YAPI ELEMANLARI SAN. VE TİC. A.Ş. HADDEHANE TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ENTEGRE PROJESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU KOCAELİ İLİ, KARTEPE İLÇESİ ARSLANBEY ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ÇED Raporu Nihai ÇED Raporu NİSAN-2013
Öveçler Huzur Mah. 1139. Sok. Çınar Apt. No: 6/3 ÇANKAYA/ANKARA Tel : 0 312 472 38 39 Faks: 0 312 472 39 33 web: cinarmuhendislik.com e-mail: cinar@cinarmuhendislik.com Bu raporun tüm hakları saklıdır. Raporun tamamı yada bir bölümü, 4110 sayılı Yasa ile değişik 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu uyarınca, Çınar Mühendislik Müşavirlik A.Ş. nin yazılı izni olmadıkça; hiçbir şekil ve yöntemle sayısal ve/veya elektronik ortamda çoğaltılamaz, kopya edilmez, çoğaltılmış nüshaları yayınlanamaz, ticarete konu edilemez, elektronik yöntemlerle iletilemez, satılamaz, kiralanamaz, amacı dışında kullanılamaz ve kullandırılamaz.
PROJE SAHİBİNİN ADI TEZCAN GALVANİZLİ YAPI ELEMANLARI SAN. VE TİC. A.Ş. ADRESİ Arslanbey Beldesi, Arslanbey Organize Sanayi Bölgesi Kartepe / KOCAELİ TELEFON VE FAKS NUMARALARI Tel: (0-262) 317 14 00 Fax:(0-262) 351 20 01 PROJENİN ADI HADDEHANE TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ENTEGRE PROJESİ PROJE BEDELİ 50.000.000 TL PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ (İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ) Kocaeli İli, Kartepe İlçesi, Arslanbey Organize Sanayi Bölgesi, 170 Ada 1 Nolu Parsel PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI, ZONE PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ Proje alanını kapsayan UTM 6 O ve Coğrafi Koordinat Sistemine göre koordinatlar takip eden sayfada verilmiştir. 17.07.2008 Tarih ve 26909 Sayılı ÇED Yönetmeliği EK-1 Listesi Madde 4: Demir ve Çeliğin Ergitilmesi İle İlgili Tesisler c) Haddehaneler (50.000 ton/yıl ve üzeri) RAPORU HAZIRLAYAN KURULUŞUN ÇALIŞMA GRUBUNUN ADI ÇINAR MÜHENDİSLİK MÜŞAVİRLİK A.Ş. Yeterlik Belge No : 02 Yeterlik Belgesi Veriliş Tarihi : 30.01.2013 RAPORU HAZIRLAYAN KURULUŞUN ÇALIŞMA GRUBUNUN ADRESİ, TELEFON VE FAKS NUMARALARI Öveçler Huzur Mahallesi 1139. Sok. Çınar Apt. No: 6/3 06460 Çankaya/ ANKARA Tel : 0 (312) 472 38 39 Faks: 0 (312) 472 39 33 www.cinarmuhendislik.com RAPOR SUNUM TARİHİ 19.04.2013 a
Proje için Seçilen Yerin Koordinatları, Zone Koor. Sırası: Sağa, Yukarı Datum: ED-50 Türü: UTM D.O.M.: 33 Zon: 36 Ölçek Fak.: 6 derecelik Koor. Sırası: Enlem, Boylam Datum: WGS-84 Türü: Coğrafik D.O.M.: - Zon: - Ölçek Fak.: - Proje Alanı 250054.817 4511459.764 40.714537 30.040589 250074.067 4511604.315 40.715844 30.040759 250011.995 4511632.896 40.716082 30.040013 249965.481 4511669.063 40.716393 30.039449 249949.541 4511688.669 40.716565 30.039253 249897.250 4511721.302 40.716842 30.038621 249783.027 4511775.881 40.717299 30.037249 249723.498 4511844.479 40.717898 30.036518 249723.102 4511853.816 40.717982 30.036509 249775.134 4511869.778 40.718141 30.037118 249910.569 4511863.533 40.718126 30.038722 249919.916 4511867.836 40.718168 30.038831 249931.271 4511869.492 40.718186 30.038965 250027.985 4511869.117 40.718212 30.040108 250186.391 4511851.694 40.718103 30.041988 250197.201 4511837.137 40.717976 30.042122 250189.235 4511661.293 40.716391 30.042098 250179.932 4511476.529 40.714726 30.042061 250138.127 4511308.436 40.713201 30.041634 250033.514 4511363.182 40.713662 30.040375 250054.817 4511459.764 40.714537 30.040589 b
İÇİNDEKİLER Sayfa No İÇİNDEKİLER...i TABLOLAR DİZİNİ... iv ŞEKİLLER DİZİNİ... vi EKLER DİZİNİ... viii BÖLÜM I. PROJENİN TANIMI VE AMACI... 1 I.1. Projenin konusu, yatırımın tanımı, işletme süresi, hizmet amaçları, projenin sosyal ve ekonomik yönden gerekliliği, zamanlama tablosu... 1 I.2. Proje kapsamındaki tüm ünitelerin ve yardımcı ünitelerin özellikleri, hangi faaliyetlerin hangi ünitelerde gerçekleştirileceği, kapasiteleri, faaliyet üniteleri dışındaki diğer ünitelerde sunulacak hizmetler,... 3 I.3. Proje ünitelerinde kullanılacak proses yöntemleri ile teknolojiler, proses akım şeması... 16 I.4. Proje için gerekli hammadde ve yardımcı maddelerin miktarları, nasıl ve nereden temin edileceği... 18 I.5. Projede üretilecek nihai ve yan ürünlerin üretim miktarları, nerelere ne kadar nasıl pazarlanacakları ve depolanması,... 18 I.6. Projenin inşaat ve işletme aşamasında kullanılacak arazi miktarı ve arazinin tanımlanması... 19 I.7. Proje kapsamında kullanılacak makinaların, araçların ve aletlerin miktar ve özellikleri... 19 I.8. Proje için seçilen yer ve kullanılan teknoloji alternatiflerinin değerlendirilmesi... 19 BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU... 20 II.1 Bölgeye ilişkin varsa 1/25.000, 1/5.000 ve 1/1.000 ölçekli yürürlükte bulunan planlar (bu planların proje özeti ekine plan hükümleri ve lejant paftası ile birlikte verilmesi ve aslının aynıdır damgasının vurulması) ve faaliyet alanının plan üzerinde işaretlenmesi... 20 II.2. 1/25.000 ve 1/5.000 lik halihazır harita üzerinde faaliyet alanı, faaliyet alanı merkezli 1 km lik yarıçap üzerinde yer altı sularını, yerüstü sularını ve deprem kuşaklarını gösterir analiz, jeolojik yapı, köy yerleşik ve sanayi alanları, ulaşım ağı, enerji nakil hatları, arazi kabiliyeti, koruma alanları, diğer stratejik bölgeler ve bu stratejik bölgelerin etkilenen alanlarının gösterimi,... 20 II.3. Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu (Bütün idari ve sosyal ünitelerin, teknik altyapı ünitelerinin varsa diğer ünitelerin proje alanı içindeki konumlarının vaziyet planı üzerinde gösterimi, bunlar için belirlenen kapalı ve açık alan büyüklükleri, binaların kat adetleri ve yükseklikleri, sızdırmasız fosseptik, depolama alanları, yollar, şantiye binalarının gösterilmesi),... 21 II.4. Arazinin mülkiyet durumu, koordinatları, faaliyet alanına ait panoramik fotoğrafların eklenmesi,... 22 BÖLÜM III: PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ (Fiziksel ve Biyolojik çevrenin özellikleri ve doğal kaynakların kullanımı)... 29 III.1. Jeolojik Özellikler (Bölge ve inceleme alanı jeolojisi, büyük ölçekli jeolojik harita ve stratigrafik kesit)... 29 III.2. Doğal Afet ve Deprem Durumu... 32 III.2.a. Doğal Afet Durumu ( Heyelan, kaya düşmesi, çığ ve su baskını gibi 7269 sayılı yasa kapsamındaki afet durumuna yönelik açıklamalar)... 32 III.2.b. Deprem Durumu (Faaliyet alanını içine alan büyük ölçekli diri fay haritasının eklenmesi, raporda fayların proje alanına uzaklıkları ve etkileri, Türkiye Deprem Bölgesi Haritasının eklenmesi)... 32 III.3. Hidrojeolojik özellikler ve yer altı su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı, faaliyet alanına mesafeleri ve debileri (sahanın genel karakteri, yer altı su seviyesi, yeraltı suyundan faydalanma durumu, mevcut her türlü keson, derin, artezyen v.b. kuyu),... 37 i
III.4. Alana ve yakın çevresine ilişkin hidrolojik özelliklerin verilmesi, yüzeysel su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı, faaliyet alanına mesafeleri ve debileri,... 38 III.4.a. Projenin göl, baraj, gölet, akarsu ve diğer sulak alanlara göre mesafesi,... 38 III.4.b. İçme, kullanma ve sulama amaçlı kullanım durumları,... 39 III.5. Flora ve Fauna... 40 III.6. Meteorolojik ve İklimsel Özellikler (Bölgenin genel iklim koşulları, basınç, sıcaklık, yağış, nem dağılımı, buharlaşma durumu, sayılı günler dağılımı, rüzgar dağılımı, standart zamanlarda gözlenen en büyük yağış değerleri, meteorolojik verilerin güncelleştirilmiş ve uzun yıllar değerleri kapsaması)... 52 III.7. Toprak Özellikleri... 66 III.8. Tarım ve Hayvancılık,... 67 III.9. Koruma Alanları (Proje Etki Alanında Bulunan Duyarlı Yöreler ve Özellikleri, Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Yaban Hayatı Koruma Alanları, Yaban Hayvanı Yetiştirme Alanları, Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit ve Koruma Alanları, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, içme ve kullanma su kaynakları ile ilgili koruma alanları, koruma altına alınmış diğer alanlar), bunların faaliyet alanına mesafeleri... 72 III.10. Orman Alanları ve Alınacak Tedbirler (Proje etki alanında ağaç türleri, miktarları, kapladığı alan büyüklükleri ve kapalılığı; bunların mevcut ve planlanan koruma ve/veya kullanım amaçları, proje yerinin ormanlık sahaya mesafesinin belirtilmesi,... 74 III.11. Proje yeri ve etki alanının mevcut kirlilik yükünün belirlenmesi (toprak, hava, su ve radyoaiktif v.b. kirlilik açısından değerlendirmenin yapılması varsa analiz sonuçlarının eklenmesi... 74 BÖLÜM IV. PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER.. 75 (Bu bölümde faaliyetin fiziksel ve biyolojik çevre üzerine etkileri tanımlanır; bu etkileri önlemek en aza indirmek ve iyileştirmek için alınacak yasal, idari ve teknik önlemler ayrı ayrı ve ayrıntılı bir şekilde açıklanır.)... 75 IV.1. Proje kapsamında arazinin hazırlanması ve yapılacak işler kapsamında nerelerde, ne miktarda ve ne kadar alanda hafriyat yapılacağı, hafr,yat atığı malzemelerin nerelere taşınacakları, nerelerde depolanacakları veya hangi amaçlar için kullanılacakları,... 75 IV.2. Taşkın önleme ve drenaj ile ilgili işlemler,... 75 IV.3. Yerleşimler (işletme sırasında yerleşimlere olabilecek etkiler, alınacak önlemler ve mesafeleri ve proje sahasının yerleşim mesafesi, bunun 1/25.000 lik harita üzerinde gösterilmesi)... 75 IV.4. Nüfus Hareketleri (işletme döneminde sağlanacak istihdam, ekonomik değişiklikler, göç hareketi)... 76 IV.5. Proje kapasamındaki elektrifikasyon planı (Proje sahasından geçen elektrik iletim, dağıtım hattı var ise bilgi verilmesi),... 77 IV.6. Proje kapsamında, inşaat ve işletme döneminde su temini sistemi planı, suyun nereden temin edileceği, suyun temin edileceği kaynaklardan alınacak su miktarı ve bu suların kullanım amaçlarına göre miktarları, oluşacak atık suların cins ve miktarları, bertaraf yöntemleri ve deşarj edileceği ortamlar, arıtma tesisi akım şeması, kapasitesi, (Burada gerekli izinler alınmalı)... 78 IV.7. Proje kapsamında faaliyet ünitelerinde ve diğer ünitelerde kullanılacak yakıt türleri, miktarları ve kimyasal analizleri, yakıtların hangi ünitelerde ne miktarlarda yakılacağı ve kullanılacak yakma sistemleri, oluşacak emisyonlar ve alınacak önemler,... 81 IV.8. Proses akım şemasında emisyon noktaları, kontrol sistemleri (torbalı jet-plus ve elektro filtrelerin) yerlerinin gösterilmesi ve kapasiteleri... 90 IV.9. Proje kapsamında inşaat ve işletme döneminde üretim nedeni ile meydana gelecek vibrasyon, gürültünün kaynakları ve seviyesi, gürültüyü azaltmak için alınacak önlemler, 93 IV.10. Proje kapsamında, inşaat ve işletme döneminde meydana gelebilecek katı, tehlikeli (atık yağ, vs.) ve tıbbi atıkların cinsi, miktarı ve özellikleri, ne şekilde bertaraf edileceği, (proses katı atığının tehlikeli atık kapsamında olup olmadığı hakkında açıklamaların yer alması),... 94 ii
IV.11. Proje kapsamında inşaat ve işletme döneminde kullanılacak maddelerden, parlayıcı, patlayıcı, tehlikeli ve toksik olanların taşınmaları, depolanmaları ve kullanımları... 100 IV.12. Proje kapsamında inşaat ve işletme döneminde insan sağlığı ve çevre açısından riskli ve tehlikeli olanlar, alınacak önlemler... 100 IV.13. Proje kapsamındaki ulaştırma altyapısı planı (ulaştırma güzergahı, bağlantı yolları, şekli, güzergah yollarının mevcut durumu ve kapasitesi, hangi amaçlar için kullanıldığı, mevcut trafik yoğunluğu, proje yerine ve yerleşim yerlerine göre konumu, faaliyet için kullanılacak araçları kaldırıp kaldırılmayacağı, yapılması düşünülen revizyonlar, tamir, bakım ve iyileştirme çalışmaları vb., alınacak izinler)... 101 IV.14. Proje için önerilen sağlık koruma bandı mesafesi, ( tesis izni ve açılma ruhsatı ile ilgili bilgilerin ve taahhüdün yer alması ),... 104 IV.15. Acil eylem planı (ünitelerde meydana gelebilecek muhtemel kaza, toz tutma ünitelerinin devre dışı kalması, atık su arıtma tesisinin arızalanması veya herhangi bir nedenle devre dışı kalması v.b. durumlar ile yaygın, deprem, sel ve sabotaja karşı alınması gerekli önlemler),... 104 IV.16. İşletme Faaliyete Kapandıktan Sonra Olabilecek ve Süren Etkiler ve bu etkilere karşı alınacak önlemler. (Arazi ıslahı, işletme sonu ve uzun süreli saha bakım programı, Rehabilitasyon ve Rekreasyon çalışmaları, mevcut yeraltı ve yüzeysel su kaynaklarına etkileri ve izlenmesi)... 111 BÖLÜM V. HALKIN KATILIMI... 113 (Halkın Katılımı Sonrasında Proje Kapsamında Yapılan Değişiklikler, Bu Konuda Verilebilecek Bilgi ve Belgeler)... 113 BÖLÜM VI. YUKARIDA VERİLEN BAŞLIKLARA GÖRE TEMİN EDİLEN BİLGİLERİN TEKNİK OLMAYAN BİR ÖZETİ,... 114 (Bu bölümde projenin genel özeti yapılarak ilgili yönetmeliklere uyacağının taahhüdünün verilmesi. Tesisten kaynaklanacak gaz ve toz emisyonları ile atık su, katı atık, gürültü vb. ölçüm ve izleme parametrelerinin oluşturulması)... 114 iii
TABLOLAR DİZİNİ Sayfa No Tablo I.1.1. Dünya Ham Çelik Üretim Sıralaması...2 Tablo I.2.1. Yüzey Temizleme Hattı Ürün Özellikleri ve Üretim Kapasitesi...7 Tablo I.2.2. Soğuk Haddehane Hattı Ürün Özellikleri ve Üretim Kapasitesi...8 Tablo I.2.3. Tavlama Hattı Özellikleri ve Üretim Kapasitesi...9 Tablo I.2.4. Temper Hattı Özellikleri ve Üretim Kapasitesi...9 Tablo I.2.5. Galvaniz Hattı Özellikleri ve Üretim Kapasitesi...10 Tablo I.2.6. Boyama Hattı Özellikleri ve Üretim Kapasitesi...12 Tablo I.4.1. Üretimde Kullanılan Hammaddeler ve Miktarları, Temin Edilme Şekilleri...18 Tablo I.5.1. Üretimde Kullanılan Hammaddeler ve Miktarları, Temin Edilme Şekilleri...18 Tablo II.3.1. Tesis Üniteleri ve Kullanım Alanları...21 Tablo III.2.b.1. İzmit İlinde Kaydedilen Büyüklükleri 5 ve Üzeri Olan Depremler...34 Tablo III.5.1. Proje Alanı Çiçekli Bitkileri...42 Tablo III.5.2. IUCN Kategorileri ve Anlamları...45 Tablo III.5.3. Proje Alanı ve Çevresi Amfibi Türleri...46 Tablo III.5.4. Proje Alanı ve Çevresi Sürüngen Türleri...47 Tablo III.5.5. Proje Alanı ve Çevresi Kuş Türleri...49 Tablo III.5.6. Proje Alanı ve Çevresi Memeli Türleri...50 Tablo III.6.1. Uzun Yıllar Basınç Verileri...52 Tablo III.6.2. Uzun Yıllar Sıcaklık Verileri...53 Tablo III.6.3. Uzun Yıllar Yağış Verileri...54 Tablo III.6.4. Kocaeli Meteoroloji İstasyonundan Elde Edilen Nisbi Nem Değerleri...55 Tablo III.6.5. Kocaeli Meteoroloji İstasyonundan Elde Edilen Buharlaşma Değerleri..56 Tablo III.6.6. Sayılı Günler Verileri...57 Tablo III.6.7. Maksimum Kar Kalınlığı (cm)...58 Tablo III.6.8. Kocaeli Meteoroloji İstasyonu Rüzgar Dağılım Değerleri...59 Tablo III.6.9. Yönlere Göre Rüzgârın Ortalama Hızı...61 Tablo III.6.10. Yönlere Göre Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı...61 Tablo III.6.11. Kocaeli Meteoroloji İstasyonuna Ait Yönlere Göre Rüzgârın Mevsimlik Esme Toplamları...62 Tablo III.7.1. Toprak Özellikleri Açısından İlçeler Bazında Genel Bilgiler...66 Tablo III.8.1. Kocaeli Alt Bölgeler Kapsamındaki İlçeler...67 Tablo III.8.2. Türkiye, Kocaeli ve Alt Bölgelere Ait Arazi Dağılımı...67 iv
Tablo III.8.3. Bitkisel ve Hayvansal Üretim İle İlgili İlçeler Bazında Genel Bilgiler...68 Tablo III.8.4. Kocaeli İli Tarımsal Üretim Miktarları...69 Tablo III.8.5. Kocaeli İli Arazi Varlığının Niteliklerine Göre Dağılımı...70 Tablo III.8.6. İlçeler Bazında Tarım Alanlarının Kullanım Şekillerine Göre Dağılımı...70 Tablo III.8.7. Kartepe İlçesinde Yetiştirilen Tarla Bitkileri...70 Tablo III.8.8. İlçeler Bazında Meyve Veren Ağaç Sayılarının Dağılımı...71 Tablo III.8.9. İlçeler Bazında Sebze Ekim Alanlarının Dağılımı (ha)...71 Tablo III.8.10. Alt Bölgelere Göre Hayvan Varlığının Dağılımı (2002)...72 Tablo III.9.1. Koruma Alanları ve Proje Alanına Olan Uzaklıkları...72 Tablo IV.4.1. Kocaeli İli ve İlçelerine Ait 2012 Yılı Nüfus Bilgileri...76 Tablo IV.4. 2. Kartepe İlçesine Ait Nüfus Bilgileri...76 Tablo IV.4.3. Kocaeli İlinde Göç Olayları...77 Tablo IV.6.1. Kapasite Artışı Yapılacak Ünitelerde Su Kullanımı...79 Tablo IV.6.2. İşletme Aşamasında Oluşacak Evsel Nitelikli Atıksuyun Toplam Kirlilik Yükü...79 Tablo IV.7.1. Doğalgazın Hacimsel Bileşenleri...81 Tablo IV.7.2. USEPA dan Alınan Emisyon Faktörleri...81 Tablo IV.7.3. 2012 Yılında Ölçülen Fiili Emisyon Miktarları ve SKHKKY Sınır Değerleri...84 Tablo IV.7.4. Kapasite Artışı Aşamasında Meydana Gelecek Emisyon Miktarları ve SKHKKY Sınır Değerleri...84 Tablo IV.7.5. Birinci Senaryo Modelleme Çalışmaları ile Elde Edilen Maksimum YSK Değerleri ve SKHKKY Sınır Değerleri...87 Tablo IV.7.6. İkinci Senaryo Modelleme Çalışmaları ile Elde Edilen Maksimum YSK Değerleri ve SKHKKY Sınır Değerleri...88 Tablo IV.10.1. Proseslerden Kaynaklı Oluşan Endüstriyel Nitelikli Atıklar ve Atığın Oluştuğu Ünitelere Ait Bilgiler...95 Tablo IV.10.2. Haddehane Tesisinde Prosesten Kaynaklı Oluşan Endüstriyel Atıklar, Atık Miktarı ve Bertaraf Tesisleri...95 Tablo VI.1. Önlemler Planı... 116 Tablo VI.2. İzleme Programı... 119 v
ŞEKİLLER DİZİNİ Sayfa No Şekil I.2.1. Haddehane Tesisi Proseslerinin Şematik Gösterilişi...4 Şekil I.2.2. Haddehane Tesisi Proseslerinin Mevcut ve Planlanan Kapasiteleri...5 Şekil I.2.3. Sıcak Rulo Yüzey Temizleme Hattından Görünüm...6 Şekil I.2.4. Soğuk Haddehane Hattından Genel Görünümler...7 Şekil I.2.5. Tavlama Hattından Genel Görünümler...8 Şekil I.2.6. Temper Hattından Genel Görünüm...9 Şekil I.2.7. Galvaniz Hattından Genel Görünüm...10 Şekil I.2.8. Yüzey Düzgünleştirme Hattından Genel Görünüm...11 Şekil I.2.9. Gergili Düzeltme Hattından Genel Görünüm...11 Şekil I.2.10. Boyama Hattından Genel Görünüm...12 Şekil I.2.11. Çelik Servis Merkezi...12 Şekil I.3.1. Tesise Ait Genel İş Akış Şeması...17 Şekil II.3.1. Proje Alanına Ait 1/1000 Ölçekli Genel Yerleşim Planı...22 Şekil II.4.1. Tesisin Genel Görünümü...23 Şekil II.4.2. Kurulması Planlanan Temizleme Hattı Alanından Görünüm...23 Şekil II.4.3. Modernizasyon Çalışmaları Yapılacak Asit Hattından Görünüm...24 Şekil II.4.4. Kurulması Planlanan Tav Fırınınları Alanından Görünüm...24 Şekil II.4.5. Modernizasyon Çalışmaları Yapılacak Hidrojen Üretim Tesisi...25 Şekil II.4.6. Kurulması Planlanan Soğuk Haddehane Hattı Alanından Görünüm...25 Şekil II.4.7. Kurulması Planlanan Boyama Hattı Alanından Görünüm...26 Şekil II.4.8. Geçici Atık Depolama Alanından Görünüm...26 Şekil II.4.9. Proje Alanı ve Arslanbey OSB Sınırlarını Gösteren Uydu Görüntüsü...27 Şekil II.4.10. Proje Alanı Çevresini Gösterir Uydu Görüntüsü...28 Şekil III.1.1. Proje Alanı ve Çevresine Ait Genelleştirilmiş Stratigrafik Kesit...30 Şekil III.2.b.1. Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası...33 Şekil III.2.b.2. İzmit İli Depremsellik Haritası...33 Şekil III.2.b.3. İzmit İli ve Çevresi Büyüklükleri 4 ve Üzeri (M 4) Olan Depremler...35 Şekil III.2.b.4. Proje Alanı ve Çevresi Diri Fay Haritası...36 Şekil III.2.b.5. Proje Alanı ve Çevresi Büyük Ölçekli Diri Fay Haritası...37 Şekil III.3.1. Proje Alanı ve Çevresi Mevcut Su Kullanım Durumu, Planlanan ve Mevcut Sulama Tesisleri...38 Şekil III.5.1. Faaliyet Alanın Grid Kareleme Sistemindeki Yeri...40 Şekil III.5.2. Türkiye deki Fitocoğrafik Bölgeler ve Anadolu Diyagonali (Çaprazı)...41 Şekil III.5.3. Fitocoğrafya Spektrumu...43 Şekil III.5.4. IUCN Kategorileri Arasındaki İlişkiler...46 vi
Şekil III.6.1. Kocaeli Meteoroloji İstasyonundan Elde Edilen Aylık Yerel Basınç Değerleri Grafiği...53 Şekil III.6.2. Kocaeli Meteoroloji İstasyonundan Elde Edilen Aylık Sıcaklık Dağılımları Grafiği...54 Şekil III.6.3. Kocaeli Meteoroloji İstasyonu Verilerine Ait Yağış Değerleri Grafiği...55 Şekil III.6.4. En Düşük ve Ortalama Nispi Nem Verilerinin Grafiksel Gösterimi...56 Şekil III.6.5. Buharlaşma Verilerinin Grafiksel Gösterimi...57 Şekil III.6.6. Kar Yağışlı Günler, Kar Örtülü Günler ve Sisli Günler Sayısı Grafiği...58 Şekil III.6.7. Dolulu Günler, Kırağılı Günler Ve Orajlı Günler Sayısı Ortalaması Grafiği...58 Şekil III.6.8. Maksimum Kar Kalınlığı Grafiği...59 Şekil III.6.9. Ortalama Rüzgar Hızı ve Maksimum Rüzgar Hızı Grafiği...60 Şekil III.6.10. Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgarlı Günler Grafiği...60 Şekil III.6.11. Kocaeli Meteoroloji İstasyonuna Ait Ortalama Rüzgar Hızına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı...61 Şekil III.6.12. Kocaeli Meteoroloji İstasyonuna Ait Rüzgârın Esme Sayılarına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı...62 Şekil III.6.13. Kocaeli Meteoroloji İstasyonuna Ait Esme Sayılarına Göre Mevsimlik Rüzgar Diyagramı...63 Şekil III.6.14. Kocaeli Meteoroloji İstasyonuna Ait Esme Sayılarına Göre Aylık Rüzgar Diyagramı...64 Şekil III.6.15. Kocaeli Meteoroloji İstasyonu na Ait 2006 Yılı ve Uzun Yıllar Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı...65 Şekil III.9.1. Proje Alanı, Korunan Alanlar ve Uzaklıkları...73 Şekil IV.7.1. Kocaeli Meteoroloji İstasyonu na Ait 2006 Yılı ve Uzun Yıllar Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı...87 Şekil IV.8.1. Emisyon Noktalarının Gösterildiği Vaziyet Planı...91 Şekil IV.8.2. Temizleme Hattı Scruber Sistemi...92 Şekil IV.8.3. Haddeleme Ünitesi Filtrasyon Sistemi...93 Şekil IV.13.1. Tesis Alanı Çevresi Ulaşım Yollarını Gösterir Uydu Görüntüsü... 102 Şekil IV.13.2. D-100 Karayolunun Proje Alanını Kapsayan Bölümündeki Trafik Yükü... 103 vii
Ek-1 Resmi Yazılar ve Dökümanlar 1.1. ÇED Olumlu Belgesi 1.2. Tapu Senedi 1.3. Yapı Kullanma İzin Belgeleri 1.4. Tesise Ait İşletme Belgesi 1.5. Tesise Ait Kapasite Raporu EKLER DİZİNİ 1.6. Su İhtiyacının İSU Şebeke Hattından Karşılandığını Gösterir Yazı ve İSU Genel Müdürlüğü İle Yapılan Su Abonman Sözleşmesi 1.7. Atıksu Deşarj Kalite Kontrol Ruhsatı 1.8. Endüstriyel ve Tehlikeli Atık Sözleşmeleri ve Ulusal Atık Taşıma Formları 1.9. Kontamine Atık Sözleşmesi ve Ulusal Atık Taşıma Formları 1.10. Tıbbi Atık Sözleşmesi 1.11. Ambalaj Atığı Sözleşmeleri 1.12. Elektrikli-Elektronik Atık ve Atık Akü Sözleşmesi ve Ulusal Atık Taşıma Formları Ek-2 Yer Bulduru Haritası EK-3 Proje Alanı 1/50.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı, Lejand ve Plan Hükümleri Ek-4 Ek-5 Ek-6 Ek-7 Ek-8 Ek-9 Proje Alanını Gösterir 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita Proje Alanını Gösterir 1/25.000 Ölçekli Jeoloji Haritası Proje Alanı 1/25.000 Ölçekli Nazım İmar Planı 1/5.000 Ölçekli Kocaeli-Arslanbey OSB Nazım İmar Planı 1/1.000 Ölçekli Mevzii Uygulama İmar Planları Proje Alanına Ait 1/1.000 Ölçekli Genel Yerleşim Planı Ek-10 Akustik Rapor Ek-11 Kimyasal Atık Su Arıtma Tesisi İş Akım Şeması Ek-12 Kocaeli Meteoroloji İstasyonu Verileri (10 Sayfa) Ek-13 Emisyon Ölçüm Raporu EK-14 Hava Dağılım Modelleme Dökümanları 14.1. CO Model Çıktıları ve Model Dağılım Profilini Gösterir Haritalar 14.2. PM Model Çıktıları ve Model Dağılım Profilini Gösterir Haritalar 14.3. NOx Model Çıktıları ve Model Dağılım Profilini Gösterir Haritalar Ek-15 Acil Durum Eylem Planı viii
BÖLÜM I PROJENİN TANIMI VE AMACI
BÖLÜM I. PROJENİN TANIMI VE AMACI I.1. Projenin konusu, yatırımın tanımı, işletme süresi, hizmet amaçları, projenin sosyal ve ekonomik yönden gerekliliği, zamanlama tablosu Tezcan Galvanizli Yapı Elemanları San. ve Tic. A.Ş. tarafından Kocaeli İli, Kartepe İlçesi, Arslanbey Beldesi, Arslanbey Organize Sanayi Bölgesi içerisinde yaklaşık 112.782,28 m 2 lik tapulu alanda 170 nolu ada ve 1 nolu parselde yaklaşık 59.670 m 2 kapalı alanda üretimini gerçekleştirmektedir (Bkz. Ek-1.2). Söz konusu tesiste gerçekleştirilen faaliyetle ilgili olarak 06.05.2011 tarihinde ÇED Olumlu kararı alınarak kapasite artışına gidilmiştir (Bkz. Ek-1.1 Resmi Yazılar ve Dokümanlar). Toplam 59.670 m 2 kapalı alanda üretimini gerçekleştiren Haddehane Tesisinde mevcut kapalı alanlar kullanılarak Haddehane Tesisi Kapasite Artışı Entegre Projesi nin tesis edilmesi planlanmaktadır. Haddeleme işlemi; kütük çeliklerin otomotiv, inşaat, demiryolu, gemi yapımı, tarım alet ve makineleri, beyaz eşya, savunma vb. sanayi gruplarında kullanılabilir duruma getirilmesi için, parça kalınlığının ve şeklinin karşılıklı dönen iki merdane tarafından uygulanan basınç kuvveti ile şekillendirilmesi işlemidir. Tarih boyunca sanayileşmede, temel bir enstrüman olarak görülen ve endüstrinin tüm dallarında girdi olarak kullanılan demir-çelik sektöründeki gelişmeler, ekonomik, siyasal ve sosyal yapılar üzerinde etkili olmuştur. Ülkelerin ekonomik gelişmesinde bir ölçüt olarak kabul edilen demir-çelik ürünleri, üretim ve tüketim düzeyi günümüzde de önemini korumakta, ara malı ve yatırım malı sanayilerinin temel girdisi durumundadır. Bir çok sanayi koluna hammadde girdisi sağlayan demir-çelik sanayisinde kütük çelik üretim tesislerinden hammadde olarak çıkan kütük çeliklerin, sanayi kollarına göre ihtiyaç dahilinde belli şekil ve ölçütlere getirilmesi bir zorunluluktur. Türkiye yassı mamul üretim sektöründe son teknolojilerle üretim yapan üç firmadan birisi olan Tezcan, 1983 yılında Manisa Organize Sanayi Bölgesi''nde Galva-1 fabrikası ile sektöre adımını atmıştır. Ülkemizin yassı mamule olan yoğun talebine paralel olarak gelişimini devam ettiren TEZCAN, 2000 yılında teknolojisini tamamen yenileyerek ve dünya üzerindeki sendzimir metodu olarak da bilinen son teknolojiyi ülkemize ilk olarak getirerek sektörde bir çığır açmıştır. Galvanizli sac üretim hattı için gereksinim duyduğu hammaddesini, sıcak haddelenmiş sacların asitle temizlenmesi ve ardından soğuk haddelenmesi ile kendisi üretmeye başlayan TEZCAN, 2006 yılı başlarında devreye alınan tav fırınları ile birlikte soğuk sac satışlarına da başlamıştır. İşletmeye aldığı soğuk haddelerdeki tavlama hatlarında günümüz teknolojisinin en üst düzeyi olan hidrojen gazı ile tavlama (HICON/H 2 ) yöntemini kullandığından dolayı, bu tarz çan tipi tavlama hatlarında gerçekleştirilen tavlama işlemleri, başka gaz karışımları kullanan hatlarda yapılan tavlama işlemlerine göre, yarı yarıya daha çabuk gerçekleşmekte ve daha iyi yüzey kaliteleri elde edilebilmektedir. TEZCAN GALVANİZ, beyaz eşya sektörü başta olmak üzere birçok sektörün soğuk sac ihtiyaçlarını kendi üretimleriyle karşılamaktadır. TEZCAN GALVANİZ, mevcut üretiminde yaptığı kapasite artışı ile daha da güçlenerek; ürün yelpazesi, kalitesi ve servis hızıyla üretimine devam etmektedir. 1
Tesiste hammadde olarak kullanılan Sıcak Rulo Sac (HR), yurt içinden Erdemir ve İsdemir, yurt dışından Nlmk (Rusya), Arcelor (Romanya) firmalarından sağlanmaktadır. Demir çelik ürünleri dayanıklı tüketim malları ve yatırım malları sanayinin ana girdisidir. Bu nedenle, bir ülkenin demir çelik ürün tüketim düzeyi, o ülkedeki refahın ve gelişmişliğin en önemli göstergelerinden biri olarak kabul edilir. Ekonomileri güçlü ülkelerde ve gelişmekte olan ülkelerde demir çelik tüketimi sürekli artmakta ve tüketim hızını karşılayabilecek üretim kapasiteleri oluşturulmaktadır. Gelişmiş ülkelerde toplam demir çelik üretimi ve tüketimi içerisinde yassı çelik ürünün payının, gelişmekte olan ülkelere göre daha yüksek olması çelik tüketimi ile kalkınmışlık düzeyi arasındaki ilişkiyi ortaya koyar. Dünya Çelik Derneği (World Steel Association) verilerine göre, ham çelik üretimi 2010 yılının tamamında %15 oranında artışla 1 milyar 229 milyon tondan, 1 milyar 413 milyon tona ulaşmıştır. Türkiye deki duruma bakıldığında, 2010 yılının tamamında % 15,2 oranında artışla 29,1 milyon ton ham çelik üretimi gerçekleştirilmiştir. 2010 yılı ham çelik üretimi sıralamalarına bakıldığında ilk üç sıralamada Çin (626 milyon ton), Japonya (109 milyon ton) ve ABD (80 milyon ton) yer almaktadır. 29,1 milyon ton üretim kapasitesi ile birlikte Türkiye 2010 yılı ham çelik üretiminde 10. sırada yer almıştır. 2010 yılında ham çelik üretimini, 2009 yılındaki 25,3 milyon seviyesinden % 15,2 artışla, 29,1 milyon tona yükselten Türkiye nin yassı ürünlere yönelik ham çelik üretimi, yeni kapasitelerin üretimlerini arttırmalarının da katkısıyla %51,2 oranında artışla, 4,78 milyon tondan 7,23 milyon tona ulaşmıştır. Türkiye, 40 yıl önce 1,2 milyon ton (Mt) Ham Çelik üretimi ile Dünya Çelik Üretiminde 38. sırada iken, yaptığı yatırımlarla; 1990 yılında 20. sıraya, 2005 yılında 11. sıraya, 2009 yılında 10.sıraya yükselerek, 20 yılda üretimini 3 kat üzerinde artıran 3. ülke olmuştur. Halen Türkiye de kişi başına ham çelik tüketimi 390 kg seviyelerinde olup, Türkiye nin Gelişmiş Ülkeler seviyesine ulaşması için kişi başına Ham Çelik Tüketiminin 600 kg a ulaşması gerekmektedir. Tablo I.1.1. Dünya Ham Çelik Üretim Sıralaması Kaynak: WSA(World Steel Association) 2
Yassı çelik ürünleri dört ana ürün grubu altında ele alınmaktadır. Bu ana gruplar; levha, sıcak haddelenmiş ürünler, soğuk haddelenmiş ürünler ve kaplamalı ürünlerden (teneke, galvaniz, galvalum, galfan, boya kaplanmış ürünler) oluşmaktadır. Yassı çelik sektörünün en önemli sorunu üretim kapasitelerinin yetersizliğidir. Türkiye ham çelik kapasitesinin %15 i, üretim miktarının ise %18 i yassı çelik üretimine yönelik iken son yıllarda yapılan yatırımlarla üretimin % 25 i yassı çelik üretimine yönelik hale getirilmiştir. Gelişmiş ülkelerde bu oran % 60 yassı çelik üretimi şeklinde olup Türkiye nin gelişmişlik düzeyine ulaşması için bu oranın % 60 seviyelerine çıkmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Ülkede üretilen yassı çelik ile talebin yaklaşık yarısı karşılanabilmekte, kalanı ise ithal edilmektedir. Dolayısıyla yeni kapasiteler yaratmak için çeşitli projeler üretilmesi gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Türkiye nin içinde bulunduğu şartlarda yeterli sermaye, yetişmiş insan gücü ve sürekli güvenilir iç pazar ve kolay ulaşılabilir komşu ülke pazarları mevcuttur. Planlanan proje kapsamında ÇED Yönetmeliği hükümlerini yerine getirmek üzere verimlilik artışının sağlanması noktasında ilave üniteler tesis edilmesi ve ekipmanların modernizasyonuna yönelik çalışmaların yapılması için 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren ÇED Yönetmeliği Ek-I Listesi 4- Demir ve çeliğin ergitilmesi ile ilgili tesisler: c) Haddehaneler (50.000 ton/yıl ve üzeri), madde hükümleri gereğince bu rapor hazırlanmıştır. Haddehane Tesisinde mevcut durumda faaliyette olan ünitelere ek olarak, bir adet haddeleme ünitesi, bir adet sürekli boya hattı, bir adet yüzey temizleme hattı ve 2 adet tav fırını ilave edilecek olup, başta asit geri kazanım (ARP) hattı, hidrojen üretim ünitesi olmak üzere tesis içerisindeki ünitelerde iyileştirme (modernizasyon) çalışmaları yapılarak kapasite artışı yapılacaktır. Yapılacak kapasite artışı sonrası ürün miktarı yaklaşık olarak 440.000 ton/yıl artacaktır (Bkz. Bölüm I.2). Planlanan kapasite artışı ve modernizasyon çalışmalarının 2013 yılı içerisinde tamamlanması planlanmakta olup, projenin toplam yatırım bedeli, 50.000.000 TL olarak öngörülmektedir. Mevcut durumda tesiste yaklaşık 300 kişi çalışmakta olup, bu sayı kapasite artışı sonrası yaklaşık 350 kişi olacaktır. Proje kapsamında tesis, 3 vardiya halinde günde 24 saat ve yılda 300 gün çalışacak olup, projenin ekonomik ömrü 30 yıl olarak öngörülmektedir. Bu sürenin sonunda günün ekonomik ve sosyal koşulları gereğince uzatılabilecektir. I.2. Proje kapsamındaki tüm ünitelerin ve yardımcı ünitelerin özellikleri, hangi faaliyetlerin hangi ünitelerde gerçekleştirileceği, kapasiteleri, faaliyet üniteleri dışındaki diğer ünitelerde sunulacak hizmetler, Kapasite artışı ve modernizasyon çalışmaları yapılacak Haddehane Tesisi içerisinde mevcut durumda yer alan tüm proseslerinin şematik gösterimi Şekil I.2.1 de verilmiştir. 3
Şekil I.2.1. Haddehane Tesisi Proseslerinin Şematik Gösterilişi 4
Tezcan Galvanizli Haddehane Tesisi proseslerinin mevcut kapasiteleri ve proje kapsamında yapılacak kapasite artışı sonrası kapasitelerini gösterir şekil ise aşağıda verilmiştir. Hammadde Yüzey Temizleme-1 750.000 ton/yıl (Toplam 900.000 ton/yıl) + 150.000 ton/yıl Soğuk Hadde-1 350.000 ton/yıl Soğuk Hadde-2 320.000 ton/yıl Soğuk Hadde-3 320.000 ton/yıl Yüzey Temizleme-2 200.000 ton/yıl Galvaniz-1 300.000 ton/yıl Galvaniz-2 350.000 ton/yıl Tavlama Hattı 6 adet Soğutma Çanı 5 adet Tav Fırını + 2 adet Tav Fırını (Toplam 7 adet Tav Fırını) Boya Hattı-1 140.000 ton/yıl Boya Hattı-2 120.000 ton/yıl Temper Hattı 400.000 ton/yıl ÜRÜN ÜRÜN + 120.000 ton/yıl + 320.000 ton/yıl Şekil I.2.2. Haddehane Tesisi Proseslerinin Mevcut ve Planlanan Kapasiteleri Yukarıda yer alan şekilden de görüldüğü gibi proje kapsamında yapılacak kapasite artışı sonrası ürün miktarı yaklaşık olarak 440.000 ton/yıl artacaktır. Yüzey Temizleme Hattı ve Tavlama Hattı prosesleri tesiste elde edilen ürün miktarına değil, ürünün kalitesine katkıda bulunmaktadır. Tesise ait 2011 yılı kapasite raporu Ek-1.5 te sunulmuştur. Proje kapsamında yer alan ünitelerin özellikleri, hangi faaliyetlerin hangi ünitelerde gerçekleştiği, kapasiteleri ise aşağıda detaylı olarak sunulmuştur. 5
a) Sıcak Rulo Yüzey Temizleme Hattı Şekil I.2.3. Sıcak Rulo Yüzey Temizleme Hattından Görünüm Sıcak haddelenmiş bobinler, temizleme hattında oksitli yüzeyleri temizlenerek haddelenmeye hazır hale getirilirler. Yüzey temizleme işlemi hidroklorik asit (HCl) ile yapılır. Hattan çıkan ürün asitle temizlenmiş sıcak sac olarak adlandırılır. Ticari adı RP veya HRP dir. Ön yıkama banyolarında yağı ve kiri alınan sıcak sac, daha sonra asit banyolarından geçer. Bu işlemin ardından sıcak sac, durulama banyolarından, kurutma, kenar kesme ve yağlama ünitelerinden geçerek rulo olarak sarılır. Temizlenmiş sıcak sac, bu haliyle satılabilir ya da soğuk haddelere gönderilerek inceltilebilir. Asitleme işleminde kullanılan hidroklorik asit, doğaya herhangi bir zarar vermemesi için asit renerasyon ünitesi (ARP) tarafından temiz aside dönüştürülerek tekrar kullanılır hale gelmektedir. Temizleme hattının ana işlevi, soğuk haddehane ünitesine hammadde üretmektir. Sıcak rulo temizleme hattının üretim kapasitesi ve ürün özellikleriyle ilgili bilgiler Tablo I.2.1 de verilmiştir. 6
Tablo I.2.1. Yüzey Temizleme Hattı Ürün Özellikleri ve Üretim Kapasitesi Mevcut Yüzey Temizleme Hattı Planlanan Yüzey Temizleme Hattı Ürün Kalınlığı 1,50 4,50 mm 1,50 4,50 mm Maksimum Genişlik 1550 mm 1550 mm Üretim Hızı 150 m/dakika 150 m/dakika Maksimum Rulo Ağırlığı 25 ton 25 ton Üretim Kapasitesi 750.000 ton/yıl + 150.000 ton/yıl 200.000 ton/yıl Planlanan proje kapsamında mevcut durumda işletilen yüzey temizleme hattında iyileştirme yapılacak olup, hattın kapasitesi 900.000 ton/yıl olacak şekilde yaklaşık %20 arttırılacaktır. Ayrıca kapasite artışı projesi kapsamında yaklaşık 200.000 ton/yıl kapasiteli bir adet yüzey temizleme hattı kurulacaktır. Yüzey temizleme hattında amaç, ürün kalitesini arttırmak olduğundan söz konusu ünitede yapılacak kapasite artışı, elde edilecek nihai ürün kapasitesine etki etmeyecektir. b) Soğuk Haddehane Hattı Şekil I.2.4. Soğuk Haddehane Hattından Genel Görünümler Soğuk Haddehane Hatları, 25 ton ağırlığına kadar olan 1,50 mm ile 4,50 mm kalınlık ağırlığındaki asitle temizlenmiş sıcak haddelenmiş bobinlerin, 0.25 ile 2 mm kalınlıklara kadar haddelenerek inceltildiği üretim hatlarıdır. Haddelerden çıkan tam sert (Full Hard) bobinler, galvaniz ve tav fırınlarının hammaddesini oluşturmaktadırlar. Hat Ekipmanları Yüzey Şekil Düzelticisi (Stressometer): Hadde soğutma yağı sıvı miktarını, destek merdane baskı kuvvetini ve iş merdanelerinin ekstra bükülme oranını otomatik ayarlayarak, ürün yüzey düzgünlüğünü sağlar. 7