2014 DÖRDÜNCÜ ÇEYREK İSTANBUL OFİS RAPORU BASIN KİTİ BASIN BÜLTENİ
İLETİŞİM BİLGİLERİ Propin Property Investment Consultancy Büyükdere Caddesi, Gökfiliz İş Merkezi No 8/22 K 9 Mecidiyeköy, İstanbul T +90 212 217 85 55 F +90 212 217 85 53 info@propin.com.tr www.propin.com.tr PROPIN PROPERTY INVESTMENT CONSULTANCY BASIN BÜLTENİ 24.02.2015 2014 DÖRDÜNCÜ ÇEYREK İSTANBUL OFİS PAZARI GENEL BAKIŞ Ofis kiralama-satışı konusunda, aracılık ve danışmanlık hizmeti veren Propin Property Investment Consultancy nin üç ayda bir periyodik olarak hazırladığı İstanbul Ofis Pazarı 2014 Dördüncü Çeyrek raporu yayınlandı. Rapor Ekim, Kasım, Aralık aylarında ofis pazarında yaşanan değişimleri ve PROPIN in gelecek dönemler için öngörülerini kapsıyor. İstanbul Ofis Pazarı dalgalı bir yıl geçirdi. Propin hazırladığı raporda, İstanbul Ofis Pazarı nda 2014 yılında yapılan yerel ve Cumhurbaşkanlığı Seçimi nin de etkisiyle dalgalı bir yıl geçirildiğini iletti. 2014 birinci çeyrekte artmış olan ön kiralamalar ve satın almalarla 2013 teki dinamizmine benzer şekilde piyasanın hareketli olduğu ifade edildi. Üçüncü çeyrekteki Cumhurbaşkanlığı Seçimi nedeniyle, pazarda kısa süreli durgunluk yaşandığı söylendi. Piyasalardaki belirsizlik sebebiyle taşınma sürecini beklemeye alan birçok firma olduğu belirtildi. Kiralama ve kurumsal satın alma işlemleri artarak devam ediyor Propin raporunda, Yıl boyunca iki önemli seçim geçirilmiş olmasına rağmen, 2014 sonunda, gerçekleşen işlem hacminin 2013 yılı seviyesinden %10 oranında yükselmiş olduğunu vurguladı. 2014 birinci çeyrekte, inşaatları bitmek üzere olan ofis binalarında yapılan ön-kiralama ve satın almalarla yılın hızlı başladığı belirtildi. Söz konusu dönemde Zincirlikuyu-Esentepe-Gayrettepe deki toplam 60.023 m2 alanlı Torun Tower Binası nın Denizbank tarafından kiralanmasının yılın en dikkat çekici işlemi olduğu ifade edildi. 2014 son çeyreğine ise, uzun süredir yer arayan Turkcell in yaptığı kiralamanın damga vurduğu belirtildi. Propin tarafından pazarlanan RönesansBiz Küçükyalı daki 35.000 m2 ofisin kiralanmasının 2014 yılında Asya Yakası nda gerçekleşen en büyük alanlı işlem olduğu vurgulandı. Ofis stokunda bölge bazlı belirgin büyümeler tespit edildi. Propin raporunda, ofis stokunda bölge bazlı belirgin büyümeler tespit edildiğini iletti. Özellikle MİA daki ofis alanlarının stoka eklemesiyle 2014 sonunda İstanbul daki ofis alanı toplamı 3,8 milyon m2 olduğu belirtildi. 2014 yılı sonunda, MİA nın payı %41, MİA Dışı Avrupa nın %18, MİA Dışı Asya nın %32 ve Gelişmekte Olan Ofis Bölgeleri nin [Kağıthane, Bomonti Piyalepaşa, Kartal-Maltepe, Batı Ataşehir] payı ise %9 olarak hesaplandı. 1
MİA da stok artışı gözlendi ve kira ortalaması yükseldi. Raporda, MİA da 2014 yılında ofis stokunda belirgin artış olduğu söylendi. Birinci çeyrekten sonra Levent te, üçüncü çeyrekte ise Maslak ve Zincirlikuyu-Esentepe-Gayrettepe deki stoka eklenen ofis binaları nedeniyle boşluk oranının yükseldiği belirtildi. Buna rağmen yoğun talep sonucu gerçekleşen kiralamalar sonucunda, MİA daki boşluk oranının belirgin artmadan, dengelendiği ifade edildi. Levent te A sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranı, dördüncü çeyrekte de düşerek %9,5 olduğu iletildi. MİA da stoka eklenen yeni nesil ofis alanlarına talep yoğun olduğu ve toplam 196.000 m2 lik işlem gerçekleştiği vurgulandı. İstanbul daki toplam kapanan işlem hacminin yaklaşık %53 ünün MİA da meydana geldiği belirtildi. Raporda ayrıca, MİA da yer alan A sınıfı ofis binalarının kira ortalaması son dört yılda %25 artış gösterdiğinin altı çizilirken, 2014 yılı boyunca yükseliş eğilimini sürdürdüğü belirtildi. Bu yükselişle birlikte 2014 dördüncü çeyrekte MİA kira ortalamasının 33 ABD Doları /m² /ay olarak tespit edildiği söylendi. Merkezi İş Alanı (MİA) nda A sınıfı ofis binalarında genel boşluk oranı %22,3 e geriledi. B sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranı ise %8,8 seviyesinde gerçekleşti. MİA da ofis binalarının kira ortalaması A sınıfı ofis binalarında 33 ABD Doları /m² /ay iken B sınıfı ofis binalarında 16,6 ABD Doları /m² /ay olarak belirlendi. MİA Dışı-Avrupa da A sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranı %12,7 seviyesine düştü. A sınıfı ofis binalarının genel kira ortalaması 20,3 ABD Doları /m² /ay oldu. MİA Dışı-Asya da A sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranı %15,2 e yükselirken, A sınıfı ofis binalarındaki genel kira ortalaması 22 ABD Doları /m² /ay tespit edildi. 2014 dördüncü çeyrek dönemde en yüksek kiranın talep edildiği bölge Levent oldu. Talep edilen en yüksek kiranın 54 ABD Doları /m² /ay olduğu görüldü. En yüksek kira bedelinin talep edildiği bölge yine Levent oldu! Propin in hazırladığı raporda, 2014 dördüncü çeyrek dönemde en yüksek kiranın talep edildiği bölgenin önceki dönemlerde olduğu gibi yine Levent olduğunu iletti. Bölgede talep edilen en yüksek liste kira rakamı; 54 ABD Doları /m² /ay olarak tespit edildiği söylendi. Ayrıca Zincirlikuyu- Esentepe- Gayrettepe bölgesindeki yeni işletimde olan ofis binalarının, bölgede talep edilen en yüksek kirayı 45 ABD Doları /m² /ay seviyesine taşıdığı belirtildi. Ümraniye de talep edilen 31 ABD Doları /m² /ay ile MİA dışı-asya nın en yüksek kira rakamlarına ulaşıldığı ifade edildi. 2
2014 DÖRDÜNCÜ ÇEYREK İSTANBUL OFİS PAZARI 24.02.2015 GRAFİKLER BÖLGE KATEGORİLERİNE GÖRE BOŞLUK ORANLARI 2014 Dördüncü Çeyrek BÖLGELERE GÖRE BOŞLUK ORANLARI 2014 Dördüncü Çeyrek A SINIFI BİNALARDAKİ BOŞLUK ORANLARI DEĞİŞİMİ Son Dört Çeyrek 3
B SINIFI BİNALARDAKİ BOŞLUK ORANLARI DEĞİŞİMİ Son Dört Çeyrek A SINIFI BİNALARDAKİ BOŞLUK ORANLARI DEĞİŞİMİ 2008-2014 Son Yedi Yıl B SINIFI BİNALARDAKİ BOŞLUK ORANLARI DEĞİŞİMİ 2008-2014 Son Yedi Yıl 4
İSTANBUL BÖLGELERE GÖRE TALEP EDİLEN EN YÜKSEK KİRA LİSTE RAKAMLARI Son Dört Çeyrek BÖLGE KATEGORİLERİNE GÖRE KİRA ORTALAMALARI 2014 Dördüncü Çeyrek BÖLGELERE GÖRE KİRA ORTALAMALARI 2014 Dördüncü Çeyrek 5
A SINIFI BİNALARDAKİ KİRA ORTALAMA DEĞİŞİMİ Son Dört Çeyrek B SINIFI BİNALARDAKİ KİRA ORTALAMA DEĞİŞİMİ Son Dört Çeyrek A SINIFI BİNALARDAKİ KİRA ORTALAMALARI DEĞİŞİMİ 2008-2014 Son Yedi Yıl 6
B SINIFI BİNALARDAKİ KİRA ORTALAMALARI DEĞİŞİMİ 2008-2014 Son Yedi Yıl İSTANBUL TOPLAM OFİS STOK DAĞILIMI 2014 Dördüncü Çeyrek A SINIFI TOPLAM STOK (m 2 ) 7
İSTANBUL TOPLAM OFİS STOKUNUN YILLARA GÖRE DAĞILIMI 2012-2017 2017 YILI BEKLENEN İSTANBUL TOPLAM OFİS STOK DAĞILIMI 8
GERÇEKLEŞEN İŞLEM HACMİ 2008-2014 GERÇEKLEŞEN İŞLEMLERİN BÖLGE KATOGORİLERİNE GÖRE DAĞILIMI 2014 9
EDİTÖRÜN NOTU: Propin Property Investment Consultancy, ticari gayrimenkul sektöründe ofis alanında uzmanlaşmış bir gayrimenkul yatırım danışmanlık şirketidir. Kullanıcılara, mal sahiplerine, gayrimenkul yatırımcılarına ve geliştiricilere ofis alanında aracılık ve danışmanlık hizmetleri vermektedir. Hizmet bölgesi tüm İstanbul ve ofis pazarının gelişmekte olduğu diğer büyük şehirlerdir. Deneyimli kadrosuyla 2005 yılında kurulan Propin, kısa sürede imza attığı işlerle ve hizmet kalitesiyle sektöründe fark yaratmıştır. Referanslarının Türkiye nin ve dünyanın en saygın şirketleri arasında olması başarısının açık bir göstergesidir. Propin, uzmanlığının beraberinde getirdiği kalite ve verimlilikle, müşterilerine ofis alanında butik bir hizmet sağlar. Kurulduğu ilk günden itibaren iş etiğinden kesinlikle taviz vermeyen çalışma prensibine sahiptir. Sunduğu değerler, sektörde kazandığı güveni daimi şekilde korumaya verdiği önemi gösterir. www.propin.com.tr info@propin.com.tr 10