9,274 MW lık 75 enerji projesi yatırımına yargı engeli

Enerji Piyasası Raporu Haftalık elektrik ve doğalgaz haberleri, fiyatlar ve analizler Sayı: 2015-6 / 119 Yıl :3 12 Şubat 2015 Gündem 13 milyar USD enerji yatırımına yargı engeli EPİAŞ yönetim kurulu üyeleri belirlendi Kolin bu yıl içinde HES kapasitesini yaklaşık 400 MW düzeyine çıkaracak Adana daki Misis termik santrali için ÇED süreci başladı Kayserigaz ISO 31000 Risk Yönetim Belgesi aldı Total, ISO 39001 yol trafik güvenliği sertifikası aldı Dr. Fatih Birol IEA İcra Direktörlüğü ne seçildi Elektrik Tarifeler Yönetmeliği nde kavramsal değişiklik yapılıyor Petrol rezervi %6 arttı, gaz rezervi %19 azaldı İran-Türkiye- Avrupa doğalgaz boru hattı projesinde kamulaştırmalar sürüyor Devamı Sayfa 5 EÜAŞ linyit havzalarının yatırıma açılması çalışmalarına devam ettiğini açıkladı 2 4 6 7 8 8 9 9 10 Devamı Sayfa 3 9,274 MW lık 75 enerji projesi yatırımına yargı engeli Özellikle son yıllarda enerji yatırımlarına ilgi hızla artarken, çevrecilerin tepkileri ile mahkemelerin verdiği iptal ve yürütmeyi durdurma kararları nedeniyle milyarlarca liralık enerji projesi hayata geçirilemedi. Mahkeme kararıyla durdurulan toplam 9,274 MW lık 75 adet enerji projesinin yatırım tutarı yaklaşık 13 milyar dolar. (Enerji IQ 11.2.2015) Enerji IQ nun Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ndan edindiği bilgilere göre, son yıllarda 75 adet enerji projesi mahkeme kararlarıyla iptal edildi. İptal edilen projelerin önemli bir kısmını ithal kömüre dayalı termik santraller oluşturuyor. Toplamda 6,384.75 MW kurulu güce sahip ithal kömüre dayalı 41 adet termik santral projesi mahkeme kararıyla iptal edildi. Mahkeme kararıyla iptal edilen 19 hidroelektrik santral projesinin toplam gücü ise 719.4 MW. Ayrıca toplam 510 MW lık 2015 özelleştirme programı için çalışmalar sürüyor 2015 yılında özelleştirme programına alınacak enerji varlıklarını belirlemek üzere Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı nın çalışmaları devam ediyor. Özelleştirilmesi düşünülen varlıklar arasında TP Petrol Dağıtım da yer alıyor. (Enerji IQ 11.2.2015) Geçen ay başarıyla gerçekleştirilen Soma B termik santrali özelleştirme ihalesinden sonra gözler, 2015 yılında izlenecek programa çevrildi. Programda, özelleştirme kapsamına alınmayı bekleyen 5 adet termik santral ve EÜAŞ a ait kurulu güçleri 26 MW ile 703 MW arasında değişen HES ler bulunuyor. Ancak kısa vadeli özelleştirme programında, piyasada oluşacak yerli kömüre dayalı 12 termik santral projesi ve toplam 1,660 MW lık 3 adet doğalgaz kombine çevrim santrali projesi de yargı engeline takıldı. Bunların yanı sıra halen mahkeme süreci devam ettiği için hayata geçirilemeyen toplam 3,804 MW lık enerji projesi bulunuyor. Yargı süreci devam eden 5 adet ithal kömüre dayalı termik santrali projesinin toplam gücü 3,272 MW. Yine toplam 531 MW lık 21 adet hidroelektrik santral projesi de mahkeme sürecinden çıkacak kararı bekliyor. elektrik fiyatlarına etki gücü sınırlı olan küçük ve orta ölçekli HES lere öncelik verilme olasılığı öne çıkıyor. Elektrik üretim tesislerinin yanı sıra, TPAO ya bağlı TP Petrol Dağıtım şirketinin ve Enerji Bakanlığı na bağlı TEMSAN Türkiye Elektromekanik Sanayi Genel Müdürlüğü nün de özelleştirilmesi de gündemdeki yerini koruyor. Devamı Sayfa 3 Rüzgar ölçüm istasyonu sayısı 1,414 Güneş ölçüm istasyonu sayısı 672 Elektrik Lisans Yönetmeliği ndeki 2 Mayıs değişikliği uygulamaya başlandı Enerji IQ nun Meteoroloji Genel Müdürlüğü nden 6 Şubat 2015 Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği nin inşaat öncesi süreçleri düzenleyen itibarıyla edindiği bilgilere göre, faal olan rüzgar ölçüm istasyonu sayısı geçici 15 inci maddesinde yapılan değişiklikle ilgili işlemler başlıyor. Üretim 1,414 e, güneş ölçüm istasyonu sayısı ise 672 ye yükseldi. lisansı iptal edilen RES projelerinden ilki, Kurul un 12 Şubat tarihli toplantısında Devamı Sayfa 2 görüşüldü. Devamı Sayfa 4

HABER 13 milyar USD enerji yatırımına yargı engeli Özellikle son yıllarda enerji yatırımlarına ilgi hızla artarken, çevrecilerin tepkileri ile mahkemelerin verdiği iptal ve yürütmeyi durdurma kararları nedeniyle milyarlarca liralık enerji projesi hayata geçirilemedi. Mahkeme kararıyla durdurulan toplam 9.274 MW lık 75 adet enerji projesinin yatırım tutarı yaklaşık 13 milyar dolar. (Enerji IQ 11.2.2015) Enerji IQ nun Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ndan edindiği bilgilere göre, son yıllarda 75 adet enerji projesi mahkeme kararlarıyla iptal edildi. İptal edilen projelerin önemli bir kısmını ithal kömüre dayalı termik santraller oluşturuyor. Toplamda 6,384.75 MW kurulu güce sahip ithal kömüre dayalı 41 adet termik santral projesi mahkeme kararıyla iptal edildi. Mahkeme kararıyla iptal edilen 19 hidroelektrik santral projesinin toplam gücü ise 719.4 MW. Ayrıca toplam 510 MW lık yerli kömüre dayalı 12 termik santral projesi ve toplam 1,660 MW lık 3 adet doğalgaz kombine çevrim santrali projesi de yargı engeline takıldı. 3,804 MW lık yatırım mahkeme kararını bekliyor Bunların yanı sıra halen mahkeme süreci devam ettiği için hayata geçirilemeyen toplam 3,804 MW lık enerji projesi bulunuyor. Yargı süreci devam eden 5 adet ithal kömüre dayalı termik santrali projesinin toplam gücü 3,272 MW. Yine toplam 531 MW lık 21 adet hidroelektrik santral projesi de mahkeme sürecinden çıkacak kararı bekliyor. 13 milyar USD yatırım iptal edildi Her projenin maliyeti bir diğerinden farklılıklar gösterse de, termik ve hidroelektrik santral yatırımları MW başına yaklaşık 1.5 milyon USD ile fiyatlanıyor. Kurulum maliyeti daha düşük olan doğalgaz kombine çevrim santraller için MW başına yatırım tutarı ise yaklaşık 900,000 USD seviyelerinde. Dolayısıyla, bugüne kadar yaklaşık 13 milyar USD tutarındaki enerji yatırımı yargı engeline takılırken, 5.7 milyar USD tutarındaki enerji yatırımı da halen mahkeme süreci devam ettiği için hayata geçirilemiyor. Mahkeme Kararıyla İptal Olan Enerji Projeleri İptal Nedeni Proje Türü Toplam Kurulu Gücü (MWm) Mahkeme Kararı Mahkeme Kararı Mahkeme Kararı Mahkeme Kararı İthal Kömür Yerli Kömür Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali Hidro Elektrik Santralleri Toplam 6.384,75 510,00 1.660,00 719,40 9.274,15 Adet 41 12 3 19 75 Mahkeme Süreci Devam Eden Enerji Projeleri Toplam Proje Türü Kurulu Gücü (MWm) Adet İthal Kömür Termik Santralleri Hidroelektrik Santraller Toplam 3.272,25 531,41 3.803,66 5 21 26 Rüzgar ölçüm istasyonu sayısı 1,414 Güneş ölçüm istasyonu sayısı 672 Enerji IQ nun Meteoroloji Genel Müdürlüğü nden 6 Şubat 2015 itibarıyla edindiği bilgilere göre, faal olan rüzgar ölçüm istasyonu sayısı 1,414 e, güneş ölçüm istasyonu sayısı ise 672 ye yükseldi. (Enerji IQ 7.2.2015) Enerji IQ nun Meteoroloji Genel Müdürlüğü nden (MGM) edindiği bilgilere göre, rüzgar ve güneş enerjisine dayalı santral kurmak isteyen yatırımcıların MGM ye yapmış olduğu ölçüm başvurularına ilişkin yürütülen çalışmalar sürüyor. 6 Şubat 2015 tarihi itibarıyla, MGM ye yapılan rüzgar ölçüm başvuruları 1,414 e, güneş enerjisine dayalı santral kurmak isteyen yatırımcıların yapmış olduğu ölçüm başvuruları ise 672 ye ulaştı. Sekiz ay önce 6 Haziran 2014 tarihinde MGM den edinilen 1,392 adet rüzgar ölçüm direği ve 610 adet olan güneş ölçüm istasyonu sayıları ile güncel sayılar karşılaştırıldığında, rüzgarda 22 adet, güneşte ise 62 adet artış olduğu görülüyor. Rüzgar enerjisinde, 2018 yılı sonuna kadar 3,000 MW olarak belirlenen kapasite için önlisans başvuruları, EPDK tarafından bu yıl 24-30 Nisan tarihleri arasında alınacak. 2

2015 özelleştirme programı için çalışmalar sürüyor 2015 yılında özelleştirme programına alınacak enerji varlıklarını belirlemek üzere Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı nın çalışmaları devam ediyor. Özelleştirilmesi düşünülen varlıklar arasında TP Petrol Dağıtım da yer alıyor. (Enerji IQ 11.2.2015) Geçen ay başarıyla gerçekleştirilen Soma B termik santrali özelleştirme ihalesinden sonra gözler, 2015 yılında izlenecek programa çevrildi. Programda, özelleştirme kapsamına alınmayı bekleyen 5 adet termik santral ve EÜAŞ a ait kurulu güçleri 26 MW ile 703 MW arasında değişen HES ler bulunuyor. Ancak kısa vadeli özelleştirme programında, piyasada oluşacak elektrik fiyatlarına etki gücü sınırlı olan küçük ve orta ölçekli HES lere öncelik verilme olasılığı öne çıkıyor. Elektrik üretim tesislerinin yanı sıra, TPAO ya bağlı TP Petrol Dağıtım şirketinin ve Enerji Bakanlığı na bağlı TEMSAN Türkiye Elektromekanik Sanayi Genel Müdürlüğü nün de özelleştirilmesi gündemdeki yerini koruyor. Enerji IQ nun Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ndan edindiği bilgiler, 2015 yılında belirli bir ölçeğin altındaki HES ler ile doğalgaz yakıtlı bazı termik santrallerin özelleştirme programına alınma olasılığını gösteriyor. Enerji Bakanlığı ve ÖİB nin HES portföylerinin oluşturulmasına ilişkin çalışmaları ise devam ediyor. Maliye Bakanlığı kaynakları ise 2015 yılı özelleştirme programına ilişkin ÖYK kararının Şubat ayı içerisinde alınabileceğini ve takvimin en geç Mart ayı başında ÖİB tarafından açıklanabileceğini ifade ediyor. 28 Aralık 2012 tarihinde yapılan Seyitömer termik santrali ihalesi ile hız kazanan süreçte, bugüne kadar ağırlıklı olarak kömür yakıtlı termik santrallerin özelleştirilmesi tamamlandı. Önümüzdeki dönemde özelleştirme programına girecek termik santraller ise, Afşin- Elbistan A ve B dışında şöyle: Ambarlı Doğalgaz (1.351 MW), Ambarlı Fuel Oil (1,170 MW), Aliağa Doğalgaz (180 MW), Bursa Ovaakça Doğalgaz (1,432 MW), Hopa Fuel-Oil Santrali (50 MW) Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından bugüne kadar tamamlanan ve önemli bir kısmının devri gerçekleştirilen elektrik üretim tesislerine ilişkin bilgiler şöyle: Santral / Saha İhale Tarihi Kurulu Güç (MW) En Yüksek Teklif (USD) Seyitömer Termik Santrali Kangal Termik Santrali Hamitabat / Doğalgaz Kemerköy ve Yeniköy Termik Santralleri Çatalağzı Termik Santrali Yatağan Termik Santrali Orhaneli ve Tunçbilek Termik Santrali Soma B Termik Santrali 28 Aralık 2012 8 Şubat 2013 7 Mart 2013 18 Nisan 2014 29 Nisan 2014 12 Haziran 2014 17 Aralık 2014 13 Ocak 2015 600 457 1,156 1,050 300 630 210 + 365 990 2,248,000.000 985,000,000 105,000,000 2,671,000,000 350,000,000 1,091,000,000 521,000,000 685,500,000 En Yüksek Teklifi Veren Firma Çelikler İnşaat Konya Şeker - Siyah Kalem OGG Limak IC İçtaş Elsan Elektrik* Elsan Elektrik Çelikler İnşaat Konya Şeker *: Çatalağzı termik santrale ihalesini 351 milyon USD teklifi ile kazanan Demir Madencilik, öngörülen süre içerisinde ek teminatını yatırmadığı için ikinci sırada en yüksek teklifi veren Elsan santrali devraldı. EÜAŞ linyit havzalarının yatırıma açılması çalışmalarına devam ettiğini açıkladı EÜAŞ hükümet programında da yer alan linyit havzalarının yatırıma açılmasına yönelik çalışmaları sürdürüyor. Yapılan açıklamada, işlemlerin 2015 yılı içerisinde tamamlanacağı belirtildi. (Enerji IQ 9.2.2015) EÜAŞ, Afşin- Elbistan, Konya/Karapınar ve Karaman/Ayrancı linyit havzalarının yatırıma açılması yönünde çalışmalara devam ettiğini internet sitesinde yer alan duyuru ile açıkladı. Afşin-Elbistan Havzasında yaklaşık 3 milyar tonluk linyit rezervine dayalı olarak kurulması planlanan toplam 6,000 MW güce sahip olacak termik santral için aşağıdaki başlıkları içeren bir master plan hazırlanması kararlaştırıldı. Yeni termik santrallerin kurulması Elektrik enerjisi üretim kapasitelerinin belirlenmesi Kömür stoku, Su kaynakları, Çevresel yatırımlar İmar ve iskân durumları Havzadaki kültür varlıkları Karapınar-Ayrancı havzasında ise 1.8 milyar ton linyit rezervinin işletilebilir rezerve dönüştürülmesi, maden işletme ve termik santral projelerinin geliştirilmesi için görüşmelerin devam ettiği bildirildi. Konya/Karapınar-Karaman/Ayrancı linyit havzasında, linyit rezervinin yatırıma açılmasına yönelik çalışmaların 2015 yılı içerisinde tamamlanması konusunda mutabakat sağlandığı da açıklandı. 3

Elektrik Lisans Yönetmeliği ndeki 2 Mayıs değişikliği uygulanmaya başlandı Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği nin inşaat öncesi süreçleri düzenleyen geçici 15 inci maddesinde yapılan değişiklikle ilgili işlemler başlıyor. Üretim lisansı iptal edilen RES projelerinden ilki, Kurul un 12 Şubat tarihli toplantısında görüşülecek. (Enerji IQ 12.2.2015) EPDK, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği nin, inşaat öncesi izinlerini mevzuatta belirtilen tarihe kadar tamamlayamayan lisans sahiplerine 6 aylık ek süre veren geçici 15 inci maddesinde yaptığı değişikliği uygulamaya başlıyor. Bugüne kadar üretim lisansı iptal edilen 8 RES projesinden, yürütmeyi durdurma kararı almayan 4 tanesinin durumları sırayla Kurul da görüşülerek karara bağlanacak. İlk müzekkere ise Kurul un 12 Şubat 2015 Perşembe günü yapacağı Kurul toplantısında görüşülecek. EPDK, geçen yıl Ağustos ayından itibaren 8 RES projesinin üretim lisansını iptal etmiş, bu projelerden dördü yasal yollara başvurarak yürütmeyi durdurma kararı almıştı. EPDK, Lisans Yönetmeliği nde yapılan değişiklikle, 2 Mayıs 2014 tarihine kadar inşaat öncesi izinlerini tamamlayamayan yatırımcılara bir dizi kolaylık getirilerek, haklarında bugüne kadar işlem yapılan lisans sahiplerinin de durumlarının Kurul tarafından yeniden değerlendirilmesinin önü açmıştı. 6 ay ek süre verildiği yönündeki yorumlar yanlış Yönetmeliğin uygulaması ile ilgili Enerji IQ ya bilgi veren üst düzey bir EPDK bürokratı, 4 Şubat 2015 tarihli Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Lisans Yönetmeliği değişikliği ile ilgili dikkat çekici bilgiler verdi. Değişikliğin, ilave bir 6 aylık süre vermediğini vurgulayan yetkili, yönetmeliğin Kurum tarafından 2 Mayıs 2014 tarihinde yürürlüğe girmiş gibi değerlendirildiğini belirtti. Aynı yetkili, Kurul un yönetmelik değişikliğine ilişkin karar alırken, Lisans Yönetmeliği nin ilk halinde yer alan koşulların birbirine bağlı koşullar olması nedeniyle bir sadeleştirme yaptığını da sözlerine ekledi. EPİAŞ yönetim kurulu üyeleri belirlendi EPİAŞ ın yönetim kurulu başkanlığına Hasan Hüseyin Savaş getirilirken, yönetim kurulu üyeliklerine C grubu özel sektör hisselerini temsilen Mustafa Karahan ve Faruk Bostancı seçildi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu, 12 Şubat 2015 tarihli toplantısında, EPİAŞ Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerini belirledi. Alınan karara göre bağımsız üye olarak atanan Hasan Hüseyin Savaş aynı zamanda Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapacak. Yönetim Kurulu Üyeliklerine, TEİAŞ ı temsilen Abdülkadir Ongun ve Hüseyin Semih Yıldırım, Borsa İstanbul u temsilen ise Talat Ulussever ve Mustafa Kemal Yılmaz atandı. EPİAŞ bünyesinde C grubu özel sektör hisselerini ise Yönetim Kurulu üyeleri olarak Mustafa Karahan ve Faruk Bostancı temsil edecek. EPİAŞ Başkanlığı na seçilen Hasan Hüseyin Savaş, uzun süre Enerji Bakanlığı bünyesindeki kuruluşlarda yöneticilik yaptı. Özelleştirmelerden önce elektrik dağıtım şirketlerinde de görev yapan Savaş, son olarak EPDK tarafından el koyulan Osmangazi EDAŞ ın genel müdürlüğü görevini yürütüyordu. EPDK dan yapılan açıklamaya göre, önümüzdeki süreçte EPİAŞ a sermayedar olan tüm pay sahiplerinin ana sözleşmeyi imzalamasının ardından, ticaret sicilde tescil işlemleri gerçekleştirilecek. Şirketin kurulum işlemleri tamamlandıktan sonra lisans almasını müteakip piyasa işletim faaliyetlerine başlanacağı belirtildi. Lisanssızda Şubat için 3,126.7 MW kapasite açıklandı Lisanssız rüzgar ve güneş enerjisi yatırımları için toplam 3,126.7 MW lık bir kapasite tahsisi yapıldı. TEİAŞ ın açıkladığı Şubat-2015 lisanssız RES-GES kapasite verilerine göre, tahsis edilen güneş ve rüzgar enerjisi kapasitesi 3,126.7 MW olurken, maksimum kapasite 4,621.8 kw olarak açıklandı. Yapılan açıklamaya göre, tahsis edilen 55 trafo için belirlenmiş olan kapasite nihai değil. Açıklanan tabloda 468 MW kapasite tahsisi ile Konya ili ilk sırada yer alırken, 5 MW kapasite tahsisi ile Bingöl son sırada bulunuyor. 4

İran-Türkiye-Avrupa doğalgaz boru hattı projesinde kamulaştırmalar sürüyor Türk Akımı ve TANAP gibi kamuoyunda tartışılmayan ancak hazırlıkları sessizce devam eden İran-Türkiye-Avrupa Doğalgaz Boru Hattı Projesi nde (ITE) kamulaştırma çalışmaları devam ediyor. Proje, İran ve Türkmenistan kaynaklı doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa ya ulaştırmayı amaçlıyor. (Enerji IQ 12.2.2015) Kamuoyu ve medya, Türk Akımı olarak adlandırılan yeni boru hattı projesine ve TANAP a odaklanırken, uzun süredir gündemde olan ancak pek göz önünde bulunmayan bir başka boru hattı projesinde de ilerlemeler kaydediliyor. İran ve Türkmenistan kaynaklı doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa ya ulaştırmayı amaçlayan İran-Türkiye-Avrupa Doğalgaz Boru Hattı Projesi nde (ITE) kamulaştırma çalışmaları devam ediyor. Enerji IQ nun proje ortağı firmalardan edindiği bilgilere göre, 17 ilden geçecek hatta ilişkin kamulaştırmalar, planlandığı çerçevede ilerliyor. Güzergah üzerindeki 17 şehrin 11 tanesinde faal ofisleri olduğunu belirten firma temsilcileri, Temmuz 2013 te başlayan kamulaştırmaların bu yıl sonuna kadar tamamlanmasını öngörüyor. Kamulaştırma çalışmaları dışında, orman, mera ve tarım arazileri ile ilgili izinleri de büyük oranda tamamladıklarını belirten yetkililer, 2016 yılı içerisinde hattın inşasına başlamayı planladıklarını da kaydediyor. Ancak firma temsilcileri, projenin en önemli unsurlarından biri olan satış sözleşmeleri ve hattın Avrupa daki bölümü ile ilgili açıklama yapmıyor. Turang Transit Taşımacılık A.Ş. adına ITE projesinin Türkiye bölümünün tüm mühendislik hizmetlerini, TANAP projesinin de yüklenicilerinden Sebat Proje Mühendislik Müşavirlik Tic. Ltd. Şti. tarafından yürütülüyor. Projenin internet sitesinde yer alan bilgilere göre, 56 çapındaki hattın çalışma basıncı 92 bar olarak öngörülüyor ve Avrupa ya taşınacak yıllık gaz miktarı hedefi 35 milyar m3 olarak belirtiliyor. Turang Transit Taşımacılık A.Ş tarafından geliştirilen projeye için İran Petrol Bakanlığı ile Türkiye Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı arasında 17 Kasım 2008 tarihinde Mutabakat Tutanağı imzalandı.. Turang Transit, Almanya ya kadar ulaşması öngörülen hattın Bazargan - Doğubayazıt sınırı ile Edirne (İpsala) - Yunanistan sınırı arasındaki yaklaşık 1,750 km lik kısmını inşa etmek amacıyla 26 Ağustos 2010 tarihli ve 2010/882 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile 30 yıl süre ile Doğalgaz Boru Hattı Belgesi aldı. 5

Kolin bu yıl içinde HES kapasitesini yaklaşık 400 MW düzeyine çıkaracak Kolin Grubu, yatırımları devam eden HES projelerinin bu yıl tamamlanması ile birlikte elektrik üretimindeki kurulu gücünü 400 MW a ulaştıracak. Grup, Aliağa daki doğalgaz santrali ve LNG terminali projesinde de yatırım öncesi süreçleri tamamlamak üzere. (Enerji IQ 11.2.2015) Geçtiğimiz yıllarda, Giresun daki 103.5 MWe kurulu güce sahip Akköy-1 ve 233.6 MWe kurulu güce sahip Akköy-2 projelerini tamamlayarak işletmeye alan Kolin Grubu, Antalya sınırları içindeki 9.3 MWe lık Yaprak HES i de 2013 yılında işletmeye aldı. Toplam HES kapasitesi 346.4 MW a ulaşan Grup, inşaatı devam eden Yalnızardış Barajı ve Berat HES projesinin 2015 yılında devreye alınması ile birlikte toplam kurulu gücünü yaklaşık 400 MW seviyesine çıkarmış olacak. Soma daki termik santral projesi için Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu nun nihai kararını bekleyen Kolin Grubu, İzmir Aliağa daki 430 MW kurulu güce sahip olacak Çakmaklı doğalgaz kombine çevrim santrali projesi için çalışmalarını sürdürüyor. Çakmaklı santrali için 4 Aralık 2014 tarihinde EPDK dan önlisans alan Kolin in, hâlihazırda devam eden imar planı onay süreci tamamlandıktan sonra yatırıma hız vermesi bekleniyor. Tesisin ÇED raporu Haziran 2012 tarihinde uygun bulunmuştu. Kolin Grubu nun önlisans aldığı doğalgaz santral projesinin hemen bitişiğinde bulunan LNG gazlaştırma terminalinin de imar planları ile ilgili çalışmaları devam ediyor. 2015 yılının ikinci çeyreğinde EPDK dan depolama lisansı alması beklenen projenin ilk etapta 280,000 m3 depolama kapasitesine sahip olması bekleniyor. Kolin in LNG terminal projesinin ÇED raporu da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 9.7.2013 tarihinde uygun bulunmuştu. RES Anatolia 18.61 MW GES projesi için ön lisans hazırlığı yapıyor (Enerji IQ 10.2.2015) RES Anatolia Holding, 29 Ocak 2015 tarihinde TEİAŞ ın gerçekleştirmiş olduğu GES ihalesini kazanarak, Korkuteli ilçesinde kurulacak 18.61 MW güce sahip Küçükköy GES projesi için ön lisans hazırlıklarına başladı. Firma tarafından yapılan yazılı açıklamada, Güneş enerjisine dayalı enerji üretim tesisi kurmak üzere Antalya daki 29 MW lık kapasite ihalesinde, hedeflediğimiz 18.61 MW ı kazanmış olmaktan memnuniyet duymaktayız. ifadeleri yer aldı Haziran 2013 te alınan GES ön lisans başvurularına, geliştirmiş olduğu toplam 205.5 MW kapasiteye sahip 8 proje ile katılan RES Anatolia, 29-30 Ocak 2015 te TEİAŞ tarafından yapılan GES ihalelerinde 5 proje ile yer aldı. RES Anatolia, diğer 3 projesi için hazırlıklarını devam ettiğini ve TEİAŞ tarafından açıklanacak ihale tarihlerini beklediğini açıkladı. Türkerler Holding Barbaros RES için GE türbin tedarik anlaşması imzaladı (Enerji IQ 9.2.2015) Türkerler Holding, GE ile Tekirdağ daki Barbaros RES de kurulumu yapılmak üzere 4 adet GE 3.2-103 rüzgar türbini için tedarik anlaşması imzaladı. Anlaşma, GE ile 10 yıllık tam kapsamlı işletim ve bakım hizmetini de içeriyor. Tekirdağ ın Şarköy ilçesinde kurulacak tesisi 12 MWe kurulu güce sahip olacak. Türkerler Holding, Barbaros RES için Haziran 2012 tarihinde elektrik üretim lisansı almıştı. SEDES termik santral projesinin limanının ÇED süreci başladı (Enerji IQ 11.2.2015) Adana nın Yumurtalık ilçesi sınırlarında, Akfen Enerji nin %50 hissedarı olduğu Adana İpekyol Enerji Üretim A.Ş. tarafından yapılması planlanan ithal kömür yakıtlı Sedef termik santralinin liman projesi ile ilgili ÇED süreci başladı. 600 MWe kurulu güce sahip olacak santral için 13 Ağustos 2014 tarihinde ÇED olumlu kararı alınmıştı. Sedef Enerji Santrali (SEDES) projesi kapsamında, yakıt olarak kullanılacak kömürün sevkinin sağlanabilmesi için santralin kıyı kesiminde kömür yükleme ve boşaltma iskelesi kurulması planlanıyor. İşletme döneminde ayda bir adet 120.000 DWT - 150.000 DWT lik yük gemisi ile kömür sevki gerçekleştirilecek olan projenin bedeli tanıtım dosyasında 108 milyon TL olarak belirtiliyor. 6

Adana daki Misis termik santrali için ÇED süreci başladı (Enerji IQ 11.2.2015) Adana nın Yumurtalık ilçesi sınırları içerisinde, Ankara merkezli Adana Ayas Enerji Elektrik Üretim A.Ş. tarafından geliştirilen ithal kömür yakıtlı Misis termik santrali projesinin ÇED süreci başladı. 3 Şubat 2015 tarihinde ticaret siciline tescil edilerek kurulan Adana Ayas Enerji A.Ş nin Selahattin Hacıömeroğlu adlı bir gerçek kişi ortağı bulunuyor. Hacıömeroğlu, aynı zamanda ÇED raporları hazırlayan Çınar Mühendislik ve Müşavirlik A.Ş firmasının da kurucu ortağı olarak biliniyor. 815 MWe kurulu güce sahip ve proje bedeli 1 milyar 200 milyon TL olan projenin halkın katılım toplantısının 5 Mart 2015 tarihinde düzenlenmesi planlanıyor. Kayseri deki 4 GES projesine ÇED gerekli değil kararı (Enerji IQ 11.2.2015) Kayseri nin Sarıoğlan ve Tomarza ilçe sınırlarında Saysun Enerji Üretim Ltd. Şti. (3x1 MW) ve HTD Enerji Ltd. Şti. (tarafından yapılması planlanan iki ayrı GES projesi için ÇED gerekli değildir kararı alındı. Kayseri nin Bünyan ve Tomarza ilçe sınırlarında Öz Kardeş Enerji Elektrik Üretim A.Ş. ve Başak Enerji Elektrik Üretim A.Ş. tarafından yapılması planlanan iki ayrı GES kapasite artırımı projeleri için ise benzer şekilde ÇED gerekli değildir kararı alındı. Yozgat taki toplam 17 MW lisanssız GES projelerine ÇED kararları (Enerji IQ 11.2.2015) Yozgat ın Yerköy ilçesi sınırlarında Ayanis Elektrik Üretim A.Ş. tarafından kurulması planlanan GES projesi için ÇED süreci başladı. Proje, 132.350 m2 lik arazinin 52 dönümlük kısmında 7 adet 1 MWe kurulu güce sahip üniteden oluşacak. Elektrik üretim tesisinin proje bedeli, tanıtım dosyasında 9.975.000 TL olarak belirtildi. Aynı bölgede Ankara merkezli Razin Elektrik Üretim A.Ş. nin kurmayı planladığı 32.775,00 TL değerindeki 10 adet 0,99 MWe güce sahip GES projesi için ise ÇED gerekli değil kararı alındı. TEİAŞ ın Amasra ve İznik hat projelerinin ÇED süreci devam ediyor (Enerji IQ 11.2.2015) Bartın ın Amasra ilçesi sınırları içerisinde TEİAŞ tarafından yapılması planlanan 380 kv (Zetes-Amasra) Brş.N-Bartın 380 OSB 380 enerji iletim hattı projesi için ÇED süreci başladı. Başvuru dosyasında proje bedeli 12 milyon TL olarak belirtilen projede, halkın katılım toplantısı 3 Mart 2015 tarihinde yapılacak. Diğer yanda, Bursa nın Osmangazi ilçesi sınırları içerisinde benzer şekilde TEİAŞ tarafından yapılması planlanan 380 kv Gemlik-İzmit 380 TM enerji iletim hattı projesinin İDK toplantısı 25 Şubat 2015 de gerçekleştirilecektir. Hattın, Bursa ili, Orhangazi ve İznik ilçeleri ile Kocaeli ili, Karamürsel, Gölcük, Başiskele, Kartepe ve İzmit ilçeleri sınırlarından geçmesi planlanmaktadır. Gökçeler barajı ikmal inşaatı için sözleşme imzalandı (Enerji IQ 11.2.2015) 30 Aralık 2014 te DSİ tarafından ihalesi gerçekleştirilen projeye ilişkin sözleşme, Ankara merkezli BRJ İnşaat ile Boydak Holding iştiraklerinden HMP İnşaat tarafından 5 Şubat 2015 te imzalandı. Antalya nın Gazipaşa ilçesinde bulunan Gökçeler Çayı üzerinde inşa edilen barajdan su ihtiyacının karşılanmasının yansıra, 2.5 MW kurulu gücünde HES ile yılda 10.85 milyon kwh enerji üretimi sağlanması planlanıyor. Proje bedeli 109,238 TL değerinde olan barajın yapımına 2009 yılında başlanmıştı. 7

Kayserigaz ISO 31000 Risk Yönetim Belgesi aldı Türkiye doğalgaz dağıtım sektöründeki ilk ISO 31000 Risk Yönetim Belgesi ni, EWE Turkey Holding şirketlerinden Kayserigaz aldı. (Enerji IQ 5.2.2015)11 yıldır Kayseri de doğalgaz dağıtım hizmeti veren Kayserigaz, dünyanın en önemli standardizasyon belgelerinden biri olan ISO 31000 Risk Yönetim Belgesi ni aldı. Böylece Kayserigaz, Türkiye de ISO 31000 sertifikasına sahip ilk ve tek doğalgaz şirketi unvanına sahip oldu. 2014 yılı içerisinde yoğun çalışmalar yaparak şirket içerisinde uygulanan Kurumsal Karne uygulaması ile risklerini belirleyen ve bu risklere göre aksiyon planları hazırlayan Kayserigaz, bu süreçlerin sonucunda doğalgaz sektöründe ISO 31000 Kurumsal Risk Yönetim Sistemi Standardı alan ilk ve tek şirket oldu. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Kayserigaz Yönetim Sistemleri Birimi Sorumlusu Işıl Akkoç, ISO 31000 belgesi ile çalışanlara proaktif bir bakış açısı kazandırılarak risk değerlendirmeleri konusunda farkındalık oluşturulduğunu belirtti. Diğer yandan Akkoç, risk iştahı doğrultusunda belirlenen risklerine yanıt stratejileri geliştirmek amacıyla Kayserigaz ın gerekli kaynakları sağlayacağının, risk yönetim yaklaşımının Kayserigaz ın kurumsal kültürünün bir parçası haline getirildiğinin ve sistemin performansının sürekli takip edilerek sürekli iyileştireceğinin taahhüdünü de ISO 31000 Kurumsal Risk yönetimi belgesini alarak kamuoyuna vurgulandığını belirtti. Total, ISO 39001 yol trafik güvenliği sertifikası aldı Total, karayolu ve trafik güvenliğinin sağlanmasına ilişkin ISO 39001 standardı kapsamında Yol Trafik Güvenliği Sertifikası almaya hak kazanan ilk enerji şirketi oldu. (Enerji IQ 10.2.2015) Dünyanın önde gelen petrol ve enerji şirketlerinden Total, uluslararası bağımsız belgelendirme ve denetim kuruluşu Bureau Veritas tarafından verilen Yol Trafik Güvenliği Sertifikası aldı. Total tarafından yapılan yazılı basın açıklamasına göre, bu sertifikayı Türkiye de almaya hak kazanan ilk enerji şirketi Total oldu. Total, Nisan 2013 tarihinde yine Bureau Veritas tarafından verilen ISO 10002 Müşteri Memnuniyeti-Müşteri Şikayetlerinin Ele Alınması sertifikasını akaryakıt, madeni yağ ve LPG sektörlerinde aynı anda alan ilk firma olmuştu. Biga daki ithal kömür yakıtlı Karaburun santral projesinde kapasite artışı Biga daki ithal kömür yakıtlı Karaburun termik santral projesinin kurulu gücünün 500 MWe arttırılarak 1,320 MWe a yükseltilmesine ilişkin ÇED süreci devam ediyor. (Enerji IQ 5.2.2015) Doğanlar Holding iştiraklerinden Ankara merkezli Sarıkaya Karaburun Elektrik Üretim A.Ş tarafından Çanakkale nin Biga ilçesinde geliştirilen ithal kömür yakıtlı termik santral projesinin kapasitesi arttırılıyor. 2013 yılında, pülverize kazan teknolojisi kullanılan 660 MWe ve akışkan yatak kazan teknolojisi kullanılan 160 MWe güce sahip iki ünite şeklinde projelendirilen tesis, 25 Şubat 2013 tarihinde ÇED olumlu kararı almıştı. Proje aşamasında, 160 MWe kurulu güce sahip olacak akışkan yataklı üniteden vazgeçilerek, bu ünitenin gücünün pülverize kazan teknolojisi kullanılacak şekilde 660 MWe a yükseltilmesi kararlaştırıldı. Kamuoyunda çevre bazlı tartışmalara konu olan tesisin kapasites arttırımına ilişkin ÇED süreci devaö ediyor. Başvuru dosyasında proje bedeli 530 milyon TL olarak belirtilen Biga daki Karaburun termik santralinin kapasite artışı ve teknoloji değişikliği projesi için 19 Şubat 2015 tarihinde İDK toplantısı gerçekleştirilecek. 8

Dr. Fatih Birol IEA İcra Direktörlüğü ne seçildi Dünya enerji piyasasının en saygın otoritelerinden Dr. Fatih Birol, IEA ya üye 29 ülkenin oybirliği ile İcra Direktörlüğü ne seçildi. (Enerji IQ 12.2.2015) Dünya enerji piyasasının en saygın otoritelerinden Dr. Fatih Birol, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İcra Direktörlüğü ne seçildi. 1995 yılından bugüne IEA da görev yapan ve son olarak Baş Ekonomist görevini yürüten Dr. Birol un çok sayıda uluslararası ödül ve nişanı bulunuyor. Dr. Fatih Birol un IEA İcra Direktörlüğü ne seçilmesi üzerine ilk açıklama Başbakan Ahmet Davutoğlu ndan geldi. Başbakan Davutoğlu, 3. havalimanı inşaatındaki incelemeleri sırasında yaptığı açıklamada, Fatih Birol`un IEA İcra Direktörlüğü ne oy birliği ile seçildiğini belirtti ve Dr. Birol u yeni görevi nedeniyle kutladı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da yaptığı yazılı bir açıklama ile Dr. Birol u kutladı. Bakan Yıldız ın açıklaması şöyle: Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İcra Direktörlüğü ne Sayın Fatih Birol un seçilmesini Bakü deki temaslarımız sırasında takip ettik. Üstelik kendisi ajans tarihinde ilk defa üye ülkelerin tamamının oyuyla seçilen ilk direktör olmuştur. Bu elbette bizim için çok gurur verici. Şu ana kadar aynı kurumda Baş Ekonomist görevini başarıyla sürdüren Sayın Birol, inanıyorum ki aynı başarıyı kurumun en üst yetkilisi olarak da sürdürecektir. Dr. Fatih Birol, Enerji IQ nun mottosu olan Enerji piyasasını, hızlı, doğru Dr. Fatih Birol ve zamanında okumalısınız sözünün de sahibi. Elektrik Tarifeler Yönetmeliği nde kavramsal değişiklik yapılıyor Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği Değişiklik Taslağına göre, elektrik faturalarındaki perakende satış hizmet bedeli, sayaç okuma bedeli, iletim sistem kullanım bedeli ve kayıp enerji tedarik maliyetleri, dağıtım bedeli adı altında birleştirilecek. EPDK nın internet sitesinde görüşe açılan Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği Değişiklik Taslağına göre, elektrik faturalarındaki perakende satış hizmet bedeli, sayaç okuma bedeli, iletim sistem kullanım bedeli ve kayıp enerji tedarik maliyetleri, dağıtım bedeli adı altında birleştirilecek. Dağıtım sistem kullanım bedeli, şirketlerin dağıtım faaliyetlerini yürütebilmesi için gerekli maliyetlerden hareketle belirlenecek. Bu kapsamda, dağıtım sistem kullanım bedelinin belirlenmesinde, faaliyetin yürütülmesi için gerekli olan yatırım harcamaları, işletme giderleri, bakım onarım giderleri, kayıp enerji tedarik maliyetleri, iletim tarifesi kapsamında ödenen tutarlar, faaliyetin yürütülmesi kapsamında kamu kurumlarına ödenen bedeller ile dağıtım faaliyetinin sürdürülebilmesi için katlanılan diğer maliyetler dikkate alınacak. Dağıtım sistem kullanım bedelleri, tüketicilerin bağlantı durumuna ve kullanım amacına göre farklılaştırılabilecek. Söz konusu bedel, Dağıtım Sistemi Gelirinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ hükümleri esas alınarak hesaplanacak. Dağıtım tarifesinin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, dağıtım şirketlerinin önerileri de dikkate alınarak EPDK tarafından belirlenecek ve dağıtım bölgeleri için ortak belirlenebileceği gibi, her bir dağıtım bölgesi için ayrı ayrı da tespit edilebilecek. EPDK nın 24 Şubat a kadar piyasanın görüşüne açık tutacağı yönetmelik taslağına, TBMM gündeminde bulunan Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı nın yasalaşmasının ardından son şekli verilecek. powered by Elektrik fiyat analizleri 120. sayıdan itibaren devam edecek www.aplusenerji.com.tr 9