Araştırma Yöntem ve Teknikleri
Kapsam GİRİŞ Bu ders, araştırma yöntemlerindeki farklı anlayışları, yaygın olarak kullanılan araştırma tekniklerini, araştırma basamakları, veri toplama, analiz, yorumunu, rapor yazma esaslarını, kaynakça ve dipnot gösterme tekniklerini araştırma raporlarının sunuşu gibi konuları kapsamaktadır
Amaç GİRİŞ Araştırma sürecini (sorun belirleme, veri toplama, veri analizi ve sonuçları yorumlama) incelemek, belli başlı bilimsel araştırma yöntemlerini (deneysel yöntem, betimleme yöntemi, tarihi yöntem vb.) gözden geçirmek ve belirli bir konu hakkında araştırma yapabilmek için gereken literatür bulma, veri toplama, verileri değerlendirme ve rapor yazma tekniklerini anlatmaktır.
Bilgi: Temel Kavramlar Öğrenme, gözlem ve araştırma yoluyla elde edilen gerçek, insan zekâsının çalışması sonucu ortaya çıkan zihinsel üründür.
Bilimsel Bilgi: Temel Kavramlar Bilimsel yöntem ve akıl yürütme yoluyla varlıklar hakkında elde edilen bilgidir. Bilimsel bilgi nedensellik ilkesini kullanarak olgular üzerinde hipotezler üretir ve bunları deneylerle test eder ve deneysel testlerde başarılı olan hipotezler bilimsel bilgi olarak değerlendirilir.
Bilimsel Bilginin Özellikleri: Temel Kavramlar Nesneldir: Bireyden bireye değişmeyip herkes için aynıdır. Evrenseldir: Bilim herhangi bir milletin, ırkın malı değil bütün bir insanlığın malıdır. Akla ve mantığa dayalıdır. Bilimsel olan, akla da uygundur. Eleştiriye açıktır. Aksine kanıt gösterildiği zaman bilimsel bilgi geçerliliğini yitirebilir.
Bilim: Temel Kavramlar Türk Dil Kurumu na göre bilim: I. Evrenin bir bölümünü konu olarak seçen, deneysel yöntemlere ve gerçekliğe dayanarak yasalar çıkarmaya çalışan düzenli bilgi. II. Türlü duygusal yaşantıların mantıkça bir örnek düşünce dizgesine uydurulması için gösterilen çabalara verilen ad."
Bilim - İlim: Temel Kavramlar İnsanların daha iyi yaşam koşullarına kavuşmasına, var olmayan olguları bulmasına ve yeni şeyler öğrenmesine ön ayak olan genellemedir. Bilim sanat tarafından temelleri atılmış olup her aşamada sanat ve yaratıcılıkla beslenerek insanların hayat koşullarını iyileştirmek için yapılan çalışmaların bütünüdür. Bilim, temelde, deney ve gözleme dayalı bilgi bütününü anlatır. Gözlem ve gözleme dayalı akıl yürütme yoluyla dünyaya ilişkin olguları birbirine bağlayan yasaları bulma çabasıdır.
Bilimin Temel İşlevleri: Temel Kavramlar Yaşamı kolaylaştırmaktır. Yaşamın her aşamasında karşılaşılan veya karşılaşılabilecek sorunlara çözüm bulmaktır. Geleceği planlamak, hazırlık yapmaktır
Bilimin Temel Özellikleri: Temel Kavramlar 1-FONKSİYONELDİR : Olgular ve olgular arası ilişkileri açıklar. Bunlara ilişkin genellemeler yapar. 2- MANTIKSALDIR : Bilim her türlü çelişkiden uzaktır. Mantıksal nedenlere dayanır. 3-GENELLEYİCİDİR : Tek tek olgularla değil, olgu türleriyle ilgilenmektedir. 4-GÖZLEMSEL ve DENEYSELDİR : Olgular ve olgular arası ilişkileri gözlem ve deney yoluyla açıklar. 5-DOĞRULANABİLİR : Bilimsel açıklamalar; veri toplayarak, değerlendirerek doğrulanabilmektedir. 6-SİSTEMLİDİR : Bilim işlediği konuda edindiği olgu ve ilişkileri sistemli bir şekilde incelemeye çalışır.
Bilimin Temel Özellikleri: Temel Kavramlar 7-OBJEKTİFDİR: Bilimde özel değerlendirmeye yer yoktur. Bilim adamı hiçbir zaman yanlı davranamaz 8-DEĞİŞİME AÇIKTIR: Geçerliliğini kaybeden teorilerin yerine yeni teoriler geliştirilebilir. 9- EVRENSELDİR: Uluslararası kabul edilir. 10-BİRİKİMDİR: Belli bir birikim ürünü olan bilim; yeni bulgu ve bilgilerle bütünleşerek, gelişerek birikim oluşturmaktadır.
Bilimin Dalları : Temel Kavramlar 1-Doğa Bilimleri (Fen Bilimleri): fizik, kimya, biyoloji, coğrafya, jeoloji, astronomi, jeodezi (yer ölçümü- haritalama), jeomorfoloji(yüzey bilimi) 2-Sosyal (Beşeri) Bilimler: psikoloji, sosyoloji, antropoloji, iktisat 3-Formel bilimler: matematik, mantık, istatistik Konusunu doğadan almayan duyu ve deneyden gelmeyen buna karşılık duyular üstü ideal bir varlık alanını ele alan bir bilim dalıdır.
Temel Kavramlar Disiplinler-arası (inter-disipliner) : Bu temel alanlar arasında çok çeşitli ilişkiler olmuş, mühendislik ve tıp gibi bu alanlarla ilişkili birçok uygulamalı disiplin de olduğu gibi özellikle son yüzyılda birçok inter-disipliner dal da ortaya çıkmıştır. Örneğin: mekatronik( Makine-Elektrik-Elektornik- Bilgisayar), ekonofizik ve tıbbi antropoloji gibi. Antropoloji : İnsanın kökenini, evrimini, biyolojik özelliklerini, toplumsal ve kültürel yönlerini inceleyen bilim, insan bilimi. Ekonofizik :Ekonomiyi somut olarak yorumlamak için Ekonomik neden ve sonuçları, fiziksel neden ve sonuçlarla açıklayan bilim dalıdır.
Teknoloji : Temel Kavramlar Bilim alanında elde edilen verilerin iş ve yapım alanında günlük yaşamı kolaylaştırmak amacıyla uygulama alanına konulmasıdır. Teknoloji, çeşitli araç, gereç ve aletlerin yapım ve üretiminde kullanılan yöntemleri kapsar.
Temel Kavramlar Ampirik Bilginin deney ve gözlem ile elde edilmesidir. Bu öğreti bilginin sadece duyumlardan geldiğini ve deney dışında hiçbir yoldan bilgi edinilemeyeceğini savunur. Kuramsal bir temele dayanmayan, deney ve tecrübe ile elde edilen (bilgi, bağıntı vb.).
Temel Kavramlar Başlıca iki araştırma metodolojisi (yöntem) vardır Niceliksel araştırma Kantitatif (quantitative research) Niteliksel araştırma Kalitatif (qualitative research)
Temel Kavramlar Niceliksel araştırma Kantitatif (quantitative research) Biyoloji, kimya, fizik, mühendislik gibi doğa bilimleri alanlarında araştırmalar gözlem ve ölçmeye dayanır. Gözlem ve ölçmelerin tekrarlanabildiği ve objektif yapıldığı araştırmalara niceliksel, sayısal ( quantitative ) araştırma denir. Örnek-1: öğrencilerinin Matematik başarılarıyla Programlama arasındaki ilişkinin incelenmesi. Örnek-2: Üniversite giriş sınavında sayısal puanların katılımcıların cinsiyetleri açısından incelenmesi
Temel Kavramlar Niteliksel araştırma Kalitatif (qualitative research) İnsan ve grup davranışlarının niçin ini anlamaya yönelik araştırmalara niteliksel ( qualitative ) araştırma denir. Nitel araştırmalar dünyanın sosyal yönü ile ilgilenir ve şu sorulara yanıt arar: İnsanlar niçin böyle davranır? Kanaatler ve vaziyet alışlar nasıl oluşur? İnsanlar çevrelerinde olup bitenden nasıl etkilenir? Kültürler niçin ve nasıl gelişir? Sosyal gruplar arasındaki farklar nelerdir? Örnek : 7. sınıf öğrencilerinin matematiğe karşı olumsuz tutumlarının sebeplerinin belirlenmesi.
Nitel ve Nicel araştırmalar arasındaki farklar
Temel Kavramlar Nitel ve Nicel araştırmalar arasındaki farklar Nicel araştırma Ne kadar? Ne miktarda? Ne kadar sık, Ne kadar yaygın? sorularına yanıt arar. Nitel araştırma Niçin? Nasıl? Ne şekilde sorularına yanıt arar.
Temel Kavramlar Nitel ve Nicel araştırmalar arasındaki farklar Nitel araştırma kişilerin kanaatleri, tecrübeleri, algıları ve duyguları gibi subjektif verilerle (data) meşgul olur. Nitel araştırma bir sosyal olayı doğal ortamı ve doğal oluşumu içinde tasvir eder. Deneysel nicel araştırmalar gibi olayın değişkenleriyle oynamaz. Nitel araştırma bir durumu ilişki bağlantıları içinde anlamaya çalışır (holistic perspective). Bir olayı etkileyen değişkenleri kendisi ortaya çıkarır
Temel Kavramlar Nitel ve Nicel araştırmalar arasındaki farklar Nicel araştırma teori ve denemeler ile başlar (deduktif). Nitel araştırma ise araştırma sonunda kavram ve teoriler oluşturur (induktif). Nicel araştırmalarda veriler gözlem, mülakat ve anket yoluyla toplanır. Zaman alıcı olması dolayısıyla küçük örneklemler (small samples) üzerinde çalışılır.
Bilimsel Araştırma Süreci Teorik Yaklaşım Araştırma soruları: hipotezler ve varsayımlar Çözümleme, yorumlama ve genelleme Ölçüm (Gözlem, deney, test, anket, mülakat, vb.)
Araştırma Konusunun Belirlenmesi Araştırmanın Amacı ve Problemler hipotezler ve varsayımlar Araştırma Yönteminin Belirlenmesi Literatür Taraması Araştırmanın Evreni ve Örneklemi Araştırmanın Verilerinin Toplanması Araştırmanın Verilerinin Analizi Araştırmanın Raporunun Yazılması
Araştırma Önerisi I. BÖLÜM GİRİŞ Problem Durumu Problem Cümlesi Alt Problemler Araştırmanın Önemi Varsayımlar Sınırlılıklar Terimler(Tanımlar) II. İLGİLİ ARAŞTIRMALAR III. YÖNTEM Araştırmanın Modeli Evren ve Örneklem Veri Toplama Teknikleri Verilerin Çözümlenmesi ve Yorumlanması VI.İŞGÜCÜ VE TAKVİM Kaynakça Araştırma Raporu I.BÖLÜM GİRİŞ Problem Durumu Problem Cümlesi Alt Problemler Araştırmanın Önemi Varsayımlar Sınırlılıklar Terimler(Tanımlar) II. DAHA ÖNCE YAPILAN ÇALIŞMALARIN ARAŞTIRILMASI III. YÖNTEM Araştırmanın Modeli Evren ve Örneklem Veri Toplama Teknikleri Verilerin Çözümlenmesi ve Yorumlanması VI.BULGULAR VE YORUMLAR V. SONUÇLAR VE ÖNERİLER KAYNAKÇA EKLER
Sınırlılıklar Araştırmacının ideal gördüğü ve normal olarak yapmak isteyip de çeşitli nedenlerle vazgeçmek zorunda kaldığı durumlar. ÖRNEK: Eğitimde değerlendirme sistemi incelenirken, tüm sistemlerin yerine yalnız liselerdeki uygulamaların ele alınması bir sınırlılıktır. Bu araştırma sınavların başarıya etkisi ile sınırlıdır.
???
ARAŞTIRMA ÖDEVİ
ARAŞTIRMA ÖDEV Aşağıdaki konulardan seçeceğiniz bir konuyla ilgili en az 10 makale (en az biri yabancı) incelenerek slayt oluşturulacak. Makaleler ve makalelerden oluşturduğunuz slaytlar e-posta yoluyla ders yürütücüsüne ulaştırılacak (Mayıs ın ilk haftasına kadar). Ders yürütücüsüne danışarak aşağıda belirtilen konular dışında başka bir konu da seçebilirsiniz. ÖDEV ARAŞTIRMA KONULARI 1. Compiler (derleyici) 2. Object Orianted Programming (Nesne Tabanlı Programlama) 3. Social network (Sosyal ağlar) 4. Game Programming (Oyun programlama) 5. Simulation (Simülasyon) 6. Mobil Phone Programming (Mobil telefon programlama) 7. Data security (Veri Güvenliği) 8. Eelectronic Commerce ( Elektronik Ticaret )