2005 yl ıı Scania ensdüstriyel motorlarınndo ı ğumunun 100. yldönümüne ı işaret eder 4silindirlik 24bg'lik ilk motorundan bugünün 8silindirli 16 litrelik V8 motoruna Scania endüstriyel motorları dünya endüstrisine güç sağlama konusunda önemli bir rol oynamıştır. 1905 yılıicatlar dünyasında heyecan verici bir yılolmuştur. Albert Einstein izafiyet teorisini ortaya atmıştr. ı İlk otomatik gramofon, öncamsileceği, sentetikplastik, Harley-Davidson yarışmotosikletlerimodeliortayaçkm ı ıştrvedeula ı şımdakive iletişimdeki gelişmeler büyük hzla ı ilerlemiştir Scania'nın ilk motorunu piyasaya sürmesi bu uygun ortama karşı olmuştur. Bugünün Scania'nın kökleri 1891'de Södertaje'de kurulmuş olanvagnfabricksaktiebolaget Södertelge (sonrasındavabis isminialmıştır)ile1901'deisveç'ingüneyindekimalmöşehrinde bisikletüretiminebaşlamış olanscaniaismindekiiki İsveç şirketineuzanır. Vabishenüz1897yılında2silindirlibir boxertipmotor asahip İsveç'inilkmotorunuüretmiştir.1902'debirmüşteritarafından birtekneyitahriketmektekullanılanilkbağımsızmotorunuve ilkkamyonunuüretmiştir. A4-cylinder type Eengine from 1908. Scania bir bisiklet üreticisi olarak başladığı ilk yılıiçinde otomobiller üretmeye başlamıştır ve beş yıl sonra çiftler halinde dökülen silindirli, üstten supaplı ve merkezi zorlamalı yağlamayasahip24bg'lik4silindirliilkmotorunu yapmıştır. Aynı yıliçerisindebumotorbiryangınpompasınatakılması için İsveç'inStockholm şehrindekibiritfaiyeyesatılmıştır. İtfaiyeye sayılan motor Scania tarafından teslim edilen ilk endüstriyel motordur. Teknik mükemmeliyet birleşmesi 1911'demotor geliştirmesinde ön plandayeralanbuiki İsveç şirketi birleşmiştir bu sayede teknik uzmanlıklarını birleştirmişlerdir ve düzenli aralıklarla yeni motorlar piyasayasürmüşlerdir.1912yılındayakınzamandabirleşmiş olan Scania-Vabis şirketi Danimarka'nın Kopenhag şehrindeki bir taksi şirketine 74 motorluk ilk ihracatını yapmıştır.ve1913'terusya'nınst.petersburgşehrindekibir alıcı petrolsondajı içinikimobil motor sipariş etmiştir. 1915-1917yıllarındadörttip4silindirlimotorgeliştirilmiştir ve1920'lerdebumotorlarpiyasadarekabetçimotorlarolarak kalabilmeyibaşarmışlardır. BusıradaScania-Vabismüşteri kontrollü tasarım ve üretim çalışmalarına başlamıştır. Çokkarlı geçenonyıl 1922'deönemlibirsipariş,endüstriyelvedenizmotorlarının yeni üretim alanını resmen başlatmıştır. İsveç Gümrük Örgütüdevriyegemileriiçindokuztanealtı silindirlideniz motorusiparişetmiştir. Şirketin yetenekli ve yenilikçi tasarımcısı August Nilsson'un motor tasarımları, bu gelişmede hayati bir öneme sahiptir ve bu arada Scania-Vabis'in kamyon pazarındaki gibi motor pazarında başarılı olmasının temel sebebidir. 1922'de Bay Nilsson güvenilirliği arttıran ve yakıt tüketimini azaltan yeni bir karbüratörün patentini almıştırve1923yılında şirket36beygirlikgüçüretebilen4 silindirli üstten supaplı motoru piyasaya çıkartmıştır.
Scania-Vabis'teki motor montajı 1944 ylnda ıı Södertajle'de 3
Farklı tiptekiyakıtlaraadapteolmayı başarabilerekbuçabuk hızlanan, güvenilir ve yakıt tasarruflu motor müşteriler arasında çok popüler olmuştur. Bunların arasında önceleri hava kompresörleri ve diğer ekipmanlar ihracat edenatlas- Diesel ve şimdi deatlas Corpo vardır. DörtyılsonraScania-Vabis75beygirgüçüretenaltı silindirli birmotortipinipiyasayaçıkartmıştır.altı silindirlimotorun sonversiyonu1934'tepiyasayaçıkmıştırve110beygirgücü verebilmektedir. Bu motor rakipleri tarafından üretilen tüm motorlardan daha güçlü olmuştur. Bu, oldukça geniş miktarda aynı parça içeren tüm versiyonlarla birlikte serinin Standart parçalara dayandığı anlamına gelir. Bu felsefe Scania'da hala geçerlidir ve buğun modülerkonsept olarak bilinmektedir. Devrimci üretim konsepti 1930'larda İsveçte birçok motor raybüslere takılmıştırç Ayrıca bu yıllarda ordu da önemli bir müşteridir. Ve on yılınsonundarusya'ya,danimarka'ya,avustralya'yave dahabirçokyeremotorlarihraçedilmiştir İlk kurum içi dizel motor 1936 yılında piyasaya sürülmüştür, 6silindirli ön yanma odalı 120 bg'lik güç çıkışına sahip bir motor. Üç yılsonra 4, 6ve 8silindirli motor ailesi piyasaya çıkmıştır ve de İsveç ve ihracat pazarlarındapopülerolmuştur. 1939'da tasarım departmanı üniter konsept e dayalı yeni bir motor kademesi geliştirmeye odaklanmıştır. 1913 yılında Rusya'ya ihraç edilen bir mobil motoru. 1916'da İsveç'in güneyindeki bir itfaiyenin dışarısındaki atlı yangın motoru. 4
1911'de geliştirilen ve Vabis benzinli motorla güç beslenen bir yangın pompası. 1949'da tüm motorlarda doğrudan enjeksiyon kullanılmaya başlanmıştır,düzsekizsilindirlimotorgüççıkışını 180bg'den 250bg'ekadar arttıranbirturboşajiledonatılmıştır. 1940'larınsonlarından1950'lereve1960'larınbaşlarınakadar İsveç pazarı Scania-Vabis motor satışlarıyla domine edilmiştir. Ortalamayıllıksatış 400-500motordurve1960'larınsonunda busayı 700'eulaşmıştır. İsveçdevletienönemlimüşterilerden biri olmuştur. Örneğin1962'de jeneratörtakımları için İsveç ordusuna400 motor satılmıştır. Dahaiyiçalışma şartları 1950'lerde fabrikalardaki şartlar işçiler için büyük oranda iyileştirilmiştir.haftada45saatlikçalışmaprogramı ilkolarak 1957'de uygulanmıştır. Bu durum 1920'de uygulanmaya başlanansekizsaatlikçalışmasüresinüzerineiyibirgelişme, yüzyılın dönümündeki uzun çalışma günlerinin üzerine ise daha iyi bir gelişme olmuştur. Ogünlerde atölyenin saat 6'da kapandığı Cumartesiler hariç iş sabah 7'de başlayıp akşam 7'debitmekteydi. İşçilerPazargünleriçalışmazdı ancakresmi tatillerveizinyoktu. Kademeliolarakizinsüresi1938'deikihaftadan,1951'deüçe ve1963'yedörthaftayaçıkarıldı. Beygir gücünün artması ve pazarların büyümesi 1957 yılında bir lokomotifin montajı. Scania-Vabis 1958 yılında6silindirli10litrelik motorunu piyasayaçıkarmıştır vebunu1960'daturboşarjlı versiyonu izlemiştir. 5
1940'lardan bir İsveç ordusu tankı. 10litrelikmotorforkliftkamyonlarına,damperlikamyonlara, terminal traktörleri ve benzerlerine takılmıştır. 1960'ların ortalarındaendüstriyelvedenizmotorlarındaturboşarjhavalı soğutmailk defauygulanmıştır. 1968 yılında Scania-Vabis Scania olmuştur ve 1969'da doğrudanpüskürtmeli,turboşarjlı,sekizsilindirliv12motoru piyasaya çıkmıştır. 350 beygir gücüne sahiptir ve büyük bir başarı olmuştur. Aslında Scania-Vabis endüstriyel motorlarının İngiltere, BirleşmişMilletler,Kanada,Avustralya,YeniZelanda,Brezilya, Çin, Suudi Arabistan ve sonrasında Sovyetler Birliği gibi denizaşırı pazarlarda yer alması 1950'larda olmuştur. ABD kamyon şirketimack 1980'lerinortalarına kadarscania-vabis motorlarınınenbüyük müşterisiolmuştur. 1978'lerde V8 motoru endüstriyel kullanım için Standartları belirlemeyedevametmiştir.amerikantraktör şirketij.i.case ile yapılan işbirliği ile turboşarjlı motorlar için Çift taraflı trapezsegman geliştirmesiyapılmıştır. Çift taraflı trapez segman egzoz gazlarından kok oluşmasını önlemiş ve motorun çalıştırılmadan hemen sonra tam güç üretmesineolanak sağlamıştır. PetrolendüstrisinemotorlarsatanWaukeshadaScaniamotorları için büyük bir ABD müşterisiy olmuştur. Jeneratör takımı üreticisi ASEA (şimdilerde ABB) ve norweçli damperli kamyon üreticisi Moxy diğer uluslar arası müşterilerdir. Toplamda üretim ömürleri boyunca yaklaşık 21500 farklı boyutta14 litrelikmotorteslimedilmiştir. Büyüme çağı Scania'nın ana pazarları yıllar geçtikçe değişmiştir. İlk zamanlarda İsveç'te çok motor satılmıştır ancak erken bir dönemdeazsayılardadaolsaşirketürünleriniihraçetmeye başlamıştır. Rusya, Avustralya, Belçika ve Danimarka 1930'lerdekiveİkinciDünyaSavaşındanöncekiyıllardaki ihracat pazarlarıydı. Ondan sonra Finlandiya, Hollanda, Brezilya ve Arjantin ilk kez sipariş kitaplarında kendini göstermiştir. İhracatı arttırma hedefi 1956'dan beri şirket üretiminin yarısından fazlasının ihracatıyla sonuçlanmıştır. Günümüzde Scania ürünleri dünya çapında yaklaşık 100 ülkede pazarlanmaktadır ve Scania araçlarının %95'i İsveç dışında satılmaktadır. Ayrıca üretim faaliyetleri de yıllar boyunca genişlemiştir. İsveç Södertalje'de olan ana fabrika ile 1957'de Brezilya Sao Paulo'da bir fabrika kurulmuştur, 1964'de Hollanda Zwolle'de bir montaj birimi açılmıştır, Arjantin Tucuman'da bir Scania fabrikasının 1973'te açılışı yapılmıştır ve diğer montaj 1962'den bir Valmet liman istif taşıyıcısı 6
Suudi Arabistan'da sulama. birimleri1992'defransaangers'taaçılmıştır.yıllargeçtikçe şirketin çalışmalarına İsveç'teki çok sayıda parça fabrikası eklenmiştir. Gelecek için tasarım Scania21.yüzyılaengüçlümotorlarını piyasayaçıkartarak başlamıştır:düşükyakıttüketimisağlayanvedüşükemisyon çıkaran, yük değişimlerine çabuk tepkiler verebilen 16 litrelikv8motor.14litrelikversiyonunyerine,buyeniv8 motoruünitetipenjektörlere,enejksiyonzamanlamasını ve enjekte dilecek yakıt miktarını ayarlamak için motor verilerini hesaplayan Scania Motor Yönetim Sistemine (EMS)sahiptir. Günümüzde Scania müşterileri geniş bir uygulama aralığındakullanımiçinmevcutolançokçeşitliendüstriyel motorların keyfini sürmektedir. Aralık 9, 12 ve 16 litrelik motorlarıkapsarvebumotorlardünyanınherbirtarafındaki kayakpistlerinidüzeltmektekullanılangeniş paletlibüyük traktörlerde, istif makinelerinde, şeker kamışı hasat makinelerinde, konteynır istif araçlarında, konkasörlerde bulunmaktadır. Scania100yıldırendüstrileregüçvermektedirvegelecekon yıldauzunvadeliönemlibirmotortedarikçisiolmayadevam edecektir. Finlandiya'da çalışan bir kereste yükleyicisi. Baş makale, üretim ve mizanpaj Greenwood Communications www.greenwood.se Fotograflar Scania Arşivi www.scania.com
SE-15187Södertälje,İsveç Telefon(+46)855381000 Telefaks(+46)855382993 industrial.marine@scania.com www.scania.com