27 o?zelgeler:layout 1 11/9/10 3:42 PM Page 331 ÖZELGELER

27 o?zelgeler:layout 1 11/9/10 3:42 PM Page 331 ÖZELGELER

27 o?zelgeler:layout 1 11/9/10 3:42 PM Page 332 332

27 o?zelgeler:layout 1 11/9/10 3:42 PM Page 333 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Antalya Vergi Dairesi Başkanlığı Gelir ve Kurumlar Vergileri Müdürlüğü SAYI : B.07.1.GİB.4.07.16.01/GVK.ÖZ.09.79/ KONU : Şirket müdürünün ikametgah olarak kullandığı konutun işyeri Olarak da kullanılması durumunda stopaj İLGİ :...tarihli dilekçeniz İlgide kayıtlı dilekçenizde;...vergi Dairesi Müdürlüğünün... vergi numarasında kayıtlı Kurumlar Vergisi mükellefi olduğunuzu, şirket müdürünüzün ikametgâh olarak kullandığı konutun bir başka şahıstan kiralandığını ve bu konutun aynı zamanda işyeri olarak da kullanıldığını belirterek, bu yerin kira stopajının kiranın tamamı üzerinden mi? yoksa %50 si üzerinden mi? yapılacağı konusunda özelge talep ettiğiniz anlaşılmıştır. Bilindiği üzere, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6. maddesinin (1) ve (2) no lu fıkralarında, Kurumlar Vergisi, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanır. Safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanunu nun ticari kazanç hakkındaki hükümleri uygulanır. hükmü yer almaktadır. Diğer taraftan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu nun 94 üncü maddesinde; Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya macburdurlar. hükmüne yer verilmiş olup, aynı maddenin 5/a bendinde ise; anılan kanunun 70 inci maddesinde yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığında yapılan ödemelerden %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı hükme bağlanmıştır. Yine konu ile ilgili olarak yayımlanan 128 Seri No lu Gelir Vergisi Genel 333

27 o?zelgeler:layout 1 11/9/10 3:42 PM Page 334 Tebliği nin Vergi Tevkifatı ve Esasları başlıklı X uncu bölümünün a fıkrasının 4 üncü bendinde; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu nun 94 üncü maddesi gereğince vergi tevkifatı yapmaya mecbur olan gerçek ve tüzel kişilerin aynı zamanda hem işyeri hem ikametgah olarak kiraladıkları gayrimenkuller vergi mevzuatımız açısından işyeri olarak kabul edileceğinden, bu gayrimenkuller için ödenecek kiraların tamamı üzerinden tevkifat yapılması gerektiği belirtilmiştir. Bu açıklamalara göre; ikametgâh olarak kiralamış olduğunuz konut işyeri olarak değerlendirileceğinden, konuta ilişkin yapacağınız ödemelerin tamamı üzerinden Gelir Vergisi Kanunu nun 94. maddesinin 5/a bendi uyarınca %20 oranında Gelir Vergisi Tevkifatı yapılarak muhtasar beyanname ile beyan etmeniz gerekmektedir. Bilgi edinilmesini rica ederim. 334

27 o?zelgeler:layout 1 11/9/10 3:42 PM Page 335 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Bursa Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü Tarih : 23.10.2009 Sayı : B.07.1.GİB.4.16.16.01/GV-09-182/3964 Konu: Vergi muafiyeti Başkanlığımıza verilen 22.10.2009 tarihli dilekçede, ikametgahınızda bir çocuk baktığınızı belirterek, bu işiniz nedeniyle gelir vergisinden muaf olup olmadığınız konusunda bilgi talep edilmektedir. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61'inci maddesinde ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.. şeklinde tarif edilmiştir. Aynı Kanunun 23 üncü maddesinin (6) numaralı bendinde; hizmetçilerin ücretlerinin (Hizmetçiler özel fertler tarafından evlerde, bahçelerde, apartmanlarda ve ticaret mahalli olmayan sair yerlerde orta hizmetçiliği, süt ninelik, dadılık, bahçıvanlık, kapıcılık gibi özel hizmetlerde çalıştırılanlardır.) (Mürebbiyelere ödenen ücretler istisna kapsamına dahil değildir.) gelir vergisinden istisna edileceği hükme bağlanmış olup, maddede geçen dadı ifadesi, çocuk bakımı ile görevli kadınları ifade etmektedir. Buna göre; Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin (6) numaralı bendinde belirtilen şartları taşımanız halinde, çocuk bakıcılığı işi karşılığında aldığınız ücretler nedeniyle, ücret istisnasından yararlanmanız mümkün bulunmaktadır. Bilgilerinizi rica ederim. 335

27 o?zelgeler:layout 1 11/9/10 3:42 PM Page 336 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Bursa Vergi Dairesi Başkanlığı (Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü Tarih : 22.10.2009 Sayı : B.07.1.GİB.4.16.16.01.GV-09-180/3910 Konu: Bilirkişinin elde ettiği ücretin vergilendirilmesi ve kiraladığı işyeri için yapacağı kira ödemelerinden gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı İlgi : 07.10.2009 tarihli dilekçeniz. İlgide kayıtlı dilekçenizde; Bursa Adliyesinde bilirkişi olarak görev yaptığınızdan bahisle, sadece bu görevinizden elde edeceğiniz bilirkişi ücretinin ne şekilde vergilendirileceği ve görevinizle ilgili olarak hazırlayacağınız dosyaları incelemek ve rapor düzenlemek amacıyla kiralayacağınız işyeri için yapacağınız kira ödemelerinden gelir vergisi tevkifatı yapıp yapmayacağınız konusunda bilgi istenilmektedir. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun Ücretin Tarifi başlıklı 61 inci maddesinin birinci fıkrasında; ücretin, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olduğu belirtilerek, maddenin (5) numaralı bendinde bilirkişilere ödenen veya sağlanan para ayın ve menfaatlerin ücret sayılacağı hüküm altına alınmıştır. Aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, Kamu idare ve müesseseleri yaptıkları ödemelerden tevkifat yapmak mecburiyetinde olanlar arasında sayılmış olup, maddenin (1) numaralı bendinde hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104' üncü maddelere göre, gelir vergisi tevkifatı yapılacağı belirtilmiştir. Bu hükümlere göre, Bursa Adliyesinde yaptığınız mahkeme bilirkişiliği göreviniz dolayısıyla elde ettiğiniz gelirin, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61/5 maddesi uyarınca ücret olarak değerlendirilmesi ve tarafınıza yapılan ödemelerden, ödemeyi yapanlarca aynı Kanunun 94/1 maddesine göre gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir. 336

27 o?zelgeler:layout 1 11/9/10 3:42 PM Page 337 Diğer taraftan, elde ettiği gelir ücret olarak değerlendirilen bilirkişiler, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında tevkifat yapmak mecburiyetinde olanlar arasında sayılmadığından, bilirkişilik görevinizle ilgili olarak hazırlayacağınız dosyaları incelemek ve rapor düzenlemek amacıyla kiralayacağınız işyeri için yapacağınız kira ödemelerinden gelir vergisi tevkifatı yapmanıza gerek bulunmamaktadır. Bilgilerinizi rica ederim. 337

27 o?zelgeler:layout 1 11/9/10 3:42 PM Page 338 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Antalya Vergi Dairesi Başkanlığı Gelir ve Kurumlar Vergileri Müdürlüğü SAYI : B.07.1.GİB.4.07.16.01/KVK.2010.ÖZ.1 KONU : KISMİ BÖLÜNME İLGİ : 30.12.2009 TARİHLİ DİLEKÇENİZ. İlgide kayıtlı dilekçenizin incelenmesinden; şirketinizin aktifinde bulunan 38 adet çekiciden 12 adetini ve 69 adet römorktan 12 adetini kısmi bölünme yoluyla yeni kurulacak bir anonim şirkete devir etmek istediğiniz belirtilerek hizmet işletmesi sayılmanız nedeniyle söz konusu maddeye istinaden bölünme yoluyla araçlarınızı yeni şirkete devir edip edemeyeceğiniz konusunda özelge talep edildiği anlaşılmaktadır. Bilindiği üzere, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun Devir, Bölünme ve Hisse Değişimi başlıklı 19. maddesinin 3/b bendinde; Kısmî bölünme: Tam mükellef bir sermaye şirketinin veya sermaye şirketi niteliğindeki bir yabancı kurumun Türkiye'deki iş yeri veya daimî temsilcisinin bilânçosunda yer alan taşınmazlar ile en az iki tam yıl süreyle elde tutulan iştirak hisseleri ya da sahip oldukları üretim veya hizmet işletmelerinin bir veya birkaçını kayıtlı değerleri üzerinden aynî sermaye olarak mevcut veya yeni kurulacak tam mükellef bir sermaye şirketine devretmesi, bu Kanunun uygulanmasında kısmî bölünme hükmündedir. Ancak, üretim veya hizmet işletmelerinin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve pasif kalemlerin tümünün devredilmesi zorunludur. Kısmî bölünmede devredilen varlıklara karşılık edinilen devralan şirket hisseleri, devreden şirkette kalabileceği gibi doğrudan bu şirketin ortaklarına da verilebilir. Taşınmaz ve iştirak hisselerinin bu bent kapsamında devrinde, devralan şirketin hisselerinin devreden şirketin ortaklarına verilmesi halinde, devredilen taşınmaz ve iştirak hisselerine ilişkin borçların da devri zorunludur. hükmü yer almaktadır. Diğer taraftan, konuyla ilgili açıklamaların yapıldığı 1 seri nolu Kurumlar 338

27 o?zelgeler:layout 1 11/9/10 3:42 PM Page 339 Vergisi Genel Tebliğinin Üretim ve hizmet işletmelerinin ayni sermaye olarak konulması başlıklı 19.2.2.1. bölümünde; Üretim veya hizmet işletmelerinin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve pasif kalemlerin tümünün devredilmesi zorunludur. Kısmi bölünme sonucu hem bölünen işletmenin hem de bölünme sonucunda varlıkları devralan işletmenin faaliyetine devam etmesi esastır. Bu kapsamda, söz konusu işletmelerin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli taşınmaz, her türlü tesis, makine ve teçhizat, alet, edevat, taşıtlar, gayrimaddi haklar ile hammadde, mamul, yarı mamul mallar gibi aktif kıymetler ile ilgili pasif kıymetlerin tümünün devredilmesi zorunludur.. açıklamaları yer almış; Üretim ve hizmet işletmelerinin belli bir kısmının kısmi bölünmeye konu edilmesi başlıklı 19.2.2.1.3. bölümünde de; Üretim ve hizmet işletmelerinin belli bir kısmının sermaye şirketlerine ayni sermaye olarak konulması mümkün olmayıp işletme bütünlüğünün korunması gerekmektedir... Tek bir üretim veya hizmet işletmesi bulunan kurumun, taşınmazlar ve iştirak hisselerini kısmi bölünmeye konu etmesi mümkün olup anılan işletmeyi ise kısmi bölünme kapsamında devretmesi mümkün değildir. Birbirinden ayrı varlık ifade eden ve birbirinden ayrı olarak bir ticari faaliyeti devam ettirebilecek nitelikte olan varlıklardan oluşan işletmelerin, bu varlıkları kısmi bölünmeye konu edilebilecektir.. açıklamaları yapılmıştır. Yukarıdaki açıklamalara göre, şirketinizin aktifine kayıtlı ve bölünme işlemine konu olan taşıtların birbirinden ayrı varlık ifade eden ve birbirinden ayrı olarak bir ticari faaliyeti devam ettirebilecek nitelikte olmaları nedeniyle kısmi bölünme kapsamında bir kısmının yeni kurulacak şirkete devredilmesi mümkün bulunmaktadır. Bilgi edinilmesini rica ederim 339

27 o?zelgeler:layout 1 11/9/10 3:42 PM Page 340 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Antalya Vergi Dairesi Başkanlığı Diğer Vergiler ve Anlaşmalar Uygulama Müdürlüğü SAYI : B.07.1.GİB.4.07.16.02/KDV-ÖZG-07-75 KONU : Personelin kalması için kiralanan meskenlere ödenen Kiraların ücret sayılıp sayılmayacağı ve KDV İLGİ :... tarihli dilekçeniz.. Vergi Dairesinin. vergi kimlik numarasında kayıtlı olduğunuzu. Alanya adresinde tatil köyü (konaklama tesisi) işletmeciliği faaliyetinde bulunduğunuzu, tatil köyü tesisinde çalıştırdığı personellerin barınması maksadı ile 14 adet mesken kiraladığını, kiraladığı bu meskenler için ödediği kiralar için GVK nun 94 üncü maddesi gereğince %20 tevkifat yapıp yapmayacağını, ayrıca ödediği bu kira tutarının personelleri için ücret geliri olarak düşünülüp düşünülmeyeceği, katma değer vergisi ve damga vergisi konularında özelge talep edilmektedir. GELİR VERGİSİ YÖNÜNDEN : Bilindiği üzere; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 70. maddesinde, maddede yazılı gayrimenkul, mal ve hakların kiraya verilmesi karşılığında elde edilen gelirin gayrimenkul sermaye iradı sayılacağı belirtilmiş, aynı Kanunun 94. maddesinde ise Ticaret şirketlerinin ödedikleri gayrimenkul sermaye iradından gelir vergisi tevkifatı yapacakları hükme bağlanmıştır. Bu hükümlere göre, şirketinizin personelin barınması için kiraladığı konutlar için ödediği ve elde eden yönünden gayrimenkul sermaye iradı sayılan kira ödemelerinin gayrisafi tutarı üzerinden, 20.12.2006 tarih ve 2006/11449 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca 1.1.2007 tarihinden geçerli olmak üzere %20 nispetinde gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir. Diğer taraftan; aynı Kanunun Ücretin Tarifi başlıklı 61. maddesinde; Ücret, işverene tabi ve belirli bir iş yerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşı- 340

27 o?zelgeler:layout 1 11/9/10 3:42 PM Page 341 lığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir... denilmiş, 63. maddesinde de, Ücretin gerçek safi değeri işveren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatler toplamından aşağıdaki indirimler yapıldıktan sonra kalan miktardır... Konut tedariki ve sair surette sağlanan menfaatler, konutun emsal kirasına veya menfaatin emsal bedeline göre değerlenir. hükmü yer almıştır. Yine aynı Kanunun 23 üncü maddesinin 9 uncu bendinde; Genel olarak maden işletmelerinde ve fabrikalarda çalışan işçilere ve özel kanunlarına göre barındırılması gereken memurlarla müstahdemlere konut tedariki ve bunların aydınlatılması, ısıtılması ve suyunun temini suretiyle sağlanan menfaatler ile mülkiyeti işverene ait brüt alanı 100m² yi aşmayan konutların hizmet erbabına mesken olarak tahsisi suretiyle sağlanan menfaatler (Bu konutların 100 m² yi aşması halinde, aşan kısma isabet eden menfaat için bu istisna hükmü uygulanmaz) gelir vergisinden müstesnadır. denilmiştir. Söz konusu istisna hükmünün uygulanabilmesi için, kendisine konut tahsis edilen personelin Kanun uyarınca barındırılması gereken kişilerden olması veya konutun işverene ait olması gerekmektedir. Bu çerçevede, şirketinizce kiralanan konutların personellerinize bedelsiz olarak tahsisi edilmesi halinde, söz konusu kira bedellerinin vergiden istisna edilmesi mümkün bulunmamaktadır. Buna göre, yapılan kira ödemelerinin aylık olarak dikkate alınacak gayrisafi tutarının ilgililerin ücretlerine eklenmek suretiyle vergiye tabi tutulması gerekir. KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN : 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 inci maddesi ile ticari, sınaı, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler vergiye tabi tutulmuştur. Teslim Sayılan Haller başlıklı 3/a maddesine göre, Vergiye tabi malların her ne suretle olursa olsun, vergiye tabi işlemler dışındaki amaçlarla işletmeden çekilmesi, vergiye tabi malların işletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesi, teslim sayılacağı belirtilmiştir. 341

27 o?zelgeler:layout 1 11/9/10 3:42 PM Page 342 Aynı Kanunun 5. maddesinde ise, Vergiye tabi bir hizmetten işletme sahibinin, işletme personelinin veya diğer şahısların karşılıksız yararlandırılması hizmet sayılır. hükmü yer almaktadır. Diğer taraftan, 9 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin 8. bölümünde; Katma değer vergisi uygulamasında personele sağlanan menfaatlerden aşağıda sayılanlar vergiye tabi tutulmayacaktır. a) Personele işyerinde veya müştemilatında yemek verilmesi, b) Personele yatacak yer veya konut tahsisi, c) Personelin toplu olarak işyerine gidip gelmesini sağlamak amacıyla yapılan taşıma hizmetleri, d) Demirbaş olarak verilen giyim eşyası. İşletmenin iktisadi faaliyetini yürütebilmesi için yapılan ve işletmede yaratılan katma değerin bir unsuru olan bu masraflar maliyetin bir parçası olduğundan, personele tahsis sırasında vergiye tabi tutulmayacak, bu mal ve hizmetlerin iktisabında yüklenilen vergiler ise genel hükümlere göre indirim konusu yapılabilecektir. denilmektedir. DAMGA VERGİSİ YÖNÜNDEN : 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1. maddesinde Bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtlar damga vergisine tabidir. Bu kanundaki kağıtlar terimi, yazılıp imzalamak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade eder. hükmü yer almakta olup, 3. maddesinde de, Damga Vergisinin mükellefi kağıtları imza edenlerdir. Resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların Damga Vergisini kişiler öder. denilmektedir. Aynı Kanuna ekli (1) sayılı Tablonun, IV-1/b fıkrasında, Maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar 342

27 o?zelgeler:layout 1 11/9/10 3:42 PM Page 343 için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kağıtların binde 6 nispetinde damga vergisine tabi tutulacaktır. Buna göre, personele ödenen ücretlerin Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun IV-1/b fıkrası gereğince binde 6 oranında damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir. Bilgi edinilmesini rica ederim. 343

27 o?zelgeler:layout 1 11/9/10 3:42 PM Page 344 344