İÇ DENETİM BİRİMİ BAŞKANLIĞI 2012 YILI FAALİYET RAPORU ŞUBAT 2013 T.C.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı i
İÇİNDEKİLER ÜST YÖNETİCİ SUNUŞU... i İÇ DENETİM BİRİM BAŞKANININ SUNUŞU... ii I. GENEL BİLGİLER... 1 A-Misyon ve Vizyon... 1 B- Yetki, Görev ve Sorumluluklar... 1 1-İç denetçinin yetkileri... 1 2-İç Denetçinin Görevleri... 1 3-İç denetçinin sorumlulukları... 2 C- İç Denetim Birimine İlişkin Bilgiler... 2 1-Fiziksel Yapı... 2 2-Örgüt Yapısı... 2 3-Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar... 2 4-İnsan Kaynakları... 3 5-Mali Kaynaklar... 3 D- Bakanlığın Teşkilat Yapısı... 3 II- AMAÇ ve HEDEFLER... 4 A- İç Denetim Faaliyetinin Amaç ve Hedefleri... 4 B- Temel Politikalar ve Öncelikler... 5 III- FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER... 6 A- Denetim Faaliyetleri... 6 B-Danışmanlık ve Diğer Faaliyetler... 6 C-Tespit ve Öneriler... 6 IV-PERFORMANS BİLGİLERİ... 7 A-Kalite Güvence Değerlendirmeleri... 7 B-Diğer Değerlendirmeler... 7 C-Onaylanmayan Tespit ve Öneriler... 8 V- İÇ DENETİMİN KABİLİYET VE KAPASİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ... 8 A- Üstünlükler... 8 B-Zayıflıklar... 8 C-Değerlendirme... 8 VI-İDARENİN RİSKLERİ, RİSK YÖNETİMİ, YÖNETİM VE KONTROL SİSTEMLERİ... 8 A-Tanımlanmış Riskler... 9 B-Mevcut Kontrollerin Etkinliği ve Yeterliliği... 9 VII-EĞİTİM FAALİYETLERİ... 9 VIII-ÖNERİLER VE TEDBİRLER... 10 T.C.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı ii
ÜST YÖNETİCİ SUNUŞU Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı 6/4/2011 tarihli ve 6223 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak, 8/6/2011 tarihli ve 27958 Mükerrer sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 3/6/2011 tarih ve 633 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kurulmuştur. Bakanlığımızın sorumluluk alanı, sosyal hizmetler ve yardımlar konusunda ulusal düzeyde politika ve stratejiler geliştirilmesi, aile yapısının ve değerlerinin korunarak gelecek nesillere aktarılması, çocuklar, kadınlar, özürlü ve yaşlılar, şehit yakınları ve gazilerimiz başta olmak üzere toplumun sosyal desteğe, yardım ve korunmaya ihtiyaç duyan tüm kesimlerine yönelik faaliyetleri kapsamaktadır. Bakanlığımız faaliyetlerinin, 5018 sayılı Kanunla getirilen yeni yönetim anlayışına uygun olarak kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanması ile başarılı bir şekilde yürütülmesi ve hizmetlerin sürekli geliştirilmesi, mali saydamlık, hesap verebilirlik ve yönetim sorumluluğunun gereğidir. Bu sorumluluğun yerine getirilmesinde, yeni kurulan Bakanlığımızın çalışmalarına değer katmak ve geliştirmek için kaynakların ekonomiklik, etkililik ve verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğini değerlendirmek ve rehberlik yapmak amacıyla yapılan bağımsız, nesnel güvence sağlama ve danışmanlık faaliyeti yürüten İç Denetim Birimi Başkanlığı da önemli bir role sahiptir. Bakanlığımız iç denetim faaliyetleri, faaliyetlerimize değer katmak ve geliştirmek yönünde sistematik, sürekli ve disiplinli bir yaklaşımla ve genel kabul görmüş standartlara uygun olarak tecrübeli iç deneticilerce gerçekleştirilmektedir. Bakanlığımız iç deneticilerince gerçekleştirilen süreç bazlı risk esaslı denetim ve danışmanlık faaliyetlerinin hizmetlerimize sağladığı katkının ilerleyen yıllarda daha da artacağına inanmaktayım. Bu vesileyle 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile sistemimizde yerini alan kamuda iç denetim uygulamasını önemsediğimi ve Bakanlığımız iç denetim faaliyetlerine desteğimi belirtir, iç denetçilere çalışmalarında başarılar dilerim. Ahmet ZAHTEROĞULLARI Müsteşar T.C.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı i
İÇ DENETİM BİRİM BAŞKANININ SUNUŞU İç Denetim Birim Başkanlığı 5018 sayılı Kanunun 5436 Sayılı Kanunla değişik 63 üncü maddesinin son fıkrası gereğince, Bakanlık Makamının 11.08.2011 tarih ve 20 sayılı Oluru ile kurulmuştur. İç denetim faaliyetlerindeki amacımız; Bakanlık faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik katkının en üst seviyeye çıkartılması, hata bulmadan ziyade, hizmet süreçlerinde aksaklık olup olmadığı, kaynakların verimli bir şekilde yönetilip yönetilmediği, kontrol yapılarının iyi işleyip işlemediği gibi konular üzerine odaklanmak, kişiler değil faaliyetler, hatalar değil süreçler üzerinde yoğunlaşmaktır. İç denetim faaliyetlerinin etkin ve etkili olabilmesi için; iç denetimin yapılabilmesinde ve iç denetim sonucu tespitlere yönelik önerilerin gerçekleştirilmesinde üst yönetimin desteği en önemli unsurdur. İç Denetim Birimi Başkanlığı faaliyetlerini Üst Yöneticimizin desteğiyle İç Denetim Koordinasyon Kurulu nun belirlediği usul ve esaslar doğrultusunda tarafsız ve bağımsız olarak gerçekleştirmiştir. İç Denetimin gerek Bakanlık kaynaklarının yönetimine gerekse denetime yeni bir anlayış getirdiğini, ayrıca iç denetim sonucu yapılan önerilerin kuruma ne derece katma değer sağladığını faaliyetleriyle ortaya koyması gerekmektedir. Bu da İç Denetçilerin sahip oldukları bilgi ve beceriler ile kalmayıp, yıl içerisindeki eğitim faaliyetleriyle kendilerini sürekli yenilemeleri ve meslekleriyle ilgili gelişmeleri yakinen takip etmeleri ile mümkün olmaktadır. Dolayısıyla sürekli kendisini yenileyen gelişime ve değişime açık yeni denetim anlayışının Bakanlığımızda en iyi şekilde uygulanacağına olan inancımı belirtmek isterim. İç Denetim Birimi Başkanlığı olarak; İç Denetim Birimi Başkanlığı olarak sürdürdüğümüz faaliyetlerde iç denetime verdiği önem ve desteklerinden dolayı Üst Yöneticimize, Danışmanlık faaliyetlerine katkıda bulunan birim yönetici ve çalışanlarına, Denetim ve Danışmanlık faaliyetlerini objektiflik ilkeleri doğrultusunda gerçekleştirip, eksiklikleri önleyici ve giderici önerilerde bulunarak Bakanlık faaliyetlerinin geliştirilmesine yardımcı olan ilkeli ve disiplinli çalışma sergileyen çalışma arkadaşlarıma, Teşekkür ederim. İdris YEKELER İç Denetim Birim Başkanı T.C.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı ii
İÇ DENETİM BİRİMİ 2012 YILI FAALİYET RAPORU I. GENEL BİLGİLER Bakanlığımızda İç Denetim Birimi Başkanlığı, Bakanlık Makamının 11.08.2011 tarih ve 20 sayılı Onayı ile kurulmuş olup, faaliyetlerini doğrudan Müsteşarlık Makamına bağlı olarak sürdürmektedir. Bakanlığımıza tahsis edilen iç denetçi kadro sayısı 18 olup, hali hazırda biri başkan ve biri başkan yardımcı olmak üzere toplam 12 iç denetçi görev yapmaktadır. A-Misyon ve Vizyon Misyonumuz, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının risk yönetimi, yönetişim ve kontrol süreçlerinin etkinliğini değerlendirmek ve geliştirmek suretiyle kurumsal hedeflerin gerçekleştirilmesine yardımcı olmaktır. Vizyonumuz, uluslararası standartlara ve meslek ahlak kurallarına uygun, etkili ve verimli iç denetim faaliyetini, kurum hizmetlerine maksimum değer katacak şekilde yürütmektir. B-Yetki, Görev ve Sorumluluklar 1-İç denetçinin yetkileri İç Denetçilerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 16 ncı maddesine göre iç denetçiler, görevlerinin yerine getirilmesiyle ilgili olarak aşağıdaki yetkilere sahiptir: a) Denetim konusuyla ilgili elektronik ortamdakiler dâhil her türlü bilgi, belge ve dokümanlar ile nakit, kıymetli evrak ve diğer varlıkların ibrazını ve gösterilmesini talep etmek. b) Denetlenen birim çalışanlarından, iç denetim faaliyetlerinin gereği olarak yardım almak, yazılı ve sözlü bilgi istemek. c) Denetim faaliyetinin gerektirdiği araç, gereç ve diğer imkânlardan yararlanmak. ç) Denetimi engelleyici tutum, davranış ve hareketleri üst yöneticinin bilgisine intikal ettirmek. 2-İç Denetçinin Görevleri İç Denetçilerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 15.Maddesine göre iç denetçiler aşağıda belirtilen görevleri yerine getirir: a) Nesnel risk analizlerine dayanarak kamu idarelerinin yönetim ve kontrol yapılarını değerlendirmek. b) Kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılması bakımından incelemeler yapmak ve önerilerde bulunmak. c) Harcama sonrasında yasal uygunluk denetimi yapmak. ç) İdarenin harcamalarının, malî işlemlere ilişkin karar ve tasarruflarının, amaç ve politikalara, kalkınma planına, programlara, stratejik planlara ve performans programlarına uygunluğunu denetlemek ve değerlendirmek. d) Malî yönetim ve kontrol süreçlerinin sistem denetimini yapmak ve bu konularda önerilerde bulunmak. T.C.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı 1
e) Denetim sonuçları çerçevesinde iyileştirmelere yönelik önerilerde bulunmak ve bunları takip etmek. f) Denetim sırasında veya denetim sonuçlarına göre soruşturma açılmasını gerektirecek bir duruma rastlanıldığında, ilgili idarenin en üst amirine bildirmek. g) Kamu idaresince üretilen bilgilerin doğruluğunu denetlemek. ğ) Üst yönetici tarafından gerekli görülen hallerde performans göstergelerini belirlemede yardımcı olmak, belirlenen performans göstergelerinin uygulanabilirliğini değerlendirmek. h) Suç teşkil eden durumlara ilişkin tespitlerini üst yöneticiye bildirmek. 3-İç denetçinin sorumlulukları İç Denetçilerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 17 nci maddesine göre İç denetçiler, görevlerini yerine getirirken aşağıdaki hususlara riayet eder: a) Mevzuatta belirlenen denetim standartlarına ve etik kurallara uygun hareket etmek, b) Mesleki bilgi ve becerilerini sürekli olarak geliştirmek, c) İç denetim faaliyetlerinde yetki ve ehliyetini aşan durumlarda İç Denetim Birimini haberdar etmek, ç) Verilen görevin tarafsız ve bağımsız olarak yapılmasına engel olan durumların bulunması halinde durumu İç Denetim Birimine bildirmek, d) Denetim raporlarında kanıtlara dayanmak ve değerlendirmelerinde objektif olmak, e) Denetim esnasında elde ettiği bilgilerin gizliliğini korumak. C- İç Denetim Birimine İlişkin Bilgiler 1-Fiziksel Yapı İç Denetim Birimi Başkanlığı, Bakanlığın Söğütözü mahallesi mahallesi 2177 sokak No:10 A Çankaya-Ankara adresindeki binasının 14. Katının bir bölümünde faaliyet göstermektedir. Birim fiziki durum itibariyle iç denetim faaliyetlerini sürdürmeye elverişlidir. 2-Örgüt Yapısı İç Denetim Birimi doğrudan üst yöneticiye bağlı olarak faaliyetlerini yürütmektedir. İç Denetim Birimi Başkanlığı, iç denetçiler arasında koordinasyonu sağlamak üzere Bakanlık Makamının Onayı ile görevlendirilen İç Denetim Birimi Başkanı ve İç Denetim Birimi Başkan Yardımcısı tarafından yönetilmektedir. 3-Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar İç Denetim Birimi Başkanlığına 2012 yılı içinde gelen evrak sayısı 503, Başkanlıktan gönderilen evrak sayısı 280, Başkanlıkça Makamdan alınan Olur sayısı ise 55 dur. Başkanlığın mobilya, mefruşat ve bilgisayar donanım ihtiyaçları daha önceki yıllarında tamamlanmıştır. Başkanlıkta 18 adet masaüstü bilgisayar, 12 adet dizüstü bilgisayar, 1 adet renkli ve 10 adet siyah beyaz Yazıcı, 1 adet tarayıcı, 2 adet tepegöz, 1 adet evrak imha makinesi, 1 adet kâğıt kesme makinesi, 1 adet cilt makinesi, 1 adet faks ve 1 yurt içi görüşmelere açık ve 18 dâhili telefon bulunmaktadır. T.C.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı 2
Faaliyetler MS Office programları kullanılarak yürütülmekte olup, İç Denetim Yazılım Programı bulunmamaktadır. 4-İnsan Kaynakları İç Denetim Birimi Başkanlığı; Başkan dâhil oniki (12) iç denetçiden oluşmaktadır. Büro personeli olarak; 1 Bilgisayar İşletmeni, 2 memur personel ile hizmet alımından 2 hizmetli personel olmak üzere toplam 5 personel görev yapmaktadır. Bakanlığımıza tahsis edilen iç denetçi kadro sayısı 18 olup, hali hazırda biri başkan ve biri başkan yardımcısı olmak üzere toplam 12 iç denetçi görev yapmaktadır. 5-Mali Kaynaklar İç Denetim Birimi Başkanlığının bağımsız bütçesi bulunmamaktadır. Başkanlığın harcamaları Bakanlık Özel Kalem Müdürlüğü bütçesinin altında bir düzenleme ile fonksiyonel kod olarak ayrılmış bütçe ödeneğinden karşılanmaktadır. D- Bakanlığın Teşkilat Yapısı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, 06.04.2011 tarih ve 6223 sayılı kanunun verdiği yetkiye dayanılarak Bakanlar Kurulunca çıkarılan ve 08.06.2011 tarih ve 27958 sayılı mükerrer Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 633 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kurulmuştur. Bakanlığımızın idari yapısı aşağıdaki gibidir. T.C.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı 3
II- AMAÇ ve HEDEFLER A- İç Denetim Faaliyetinin Amaç ve Hedefleri Kamu yönetiminde yeniden yapılanma çalışmaları çerçevesinde kamu mali yönetim sisteminde; Kamu harcamalarında disiplinin sağlanması, Sağlıklı bir hesap verme mekanizmasının kurulması, Mali yönetimde şeffaflığın sağlanması, Harcama sürecinde yetki-sorumluluk dengesinin yeniden kurulması, Etkin bir iç kontrol sisteminin oluşturulması amacıyla, 24.12.2003 tarihinde 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu yayımlanmıştır. Kamu mali yönetiminin yapısını ve işleyişini düzenleyen 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile yeni kamu mali yönetimi, yönetim sorumluluğu esasına göre düzenlenmiş olup, üst yöneticilerin bu sorumluluğun gereklerini harcama yetkilileri, mali hizmetler birimi ve iç denetçiler aracılığı ile yerine getirecekleri belirtilmiştir. İç Denetim Birim Başkanlığının iç denetim faaliyetlerindeki amacı; her yıl itibariyle düzenlenen denetim programıyla, denetime dâhil edilen birimlerin faaliyetlerinin ve iç kontrol sisteminin; organizasyon yapısına katkı sağlayıcı bir yaklaşımla analiz edilmesi, eksikliklerinin tespit edilmesi, kalite ve uygunluğunun araştırılması, kaynakların ve uygulanan yöntemlerin yeterliliğinin ölçülmesi suretiyle değerlendirilmesidir. Bakanlığımız faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinde hesap ve işlemlerin kanun, kararname, tüzük, yönetmelik, tebliğ, genelge ve genel yazı gibi mevzuat düzenlemelerine uygun yürütülüp yürütülmediğinin tespiti ile varsa hata ve noksanlıkların ortaya çıkarılması, bu hata ve noksanlığın sebeplerinin araştırılması ve bu sebeplerin ortadan kaldırılması, idarenin etkinlik, verimlilik ve hizmet kalitesinin artırılması, personelin eğitim eksikliğinin giderilmesi ile sorunlara dikkat çekilmesi ve çözüm önerisinde bulunulması denetimlerimizde esastır. Yapılacak danışmanlık hizmetindeki amacımız; risk yönetimi, kontrol ve yönetim süreçlerini geliştirmede yöneticilere yardımcı olmak ile idarenin hedeflerini gerçekleştirmeye yönelik faaliyetlerin ve işlem süreçlerinin sistemli ve düzenli bir biçimde değerlendirilmesi ve geliştirilmesine yönelik önerilerde bulunmaktır. İç Denetçiler tarafından risk değerlendirme çalışmalarının her yıl itibariyle yapılması, risk değerlendirme çalışmaları ile üst yönetici talepleri de dikkate alınarak İç Denetim Birim Başkanlığınca denetim alanlarının belirlenerek yıllık denetim programının hazırlanması, en riskli süreçlerde denetim yapılarak yönetim, kontrol ve risk yönetimi süreçlerinin etkinlik düzeylerinin artırılmasında yönetime yapılan katkının en üst seviyeye çıkartılması denetimlerimizdeki ana hedefimizdir. İç Denetim Birimi Başkanlığı; Kurumun faaliyetlerinin amaç ve politikalara, kalkınma planına, programlara, stratejik planlara, performans programlarına ve mevzuata uygun olarak planlanmasını ve yürütülmesini; kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasını; bilgilerin güvenilirliğini, bütünlüğünü ve zamanında elde edilebilirliğini sağlamayı amaçlar. T.C.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı 4
B- Temel Politikalar ve Öncelikler İç denetim faaliyetleri, ilgili mevzuat ve Kurul tarafından belirlenen Kamu İç Denetim Standartları ve Kamu İç Denetçileri Meslek Ahlak Kurallarına uygun olarak yürütülmüş, açıklık bulunmayan hallerde ise uluslararası denetim standartları ile etik kurallar dikkate alınmıştır. İç Denetim Birimi Başkanlığı olarak 2011-2013 Kamu İç Denetim Strateji Belgesinde yer alan hususlar esas alınarak; İç Denetim faaliyetlerini uluslararası iç denetim standartlarına ve iç denetim mevzuatına uygun olarak gerçekleştirmek, Birimlerin iş süreçleri, yönetim ve kontrol süreçlerini gözden geçirmek, İdarenin risk yönetim süreçlerini incelemek, Denetimde risk odaklı yaklaşımı benimsemek, Denetimlerde, sistem denetimi, uygunluk denetimi, mali denetim ve performans denetimi sıralamasını esas almak, İç denetim faaliyetleri sonucunda birim ile mutabık kalınan ve aksiyon planına bağlanan önerilerin planlandığı şekilde gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğini izlemek, Denetimlerde, denetlenen birimlerin yönetim ve kontrol süreçlerindeki zayıflıkların veya geliştirilmesi gereken alanların ortaya çıkarılması ve gerekli iyileştirmelerin yapılması amacıyla birim yöneticileriyle birlikte ortak aksiyon planları hazırlamak, Denetim ve danışmanlık faaliyetlerini beraber yürütmek, İç denetim birimlerinde yürütülen iç denetimin ilgili standart, mevzuat ve rehberlerde yer alan düzenlemelere göre yapılıp yapılmadığını izleyecek bir iç gözetim mekanizması (denetim gözetim sorumlusunun belirlenmesi,.. vb.) kurmak, İç denetçilerin nicelik ve niteliklerinin artırılması amacıyla; ihtiyaç duyulan alanlarda başlangıçta yetkin personelden eğitim aldırmak, sonraki dönemlerde iç denetçiler arasından eğitici olabileceklerin belirlenip, iç denetim biriminin kendi eğitici kadrosunu oluşturmak ve iç denetçilere mevzuat uyarınca üç yılda asgari yüz saatlik meslek içi eğitimi verilmesini sağlamak, İç denetim alanında akademik çalışması olan kişi ve kurumlarla işbirliği yapmak ve bu alandaki çalışmaları teşvik etmek, İç denetim konusundaki farkındalığın artırılması amacıyla, düzenlenen toplantı eğitim ya da seminerlere bilgilendirme amaçlı katılmak, Ortak politikaların belirlenmesi, karşılıklı roller ve beklentilerin açıklığa kavuşturulması ve olası problemlerin çözümü amacıyla Kurul ve iç denetim birimleri ile kamu idareleri ve diğer denetim birimleri arasında yakın işbirliği sağlamak temel politikamız ve önceliğimizdir. T.C.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı 5
III- FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER Bakanlığımızın henüz kurulmuş olması ve ikincil düzey mevzuat hazırlıklarının devam ediyor olması nedeniyle, Başkanlığımız tarafından 2012 yılında Bakanlığımız iç kontrol sistemine değer katacak nitelikte danışmanlık faaliyetleri yürütülmesi ilke olarak benimsenmiştir. Bu kapsamda; A- Denetim Faaliyetleri 2012 yılında denetim faaliyeti gerçekleştirilmemiştir. B- Danışmanlık ve Diğer Faaliyetler Üst Yöneticinin Onayları doğrultusunda, Bakanlığımız; 2013-2015 Stratejik Planının hazırlanması çalışmalarında, İç Kontrol Sisteminin Kurulması çalışmalarında, Kamu Hizmet Envanter çalışmalarında, Danışmanlık faaliyetleri yürütülmüştür. Bakanlığımız 2013-2015 dönemi Stratejik Plan hazırlanması çalışmaları kapsamındaki Danışmanlık faaliyetimiz; stratejik plan hazırlama konusundaki yasal düzenlemelere ve Bakanlığımız ihtiyacına uygun olarak gerçekleştirilmesine katkı sağlanmıştır. Bakanlığımız iç kontrol sisteminin oluşturulması çalışmaları kapsamındaki Danışmanlık faaliyetinde; Bakanlığımız iç kontrol sisteminin, stratejik yönetim süreçlerine entegre ve risk odaklı bir anlayışla geliştirilmesi amaçlanmış, Strateji Geliştirme Başkanlığının koordinatörlüğü, Başkanlığımız danışmanlığı ve birimlerin katılımı ile yürütülmüştür. Bu kapsamda; 30 Nisan-4 Mayıs 2012 tarihleri arasında Özürlülük ve Yaşlılık alanında Genel Müdürlük, İl Müdürlüğü ve bağlı kuruluşlarda çalışan toplam 62 kişiden oluşan idareci ve meslek elemanlarının katılımı ile, 04-08 Haziran 2012 tarihleri arasında Kadının Statüsü hizmetleri alanında Genel Müdürlük, İl Müdürlüğü ve bağlı kuruluşlarda çalışan toplam 70 kişiden oluşan idareci ve meslek elemanlarının katılımı ile, 10-14 Eylül 2012 tarihleri arasında Sosyal Yardımlar alanında Genel Müdürlük, İl Müdürlüğü ve bağlı kuruluşlarda çalışan toplam 64 kişiden oluşan idareci ve meslek elemanlarının katılımı ile, 01-05 Ekim 2012 tarihleri arasında Aile ve Toplum hizmetleri alanında Genel Müdürlük, İl Müdürlüğü ve kuruluşlarda çalışan toplam 71 kişiden oluşan idareci ve meslek elemanlarının katılımı ile, 05-09 Kasım 2012 tarihleri arasında Çocuk Hizmetleri alanında Genel Müdürlük, İl Müdürlüğü ve bağlı kuruluşlarda çalışan toplam 59 kişiden oluşan idareci ve meslek elemanlarının katılımı ile, 03-07 Aralık 2012 tarihleri arasında Yönetim ve Destek hizmetleri alanında Strateji Geliştirme Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği, Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği, Personel, Bilgi İşlem, Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler, Destek Hizmetleri, Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlıkları, Genel Müdürlüklerin AR-GE ve Yönetim Hizmetleri Daire Başkanlıkları ile Ankara, İstanbul, İzmir ve Antalya illerinden toplam 46 kişinin katılımı ile, T.C.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı 6
Altı ayrı Çalıştay gerçekleştirilmiş ve Çalıştaylarda Bakanlığımız ana hizmetlerini ilgilendiren stratejik amaç ve hedeflere yönelik risk değerlendirme çalışmaları yapılmıştır. IV-PERFORMANS BİLGİLERİ A-Kalite Güvence Değerlendirmeleri İç Denetim Birimi Başkanlığı tarafından yürütülen iç denetim faaliyetlerinin Kamu İç Denetim Standartlarına uygunluğunu belirlemek üzere, Birimimiz Kalite Güvence Geliştirme Programı kapsamında, 03.12.2012 14.12.2012 tarihleri arasında iki iç denetçi tarafından İç Kalite Değerlendirme Çalışması yürütülmüş ve bu değerlendirmenin sonuçları Müsteşarlık Makamına sunulmuştur. Yine Maliye Bakanlığı İç Denetim Koordinasyon Kurulu(İDKK) tarafından görevlendiren dış değerlendirme uzmanlarınca, Birimimiz faaliyetleri dış değerlendirmeye tabi tutulmuş ve değerlendirme sonuçları Müsteşarlık Makamı ile paylaşılmıştır. Dış değerlendirme sonucunda; Bakanlığımızda yürütülen iç denetim faaliyetlerinin, Kamu İç Denetim Standartlarının 1321 no lu standardına Kısmen diğer standartlara ise tam olarak Uyumlu olduğu değerlendirilmiştir. Ayrıca, Başkanlığımız tarafından yürütülen Risk Yönetimi Danışmanlığı, kamu idareleri arasında bu nitelikte bir görevin ilk defa gerçekleştiriliyor olması nedeniyle iyi uygulama örneği olarak değerlendirilmiştir. Yine Başkanlığımız bünyesinde görev yapan beş iç denetçinin Uluslar arası İç Denetçiler Enstitüsü 1 tarafından verilen Uluslar arası Kamu Denetçisi Sertifikasına(CGAP 2 ) sahip olması da takdirle karşılanmıştır. Diğer taraftan; 2012 yılında denetim faaliyeti yürütülmemiş olması nedeniyle Kamu İç Denetim Performans Standartları uyarınca bir değerlendirme yapılması mümkün olmamıştır, 2013 yılı sonunda denetim faaliyetlerinin tamamlanmasını müteakip bu standartlara uyum düzeyine ilişkin nihai görüş oluşturulması mümkün olacaktır. Bakanlığımızda yürütülen iç denetim faaliyetleri dışında, Uluslar arası Sertifika Sahibi üç iç denetçimiz, İDKK tarafından Dış Değerlendirme Uzmanı olarak yetkilendirilmiş olup, diğer kamu idareleri iç denetim birimlerinde yürütülen dış değerlendirme çalışmalarına, iç denetçilere ilişkin düzenlenen eğitim programlarına eğitici olarak katılmaktadırlar. Yine bir iç denetçimiz tarafından, İDKK bünyesinde sürdürülen Kamu İç Denetim Otomasyon Programı Geliştirme Projesine danışmanlık sağlanmaktadır. İç Kontrol ve Risk Yönetimi Çalıştaylarına katılan toplam 372 personele, katılımcı memnuniyet anketi uygulanmıştır. Anket sonucunda; katılımcıların memnuniyet oranı ortalama %75 çok iyi, %22 iyi olarak değerlendirmiştir. Yine aynı görev kapsamında, beş Genel Müdürlüğün üst yöneticilerinden danışmanlık faaliyetine ilişkin olarak iç denetim faaliyetinin performansının 100 üzerinden değerlendirilmesi istenmiştir, bu değerlendirme sonucunda ise ortalama puan 90 olarak belirlenmiştir. B-Diğer Değerlendirmeler İç Denetim faaliyetleri, iç denetçilerin; İç denetim faaliyetlerinin kurumsal gelişim ve iyileşmeleri destekleme düzeyleri En iyi iç denetim uygulamalarından istifade edip etmedikleri Gerekli mesleki özen ve dikkati gösterip göstermedikleri Hazırladıkları raporların mevzuata ve uluslararası standartlara uygunluğu değerlendirilerek gerçekleştirilmiştir. 1 The Institute of Internal Auditors 2 Certified Government Auditing Professional T.C.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı 7
C-Onaylanmayan Tespit ve Öneriler Danışmanlık faaliyeti kapsamında düzenlenen Raporda yer alan tüm öneri ve tespitler Üst Yönetici tarafından onaylanmıştır. Onaylanmayan tespit ve öneri bulunmamaktadır. V- İÇ DENETİMİN KABİLİYET VE KAPASİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ A- Üstünlükler Üst yöneticinin, iç denetim sisteminin yerleştirilmesine ve uygulanmasına yönelik önemli desteğinin bulunması İç denetçilerin tamamının Kamu İç Denetçisi Sertifikasına, beş iç denetçinin ise ayrıca Uluslararası Kamu İç Denetçi Sertifikasına (CGAP) sahip olması İç Denetçilerin iç denetim anlayışına olan inancı İç Denetim Birimi Başkanlığının görüş, öneri ve çalışmalarının kurumda genel kabul görmesi İç Denetçilerin denetim ve danışmanlık faaliyetlerini gerçekleştirirken, uluslararası iç denetim standartları ile iç denetim mevzuatına uygun olarak ve en iyi uygulama örneklerinden yararlanarak yönetime yapılan katkının en üst seviyeye çıkartılması istek ve iradelerinin bulunması B-Zayıflıklar İç Denetim Birim Başkanlığının üstünlükleridir. İç Denetim Birimi Başkanlığının Bakanlığın kuruluşuna ilişkin yasal düzenlemede yer almaması İç Denetim Birimi Başkanlığının müstakil bütçesinin olmaması Bilgisayar destekli iç denetim ve yönetim yazılımının olmaması İç denetim faaliyetlerinin yeni bir uygulama olması Bakanlığımız birimlerinin henüz yapılanma aşamasında olması nedeniyle iç kontrol eylem planı kapsamında birimlerce yapılacak çalışmaların yeni başlamış olması, İç Denetçi sayısının yetersiz olması İç Denetim Birim Başkanlığının zayıflıklarıdır. C-Değerlendirme İç Denetim Faaliyetlerinin etkin ve verimli bir şekilde yürütülebilmesi için İç Denetim Birimi Başkanlığının Bakanlığın kuruluşuna ilişkin yasal düzenlemede yer almasına ve Başkanlığın müstakil bütçesinin oluşturulmasına yönelik üst yönetimin desteği büyük önem taşımaktadır. VI-İDARENİN RİSKLERİ, RİSK YÖNETİMİ, YÖNETİM VE KONTROL SİSTEMLERİ 2012 yılı sonu itibariyle Bakanlığın Stratejik Plan çalışmaları tamamlanarak onaylanmış, İç Kontrol Sistemi oluşturulmasına yönelik çalışmalarına ise devam edilmektedir. T.C.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı 8
A-Tanımlanmış Riskler Bakanlığımız tarafından belirlenmiş Stratejik amaçlara ilişkin toplam 854 adet risk tanımlanmıştır; bu risklerin 233 adedi yüksek, 418 adedi orta, 203 adedi ise düşük önem düzeyine sahiptir. Risklerin değerlendirilmesinde, kontrollerin mevcudiyeti ve etkinliği dikkate alındığından, tanımlanan risklerin %73 üne ilişkin olarak, etkinleştirilmesi gereken alanlar olmakla birlikte kontrollerin mevcut olduğu, sadece %27 sinde yeni kontrollerin geliştirilmesine ihtiyaç duyulduğu görülmektedir. B-Mevcut Kontrollerin Etkinliği ve Yeterliliği İç Denetim Birimi Başkanlığınca, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı faaliyetleri ile ilgili denetim alanlarına yönelik yapısal risk kriterleri tanımlandıktan sonra, denetim alanlarının bu risk kriterleri karşısındaki durumu değerlendirilmek suretiyle yapısal risk düzeyleri göreceli yönteme göre belirlenerek risk düzeyleri ölçülmüştür. VII-EĞİTİM FAALİYETLERİ 12-14.01.2012 tarihleri arasında İç Denetim Koordinasyon Kurulu tarafından Afyon ilinde düzenlenen İç Denetim Kalite Güvence Geliştirme Programı tanıtımı eğitimine İç Denetim Birimi Başkanı İdris YEKELER ve İç Denetçi Evren Güncel ERMİSKET katılmışlardır. 22-25.03.2012 tarihleri arısında Antalya İlinde düzenlenen Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İl Müdürleri Hizmet İçi Eğitim programına İç Denetim Birimi Başkanı İdris YEKELER, İç Denetim Birimi Başkan Yardımcısı Yaşar ÖKTEM, İç Denetçiler Meltem ÇELİK ve Funda PARILDAYAN katılmışlardır. İç Denetim Koordinasyon Kurulu tarafından 5 gün süre ile Antalya ilinde düzenlenen Kamu İç Denetçileri konulu eğitim toplantısına, -24-28.03.2012 tarihleri arasında İç Denetim Birimi Başkan Yardımcısı Yaşar ÖKTEM, İç Denetçiler Meltem ÇELİK ve İlkbahar CANSU, -28.03.2012-01.04.2012 tarihleri arasında İç Denetçiler Sedat ERGENÇ, Cabir KÜÇÜKALTUN ve Musa ALTINTAŞ, -01-05.04.2012 tarihleri arasında İç Denetim Birimi Başkanı İdris YEKELER, İç Denetçiler Ayfer AKSU ve Funda PARILDAYAN, -05-09.04.2012 tarihleri arasında İç Denetçi Evren Güncel ERMİSKET, katılmışlardır. İç Denetim Koordinasyon Kurulu tarafından 18-22.06.2012 tarihleri arasında 5 gün süre ile Bolu ilinde düzenlenen Dış Değerlendirme uzmanlığı eğitimine İç Denetçiler Evren Güncel ERMİSKET ve Ayfer AKSU katılmışlardır. 30 Nisan-4 Mayıs 2012 tarihleri arasında Strateji Geliştirme Başkanlığı koordinatörlüğünde Antalya ilinde gerçekleştirilen Özürlü ve Yaşlı hizmetleri İç Kontrol ve Risk Çalıştayına Eğitici olarak İç Denetim Birimi Başkanı İdris YEKELER, İç Denetim Birimi Başkan Yardımcısı Yaşar ÖKTEM, İç Denetçiler Sedat ERGENÇ, Musa ALTINTAŞ, Meltem ÇELİK, Evren Güncel ERMİSKET Ayfer AKSU, İlkbahar CANSU ve Funda PARILDAYAN katılmışlardır. 04-08.06.2012 tarihleri arasında Strateji Geliştirme Başkanlığı koordinatörlüğünde Gaziantep ilinde gerçekleştirilen Kadının Statüsü İç Kontrol ve Risk Çalıştayına Eğitici olarak İç Denetim Birimi Başkanı İdris YEKELER, İç Denetçiler Sedat ERGENÇ, T.C.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı 9
Cabir KÜÇÜKALTUN, Musa ALTINTAŞ, Meltem ÇELİK, Evren Güncel ERMİSKET Ayfer AKSU, Onur AYTAR, İlkbahar CANSU ve Funda PARILDAYAN katılmışlardır. 10-14.09.2012 tarihleri arasında Strateji Geliştirme Başkanlığı koordinatörlüğünde Afyon ilinde gerçekleştirilen Sosyal Yardım Hizmetleri İç Kontrol ve Risk Çalıştayına Eğitici olarak İç Denetim Birimi Başkanı İdris YEKELER, İç Denetim Birimi Başkan Yardımcısı Yaşar ÖKTEM, İç Denetçiler Sedat ERGENÇ, Cabir KÜÇÜKALTUN, Musa ALTINTAŞ, Meltem ÇELİK, Evren Güncel ERMİSKET Ayfer AKSU, Onur AYTAR, İlkbahar CANSU ve Funda PARILDAYAN katılmışlardır. 01-05.10.2012 tarihleri arasında Strateji Geliştirme Başkanlığı koordinatörlüğünde Afyon ilinde gerçekleştirilen Aile ve Toplum Hizmetleri İç Kontrol ve Risk Çalıştayına Eğitici olarak İç Denetim Birimi Başkanı İdris YEKELER, İç Denetim Birimi Başkan Yardımcısı Yaşar ÖKTEM, İç Denetçiler Sedat ERGENÇ, Cabir KÜÇÜKALTUN, Musa ALTINTAŞ, Evren Güncel ERMİSKET Ayfer AKSU ve Onur AYTAR, katılmışlardır. 05-09.11.2012 tarihleri arasında Strateji Geliştirme Başkanlığı koordinatörlüğünde Antalya ilinde gerçekleştirilen Çocuk Hizmetleri İç Kontrol ve Risk Çalıştayına Eğitici olarak İç Denetim Birimi Başkanı İdris YEKELER, İç Denetçiler Cabir KÜÇÜKALTUN, Musa ALTINTAŞ, Meltem ÇELİK, Evren Güncel ERMİSKET Ayfer AKSU, Metin DURAN, İlkbahar CANSU ve Mutlu KARACA AYBAR katılmışlardır. 03-07.12.2012 tarihleri arasında Strateji Geliştirme Başkanlığı koordinatörlüğünde Antalya ilinde gerçekleştirilen Destek ve Yönetim Hizmetleri İç Kontrol ve Risk Çalıştayına Eğitici olarak İç Denetim Birimi Başkanı İdris YEKELER, İç Denetçiler Evren Güncel ERMİSKET Ayfer AKSU, Metin DURAN, ve Mutlu KARACA AYBAR katılmışlardır. VIII-ÖNERİLER VE TEDBİRLER İç Denetim Faaliyetlerinin etkenlik ve verimliliğini artırmak için; İç Denetim Birimi Başkanlığının Bakanlığın kuruluşuna ilişkin yasal düzenlemede yer almasının, Birim Başkanlığı bütçesinin müstakil hale getirilmesinin, Bilgisayar destekli iç denetim ve yönetim yazılım programının temin edilerek kullanımının, sağlanması önerilmektedir. Üst yöneticinin uygun göreceği bir program dâhilinde, iç denetim faaliyetleri ile ilgili periyodik toplantılar yapılması hedeflenmektedir. Müsteşarımızın ve iç denetçilerin katılımıyla gerçekleştirilecek söz konusu toplantılarda; denetim ve danışmanlık faaliyetleri, elde edilen sonuçlar ve yapılması gerekenler, karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri ile Üst Yöneticimizin denetim faaliyetlerine ilişkin düşünceleri gibi konuların ele alınması düşünülmektedir. İç denetçilerce, İç denetim faaliyetleri sonucunda tespit edilen eksikliklerin giderilmesi ile ilgili personele eğitim verilmesi hedeflenmektedir. T.C.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı 10