İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM GENEL AÇIKLAMALAR

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM GENEL AÇIKLAMALAR I- İNŞAAT KAVRAMI VE ÇEŞİTLERİ... 47 A- İNŞAAT VE İMALAT KAVRAMI... 47 B- İNŞAATIN ÇEŞİTLERİ... 48 1- Menkul İnşaat... 48 2- Menkul Olmayan (Taşınmaz) İnşaat... 48 C- VERGİ HUKUKU YÖNÜNDEN İNŞAATLAR... 49 1- Özel İnşaatlar... 49 2- Taahhüt Şeklindeki İnşaatlar... 49 II- İNŞAAT VE ONARIM İŞİNİN YAPIM USULLERİ... 51 A- EMANET USULÜ... 51 B- İHALE USULÜ... 52 1- Açık İhale Usulü... 52 2- Belli İstekliler Arasında İhale Usulü... 52 3- Pazarlık Usulü... 53 III- İNŞAAT TAAHHÜTLERİNDE İZLENEN SÜREÇ... 55 A- PROJE HAZIRLIĞI... 55 B- YAKLAŞIK MALİYETİN BELİRLENMESİ... 56 C- İHALENİN DUYURULMASI... 57 D- YAPIM İŞLERİ İHALELERİNDE İDARELERİN UYMASI GEREKEN KURALLAR.. 57 E- İSTENECEK BELGELER... 58 IV- FİYAT SAPTAMA ŞEKİLLERİ... 61 A- BİRİM FİYAT USULÜ... 61 B- MALİYET + KAR USULÜ... 62 C- GÖTÜRÜ FİYAT USULÜ... 62 V- İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİNDE TEMİNAT... 63 A- TEMİNAT OLARAK KABUL EDİLECEK DEĞERLER... 63 B- GEÇİCİ TEMİNAT... 63 C- KESİN TEMİNAT... 63

İKİNCİ BÖLÜM YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİ I- İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİNDE ÖZEL VERGİLEME... 67 A- TANIMI... 67 B- ÖZEL VERGİLEME SİSTEMİ KAPSAMINDA YER ALAN İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİ. 67 1- Faaliyet Konusunun İnşaat ve Onarma İşi Olması... 68 2- İşin Taahhüde Bağlı Olarak Yapılması... 69 3- İnşaat ve Onarma İşinin Yıllara Yaygın Olması... 70 C- GEMİ VE HÜCUMBOT YAPIMININ DURUMU... 71 D- DEKAPAJ İŞLERİNİN DURUMU... 71 1- Genel Açıklama... 71 2- Dekapaj Faaliyetlerine İlişkin İşlerden Bazıları... 72 a) İrtibat Yolları... 72 b) Çalışma Sahası Yolları... 73 c) Geçici Tesisler... 73 d) Su Kanalı ve Set İnşası... 73 3- Dekapaj İşinin Yıllara Yaygın İnşaat İşi Olup Olmadığı... 73 E- İNŞAAT VE ONARIM İŞLERİ VE YILLARA YAYGIN İNŞAAT ONARIM İŞLERİNE İLİŞKİN BAZI ÖZELLİKLİ DANIŞTAY KARARLARI VE ÖZELGELER (MUKTEZALAR)... 74 II- TAAHHÜT ŞEKLİNDEKİ İNŞAATLARDA İŞE BAŞLAMA TARİHİ... 102 III- ORTAK (MÜŞTEREK) GENEL GİDERLERİN VE AMORTİSMANLARIN DAĞITIMI... 104 A- ORTAK (MÜŞTEREK) GENEL GİDERLERİN DAĞITIMI... 104 1- Genel Açıklama... 104 a) Genel Giderlerin Oluşum Nedeni ve Kapsamı... 104 b) Ortak Genel Gider Dağıtımının Esasları... 104 c) Ortak Genel Gider Dağıtımında Öngörülen Amaç... 105 d) GVK nın 43. Maddesinde Sözü Edilen Diğer İşler Kavramı... 106 2- Birden Fazla İnşaat ve Onarma İşinin Birlikte Yapılması... 107 3- İnşaat ve Onarma İşlerinin Diğer İşlerle Birlikte Yapılması... 108 4- Ortak Genel Giderlerin Dağıtımında Harcamalarda Yalnızca Ödenen Kısmın mı Yoksa Borçlanılan Tutarın da mı Esas Alınacağı... 109 B- ORTAK (MÜŞTEREK) AMORTİSMANLARIN DAĞITIMI... 111 1- Genel Açıklama... 111 a) Birinci Görüş... 111 b) İkinci Görüş... 113 2- Makine ve Taşıma Araçlarının, Çeşitli İnşaat Firmalarınca Ortaklaşa (Müştereken) Kullanılması 114 3- Yıl İçinde İnşaat Firmasının Aktifine Giren Makine, Tesisat ve Ulaştırma Vasıtalarının Amortismanlarının İnşaatlara Dağıtımı... 115 IV- GEÇİCİ KABULDEN SONRA YAPILAN GİDERLER VE ALINAN İSTİHKAKLAR... 117 V- YILLARA YAYGIN İNŞAATLARDA ZAMANAŞIMI... 123 A- TANIMI... 123 B- ZAMANAŞIMI SÜRESİ... 123 C- YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİNDE ZAMANAŞIMI... 124 VI- İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİNDE VERGİ KESİNTİSİ... 126 A- İNŞAAT FİRMALARINA YAPILAN ÖDEMELERDE VERGİ KESİNTİSİ... 126 1- Genel Olarak Vergi Kesintisi... 126 2- Hesaben Ödeme... 127 3- Avanslarda Vergi Kesintisi... 128 4- Sözleşmesine Göre Yıllara Yaygın Olmayan İnşaatın İzleyen Yıla Taşması Durumunda Vergi Kesintisi 129 a) Genel Açıklama... 129 b) Maliye Bakanlığı Tebliği... 130 5- Kur Farklarına Stopaj Uygulaması... 131

a) Genel Açıklama... 131 b) Kur Farklarına Stopaj Uygulanıp Uygulanmayacağı... 133 6- Bölümler Halinde Taahhüt Edilen ve Birden Fazla Yıla Taşmayan İnşaatlarda Stopaj 134 7- Yargı Kararları ve Özelgeler... 136 B- TAŞERONLARA YAPTIRILAN İŞLERDE VERGİ KESİNTİSİ... 158 1- Genel Açıklama... 158 2- Taşeronlara Yapılan Ödemelerde Vergi Kesintisi... 159 a) Taşerona Yaptırılan İşin Yıllara Yaygın Olmaması... 159 b) Taşerona Yaptırılan İşin Yıllara Yaygın Olması... 160 3- Malzemenin Müteahhit Tarafından Sağlanıp İşçiliğin Taşeronlara Yaptırıldığı Durumlarda Vergi Kesintisi 160 4- Müteahhitlerin Taşeronlara Yaptıkları Ödemelerden Vergi Kesintisi Yapmamalarının Yaptırımı 161 5- Danıştay Kararları ve Özelgeler... 162 C- İŞİN DEVREDİLDİĞİ DURUMLARDA VERGİ KESİNTİSİ... 168 D- SÜRESİ BİR YILDAN AZ OLAN FAKAT GELECEK YILA SARKAN İNŞAATLARDA VERGİ KESİNTİSİ 171 E- YURT DIŞINDA YAPTIRILAN İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİNDE VERGİ KESİNTİSİ 173 F- GECEKONDU ÖNLEME BÖLGELERİ VE KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJELERİ KAPSAMINDA İDAREYE KARŞI KONUT İNŞAATI ÜSTLENEN MÜTEAHHİTLERE ÖDENEN İSTİHKAKLARDA VERGİ KESİNTİSİ 176 G- OKUL İNŞAATI İÇİN ÖDENEN İSTİHKAKLARDAN VERGİ KESİNTİSİ... 176 H- MALİYET + KAR USULÜNE GÖRE YAPILAN ÖDEMELER ÜZERİNDEN VERGİ KESİNTİSİ 177 I- İSTİHKAK FİYAT FARKLARI VE VERGİ KESİNTİSİ... 180 J- GEMİ VE HÜCUMBOT YAPIMINDA VERGİ KESİNTİSİ... 180 K- OLAĞANÜSTÜ HAL BÖLGE VALİLİĞİNİN YAPTIRDIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE STOPAJ 180 L- VERGİ KESİNTİSİ AÇISINDAN ÖZELLİK GÖSTEREN DİĞER DURUMLAR... 181 1- Genel Açıklama... 181 2- Danıştay Kararları ve Özelgeler... 182 M- VERGİ KESİNTİSİ YAPANLARIN SORUMLULUĞU... 186 1- Genel Olarak Sorumluluk... 186 2- Muhasebe Yetkililerinin Sorumluluğu... 188 3- Yıllara Yaygın İnşaatlarda Vergi Kesintisi Açısından Müteselsil Sorumluluk 189 4- Sorumlunun Tevkif Ederek Vergi Dairesine Yatırdığı Vergileri Sadece Mükelleflerin Geri İsteyebileceği 190 5- Ödenen İstihkaklardan Vergi Kesintisi Yapılmaması Halinde İstihkakı Alanların Bu Kazancı Beyan Edip Etmediklerinin Araştırılması Gerekeceği... 190 VII- İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİNDE İŞİN BİTİM TARİHİ... 191 A- GEÇİCİ VE KESİN KABUL... 191 B- GEÇİCİ KABUL HALİNDE İŞİN BİTİM TARİHİ... 191 C- GEÇİCİ KABULÜN YAPILMAMASI HALİNDE İŞİN BİTİMİ... 195 D- KESİN KABUL... 196 E- İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİNDE İŞİN BİTİM TARİHİ İLE İLGİLİ DANIŞTAY KARARI VE ÖZELGELER 197 F- GEÇİCİ VE KESİN KABULLE BİRLİKTE AYRICA MONTAJ KABULÜNÜN DE SÖZKONUSU OLMASI HALİNDE İŞİN BİTİM TARİHİ OLARAK ESAS ALINACAK TARİH... 207 G- SÖZLEŞMENİN FESHİ HALİNDE İŞİN BİTİMİ... 208 1- Müteahhidin Sözleşmeyi Feshetmesi... 208 2- İdarenin Sözleşmeyi Feshetmesi... 208 H- MÜTEAHHİDİN ÖLÜMÜ... 210 I- MÜTEAHHİDİN İFLASI... 210 J- İŞİ ÜSTLENEN MÜTEAHHİDİN TUTUKLANMASI VEYA AĞIR HASTALIĞA YAKALANMASI 211 K- GEÇİCİ VE KESİN KABUL USULÜNE TABİ OLMAYAN İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİNDE İŞİN BİTİM TARİHİ 211 L- İKİNCİ DERECE MÜTEAHHİTLERCE (TAŞERONLARCA) YAPILAN İŞLERDE İŞİN BİTİM TARİHİ 213 VIII- İSTİHKAKLARDAN (HAKEDİŞLERDEN) KESİLEN VERGİLERİN MAHSUBU VE İADESİ 215 A- GENEL AÇIKLAMA... 215 B- BEYANNAME ÜZERİNDEN HESAPLANAN VERGİDEN MAHSUP... 216 C- DİĞER VERGİ BORÇLARINDAN MAHSUP YA DA NAKDEN İADE... 216

1- Mahsup Yoluyla İade... 216 2- Nakden İade... 217 D- DEVRALINAN FERDİ İŞLETMEYE DEVİRDEN ÖNCE ÖDENEN İSTİHKAKLARDAN KESİLEN VERGİLERİN HESAPLANAN KURUMLAR VERGİSİNE MAHSUP EDİLİP EDİLEMEYECEĞİ... 218 E- DEVAM ETMEKTE OLAN YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM İŞLERİNDE HAKEDİŞLERDEN KESİLEN VERGİLERİN BİTEN İŞLERİN VERGİSİNDEN MAHSUP EDİLİP EDİLEMEYECEĞİ... 220 F- GEÇİCİ KABUL TUTANAĞI DÜZENLENDİKTEN SONRA YAPILAN... ÖDEMELERDEN GEREKSİZ YERE YAPILAN VERGİ KESİNTİLERİNİN İADESİ 224 G- İSTİHKAKLAR (HAKEDİŞLER) ÜZERİNDEN KESİLEN VERGİLERİN MAHSUBU VE İADESİ HAKKINDA VERİLMİŞ DANIŞTAY KARARLARI VE ÖZELGELER... 226 IX- İŞİN ZARARLA SONUÇLANMASI HALİNDE KESİLEN VERGİLERİN DURUMU... 236 X- İNŞAAT İŞLERİNDE İŞ ORTAKLIĞI (JOINT VENTURE)... 238 A- TANIMI VE KAPSAMI... 238 B- UNSURLARI... 238 C- KONSORSİYUMLARIN DURUMU... 239 1- Genel Açıklama... 239 2- Konsorsiyumun Adi Ortaklıktan ve İş Ortaklığından Avantajlı Yönleri... 244 a) Konsorsiyumun Adi Ortaklıktan Avantajlı Yönleri... 244 b) Konsorsiyumun İş Ortaklığından Avantajlı Yönleri... 245 3- Konsorsiyum Sözleşmesi... 247 D- İŞ ORTAKLIĞINDA ÖRTÜLÜ KAZANÇ VE EMSAL BEDELİ... 249 1- İş Ortaklığının İşlemlerinde Örtülü Kazanç... 249 2- İş Ortaklığına Yapılan Satışlarda Örtülü Kazanç ve Emsal Bedel... 249 E- İŞ ORTAKLIĞI İLE İLGİLİ ÖZELLİK TAŞIYAN DİĞER DURUMLAR... 252 1- İş Ortaklığının Belli Sürede Bitecek İş (Süreli İş) İçin Kurulabileceği... 252 2- İşveren ya da Yapılacak İşin Birden Fazla Olması Durumunda İş Ortaklığı 252 3- İş Ortaklığının Bağlı Bulunduğu Vergi Dairesi... 252 4- İş Ortaklığında İşin Bitim Tarihi... 253 5- Ortaklık Sona Erdikten Sonraki Vergi ve Cezalar... 253 XI- ÖZELLİK TAŞIYAN DURUMLAR... 254 A- İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİNİN BAŞKALARINA DEVRİ... 254 B- İSTİHKAK BEDELLERİNİN TAHSİL EDİLEMEMESİ... 257 1- Genel Açıklama... 257 2- Tahsil Edilemeyen İstihkaklar Şüpheli Alacak mıdır?... 258 a) Genel Açıklama... 258 b) Kamu Kuruluşlarından Tahsil Edilemeyen İstihkaklar... 258 c) Özel Sektöre Karşı Taahhüt Edilen İşlerde İstihkakların Tahsil Edilememesi 259 C- İHALEDEN ÇEKİLMELERİ SAĞLAMAK AMACIYLA DİĞER MÜTEAHHİTLERE YAPILAN ÖDEMELER 259 D- ŞANTİYE KURULUŞ GİDERLERİ... 261 E- İDARECE İRAT KAYDEDİLEN TEMİNAT AKÇELERİ... 262 F- TAAHHÜT ŞEKLİNDE YAPILAN İNŞAAT VE ONARIM İŞLERİNDE RE SEN TAKDİR UYGULAMASI 263 G- YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM İŞİ DEVAM EDERKEN ORTAKLARA YAPILAN ÖDEMELER 268 I- YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM İŞİNİN DEVAMI SIRASINDA ELDE EDİLEN FAİZ VE REPO GELİRLERİ 274 1- Genel Açıklama... 274 2- İnşaat ve Onarım İşinin Devamı Sırasında Elde Edilen Faiz.. Repo Gelirleri ve Kur Farklarının Vergilendirme Dönemi... 275 a) İnşaat ve Onarım İşlerinin Devamı Sırasında Elde Edilen Faiz ve Repo Gelirleri İle Kur Farkları 275 b) İnşaat ve Onarım İşlerinin Devamı Sırasında Elde Edilen Faiz Gelirleri ve Kur Farkları Konusunda Vergi İdaresinin Görüş ve Uygulamaları... 276 c) İnşaat ve Onarım İşlerinin Devamı Sırasında Elde Edilen Faiz ve Repo Gelirleri İle Kur Farklarının İşin Bitim Tarihi İtibariyle Beyan Edilmesi Gerektiği... 279 d) Danıştay ın Görüşü... 288

3- İşin Devamı Sırasında Alınan Avansların Bankada Değerlendirilmesinden Elde Edilen Faiz ve Kur Farkları 291 J- YURT DIŞI İNŞAAT İŞLERİNİ TAMAMLAYANLARIN YURT İÇİNDEN ALDIKLARI KREDİLERİN FAİZ VE KUR FARKLARI... 293 K- HAKEDİŞ BELGESİNİN DÜZENLENMESİ VE ONAYI İLE FATURANIN VE KDV NİN İLİŞKİSİ 293 1- Genel Açıklama... 293 2- İnşaat Taahhüt Hizmetlerinde KDV Yönünden Vergiyi Doğuran Olayın Meydana Geldiği Tarih 299 a) Vergi İdaresinin Görüşü... 300 b) Danıştay ın Görüşü... 300 3- Avanslarda Fatura Düzenlenmeyeceği... 305 L- DÖVİZLE YAPILAN İNŞAAT İŞLERİNDE KDV... 306 1- Dövizle Yapılan İnşaat İşlerinde KDV Uygulamasına İlişkin Vergi İdaresi Görüşü 307 a) Genel Olarak... 307 b) Döviz Olarak Ödenen Avanslarda KDV... 310 2- Bedelin Vergiyi Doğuran Olayın Meydana Geldiği Tarihten Sonra Ödenmesi Nedeniyle Ortaya Çıkan Kur Farklarında KDV... 311 a) Müteahhit veya İnşaat Firması Lehine Oluşan Kur Farklarında KDV... 311 b) Satıcı Aleyhine Oluşan Kur Farklarında KDV... 314 3- Uluslararası İhaleler ve Kamu İhalelerinde Ödemeye Bağlı Olarak Ortaya Çıkan Kur Farklarında KDV 316 4- Dövizli Senetlerin Kırdırılması-Ciro Edilmesi Halinde KDV... 317 5- Kur Farklarının KDV Karşısındaki Durumunun Değerlendirilmesi ve Kişisel Görüşümüz 318 a) Vergi İdaresi Görüşü... 318 b) Danıştay ın Görüşü... 319 c) Kişisel Görüşümüz ve Değerlendirmemiz... 322 M- İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİNDE VE İŞ GÜCÜ TEMİN HİZMETLERİNDE KDV TEVKİFATI 324 1- Genel Açıklama... 324 2- İnşaat ve Taahhüt İşlerinde Tevkifat... 324 a) Sorumlu Tayin Edilen ve Tevkifat Yapacak Olan Kuruluşlar... 324 b) Tevkifat Uygulanacak İşlemler... 325 c- Tevkifat Oranı... 326 d) Yapım İşleri ile Bu İşlere İlişkin Mühendislik-Mimarlık ve Etüt-Proje Hizmetlerinde Tevkifat 327 e) Tevkifata Tabi Hizmetleri Gerçekleştiren Mükelleflerin Yapacakları İşlemler 328 f) Yapım İşlerinde İade Uygulaması... 330 g) Vergi Sorumlusu Kurum ve Kuruluşlarca Yapılacak İşlemler... 331 3- İşgücü Temin Hizmetinde Tevkifat Uygulaması... 332 N- YILLARA YAYGIN İNŞAATLARDA GEÇİCİ VERGİ... 334 1- Genel Açıklama... 334 2- Yıllara Yaygın İnşaatlarda İnşaat İşinin Yanı Sıra Diğer Faaliyet ve Gelirlerin de Bulunması Halinde Geçici Vergi 335 3- Yıllara Yaygın İnşaat İşinin Zararla Sonuçlandığı Durumlarda Geçici Vergiye Tabi Diğer Faaliyet ve Gelirlerin Geçici Vergi Karşısındaki Durumu... 336 a) Geçici Verginin Vergi Yasalarında İlk Kez Yer Aldığı 3505 Sayılı Kanun un Gerekçesinde Yer Alan İfadeler 336 b) Geçici Verginin Cari Yılın Gelir veya Kurumlar Vergisine Mahsuben Alınması 337 4- Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşinin Diğer İşlerle Birlikte Yapılması ve/veya Arızi Gelirlerin de Olması Halinde Ortak (Müşterek) Genel Gider Dağıtımı-Geçici Vergi İlişkisi... 338 5- Aylara Yaygın İnşaat ve Onarım İşleri... 340 6- Geçici Kabulden Sonra Alınan Hakedişlerden Dolayı Geçici Vergi Ödenmesi 341 7- Yıl İçinde Başlanılıp Bitmesi Nedeniyle GVK 42. Madde Kapsamına Girmeyen Taahhüt Şeklindeki İnşaatlar 341 8- Geçici Verginin Mahsubu... 342 9- Geçici Verginin Muhasebeleştirilmesi... 342

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÖZEL İNŞAAT İŞLERİ I- DAİRE KAT VE DÜKKAN HALİNDE SATMAK İÇİN YAPILAN ÖZEL İNŞAATLAR... 347 A- ÖZEL İNŞAATLARIN GELİR VERGİSİ KANUNU NUN 42. MADDESİ KARŞISINDAKİ DURUMU 348 B- ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY... 361 1- Genel Açıklama... 361 2- İnşaat Devam Ederken Yapılan Satışlar İle Vergiyi Doğuran Olay ve Fatura 361 3- Vadeli Olarak Yapılan Satışlar... 363 C- KAZANCIN SAPTANMASI VE VERGİLENDİRİLMESİ... 369 1- Kat Daire ve Dükkanların Tümünün Aynı Yıl İçinde Satılması... 370 2- Kat Daire ve Dükkanların Bazılarının Aynı Yıl Satılmaması... 371 3- Kat Daire ve Dükkanların İnşa Edildiği Yılda Satılmaması... 373 D- MÜTEAHHİDİN EŞ VE ÇOCUKLARINA SATTIĞI VEYA KENDİSİNİN VEYA ORTAĞININ ADINA KAYDEDİLEN DAİRE VE DÜKKANLARDA EMSAL BEDEL... 374 1- Daire ve Dükkanların Eşe Çocuklara veya Yakınlara Bağışlanması (Bedelsiz Devir ya da Satışı) 374 a) Daire ve Dükkanı İvazsız (Bedelsiz) Olarak Alanlar Yönünden... 374 b) Daire ve Dükkanı İvazsız Olarak Satanlar Yönünden... 375 2- Daire ve Dükkanların Eşe Çocuklara veya Yakınlara Satışı... 375 a) Genel Açıklama... 375 b) İlişikli Kişi... 376 c) Emsallere Uygunluk İlkesi... 376 d) Emsaline Uygun Fiyat veya Bedelin Tespitinde Uygulanacak Yöntemler 377 e) Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Dağıtılan Örtülü Kazanç Tutarı İçin Yapılacak Düzeltme İşlemleri 378 E- BİNA VE ARSANIN DEĞERLEMESİ... 379 1- Satın Aldığı Arsa Üzerine İnşaat Yapanlar... 379 2- Kat Daire ve Dükkan Karşılığı Başkasının Arsası Üzerine İnşaat Yapanlar 380 3- Stokların Değerlemesi... 380 F- KENDİ ARSASI ÜZERİNE BİR DEFAYA MAHSUS OLMAK ÜZERE BİNA İNŞA EDEREK KAT DAİRE VE DÜKKAN OLARAK SATANLAR... 382 1- Genel Açıklama... 382 2- Vergilendirilecek Değer Artış Kazançları... 384 3- Vergilendirilmeyecek Kazançlar... 385 4- Değer Artışında Safi Kazanç... 386 5- Elden Çıkarmanın Ne Anlama Geldiği... 387 6- İktisap (Edinme) Bedeli... 388 7- Elden Çıkarma Bedeli... 388 8- İstisna Tutarı... 389 II- ARSA KARŞILIĞI DAİRE KAT VE DÜKKAN YAPIMI... 390 A- ARSA SAHİBİ İLE MÜTEAHHİT ARASINDAKİ İLİŞKİ... 390 B- ARSA KARŞILIĞI DAİRE VERİLMESİ SÖZLEŞMESİ... 391 1- Genel Açıklama... 391 2- Sözleşmenin Şekli... 394 3- Tarafların Hakları ve Borçları... 395 a) Arsa Sahibinin Hakları ve Borçları... 395 b) Müteahhidin Hakları ve Borçları... 396 4- Yargı Kararları... 397 5- Kat Karşılığı Arsa Üzerine İnşaat Sözleşmesi Örneği... 402 C- KAT KARŞILIĞI İNŞAATLARDA ARSA SAHİBİNE PARA VE KİRA ÖDENMESİ.. 405 D- ARSA KARŞILIĞI DAİRE YAPAN VE ALANLARIN VERGİ KANUNLARI YÖNÜNDEN DURUMLARI 407 1- Kat Daire ve Dükkan Karşılığı Başkasının Arsasına Bina Yapanlarda Vergileme 407

2- Arsa Karşılığı Daire Alınması, Alınan Dairelerin Satışı ya da Kiraya Verilmesinde Vergileme 411 a) Arsa Karşılığı Daire ya da Dükkan Alınması Olayında Arsa Sahibi Yönünden Vergileme 412 b) Arsa Karşılığı Alınan Daire ve Dükkanların Satışında Vergileme... 414 c) Arsa Karşılığı Alınan Daire Kat ve Dükkanların Kiraya Verilmesi... 436 d) Arsa Karşılığı Edinilen Bağımsız Bölümlerin Bağışlanması... 439 3- Hibe Yolu İle İktisap Edinilen Gayrimenkulün Satışından Elde Edilen Kazancın Vergilendirilmesi 439 a) 01.01.1999 Tarihine Kadar Olan Uygulama... 439 b) 4369 Sayılı Kanun la Getirilen Uygulama... 441 c) Hibe Yolu İle Edinilen Gayrimenkulün 1999-2002 Yıllarında Satılması Halinde Vergilendirme Yönünden Yapılacak Uygulama... 442 d) 01.01.2003 Sonrası Uygulama... 442 E- HASILAT PAYLAŞIMI KARŞILIĞI ARSA VERİLMESİ... 443 1- Gerçek Kişilere Ait Arsaların Hasılat Paylaşımı Karşılığı Verilmesi... 443 a) Genel Açıklama... 443 b) Arsayı İnşaat Firmasına Hasılat Payı Karşılığında Vermenin, Belli Sayıda Daire ve Dükkan Karşılığı Vermekten Farkı... 444 c) Hasılat Paylaşımı ve Hasılat Paylaşımının Vergi Avantajı... 445 2- Şirketin Aktifinde Kayıtlı Arsanın Hasılat Paylaşımı Karşılığı Verilmesi... 448 III- DAİRE KAT VEYA DÜKKAN HALİNDE SATMA AMACI OLMAKSIZIN YAPILAN ÖZEL İNŞAATLAR 450 A- GENEL AÇIKLAMA... 450 B- ÖZEL BİNA İNŞAATINDA MESKENİN YANISIRA İŞYERİNİN DE OLMASI DURUMUNDA FAALİYETİN TİCARİ KAZANÇ SAYILMASI YÖNÜNDE İDARENİN YAKLAŞIMI... 450 C- ÖZEL İNŞAATLARDA ÇALIŞTIRLAN İŞÇİLERİN DURUMU... 452 IV- YAPI KOOPERATİFLERİNE AİT ARSALARIN DAİRE KARŞILIĞI VERİLMESİ... 454 A- YAPI KOOPERATİFLERİ İLE MÜTEAHHİT ARASINDAKİ İLİŞKİLER... 455 B- KOOPERATİFLERİN VERGİ KANUNLARI KARŞISINDAKİ DURUMU... 455 1- Arsanın Bir Kısmının Müteahhide Satılması... 456 2- Yapı Kooperatiflerinin Sahibi Oldukları Arsalarını Daire veya İşyeri Karşılığı Vermeleri 456 3- Yapı Kooperatiflerince Konut ve İşyeri Karşılığı Arsa Temin Edilmesi... 457 C- MÜTEAHHİDİN VERGİ KANUNLARI KARŞISINDAKİ DURUMU... 457 1- Dairelerin Bir Kısmının Müteahhide Devredilmesi... 457 2- İnşa Edilen Dairelerin Müteahhide Devredilmemesi... 458 D- YAPI KOOPERATİFLERİNİN KURUMLAR VERGİSİ VE DİĞER VERGİ RESİM VE HARÇLARDAN MUAFİYETİ 460 V- YAPI KOOPERATİFLERİNDE VERGİLENDİRME... 461 A- YAPI KOOPERATİFLERİNİN KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN DURUMU... 461 B- YAPI KOOPERATİFLERİNİN KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN DURUMU 466 1- Genel Açıklama... 466 2- Kooperatiflerin Malzeme Alımında KDV... 466 3- Kooperatiflere İnşaat Taahhüt İşi Yapanların Yüklendikleri KDV lerin Durumu 466 4- Konut Yapı Kooperatiflerine Yapılan İnşaat Taahhüt İşlerinde KDV İstisnası ve İndirimli Oran Uygulaması 467 5- Konut Yapı Kooperatiflerinin Konut Tesliminde KDV İstisnası... 468 a) 03.07.2009 Tarihinden Önce Ruhsat Alanlar... 468 b) 03.07.2009 Tarihinde ve Daha Sonra Ruhsat Alanlar... 468 6- İşyeri Yapı Kooperatiflerinin Üyelerine İşyeri Tesliminde KDV... 468 7- Organize Sanayi Bölgeleri İle Küçük Sanayi Sitelerinde Arsa ve İşyeriTesliminde KDV İstisnası 469 C- YAPI KOOPERATİFLERİNDE ORTAKLARI İÇİN SOSYAL KÜLTÜREL EKONOMİK VE TURİZM AMAÇLI YERLER KURULUP İŞLETİLMESİNDE KURUMLAR VERGİSİ... 469 D- YAPI KOOPERATİFLERİNDE GELİR VERGİSİ... 469 E- ÖZELLİK TAŞIYAN BAZI DURUMLAR... 470 1- Kooperatif Arsasının Kamulaştırılması... 470 2- Kooperatiflerin Gayrimenkullerini Kiraya Vermesi... 470

a) Kooperatif Gayrimenkulünün Vergi Kesintisi Yapmak Zorunda Olanlara Kiraya Verilmesi 471 b) Kooperatif Gayrimenkulünün Vergi Kesintisi Yapmak Zorunda Olmayanlara Kiraya Verilmesi 471 3- Kooperatiflerin Arsa Satışı... 472 4- Ortak Kullanım Alanları Giderlerinin Kooperatiflerce Karşılanması Halinde Kurumlar Vergisi Uygulaması 472 5- Tasfiye Halinde Olan Kooperatif Taşınmazlarının Ortaklar Dışındakilere Satılması 473 6- Kooperatiflerde Vergi Numarası Alma ve Kullanma Zorunluluğu... 473 VI- GAYRİMENKULLERİN EL DEĞİŞTİRMESİNDE YA DA DİĞER DURUMLARDA YAPILACAK İŞLEMLER İLE ÖDENECEK VERGİ RESİM VE HARÇLAR... 474 A- GENEL AÇIKLAMA... 474 B- GAYRİMENKULÜN SATILMASI... 474 1- İstenen Belgeler... 474 2- Ödenecek Vergi ve Harçlar... 475 a) Tapu Harçları... 475 b) Emlak Vergisi... 477 C- EMLAK VERGİSİ BİLDİRİM VERME VE VERGİLERİN ÖDEME ZAMANLARI... 478 1- Vergi Değeri... 478 2- Vergi Nispeti... 479 a) Bina Vergisi... 479 b) Arazi Vergisi... 480 3- Bildirim Verme Süresi... 480 4- Ödeme Zamanı... 481 5- Ödenmemiş Emlak Vergilerinden Sorumluluk... 481 D- VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ... 481 1- Genel Açıklama... 481 2- Beyannamenin Verileceği Yer... 481 3- Beyanname Verilme Süresi... 482 4- İstisnalar... 482 5- Verginin Oranı... 483 6- Verginin Matrahı ve Ödeme Zamanı... 483 7- Diğer Hususlar... 483 E- ARSA ÜZERİNE BİNA İNŞA EDİLMESİ... 483 1- Tapu Harcı... 484 2- Sosyal Meskenlerde İndirimli Harç Uygulaması... 484 a) Mesken Yönünden... 484 b) Satın Alınan veya Arsası Üzerine Mesken İnşa Edilen Mükellef Yönünden 485 3- Bina İnşaat Harcı... 485 F- GAYRİMENKULÜN BAĞIŞLANMASI... 486 1- Tanım ve İstenen Belgeler... 486 2- Bağışta Ödenecek Vergi ve Harçlar... 486

G- GAYRİMENKULÜN TAKSİMİ (PAYLAŞIMI)... 487 1- Tanım ve İstenen Belgeler... 487 2- Taksimde Ödenecek Vergi ve Harçlar... 487 H- GAYRİMENKULÜN İFRAZI (AYRIMI) VE TEVHİDİ (BİRLEŞTİRİLMESİ)... 489 1- Tanım ve İstenen Belgeler... 489 2- İfraz ve Tevhid İçin Ödenecek Vergi ve Harçlar... 489 I- TAPU SİCİLİNDE TASHİH (DEĞİŞİKLİK)... 489 1- Tanım ve İstenen Belgeler... 490 2- Tashih İçin Ödenecek Harç... 490 J- ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ İLE TEMLİK... 490 1- Tanımı ve İstenen Belgeler... 490 2- Trampa İçin Ödenecek Vergi ve Cezalar... 491 K- İPOTEK İŞLEMLERİ... 491 1- İpotek İşlemi İçin Aranan Belgeler... 492 2- İpotek Tesisinde Ödenecek Harç... 492 3- İpotekte Borç Miktarının Değiştirilmesi... 493 4- İpotekten Kurtarma-İpoteğe Gayrimenkul (Teminat) İlavesi... 494 5- Derece Değişikliği... 494 L- KAT İRTİFAKI... 495 1- Tanım ve İstenen Belgeler... 495 2- Ödenecek Vergi ve Harçlar... 496 3- Kat İrtifaklı Arsa Satışında Harç Uygulaması... 496.. a) Tebliğ de Yer Alan Örnek ve Açıklama... 496.. b) Tebliğ in Hukuka Aykırı Yönleri... 497 M- KAT MÜLKİYETİ... 500 1- Tanımı... 500 2- İstenen Belgeler... 501 VII- BİNA İNŞAAT HARCI... 502 A- BİNA İNŞAAT HARCININ KONUSU... 502 B- BİNA İNŞAAT HARCINDAN MÜSTESNA TUTULAN İNŞAATLAR... 503 C- BİNA İNŞAAT HARCININ MÜKELLEFİ... 504 D- BİNA İNŞAAT HARCININ MATRAHI... 504 VIII- ÖZEL İNŞAATLA İLGİLİ RESMİ İŞLEMLER... 505 A- İMAR DURUMU... 505 B- İMAR DURUMU HARCI... 505 C- YAPI RUHSATININ ALINMASI VE İZLENECEK SÜREÇ... 505

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM YURT DIŞI İNŞAAT VE ONARIM İŞLERİ I- GENEL AÇIKLAMALAR... 513 II- YURT DIŞINDA İŞ YAPAN MÜTEAHHİTLERİN VERGİ KANUNLARI KARŞISINDAKİ DURUMU... 514 A- VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN... 514 1- Defter Tutma... 515 2- Geçici Olarak Yurtdışına İhraç Edilen Makine ve Teçhizatın Amortismanı. 517 3- Yurt Dışına Gönderilmek Üzere İşletmeden Çekilen Sabit Kıymetler... 517 B- GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN... 517 1- Tam Mükellef Olarak Vergilendirme... 517 2- Kazancın Ne Zaman Elde Edilmiş Sayılacağı... 519 3- Yabancı Ülkelerde Ödenen Vergilerin Mahsubu... 520 4- Yurt Dışındaki İnşaat ve Onarım İşlerinden Doğan Zararlar... 522 C- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN... 522 1- Genel Açıklama... 522 2- Kazancın Türkiye de Genel Sonuç Hesaplarına İntikal Ettirilmesi... 524 3- Kazancın Geçici Vergi Karşısındaki Durumu... 524 4- İşin Tamamlanmasından Sonra Ödenen Faiz ve Kur Farklarının Durumu.. 525 5- Merkez ve Şube Arasındaki Cari Hesapların Değerlemesi... 525 6- Türkiye deki Merkez Genel Giderlerinden Yurt Dışında Yapılan İnşaat İşlerine Pay Verilmesi 526 7- Yurt Dışındaki İnşaat İşlerinin Yapılabilmesi İçin İlgili Ülke Mevzuatına Göre Ayrı Bir Şirket Kurulmasının Zorunlu Olduğu Durumlarda İstisna Uygulaması... 526 D- KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN... 526 1- Yurt Dışında Yapılan İnşaat İşlerinde KDV... 527 a) Yurt Dışında Yapılan İnşaat İşlerinin KDV ye Tabi Olmadığı... 527 b) Yurt Dışı Müteahhitlik Hizmetlerinin KDV Hizmet İhracatı İstisnasından Yararlanamayacağı 528 c) Yurt Dışında İnşaat İşi Yapan Müteahhitlerin İşin Bir Kısmını Taşeronlara Yaptırmaları Halinde KDV 529 d) Müteahhitlerin Yurt Dışında Yapacakları İnşaatların Projelerini Türkiye de Çizdirmeleri Halinde KDV 529 e) Kamu İdare ve Müesseseleri İle Vakıf ve Derneklerin Yurt Dışında Bağış Amacıyla Yaptırdıkları İnşaatlarda KDV... 530 2- Yurt Dışında İnşaat İşi Yapan Müteahhitlerin Yurt Dışına Götürdükleri Mallarda KDV İhracat İstisnası 531 a) KDV Kanunu Hükümleri... 531 b) İhracat Yönetmeliği ve Tebliğlerinde Yer Alan Hükümler... 532 c) Olayın KDV İhracat İstisnası Karşısındaki Durumu... 532 E- YURT DIŞI TEMİNAT MEKTUPLARINDA DAMGA VERGİSİ VE HARÇ İSTİSNASI 534 III- YURT İÇİ MÜTEAHHİTLİK KARNESİ ALMAK İÇİN İSTENİLEN BELGELER... 538 IV- YURT DIŞI MÜTEAHHİTLİK VE TEKNİK MÜŞAVİRLİK HİZMETLERİ KAPSAMINDA YAPILACAK İHRACAT VE İTHALATA İLİŞKİN TEBLİĞ (2008/1)... 543 BEŞİNCİ BÖLÜM İNŞAAT İŞLERİYLE İLGİLİ ORTAK AÇIKLAMALAR I- İNŞAAT İŞLERİNDE VERGİ İNCELEMESİ... 553 A- İNCELEMEDEN AMAÇ... 553 B- UYGULAMA AÇISINDAN ÖZEL İNŞAATLARDA VERGİ İNCELEMESİ... 554 1- Satılan Daire Kat ve Dükkanların Satış Bedellerinin Düşük Gösterilmesi.. 555 a) Genel Açıklama... 555

b) Alıcı İfadelerine Başvurulması... 558 2- İnşaat Maliyetlerinin Doğru Tespit Edilmemesi... 579 a) İnşaat Maliyetlerinin Olduğundan Düşük Gösterilmesi... 579 b) İnşaat Maliyetlerinin Olduğundan Yüksek Gösterilmesi... 579 3- Beyan Döneminin Kaydırılması... 579 4- Müteahhidin İşletmeden Çekmiş Olduğu ya da Arsa Sahibine Vermiş Olduğu Bağımsız Bölümlerin Değerinin Yanlış Tespit Edilmesi... 580 5- Apartman İnşa Edenin Defter Tutmaması veya Vergi Mükellefiyetini Gizlemesi 580 6- Genellik Arz Eden Diğer Durumlar... 581 C- UYGULAMA AÇISINDAN TAAHHÜT ŞEKLİNDE YAPILAN İNŞAATLARDA VERGİ İNCELEMESİ 590 1- Malzeme Sarfının ve İnşaat Giderlerinin Saptanması... 590 2- İnşaat Maliyetlerinin ya da Giderlerin Hangi Yollarla Yükseltildiği... 592 a) Sahte ve Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Kullanımı (Naylon Fatura Kullanımı) 592 b) Akaryakıt ve Nakliye Giderlerinin Olduğundan Fazla Gösterilmesi... 594 c) Bitmeyen İnşaatta Kullanılan Malzemeye İlişkin Faturaların Biten İşin Maliyetine Yansıtılması 594 d) Hiçbir İnşaatta Kullanılmamış Stokta Duran Malzemenin İnşaat Maliyetine Yansıtılması 595 3- İnşaat ve Onarma İşleriyle İlgili Olarak Defter Tutulmaması veya Vergi Mükellefiyetinin Gizlenmesi 595 II- İNŞAAT İŞLERİNDE KATMA DEĞER VERGİSİ... 598 A- GENEL AÇIKLAMA... 598 B- KONUT VE İŞYERİ TESLİMLERİNDE KDV UYGULAMASI... 599

1- Net Alanı 150 m2 ye Kadar Konut Teslimleri... 599 a) Net Alan Tanımı... 599 b) Net Alanla İlgili Özellik Taşıyan Durumlar... 600 c) Net Alanı 150 m2 yi Geçmeyen Konutların Müzayede Mahallerinde Satışı 603 2- Net Alanı 150 m2 Üzerinde Olan Konutların Satışında KDV... 604 3- İnşaat Devam Ederken Arsa Üzerine Kat İrtifakı Kurularak Yapılan Konut ve İşyeri Satışlarında KDV 604 4- Devre Mülk Hakkı Satışında KDV... 608 5- İşyeri Olarak Kullanılan Konutların Satışlarında İstisna... 608 6- Jakuzili, Beyaz Eşyalı, Klimalı Konut Satışlarının KDV Karşısındaki Durumu 609 a) Maliye Bakanlığı nın Görüşü... 609 b) Kişisel Görüşümüz ve Değerlendirmemiz... 610 7- Arsa Karşılığında Arsa Sahibine Konut Teslimi... 612 8- Konut Yapı Kooperatiflerinin Üyelerine Konut Teslimleri... 612 a) 3 Temmuz 2009 Öncesi Ruhsat Alanlar... 612 b) 3 Temmuz 2009 Sonrası Ruhsat Alanlar... 613 9- Hazine Tarafından Yapılan Taşınmaz Satışları... 613 10- İki Tam Yıl Süreyle Sahip Olunan Taşınmazların Satışı... 614 C- KONUT YAPI KOOPERATİFLERİNE YAPILAN İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİNDE KDV 616 1- Konut Yapı Kooperatiflerinde İndirimli Oran (%1) ve KDV İstisnası Uygulamaları 616 a) İstisna veya İndirimli Oran Uygulaması Kapsamına Giren İşlemler... 617 b) İstisna ve/veya %1 KDV Oranı Kapsamına Girmeyen İşler... 621 c) Konut Yapı Kooperatifinin Arsasını Başka Bir Yapı Kooperatifine Kat Karşılığı Vermesi Halinde KDV Uygulaması... 622 d) Tasfiyeye Giren Konut yapı Kooperatifine Yapılan İnşaat İşlerinde KDV Oranı 623 2- Arsası ve İnşaat Ruhsatı Kendi Adına Olmayan Konut Yapı Kooperatiflerinde KDV İstisnası ve İndirimli Oran Uygulaması... 624 a) Konu İle İlgili Olarak Bugüne Kadar Yaşanan Sürecin Kronolojik Sıralaması 624 b) Konunun Değerlendirilmesi ve Kişisel Görüşümüz... 628 3- Konut Yapı Kooperatiflerinde İnşaat Ruhsatının Yenilenmesi Halinde KDV Uygulaması 630 4- Konut Yapı Kooperatiflerinin KDV Mükellefiyeti... 631 5- Konut Yapı Kooperatiflerince Yaptırılan Okul, Hastane, Sağlık Ocağı ve İbadethaneler İçin Verilen İnşaat Taahhüt İşlerinde İndirimli KDV Oranı ve İstisna Uygulaması... 632 D- KANUNLA KURULMUŞ SOSYAL GÜVENLİK KURULUŞLARI VE BELEDİYELERE SADECE NET ALANI 150 M2 Yİ AŞMAYAN KONUTLARA İLİŞKİN OLARAK YAPILAN İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİNDE KDV 634 1- % 1 İndirimli KDV Oranı Uygulaması... 634 2- KDV İstisnası Uygulaması... 635 E- KDV MATRAHININ BELİRLENMESİNDE ÖZELLİK TAŞIYAN DURUMLAR... 636 1- İşveren Tarafından Sağlanan Malzeme ve Hizmet Bedellerinin KDV Matrahından İndirilemeyeceği 636 2- İstihkaklardan Yapılan Gelir Vergisi Stopajının KDV Matrahından İndirilip İndirilemeyeceği ve KDV nin Damga Vergisinin Matrahına Dahil Olup Olmayacağı... 636 3- KDV Matrahının Hesaplanmasında İhale Tenzilatı Fiyat Farkı Teminat ve Gecikme Cezasının Durumu 637 a) İhale Tenzilatı... 637 b) Fiyat Farkı... 638 c) Teminat ve Gecikme Cezası Kesintileri... 638 d) Hakediş Raporu Üzerinde Eksik Hesaplanan KDV nin Düzeltilmesi... 638 F- ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ VE KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİNDE ARSA VE İŞYERİ TESLİMLERİ 640 G- BAŞKALARINA SATMA AMACI GÜTMEKSİZİN, KENDİ GEREKSİNİMİ İÇİN YAPILAN İNŞAATLARDA KDV 640

1- KDV Mükellefiyeti Bulunmayanlar Tarafından Yapılan İnşaatlarda... 640 2- KDV Mükellefiyeti Bulunan Kişi Yada Şirketlerin Faaliyetleriyle İlgili Olarak Yaptıkları İnşaatlar 641 H- DAİRE KAT VE DÜKKAN HALİNDE SATMAK AMACIYLA KENDİ ARSASI ÜZERİNE YAPILAN İNŞAATLARDA KDV 641 I- DAİRE KAT VE DÜKKAN OLARAK SATMAK AMACIYLA BELLİ SAYIDA DAİRE VE DÜKKAN KARŞILIĞI BAŞKASININ ARSASI ÜZERİNE İNŞAATLARDA KDV... 644 1- Genel Açıklama... 644 2- Vergi İdaresinin Görüşü... 645 a) Arsa Sahibi Tarafından Müteahhide Arsa Teslimi... 645 b) Müteahhit Tarafından Arsa Sahibine Konut ya da İşyeri Teslimi... 646 c) Arsa Karşılığı İnşaat İşinde Vergiyi Doğuran Olay... 648 3- Yargı Organının Görüşü... 649 a) Arsanın Gerçek Bir Kişiye Ait Olduğu Durumlarda... 649 b) Arsanın Ticari Bir İşletmeye Dahil Olduğu Durumlarda... 650 4- Kişisel Görüşümüz... 650 a) Arsa Sahibinin Hakları ve Borçları... 651 b) Müteahhidin Hakları ve Borçları... 652 İ- HASILAT PAYLAŞIMI ESASINA GÖRE YAPILAN İNŞAAT İŞLERİNDE KDV... 653 1-60 Sıra No.lu KDV Sirküleri İle Yapılan Düzenleme... 653 2- Hasılat Paylaşımı Esasına Göre Yapılan İnşaat İşlerinde KDV... 654 3- Hasılat Paylaşımı Esasına Göre Yapılan İnşaat İşlerinde Vergiyi Doğuran Olay 655 4- Hasılat Paylaşımı Esasının Bir Gereği Olarak Ortak Havuzda Toplanan Paraların Bankada Değerlendirilmesi Sonucu Elde Edilen Faizlerin Müteahhitlere Aktarılması İşleminin KDV Karşısındaki Durumu 657 5- Hasılat Paylaşımı Esasına Göre Yapılan İnşaat İşlerinde KDV İadesi... 657 J- YURT DIŞI İNŞAAT İŞLERİNDE KDV... 658 1- Yurt Dışında Yapılan İnşaat İşlerinin KDV nin Konusuna Girmediği... 658 2- Yurt Dışında İnşaat İşi Yapan Müteahhitlerin Aldıkları İşin Bir Bölümünü Türk Taşeronlara Yaptırmaları 659 3- Müteahhitlerin Yurt Dışında Yapacakları İnşaatların Projelerini Türkiye de Çizdirmeleri 660 4- Yurt Dışı Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Hizmetleri Kapsamında Yapılacak İhracatta KDV 660 a) Yurt Dışı Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Hizmetleri Kapsamında Yapılacak İhracata İlişkin Olarak 2008/1 Sayılı Tebliğ İle Yapılan Düzenlemeler... 661 b) Yurt Dışı Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Hizmetleri Kapsamında Yapılacak İhracatta KDV İstisnası Uygulaması... 662 K- SİT ALANINDA BULUNAN TAŞINMAZLARINA KARŞILIK ŞAHISLARA HAZİNE ARAZİSİ VERİLMESİNİN KDV KARŞISINDAKİ DURUMU... 664 1- Hazine Yönünden... 664 2- Kişiler Yönünden... 664 L- İŞLETME AKTİFİNE KAYITLI TAŞINMAZLARIN SATIŞI VE AYNİ SERMAYE OLARAK KONULMASINDA KDV 665 1- İşletme Aktifine Kayıtlı Taşınmazların Müzayede Mahallerinde Satışı... 665 2- İşletme Aktifine Kayıtlı Gayrimenkullerin Kamulaştırılması... 665 3- Aktife Kayıtlı Taşınmazların Başka Şirketlere Ayni Sermaye Olarak Konulmasında KDV 666 a) Şirket Aktifinde Kayıtlı Taşınmazların KDV Kanunu nun 17/4-c Maddesi Kapsamında Başka Şirketlere Ayni Sermaye Olarak Konulması İşleminde KDV İstisnası... 666 b) Şirketlerin Aktifinde En Az İki Tam Yıl Süreyle Bulunan Taşınmazların Mevcut veya Yeni Kurulacak Başka Şirketlere Ayni Sermaye Olarak Konulması İşleminde KDV... 668 c) Şirket Aktifinde Kayıtlı Taşınmazların Yukarıda 1 ve 2. Maddelerde Belirtilenler Dışında Başka Şirketlere Ayni Sermaye Olarak Konulması İşleminin KDV ye Tabi Olduğu... 669 4- İşletmeye Dahil Taşınmazların KDV İstisnası Kapsamında Satışı... 670 a) Gayrimenkullerin İki Tam Yıl Süreyle Aktifte Bulundurulması... 671

b) İstisnadan Yararlanılabilmesi İçin Kurum Olunması Gerektiği... 671 c) Gayrimenkul Ticareti İle Uğraşılmaması... 672 d) Gayrimenkullerin Satış Suretiyle Devir ve Tesliminin Yapılması Gerektiği 672 e) KDV İstisnası Bakımından, Satış Bedelinin Tahsil Edilip Edilmemesinin Önemli Olmadığı 672 f) İndirim... 672 5- İki Yıldan Fazla Şirket Aktifinde Bulunan Taşınmaz ve İştirak Hisselerinin İcra Yoluyla Satışında KDV İstisnası 673 a) Maliye Bakanlığı nın Görüşü... 673 b) Kişsel Görüşümüz ve Değerlendirmemiz... 673 M- VAKIF DERNEK VE MESLEKİ KURULUŞLARIN YAPTIĞI GAYRİMENKUL SATIŞLARINDA KDV 675 O- BORÇLU VE KEFİLLERİNİN BORÇLARINA KARŞILIK BANKALARA YAPTIKLARI TAŞINMAZ VE İŞTİRAK HİSSESİ DEVİR VE TESLİMLERİNDE KDV İSTİSNASI... 675 1- Yasal Düzenleme... 676 2- Borçlu ve Kefillerinin Borçlarına Karşılık Bankalara Yaptıkları Taşınmaz ve İştirak Hissesi Devir ve Teslimlerinde KDV İstisnası Uygulaması... 676 a) Maliye Bakanlığı nın Görüşü ve Uygulaması... 677 b) Kişisel Görüşümüz ve Değerlendirmemiz... 678 Ö- BANKALARIN GAYRİMENKUL SATIŞLARINDA KDV... 680 P- BELEDİYELER İL ÖZEL İDARELERİ TOPLU KONUT İDARESİ BAŞKANLIĞI VE BUNLARIN % 51 VEYA DAHA FAZLA HİSSESİNE YADA YÖNETİMİNDE OY HAKKINA SAHİP OLDUKLARI İŞLETMELER TARAFINDAN KONUT YAPILMAK ÜZERE PROJELENDİRİLMİŞ ARSALARIN TESLİMİNDE KDV... 681 R- YAPI DENETİM ŞİRKETLERİNCE VERİLEN YAPI DENETİM HİZMETLERİNDE KDV TEVKİFAT UYGULAMASI 682 S- İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEMLERDEN DOĞACAK KDV İADELERİNİN USUL VE ESASLARI 683 1- İadenin Kapsamı... 684 2- Yılı İçerisinde Doğan KDV İadesinin Mahsubu İşlemlerinde Mahsubu Talep Edilebilecek Borçlar 684 3- Yılı İçerisinde Mahsuben İade Edilecek KDV Tutarının Hesaplanması... 685 4- Mahsup Talebinin Yerine Getirilmesi... 685 a) Genel Olarak... 685 b) KDV İade Alacağının Mükellef Kendi Elektrik ve Doğalgaz Borçlarına Mahsubu 688 c) KDV İade Alacağının Mükelleflerin Organize Sanayi Bölgelerinden Aldıkları Mal ve Hizmet Bedellerine Mahsubu... 690 d) Aylık Mahsup Taleplerinde İhtiyarilik... 691 e) Yılı İçinde Mahsup Edilemeyen Vergilerin İadesi... 691 f) Konutların Ortak Kullanım Alanlarına İlişkin KDV nin İade Edilmeyeceği 692 g) Konut İçinde Satılan Beyaz Eşya, Klima, Jakuzilere Ait KDV nin İade Hesabında Dikkate Alınmayacağı 693 h) İnşaatı Henüz Bitmeden Satılan ve Faturası Düzenlenen Konutlar İçin Yüklenilen KDV nin İade Edilip Edilemeyeceği... 694 ı) Peştemallık Adı Altında Sabit Kıymet Olarak Aktife Alınan ve Amortismana Tabi Tutulan Pazar Payı Ödemesi Üzerinden Hesaplanan Katma Değer Vergisinin İade Edilebileceği... 695 Ş- KATMA DEĞER VERGİSİ İLE İLGİLİ ORTAK HÜKÜMLER... 696 1- Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerde (ATİK) İndirim... 696 2- İnşaat İşlerinde KDV İndirimi ve İndirimin Belgelendirilmesi... 696 3- Kısmi Vergi İndirimi Uygulaması... 697 a) Konut İnşaatlarında Kısmi KDV İndirimi... 699 b) Bağış Amacıyla Yapılacak Diğer İnşaatlarda Kısmi Vergi İndirimi... 700 c) İnşaat Taahhüt Hizmetlerinde Kısmi Vergi İndirimi... 701 d) Müşterek Genel Giderler ve Amortismanlarda Kısmi Vergi İndirimi... 702 e) Teslimleri İstisna Kapsamına Giren Mükelleflerde Durum... 703 f) İndirilen KDV nin Kısmi İstisna Kapsamındaki İşlemlere İsabet Eden Kısmının Düzeltilmesi 703

4- İndirim Konusu Yapılamayacak KDV... 703 5- Kayıt Düzeni Yönünden KDV... 704 6- Kaybolan Faturada Aslı Gibidir Uygulaması, Gider Kaydı ve KDV İndirimi 705 a) Prensip Olarak Gider Kaydı ve KDV İndiriminin Fatura Aslına Dayanılarak Yapılması Gerektiği 705 b) Kaybolan Faturanın Satıcıda Kalan Nüshasının Fotokopisine Dayanılarak Gider Kaydı ve KDV İndirimi Yapılıp Yapılamayacağı... 705 c) Kişisel Görüşümüz ve Değerlendirmemiz... 708 7- Bilanço Esası Yerine İşletme Hesabı Esasına Göre Defter Tutan Mükelleflerde KDV İndirimi 709 a) Yargı Organlarının Kararları... 709 b) Gelir İdaresi nin Görüşü... 710 c) Değerlendirme ve Kişisel Görüşümüz... 711 8- Yurt Dışında Yapılan İnşaat ve Onarım İşlerinde Türkiye deki Harcamalar ve Genel Merkez Giderlerinden Yurt Dışı Şantiyelere İsabet Eden Paya İlişkin KDV... 712 9- Belgelerin KDV nin İndirildiği Ayda Yasal Defterlere Kaydedilmemesi... 713 10- İşi Zamanında Bitiremeyen Müteahhitten Tahsil Edilen Gecikme Cezasında KDV 714 11- Yevmiye Defterinin Tasdiksiz Arka Sayfalarına Kaydedilen Faturalardaki KDV nin İndirilebileceği 715 a) Vergi İdaresinin Görüşü... 716 b) Yargı Organlarının Görüşü... 716 c) Kişisel Görüşümüz ve Değerlendirmemiz... 718 12- KDV İndirim ve İadelerinde Müteselsil Sorumluluk... 722 a) İşleme (Alım-Satım) Doğrudan Taraf Olanlarda Müteselsil Sorumluluk Uygulaması 724 b) İşleme Doğrudan Taraf Olmayanlarda Müteselsil Sorumluluk Uygulaması 730 c) Sorumlu Sıfatıyla KDV Ödenen İşlemlerde Müteselsil Sorumluluk Uygulaması 730 13- İşi Bırakan Mükelleflerin İndiremedikleri KDV yi Gider Yazabilecekleri... 731 a) İndirim Yönteminin İşi Bırakan Mükelleflerde İndirilemeyen KDV Sorununu Çözmediği 731 b) İndirilemeyen KDV nin Faaliyetini Terk Eden Mükelleflere İadesinin Mümkün Bulunmadığı 732 c) İndirilemeyen KDV nin Faaliyetini Terk Eden Mükelleflerce Gider Olarak Dikkate Alınıp Alınamayacağı 733 14- Mükellefler Adına Düzenlenmeyen (Başkası Adına Düzenlenen) Belgelerde Gösterilen KDV nin İndirilip İndirilemeyeceği...... 734 a) Başkası Adına Düzenlenen Fatura veya Benzeri Belgelerde Yer Alan KDV nin İndirimi 734 b) Başkaları Adına Düzenlenen Elektrik, Su, Doğalgaz ve Telefon Faturaların Gider Kaydı ve KDV İndirimi 737 15- Çalınan Mallarda KDV İndirimi... 741 a) Çalınan Malların Zayi Olmuş Sayılıp Sayılmayacağı... 742 b) Çalınan Mallar Nedeniyle Yüklenilen KDV İle İlgili Olarak Yapılacak İşlem 743 16- Alış Faturasının Satıcıdan Temin Edilememesi Halinde KDV İndirimi... 746 17- Gecikme Cezaları ve Tazminatlarda Katma Değer Vergisi... 747 18- İmha Edilen Malların KDV sinin İndirilemeyeceği... 749 a) 113 Seri No.lu KDV Genel Tebliği İle Yapılan Düzenleme... 750 b) Danıştay ın Konu İle İlgili Kararı: Sebebi Ne Olursa Olsun İmha Edilen Malların Zayi Olan Mal Kapsamında Değerlendirilmesi Gerektiği, 113 Seri No.lu KDV Genel Tebliği İle Yapılan Düzenlemede Hukuka Aykırılık Bulunmadığı... 751 c) Konunun Değerlendirilmesi... 752 19- KDV nin Bedele Dahil Olup Olmadığının İhtilaflı Olması Halinde Yapılacak İşlem 753 a) KDV Kanununun İlgili Hükümleri... 753 b) KDV nin Bedele Dahil Olup Olmadığının İhtilaflı Olması Halinde Yapılacak İşlem 754 20- Binek Otomobiline Ait İndirilemeyen KDV nin Doğrudan Gider Yazılabileceği 755 21- Jeep ve Arazi Taşıtı Alımında Ödenen KDV nin İndirilemeyeceği... 757 a) Vergi İdaresinin Süregelen Uygulaması... 757 b) Yargı Organlarının Görüşü... 758

c) Jeep ve Arazi Taşıtı Alımı Nedeniyle Yüklenilen Ancak İndirimi Mümkün Bulunmayan KDV nin ve ÖTV nin Doğrudan Gider Yazılabileceği ya da Maliyete İntikal Ettirilebileceği... 758 22- Tasfiye Halindeki Konut Yapı Kooperatifinin Arsa Satışının KV ve KDV Karşısındaki Durumu 759 a) Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden... 759 b) Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden... 761 23- Belediyeye Ait Arsa ve Arazilerin İfraz, Tevhid, İmar Uygulaması, Kat İrtifakı ve Kat Mülkiyeti Gibi Uygulamalarla Konut, İşyeri ve Arsa Şekline Dönüştürülerek Satışının KVK ve KDV Karşısındaki Durumu 762 a) Kurumlar Vergisi Yönünden... 762 b) Katma Değer Vergisi Yönünden... 764 24- Tapu Kaydında I ve II. Grup Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı Şerhi Bulunan Gayrimenkullerin Satın Alınıp Restore Ettirilerek Satışında KDV... 765 III- MÜTEAHHİDİN İŞYERİ VE İŞÇİLERE İLİŞKİN ÖDEVLERİ... 767 A- VERGİ HUKUKU AÇISINDAN... 767 1- Bildirimler... 767 a) İşe Başlamayı Bildirme... 767 b) Adres Değişikliklerinin Bildirilmesi... 767 c) İşi Bırakmanın Bildirilmesi... 768 d) Ölümünün Bildirilmesi... 768 2- Defter Tutma... 769 a) Kayıt Nizamı Yanlış Kayıtların Düzeltilmesi ve Kayıt Süresi... 770 b) İnşaat İşleriyle Uğraşanlarda Defterlerin Tasdiki... 770 3- Beyanname Verme... 771 a) Genel Açıklama... 771 b) Beyannamelerin Elektronik Ortamda Gönderilmesi... 772 4- Diğer Ödevler... 773 B- SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU AÇISINDAN... 773 1- İşyerinin Bildirimi... 773 2- İş Değişikliği, Adres Değişikliği ve Diğer Değişikliklerin Bildirimi... 774 3- Çalışanların Bildirimi... 775 4- Primlerin Bildirimi... 775 5- İş Kazalarının ve Meslek Hastalıklarının Bildirimi... 776 a) İş Kazasının Bildirimi... 776 b) Meslek Hastalığının Bildirimi... 777 6- Alt İşverenin (Taşeronun) Bildirilmesi... 777 C- İŞ HUKUKU AÇISINDAN... 778 1- İşyerinin Bildirimi... 778 a) Asıl İşveren Açısından... 778 b) Alt İşveren Açısından... 778 2- İşçileri Bildirim Yükümlülüğü... 779 3- Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalıştırılan İşçiler İçin Rapor Alınması Yükümlülüğü 779 4- Özürlü İşçi Çalıştırma Yükümlülüğü... 780 5- İşçilere ve Ücrete İlişkin Yükümlülükler... 781 a) Genel Olarak... 781 b) Ücretlerin Bankalar Aracılığıyla Ödenmesi... 781 6- Sağlık ve Güvenliğe İlişkin Yükümlülükleri... 782 a) Genel Olarak... 782 b) Sağlık Birimi Kurma Yükümlülüğü... 782 IV- DEFTER KAYIT VE BELGELERİN SAKLANMASI VE İBRAZI... 785 A- VERGİ HUKUKU AÇISINDAN... 785 1- Saklama... 785 2- İbraz... 785 3- Tutulması Zorunlu Defterlerin Gelir İdaresine İbraz Edilmemesi ile İlgili Özellikli Durumlar 785 a) İnceleme Elemanının Vergi İncelemeye Yetkili Olması... 786 b) Defterin Vergi İncelemesi Yapmak Amacıyla İstenmesi... 787 c) Vergi İncelemesinin Yükümlünün İşyerinde Yapılması... 788 d) İstenilen Defterin Tutulması Zorunlu Defter Olması... 789 e) Defterlerin Yasal Saklama Süresi İçerisinde İstenmesi... 789

f) Vergi İncelemesinin Yetkili Elemanın İşyerinde Yapılması... 789 4- Tutulması Zorunlu Olan Defter ve Belgelerin Mücbir Sebep Nedeniyle İbraz Edilememesi 793 a) Ağır Hastalık ve Kaza... 794 b) Doğal Afetler... 795 c) Mecburi Gaybubetler... 796 d) Vergi Yükümlülerinin İradesi Dışındaki Sebeplerden Dolayı Defter ve Belgelerin Elinden Çıkmış Olması 797 B- SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU AÇISINDAN... 798 1- Saklama... 798 2- İbraz... 798 C- İŞ HUKUKU AÇISINDAN... 799 1- Saklama... 799 2- İbraz... 799 V- CEZA UYGULAMASI... 800 A- VERGİ HUKUKU AÇISINDAN... 800 1- Vergi Cezalarında Sorumluluk... 800 a) Vergi Mükelleflerinin ve Sorumlularının Cezai Sorumluluğu... 800 b) Küçüklerin ve Kısıtlıların Sorumluluğu... 800 c) Tüzel Kişilerin Sorumluluğu... 801 d) Vergi Kesenlerin Sorumluluğu... 803 2- Vergi Ziyaı Suçu ve Cezası... 803 3- Kaçakçılık Suçları ve Cezaları... 804 a) 4369 Sayılı Kanuna Göre Kaçakçılık Fiilleri ve Cezası... 804 b) 5728 Sayılı Kanun Sonrası Kaçakçılık Fiilleri ve Cezası... 806 c) Kaçakçılık Cezasında Özellikli Durumlar... 807 4- Usulsüzlük... 808 a) Birinci Derece Usulsüzlükler... 808 b) İkinci Derece Usulsüzlükler... 809 5- Özel Usulsüzlükler ve Cezaları... 809 a) Fatura ve Benzeri Evrak Verilmemesi ve Alınmaması İle Diğer Şekil ve Usul Hükümlerine Uyulmaması 809 b) Bilgi Vermekten Çekinenler İle 256, 257 ve Mükerrer 257. Madde Hükmüne Uymayanlar 811 6- Kaçakçılık Suçlarının Cezalandırılmasında Adli Yol... 812 7- Birden Fazla Suç İşlenmesi... 813 a) Fiil Ayrılığı... 813 b) Tekerrür... 813 c) Suçlarda Birleşme... 813 d) Tek Fiil İle Çeşitli Suç İşlenmesi... 813 8- Birleştirilmesi Gereken Gelirler İçin Ayrı Beyanname Verilmesi... 814 9- Mirasçılarda Ceza Uygulaması... 814 10- Yargı Kararları... 814 11- Vergi Cezalarının Kesilmesi Ödenmesi ve Kalkması... 816 a) Vergi Cezalarının Kesilmesi... 816 b) Vergi Cezalarının Ödenmesi... 817 c) Vergi Cezalarının Kalkması... 817 B- SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU AÇISINDAN... 820 C- İŞ HUKUKU AÇISINDAN... 823 VI- İNŞAATÇILARIN GELİR VERGİSİNDEN MUAF OLANLARA YAPTIRDIKLARI İŞLERİN VEYA SATIN ALDIKLARI MALZEMELERİN VERGİ UYGULAMASI KARŞISINDAKİ DURUMU... 824 VII- İNŞAAT MÜTEAHHİTLERİNİN, TİCARİ FAALİYETLERİ DIŞINDA GELİRLERİNİN BULUNMASI 826 A- TARIMSAL GELİRİN BULUNMASI... 826 B- MÜTEAHHİDİN GAYRİMENKUL SERMAYE İRADININ BULUNMASI... 827 1- Kiraya Verilen Mal ve Hakların Aktifine Kayıtlı Olması... 827 2- Kiraya Verilen Mal ve Hakların Aktifte Kayıtlı Olmaması... 827 VIII- MÜTEAHHİTLERİN İŞÇİLERE YAPTIKLARI ÖDEMELERİN VERGİ VE SİGORTA PRİMİ KESİNTİLERİ 828 A- GENEL AÇIKLAMA... 828 B- ÜCRET VE BENZERİ ÖDEMELER... 829

1- Çıplak Ücret... 829 a) Gelir Vergisi Yönünden... 829 b) Damga Vergisi Yönünden... 829 c) Sosyal Güvenlik Primleri Yönünden... 829 2- Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Ücreti... 830 a) Gelir Vergisi Yönünden... 831 b) Damga Vergisi Yönünden... 831 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 831 3- Primler... 831 a) Gelir Vergisi Yönünden... 832 b) Damga Vergisi Yönünden... 832 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 832 4- Seyyar Görev Tazminatı... 832 a) Gelir Vergisi Yönünden... 832 b) Damga Vergisi Yönünden... 832 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 832 5- Görev Yollukları... 832 a) Gelir Vergisi Yönünden... 833 b) Damga Vergisi Yönünden... 833 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 833 6- Yıllık Ücretli İzin... 833 a) Gelir Vergisi Yönünden... 833 b) Damga Vergisi Yönünden... 833 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 833 7- İstirahatli İşçiye Ödenen Ücret... 834 a) Gelir Vergisi Yönünden... 834 b) Damga Vergisi Yönünden... 834 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 834 C- SOSYAL YARDIMLAR... 834 1- Yakacak Yardımı... 834 a) Gelir Vergisi Yönünden... 834 b) Damga Vergisi Yönünden... 835 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 835 2- Yemek Yardımı... 835 a) Gelir Vergisi Yönünden... 835 b) Damga Vergisi Yönünden... 838 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 839 3- Giyecek Yardımı... 839 a) Gelir Vergisi Yönünden... 839 b) Damga Vergisi Yönünden... 840 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 840 4- Sağlık ve İlaç Yardımları... 840 a) Gelir Vergisi Yönünden... 841 b) Damga Vergisi Yönünden... 841 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 841 5- Evlenme ve Doğum Yardımları... 841 a) Gelir Vergisi Yönünden... 841 b) Damga Vergisi Yönünden... 842 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 842 6- Çocuk Yardımı... 842 a) Gelir Vergisi Yönünden... 842 b) Damga Vergisi Yönünden... 842 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 842 7- Öğrenim Yardımı... 843 a) Gelir Vergisi Yönünden... 843 b) Damga Vergisi Yönünden... 844 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 844 8- Yol Parası - Taşıt Yardımı... 844 a) Gelir Vergisi Yönünden... 844 b) Damga Vergisi Yönünden... 845 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 845

9- Konut Yardımı... 845 a) Gelir Vergisi Yönünden... 845 b) Damga Vergisi Yönünden... 846 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 846 10- İzin Harçlığı... 846 a) Gelir Vergisi Yönünden... 846 b) Damga Vergisi Yönünden... 847 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 847 11- Askerlik Yardımı... 847 a) Gelir Vergisi Yönünden... 847 b) Damga Vergisi Yönünden... 847 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 847 12- Ölüm Yardımı... 847 a) Gelir Vergisi Yönünden... 847 b) Damga Vergisi Yönünden... 848 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 848 D- TAZMİNATLAR... 848 1- İhbar Tazminatı... 848 a) Gelir Vergisi Yönünden... 848 b) Damga Vergisi Yönünden... 849 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 849 2- Kıdem Tazminatı... 849 a) Gelir Vergisi Yönünden... 851 b) Damga Vergisi Yönünden... 851 c) Sosyal Güvenlik Primi Yönünden... 851 VIII- İNŞAAT MÜTEAHHİTLERİNİN FATURA ALMA VE VERME ZORUNLULUĞU BUNA İLİŞKİN SÜRELER VE CEZAİ HÜKÜMLER... 852 A- FATURA ALMA VE VERME ZORUNLULUĞU... 852 1- Fatura Alma Zorunluluğu... 852 2- Fatura Verme Zorunluluğu... 854 B- FATURA ALMA VE VERME SÜRESİ... 855 C- İNŞAAT DEVAM EDERKEN YAPILAN SATIŞLARDA FATURA DÜZENLENİP DÜZENLENMEYECEĞİ VE AVANSLARDA KDV UYGULAMASI... 857 D- FATURA ALMAMA VE VERMEMENİN VE SAHTE FATURA KULLANILMASI YA DA DÜZENLENMESİNİN CEZAİ HÜKÜMLERİ... 859 1- Fatura Alıp Vermemenin Cezai Hükümleri... 859 2- Sahte veya Yanıltıcı Belge Kullanılması ya da Düzenlenmesinin Cezai Hükümleri 861 IX- İNŞAAT FİRMALARININ ŞEKİL DEĞİŞTİRMESİ... 862 A- TİCARET KANUNU NA GÖRE NEV İ DEĞİŞTİRME... 862 B- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU NA GÖRE ŞEKİL DEĞİŞTİRME... 863 1- Genel Açıklama... 863 2- Beyanname Verme ve Vergi Ödeme Süresi... 864 3- Yeni Şekle Dönüşen Kurumun Sorumluluğu... 864 4- Zarar Mahsubu... 864 5- Nev i Değiştirmenin Birleşme Halini İfade Eden Devirden Farkı... 865 C- ŞAHIS ŞİRKETİ ŞEKLİNDEKİ İNŞAAT FİRMASININ SERMAYE ŞİRKETİNE DÖNÜŞMESİ 866 D- SERMAYE ŞİRKETİNİN ŞAHIS ŞİRKETİNE DÖNÜŞMESİ... 868 1- Genel Açıklama... 868 2- Sermaye Şirketine Dönüşen İşletmelerde İnşaat ve Onarma İşlerinin Vergilendirme Şekli 869 3- İşin Başlanmadan Bir Başkasına Devri... 872 4- İşin Devamı Sırasında Adi Ortaklığın Sona Ermesi ve Ortaklık Payının Diğer Ortağa Devri 872 E- YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM İŞLERİNİ ÜSTLENEN ŞAHIS ŞİRKETİNİN İŞ DEVAM EDERKEN SERMAYE ŞİRKETİNE DÖNÜŞMESİ... 873

F- İNŞAAT FİRMALARININ SERMAYE ŞİRKETİ BİÇİMİNDE KURULMALARININ YA DA SERMAYE ŞİRKETİNE DÖNÜŞMELERİNİN YARARLARI... 874 1- Hukuki ve Ekonomik Yararları... 874 a) Şirket Borçlarından Dolayı Ortakların Sorumlu Tutulamayacağı... 874 b) Sermaye Şirketlerine Memurların da Ortak Olabilmeleri... 875 c) Sermaye Şirketlerinin Devamlılık Arz Etmesi... 875 d) Likidite Sorunlarını Kolayca Çözümleyebilmeleri... 875 e) Ortak Sayılarının Çok Olabilmesi... 876 f) Küçük Tasarrufların Değerlendirilmesi... 876 g) Ortaklık Payının Devrinin Statü Tadili İle Tescil ve İlanı... 876 h) Şirket Sözleşmesinin Değiştirilmesi... 876 2- Mali Yönden Yararları... 877 a) Yurt Dışında Yapılan İşlerden Sağlanan Kazancın Kurumlar Vergisinden İstisna Tutulması 877 b) Şirket Ortaklarının Şirketten Ücret Alabilmeleri... 877 c) Harcırah Alma Durumu... 877 G- KDV YÖNÜNDEN İNŞAAT ŞİRKETLERİNİN ŞEKİL DEĞİŞTİRMESİ... 877 1- Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarma İşi Yapan Ferdi Bir İşletmenin Sermaye Şirketine Devri 878 2- Kollektif ve Adi Komandit Şirketlerin Nev i Değiştirerek Sermaye Şirketi Haline Dönüşmesi 879 3- Kurumlar Vergisi Kanunu nun 19, 20 ve 21. Maddelerinde Belirtilen İşlemler 880 a) Kurumların Devir İşlemleri... 880 b) Kurumlarda Şekil Değiştirme... 881 c) Birleşme Halinde KDV Matrahı... 882 4- Devir veya Birleşme Yoluyla Sona Eren Kurumların İndiremedikleri KDV nin Devralan veya Birleşilen Kurumca İndirilip İndirilemeyeceği... 884 5- Diğer Durumlar... 884 a) Adi Ortaklığın Kollektif Şirkete Devri veya Dönüşümü... 884 b) Kollektif Şirkette Ortaklardan Birisinin Hissesini Satması... 885 c) Kollektif Şirket Ortağının Ölümü Halinde, Payın Varislere Geçmesi... 886 d) Kollektif Şirketin Adi Şirkete Dönüşmesi... 886 e) İşletme Hesabı Esasına Tabi İşletmelerin Sermaye Şirketlerine Devredilmesi 887 X- İNŞAAT FİRMASININ ANONİM YA DA LİMİTED ŞİRKET OLARAK KURULUŞUNA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE ANA SÖZLEŞME ÖRNEKLERİ... 888 A- GENEL AÇIKLAMA... 888 B- ANONİM ŞİRKETLERDE KURULUŞ İŞLEMLERİ... 889 1- Ana Sözleşmenin Düzenlenmesi ve Ortaklarca İmzalanarak Noterce Onaylanması 890 a) Kurucular... 890 b) Şekil... 891 c) Sözleşmede Bulunması Gereken Hususlar... 891 d) Sözleşmede Bulunması Şarta Bağlı Hususlar... 895 e) Sözleşmede Bulunması İsteğe Bağlı Hususlar... 897 2- Sermayenin Ödenmesi... 897 3- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı na Müracaat... 898 4- Rekabet Kurumu na Ödeme Yapılması... 899 5- Ticaret Siciline Tescil ve İlan... 899 6- Muhasebe Defterlerinin Alınışı ve Tasdik Ettirilmesi... 901 7- Vergi Dairesine Başvurulması... 902 8- Oda ya Kayıt Olunması... 902 9- SGK ya Başvuruda Bulunulması... 903 10- Bölge Çalışma Müdürlüğü ne Başvuruda Bulunulması... 904 11- Şirketin İmza Sirküleri İçin Girişimler... 904 C- LİMİTED ŞİRKETLERİN KURULUŞ İŞLEMLERİ... 906 1- Ana Sözleşmenin Hazırlanması ve Notere Tasdik Ettirilmesi... 906 a) Kurucular... 907 b) Ticaret Unvanı... 907 c) Merkez... 907