasız çözebilmeniz için hazırlanmıştır. Kitaptaki bütün testler çözümleriyle birlikte hazırlanmıştır. Bu sayede yanlış yaptığınız sorulardan dönüt alabilmeniz hedeflenmiştir. Testlerde yer alan sorular, çıkmış sınav soruları paralelinde hazırlanmış olup çıkması muhtemel sorulara da sıkça yer verilmiştir. Ayrıca kitapta yer alan sorular öğretici bir özellik de taşımaktadır. Soru çözümlerine başlamadan konu anlatımlı kaynağa göz atmakta büyük fayda vardır. Test çözümünde soru kökleri iyi okunmalı, soru iyice anlaşılmalıdır. Bütün seçenekler okunmalı, soru anlaşılmamışsa soru boş bırakılmalıdır. Kamu Personel Seçme Sınavı na hazırlanan tüm değerli adaylarımıza başarılar dilerim. Serkan Aksoy
İÇİNDEKİLER Test - 1 Orta Asya Türk Tarihi - 1...1 Test - 2 Orta Asya Türk Tarihi - 2...4 Test - 3 Orta Asya Türk Tarihi - 3...7 Test - 4 Orta Asya Türk Tarihi - 4...10 Test - 5 Orta Asya Türk Tarihi - 5...13 Test - 6 Türk - İslam ve Türkiye Tarihi - 1...16 Test - 7 Türk - İslam ve Türkiye Tarihi - 2...19 Test - 8 Türk - İslam ve Türkiye Tarihi - 3...22 Test - 9 Türk - İslam ve Türkiye Tarihi - 4...25 Test - 10 Türk - İslam ve Türkiye Tarihi - 5...28 Test - 11 Osmanlı Devleti Kuruluş Dönemi...31 Test - 12 Osmanlı Devleti Yükselme Dönemi...35 Test - 13 Osmanlı Devleti Duraklama Dönemi...39 Test - 14 Osmanlı Devleti Gerileme Dönemi...43 Test - 15 Osmanlı Devleti Dağılma Dönemi...47 Test - 16 Osmanlı Kültür ve Uygarlığı - 1...51 Test - 17 Osmanlı Kültür ve Uygarlığı - 2...54 Test - 18 Osmanlı Kültür ve Uygarlığı - 3...57 Test - 19 Osmanlı Kültür ve Uygarlığı - 4...60 Test - 20 Osmanlı Kültür ve Uygarlığı - 5...63 Test - 21 Osmanlı Yenileşme ve Demokratikleşme Hareketleri - 1...66 Test - 22 Osmanlı Yenileşme ve Demokratikleşme Hareketleri - 2...69 Test - 23 Osmanlı Yenileşme ve Demokratikleşme Hareketleri - 3...72 Test - 24 Osmanlı Yenileşme ve Demokratikleşme Hareketleri - 4...75 Test - 25 Osmanlı Yenileşme ve Demokratikleşme Hareketleri - 5...78 Test - 26 Avrupa da Yaşanan Gelişmeler...81 Test - 27 I. Dünya Savaşı Öncesi ve Sonrası Gelişmeler - 1... 84 Test - 28 I. Dünya Savaşı Öncesi ve Sonrası Gelişmeler - 2... 87 Test - 29 I. Dünya Savaşı Öncesi ve Sonrası Gelişmeler - 3... 90 Test - 30 I. Dünya Savaşı Öncesi ve Sonrası Gelişmeler - 4... 93 Test - 31 I. Dünya Savaşı Öncesi ve Sonrası Gelişmeler - 5... 96 Test - 32 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi ve TBMM nin Açılması - 1...99 Test - 33 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi ve TBMM nin Açılması - 2...102 Test - 34 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi ve TBMM nin Açılması - 3...105 Test - 35 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi ve TBMM nin Açılması - 4...108 Test - 36 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi ve TBMM nin Açılması - 5... 111 Test - 37 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi ve TBMM nin Açılması - 6...114 Test - 38 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi ve TBMM nin Açılması - 7...117 Test - 39 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi ve TBMM nin Açılması - 8...120 Test - 40 Kurtuluş Savaşı Muharebeler ve Antlaşmalar Dönemi - 1...123 Test - 41 Kurtuluş Savaşı Muharebeler ve Antlaşmalar Dönemi - 2...126 Test - 42 Kurtuluş Savaşı Muharebeler ve Antlaşmalar Dönemi - 3...129 Test - 43 Kurtuluş Savaşı Muharebeler ve Antlaşmalar Dönemi - 4...132 Test - 44 Kurtuluş Savaşı Muharebeler ve Antlaşmalar Dönemi - 5...135 Test - 45 Kurtuluş Savaşı Muharebeler ve Antlaşmalar Dönemi - 6...138 Test - 46 İnkılaplar - 1...141 Test - 47 İnkılaplar - 2...144 Test - 48 İnkılaplar - 3...147 Test - 49 İnkılaplar - 4...150 Test - 50 İnkılaplar - 5...153 Test - 51 İnkılaplar - 6...156 Test - 52 İnkılaplar - 7...159 Test - 53 Atatürk İlkeleri - 1...162 Test - 54 Atatürk İlkeleri - 2...165 Test - 55 Atatürk İlkeleri - 3...168 Test - 56 Atatürk İlkeleri - 4...171 Test - 57 Atatürk İlkeleri - 5...174 Test - 58 Dış Politika - 1...177 Test - 59 Dış Politika - 2...180 Test - 60 Dış Politika - 3...183 Test - 61 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi - 1...186 Test - 62 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi - 2...191 Test - 63 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi - 3...196 Test - 64 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi - 4...201 Test - 65 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi - 5...206 Test - 66 Tarama - 1... 211 Test - 67 Tarama - 2...218 Test - 68 Tarama - 3...225 Test - 69 Tarama - 4...232 Test - 70 Tarama - 5...239 Test - 71 Tarama - 6...246 Test - 72 Tarama - 7...254 Test - 73 Tarama - 8...262 Test - 74 Tarama - 9...270 Test - 75 Tarama - 10...277 Test - 76 Tarama - 11...284 Test - 77 Tarama - 12...292 Test - 78 Tarama - 13...300 Test - 79 Tarama - 14...307 Test - 80 Tarama - 15...313 Cevap Anahtarı...320
T A R İ H Orta Asya Türk Tarihi - 1 1 1. İslam öncesi Türk kültürünün, Avrupa da yayılması, I. Haçlı Seferleri, II. Kavimler Göçü, III. Coğrafi Keşifler, IV. Moğol İstilası olaylarından hangisinin sonuçlarıyla ilgilidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IV D) II ve III E) III ve IV 4. İslamiyet öncesi Türklerde, I. töre hukukunun oluşturulması, II. sulama kanallarının yapılması, III. 12 Hayvanlı Türk Takvimi nin yapılması gelişmelerinden hangisi bilimsel faaliyetlerde bulunulduğuna kanıt olarak gösterilebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 2. 3. Uzun süreli hapis cezalarının uygulanmaması Sanat eserlerinin taşınabilir malzemelerden oluşması Yukarıda verilen İslamiyet öncesi Türk devletlerine ait özellikler, aşağıdakilerden hangisiyle daha çok ilişkilidir? A) Savaşların uzun sürmesiyle B) Diğer kültürlerle ilişki kurulmasıyla C) Egemenlik anlayışıyla D) Göçebe hayat tarzının benimsemesiyle E) Din ve inanışla Taht kavgaları sıkça yaşanmıştır. Birçok Türk devleti kurulmuştur. Devletler uzun ömürlü olamamıştır. İslamiyet öncesi Türk devletlerinde ortaya çıkan yukarıdaki durumlara, aşağıdakilerden hangisi neden olarak gösterilebilir? A) Göktanrı inancının görülmesi B) Nüfus yoğunluğunun az olması C) Köklü bir kültüre sahip olunmaması D) Ülke topraklarının hükümdar ailesinin ortak malı sayılması E) Toprakların sık sık istilaya uğraması 5. Karadeniz in kuzeyinde kurulan, oluşturdukları güçlü ordular sayesinde Bizans üzerine kadar başarılı seferler düzenleyerek bugünkü Sibirya ya isimlerini veren Türk devleti aşağıdakilerden hangisidir? A) Avarlar B) Sabirler C) Göktürkler D) Sasaniler E) Karluklar 6. Uygur şehir kalıntılarında Hristiyan, Maniheist, Budist mabet ve manastır harabeleri yan yana bulunmuştur. Bu duruma göre Uygur Türkleri için aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Uygur Türklerinde hükümdar yetkileri sınırsızdır. B) Adalet ve hoşgörü hakimdir. C) Uygur Türkleri paylaşımcı bir toplumdur. D) Türk kültürü Uygurlar Dönemi nde geniş alanlara yayılmıştır. E) Töreye dayalı bir yönetim anlayışı vardır. 7. Hristiyanlığı kabul eden Türkler zamanla asimile olurken, İslamiyet i kabul eden Türlerin millî benliklerini korumalarında, I. İslamiyet i kabul eden Türk nüfusunun daha fazla olması, II. uzun bir süre İslam dünyasının liderliğinin Türklerde kalması, III. İslam inancı ile eski Türk gelenek ve inançlarının benzeşmesi, IV. Arapların Türklere hoşgörülü davranması durumlarından hangisi etkili olmuştur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) III ve IV 1
1 Orta Asya Türk Tarihi - 1 8. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi Türk devletlerinde görülen inanışlardan biri değildir? A) Totemizm B) İduk - Yersu C) Musevilik D) Maniheizm E) Kalvenizm 12. İslamiyet öncesi Türk sanat anlayışında, I. temel geçim kaynağının hayvancılık olması, II. Göktanrı inancının yaygın olması, III. 12 Hayvanlı Türk Takvimin kullanılması gelişmelerinden hangileri hayvan üslubu sanat tarzının görülmesinin nedenidir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 9. Aşağıdakilerden hangisi, Türklerin göçebe oldukları döneme ait bir sanat eseri olarak gösterilemez? A) Kabzaları süslü silahlar B) İşlemeler ile süslenmiş çadırlar C) Altın ve gümüşten yapılmış takılar D) İskitlere ait halılar E) Uygur tapınakları 13. Aşağıdakilerden hangisi Türk boylarından biri değildir? A) İskitler B) Kumanlar C) Sabirler D) Vandallar E) Avarlar 10. Bilinen ilk büyük Türk devleti olan Asya Hun Türk Devleti hükümdarı Mete Han oluşturduğu güçlü ordular sayesinde Çin i yenilgiye uğratmış olmasına rağmen, Çin e yerleşmeyip Çin i sadece vergiye bağlamasının sebebi olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir? A) Devletin ekonomik olarak vergiye ihtiyacının olması B) Çin in coğrafi yapısı C) Türklerin Çin nüfusu karşısında asimile olacağı düşüncesi D) Devlet içerisinde iç savaş olması E) Veraset sisteminin benimsenmesi 14. İslamiyet öncesi Türk devletlerinde ordu-millet anlayışı egemen olmuş, kadın-erkek herkes asker sayılmıştır. Bu duruma göre eski Türkler için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Ordu, onluk sistem e göre düzenlenmiştir. B) Türkler göçebe yaşamıştır. C) Askerlik özel bir meslek sayılmamıştır. D) Komşu ülkelerle iyi geçinilmiştir. E) Sosyal sınıf düzeni gelişmiştir. 11. Orta Asya nın çeşitli yerlerinde Türklere ait kaynaklara rastlanmaktadır. Bu kaynaklardan en önemlisi Göktürklere ait kitabelerdir. VIII. yüzyıl başlarında Göktürk alfabesiyle yazılan bu kitabeler aşağıdakilerden hangisidir? A) Orhun Kitabeleri B) Yenisey Yazıtları C) Sine Uşi Yazıtları D) Karabalgasun Yazıtları E) Taryat Kitabeleri 15. Türkler bağımsızlıklarına düşkün bir millettir. Bu durumun sonucu olarak, I. çok fazla din değiştirilmesi, II. günümüze kadar pek çok devletin kurulması, III. federatif bir yapının benimsenmesi gelişmelerinden hangileri ortaya çıkmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 2
Orta Asya Türk Tarihi - 1 ÇÖZÜMLER 1. Çin hakimiyetini benimsemek istemeyen Hunların batıya doğru göç etmesi sonucunda Karadeniz in kuzeyinde yaşayan barbar kavimlerinin (Angıl, Sakson, Vizigot, Burgont, Vandal, Ostrogot, Süev gibi) birbirlerini sürükleyerek Avrupa ya doğru göç etmesi sonucunda Kavimler Göçü (375) yaşanmıştır. Kavimler Göçü sonucunda Avrupa da bir Hun devleti kurulmuştur. Dolayısıyla Türk kültürü Avrupa da yayılmıştır. Diğer öncüller İslam sonrası dönemle ilgilidir. Doğru yanıt B seçeneğidir. 2. Göçebe yaşamın sonuçları, Feodal yapının bulunmaması Başlıca ekonomik faaliyet olarak hayvancılığın benimsenmesi Sözlü edebiyatın gelişmesi Savaşçı bir yapıya sahip olunması Hapis cezalarının kısa süreli olması Taşınabilir sanat eserlerinin ortaya konması şeklinde özetlenebilir. Doğru yanıt D seçeneğidir. 3. Türk devletlerinde veraset sistemi benimsendiği için ülke, hükümdar ailesinin ortak malı sayılmıştır. Hükümdar öldükten sonra yerine kimin geçeceğini belli olmadığı için bu durum taht kavgalarının yaşanmasına ve devletlerin çabuk yıkılmasına neden olmuştur. Türk toplumları teşkilatçı bir yapıya sahip oldukları için kısa sürede başka bir devlet kurma özelliğide taşımışlardır. Doğru yanıt D seçeneğidir. 4. 12 Hayvanlı Türk Takvimi, 12 yılın 5 katı olan 60 yıllık devreleri ile Göktürklerde, Uygur Türklerinde, Tuna Bulgarlarında, İtil Bulgarlarında ve daha önceleri de Hun Türklerinde kullanılmış olup Türkler arasında çok yaygın bir sistem olmuştur. 12 Hayvanlı Türk Takvimi nin yapılması, astronomi bilimiyle uğraşıldığını göstermektedir. Dolayısıyla takvimle uğraşan toplumlar bilimle de uğraşmıştır. Doğru yanıt C seçeneğidir. 5. Büyük Hunlara bağlı topluluklardan biri olan Sabirler in anayurtları Tanrı Dağları nın batısı ile İli Nehri arasındaki bölgeydi. 6. yüzyılın başlarında Doğu Avrupa da görülen Sabirler, 515 yılında Kafkasya ve Karadeniz in kuzeyine yerleştiler. Bizans a karşı başarılı seferler düzenleyip 516 yılında Kafkasları aşarak Anadolu ya geldiler. Bugünkü Sibirya ya isimlerini veren Türk topluluğu Sabirler dir. Doğru yanıt B seçeneğidir. 6. Bir toplumda farklı dinlerin var olması orada din ve vicdan özgürlüğünün olduğunu gösterir. Bu da o toplumun adalete ve hoşgörüye sahip olduğunun kanıtıdır. Doğru yanıt B seçeneğidir. 7. İslamiyet i kabul eden Türklerin asimile olmamalarının nedeni, Türk gelenek ve görenekleriyle İslami kuralların birbirine benzemesinden kaynaklanmaktadır. Doğru yanıt C seçeneğidir. 8. Türkler arasında birçok din yayılmıştır. Totemizm, Şamanizm, Atalar Kültü, İduk - Yersu, Gök Tanrı, Hristiyanlık, Musevilik, İslamiyet, Budizm, Maniheizm gibi. Kalvenizm Avrupa da yaşanan Reform Hareketleri nden sonra ortaya çıkan bir mezheptir. Doğru yanıt E seçeneğidir. 9. Tapınaklar yerleşik hayatın sonucudur. Dolayısıyla göçebe bir toplumda mimari sanat eserlerine rastlanmaz. Doğru yanıt E seçeneğidir. 10. Çin kalabalık bir nüfusa, eski ve köklü bir kültüre sahiptir. Bu sebeple Mete Han Türklerin oraya yerleşmesi neticesinde asimile olacağını düşünmüş ve Çin i sadece vergiye bağlamakla yetinmiştir. Doğru yanıt C seçeneğidir. 11. Türk dilinin ve tarihinin ilk yazılı örnekleri Göktürklere ait Orhun Kitabeleri dir. Yenisey Kitabeleri Kırgızlara, Sine Uşi, Karabalgasun ve Taryat Kitabeleri ise Uygurlara aittir. Doğru yanıt A seçeneğidir. 12. Göçebe yaşam tarzı benimseyen Türklerde başlıca ekonomik faaliyet hayvancılıktır. Dolayısıyla bu durum sanatsal faaliyetlere yansıyacaktır. Yani sanat eserlerinde hayvan figürlerinden yararlanılacaktır. Bu durum da beraberinde hayvan üslubu nu getirmiştir. Şöyle bir sonuca da ulaşılabilir; ekonomik faaliyetler sanatsal faaliyetler üzerinde etkili olmuştur. Doğru yanıt A seçeneğidir. 13. Soruda verilen Vandallar barbar kavimlerindendir. Dolayısıyla Orta Asya Türk boylarından değildir. Doğru yanıt D seçeneğidir. 14. Türklerde kadın-erkek herkesin asker sayılması, ayrı bir askeri sınıfın olmadığını gösterir. Yani askerlik bir yaşam tarzı olarak benimsenmiştir. Dolayısıyla askerlik özel bir meslek olarak kabul edilmemiştir. Doğru yanıt C seçeneğidir. 15. Türkler bağımsızlıklarına düşkün bir millet oldukları için diğer devletlerle yaptıkları mücadelelerde yenildiklerinde yurtlarını terk etmişler ve gittikleri yerde yine devlet kurabilmişlerdir. Bu durum da Türklerin tarihte pek çok devlet kurmasına neden olmuştur. Doğru yanıt B seçeneğidir. 3
2 T A R İ H Orta Asya Türk Tarihi - 2 1. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet ten önce Orta Asya da yaşayan Türklerin farklı coğrafyalara göç etmelerinin nedenlerinden biri değildir? A) Nüfus artışı B) Otlakların daralması C) Kendi aralarındaki mücadeleler D) Dış devletlerin baskısı E) Dini inanış çatışmaları 2. İslamiyet öncesi Türk topluluklarından Uygurlar, Mani dinini kabul etmişlerdir. Bu dini kabul ettikten sonra göçebelikten yerleşik yaşama geçilmiş, bilim ve sanat alanında faaliyetler başlamış, saray ve tapınak gibi mimari yapıtlar ortaya çıkmıştır. Bu bilgiye göre aşağıdakilerden hangisi kabul edilen dinin niteliği için söylenebilir? A) Baskıcı olması B) Demokratik olması C) Şehirli olması D) Milliyetçi olması E) Töreye dayanması 5. İslamiyet öncesi Türkler ile ilgili araştırma yapan bir tarihçi Bizans kaynaklarına ulaşmıştır. Elde edilen bu kaynakların aşağıdaki devletlerden hangisinin aydınlatılmasına daha çok yardımcı olacağı savunulabilir? A) Büyük Hun Devleti B) Uygur Devleti C) Kırgız Devleti D) Avrupa Hun Devleti E) Hazar Devleti 6. İslamiyet öncesi Türklerde görülen, I. taş ve ahşaptan mimari yapılar, II. kitabelerin ortaya çıkması, III. askeri harcamaların artması durumlarından hangileri göçebe yaşamdan yerleşik hayata geçildiğinin kesin kanıtıdır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 3. Türkler, tarihte gerçekleştirdikleri faaliyetler sonucunda, evrensel nitelikli önemli olayların oluşumunda rol oynamışlardır. Aşağıdakilerden hangisi bu duruma kanıt olarak gösterilebilir? A) Sanayi İnkılabı B) ABD nin Kuruluşu C) Reform Hareketleri D) Kavimler Göçü E) Fransız İhtilali 7. İslamiyet öncesi yaşanan Türk göçleri sonucunda ulusal kültürünü kaybederek asimile olan Türk boyu aşağıdakilerden hangisidir? A) Göktürkler B) Karluklar C) Oğuzlar D) Uygurlar E) Macarlar 4. Museviliği kabul eden ilk Türk topluluğu aşağıdakilerden hangisidir? A) Bulgarlar B) Hazarlar C) Karluklar D) Uygurlar E) Macarlar 8. I. Alp Er Tunga II. Ergenekon III. Oğuz Kağan Yukarıda verilen Orta Asya Türk devletlerine ait destanlardan hangileri İskitler Dönemi ne aittir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III 4