Prof.Dr. Nur Centel Prof.Dr. Hamide Zafer Koç Üniversitesi Hukuk Fakültesi Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Dalı Ö retim Üyesi Anabilim Dalı Ö retim Üyesi Prof.Dr. Özlem Çakmut Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Dal Ö retim Üyesi Kişilere Karş şlenen Suçlar Cilt: I Hayata Karş Suçlar (TCK m.81-85) Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar (TCK m.86-89) Şerefe Karşı Suçlar (TCK m.125-130) Malvarlığına Karşı Suçlar (TCK m.141-160, 163, 167-169) Beta
Yayın No : 3383 Hukuk Dizisi : 1639 3. Baskı Şubat 2016 İSTANBUL ISBN 978-605 - 333-550 - 4 Copyright Bu kitabın bu basısının Türkiye deki yayın hakları BETA Basım Yayım Dağıtım A.Ş. ye aittir. Her hakkı saklıdır. Hiçbir bölümü ve paragrafı kısmen veya tamamen ya da özet halinde, fotokopi, faksimile veya başka herhangi bir şekilde çoğaltılamaz, dağıtılamaz. Normal ölçüyü aşan iktibaslar yapılamaz. Normal ve kanunî iktibaslarda kaynak gösterilmesi zorunludur. Dizgi : Beta Basım A Ş. Baskı - Cilt : Ertem Basım Yayın Dağıtım San. Tic. Ltd. Şti. Eskişehir Yolu 40. Km. Başkent Organize Sanayi Bölgesi 22. Cadde No: 6, Malıköy / Sincan / Ankara (Sertifika No. 26886) (0312) 640 16 23 Kapak Tasarım : Gülgonca Çarpık Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. (Sertifika No: 16136) Narlıbahçe Sok. No: 11 Ca alo lu - STANBUL Tel : (0-212) 511 54 32-519 01 77 Fax: (0-212) 513 87 05-511 36 50 www.betayayincilik.com
ÜÇÜNCÜ BASIYA ÖN SÖZ Kişilere Karşı İşlenen Suçlar kitabımızın üçüncü basısını hayata geçirmiş olmaktan dolayı mutluyuz. Meslektaşlarımıza ve müstakbel hukukçular olan öğrencilerimize kitaba gösterdikleri ilgi nedeniyle teşekkür ederiz. Kişilere Karşı İşlenen Suçlar başlıklı çalışmamız kapsamında Hayata Karşı Suçlar (TCK m.81-85), Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar (TCK m.86-89), Şerefe Karşı Suçlar (TCK m.125-130) ile Malvarlığına Karşı Suçlar (TCK m.141-160, 163, 167-169) ele alınmıştır. Kitabımızın ikinci basısından sonra inceleme konumuzu oluşturan suçlarla ilgili değişiklik içeren şu yasalar yürürlüğe girmiştir: 5237 Sayılı TCK 141, 142, 163, 168. maddelerde değişiklik öngören 5.7.2012 Gün ve 6352 sayılı Yargı Hizmetlerinin Etkinleştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Basın Yayın Yoluyla İşlenen Suçlara İlişkin Dava ve Cezaların Ertelenmesi Hakkında Kanun (RG 5 Temmuz 2012, No.28344), 5237 Sayılı TCK 158. maddede değişiklik öngören 18.4.2013 Gün ve 6456 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (RG 18 Nisan 2013, No.28622), 5237 Sayılı TCK 142, 143, 149 ve 152. maddelerde değişiklik öngören 18.6.2014 Gün ve 6545 sayılı Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (RG 28 Haziran 2014, No.29044). Bu basıda yukarıda işaret edilen yasal değişiklikler kitaba işlendiği gibi; yeni kaynaklar ve içtihatlar da olabildiğince değerlendirilmiş ve tespit edilen yazım hataları düzeltilmiştir. Belirtelim ki, bu çalışmamızın ilk iki basısında suçun manevi unsuru kusurluluk kavramıyla ifade edilmişti. Ancak, kusurluluğun anlamının 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu nun 2005 yılında yürürlüğe girmesinden sonra değişmesi ve giderek kavramın anlamı üzerinde büyük ölçüde uzlaşılması nedeniyle, bu basıda kusurluluk yerine manevi unsur kavramı kullanılmıştır. Bu vesileyle kitabımızı her zamanki gibi özenli bir biçimde yayına hazırlayan sevgili Gülgonca Çarpık a en içten sevgi ve teşekkürlerimizi iletiriz. Ayrıca, kitaplarımızın daima
IV Centel / Zafer / Çakmut, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar en kısa sürede yayınlanmasını sağlayan sayın Seyhan Satar ile tüm Beta çalışanlarına da çok teşekkür ederiz. İstanbul Şubat 2016 Prof.Dr. Nur CENTEL / Prof.Dr. Hamide ZAFER / Prof.Dr. Özlem ÇAKMUT
İKİNCİ BASIYA ÖN SÖZ Kişilere Karşı İşlenen Suçlar I kitabımızın ikinci basısını hukukçu çevrelerine sunmaktan dolayı mutluyuz. Meslekdaşlarımıza ve öğrencilerimize kitaba ilgi gösterdikleri için teşekkür ederiz. Bu kitap, 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu nda yer alan kişilere karşı suçlardan bir kısmını kapsamaktadır. Bu suçlar, uygulamada sık rastlanan ve hukuk fakültelerinin ikinci sınıfında okutulan Ceza Hukuku Genel Hükümler dersinin pratik çalışmalarında çoğunlukla örnek olarak işlenen suçlardır. Kitapta yer verilen suçlar, Hayata Karşı Suçlar (TCK m.81-85), Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar (TCK m.86-89), Şerefe Karşı Suçlar (TCK m.125-130) ile Malvarlığına Karşı Suçlar (TCK m.141-160, 163, 167-169) olmuştur. Bu basıda, değişiklik getiren yasa hükümleri ilgili oldukları ölçüde kitaba işlendiği gibi; kitap tekrar ele alınarak bazı kurumlar yeniden değerlendirilmiş ve yeni yayınlar ile yeni içtihatlar kitaba olabildiğince yansıtılmıştır. Suçların incelenmesinde ilk basıdaki yöntem izlenerek, önce 765 ve 5237 sayılı Yasa hükümleri karşılaştırılmış ve daha sonra olanak bulunduğu ölçüde, şu başlıklar altında suçlar ele alınmıştır: Benzer suçlarla karşılaştırma, suçla korunan hukuki değer, suçun faili, suçun mağduru, suçun maddi konusu, suçun unsurları (maddi unsur, hukuka aykırılık unsuru, kusurluluk), suç ve cezaya etki eden nedenler (suçu ağırlaştıran nedenler, suçu hafifleten nedenler, şahsi cezasızlık nedenleri), suçun özel görünüş şekilleri (teşebbüs, içtima, iştirak), yaptırım, zamanaşımı ve muhakemeye ilişkin kurallar. Kitabın hazırlanmasında emeği geçen sevgili Gülgonca Çarpık a, kısa sürede basılmasını sağlayan sayın Seyhan Satar a ve tüm Beta çalışanlarına teşekkür ederiz. İstanbul, 1 Mart 2011 Nur Centel / Hamide Zafer / Özlem Çakmut
BİRİNCİ BASIYA ÖN SÖZ Bu kitap, 01 Haziran 2005 tarihinde yürürlü e giren 5237 say l Türk Ceza Kanunu nun özel hükümler başl kl ikinci kitab n n ikinci k sm nda düzenlenmiş olan kişilere karş suçlardan bir k sm n kapsamaktad r. Bu suçlar, uygulamada s k rastlanan ve hukuk fakültelerinin ikinci s n f nda okutulan Ceza Hukuku Genel Hükümler dersinin pratik çal şmalar nda ço unlukla örnek olarak işlenen suçlard r. Kitapta yer verilen suçlar, Hayata Karş Suçlar (TCK m.81-85), Vücut Dokunulmazl na Karş Suç lar (TCK m.86-89), Şe re fe Karş Suç lar (TCK m.125-130) ile Mal var l na Karş Suç lar (TCK m.141-160, 163, 167-169) ol muş tur. Suçların incelenmesinde, 765 ve 5237 sayılı Yasa hükümlerinin karşılaştırılmasına yer verilmiş ve daha sonra klasik yöntem izlenmiştir. Bu yöntem, olanak bulunduğu ölçüde, şu başlıklardan oluşmaktadır: Benzer suçlarla karşılaştırma, suçla korunan hukuki değer, suçun faili, suçun mağduru, suçun maddi konusu, suçun unsurları (maddi unsur, hukuka aykırılık unsuru, manevi unsuru), suç ve cezaya etki eden nedenler (suçu ağırlaştıran nedenler, suçu hafifleten nedenler, şahsi cezasızlık nedenleri), suçun özel görünüş şekilleri (teşebbüs, içtima, iştirak), yaptırım, zamanaşımı ve muhakemeye ilişkin kurallar. Kitab n sonunda, ceza hukukunda problem çözme yöntemi ile yeni dönem ceza hukuku s navlar nda sorulan sorulardan cevap anahtarl olan veya olmayan örnekler yer almaktad r. Bu vesileyle, Yarg tay n yeni tarihli kararlar na ulaşmam zda bize yard mc olma nezaketini gösteren, de erli hukukçu Yarg tay onursal üyesi say n Keskin Kaylan a teşekkürlerimizi sunar z. Kitab n haz rlanmas nda eme i geçen sevgili Gülgonca Çarp k a, k sa sürede bas lmas n sa layan say n Seyhan Satar a ve tüm Beta çal şanlar na teşekkür ederiz. Haydarpaşa, 17 Nisan 2007 Nur Centel / Hamide Zafer / Özlem Çakmut
İÇİNDEKİLER Önsöz... III Kısaltmalar... XXXIII 1. Giriş I. Genel Olarak... 3 II. Ceza Hukuku Genel-Özel Hükümler İlişkisi... 3 III. Özel Hükümlerde Suçların Tasnifi... 5 IV. Suçun Hukuki Konusu... 7 V. Türk Ceza Yasası nın Sistematiği... 8 VI. Suçları İnceleme Yöntemi... 11 BİRİNCİ BÖLÜM HAYATA KARŞI SUÇLAR 2. Hayata Karşı Suçlar Bölümünün Özellikleri I. Genel Olarak... 15 II. Hayata Karşı Suçların Tasnifi... 18 III. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 19 3. Kasten Öldürme I. Genel Olarak... 22 II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırma... 22 III. Benzer Suçlarla Karşılaştırılması... 23 1. Kasten insan öldürme ve soykırım... 23 2. Kasten insan öldürme ve insanlığa karşı suçlar... 24 IV. Suçla Korunan Hukuki Değer... 25 V. Suçun Faili... 26 VI. Suçun Mağduru... 26 VII. Suçun Unsurları... 28 1. Maddi unsur... 28 2. Hukuka aykırılık unsuru... 31
X Centel / Zafer / Çakmut, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar a. Genel olarak... 31 b. Ötenazi... 31 aa. Kavram... 31 bb. Ötenazinin leh ve aleyhindeki görüşler... 32 cc. Karşılaştırmalı hukukta ve Türk hukukunda ötenazi... 34 dd. Ötenaziye başvurma koşulları... 36 c. Talep üzerine öldürme... 37 3. Manevi unsur... 38 VIII. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 42 1. Suçu ağırlaştıran nedenler (Suçun nitelikli halleri)... 42 a. Kasten öldürmenin tasarlayarak işlenmesi... 43 b. Kasten öldürmenin canavarca hisle veya eziyet çektirerek işlenmesi... 46 c. Kasten öldürmenin yangın, su baskını, tahrip, batırma veya bombalama ya da nükleer, biyolojik veya kimyasal silâh kullanmak suretiyle işlenmesi... 49 d. Kasten öldürmenin üstsoy veya altsoydan birine ya da eş veya kardeşe karşı işlenmesi... 50 e. Kasten öldürmenin çocuğa ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı işlenmesi... 52 f. Kasten öldürmenin gebe olduğu bilinen kadına karşı işlenmesi... 52 g. Kasten öldürmenin kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle işlenmesi... 53 h. Kasten öldürmenin bir suçu gizlemek, delillerini ortadan kaldırmak veya işlenmesini kolaylaştırmak ya da yakalanmamak amacıyla işlenmesi... 56 ı. Kasten öldürmenin bir suçu işleyememekten dolayı duyulan infialle işlenmesi... 57 i. Kasten öldürmenin kan gütme saikiyle işlenmesi... 58 j. Kasten öldürmenin töre saikiyle işlenmesi... 61 2. Suçu hafifleten nedenler... 63 IX. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 64 1. Teşebbüs... 64 2. İçtima... 65 3. İştirak... 65 X. Yaptırım... 66 XI. Zamanaşımı... 67 XII. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 67 4. İhmali Davranışla Kasten Öldürme I. Genel Olarak... 68
İçindekiler XI II. Suçla Korunan Hukuki Değer... 68 III. Suçun Faili... 69 IV. Suçun Mağduru... 69 V. Suçun Unsurları... 70 1. Maddi unsur... 70 a. Kavram... 70 b. İhmali ve icrai davranışın eşdeğer olması... 71 aa. Sonucu önleme yükümlülüğünün yasadan kaynaklanması... 71 bb. Sonucu önleme yükümlülüğünün sözleşmeden kaynaklanması... 72 cc. Sonucu önleme yükümlülüğünün önceki davranıştan kaynaklanması... 73 2. Hukuka aykırılık unsuru... 75 3. Manevi unsur... 76 VI. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 78 1. Suçu ağırlaştıran nedenler (Suçun nitelikli halleri)... 78 2. Suçu hafifleten nedenler... 78 VII. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 78 1. Teşebbüs... 78 2. İçtima... 81 3. İştirak... 81 VIII. Yaptırım... 82 IX. Zamanaşımı... 83 X. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 83 5. İntihara Yönlendirme I. Genel Olarak... 83 II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 84 III. Suçla Korunan Hukuki Değer... 86 IV. Suçun Faili... 86 V. Suçun Mağduru... 87 VI. Suçun Unsurları... 87 1. Maddi unsur... 87 a. İntihara azmettirme... 87 b. Teşvik etme... 89 c. Kararı güçlendirme... 89 d. Yardım etme... 90 2. Hukuka aykırılık unsuru... 91 3. Manevi unsur... 91 VII. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 91 1. Suçu ağırlaştıran nedenler (Suçun nitelikli halleri)... 91
XII Centel / Zafer / Çakmut, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar a. İntiharın gerçekleşmiş olması... 91 b. Başkasının intihara alenen teşvik edilmiş olması... 92 c. İşlediği fiilin anlam veya sonuçlarını algılama yeteneği gelişmemiş olan veya ortadan kaldırılan kişilerin intihara sevk edilmiş olması... 93 d. Kişilerin cebir ve tehdit kullanılmak suretiyle intihara mecbur edilmiş olması... 94 2. Suçu hafifleten nedenler... 94 VIII. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 94 1. Teşebbüs... 94 2. İçtima... 95 3. İştirak... 95 IX. Yaptırım... 97 X. Zamanaşımı... 98 XI. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 98 6. Taksirle Öldürme I. Genel Olarak... 99 II. Taksir Kavramı... 99 III. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 102 IV. Suçla Korunan Hukuki Değer... 104 V. Suçun Faili... 104 VI. Suçun Mağduru... 104 VII. Suçun Unsurları... 105 1. Maddi unsur... 105 a. Kavram... 105 b. Neticeye birden fazla hareketin sebebiyet vermesi... 108 c. Neticenin öngörülebilir olması... 109 2. Hukuka aykırılık unsuru... 110 3. Manevi unsur... 111 a. Kavram... 111 b. Özen gösterme yükümlülüğünün denetlenmesi... 112 VIII. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 113 1. Suçu ağırlaştıran nedenler (suçun nitelikli halleri)... 113 2. Suçu hafifleten nedenler... 114 3. Şahsi cezasızlık sebebi... 114 IX. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 115 1. Teşebbüs... 115 2. İçtima... 115 3. İştirak... 116 X. Yaptırım... 117 XI. Zamanaşımı... 118 XII. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 118
İçindekiler XIII İKİNCİ BÖLÜM VÜCUT DOKUNULMAZLIĞINA KARŞI SUÇLAR 7. Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar Bölümünün Özellikleri I. Genel Olarak... 121 II. Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçların Tasnifi... 124 III. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 124 8. Kasten Yaralama I. Genel Olarak... 127 II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 128 III. Benzer Suçlarla Karşılaştırma... 130 1. Kasten yaralama ve cebir suçu... 130 2. Kasten yaralama ve işkence suçu... 131 3. Kasten yaralama ve eziyet suçu... 132 IV. Suçla Korunan Hukuki Değer... 133 V. Suçun Faili... 133 VI. Suçun Mağduru... 134 VII. Suçun Unsurları... 135 1. Maddi unsur... 135 a. Kavram... 135 b. Vücuda acı verme... 136 c. Sağlığı bozma... 137 d. Algılama yeteneğinin bozulması... 138 2. Hukuka aykırılık unsuru... 138 a. Genel olarak... 138 b. Tıbbi müdahale kapsamındaki eylemlerin hukuka aykırı görülmediği haller... 139 c. Terbiye etme hakkı kapsamındaki eylemlerin hukuka aykırı görülmediği haller... 141 3. Manevi unsur... 144 VIII. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 145 1. Suçu ağırlaştıran nedenler (Suçun nitelikli halleri)... 145 a. Mağdurun sıfatından kaynaklanan ağırlaştırıcı nedenler... 146 aa. Kasten yaralamanın üstsoy, altsoy, eş veya kardeşe karşı işlenmesi... 146 bb. Kasten yaralamanın beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı işlenmesi... 147
XIV Centel / Zafer / Çakmut, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar cc. Kasten yaralamanın kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle işlenmesi... 148 b. Failin sıfatından kaynaklanan ağırlaştırıcı neden: Kasten yaralamanın kamu görevlisi nüfuzunun kötüye kullanılması suretiyle işlenmesi... 150 c. Kullanılan araçtan kaynaklanan ağırlaştırıcı neden: Kasten yaralamanın silâhla işlenmesi... 151 d. Meydana gelen neticeden kaynaklanan birinci grup ağırlaştırıcı nedenler... 153 aa. Kasten yaralamanın duyu veya organlardan birinin işlevinin sürekli zayıflamasına yol açması... 153 bb. Kasten yaralamanın konuşmada sürekli zorluğa yol açması... 155 cc. Kasten yaralamanın yüzde sabit ize yol açması... 156 dd. Kasten yaralamanın yaşamı tehlikeye sokan bir duruma yol açması... 157 ee. Kasten yaralamanın gebe kadının çocuğunun vaktinden önce doğmasına yol açması... 158 e. Meydana gelen neticeden kaynaklanan ikinci grup ağırlaştırıcı nedenler... 159 aa. Kasten yaralamanın iyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmeye yol açması... 159 bb. Kasten yaralamanın duyu veya organlardan birinin işlevinin yitirilmesine yol açması... 160 cc. Kasten yaralamanın konuşma yeteneğinin kaybolmasına yol açması... 162 dd. Kasten yaralamanın çocuk yapma yeteneğinin kaybolmasına yol açması... 163 ee. Kasten yaralamanın yüzün sürekli değişmesine yol açması... 164 ff. Kasten yaralamanın gebe kadının çocuğunun düşmesine yol açması... 165 gg. Kasten yaralamanın vücutta kemik kırılmasına veya çıkığına neden olması... 166 hh. Kasten yaralama sonucunda ölüm meydana gelmesi... 166 2. Suçu hafifleten nedenler... 170 IX. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 171 1. Teşebbüs... 171 2. İçtima... 172 3. İştirak... 172 X. Yaptırım... 173 XI. Zamanaşımı... 174 XII. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 175
İçindekiler XV 9. İhmali Davranışla Kasten Yaralama I. Genel Olarak... 176 II. Suçla Korunan Hukuki Değer... 177 III. Suçun Faili... 177 IV. Suçun Mağduru... 177 V. Suçun Unsurları... 178 1. Maddi unsur... 178 a. Genel olarak... 178 b. İhmali ve icrai davranışın eşdeğer olması... 179 aa. Belli bir icrai davranışta bulunma yükümlülüğü... 180 aaa. Yükümlülüğün yasal düzenlemelerden kaynaklanması... 180 bbb. Yükümlülüğün sözleşme hükümlerinden kaynaklanması... 182 ccc. Yükümlülüğün önceki hareketlerden doğması... 183 bb. Belli bir icrai davranışta bulunma olanağı... 184 2. Hukuka aykırılık unsuru... 184 3. Manevi unsur... 184 VI. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 185 1. Suçu ağırlaştıran nedenler (Suçun nitelikli halleri)... 185 2. Suçu hafifleten nedenler... 185 VII. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 186 1. Teşebbüs... 186 2. İçtima... 188 3. İştirak... 188 VIII. Yaptırım... 189 IX. Zamanaşımı... 189 X. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 190 10. Taksirle Yaralama I. Genel Olarak... 191 II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 192 III. Suçla Korunan Hukuki Değer... 193 IV. Suçun Faili... 194 V. Suçun Mağduru... 194 VI. Suçun Unsurları... 194 1. Maddi unsur... 194 2. Hukuka aykırılık unsuru... 197 3. Manevi unsur... 198 VII. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 201 1. Suçu ağırlaştıran nedenler (Suçun nitelikli halleri)... 201 a. Failin kusurunun bilinçli taksir olması... 201
XVI Centel / Zafer / Çakmut, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar b. Meydana gelen neticeden kaynaklanan birinci grup ağırlaştırıcı nedenler... 201 aa. Taksirle yaralanmanın duyu veya organlardan birinin işlevinin sürekli zayıflamasına neden olması... 201 bb. Taksirle yaralanmanın vücutta kemik kırılmasına neden olması... 203 cc. Taksirle yaralanmanın konuşmada sürekli zorluğa neden olması... 204 dd. Taksirle yaralanmanın yüzde sabit ize neden olması... 204 ee. Taksirle yaralanmanın yaşamı tehlikeye sokan bir duruma neden olması... 206 ff. Taksirle yaralanmanın gebe kadının çocuğunun vaktinden önce doğmasına neden olması... 206 c. Meydana gelen neticeden kaynaklanan ikinci grup ağırlaştırıcı nedenler... 207 aa. Taksirle yaralanmanın iyileşme olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmeye neden olması... 207 bb. Taksirle yaralanmanın duyu veya organlardan birinin işlevinin yitirilmesine neden olması... 208 cc. Taksirle yaralanmanın konuşma yeteneğinin kaybolmasına neden olması... 210 dd. Taksirle yaralanmanın çocuk yapma yeteneğinin kaybolmasına neden olması... 210 ee. Taksirle yaralanmanın yüzün sürekli değişikliğine neden olması... 211 ff. Taksirle yaralanmanın gebe bir kadının çocuğunun düşmesine neden olması... 212 2. Cezayı hafifleten nedenler... 213 3. Şahsi cezasızlık nedeni... 213 VIII. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 214 1. Teşebbüs... 214 2. İçtima... 215 3. İştirak... 215 IX. Yaptırım... 215 X. Zamanaşımı... 216 XI. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 216 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ŞEREFE KARŞI SUÇLAR 11. Şerefe Karşı Suçlar Bölümünün Özellikleri I. Genel Olarak... 221 II. Şerefe Karşı Suçların Tasnifi... 223 III. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 224
İçindekiler XVII 12. Hakaret I. Genel Olarak... 226 II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 226 III. Benzer Suçlarla Karşılaştırma... 228 1. Hakaret ve halkı aşağılama... 228 2. Hakaret ve Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama... 229 3. Hakaret ve Devletin egemenlik alametlerini aşağılama... 230 4. Hakaret ve Cumhurbaşkanına hakaret... 230 IV. Suçla Korunan Hukuki Değer... 231 V. Suçun Faili... 232 VI. Suçun Mağduru... 233 1. Kavram... 233. 2. Mağdurun belirlenmesi... 233 3. Mağdurun bir topluluk olması... 234 VII. Suçun Unsurları... 235 1. Maddi unsur... 235 a. Onur, şeref ve saygınlığı rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat edilmesi... 237 b. Sövmek suretiyle onur, şeref ve saygınlığa saldırılması... 238 c. Hakaretin huzurda veya gıyapta gerçekleştirilmesi... 238 aa. Mağdurun huzurunda hakaret... 238 bb. Gıyapta ihtilâtlı hakaret... 240 2. Hukuka aykırılık unsuru... 241 a. Kavram... 241 b. Hukuka aykırılığı ortadan kaldıran haller... 242 aa. Haber verme hakkı... 242 aaa. Haberin gerçek ve güncel olması... 242 bbb. Kamuyu ilgilendirmesi... 243 ccc. Nedensellik ilişkisinin varlığı... 244 ddd. Ölçülülük... 245 bb. İhbar ve şikâyet hakkı... 246 cc. İddia ve savunma dokunulmazlığı... 246 aaa. Kavram... 246 bbb. İddia ve savunma dokunulmazlığının kapsamı... 247 a. İddia ve savunma dokunulmazlığının konusu... 247 b. İddia ve savunma dokunulmazlığının ilişkin olduğu suç... 247 g. İddia ve savunma dokunulmazlığının ilişkin olduğu başvuru organları... 247 d. İddia ve savunma dokunulmazlığından yararlanacak kişiler... 248
XVIII Centel / Zafer / Çakmut, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar ccc. İddia ve savunma dokunulmazlığının sınırı... 248. 3. Manevi unsur... 251 VIII. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 251 1. Suçu ağırlaştıran nedenler (Suçun nitelikli halleri)... 251 a. Hakaretin kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenmesi... 252 b. Hakaretin, kanaat ve din özgürlüğünün kullanılması dolayısıyla işlenmesi... 253 c. Hakaretin, mensup olunan dine göre kutsal sayılan değerlerden sözedilerek işlenmesi... 254 d. Hakaretin alenen işlenmesi... 254 2. Suçu hafifleten nedenler... 255 a. Hakaretin haksız fiile tepki olarak işlenmesi... 256 b. Hakaretin karşılıklı olarak işlenmesi... 257 IX. Şahsi Cezasızlık Nedenleri... 258 1. İspat hakkının kullanılması... 258 a. Kavram... 258 b. İsnadın suç oluşturan bir eyleme ilişkin olması... 259 c. İspat hakkı bulunan haller... 260 aa. İsnadın ispatlanmasında kamu yararı bulunması... 260 bb. İsnadın ispatına mağdurun razı olması... 260 d. İspat hakkının kullanılması... 261 2. Hakaretin kasten yaralama suçuna tepki olarak işlenmesi... 261 3. Hakaretin haksız fiile tepki olarak işlenmesi... 262 4. Hakaretin karşılıklı olarak işlenmesi... 263 X. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 264 1. Teşebbüs... 264 2. İçtima... 265 3. İştirak... 265 XI. Yaptırım... 265 XII. Zamanaşımı... 266 XIII. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 266 13. Kişinin Hatırasına Hakaret I. Genel Olarak... 267 II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 267 III. Suçla Korunan Hukuki Değer... 268 IV. Suçun Faili... 269 V. Suçun Mağduru... 269 VI. Suçun Konusu... 270 VII. Suçun Unsurları... 272
İçindekiler XIX 1. Maddi unsur... 272 a. Ölünün hatırasına hakaret... 272 b. Ceset veya kemiklerin alınması... 272 c. Ceset veya kemikler hakkında tahkir edici fiiller yapılması... 273 2. Hukuka aykırılık unsuru... 274 3. Manevi unsur... 274 VIII. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 274 1. Suçu ağırlaştıran neden (Suçun nitelikli hali): Hakaretin alenen işlenmesi... 274 2. Suçu hafifleten nedenler... 275 IX. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 275 1. Teşebbüs... 275 2. İçtima... 276 3. İştirak... 276 X. Yaptırım... 276 XI. Zamanaşımı... 277 XII. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 277 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM MALVARLIĞINA KARŞI SUÇLAR 14. Malvarlığına Karşı Suçlar Bölümünün Özellikleri I. Genel Olarak... 281 II. Malvarlığına Karşı Suçların Tasnifi... 284 III. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 286 15. Hırsızlık I. Genel Olarak... 290 II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 290 III. Benzer Suçlarla Karşılaştırma... 292 1. Basit hırsızlık ve dolandırıcılık... 292 2. Basit hırsızlık ve güveni kötüye kullanma... 293 3. Basit hırsızlık ve başkasının malına zarar verme... 293 4. Basit hırsızlık ve yağma... 293 IV. Suçun Faili... 294 V. Suçun Mağduru... 294 VI. Suçla Korunan Hukuki Değer... 294 VII. Suçun Maddi Konusu... 298
XX Centel / Zafer / Çakmut, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar 1. Mal kavramı... 298 2. Malın taşınabilir olması... 300 3. Malın başkasına ait olması... 301 VIII. Suçun Unsurları... 303 1. Maddi unsur... 303 2. Hukuka aykırılık unsuru... 305 3. Manevi unsur... 307 a. Kast bulunması... 307 b. Yarar sağlama maksadının bulunması... 308 IX. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 310 1. Suçu ağırlaştıran nedenler (suçun nitelikli halleri)... 310 a. Suçun konusu olan eşyadan ve eşyanın bulunduğu yerden kaynaklanan ağırlatıcı nedenler... 310 aa. Hırsızlığın kamu kurum ve kuruluşlarında veya ibadete ayrılmış yerlerde bulunan ya da kamu yararına veya hizmetine tahsis edilen eşya hakkında işlenmesi... 310 aaa. Kavram... 310 bbb. Kamu kurum ve kuruluşu... 311 ccc. İbadete ayrılmış yer... 311 ddd. Kamu yararına veya hizmetine tahsis edilmiş eşya... 312 bb. Hırsızlığın halkın yararlanmasına sunulmuş ulaşım aracı içinde veya bu ulaşım araçlarının belli varış veya kalkış yerlerinde bulunan eşya hakkında işlenmesi... 313 aaa. Kavram... 313 bbb. Halkın yararlanmasına sunulmuş araç... 314 ccc. Halkın yararlanmasına sunulmuş ulaşım araçlarının kalkış ve varış yerleri... 314 cc. Hırsızlığın bir afet veya genel bir felâketin meydana getirebileceği zararları önlemek veya hafifletmek maksadıyla hazırlanan eşya hakkında işlenmesi... 315 dd. Hırsızlığın adet veya tahsis veya kullanımları gereği açıkta bırakılmış eşya hakkında işlenmesi... 316 aaa. Kavram... 316 bbb. Adet gereği açıkta bırakılmış eşya... 318 ccc. Tahsis ve kullanım gereği açıkta bırakılmış eşya... 318 ee. Hırsızlığın herkesin girebileceği bir yerde kilitlenmek suretiyle ya da bina veya eklentileri içinde muhafaza altına alınmış olan eşya hakkında işlenmesi... 319 aaa. Kavram... 319 bbb. Kilitlenmek suretiyle muhafaza altına alma... 319 ccc. Bina içinde muhafaza altına alma... 320
İçindekiler XXI ddd. Eklentiler içinde muhafaza altına alma... 321 ff. Hırsızlığın büyük veya küçük baş hayvan hakkında işlenmesi... 321 gg. Hırsızlığın sıvı veya gaz halindeki enerji hakkında ve bunların nakline, işlenmesine veya depolanmasına ait tesislerde işlenmesi... 323 b. Mağdurun durumundan kaynaklanan ağırlatıcı nedenler... 323 aa. Hırsızlığın kişinin malını koruyamayacak durumda olmasından veya ölmesinden yararlanılarak işlenmesi... 323 bb. Hırsızlığın doğal bir afetin veya sosyal olayların meydana getirdiği korku veya kargaşadan yararlanılarak işlenmesi... 324 c. Suçta kullanılan aracın özelliğinden kaynaklanan ağırlatıcı nedenler... 325 aa. Hırsızlığın elde veya üstte taşınan eşyayı çekip almak suretiyle ya da özel beceriyle işlenmesi... 325 aaa. Kavram... 325 bbb. Kapkaççılık... 326 ccc. Yankesicilik... 326 bb. Hırsızlığın haksız yere elde bulundurulan veya taklit anahtarla ya da diğer bir aletle kilit açmak veya kilitlenmesini engellemek suretiyle işlenmesi... 327 cc. Hırsızlığın bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmesi... 329 dd. Hırsızlığın tanınmamak için tedbir alarak veya yetkisi olmadığı halde resmi sıfat takınarak işlenmesi... 330 aaa. Kavram... 330 bbb. Tanınmamak için tedbir alma... 330 ccc. Yetkisi olmadığı halde resmi sıfat takınma... 330 d. Birden fazla ağırlatıcı nedenin birleştiği haller... 331 e. Genel ağırlaştırıcı neden: Gece vakti... 332 f. Suçun terör örgütünün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi... 332 2. Suçu hafifleten nedenler... 333 a. Kullanma amacıyla hırsızlık... 333 aa. Kavram... 333 bb. Eski ve yeni Yasa nın karşılaştırılması... 333 cc. Kullanma amacının belirlenmesi... 334 dd. Şikâyet bulunması... 335 b. Bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla hırsızlık... 335 aa. Kavram... 335 bb. Eski ve yeni Yasa nın karşılaştırılması... 336 cc. Hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacının belirlenmesi... 336 dd. Şikâyet bulunması... 338
XXII Centel / Zafer / Çakmut, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar c. Zorda kalma haline ulaşmayan ağır ve acil bir ihtiyacı karşılamak amacıyla hırsızlık... 338 d. Paydaş veya elbirliği ile malik olunan mal üzerinde hırsızlık... 339 e. Değeri az olan mal üzerinde hırsızlık... 340 3. Cezayı hafifleten şahsi nedenler... 342 4. Şahsi cezasızlık nedenleri... 342 5. Etkin pişmanlık hali... 342 X. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 343 1. Teşebbüs... 343 2. İçtima... 344 3. İştirak... 345 XI. Yaptırım... 345 XII. Zamanaşımı... 347 XIII. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 347 16. Malın Yağması I. Genel Olarak... 349 II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 350 III. Benzer Suçlarla Karşılaştırma... 352 1. Malın yağması ve hırsızlık... 352 2. Malın yağması ve dolandırıcılık... 352 3. Malın yağması ve irtikap... 353 IV. Suçla Korunan Hukuki Değer... 354 V. Suçun Faili... 355 VI. Suçun Mağduru... 355 VII. Suçun Maddi Konusu... 355 VIII. Suçun Unsurları... 355 1. Maddi unsur... 355 a. Kavram... 355. b. Tehdit... 357 c. Cebir... 359 d. Malın alınması... 361 2. Hukuka aykırılık unsuru... 363 3. Manevi unsur... 363 IX. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 365 1. Suçu ağırlaştıran nedenler (suçun nitelikli halleri)... 365 a. Yağmanın silâhla işlenmesi... 365 b. Yağma failinin kendini tanınamayacak hale koyarak suçu işlemesi... 366 c. Yağmanın birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi... 367
İçindekiler XXIII d. Yağmanın yol kesmek suretiyle ya da konuta, işyerinde veya bunların eklentilerinde işlenmesi... 367 e. Yağmanın beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişilere karşı işlenmesi... 369 f. Yağmanın var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak işlenmesi... 370 g. Yağmanın suç örgütüne yarar sağlamak maksadıyla işlenmesi... 370 h. Yağmanın terör örgütünün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi... 371 ı. Yağmanın gece vaktinde işlenmesi... 371 2. Suçu hafifleten nedenler... 372 a. Yağmaya konu malın değerinin az olması... 372 b. Yağmanın alacağın tahsili amacıyla işlenmesi... 373 3. Şahsi cezasızlık nedenleri... 374 4. Etkin pişmanlık hali... 374 X. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 375 1. Teşebbüs... 375 2. İçtima... 376 3. İştirak... 377 XI. Yaptırım... 378 XII. Zamanaşımı... 378 XIII. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 378 17. Senedin Yağması I. Genel Olarak... 379 II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 380 III. Suçun Maddi Konusu... 381 IV. Suçun Unsurları... 382 1. Maddi unsur... 382 2. Manevi unsur... 383 V. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 384 1. Suçu ağırlaştıran nedenler (suçun nitelikli halleri)... 384 2. Suçu hafifleten nedenler... 384 a. Senedin yağmasına konu malın değerinin az olması... 384 b. Senedin yağmasının alacağın tahsili amacıyla işlenmesi... 385 3. Şahsi cezasızlık nedenleri... 385 4. Etkin pişmanlık hali... 386 VI. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 386 1. Teşebbüs... 386 2. İçtima... 386 3. İştirak... 388
XXIV Centel / Zafer / Çakmut, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar VII. Yaptırım... 388 VIII. Zamanaşımı... 388 IX. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 389 18. Mala Zarar Verme I. Genel Olarak... 390 II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 391 III. Benzer Suçlarla Karşılaştırma... 393 1. Mala zarar verme ve hırsızlık... 393 2. Mala zarar verme ve dolandırıcılık... 393 3. Mala zarar verme ve yağma... 394 4. Mala zarar verme ve güveni kötüye kullanma... 394 IV. Suçla Korunan Hukuki Değer... 394 V. Suçun Faili... 395 VI. Suçun Mağduru... 395 VII. Suçun Maddi Konusu... 395 VIII. Suçun Unsurları... 398 1. Maddi unsur... 398 2. Hukuka aykırılık unsuru... 401 3. Manevi unsur... 402 IX. Suça ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 404 1. Suçu ağırlaştıran nedenler (suçun nitelikli halleri)... 404 a. Malın özelliklerinden kaynaklanan nedenler... 404 aa. Mala zarar vermenin kamu kurum ve kuruluşlarına ait, kamu hizmetine tahsis edilmiş veya kamunun yararlanmasına ayrılmış yer, bina, tesis veya diğer eşya üzerinde gerçekleştirilmesi... 404 bb. Mala zarar vermenin yangına, sel ve taşkına, kazaya ve diğer felaketlere karşı korunmaya tahsis edilmiş her türlü eşya veya tesis üzerinde gerçekleştirilmesi... 405 cc. Mala zarar vermenin nerede olursa olsun, her türlü dikili ağaç, fidan veya bağ çubuğu üzerinde gerçekleştirilmesi... 406 dd. Mala zarar vermenin sulamaya, içme sularının sağlanmasına veya afetlerden korumaya yarayan tesisler üzerinde gerçekleştirilmesi... 406 ee. Mala zarar vermenin grev veya lokavt hallerinde işverenlerin veya işçilerin veya işveren veya işçi sendika veya konfederasyonlarının maliki olduğu veya kullanımında olan bina, tesis veya eşya üzerinde gerçekleştirilmesi... 407 ff. Mala zarar vermenin siyasi partilerin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ve üst kuruluşlarının maliki olduğu veya kullanımında olan bina, tesis veya eşya üzerinde gerçekleştirilmesi... 407
İçindekiler XXV b. Mağdurun sıfatından kaynaklanan neden: Kamu görevlisinden öç alma saikinin bulunması... 407 c. Kullanılan araçtan kaynaklanan nedenler... 408 aa. Mala zarar vermenin yakarak, yakıcı veya patlayıcı madde kullanılarak gerçekleştirilmesi... 408 bb. Mala zarar vermenin toprak kaymasına, çığ düşmesine, sel veya taşkına neden olmak suretiyle gerçekleştirilmesi... 409 cc. Mala zarar vermenin radyasyona maruz bırakarak, nükleer, biyolojik veya kimyasal silâh kullanarak gerçekleştirilmesi... 409. d. Mala zarar vermenin kamu hizmetinin aksamasına neden olması... 409 e. Mala zarar vermenin terör örgütünün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi... 409 2. Cezayı hafifleten şahsi nedenler... 410 3. Şahsi cezasızlık nedenleri... 410 4. Etkin pişmanlık hali... 410 X. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 411 1. Teşebbüs... 411. 2. İçtima... 411 3. İştirak... 413 XI. Yaptırım... 413 XII. Zamanaşımı... 414 XIII. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 414 19. Hakkı Olmayan Yere Tecavüz I. Genel Olarak... 416 II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 416 III. Suçla Korunan Hukuki Değer... 417 IV. Suçun Faili... 417 V. Suçun Mağduru....418 VI. Suçun Maddi Konusu... 418 VII. Suçun Unsurları... 420 1. Maddi unsur... 420 2. Hukuka aykırılık unsuru... 422 3. Manevi unsur... 422 VIII. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 423 1. Cezayı hafifleten şahsi nedenler... 423 2. Şahsi cezasızlık nedenleri... 424 IX. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 424 1. Teşebbüs... 424 2. İçtima... 424 3. İştirak... 426
XXVI Centel / Zafer / Çakmut, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar X. Yaptırım... 426 XI. Zamanaşımı... 426 XII. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 426 20. Güveni Kötüye Kullanma I. Genel Olarak... 427 II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 427 III. Benzer Suçlarla Karşılaştırma... 429 1. Güveni kötüye kullanma ve hırsızlık... 429 2. Güveni kötüye kullanma ve dolandırıcılık... 430 3. Güveni kötüye kullanma ve mala zarar verme... 430 4. Güveni kötüye kullanma ve zimmet... 431 IV. Suçla Korunan Hukuki Değer... 431 V. Suçun Faili... 432 VI. Suçun Mağduru... 433 VII. Suçun Maddi Konusu... 434 1. Mal kavramı... 434 2. Malın devredilmesi... 436 VIII. Suçun Unsurları... 440 1. Maddi unsur... 440 a. Mal üzerinde devir amacı dışında tasarrufta bulunma... 440 b. Devir olgusunun inkârı... 441 c. Güveni kötüye kullanma suçunda zarar görme-yarar sağlama kavramları... 441 2. Hukuka aykırılık unsuru... 443 3. Manevi unsur... 443 IX. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 445 1. Suçu ağırlaştıran nedenler (suçun nitelikli halleri)... 445 a. Failin sıfatı dolayısıyla malın tevdi ve teslim edilmiş olması... 445 b. Failin idare etme yetkisi dolayısıyla malın tevdi ve teslim edilmiş olması... 446 2. Cezayı hafifleten şahsi nedenler... 446 3. Şahsi cezasızlık nedenleri... 447 4. Etkin pişmanlık hali... 447 X. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 447 1. Teşebbüs... 447 2. İçtima... 448 3. İştirak... 450 XI. Yaptırım... 450 XII. Zamanaşımı... 451 XIII. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 451
İçindekiler XXVII 21. Bedelsiz Senedi Kullanma I. Genel Olarak... 452 II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 452 III. Suçla Korunan Hukuki Değer... 453 IV. Suçun Faili... 453 V. Suçun Mağduru... 453 VI. Suçun Maddi Konusu... 453 VII. Suçun Unsurları... 454 1. Maddi unsur... 454 2. Hukuka aykırılık unsuru... 455 3. Manevi unsur... 455 VIII. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 455 1. Cezayı hafifleten şahsi nedenler... 455 2. Şahsi cezasızlık nedenleri... 456 IX. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 456 1. Teşebbüs... 456 2. İçtima... 456 3. İştirak... 457 X. Yaptırım... 457 XI. Zamanaşımı... 457 XII. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 457 22. Dolandırıcılık I. Genel Olarak... 458 II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 458 III. Benzer Suçlarla Karşılaştırma... 460 1. Dolandırıcılık ve hırsızlık... 460 2. Dolandırıcılık ve güveni kötüye kullanma... 461 3. Dolandırıcılık ve yağma... 462 4. Dolandırıcılık ve irtikap... 463 5. Dolandırıcılık ve dilencilik... 464 IV. Suçla Korunan Hukuki Değer... 466 V. Suçun Faili... 466 VI. Suçun Mağduru... 466 VII. Suçun Unsurları... 468 1. Maddi Unsur... 468 a. Hileli davranışlar... 469 aa. Kavram... 469 bb. Hilenin gerçekleşmesi... 470 b. Mağdurun aldanması... 474
XXVIII Centel / Zafer / Çakmut, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar c. Bir kişinin zararına olarak yarar elde etme: Tasarrufta bulunma... 476 2. Hukuka aykırılık unsuru... 480 3. Manevi unsur... 480 VIII. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 482 1. Suçu ağırlaştıran nedenler (suçun nitelikli halleri)... 482 a. Failin saikinden kaynaklanan ağırlaştırıcı nedenler... 482 aa. Dolandırıcılığın banka veya diğer kredi kurumlarınca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla işlenmesi... 482 bb. Dolandırıcılığın, sigorta bedelini almak maksadıyla işlenmesi... 486 b. Mağdurdan kaynaklanan ağırlaştırıcı nedenler... 486 aa. Dolandırıcılığın dini inanç ve duygular istismar edilerek işlenmesi... 486 bb. Dolandırıcılığın kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum veya zor şartlardan yararlanarak işlenmesi... 487 cc. Dolandırıcılığın kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanarak işlenmesi... 487 dd. Dolandırıcılığın kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak işlenmesi... 488 c. Kullanılan araçtan kaynaklanan ağırlaştırıcı nedenler... 488 aa. Dolandırıcılığın kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, siyasi parti, vakıf veya dernek tüzel kişiliklerinin araç olarak kullanılması suretiyle işlenmesi... 488 bb. Dolandırıcılığın bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenmesi... 490 cc. Dolandırıcılığın basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle işlenmesi... 492 d. Belli mesleki faaliyetlerin kullanılmasından kaynaklanan ağırlaştırıcı nedenler... 493 aa. Dolandırıcılığın ticari faaliyet veya kooperatif faaliyeti kapsamında işlenmesi... 493 bb. Dolandırıcılığın serbest meslek sahipleri tarafından, mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanılması suretiyle işlenmesi... 493 e. Hilenin türünden kaynaklanan ağırlaştırıcı neden (nüfuz ticareti)... 494 2. Suçu hafifleten neden... 495 3. Cezayı hafifleten şahsi neden... 496 4. Şahsi cezasızlık nedeni... 496 5. Etkin pişmanlık hali... 496 IX. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 497
İçindekiler XXIX 1. Teşebbüs... 497 2. İçtima... 497 3. İştirak... 500 X. Yaptırım... 500 XI. Zamanaşımı... 501 XII. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 501 23. Karşılıksız Yararlanma I. Genel Olarak... 502 II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 503 III. Benzer Suçlarla Karşılaştırma... 506 1. Otomatlardan karşılıksız yararlanma ve hırsızlık... 506 2. Otomatlardan karşılıksız yararlanma ve dolandırıcılık... 506 3. Telefon hatlarından veya yayınlardan karşılıksız yararlanma ve hırsızlık... 506 4. Abonelik esasına göre yararlanılabilen elektrik, su ve doğal gazdan karşılıksız yararlanma ve hırsızlık... 507 IV. Suçla Korunan Hukuki Değer... 507 V. Suçun Faili... 507 VI. Suçun Mağduru... 508 VII. Suçun Maddi Konusu... 508 VIII. Suçun Unsurları... 509 1. Maddi unsur... 509 2. Hukuka aykırılık unsuru... 511 3. Manevi unsur... 512 IX. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 512 1. Cezayı hafifleten şahsi nedenler... 512 2. Şahsi cezasızlık nedenleri... 513 3. Etkin pişmanlık hali... 513 X. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 514 1. Teşebbüs... 514 2. İçtima... 514 3. İştirak... 515 XI. Yaptırım... 515 XII. Zamanaşımı... 515 XIII. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 515 24. Suç Eşyasını ve Diğer Malvarlığı Değerini Satın Alma veya Kabul Etme I. Genel Olarak... 516
XXX Centel / Zafer / Çakmut, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 518 III. Benzer Suçlarla Karşılaştırma... 519 1. Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi ve suç gelirini aklama... 519 2. Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi ve adli makamlara bilgi vermeme... 520 3. Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi ve delilleri yok etme, gizleme veya değiştirme... 520 IV. Suçla Korunan Hukuki Değer... 521 V. Suçun Faili... 522 VI. Suçun Mağduru... 524 VII. Suçun Maddi Konusu... 524 1. Eşyanın elde edildiği önsuçun özelliği... 525 2. Önsuçtan elde edilen eşyanın özelliği... 526 VIII. Suçun Unsurları... 527 1. Maddi unsur... 527 2. Hukuka aykırılık unsuru... 559 3. Manevi unsur... 529 IX. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 531 1. Cezayı hafifleten şahsi nedenler... 531 2. Şahsi cezasızlık nedenleri... 532 X. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 532 1. Teşebbüs... 532 2. İçtima... 532 3. İştirak... 533 XI. Yaptırım... 533 XII. Zamanaşımı... 534 XIII. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 534 25. Kaybolmuş veya Hata Sonucu Ele Geçmiş Eşya Üzerinde Tasarrufta Bulunma I. Genel Olarak... 535 II. Eski ve Yeni Yasa nın Karşılaştırılması... 536 III. Benzer Suçlarla Karşılaştırma... 536 1. Kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf ve hırsızlık... 536 2. Kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf ve güveni kötüye kullanma... 537 3. Kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf ve dolandırıcılık... 537
İçindekiler XXXI IV. Suçla Korunan Hukuki Değer... 538 V. Suçun Faili... 538 VI. Suçun Mağduru... 538 VII. Suçun Maddi Konusu... 540 VIII. Suçun Unsurları... 540 1. Maddi unsur... 541 2. Hukuka aykırılık unsuru... 541 3. Manevi unsur... 542 IX. Suç ve Cezaya Etki Eden Nedenler... 542 1. Cezayı hafifleten şahsi nedenler... 542 2. Şahsi cezasızlık sebepleri... 542 X. Suçun Özel Görünüş Şekilleri... 542 1. Teşebbüs... 542 2. İçtima... 543 3. İştirak... 543 XI. Yaptırım... 543 XII. Zamanaşımı... 543 XIII. Muhakemeye İlişkin Kurallar... 543 Yararlanılan Kaynaklar... 545
KISALTMALAR ABD : Ankara Barosu Dergisi
XXXIII AD AC AHFD ATD Ay AyM AyMKD bak. BBD BK CGİK CK CMK CMKYUK çev. ÇKK dn. DHFD geç. HMK HUMK HFD İBD İHAS İHEB İHFM İKİD İzBD : Adalet Dergisi : Adliye Ceridesi : Ankara Hukuk Fakültesi Dergisi : Adli Tıp Dergisi : Anayasa : Anayasa Mahkemesi : Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi : Bakınız : Barolar Birliği Dergisi : 11.01.2011 Gün ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu : 13.12.2004 Gün ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun : Ceza Kanunu : 04.12.2004 Gün ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu : 23.03.2005 Gün ve 5320 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun : çeviren : 03.07.2005 Gün ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu : dipnot : Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi : geçici K. : Kanun : 12.01.2011 Gün ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu : 18.06.1927 Gün ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu : Hukuk Fakültesi Dergisi : İstanbul Barosu Dergisi : İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi : İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi : İstanbul Hukuk Fakültesi Mecmuası : İlmi ve Kazai İçtihatlar Dergisi : İzmir Barosu Dergisi
XXXIV Centel / Zafer / Çakmut, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar k.no. Karş. KHK : kenar numarası : Karşılaştırınız m. : madde MHAD M.Ü. MHB MK MYK No. RG RKD SBFD StGB TBMM TCK TCKYUK TMK TPKKK vd. Y.CD yay. YCGK YD YİBK YKD : Kanun Hükmünde Kararname : Milletlerarası Hukuk Araştırmaları Dergisi : Marmara Üniversitesi : Milletlerarası Hukuk Bülteni : 22.11.2001 Gün ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu : 02.11.1999 Gün ve 4433 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun : Numara : Resmi Gazete : Resmi Kararlar Dergisi : Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi : Strafgesetzbuch : Türkiye Büyük Millet Meclisi : Türk Ceza Kanunu : 04.11.2004 Gün ve 5252 sayılı Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun : 12.04.1991 Gün ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu : 25.02.1930 Gün ve 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanunu : ve devamı : Yargıtay. Ceza Dairesi : yayınlayan : Yargıtay Ceza Genel Kurulu : Yargıtay Dergisi : Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı : Yargıtay Kararları Dergisi