Des gn Schneider Ücretsizdir May s - Haziran Y l: 1 Say : 3 SEVAN BIÇAKÇI NIN KONUfiAN YÜZÜKLER /B R SANAT ESER ; GÜNSEL KATO/POPÜLER MEKANLARIN ALTINDAK MZA; MAHMUT ANLAR/HAKAN YILDIRIM LA B R SEFER SONU/ FERZAN ÖZPETEK N ROMA SI/HARLEY DAVIDSON EFSANES DEVAM ED YOR/ STANBUL GECELER N N YAZ ROTASI/MODEL UÇAK TUTKUSU/RENGARENK YAZ MODASI
Sevgili Design Schneider dostlar Roma'n n Ferzan Özpetek için ilham kayna oldu u söyleniyor. Gerçekten de öyle Orada öylesine bir gizem vard r ki tamam yla baflka dünyalara dalman z içten bile de il. Bazen z tl klarla ç kar karfl n za Roma. T pk en büyük ve en ünlü yap tlar ndan biri olan Trevi Çeflmesi'nde oldu u gibi... Çeflmenin Neptün figüründe yer alan tritonlardan biri huysuz bir at dizginlemekte iken di eri çok uysal bir hayvan sürer. Bu iki triton denizin iki z t halini simgeler. Bu say m zda yolumuz Roma'dan geçiyor. Mutlaka görülmesi gereken yerlere gelince flte tüm bu bilgileri gezi sayfam zda sizlerle paylafl yoruz. Yukar da da söyledi im gibi, denizin iki z t hali var. fiehirler ve hatta insanlar n da... Bazen kahkahalarla gülerken hemen ard ndan h çk r klara bo uluveririz. Güleriz ama a lar z da bir yandan Ça an Irmak' n Babam ve O lum filmini seyrederken tak nd m z ruh haliyle Sonra o kahkahalar m z bizi stanbul'un e lence mekanlar na tafl r, e lenmek isteriz. Üstelik yaz mevsimidir, stanbul'u yaflamak gerekir. Bakars n z dergimizde yer alan mekanlardan birinde hofl bir tesadüfle bulufluveririz. Sonra bir akflam olur, ünlü besteci Münir Nurettin Selçuk'un eserleriyle hüzünleniriz belki de... Önde gelen genç mimarlar m zdan Mahmut Anlar' n dedesinin o dönemlerde yaflam fl ve ayn zamanda stanbul gece hayat n n kurucular ndan biri oldu unu biliyor muydunuz? Üstelik o dönemde Taksim'de bulunan Kristal Gazinosunun da sahibi. Mahmut Anlar dedesinden çok ayr bir mesle i mimarl seçmifl ama tasar mlar nda o gazinonun esintisini kullanmadan da edememifl. Mahmut Anlar' biraz daha tan mak isterseniz e er tasar m sayfalar m za göz atman z yeterli. Bu hüzünlü flark lardan biri de Modac Hakan Y ld r m'a ilham vermifl. 70'lerin en ünlü flark lar ndan biri olan Sessiz Gemi yi dinlerken düflünmeye bafllam fl hayatta kaç sefer var diye ve böylelikle Bir Sefer Sonu ad n verdi i koleksiyonunu haz rlam fl. Koleksiyonunda bir derinlik, bir karmafla ve bir sonsuzluk oldu unu söylüyor. Ayn zamanda genç modac lara da önerileri var. Dilerseniz s yr lal m biraz bu hüzünlerden ve sevinçlere do ru yol alal m. Sevgili Günseli Kato 26 Nisan'da AÇEV'de anne ve çocuklara resim yapt rd. O resimleri tablo haline getirecek ve Metrocity de sergileyecek. Ard ndan da bu sergi Brüksel'e gönderilecek. Bir sanatç için bundan daha güzel bir mutluluk olabilir mi? Bugün hüzünlerden ve sevinçlerden bahsettik. Biliyorum biri olmadan di er olam yor. Hüzünler her ne kadar ilhamla dolu olursa olsun, ben size sadece sevinçle dolu günler diliyorum, umar m yüzünüzden gülücükler hiç eksik olmaz. Sevgilerimle, Meltem Çak c meltem.cakici@tr.schneider- electric.com 3
Ç NDEK LER DESIGN SCHNEIDER Sahibi/Yay nlayan BPM Halkla liflkiler Tan t m Ltd. fiti. Çelik fl Merkezi A Blok No: 9 D: 5 Mecidiyeköy / stanbul Sorumla Yaz flleri Müdürü Bülent Güven Sayfa tasar m ve uygulama Ali Efe Göktan Editör Meltem Çak c Yönetim yeri Çelik fl Merkezi A Blok No: 9 D: 5 Mecidiyeköy / stanbul Tel / Faks : 0212 2889723 42 10 Bask ESEN OFSET MATBAACILIK SAN.VE T C.A.fi. kitelli Organize San. Bölgesi Atatürk Bulvar No:103 34260 kitelli/ st. Tel: 0212 549 25 68 Faks: 0212 549 25 74 Yay n türü Yerel, süreli, iki ayda bir yay nlan r Yay n Yeri ve Tarihi stanbul, May s 2007 Derginin içindeki ilanlar ücretsizdir ve ilan verenlerin sorumlulu undad r. Dergimizdeki makale ve röportajlarda geçen görüfl ve elefltriler beyan veren kiflilere ve yazarlara aittir. ki ayda bir ücretsiz yay nlan r. 16 46 4
36 6 METROPOL LIFE 10 RÖPORTAJ SEVAN BIÇAKÇI Parma n z uzat n 16 TASARIM GÜNSEL KATO O bir sanat eseri 22 RÖPORTAJ MAHMUT ANLAR Mekanda vizyon olmal 26 RÖPORTAJ TURHAN TURHANG L Schneider Electric le daha ileriye 28 TASARIM BET NA MEfiULAM Rüyalar gerçek olunca 32 ÜNLÜLER N TERC H AYFER TOPRAK Sanat halk n aya na götürüyorum 42 MODA HAKAN YILDIRIM Bir sefer sonu 46 fieh R & MODA Rengarenk bir yaz 52 HOB &SPOR Model uçakla uçuyoruz 56 ALIfiVER fi Efsane kofluyor Harley Davidson 60 CEM YET 62 KISA HABER 64 MEKAN stanbul un yaz rotas 66 ED TÖRÜN SEÇ M 34 PROJE Ak ll evler 36 GEZ Ferzan Özpetek le tarihin befli i Roma 40 PROJE Narcity hayata geçiyor 5
METROPOL LIFE Sergi içinde oyun, oyun içinde sergi Güncel sanat merkezi Siemens Sanat n, oyun olarak sanat ve sanat olarak oyunu tart flaca yeni sergisi Aç k Oyun Alan, sosyalleflmenin en önemli ö elerinden birini ele alarak, sanatseverlere interaktif bir alan sa l yor. Küratörlü ünü Marcus Graf n üstlendi i bu oyuna dahil olmak ve eserlerle oynayarak kendilerini farkl aç lardan keflfetmek isteyenler Aç k Oyun Alan adl sergiyi 3 Haziran tarihine kadar görebilirler. Sergiyi gezerken interaktif bir yöntemle ziyaretçilerini oyuna dahil ederek, oyun oynar gibi yaratmay, hayal etmeyi, kazanmay ve kaybetmeyi bir arada yaflatan Siemens Sanat, bu sergiyle, baflka bir dünyan n varl n fark ettirmeyi amaçl yor. Aç k Oyun Alan her gün 10:00 ile 19:00 saatleri aras nda ziyaret edilebilir. Sergi sanatç lar, Ayfle De irmencio lu, Betsi Sullam, Ça lar Uzun, Deniz Keyvankl, Gözde lkin, K ymet Dafltan, Meltem Tüzün, Michael Vogel, Semiha Var fl ve Ulu Braun. Cazla dolu bir May s Aç ld günden bu yana ülkemizden ve yurtd fl ndan sevilen caz müzik sanatç lar n a rlayan stanbul Jazz Center, May s ay için caz severlere yine dopdolu bir program haz rlad. Mekan n program nda 2, 3 ve 4 May s tarihlerinde Pamela Knowles, 10 ve 11 May s ta Juan Manuel Canizares, 17, 18 ve 19 May s akflamlar Samuel Torres Band ve son olarak 23, 24, 25 ve 26 May s tarihlerinde Mark Murphy nin performanslar sergilenecek. Ç ra an Palace Kempinski lhan Berk in Kad nlar n a rl yor... Bir zamanlar sultanlara ev sahipli i yapan Ç ra an Saray, flimdi de lhan Berk in Kad nlar n a rlamaya haz rlan yor. Ocak 2007 den bu yana yenileme çal flmalar süren ve Nisan ay ile birlikte eski görkeminin izlerini tafl yarak konuklar na evsahipli i yapan Ç ra an Palace Kempinski, saray bölümünün alt kat giriflindeki iç içe üç avlusunda, lhan Berk in 40 a yak n eserini sanatseverlerle buluflturacak. Aç l fl 9 May s ta gerçeklefltirilecek sergi, 14 Haziran a kadar gezilebilecek. lk sergisini 1976 y l nda Galeri Baraz da açan lhan Berk, daha sonra Milli Reasürans Sanat Galerisi, Galeri Nev ve Artshop da eserlerini sergiledi. ARTISTANBUL2004 e Bodrum dan Turuncu Sanat Galerisi yle kat lan sanatç, son olarak 2006 da AKM- stanbul sergisini gerçeklefltirdi. Vertu dan çilek tad nda bir yaz Lüks tüketim piyasas nda el yap m cep telefonlar n n üreticisi Vertu, yaz sezonuna Vertu Ascent Summer Strawberry&Cream ile giriyor. Telefonun üzerindeki elmas desenli, delikli deri, rujdan günefl losyonuna kadar genifl bir yelpazede ürünle temas halinde zarar görmemesi için özel olarak üretilmifl. 6
METROPOL LIFE Nurus tan tasar m yar flmas Dünya çap nda düzenlenen tasar m yar flmalar aras nda ilk s ralarda yer alarak, tasar m ve ifl dünyas n n en iyilerini belirleyen Red Dot Design Award, Avrupa n n en köklü tasar m enstitülerinden Design Zentrum Nordrhein Westfalen taraf ndan 1955 y l ndan beri düzenleniyor. Her y l, önde gelen uluslararas tasar m uzmanlar n n bir araya gelmesiyle oluflturulan ba ms z bir jüri paneli, yenilik, ifllev, kalite gibi tasar m kriterleri do rultusunda kat l mlar de erlendirerek uluslararas itibara sahip "red dot" ile ödüllendiriyor. Bugüne kadar LG Electronics, Adidas, Apple, Mercedes-Benz, Nokia, Philips, Siemens, Sony gibi dünyaca ünlü markalar n sahip oldu u bu tasar m kalitesi mührü nü 43 ülkeden farkl kategorilerde 2 bin 548 tasar mla yar flt ran Nurus, bu y lki yar flmay Türkiye ye tafl d. Nedret Sekban Gölgede herkesin kendi yeri vard r Türk resminde toplumsal gerçekçi ak m n güçlü isimlerinden Nedret Sekban, Gölgede Herkesin Kendi Yeri Vard r bafll kl sergisiyle, 26 Nisan 17 May s 2007 tarihleri aras nda Evin Sanat Galerisi nde izlenecek. 2006-2007 döneminde oluflturdu u resimlerinin yer alaca 14. kiflisel sergisinde sanatç, tam anlam yla bir yaflam gözlemcisi oldu unu bir kez daha gözler önüne seriyor ve çingenelerle olan diyalogunu sürdürüyor. Bu sergisinde deniz resimlerinden örnekler vermeyen Sekban, deniz i mekan n gerisinde, flehir silüeti içinde yorumluyor ve deniz, özgürlük tutkusunun bir sembolü olarak çingenelerin yaflam tarz yla özdefllefliyor. Piyale Madra karikatürleri Sanal Müze de Eczac bafl Sanal Müzesi, 10. karikatür sergisinde Piyale Madra n n Piknik ve Ademler ve Havvalar karikatürlerini konuk ediyor. 90 dijital imgeden oluflan sergiye Enis Batur un Piyale Madra n n Roman, Burcu Pelvano lu - nun Ademler ve Havvalar: Hermeneutik Bir Yorum Denemesi ve Levent Cantek in Hikmet in Dram bafll kl metinleri efllik ediyor. Piyale Madra, Sanal Müze nin karikatür bölümünde yer alan ilk kad n çizer. Piknik 1982'de Milliyet'te bafllad. Ard ndan yaklafl k 10 y l boyunca Cumhuriyet'te yay mland. 1992'de ise Türkçe ve ngilizce olarak kitaplaflt. Piyale Madra "Ademler ve Havvalar" na ise 1994'te Yeni Yüzy l gazetesinde bafllad. Gazetenin 1998'de yay n yaflam na son vermesi ile Radikal'e geçen "Ademler ve Havvalar" n ilk kitab ayn y l Yap Kredi Yay nlar 'ndan ç kt ve daha sonra bu serinin 2., 3. ve 4. kitaplar da ç kt. 7
METROPOL LIFE Mersin de tarih, müzik ve dans bir kez daha bulufluyor Bu y l 6.s düzenlenecek olan Mersin Uluslararas Müzik Festivali, 20 May s ta bafll yor. VI. Mersin Uluslararas Müzik Festivali sanatseverleri Mersin in eflsiz tarihi mekanlar nda müzikle buluflturacak. Festival Mersin in K zkalesi, Kanl divane, St. Paul Müzesi ve Uzuncaburç gibi tarihi mekanlar nda yap lacak konserlerin yan s ra düzenlenecek olan yerel etkinlikler Tarsus tan Uzuncaburç a kadar tüm Mersin e yay lacak. 6. Mersin Uluslararas Müzik Festivali bu y l öncekilerden farkl olarak baharda, 20-30 May s 2007 tarihleri aras nda her y l oldu u gibi pek çok yerli ve yabanc sanatç y Mersin in önemli sanat merkezlerinde ve antik mekanlar nda a rlayacak. Klasik müzikten tangoya bir çok etkinli in yer alaca festival, izleyicilerini müzi in evrensel dünyas nda s n rs z bir yolculu a ç karacak. Do a Bodrum Han meli Evleri sat flta Do a Gayrimenkul un temellerini geçti imiz ay att Do a Bodrum Han meli Evleri sat fla sunuldu. 29 bolk ve 59 daireden oluflan evler, 4 farkl tipte ve farkl metrekarelerde alternatifler sunuyor. Housekeeping, kapal devre kamera sistemi, 24 saat hizmet veren resepsiyonkuru temizleme, evlere her gün taze çiçek ve gazete servisi ve kifliye özel al flverifl, Do a Bodrum Han meli Evleri nin sundu u hizmetler aras nda. Evler, 2009 da evsahiplerini a rlamaya bafllayacak. Ayd nlatmada tasar m ça! Margarida Pimentel in tak tasar mlar HAAZ Galeri de! Tasar m dünyas na yön veren, birbirinden ünlü tasar mc lar n ürünlerinin yer ald Maslak Sun Plaza da ki HAAZ Galeri, koleksiyonuna yeni tasar mlar katmaya devam ediyor. Tasar mlar nda, alt n ve gümüfl materyaller kullanan Portekizli tak tasar mc s Margarida Pimentel, dünyan n en tan nm fl ça dafl mücevher okulu olan Contacto Directo dan dereceyle mezun oldu. 1995 y l nda ça dafl bir galeri ve ayn zamanda okul olan Centro de Joalharia do Porto adl merkezi kuran Pimentel, 1998 y l nda Portekiz Cumhurbaflkan taraf ndan Oficial da Ordem do Merito niflan na lay k görüldü. Vogue dergisi New York un en baflar l tak tasar mc lar aras nda Margarida Pimentel in de ad n geçirdi. 1992 den beri dünyaca ünlü isimlerin mobilyalar n tasar m merakl lar na sunan Mozaik, yepyeni bir showroom açt! Tamamen ayd nlatma ürünlerine ayr lan Mozaik 220V Balmumcu da aç ld. Ayd nlatma projeleri üzerine yo unlaflacak olan Mozaik 220V, ayd nlatma sektörünün lider markalar na yer veriyor. Flos, Antares, Tobias Grau, Luce Plan, Santa & Cole, Ingo Maurer, Verpan, Classicon ve Moooi gibi markalar n ürünlerinin sergilendi i showroom - da her türlü ayd nlatma ihtiyac na çözüm bulunabili-yor. Teknik ve dekoratif ayd nlatma ürünlerinde estetik, ifllevsel ve kal c seçenekler sunan Mozaik 220V, Türkiye de ayd nlatma sektörüne yeni bir nefes getirece e benziyor. 8
METROPOL LIFE TNT Ekspres Kitap Toplama Kampanyas 8. kez bafll yor TNT Ekspres Türkiye Ça dafl Yaflam Destekleme Derne i Zeytinburnu fiubesi ile birlikte 2000 y l ndan beri sürdürdü ü kitap toplama kampanyas her y l oldu u gibi bu y l da Mart ay n n son haftas nda kutlanan kütüphaneler haftas nda sekizinci kez bafllad ve Eylül ay ndaki ilkö retim haftas na kadar devam edecek. TNT Ekspres Türkiye kuryeleri 444 0 868 no lu telefonu arayarak kitap ba fllamak isteyenlerin kitaplar n kap lar ndan ücretsiz olarak teslim al yor. Kampanya kapsam nda, Milli E itim Bakanl n n öngördü ü yay nlar ile gençlik klasikleri, çocuk klasikleri, klasikler, üniversite ve Anadolu liseleri haz rl k kitaplar, çocuk hikayeleri, psikoloji kitaplar, çocuk romanlar ve ö retmen e itim kitaplar toplan yor. Dedeman da çilek festivali Dedeman stanbul, hofl kokusu ve tad yla bahar n simgeleri aras nda yer alan çile i enfes lezzetler eflli inde 1 May s 11 Haziran tarihleri aras nda misafirlerine sunacak. "Çilek Günleri" çerçevesinde, Dedeman stanbul un lobisinde özel bir çilek büfesi de yer alacak. "Çilek Günleri" boyunca, fief Adnan Öztürk ün özel olarak haz rlayaca Çilekli Cheesecake, Çilek Yolu, Çilekli Ka t Helva, Çilekli Dondurma, Çilek Kokteyli, Çikolata Yapra nda Çilekli Mousse, Çilekli Tart, Çilekli Gateau gibi lezzetler Dedeman stanbul da çilekseverlerin be enisine sunulacak. Dedeman stanbul, çile in benzersiz lezzetlerini tatmak isteyen herkesi Çilek Festivali ne bekliyor. 5. Mobilya Dekorasyon Fuar Mobilya, hal, ayd nlatma, dekorasyon ürünleri ve ev elektroni i fuar 9-13 May s tarihleri aras nda TÜYAP Bursa Uluslararas Fuar ve Kongre Merkezi nde düzenlenecek. www.tuyap.com.tr Kafkasya Yap 12. Uluslararas Yap ve Yap Teknolojileri Fuar, 16-19 May s tarihleri aras nda Gürcistan n Tiflis kentinde düzenlenecek. Fuar TÜYAP taraf ndan düzenleniyor. www.tuyap.com.tr Buildex- Suriye 13. Uluslararas nflaat Teknolojileri ve Ekipmanlar Fuar 11-15 May s tarihleri aras nda Suriye nin baflkenti fiam da gerçekleflecek fuarda inflaat teknolojileri ve yap malzemeleri yer alacak. www.fuarmagazin.com CONSTRUMAT 2007 14-19 May s 2007 nflaat Fuar, spanya n n Barcelona kentinde düzenlenecek. Fuar n organizasyonu Senexpo taraf ndan yap l yor. www.fuarmagazin.com IGIME Uluslararas Makina ve Makina Ekipmanlar Fuar Makina ve makine ekipmanlar n n bir arada görülebilece i, Expotim taraf ndan düzenlenen fuar 12-15 Haziran tarihleri aras nda gerçekleflecek. Fuar ran n Tebriz kentinde yer alacak. 9
RÖPORTAJ Parma n z uzat n! Parma n z uzat n! Kapal çarfl da Ç lg n Sevan olarak tan n yor. Hayalleri s n r tan mad için olsa gerek Do du u, büyüdü ü ve mesle i ö rendi i çevrenin, ruh halindeki yans malar n eserlerine baflar l bir flekilde uygulayan Sevan B çakç için yarat m n sonu yok. Bunu yapt yüzü ün ametist tafl n n içine kaz d III. Ahmet Çeflmesi ni görür görmez anlayacaks n z. Mücevher ifline nas l ve ne zaman bafllad n z? 12 yafl nda Kapal çarfl da çal flmaya bafllad m, zamanla mücevher modelcili i yapmaya bafllad m. Derken sadekâr ustas oldum. Yani alt n ifllemeyi ve yüzük haline getirmeyi ö rendim. Aç kça söylemek gerekirse, o zamanlar piyasan n bana dikte ettirdiklerini yap yordum. Ama bir yandan da hayallerimi gelifltirmeye devam ediyordum. Bir süre sonra bu ifli s f rla hatta eksiyle noktalamak zorunda kald k. Hayallerinizi hayata geçirmeye o zaman m karar verdiniz? 10
Evet, ondan sonra kimsenin laf n dinlememeye karar verdim. Hayallerimde ise içinde yaflad m çevre vard. Tarihi yar mada yani Camiler, çarfl lar, çeflmeler, kiliseler Bütün bunlar n bende b rakt tortulardan yola ç karak çal flmalar ma bafllad m ve ilk koleksiyonum ortaya ç kt. Bir konuda yetene iniz varsa ve birtak m kaynaklar bu yetene inizi beslemede size yard mc oluyorsa çal flmalar n z da o yönde gelifliyor ister istemez. O nedenle yapt klar m n büyük ço unlu unda Osmanl ve Bizans etkisi rahatl kla görülebilir. Ne zaman? 2002 y l nda. 30 parçal k bir koleksiyondu bu. Onlar sat p kazand m parayla 40 parçay, 50 parçay yapma derdine düfltüm. Çünkü ben hem merakl hem de yaramaz bir çocu um. Yerimde duramam, merak m gidermek için u rafl r m durmadan. Koleksiyonunuza gelen ilk tepkiler nas ld? Yapt m ilk 30 yüzü ü etraf mdaki profesyonellere gösterdim. Toptanc ve perakendecilere dan flt m. Her biri koleksiyonu haddinden ç lg n ve pahal buldular. Fazla flans tan mad lar yani. Ama bu beni durduraca 11
RÖPORTAJ yerde daha da kamç lad. fli inada bindirdim ve baflka yollar denemeye karar verdim. Gazeteci bir arkadafl ma dan flt m ilk olarak. O, bana bas nda yer almam gerekti ini söyledi, ben de dedi ini yapt m. Böylece görenler gelmeye bafllad. Tasar mlar n zda o günden bugüne ne gibi de ifliklikler oldu? Çok önemli de iflikliklerden bahsedemeyiz. Sadece aradan geçen zamanda ö rendiklerimi ilk koleksiyonumun üzerinde uyguluyorum. Örne in padiflah serisinde kulland m tafllar n içine heykeller yapmaya bafllad m. Bu arada ressam ve hattat gibi birçok sanatç yla paslaflmalar m da oluyor tabii. Hangi madenleri kullanmay tercih ediyorsunuz? Alt n n her alafl m n kullan r m ama genelde 24 ayar olmas n tercih ediyorum. bu arada gümüfl de çal fl yorum. Hem de erli hem de yar de erli tafllar kullan yorum. Yapt m yüzükler de genellikle ikisi bir arada bulunuyor. Hiçbir zaman sentetik malzeme kullanmad m ve kullanmam. Yarat m sürecinizi anlat r m s n z biraz da? Çizerek çal flmam. Kafamdakini oldu u gibi elimdeki malzemeye aktar r m. Bir yüzü ün ortaya ç k fl iki ayla alt ay aras bir zaman alabiliyor. Bu arada istedi im sa l kl sonucu alana kadar da çok say da tafl kurban ederim. Uzun y llard r birlikte çal flt m ustalar mdan da yard m al r m. Herkesten ne bekledi imi ve ne istedi imi ince ince tarif eder, uzun uzun konuflurum. Ben olmasam da atölye devam eder asl nda. Tek fark benim fazla cesur olmam Akl n zdakini onlara kolayl kla aktarabiliyor musunuz? Tabii ki. Çünkü hepsiyle ayn dili konufluyoruz. Beraber çal flt m insanlarla böyle bir ortak noktam var. Hatta baz zamanlar konuflmama bile gerek kalmayabiliyor. Çünkü kuyumculuk mesle ine burada bafllayanlar n birço u halen benimle çal fl yor. Bugüne kadar hep yüzüklerinizi gördük. S rada yeni bir form var m? Evet, yüzde 90 yüzük çal fl yorum ama yeni yeni bilezikler de ilgimi çekmeye bafllad. Siparifl al yor musunuz? Siparifle alerjim oldu unu söyleyebilirim. Bunda mesle e bafllad m y llar n etkisi var biraz da. Müflterilerim benim yaratt m koleksiyon aras ndan be enirler. Rezervasyonunu yapar, göndeririz. Ayn fley hem yurtiçi hem de yurtd fl için geçerli. Ben can m n istedi ini yapar m, be enenler al r.
Kafamdakini oldu u gibi elimdeki malzemeye aktar r m. Bir yüzü ün ortaya ç k fl iki ayla alt ay aras bir zaman alabiliyor. Bu arada istedi im sa l kl sonucu alana kadar da çok say da tafl kurban ederim. Yurtd fl nda en s k çal flt n z ülkeler hangileri? talya, spanya, Suudi Arabistan ve ABD yi sayabilirim ilk olarak. Türkiye nin tan t m aç s ndan da büyük ifller baflar yorsunuz bir yandan. Öyle oluyor evet. Benim tasar mlar m görenler stanbul ba lant s n derhal anl yorlar çünkü. Bu da bir fleyleri anlatmaya çal flmaktan çok daha kolay oluyor. Ayn zamanda da etkili flunu da söylemeliyim ki, mücevher piyasas turizme paralel gelifliyor. Bazen haberimiz olmadan yurtd fl yay nlarda yer ald m z oluyor. Bu nedenle çat kap gelen yabanc müflteriler de oluyor. Sevan B çakç bir marka m? Sizin anlad n z flekilde, seri üretim yapan ve her yerde bulabilece iniz ürünler ç karan bir marka 13
RÖPORTAJ de ilim asla. Hatta bu flekilde bir marka olman n da kesinlikle karfl s nday m. Ama tasar mlar m görenler alt nda benim imzam n oldu unu anlarlar hemen. Dolay s yla kendi olmak istedi im çizgide bir markay m. Para kazan yorum ama sadece para kazanmak u runa hiçbir fley yapm yorum. Size ulaflmak isteyen herkes buraya gelmek durumunda o halde. Asl nda de il. Harvey Nichols dan da al nabilir. Londra daki Harvey Nichols n içindeki galeriyle de görüflmelerimiz devam ediyor.
15
TASARIM GÜNSEL KATO O bir sanat eseri Hayat n resme adam fl bir kad n... Çocukluk y llar ndan itibaren elinden boya ve f rça hiç düflmemifl. 17 senesini geçirdi i Japonya da da durmam fl resim ve seramik ö renmifl, hatta e itim vermifl ve vermeye de devam ediyor. Mavi saçlar, yumuflac k ses tonu, etraf na durmaks z n saçt enerjiyle herkesten çok farkl Günseli Kato. O da bunun fark nda ve bu yüzden kendini çok seviyor. Günseli Kato nun hikayesini, Günseli Kato nun a z ndan dinleyebilir miyiz? Benim hayat m Japonya öncesi, Japonya ve Japonya sonras olmak üzere üçe ayr l yor. On senedir Türkiye deyim. Sanatla tan flmam çocukluk y llar - ma rastl yor. Biz üç k z kardefliz ben ortancay m. Küçükken annem elimize f rça ve suluboya vererek oyalamaya çal fl rd bizi. Evde duvarlar bile boyamam za izin verirdi. Bu bafllang ç çok önemli bir detay. Ben ressam oldum, k z kardeflim çok ünlü avant-garde bir modac ve flu anda Avusturya da yafl yor. O annemin dikifl diken taraf n alm fl. Ablam baba mesle ini seçip difl doktoru oldu ama bir yandan foto raf çekiyor. Üçümüz de sanat n bir dal na tutunduk. Sanatla tam olarak içli d fll oldu- um yafllar ise 17-18. O y llarda Profesör Süheyl Ünver le tan flt m, sergisine gittim ve o andan itibaren hayat m de iflmeye bafllad. E itimim o yafllarda bafllad ve 40 yafl ma kadar da devam etti. Nas l oldu bu de ifliklik? Bir yandan Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Resim bölümünde okurken bir yandan da 16
Süheyl Batum dan minyatür ve geleneksel tezhip dersleri almaya bafllad m. Bu nedenle okuldayken minyatürü bildi im için ö renciden çok hoca k l kl yd m. ki sene içinde de Kültür Bakanl - n n görevlisi oldum. Minyatürü bilmeniz sizin için ne gibi kolayl kla sa lad? Biliyorsunuz bir zamanlar kendi kültürümüzü afla lama al flkanl vard hepimizde. O dönemde kendi kültürümüzü, özellikle de Osmanl ya ait olan afla lamaya bafllad k. Bunun tersine dönmesini sa layan isim Süheyl Ünver dir. Çünkü minyatür onun sayesinde yafl yor. Minyatür, Osmanl saray kültürüne dair bir sanat ve çok zor bir resim tekni i. Bunu içinde bulundu umuz günlerde ciddi anlamda çal flan sanatç yok. Bunun olabilmesi için vizyonumuzun çok genifl olmas, çok görmüfl olmam z ve kök laz m. Bizim köklerimiz Orta Asya ya dayan yor. Orta asya bunun Mekke si. Asya kültürünü bilmeyen insan Osmanl y ve minyatürü anlamaz. Minyatür çok zor oldu undan, onu yapt ktan sonra resim çok kolay gelir. Kendine has bir perspektifi vard r. Bakt kça ö renebilirsiniz, ilk etapta görmek çok zordur. Örne in, Topkap Saray n n resmini yapmak neredeyse imkans zd r. Ama 16. yüzy lda Topkap Saray n n içindeki binalar, kap lar, a açlar ve hatta avlusunda yürüyen insanlar bu teknikle resimlenmifl. Öylesine bir hayal gücü, matematik ve aflk isteyen bir sanat. Allah a ve sultana olan aflkla yap lm fl. Padiflah n resimli roman bunlar asl nda. Ben bunun e itimini do uda alan tek kifliyim. Biraz önce Asya kültüründen bahsetmifltim... Ben bu konuda çok flansl y m çünkü iki sene bakanl k görevlisi olarak Topkap Saray nda ders verdikten sonra ald m bursla Japonya ya gittim ve orada Japon resmi üzerine e itim ald ktan sonra y llarca da yaflad m. Bir yandan da bofl durmay p Osmanl resmi e itimi verdim ve hâlâ da vermekteyim. Tokyo da bu e itimi veren bir okul açt m. Japon Osmanl y sever çünkü güce afl kt r. Güçlü bir imparatorluk onlar için büyüleyici bir konu. Türk olmaktan gurur duyabilece im çok az ülkeden biriydi oras. Bir yandan Japon serami i de çal flt m. Eflimin babas slam serami i uzman. Y llarca kaz larda çal flm fl ve iki kültürü birlefltirip yeni eserler vermifl. Yani, flans m burada da yard m etti. Yaflad m sürece hep e itim ald m. Afl k oldu um kay npederim ve hocam Kato nun ismini hâlâ gururla tafl mam bu nedenledir. Durmadan çal flm fls n z. Zorland n z yerler oldu mu? Kolay bir sanat hayat de il bu. Bir kere Türkiye de yaflad m süre bir ö retim dönemiydi. Yenilikler yapmak istiyordum. Ör- 17
TASARIM Resmi b rak p baflka bir fley yapmak istedim ve sonunda limon satmaya karar verdim. Doktoruma sordum olmaz, senin resim yapman laz m, otur limon resmi yap dedi. ne in Bo az yal lar n minyatürlemeye bafllam flt m. Üzerine Japonya ya gidip e itim ald ktan sonra senede binlerce resim yapmaya bafllad m. Y llar geçti, orada baflar lar elde ettim, çocu um do du. Fakat zaman geçtikçe insan kendini aflmak istiyor. Ama Japonya çok bask l ve tutucu bir ülke. Bir Japon la evli olman n ne gibi farklar var? Tutucu olduklar ndan bir Japon olarak evlendim ve Japon gibi yaflad m. Kimonolar m vard, çay törenlerine kat ld m. Hem çok keyifli hem de çok zordu. Japon serami ini ö renirken bir yandan da giyinmeyi ö rendim. kebana ve lake kültürünü ö rendim, gerçek Japon kültürünü hatmettim. Sadece okulda ö rendiklerimle bunlar yapmam mümkün olmazd. O kültürü çok sevdim, iyi ki gitmiflim. Sanat hayat nda ilerlemek isteyen herkesin de iflik kültürleri görmesinde fayda var. Türkiye ye neden döndünüz? Evlili imde çok ciddi sorunlar ç kmaya bafllad, eflimin psikolojik sorunlar vard. Bu arada vatan hasreti de a r basmaya bafllam flt. Sonunda çocu um alt yafl na geldi inde eflimden ayr ld m. Kesin dönüfl yapt m. Ama bir anda sudan ç km fl bal a döndüm, ben neredeyim, nereden bafllayaca m pani ine kap ld m. Japon kimli inde yaflamak beni harap etmiflti. Bu nedenle bir sene tedavi gördüm. O süre içinde evden ve annemin koynundan ç kmad m. Çocu um okula bafllad bu arada. Resmi b rak p baflka bir fley yapmak istedim ve sonunda limon satmaya karar verdim. Doktoruma sordum olmaz, senin resim yapman laz m, otur limon resmi yap dedi. Ailem aya a kalkt tabii, para kazanmak istiyorsan limonlar senden biz sat n alal m dediler. Ama kafama koymufltum limon satmay. Evde aynan n karfl s na geçip elimde limonlarla poz veriyordum. Aradan zaman geçtikten sonra doktorum bunun nedenini anlatt. Tamamen görsellik üzerinde duran bir kiflilik oldu umu, sürekli siyah giydi im için sar n n bana yak flaca n düflünerek limon satmay kafama koydu umu anlatt bana. Çünkü her zaman çok fl k giyinen ve kendine ait tarz olan bir kad n m. Yani limonu kendimle özdefllefltiriyorum. Derken bir gün m s r çarfl s na gittim, sepetin içine limonlar koydum ve Galata Köprüsü nden geçtim ve tak nt mdan kurtuldum. Ve resim yapmaya bafllad n z herhalde... K z kardeflim Avrupa dan Japon resim malzemeleri getirdi ve yata m n üstünde küçük resimler yapmaya bafllad m. Kendimi, stanbul u, gözyafllar m ve Bo az yapt m. Sonra hepsini birbirine diktim, çünkü büyük resimler yapmak istiyordum. Apartman komflumuz Ergin nan o s rada aç lan bir resim yar flmas na girmemi tavsiye etti. Orada da ilk elli kiflinin aras na girdikten sonra resim hayat m ikinci kez bafllam fl oldu. Ama yine rahat durmad n z... Evet, sahneye ç k p hissettiklerimi beden lisan yla anlatmak istiyordum çünkü. Tabii yine herkes karfl ç kt. Ama bunu da kafama koymufltum. Aya rini de Bin y l n stanbul unu yapt m. Tan t m n gazete gazete dolafl p kendimi yapt m, kimse beni tan - mazken iki bin kifli geldi. Sahneye on tane heykel koydum, 11. de ben oldum. Kostümümü Issey Miyake haz rlad. Davul çald m, ba rd m, a lad m ve resim yapt m. stanbul u performansla anlatt m. Tüm izleyiciler hüngür hüngür a lad. Karfl ç kanlar bile 18
Aya rini de Bin Y l n stanbul unu yapt m. Tan t m n da gazete gazete dolafl p kendim yapt m. Kimse beni tan mazken iki bin kifli geldi. Sahneye on tane heykel koydum, 11. de ben oldum. bay ld lar. Ondan sonra kendime güvenim geldi ve yolum aç ld ama 5-6 sene para kazanmad m. Para kazanmadan önce kendini ispatlaman gerekiyor her meslekte. Arkas ndan Ihlamur Kasr nda Ahenk, Cenk ve Beden diye bir performans yapt m. Esma Sultan Yal s nda Mercan Dede yle bir baflka performansa ç kt m. Topkap Saray nda kendi görüntülerimden oluflan bir foto raf performans düzenledim. Performanslarda anlatt klar n z izleyiciler taraf ndan tam olarak anlafl l yor mu? Emin misiniz? Hem de nas l... Her fley oldu u gibi anlafl l yor. O kadar do al ki, anlafl lmamas imkans z. Peki anlatmak istediklerini bitti mi? fiu s ralar bu tip çal flmalar yapm yorsunuz. Anlatacak çok fley var ama art k performans de il, büyük resimler yapmak istiyorum. Zaman m yok. Bir pazartesi bir de cumartesiyi anl yorum. Arada ne yapt m bile hat rlam yorum. Saçlar n z n mavisi, giyiminiz... Her fleyinizle çok farkl s n z. Evet, ben farkl y m. Kimseye benzemiyorum. Rakibim olamaz, çünkü yapt klar mdan daha önce ben bir sanat eseriyim. Yürüyüflüm bile sanat eseri gibi. Bienal gibi kad ns n diyorlar bana. Örne in flu üzerimde gördü ünüz k yafetler üç gündür üzerimde. Bafl ma ba lad m eflarplar n rengi de ifliyor sadece. Renge ihtiyac m var, yorgunum çünkü. Davetlere ve yemeklere böyle gidiyorum. Herkes her seferinde farkl bir fley giydi imi zannediyor. Beni çok seviyorlar ve takdir ediyorlar etraf mdakiler. Bu çok gurur verici. Ben ne para kazanmay bilirim ne de para kazan r m. Fazla para düflünürsen üretemezsin zaten, ç kmaz. Gençler ise böyle de il, önce para konuflmay tercih ediyorlar. Nas l yap yorsunuz bunu? Tafl makla ilgili bir fley bu. Kendimi aynada izlerim ve nas l oldu- uma karar veririm. Tarz olmaya çal flm yorum, ben böyleyim. Aynada bir tablo görmek istiyorum. Hayat n za Japonya girmeseydi... Böyle olmazd m asla. Baflka bir türlü sanatç olurdum. Japonya da yaflamak kendi kültürüme sahip ç kmama sebep oldu. Ço-
TASARIM Evet, ben farkl y m. Kimseye benzemiyorum. Rakibim olamaz, çünkü yapt klar mdan daha önce ben bir sanat eseriyim. Yürüyüflüm bile sanat eseri gibi. Bienal gibi kad ns n diyorlar bana. cu um olmasayd sap gibi ve ruhsuz olurdum. Çocuk insana ruh veriyor. E er olmasayd ne olurdu diye düflünmek bile istemiyorum. Ama bunun gibi olmaz çok daha afla da olurdum. Japonya daki tasar m, moday seviyorum. Issey Miyake yi seviyorum. Yojhi Yamamoto nun dükkan n gezmeye bay l yorum. Oradaki ma azalar bile farkl. Çünkü düflünerek ve de er vererek sergiliyor onlar. Türkiye de Defne Koz gerçek bir tasar mc d r. Gerçek tasar mc Türkiye de bir ya da iki tane var bence. Giyinmek o kadar kolay bir fley de il, tekstil çok zor bir konu. Kendinizi seviyor musunuz? Kendimi çok seviyorum, kendime hayran m, sanat m megalomanca seviyorum. Yapt m iflten dolay çok cesurum. Çabuk karar verip çabuk üretiyorum. Kafamda çok program m var. Hiçbir plan m yok, ay n kaç oldu unu katiyen bilmem. Defterim yoktur, kalem hiç kullanmam. Resimlerimin plan bile beynimdedir, ön çal flma yapmam. Bir yerden bafllar bir yerde bitiririm. Mutfa- m seviyorum, k z ma yemek yapmay seviyorum. Gelenim gidenim çoktur, ama kim gelirse gelsin ben resim yapar m. Ama bir yandan da çok programl y m. Program n zda flu anda ne var? 26 Nisan da AÇEV den e itim alan anne ve çocuklara resim yapt rd m. O resimleri tablo haline getirece im. Onlar 27 May s da Metrocity de sergileyece im. Sonra bu sergi Brüksel e AB projesine gidecek. Sonra Anadolu da anne ve çocuklara resim yapt rmaya devam edece im. En sonunda Türkiye de bir sergi olacak. Yaklafl k bir sene sonra kadar... Zaman k sa ama benim elim çabuktur. Beynimdekini düflünmeden tuale aktarabiliyorum. Sanatç sadece keyif için de il, toplum için de bir fleyler yapmas laz m. Ben de topluma birikimlerimi vermeye çal fl yorum. Bundan da son derece memnunum. 20