I. Etnografik Araştırmalar II. Tarihi Araştırmalar III. Eylem Araştırması IV. Olgubilim Çalışmaları V. Kuram Oluşturma Çalışmaları VI. Durum Çalışması VII.Anlatı Araştırması
Bir grubun davranışlarını doğrudan gözlemlemek ve bu gözleme dayanarak bu gruba ilişkin bir betimleme yapmak olarak tanımlanmaktadır. Etnografik araştırmada amaç grup üyeleriyle doğrudan ilişki kurmak ve grubun kültürel yapılarını ve bu yapıları oluşturan davranış ve deneyimlerini açıklamaktır.
Dönemin dökümanları dikkatlice okunarak ya da o zamanlar da yaşamış kişilerle görüşmeler yapılarak odaklanılan problemle ilgili olarak geçmişte ne oldu sorusuna cevap arar. Araştırmacı o dönemde neler yaşandığını olabildiğince doğru bir şekilde anlamaya ve bunun ne için olduğunu açıklamaya çalışır.
Eylem araştırması bundan önce gelen tüm yöntemlerden iki temel açıdan farklılık gösterir. Birincisi, diğer insanlar, ortamlar ya da durumlar ile ilgili genellemelere en az önem veren araştırma olmasıdır. İkincisi, çalışmanın sonuçlarından etkilenebileceklerin yanı sıra deneklerin de çalışamaya aktif katılımlarına önem verilmektedir.
Cropley e göre olgubilim çalışmaları farkında olduğumuz ancak ayrıntılı bir anlayışa sahip olmadığımız olgulara odaklanmaktadır. Olgu bilim çalışmalarında veri kaynakları araştırmanın odaklandığı olguyu yaşayan ve bu olguyu yansıtabilecek bireyler ya da gruplardır.
Kuram oluşturma çalışmaları,sistematik olarak toplanan ve analiz edilen verilere dayalı kuram geliştirme biçimidir. Kuram oluşturma çalışmalarında veri toplama ve analizi işlemleri birlikte yürütülür. Elde edilne verilerin analizi ve ortaya çıkan kavramların ve olguların doğası,veri toplama aracının esnek bir yapıya sahip olmasını ve değişime açık olmasını gerektirir.
Durum çalışmları,bilimsel sorulara cevap aramada kullanılan ayırt edici bir yaklaşım olarak görülmektedir. Millan, durum çalışmalarını bir ya da daha fazla olayın,ortamın,sosyal grubun ya da diğer birbirine bağlı sistemlerin derinlemesine incelendiği yöntem olarak tanımlanmaktadır.
Anlatı araştırmaları insanların bir konuya ve ya duruma ilişkin deneyimlerini yaşamış oldukları hikayeler ile inceler. İnsanların yaşadıkları olayların ardışık olarak düzenlenmesi,bu olaylar arası ilişkilerin kurulması ve böylece bu olayların belirli hedef kitle için anlamlandırılması sağlanır.
I. Betimsel Araştırmalar II. III. İlişkisel Araştırma Müdahale Araştırmları
Betimsel araştırmalar,verilen bir durumu olabildiğince tam ve dikkatli bir şekilde tanımlar. Eğitim alanında ki araştırmalarda en yaygın betimsel araştırmalardır. Etnografik ve tarihi yöntemler de yapıları bakımından betimseldir.
Eğitim alanında ki araştırmacılar sadece durumları ya da olayları betimlemenin ötesinde bir şeyler yapmak istemektedir. Örneğin; başarı konusunda ki farklılıkların,öğretmenin davranışı,öğrencinin alışkanlığı,öğrenci ilgileri ya da ebeveynlerin tutumları ile ne şekilde ilişkili olduğunu öğrenmek isterler.
Müdahale araştırmalarında,belirli bir yöntem ya da uygulamanın bir ya da daha fazla sonucu etkilemesi beklenir. Aynı zamanda tahminleri doğrulayarak ya da doğrulamayarak sahip olunan genel bilgiye katkıda bulunabilir.
Hangi yöntem olursa olsun,tüm araştırmacılar bir dizi benzer etkinliği yerine getirirler. Neredeyse tüm araştırma planları bir problem cümlesi,birhipotez,tanımlar,literatür eleştirisi,deneklerden oluşan bir örneklem,testler ve zaman çizelgesi de dahil olmak üzere izlenecek işlemlerin tanımlanmasını içerir. Deneyimli araştırmacılar çoğunlukla araştırma planlarını geliştirirken bunların birçoğunu eş zamanlı olarak göz önüne alır.
Bir araştırma literatür tarama ile başlar. Literatür gözden geçirilirek problemle ilgili önceki kuramsal ve görgül çalışmalar belirlenir,içerikleri,sonuçları kısaca özetlenir.
Literatür tarama ile desteklenerek araştırmanın problemini tanımlar. Problem cümlesi,problemin öncesine ilişkin bir tanımlama ve bu konuda çalışma yapmaya ilişkin bir gerekçe ile birlikte sunulmalıdır.
Araştırmanın problemi genellikle hipotezler şeklinde ifade edilir. Çalışmaya ilişkin hipotezler,araştırılan değişkenler arasında olması beklenen herhangi bir ilişkiyi açık bir şekilde göstermelidir.
Araştırmanın problem ve hipotezlerini de göz önünde bulundurarak araştırmada kullanılacak olan desen belirlenir. Bu desen nitel,nicel veya karışık desenli olabilir.
Çalışmanın örneklemi ve daha büyük grup ya da tamamı açık bir şekilde açık bir şekilde belirtilir. Örnekleme planı tanımlanmalıdır.
Veri toplamasında kullanılan ölçme araçlarının her biri detaylı şekilde tanımlanmalı ve neden kullanıldığına ilişkin gerekçe belirtilmelidir.
Araştırmada toplanacak verilerin araştırma soruları temel alınarak nasıl analiz edileceği belirlenir.
Çalışmanın temel işlemleri araştırmacının başlangıçtan sonuna kadar ne yapacağı açıklanmalı,kullanılacak tüm materyaller belirtilmelidir.
Veri analizinde kullanılacak, hem betimleyici hemde çıkarımsal her türlü istatiksel teknik tanımlanmalıdır.
Veri analizi ile elde edilen bulguların raporlaştırılmasıdır. Bu raporda tüm maddelerin sonuçları ve literatüre katkı getirebilecek öneriler yer almaktadır.
Bilim,evreni,toplumu ve insanı araştırma konusu yapan gözleme,deneye ve akla dayanarak belli aşamaların izlenmesi sonucu elde edilen doğrulanabilir bilgilere ulaşılmasını sağlar. Bilim insanları bilgiye ulaşmak için toplumsal ve etik sorumlulukların bilincinde hareket ederler. Etik, Türk Dil Kurumunun sözlüğünde uyulması ve ya kaçınılması gereken davranışlar bütünü olarak tanımlanmaktadır.
Etik davranış,araştırmacının etik ile ilgili konulara duyarlı olmasından doğar. Bilimsel toplum etik davraşını pekiştirir,dürüstlüğü ve açıklığı vurgular. Bilimde etik standartların iki kavramsal esası vardır: ahlak ve bilim.
Etik ilkelerin geliştirilmesinde temel alınan yaklaşımlar ; hakkaniyet ilkesi,insan hakları,faydacılık ve bireyselliktir. Hakkaniyet ilkesi,bütün kararların tutarlı,tarafsız ve gerçeklere dayalı olması üzerine odaklanmaktadır. İnsan hakları, bireylerin varlığı,bütünlüğü ve temel insan hakları üzerine odaklanır. Faydacılık,herkes için en iyi olacak kararın verilmesidir. Bireysellik ilkesinde bireylerin temel amacı,kişisel kazançlarını artırmaktır.
Dürüstlük Dikkat Açıklık Özgürlük Eğitim sorumluluğu Toplumsal sorumluluk Yasallık Karşılıklı saygı Verimlilik Deneklere saygı
Bilim dünyasında emek verenlerin gelenekleri,belirli standartlar ve değerli ölçülerinin yanı sıra objektif olma,dürüstlük,açık sözlülük ve mesleki yönden üstün ahlaklı olma özelliklerini taşımaları gerekmektedir.
Disiplinsiz araştırma Yinelenen yayın Sahtecilik,saptırma Uydurmacılık Aşırmacılık
Bireylere akademik aşamalarının başlangıcında bilimsel araştırma eğitiminin ve disiplinin verilmemesi Fazla sayıda yayın yapılması ile bilimde saygınlığın her zaman artacağı yanılgısı Parasal destek alan kurumkarın aldıkları maddi destekler ile hızla yayın yapmaya zorlanması
Arastırmacıların eğitilmesi Araştırmacılar üzerindeki baskının azaltılması Mali baskının azaltılması
KAYNAKÇA : Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri / Doç.Dr.Mustafa METİN
Harran Üniversitesi Sınıf Öğretmenliği II Fundagül EBRET Şilan KILIÇ Hilal TOSUN Seda DUYMAZ
Bizi dinlediğiniz için teşekkür ederiz... Sizin için yararlı olması dileklerimizle